چكيده مقدمه محافظت ميكنند.

Transcript

1 اثر عصاره انگور در موش صحرايي ديابتي اثرات آنتياكسيداني عصاره دانه انگور در موشهاي صحرايي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين مقاله پژوهشي 2 1 يوسف دوستار داريوش مهاجري.1 استاديار گروه پاتوبيولوژي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز دانشكده دامپزشكي تاريخ دريافت مقاله : 88/7/26 تاريخ پذيرش مقاله : 88/9/21 2. دانشيار گروه پاتوبيولوژي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز دانشكده دامپزشكي چكيده زمينه و هدف: بيماري ديابت اختلالي است متابوليكي كه از ديرباز گريبانگير نوع بشر بودهاست وشيوع بالايي در سراسرجهان دارد. استرس اكسيداتيو بهميزان زيادي با ايجاد ديابت و عوارض ناشي از آن در ارتباط ميباشد. عوامل آنتياكسيدان بهخصوص با منشا گياهي در پيشگيري از عوارض ديابت بسيار حاي ز اهميت ميباشند. هدف اين مطالعه ارزيابي تاثير عصاره دانه انگور بر وضعيت آنتياكسيدانها در موشهاي صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوتوسين ميباشد. مواد و روشكار: در اين مطالعه تجربي آزمايشگاهي كه در مركز تحقيقات دانشگاه آزاد واحد تبريز انجام شد 4 سر موش صحرايي ويستار نر در چهار گروه مساوي شامل گروه شاهد سالم گروه سالم تيمار با عصاره mg/kg) 4) گروه شاهد ديابتي و گروه ديابتي تيمار با عصاره mg/kg) 4) توزيع گرديدند. موشهاي مورد آزمايش بهمدت 12 هفته در گروههاي مربوطه تيمار گرديدند و در پايان ميزان مالونديآلدي يد و فعاليت آنزيمهاي آنتياكسيداني سوپراكسيد دسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز گلبولهاي قرمز خون آنها ارزيابي گرديد. مقايسه گروهها از لحاظ آماري با آزمون آناليز واريانس يكطرفه و آزمون تعقيبي توكي انجام گرديد. سطح معنيداري اختلافات /5>p در نظر گرفته شد. يافتهها: موشهاي ديابتي افزايش معنيداري را در ميزان مالونديآلدي يد و كاهش معنيداري را در ميزان فعاليت آنزيمهاي سوپراكسيددسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز گلبولهاي قرمز خون نشان دادند (/1>p). تجويز خوراكي عصاره دانه انگور به موشهاي ديابتي منجر به كاهش معنيدار مقدار مالونديآلدي يد و افزايش معنيدار فعاليت آنزيمهاي سوپراكسيددسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز گلبولهاي قرمز خون آنها گرديد (/1>p). نتيجهگيري: نتايج حاصل از اين مطالعه وقوع استرس اكسيداتيو را در ديابت مورد تاي يد قرار داده و اثرات آنتياكسيداني عصاره دانه انگور را نشان ميدهد. [م ت ع پ ز 1) 12 ص): 9 تا [14 كليد واژهها: آنتياكسيدان دانه انگور ديابت موشصحرايي مقدمه هسته انگور از فرآوردههاي زاي د كارخانههاي آب ميوه ميباشد كه تركيبي از چربي پروتي ين كربوهيدرات و 5 الي 8 درصد پليفنل است و مقادير آن بسته به گونه و جنس انگور متفاوت است. پليفنلهاي موجود در عصاره هسته انگور شامل فلاوينوي يدها اسيد گاليك مونومريك فلاوان- 3 كاتچين اپيكاتچين 3 - گاليت و ديمريك مونومريك و پليمريك پروآنتوسيانيدين ميباشد. پروآنتوسيانيدين ديمر موجود در هسته انگور موثرترين تركيب آنتياكسيدان ميباشد. آنتياكسيدانها موادي هستند كه با حضورشان در غذا يا بدن حتي در مقادير بسيار كم بدن را در برابر انواع مختلفي از آسيبهاي اكسيداتيو كه ممكن است در اثر گونههاي فعال اكسيژن ايجاد گردد 1-4 محافظت ميكنند. مطالعات نشان ميدهد كه عصاره هسته انگور داراي پتانسيل بسيار بالايي در از بين بردن راديكالهاي آزاد و مهار استرس اكسيداتيو بوده و در موارد انفاركتوسهاي قلبي و ايسكمي برقراري مجدد گردش خون بافتي نقش 5-8 مهاري آن در برابر استرس اكسيداتيو به اثبات رسيده است. ديابت اختلالي است متابوليكي كه بهوسيله افزايش قندخون مشخص و بهدنبال نقص در ترشح انسولين مقاومت به عمل انسولين يا هر دو ايجاد ميگردد و در دراز مدت با عوارض چشمي كليوي قلبي و عصبي همراه ميباشد. از عوارض 9 بيماري ديابت افزايش خطر ابتلا به كارديوميوپاتي نيز ميباشد. اهداف درماني در ديابت بهطور عمده شامل كاهش مقاومت به انسولين و تحريك 1 11 ترشح انسولين ازطريق اصلاح تغذيه ورزش و درمان دارويي ميباشد. استرس اكسيداتيو كه عبارت از عدم تعادل بين توليد راديكالهاي آزاد اكسيژن و ظرفيت دفاع آنتياكسيداني بدن ميباشد به شدت با ديابت و عوارض آن در ارتباط است بهطوريكه نشان داده شده است كه طي هر دو نوع ديابت 1 و 2 و حتي در غياب عوارض ديابتي استرس اكسيداتيو در خون افزايش يافته و درمان با آنتياكسيدانهايي نظير ويتامينE و ملاتونين منجر به 1 كاهش عوارض ديابت گرديده است. ديابت ميتواند باعث صدمه بافتي از طريق تشكيل گروههاي بازي بين گروههاي كربونيل قند و گروههاي آميني پروتي ينها گردد. در ديابتيهاي وابسته به انسولين هيپرگليسمي مزمن با افزايش توليد پراكسيد هيدروژن و كتوآلدي يدها از طريق اكسيداسيون خودبهخودي گلوكز باعث صدمه به سلولها ميشود. اين تركيبات همراه با گسترش عوارض ديابت بهعلت توليد و تجمع فرآوردههاي نهاي ي حاصله از واكنش گليكوزيلاسيون پيشرفته ميباشد. راديكالهاي آزاد بهطور كنترل نشدهاي در بيماران ديابتي بهوسيله اكسيداسيون گلوكز گليكاسيون غير آنزيماتيك پروتي ينها و بهدنبال آن تخريب اكسيداتيو پروتي ينهاي گليكوله ايجاد ميگردد. افزايش سطوح راديكالهاي آزاد و كاهش همزمان مكانيسمهاي دفاعي در برابر آن ميتواند منجر به صدمه بافتها و آنزيمها شده 9 vetdoustar@yahoo.com آدرس نويسنده مسي ول: تبريز دانشگاه آزاد گروه دامپزشكي

2 مجله تحقيقات علوم پزشكي زاهدان دوره 12 شماره پراكسيداسيون ليپيدي و مقاومت به انسولين را افزايش دهد. با توجه به مجموعه فوقالذكر استفاده از عوامل آنتياكسيدان نقش بهسزايي در كاهش عواقب ناشي از بيماري ديابت خواهد داشت و در اين بين استفاده از تركيبات با منشا گياهي كه معمولا با عوارض جانبي كمتري همراه است اهميت خاص خود را دارد. بهنظر ميرسد كه عصاره هسته انگور به علت داشتن خواص آنتياكسيداني در درمان بيماري ديابت حاي ز اهميت باشد چراكه نقش آن در كاهش قند خون و همچنين كاهش استرس اكسيداتيو حاصل از روند التهاب به اثبات رسيده است. هدف از مطالعه حاضر بررسي تاثير عصاره هسته انگور بر استرس اكسيداتيو در موشهاي صحرايي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين ميباشد. روش كار مطالعه حاضر از نوع تجربي آزمايشگاهي بوده و در سال 1387 در مركز تحقيقات دانشكده دامپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز انجام پذيرفت. در اين مطالعه موارد اخلاقي مورد تاي يد كميته نظارت بر حقوق حيوانات آزمايشگاهي مركز تحقيقات دارويي دانشگاه علوم پزشكي تبريز قرار گرفت. انگور مورد استفاده از خانواده ويتيس وينيفرا Vinifera) (Vitis تيره آمپليداسه (Ampelidaceae) جنس ويتيس (Vitis) زيرجنس يوويتيس (Euvitis) و گونه انگور ايراني انتخاب و به تاييد گروه كشت و توسعه انستيتو گياهان دارويي تهران رسيد. بعد از خريداري انگور قرمز اقدام به جدا سازي دانهها از تفاله انگور قرمز به طور دستي گرديد. دانهها شستشو سپس در هواي آزاد و به دور از نور آفتاب در دماي 5 C به مدت 3 دقيقه خشك شد. دانههاي خشكشده تا مرحله تشكيل پودر خرد و آسياب شدند. جداسازي چربي دانه به روش سوكسله و با استفاده از حلال هگزان انجام پذيرفت در اين روش ابتدا 5 ميليگرم پودر هسته انگور در داخل كاغذ صافي ريخته و در دستگاه سوكسله قرار داده شد و عمل سوكسلاسيون 5 ميليليتر حلال هگزان به مدت يك ساعت انجام گرفت در ادامه عصاره هگزاني تهيه شده با دستگاه روتاري ودر دمايC 5 تغليظ و سپس در آركون و در همان دما خشك گرديد. پودر حاصل به روش سوكسله با استفاده از حلال متانول با دو بارتكراروصاف كردن توسط كاغذ صافي پردازش و درنهايت براي جدا- كردن عصاره از حلال متانول محلول متانولي حاوي عصاره در محيط خلاء و دمايC 4 توسط دستگاه اواپراتور خشك شد و بعد از تبخير متانول عصاره خالص در ظرف باقي ماند كه پس از جمعآوري دور از نور و 18 رطوبت نگهداري شد. موشهاي صحرايي نر نژاد ويستار (Wistar) در محدوده وزني 2±2 گرم و سن تقريبي 12 هفته از محل پرورش و نگهداري حيوانات آزمايشگاهي انستيتو پاستور ايران خريداري و در محل نگهداري حيوانات آزمايشگاهي دانشكده دامپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز نگهداري گرديدند. شرايط تغذيه و نگهداري براي همه گروهها يكسان (12 ساعت روشنايي/تاريكي بهطورمتناوب و دمايC 21±2 در قفسهاي مخصوص و برروي بستري از پوشال) در نظر گرفته شد. آب و غذا بهطور آزاد در دسترس حيوان قرار گرفت. پس از يك هفته عادت به وضعيت جديد مطالعه روي موشها انجام شد. جهت ايجاد ديابت از تزريق داخل صفاتي استرپتوزوتوسين (Streptozotocin) بهميزان 5 ميليگرم بهازاي هر كيلوگرم وزن بدن به همراه حامل سالين نرمال و بهصورت تك دوز استفاده شد. با اين روش 48 ساعت بعد از تزريق ديابت در موشها ايجاد گرديد كه جهت تاييد آن با ايجاد يك جراحت كوچك توسط لانست در دم حيوان يك قطره خون روي نوار گلوكومتر منتقل و نتيجه توسط دستگاه گلوكومتر قراي ت و قندخون بالاي 3 mg/dl بعنوان شاخص ديابتي شدن 2 19 در نظر گرفته شد. موشهاي صحرايي بهطور تصادفي در 4 گروه 1 س ري شامل گروه شاهد سالم گروه سالم تيمار با عصاره mg/kg) 4) گروه شاهد ديابتي و گروه ديابتي تيمار با عصاره mg/kg) 4) توزيع گرديدند. موشهاي گروههاي دريافتكننده عصاره روزانه و بهمدت 12 روز تحت گاواژ عصاره دانه انگور با دوز 4 mg/kg (محلول در 1 سالين ml/kg ايزوتونيك) قرار گرفتند و گروههاي شاهد متناظر نيز به همان روش فقط نرمالسالين بهميزان 1ml/kgدريافت كردند. در پايان دوره موشها با تزريق داخل صفاقي پنتوباربيتال سديم ) 6/5 ميليگرم به ازاي هر 1 گرم وزن بدن) بيهوش گرديدند و نمونه خون از سينوس پشت كره چشم plexus) (Retro-orbital اخذ گرديد. گلبولهاي قرمز جدا و سه بار در 1 حجم از نرمال سالين /9 21 درصد شستشو داده شدند. اندازهگيري فعاليت آنزيمهاي سوپراكسيددسموتاز و گلوتاتيونپراكسيداز در گلبولهاي قرمز توسط كيتهاي تهيه شده از شركت راندكس (Randox) انجام و نتايج بهصورت واحد در گرم هموگلوبين بيان گرديد. اندازهگيري فعاليت كاتالاز طبق متد Abei و براساس ميزان تجزيه پراكسيدهيدروژن در طول موج 24nm و در دمايC 2 انجام گرديد. فعاليت اين آنزيم نيز به صورت واحد درگرم هموگلوبين بيان گرديد. ميزان مالونديآلدي يد موجود در گلبولهاي قرمز خون بهعنوان مقياسي از پراكسيداسيون چربي در قالب thiobarbituric acid ) TBARS Cheesman و Esterbauer و با استفاده از روش (reacting substances مورد سنجش قرار گرفت. ميزان TBARS بهصورت نانومول TBARS در ميليگرم پروتي ين بيان گرديد. پروتي ين بافتي با استفاده از روش بيوره method) (Biuret's اندازهگيري و مقدار TBARS بهصورت نانومول در 22 ميليگرم پروتي ين بيان گرديد. نتايج بهصورت ميانگين ± انحراف استاندارد (Mean±SEM.) اراي ه گرديد. تفاوت بين گروههاي مختلف با آزمون آناليز واريانس يكطرفه (Tukey) و آزمون تعقيبي توكي (one-way analysis of variance) برآورد گرديد. مقدار /5>p ميانگينها مورد استفاده قرار گرفت. يافته ها بهعنوان حداقل سطح معنيدار بودن تفاوت ميزان آنزيمهاي سوپراكسيد دسموتاز و گلوتاتيون پراكسيداز گلبولهاي قرمز در موشهاي ديابتي دريافتكننده عصاره هسته انگور با گروه موشهاي 1

3 اثر عصاره انگور در موش صحرايي ديابتي يوسف دوستار و داريوش مهاجري ديابتي و گروه موشهاي سالم دريافت كننده حامل دارو اختلاف معنيدار داشت (/1>p) اختلاف ميزان اين آنزيمها بين موشهاي سالم دريافت كننده نرمالسالين معني دار نبود ) نمودارهاي 1 و 2). گروه سالم دريافت کننده حامل درو گروه ديابتی گروه ديابتی دريافت کننده عصاره گروه سالم دريافت کننده عصاره سوپر اآسيد دسموتاز واحد در گرم هموگلوبين نمودار 1 - مقايسه ميزان آنزيم سوپر اكسيد دسموتاز گلبولهاي قرمز خون در گروههاي مورد مطالعه.: /1>p و: /5<p ميباشد. گ روه س الم تيم ار ب ا حام ل دارو گ روه دي ابتی گ روه دي ابتی درياف ت کنن ده عص اره گ روه س الم درياف ت کنن ده عص اره گلوت اتيون پراآس يداز واح د گ رم در هموگل وبين نمودار 2 - مقايسه ميزان آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز (GPx) گلبولهاي قرمز خون در گروههاي مورد مطالعه. : /1>p و: /5<p ميباشد. ميزان آنزيم كاتالاز گلبولهاي قرمز در گروه موشهاي ديابتي دريافتكننده عصاره با گروه موشهاي ديابتي اختلاف معنيدار داشت (/1>p) ولي اختلاف ميزان اين آنزيم بين گروههاي سالم دريافت كننده حامل دارو و سالم دريافت كننده عصاره معني دار نبود (نمودار 3). گروه سالم دريافت کننده حامل دارو گروه ديابتی گروه ديابتی دريافت کننده عصاره گروه سالم دريافت کننده عصاره آاتالاز واحد گرم در هموگلوبين نمودار 3 - مقايسه ميزان آنزيم كاتالاز (CAT) گلبولهاي قرمز خون در گروههاي مورد مطالعه. /1>p و: /5<p ميباشد. اختلاف ميزان مالون دي آلدي يد بين گروههاي ديابتي ديابتي دريافت كننده عصاره و سالم دريافت كننده حامل دارو معنيدار بود (/1>p) لكن اختلاف بين گروههاي سالم دريافت كننده حامل دارو و عصاره معنيدار گ روه س الم تيم ار ب ا حام ل دارو گ روه دي ابتی گ روه دي ابتی تيم ار ب ا عص اره گ روه س الم تيم ار ب ا عص اره ميل ی گ رم / پ روتي ين نمودار 4 - مقايسه ميزان مالونديآلدي يد (MDA) گلبولهاي قرمز خون در گروههاي مورد مطالعه : /1>p و: /5<p ميباشد. بحث در بررسي حاضر عصاره دانه انگور باعث افزايش فعاليت آنزيمهاي آنتياكسيداني سوپراكسيد دسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز و كاهش ميزان شاخص پراكسيداسيون ليپيدي يعني مالونديآلدي يد در موشهاي ديابتي شده توسط استرپتوزوتوسين شد. Irina و همكاران در سال 29 و Atsushi و همكاران در سال 27 به تاثير عصاره هسته انگور در كاهش ميزان مالونديآلدي يد اشاره و بيان نمودند كه مقادير 1- mg/kg 5 ازعصاره هسته انگور خاصيت آنتياكسيداني داشته و در حفاظت سلولي و مهار مرگ آنها نيز نقش دارد در مطالعه حاضر نيز با تاثير عصاره هسته انگور اختلاف ميزان مالونديآلدي يد بين گروههاي ديابتي ديابتي دريافت كننده عصاره و سالم دريافت كننده حامل دارو معنيدار بود (/1>p) لكن اختلاف بين گروههاي سالم دريافت كننده حامل دارو و سالم دريافت كننده عصاره از اين لحاظ معنيدار نبود. Sihem و همكاران در سال 27 Irina و همكاران در سال 29 Gosh و همكاران در سال 25 Abri و همكاران در سال 25 به تاثير عصاره هسته انگور در افزايش دفاع آنتي اكسيداني از طريق افزايش آنزيم- هاي گلوتاتيون پراكسيداز سوپر اكسيداز دسموتاز و كاتالاز اشاره نمودهاند در مطالعه حاضر نيز در موشهاي ديابتي دريافت كننده عصاره هسته انگور نتايج معنيدار مشابهي بهدست آمده است بهطوري كه ميزان آنزيمهاي سوپراكسيد دسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز گلبولهاي قرمز در موشهاي ديابتي دريافتكننده عصاره هسته انگور با گروه موشهاي ديابتي و گروه موشهاي سالم دريافت كننده حامل دارو اختلاف معنيدار داشت (/1>p) ولي اختلاف ميزان اين آنزيمها بين موشهاي سالم دريافت كننده حامل دارو و سالم دريافت كننده عصاره معني دار نبود. بهطور كلي افزايش ميزان شاخص پراكسيداسيون ليپيدي در ديابت باعث افزايش حضور اسيدهاي چرب در متابوليسم سلولي و مهار كونژوگاسيون اسيدهاي چرب با كارنيتين گشته و بدين ترتيب با انتقال اسيدهاي چرب به ميتوكندريها و اكسيداسيون آنها توليد راديكالهاي آزاد افزايش مييابد كه با آسيب سلولهاي عضلاني قلب همراه است Braden و همكاران در سال 28 به تاثير عصاره هسته انگور درتغييرات كاتاراكت عدسي چشم اشاره نموده و نتايج آنها نشانگر تاثير آنتياكسيداني عصاره و كاهش آسيب 28 سلولهاي اپيتليالي عدسي چشم در محيط كشت سلولي بوده است. با نبود ) نمودار 4). 11

4 مجله تحقيقات علوم پزشكي زاهدان دوره 12 شماره 1 افزايش متابوليسم اسيدهاي چرب و تريگليسيريدها در موشهاي ديابتي مجموعه عملكردهاي دفاع آنتي اكسيداني عوامل آنزيمي سوپر اكسيد دسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز كاهش يافته و با افزايش عوامل آزاد شده تحت اثر استرسهاي اكسيداتيو آسيب سلولي در مرحله پيشرفتهتري قرار ميگيرد. بر اساس مطالعات Zahng و همكاران در سال 25 و Sato و همكاران در سال 1996 از 6 سال قبل تاثير انگور در بيماريهاي پوست چشم قلب التهاب ترميم زخم و... به اثبات رسيده است. مطالعات Yu Du و همكاران در سال 27 نيز نشان داده است كه عصاره هسته انگور دفاع آنتياكسيداني بدن را افزايش ميدهد. ايشان به نقش سوپراكسيد دسموتاز در دسموتاسيون اكسيژن راديكال به پراكسيدهيدروژن و اكسيژن اشاره و به تاثير مفيد عصاره هسته انگور در افزايش دفاع آنتياكسيداني بدن اشاره نمودهاند. Cheng و همكاران نيز در سال 27 به نقش محافظتي عصاره هسته انگور اشاره نموده و دليل آن 31 را بيشتر به اثرات آنتياكسيداني مريوط دانستهاند. نتايج بررسي حاضر با يافتههاي Yu Du و همكاران در سال 27 و Cheng و همكاران در سال 27 از لحاظ تاثير عصاره هسته انگور در افزايش دفاع آنتياكسيداني و 3 31 ميزان آنزيمهاي وابسته همخواني دارد. Jianxun و همكاران در سال 26 به نقش و اهميت آنزيمهاي آنتياكسيداني سوپراكسيد دسموتاز گلوتاتيون پراكسيداز و كاتالاز در كارديوميوپاتي ديابتي اشاره نمودهاند بهطوريكه نتايج مطالعات ايشان با اهميت حضور آنزيمهاي آنتي اكسيداني 32 در بيماري ديابت با نتايج مطالعه حاضر همخواني دارد. مطالعات انجام پذيرفته در سالهاي اخير توسط Abri Puiggros Yassa و همكارانشان نيز همگي به توان عصاره هسته انگور بر افزايش دفاع آنتي- اكسيداني و مهار آسيبهاي حاصله از استرسهاي اكسيداتيو اشاره دارد. ايشان به حضور فلاوينوي يدها به عنوان يك فاكتور بسيار مهم در تركيب عصاره اشاره دارند و احتمال ميدهند كه تركيبات پروآنتوسيانيدين موجود در عصاره هسته انگور از عوامل موثر در بروز خواص آنتياكسيدانيآن مي باشد. مطالعات ديگري نيز در زمينه تاثير عصاره هسته انگور بر ميزان توليد فرآوردههاي نهاي ي حاصله از گليكوزيلاسيون پيشرفته AGEs و كاهش معنيدار ميزان mrna وابسته به عوامل NF-KAPPAB RAGE و- TGF 31 β توسط Cheng و همكاران در سال 27 انجام پذيرفته است. با توجه به نتايج مطالعات يادشده و نتايج بررسي حاضر بهجرأت ميتوان ادعا نمودكه عصاره هسته انگور در كاهش آسيبهاي ناشي از استرسهاي اكسيداتيو به عنوان يك عامل آنتي اكسيدان ميتواند نقش داشته باشد. لكن مطالعات تكميلي و گستردهتري پيرامون شناخت دقيق مكان و مكانيسم يا مكانيسمهاي مولكولي و سلولي مو ثر در عملكرد فارماكولوژيكي عصاره هسته انگور در درمان يا كنترل ديابت و ساير بيماريها با اتيولوژي افزايش استرس اكسيداتيو لازم است تا اطلاعات در زمينه اثرات بالقوه آن كاملتر گردد. نتايج بهدست آمده از اين مطالعه نشان ميدهد كه عصاره هسته انگور به دليل افزايش دفاع آنتي اكسيداني ميتواند در بيماري ديابت كه درآن سلولها دچار استرس اكسيداتيو هستند مفيد واقع گردد. سپاسگزاري مو لفين مراتب سپاس خود را از معاونت پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تبريز و مركز تحقيقات دارويي دانشگاه علوم پزشكي تبريز ابراز ميدارند. References 1. Spector KS. Diabetic cardiomyopathy. Clin Cardiol 1998; 21(12): Kalin R, Righi A, Del Rosso A, et al. Activin, a grape seed-derived proanthocyanidin extract, reduces plasma levels of oxidative stress and adhesion molecules (ICAM-1, VCAM-1 and E-selectin) in systemic sclerosis. Free Radic Res 22; 36(8): Corder R, Warburton RC, Khan NQ, et al. The procyanidin-induced pseudo laminar shear stress response: a new concept for the reversal of endothelial dysfunction. Clin Sci (Lond) 24; 17(5): Sanches-Moreno C, Larrauri JA, Saura-calixto F. Free radical scavenging capacity and inhibition of lipid oxidation of wines, grape juices and related polyphenolic constituents. Food Res Int 1999;32(6): Shao ZH, Vanden Hoek TL, Xie J, et al. Grape seed proanthocyanidins induce pro-oxidant toxicity in cardiomyocyte. Cardiovasc Toxicol 23; 3(4): Bagchi D, Sen CK, Ray SD, et al. Molecular mechanisms of cardioprotection by a novel grape seed proanthocyanidin extract. Mutat Res 23; : Bagchi D, Ray SD, Bagchi M, et al. Mechanistic pathways of antioxidant cytoprotection by a novel IH636 grape seed proanthocyanidin extract. Indian J Exp Biol 22; 4(6): Fein FS, Sonnenblick EH. Diabetic cardiomyopathy. Prog Cardiovasc Dis 1985; 27(4): Uusitupa MI, Mustonen JN, Airaksinen KE. Diabetic heart muscle disease. Ann Med 199; 22(6): Halliwell B. Antioxidants in human health and disease. Annu Rev Nutr 1996; 16: Kirshenbaum LA, Thomas TP, Randhawa AK. Time course of cardiac myocyte injury due to oxidative stress. Mol Cell Biochem 1992; 111(1-2):

5 يوسف دوستار و داريوش مهاجري 12. Halliwell B. Free radicals and antioxidants: A personal view. Nutr Rev 1994; 52(8 pt 1): Dixon IM, Kaneko M, Hata T. Alterations in cardiac membrane Ca2+ transport during oxidative stress. Mol Cell Biochem 199; 99(2): Gupta M, Singal PK. Time course of structure, function and metabolic changes due to an exogenous source of oxygen metabolites in rat heart. Can J Physiol Phramacol 1989; 67(12): Pinent M, Blay M, Bladé MC, et al. Grape seed-derived procyanidins have an antihyperglycemic effect in streptozotocin-induced diabetic rats and insulinomimetic activity in insulin-sensitive cell lines. Endocrinology 24; 145(11): Llopiz N, Ardevol A, Blade C, et al. Antigenotoxic effect of grape seed procyanidin extract in Fao cells submitted to oxidative stress. J Agric Food Chem 24; 52(5): Bagchi D, Sen CK, Ray SD, et al. Molecular mechanisms of cardioprotection by a novel grape seed proanthocyanidin extract. Mutat Res 23; Samuelsson G. Drugs of natural origin, AText book of pharmacognosy. 4 th ed. Stockholm :Sweedish pharmaceutical press; 1999: Sato M, Maulik G, Ray PS, et al. Cardioprotective effects of grape seed proanthocyanidin against ischemic reperfusion injury. J Mol Cell Cardiol 1999; 31(6): Al-Awwadi NA, Araiz C, Bornet A, et al. Extracts enriched in different polyphenolic families normalize increased cardiac NADPH oxidase expression while having differential effects on insulin resistance, hypertension, and cardiac hypertrophy in high-fructosefed rats. J Agric Food Chem 25; 53(1): Rees DA, Alcolado JC. Animal models of diabetes mellitus. Diabet Med 25; 22(4): Esterbauer H, Cheesman KH. Determination of aldehydic lipid peroxidation products: malonaldehyde and 4-hydroxynonenal. Method Enzymol 199; 186: Aebi, H. Catalase in vitro. Method Enzymol 1984; 15, Boudina S, Abel ED. Diabetic cardiomyopathy revisted.circulation 27; 115(25): اثر عصاره انگور در موش صحرايي ديابتي 25. Irina CC, Marius IU, Adriana M, et al. Antioxidant effects of grape seed extractin a rat model of diabetes mellitus. Diabetes and vascular research 29; 6(3): Gosh S, Pulinikunil T, Yuen G, et al. Cardiomyocyte apoptosis induced by short-term dabetes requires mitochondrial GSH depletion. Am J Physiol Heart Circ Physiol 25; 289(2):H El-Alfy AT, Ahmed AA, Fatani AJ. Protective effects of red grape seeds proanthocyanidin against induction of diabetes by alloxan in rats. Pharmacol Res 25; 52(3): Barden CA, Chandler HL, Lu P, et al. Effect of grape polyphenols on oxidative stress in canine lens epithelial cells. Am J Veterin Res 28; 69(1): Zhang XY, Li WG, Wu YJ, et al. Amelioration of doxorubicin-induced myocardial oxidative stress and immunosuppression by grape seed proanthocyanidins tumour-bearing mice. J Pharm Pharmacol 25; 57(8): Du Y, Guo H, Lou H. Grape seed polyphenols cardiac cells from apoptosis via induction of endogenous antioxidant enzymes. J Agric Food Chem 27; 55(5): Cheng M, Gao HQ, Xu L. Cardioprotective effects of grape seed extracts in streptozotocin induced diabetic rats. J Cardipvasc Pharmacol 27; 5(5): Wang J, song Y, Wang Q, et al. Causes and characteristics of diabetic cardiomyopathy. Rev Diabet Stud 26; 3(3): Yassa N, Beni HR and Hadjiakhoondi A. Free Radical Scavenging and Lipid Peroxidation Activity of the Shahani Black Grape. Pak J Biol Sci 28; 11(21): Puiggròs F, Sala E, Vaqué M,et al. In Vivo, in Vitro, and in Silico Studies of Cu/Zn-Superoxide Dismutase Regulation by Molecules in Grape Seed Procyanidin Extract. J Agric Food Chem. 29 May 13; 57(9): Saad AA, Youssef MI, and El-Shennawy LK. Cisplatin induced damage in kidney genomic DNA and nephrotoxicity in male rats: The protective effect of grape seed proanthocyanidin extract. Food Chem Toxicol 29; 47(7):

6 مجله تحقيقات علوم پزشكي زاهدان دوره 12 شماره 1 Antioxidant effect of extract of the grape seed in streptozotocin induced diabetic rats Yousof Doostar 1, Daryoush Mohajeri 2 Received: 18/Oct/29 Accepted: 12/Dec/29 Background: Diabetes mellitus is a metabolic disorder as old as mankind and its incidence is considered to be high all over the world. Oxidative stress is strongly associated with development and the complications of diabetes. Antioxidant agents, especially with the origin of plants, are of more importance in the treatment of diabetic complications. The main objective of the present study was to evaluate the effect of extract of the grape seed on antioxidants status in streptozotocin induced diabetic rats. Material and methods: In this laboratory experimental study which conducted in Islamic Azad University of Tabriz research center. Forty male Wistar rats were randomly assigned into four equal groups including healthy control group, healthy group treated with grape seed extract (4 mg/kg), diabetic control group and diabetic group treated with grape seed extract (4 mg/kg). The experimental rats were treated in related groups for 12 weeks and at the end of experiment serum level of malonaldehyde (MDA) and anti-oxidant enzymes activity including superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPx) and catalase (CAT) were measured in red blood cells. Statistically, comparison of the groups was carried out using one-way analysis of variance followed by Bonferroni post-hoc test. Differences were considered statistically significant at p<.5. Results: Diabetic rats showed significant increase in the value of MDA and a decrease in the activities of SOD, GPx and CAT of red blood cells (p<.1). Oral administration of grape seed extract resulted in significant reduction in the level of MDA and significant increase in the activities of SOD, GPx and CAT of red blood cells (p<.1). Conclusion: The results of this study provide confirmatory evidence of oxidative stress in diabetes and show the anti-oxidative effect of grape seed extract. [ZJRMS, 12(1):9-14] Keywords: Antioxidant, Grape seed, Diabetes, Rat 1. Assistant Professor of Pathology, Dept. of Pathobiology, School of Veterinary Medicine, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran. 2. Associate Professor of Pathology, Dept. of Pathobiology, School of Veterinary Medicine, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Tabriz, Iran. 14