Nexhmije Doko Miranda Dervishaj. Libër mësuesi për tekstin shkollor TIK 4

Transcript

1 Nexhmije Doko Miranda Dervishaj Libër mësuesi për tekstin shkollor TIK 4

2 Botues: Latif AJRULLAI Rita PETRO Redaktore: Artemisa BUSHI Eldion NEVRUZI Kopertina: Semela MERO Albas, 2018 Shtëpia botuese Albas Në Tiranë: rr. Donika Kastrioti, pallati 14, ap. 4D. Tel: Në Tetovë: rr. Ilinden, nr. 105 Tel.: Në Prishtinë: rr. Muharrem Fejza, p.n. Tel.: Në Preshevë: rr. Selami Hallaqi Tel.: Shtypur në shtypshkronjën

3 T EMATIKA 1 BOTA E KOMPJUTERIT Çfarë është TIK-u dhe kompjuteri? Pjesët harduer të kompjuterit Pjesët softuer të kompjuterit Pjesët softuer të kompjuterit Rregullat e qëndrimit para kompjuterit. Mirëmbajtja e tij Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Provo veten! 2 T EMATIKA PËRPUNIMI DIGJITAL I TË DHËNAVE Dritarja kryesore e programit të shkrimit Hapja e një dokumenti të ri në Word dhe ruajtja e tij Hapja e një dokumenti ekzistues. Ruajtja e ndryshimeve Tastiera dhe përdorimi i saj Funksionet e tasteve të veçanta Komanda të veçanta Formatimi i shkrimit dhe komandat bazë Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Provo veten! T EMATIKA 3 KRIJIMTARIA DHE PROGRAMIMI Dritarja kryesore e programit Paint Vizatimi në programin Paint dhe ruajtja e tij Mjetet e punës në programin Paint Disa komanda të tjera të programit Paint Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Provo veten! T EMATIKA 4 KËRKIMI NË UEB/ INTERNET Interneti dhe uebi Motorët e kërkimit në internet Adresat dhe ndërlidhjet e faqeve ueb Burimet e informacionit në internet Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Provo veten! T EMATIKA5 SIGURIA NË INTERNET Rreziqet që vijnë nga përdorimi i internetit Si të mbrohemi në internet Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Provo veten!

4 LIBËR MËSUESI Hyrje Në kohët e sotme teknologjia dhe TIK-u janë përfshirë gjerësisht në jetën e përditshme. Është një fushë që fëmijëve u digjitale në një moshë shumë të re, ndaj shkolla duhet t u përgjigjet nevojave të nxënësit. Nxënësit e moshës digjitale vijnë në shkollë me njohuri, gjykime, mendime dhe pyetje të marra nga burime të pafundme digjitale të informacionit, të cilat mësuesi duhet t i konsiderojë si pjesë të kurrikulës në tërësinë e saj. TIK-u dhe teknologjia janë një formë e veçantë e veprimtarisë krijuese, ku njerëzit ndërveprojnë me mjediset e tyre duke përdorur materialet dhe proceset e duhura në përgjigje të nevojave, dëshirave dhe mundësive të tyre. Qëllimi i fushës përgatitur në këtë mënyrë që të jenë pjesëmarrës në një botë teknologjike. T u krijojë mundësi nxënësve t i integrojnë këto njohuri dhe shkathtësi/shprehi, së bashku me cilësitë për hulumtim Të lehtësojë zhvillimin e një sërë aftësive të komunikimit, që do t i nxitin nxënësit të shprehin aftësitë e tyre krijuese Të sigurojë një kontekst, në të cilin nxënësit mund të zbulojnë dhe vlerësojnë ndikimin e teknologjive në ekonomi, në shoqëri dhe në mjeddisin përreth. Qëllimi i programit të TIK-ut: bashkëbisedimit me të tjerët, si edhe në realizimit të prezantimeve të ndryshme. Nxënësit do të aftësohen: të gjejnë informacione nga një shumëllojshmëri burimesh, të përzgjedhin dhe të sintetizojnë informacionin për të përmbushur nevojat e tyre; të zhvillojnë idetë e tyre duke përdorur mjete të TIK-ut për të përmirësuar cilësinë, për ta ndryshuar dhe për të përsosur punën e tyre; të shkëmbejnë dhe të ndajnë informacione përmes medieve elektronike; Programi dhe kompetencat kyçe Kompetencat shprehen nëpërmjet përdorimit të njohurive, shkathtësive, vlerave dhe qëndrimeve në trajtimin e plotë dhe të kuptueshëm të situatave të kontekstit. Në përputhje me qëllimet e arsimit parauniversitar, kompetenca kyç të arsimit bazë janë: 1. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit. 2. Kompetenca e të menduarit. 3. Kompetenca e të mësuarit për të nxënë. 4. Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin. 5. Kompetenca vetjake. 6. Kompetenca qytetare. 7. Kompetenca digjitale. Hartimi i programit lëndor rrjedh nga: korniza kurrikulare e arsimit parauniversitar, kurrikula bërthamë dhe plani mësimor i arsimit bazë. procesit të nxënies. Kompetenca demonstrohet nga nxënësi/ja (njohuri), bazohet në performancën e tij/saj (aftësi), si dhe në perspektivën e sjelljes (qëndrim). Organizimi i mësimit të TIK-ut me bazë kompetencat përqendrohet në atë që 4

5 TIK 4 nxënësi/ja duhet të dijë, të bëjë saktë dhe të shpjegojë pse e bën. Kur nxënësi/ja realizon kompetencat digjitale, ai/ajo njëkohësisht është duke zhvilluar edhe kompetencat kyçe. 1.1 Rezultatet kryesore të të nxënit sipas kompetencave kyç, që realizohen nëpërmjet lëndës së TIK-ut për shkallën e dytë (klasaiv-v) Kompetenca digjitale Nxënësi/ja: Njeh disa mjete të thjeshta të TIK-ut. Ritregon ngjarjen e një teksti të dëgjuar, përmbajtja e të cilit të mos jetë më shumë se një faqe. shprehur emocionet e tyre. Kupton rëndësinë e ruajtjes së të dhënave individuale (emri, mbiemri, adresa e shtëpisë mosha) dhe mospublikimin e tyre në asnjë burim informacioni të palicencuar. Përdor mediet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar. Organizon dhe komunikon informacionin, duke përdorur mjetet e duhura të komunikimit teknologjik për të mbledhur informacionin dhe për të komunikuar me të tjerët (p.sh., , internet, vidiokonferencë, word-procesor, krijon postera mbi një temë të caktuar). Zhvillon vetëdijen kulturore dhe të kuptuarit global duke u angazhuar me nxënësit e kulturave të tjera nëpërmjet komunikimit online. Organizon, mbledh dhe shfaq të dhënat e gjetura nga burimet e informacionit elektronik. elektronike apo të shtypit. Jep shembuj të punës me teknologjitë, të zgjidhjeve që na ofrohen në jetën e përditshme, në bazë të të cilave ne marrim vendimet tona. Është i qartë për konceptin e përdorimit të sigurt të teknologjisë, duke u përqendruar edhe në mbrojtjen e të dhënave vetjake. Demonstron sjellje pozitive dhe etike, kur përdor teknologjinë si një mjet komunikimi ose shërbimi apo krijimi i një produkti. Kompetenca e të menduarit Ndërton tekste, objekte, animacione sipas imagjinatës duke përdorur TIK-un. Kompetenca e të nxënit dhe informacion për kapërcimin e vështirësive. Shfrytëzon burime të ndryshme informacioni për përgatitjen e një teme të dhënë. Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informacionin/njohuritë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar, përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo të burimeve të tjera. Kompetenca për jetën sipërmarrjen dhe mjedisin Nxënësi/ja kontribuon në mënyrë produktive: të përbashkëtat, që ato kanë me profesionet e dëshiruara. Përgatit një projekt të vogël duke theksuar veprimtaritë kryesore për një çështje, që e shqetëson në shkollë ose në komunitet dhe përcakton kohën,vendin, materialet, mjetet e nevojshme për zbatimin e tij. 5

6 LIBËR MËSUESI Kompetenca vetjake Nxënësi bën jetë të shëndetshme. Kompetenca qytetare: nxënësi përkushtohet ndaj së mirës së përbashkët.. Kompetencat e komunikimit dhe të të shprehurit Nxënësi komunikon në mënyrë efektive. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në një kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un 1.2 Kompetencat e fushës, përshkrimi dhe realizimi i tyre nëpërmjet tematikave të fushës Kreativiteti dhe inovacioni Kreativiteti dhe inovacioni duke përdorur teknologjinë: përdor teknologjinë për të zhvilluar të menduarit kritik dhe krijues, apo për të nxitur inovacionin dhe kreativitetin gjatë përdorimit të produkteve në proceset e punës së tij. - Zhvillimi i përmbajtjes: të krijojë përmbajtje në formate të ndryshme duke përfshirë multimedia, të rregullojë dhe të përmirësojë përmbajtjen që ai ose të tjerët kanë krijuar, të shprehë kreativitetin nëpërmjet mediave dhe teknologjive digjitale. - Integrimi dhe ripërpunimi dhe njohuri të reja, origjinale dhe të përshtatshme. - E drejta e autorit dhe licencat: të kuptojë se si e drejta e autorit dhe licencat zbatohen në gjetjen e informacionit dhe të përmbajtjes digjitale. - Programimi programimit, të kuptojë çfarë ka pas një programi. Komunikimi dhe bashkëpunimi - Bashkëveprimi ndërmjet teknologjisë: të bashkëveprojë nëpërmjet llojeve te ndryshme pajisjesh dhe aplikacionesh digjitale, të kuptojë se si komunikimi digjital është shpërndarë, paraqitur dhe drejtuar, të kuptojë rrugët e përshtatshme të komunikimit nëpërmjet mjeteve digjitale, t u referohet formateve të ndryshme të komunikimit, të përshtatë modelet - Shpërndarja e informacionit dhe e përmbajtjes: të ndajë me të tjerët vendndodhjen dhe përmbajtjen e informacionit të gjetur, të jetë i gatshëm dhe në gjendje për të ndarë njohuritë, të veprojë si ndërmjetës, të jetë aktiv në shpërndarjen e të rejave, përmbajtjeve dhe burimeve, të dijë rreth praktikave dhe të integrojë informacion të ri në trupin e njohurive ekzistuese. - Angazhimi i qytetarisë online: të jetë i vetëdijshëm për potencialin e teknologjive për pjesëmarrjen e qytetarëve. - Etika e komunikimit online: të dijë dhe të njohë si janë rregullat e sjelljes online/ ndërveprimet virtuale, të jetë i vetëdijshëm për aspektet e diversitetit kulturor, të jetë i aftë të mbrojë veten nga rreziqet e mundshme online, të zhvillojë strategji aktive për të zbuluar sjelljet e papranueshme. Kërkimi dhe gjetja e informacionit - : të hyjë dhe të kërkojë informacion online, të gjejë informacionin e përshtatshëm, të zgjedhë burimet efektive, të lundrojë ndërmjet burimeve online, informacionit të krijojë strategji personale informacioni. - Vlerësimi i informacionit: të mbledhë, përpunojë, kuptojë dhe të vlerësojë në mënyrë kritike informacionin. - Ruajtja dhe rigjetja e informacionit: të ndryshojë dhe të ruajë informacionin dhe përmbajtjen për korrigjim më të lehtë, të organizojë informacione dhe të dhëna. Mendimi kritik, problem- zgjidhës dhe vendimmarrja 6

7 TIK 4 - Zgjidhja e problemeve teknike: të gjejë problemet e mundshme dhe t i zgjidhë ato (nga trouble- shooting në zgjidhjen e problemeve më komplekse) me ndihmën e mjeteve digjitale. - Gjetja e nevojave dhe përgjigjeve teknologjike: të vlerësojë nevojat e veta në termat e burimeve, mjeteve dhe zhvillimit të kompetencave, të përshtasë nevojat me zgjidhjen e mundur, të adaptojë mjetet me nevojat personale, të vlerësojë në mënyrë kritike zgjidhjet e mundshme dhe mjetet digjitale. - Gjetja e boshllëqeve të kompetencave digjitale: të kuptojë kur kompetencat e veta që nevojiten të përmirësohen ose të përditësohen, të mbështesë të tjerët në zhvillimin e kompetencave të tyre digjitale. Mbrojtja - Mbrojtja e pajisjeve: të mbrojë pajisjet e veta dhe të kuptojë rreziqet online dhe kërcënimet, të marrë njohuri rreth mbrojtjes dhe masave të sigurisë. - Mbrojtja e të dhënave personale: të kuptojë termat e zakonshëm të shërbimit, të aktivizojë mbrojtjen e të dhënave personale, të kuptojë privatësinë e njerëzve të tjerë, të mbrojë veten nga mashtrimet në internet dhe kërcënimet. - Mbrojtja e shëndetit: të shmangë rrezikun e shëndetit që lidhet me përdorimin e teknologjisë në termat e kërcënimeve - Mbrojtja e mjedisit: të jetë i vetëdijshëm për ndikimin e TIK-ut në mjedis. 1.3 Lidhja e TIK-ut me fushat e tjera Gjuhë dhe komunikim shpjegimeve të fjalëve. Nxënësit kopjojnë në mënyrën e duhur tekstin dhe e shkruajnë atë në Word. Nxënësit mund të përvetësojnë më mirë shqipërimin e fjalëve, duke i dëgjuar ato në website të gjuhëve të huaja. Mund të komunikojnë Matematikë Përdorimi i kompjuterit për realizimin e llogaritjeve, analizën e të dhënave matematikore dhe hedhjen e të dhënave matematikore në një faqe Excel. Shkencat e natyrës Për të kuptuar më mirë eksperimentet, nxënësit ndjekin eksperimente, të cilat gjenden online, dhe shumë lehtë edhe në faqen e si edhe në faqe të specializuara për shkencat. Shoqëria dhe mjedisi Shfrytëzon burime të ndryshme të informacionit për një çështje të cakuar shoqërore, historike, natyrore. Artet Duke i ndjekur imazhet vizualisht ose duke krijuar pjesë të vogla muzike, nëpërmjet përdorimit të teknologjive. Nëse nxënësit e dëgjojnë këngën, në të njëjtën kohë kanë mundësinë të shohin video-klipin e këngës. Kjo e bën më lehtë mësimin e saj. Përdorin internetin për të marrë informacione të ndryshme lidhur me sportet dhe se si të kujdesen për shëndetin Shkalla e dytë Bota e kompjuterit Përpunimi digjital i të dhënave Kreativiteti dhe programimi Kërkimi në web/internet Siguria në internet dhe siguria e të punuarit në kompjuter Gjithsej Klasa e katërt 8 orë 9 orë 7 orë 7 orë 4 orë 35 orë 7

8 LIBËR MËSUESI Shpërndarja e përmbajtjes lëndore Tematikat Nr Shtator Dhjetor 12 orë /35 Janar Mars 12 orë /35 Prill Qershor 11 orë /35 1 Çfarë është TIK-u dhe kompjuteri? 2 Pjesët harduer të kompjuterit 3 Pjesët softuer të kompjuterit Bota e kompjuterit 8 orë 4 Pjesët softuer të kompjuterit Rregullat e qëndrimit para kompjuterit. Mirëmbajtja e tij Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) 8 Provo veten! Dritarja kryesore e programit të shkrimit Hapja e një dokumenti të ri në Word dhe ruajtja e tij Hapja e një dokumenti ekzistues. Ruajtja e ndryshimeve Përpunimi digjital i të dhënave 9 orë 12 Tastiera dhe përdorimi i saj 13 Funksionet e tasteve të veçanta 14 Komanda të veçanta Formatimi i shkrimit me komandat bazë Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) 17 Provo veten! 8

9 TIK 4 Kreativiteti dhe programimi 7 orë Dritarja kryesore e programit Paint Vizatimi në programin Paint dhe ruajtja e tij Mjetet e punës në programin Paint në një vizatim Disa komanda të tjera të programit Paint Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) 24 Provo veten! 25 Interneti dhe uebi 26 e tyre Kërkimi në web/internet 7 orë 27 Motorët e kërkimit në internet Adresat dhe ndërlidhjet e faqeve ueb Burimet e informacionit në internet Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) 31 Provo veten! Siguria në internet dhe siguria e të punuarit në kompjuter 4 orë 32 Rreziqet që vijnë nga përdorimi i internetit 33 Si të mbrohemi në internet Termat e rinj të kapitullit ( veprimtari praktike) Provo veten! Hapat që mund të ndiqen për krijimin e një metodologjie vlerësimi që ndihmon në krijimin dhe vlerësimin e situatës. 1. Krijimi i situatës ose i problemit. 2. Kuadri konceptual për vlerësimin e arritjeve të nxënësve. 3. Raporti ndërmjet kompetencave dhe vlerësimit të arritjeve. 4. Vlerësimi nëpërmjet situatave komplekse si alternativë kryesore. 5. Ndjekja në mënyrë rigoroze e kritereve të vlerësimit. 6. Mjetet që ndihmojnë në mbledhjen e informacionit dhe marrjen e vendimit. 7. Korrigjimi i detyrave apo testeve të nxënësve. 8. Buletini shkollor / dëftesa / format vlerësimi / portofoli i nxënësit. 9. Realizimi dhe zbatimi me sukses i vlerësimit gjatë dhe pas procesit mësimor. 9

10 LIBËR MËSUESI Disa lloje vlerësimi a. Vlerësimi formues Ky lloj vlerësimi duhet të realizohet në mënyrë të vazhdueshme nga mësues-i/ja, në mënyrë që të kuptohen vështirësitë e nxënësve, më pas të shihet ecuria e tyre dhe, në fund të kapitullit, të shihet nëse janë arritur kompetencat e kërkuara. Lënda e TIK-ut nis për herë të parë për ta dhe duhet që herë pas here të sigurohemi që njohuritë të jenë kuptuar nga nxënësit. Gjatë këtij vlerësimi, mësues-i/ja duhet të vëzhgojë herë pas here nxënësit, të realizojë bashkëbisedime me e duhur për të mësuarin efektiv. b. Vlerësimi nëpërmjet portofolit Një formë tjetër vlerësimi është edhe vlerësimi nëpërmjet portofolit, një formë që e ndihmon nxënësin të shohë se si ai avancon hap pas hapi. Portofoli i nxënësit është një mundësi vlerësimi e vetëvlerësimi, i cili përmban një koleksion punimesh që ai organizon përgjatë vitit shkollor. Ai mund të përmbajë detyra shtëpie me shkrim, detyra tematike, kurse mësuesi/ja është në rolin e atij që drejton dhe rekomandon. Qëllimi kryesor i portofolit është që nxënësi/ ja të koleksionojë ato dokumente që atij mund t i shërbejnë në vitet në vijim. Gjithashtu, në portofol, nxënës-i/ja rëndësishme që mësues-i/ja të jetë një monitorues-e i/e mirë i dokumenteve që përzgjidhen për portofolin. c. Vetëvlerësimi Ky lloj vlerësimi është gjykimi që secili nxënës jep për arritjet e tij. Vetëvlerësimi shpesh shërben si një plotësues i domosdoshëm i teknikave të vlerësimit, të bëra nga mësues-i/ja dhe nga provimet. Pika e fortë e vetëvlerësimit qëndron në faktin se ai është një faktor motivimi dhe ndërgjegjësimi:. Ky faktor i ndihmon nxënësit të njohin pikat e tyre të forta dhe të dobëta dhe kështu të organizojnë më mirë të nxënët e tyre. Duhet theksuar që vetëvlerësimi është më i vlefshëm dhe më objektiv, nëse nxënësit i jepen kritere të sakta, mbi të cilat ai/ajo bën vetëvlerësimin e punës së tij/saj p.sh.: mund t i kërkohet nxënësit/es të hartojë një skedë vetëkorrigjimi, për të korrigjuar me shkrim gabimet më të shpeshta dhe më pas, ai/ajo ta integrojë korrigjimin në veprimtarinë e kërkuar. Ky tip vlerësimi duhet të zërë një PLANIFIKIMI TREMUJOR (SHTATOR DHJETOR ) Rezultatet e të nxënit për tremujorin e parë sipas kompetencave kyce Kompetenca digjitale: Njeh disa mjete të thjeshta të TIK-ut. Ritregon ngjarjen e një teksti të dëgjuar, përmbajtja e të cilit të mos jetë më shumë se një faqe. shprehur emocionet e tyre. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit: Nxënësi/ja komunikon në mënyrë efektive. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në një kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un. Kompetenca e të menduarit dhe e të nxënit: digjitale të ndryshme informacioni (internet). Ndërton tekste, objekte, animacione sipas imagjinatës duke përdorur TIK-un. Kompetenca vetjake: Nxënësi bën jetë të shëndetshme. Kompetenca qytetare: nxënësi përkushtohet ndaj së mirës së përbashkët. 10

11 TIK 4 Rezultatet e të nxënit për kompetencat e fushës: tremujori i parë Bota e kompjuterit - Kreativiteti dhe inovacioni duke përdorur teknologjinë: xënësit përdorin kompjuterin për të zhvilluar të menduarit kreativ dhe konstruktiv dhe për të nxitur inovacionin dhe kreativitetin. - Komunikimi dhe bashkëpunimi: Nxënësit ndërveprojnë, bashkëpunojnë dhe publikojnë me moshatarët apo të tjerët duke përdorur kompjuterin; përdorin media dhe formate të ndryshme për komunikimin e informacionit dhe të ideve në mënyrë efektive; përcaktojnë strategjinë e kërkimit të informacionit; gjejnë, organizojnë, analizojnë, vlerësojnë, përpunojnë dhe përdorin informacionin nga një shumëllojshmëri e burimesh. - Mendimi kritik, zgjidhja e problemit dhe vendimmarrja: Nxënësit - Operacionet baze dhe konceptet teknologjike: Nxënësit kuptojnë dhe përdorin saktë sistemet e teknologjisë; përzgjedhin dhe përdorin aplikacionet në mënyrë efektive dhe produktive. Përpunimi digjital i të dhënave - Kreativiteti dhe inovacioni: Nxënësi aplikon njohuritë ekzistuese për të gjeneruar ide, produkte ose procese të reja; realizon një ose disa punime origjinale të tijat, si një mjet shprehës vetjak apo të grupit; përdor modelet dhe simulimet për të analizuar problemet dhe sistemet komplekse. - Kërkimi dhe gjetja e informacionit: Nxënësi udhëzimeve; krijon strategji personale informacioni; mbledh, përpunon, kupton dhe vlerëson në mënyrë kritike informacionin; ndryshon dhe ruan informacionin dhe përmbajtjen për korrigjim më të lehtë, organizon informacione dhe të dhëna. - Mendimi kritik, zgjidhja e problemit dhe vendimmarrja: Nxënësi e duhura; përdor procese multiplikative dhe shqyrton perspektivat e ndryshme për të eksploruar zgjidhjet alternative. - Operacionet bazë dhe konceptet teknologjike: Nxënësi kupton dhe përdor saktë sistemet e teknologjisë; përzgjedh dhe përdor aplikacionet në mënyrë efektive dhe Tematikat/ kompetencat Nr. Temat mësimore Situatat e parashikuara të të nxënit Metodologjitë dhe veprimtaritë e nxënësve Për çfarë do të vlerësohen nxënësit? Burimet dhe materialet didaktike Bota e kompjuterit 8 orë Çfarë është TIK-u dhe kompjuteri? Njohja me dy personazhet shoqërues të këtij libri. Teze Ilda dhe Andi. Teze Ilda, jam Andi. A më ndihmon dot të njoh kompjuterin siç e njeh dhe ti...? i njohurive paraprake. Lexim përmbledhje në dyshe. Shkrim i lirë. Për pjesëmarrjen në diskutim për idetë e dhëna dhe për saktësinë në plotësimin e ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter. 11

12 LIBËR MËSUESI Pjesët harduer të kompjuterit Biseda: Andi, ti më the se e njeh kompjuterin si objekt. Po pjesët e tij i njeh...? Emërtim dhe veçim i pjesëve harduerike. Marrëdhëniet pyetje përgjigje. Vlerësimi individual, mbi prirje të veçanta dhe për bashkëpunimin e realizimit të temave mësimore në grup. tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Pjesët softuer të kompjuterit Biseda: Pjesët harduer i kuptova, por jam pak i paqartë për gjërat në ekran... Punë në grup, punë individuale. Vëzhgim kreativ dhe veprimtarinë individuale. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Pjesët softuer të kompjuterit Vëzhgim, hulumtim në kompjuter. Në ekrane të ndryshme të sallës së informatikës shiriti është vendosur në pozicione të ndryshme. Nxiten nxënësit të shohin ndryshimin. rreth temës, veprimtari e drejtuar, Veprimtari praktike. kreative dhe Veprimtarinë individuale. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter. 5 e kompjuterit Vëzhgim, hulumtim në kompjuter. Diskutim njohurish, vëzhgim, veprimtari praktike kreativ dhe veprimtarinë individuale. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Rregullat e qëndrimit para kompjuterit. Mirëmbajtja e tij Pyetja kërkimore: A ka rregulla për qëndrimin para kompjuterit? Diskutim njohurish, vëzhgim. Veprimtari praktike Në bazë të punës individ- Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Stuhi mendimesh, vëzhgim, veprimtari praktike kreative dhe Veprimtarinë individuale. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter. Veprimtari praktike 12

13 TIK Provojmë veten! Veprimtari praktike mesh Marrëdhëniet pyetje-përgjigje. Punë individuale jen në diskutim. Mënyra si analizon dhe si shprehet në detyrën me shkrim Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Dritarja kryesore e programit të shkrimit Pyetja kërkimore: Cili program shërben për të shkruar? kërkuese, zbuluese dhe krijuese e nxënësit. Mbi aktivitetin kreativ dhe veprimtarinë individuale. tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, foto të disa ikonave të programeve të Microsoft-it Përpunimi digjital i të dhënave 4 orë Hapja e një dokumenti të ri në Word dhe ruajtja e tij 2.3 Hapja e një dokumenti ekzistues. Ruajtja e ndryshimeve Biseda: Oh, tani mund të hedh në kompjuter edhe shënime. Sigurisht!... Çfarë duhet të Biseda:...Unë di të fus një elefant në frigorifer me tri lëvizje:... hap frigoriferin, fut elefantin, mbyll frigoriferin... veprimtari krijuese dhe analizë Marrëdhënie pyetje / përgjigje. Veprimtari e drejtuar dhe krijuese kreativ dhe veprimtarinë individuale. Mbi aktivitetin kreativ dhe veprimtarinë individuale. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Tastiera dhe përdorimi i saj Biseda:... Bukur! Por për të shkruar duhet të përdorësh të dhjetë gishtat e dorës... Veprimtari kërkuese, zbuluese dhe krijuese e nxënësit Mbi aktivitetin kreativ dhe veprimtarinë individuale. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit,l ibri i mësuesit, kompjuter. 13

14 LIBËR MËSUESI Tematika 1: Bota e kompjuterit ) Mësimi 1.1 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore:1.1 Çfarë është TIK-u dhe kompjuteri? Situata e të nxënit: Njohja me sallën e informatikës. Njohja me dy personazhet shoqëruese të këtij libri: teze Ilda dhe Andi. Teze Ilda, jam Andi. A më ndihmon dot të njoh kompjuterin siç e njeh dhe ti? Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: shpjegon kuptimin e fjalës TIK; mëson ç është kompjuteri; tregon ku dhe përse përdoret ai. Burimet: njohuritë që nxënësi/ja ka për kompjuterin. Libri i nxënësit, materiale ilustruese nga mësuesja. Fjalët kyç: pajisje, burim informacioni, përpunon, ruan, kujtesë. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhe shqipe Shoqëria dhe mjedisi Arte Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve Punë me tërë klasën Punë në grup Punë në dyshe Shkrim i lirë Punë në dyshe Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Në sallën e informatikës (5 minuta) Nxënësit do të shohin sallën e kompjuterave të shkollës. Mësuesi/ja u sqaron se këtu do të bëhen disa nga orët e kësaj lënde. U kërkojmë nxënësve të diskutojnë në grupe ose më gjithë klasën atë që vërejnë dhe që u bën përshtypje. Më pas mund të kthehemi në klasë për të vazhduar. Njohja me dy personazhet shoqërues të këtij libri. Teze Ilda dhe Andi. Teze Ilda, jam Andi. A më ndihmon dot të njoh kompjuterin siç e njeh dhe ti? Parashikimi: Diskutim i njohurive paraprake (10 minuta) U kërkoj nxënësve të tregojnë se ç kuptojnë me fjalën TIK. Shkruaj përgjigjen e tyre në tabelë. U sqaroj që: TIK është shkurtimi i tri fjalëve: Teknologji e Informacionit dhe e Komunikimit. Më pas i pyes: Ç dini për kompjuterin? Kush nga ju ka dhe e përdor kompjuterin? Përse e përdorni atë? Ku keni parë të përdoret kompjuteri? 14

15 TIK 4 Bëjmë një përmbledhje në tabelë. Kompjuteri Ku përdoret? - shtëpi, - shkollë, - mjekësi, - banka, - industri, - shkencë etj. Përse përdoret? - Për të ruajtur dhe shkëmbyer informacion. - Për të përpunuar të dhënat. - Për të shkëmbyer mesazhe etj. Ndërtimi i njohurive: Lexim përmbledhje në dyshe (20 minuta) Hapi I materialin e dhënë se përse përdoret kompjuteri dhe më pas përmbledh informacionin. Ndërsa nxënësi B pyet, nëse ka paqartësi. Hapi II: Këmbehen rolet. Lexohet nga nxënësi B materiali i dhënë për përdorimin e kompjuterit, i cili më pas e komenton atë. Ndërsa nxënësi A pyet nëse ka diçka të paqartë. Punohet kështu i gjithë informacioni i dhënë. Përforcimi: Shkrim i lirë (10 minuta) U kërkoj nxënësve të punojnë në mënyrë individuale ushtrimet e dhëna në fund të mësimit. U1 - Kompjuteri kryen një listë të paracaktuar detyrash Kompjuteri përdoret vetëm për tu argëtuar. Me kompjuter mund të komunikojmë me të afërmit që kemi larg. Kompjuteri përdoret vetëm në shkencë. X X U2 - Përgjigju pyetjeve. Pse themi që kompjuteri përdoret nga të gjitha moshat? E përdorin prindërit në punë, fëmijët në shkollë e për t u argëtuar, gjyshërit për komunikim me njerëzit larg etj. Cilët e përdorin kompjuterin në familjen tënde dhe për çfarë? Përgjigjet janë individuale. Cilat janë tri nga përparësitë kryesore të kompjuterit? Shpejtësia, besueshmëria dhe ruajtja. Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: - për pjesëmarrjen në diskutim, - për përqendrimin në të lexuar dhe për përmbledhjen e materialit, - si dhe për plotësimin sakte të ushtrimeve. Detyrat dhe puna e pavarur: Ata që punojnë në kompjuter të shkruajnë emrin e tyre dhe klasën ku bën pjesë. 15

16 LIBËR MËSUESI Mësimi: 1.2 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 1.2 Pjesët harduer të kompjuterit Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njeh pjesët përbërëse të kompjuterit; emërton secilën prej tyre në veçanti dhe në tërësi me emrin harduer; tregon funksionin e secilës prej pjesëve harduer të kompjuterit. Burimet: Njohuritë që nxënësi/ ja ka për kompjuterin. Libri i nxënësit, materiale ilustruese nga mësuesja Situata e të nxënit: Biseda e Andit me tezen: Andi ti më the se e njeh kompjuterin si objekt. Po pjesët e tij i njeh? Fjalët kyç: monitori, tastiera, mausi, memorja (kujtesa) (RAM), hard disku (HDD), procesor (CPU) Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhë shqipe, shoqëria dhe mjedisi, arte. Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Emërtim dhe veçim i pjesëve harduerike. Biseda e Andit me tezen: Punë me tërë klasën Parashikimi Diskutim i njohurive paraprake Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Marrëdhëniet pyetje përgjigje Punë në dyshe Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Emërtim dhe veçim i pjesëve harduerike (5 minuta) Nxënësit është e mira të jenë në sallën e informatikës, në të kundërt do t ju kërkoj nxënësve të rikthejnë kujtesën te vizita që bëmë orën e parë. Çfarë patë në sallën e informatikës? Lihen të lirë nxënësit të diskutojnë rreth saj. Lexohet biseda: Andi, ti më the se e njeh kompjuterin si objekt. Po pjesët e tij i njeh? Parashikimi: Diskutim i njohurive paraprake-shpjegim i avancuar (15 minuta) Hapi I: U kërkoj nxënësve të tregojnë a dinë t i emërtojnë pjesët e kompjuterit. U kërkoj që t i shkruajnë në tabelë, ato pjesë që njohin. Hapi II: Më pas sqaroj nxënësit se si i grupojmë pjesët përbërëse të kompjuterit, në pjesë hyrëse, dalëse dhe përpunuese, dhe se të gjitha këto pajisje që i shohim dhe i prekim quhen harduer (hardwere). Ndërtimi i njohurive: Marrëdhëniet pyetje-përgjigje (nxënës-nxënës) (20 minuta) Hapi I harduer të kompjuterit? Nëse nxënësi B nuk e di, përgjigjet vetë nxënësi A. Hapi II përbërëse të trurit të kompjuterit. Punohet kështu i gjithë informacioni i dhënë. 16

17 TIK 4 I përmbledhim në tabelë, që nxënësit ta kenë sa më të lehtë për t i mbajtur mend. Kompjuteri Pjesët harduer monitori njësia qendrore tastiera mausi truri i kompjuterit kujtesa (RAM) hard disku (HDD) Përforcimi: Rishikim në dyshe (5 minuta) U kërkoj nxënësve të punojnë në dyshe ushtrimet e dhëna në fund të mësimit duke diskutuar me radhë herë nxënësi A dhe herë nxënësi B. Ata plotësojnë etiketat me emrat e pjesëve harduerë U1 - Plotëso kutizat me fjalën e duhur: Monitori, tastiera, mausi, Memorja (RAM), Hard disk (HDD), mikroprocesor (CPU) tastiera hard disku HDD mikroprocesori CPU kujtesa RAM monitori mausi U2 - Shiko një kompjuter dhe zbulo pjesë të tjera të jashtme të tij. Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: - për pjesëmarrjen në diskutim, - për përqendrimin në të lexuar dhe për përgjigjet e dhëna lidhur me temën, - si dhe për plotësimin e saktë të ushtrimeve në libër. Detyrat dhe puna e pavarur: Ata që punojnë në kompjuter të shkruajnë emrin e pjesëve harduer të kompjuterit; të tjerët, t i shkruajnë me dorë. 17

18 LIBËR MËSUESI Mësimi: 1.3 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 1.3 Pjesët softuer të kompjuterit Situata e të nxënit: Biseda e Andit me tezen: Pjesët harduer i kuptova, por jam pak i paqartë për gjërat në ekran, që unë mund t i përdor vetëm me anë të mausit dhe të tastierës. Çfarë janë ato në ekran? - Ato quhen softuerë ose programe. Me to... Emërtojmë programet dhe sistemet softuerike. Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: bën dallimin midis pjesëve harduer dhe softuer të një sistemi kompjuterik; njihet me elementet kryesore në ekran, me desktopin, aplikacionet, ikonat, taskbarin. emërton disa nga programet kryesore. Fjalët kyçe: softuere, Word desktopi, ikonat, taskbar. Burimet: njohuritë që nxënësi/ ja ka për kompjuterin. Libri i nxënësit, materiale ilustruese nga mësuesja Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhe shqipe, shoqëria dhe mjedisi, arte. Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Kujtojmë pjesët harduer të kompjuterit. Punë me tërë klasën Parashikimi Shpjegim i avancuar Punë në grup Ndërtimi i njohurive Marrëdhëniet pyetje përgjigje Punë në dyshe Përforcimi Shkrim i lirë Punë individuale Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Kujtojmë ( 5 min) Nxënësit kujtojnë: Ç janë pjesët harduer të kompjuterit? Si i ndajmë ato? A mendoni se mjafton të kemi këto pajisje dhe kompjuteri do të punojë, apo na duhen edhe disa programe që të funksionojë? Lexohet biseda: Pjesët harduer i kuptova, por jam pak i paqartë për gjërat në ekran... Parashikimi: Shpjegim i avancuar (5 minuta) Hapi I Hapi II: Njoh nxënësit me pjesën softuer të kompjuterit, e cila ndahet në dy kategori: aplikacione dhe sistemet. Aplikacionet janë programe te cilat kryejnë punën që kërkojnë njerëzit të bëjnë në një kompjuter.. 18

19 TIK 4 Sistemi operativ ka për detyrë të bëjë ndërmjetësin midis kompjuterit dhe njeriut. I përmbledhim në tabelë, që nxënësit ta kenë sa më të lehtë për t i mbajtur mend Softuer Sistemi operativ Windows (XP, Vista,7, 8, 10), Linux, MacOS, Aplikacionet Windows Media Player, Word Pad, Paint Ndërtimi i njohurive: Marrëdhëniet pyetje-përgjigje (mësuesja-nxënësit) (20 minuta) Nxënësve u kërkojmë të lexojnë në libër informacionin e dhënë. Më pas u drejtoj pyetje për të parë se sa informacion mbajnë mend, nga ajo që dëgjuan dhe lexuan. P.sh.: Çfarë kuptoni me softuerë? A do të funksiononte kompjuteri, nëse nuk do të ishte pjesa softuer? Si ndahet pjesa softuer e kompjuterit? Cilin program përdorni zakonisht kur punoni? Përforcimi: Shkrim i lirë (10 minuta) U kërkoj nxënësve të punojnë në mënyrë individuale ushtrimet e dhëna në fund të mësimit. U1- Përgjigju pyetjeve. Çfarë kupton ti me softuer? Me softuer kuptojmë programet e instaluara në kompjuter. Cilat janë disa nga programet që përdoren më shumë në kompjuter? Word, Exsel, Paint etj. Cili program të pëlqen që ta përdorësh më shumë? Me cilin piktor të ngjason vetja? P.sh., më pëlqen programi Paint, më ngjan vetja me Pikason. Kur hapet kompjuteri, çfarë shikon ti në ekranin e tij?shohim desktopin me sistemin operativ Windows të instaluar në të. U2 - Lidh me shigjetë sipas shembullit: Sistem operativ Aplikacion Wordi, Exsel, Paint (aplikacione) Windows, Linux, MacOS (sisteme operative) Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: - për pjesëmarrjen në diskutim, - për përqendrimin në të lexuar dhe për përgjigjet e dhëna lidhur me temën, - si dhe për plotësimin e sakte të ushtrimeve në libër. Detyrat dhe puna e pavarur: Ata që punojnë në kompjuter të shkruajnë emrin e pjesëve softuer të kompjuterit; të tjerët, t i shkruajnë me dorë. 19

20 LIBËR MËSUESI Mësimi: 1.4 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 1.4 Pjesët softuer të kompjuterit Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: dallon shiritin taskbar në desktop; emërton ikonat të cilat ndodhen në këtë shirit; përshtat shiritin taskbar në desktopin e kompjuterit, sipas komandave të kërkuara; zhvendos shiritin taskbar në katër anët e ekranit të kompjuterit. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Situata e të nxënit: Vëzhgim, hulumtim në kompjuter. Në ekrane të ndryshme të sallës së informatikës, shiriti është vendosur në pozicione të ndryshme. Nxiten nxënësit të shohin ndryshimin. Biseda e Andit me tezen: A e di se taskbari mund ta përshtasësh ipas dëshirës? Fjalët kyç: shirit, taskbar, ikona. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Punë me tërë klasën Diskutim për njohuritë paraprake Punë me tërë klasën Harta e konceptit Punë në dyshe dhe me tërë klasën Rishikim në dyshe Punë në dyshe dhe me tërë klasën Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Kujtojmë (5 min) Vëzhgim, hulumtim në komjuter. Në ekrane të ndryshme të sallës së informatikës shiriti është vendosur në pozicione të ndryshme. Nxiten nxënësit të shohin ndryshimin. Biseda e Andit me tezen: A e di se taskbari mund ta përshtasësh sipas dëshirës? Parashikimi: Diskutim për njohuritë paraprake (5 minuta) Nxënësit ndodhen para kompjuterit në sallën e informatikës dhe tashmë kanë dalluar shiritin taskbar. Udhëzoj nxënësit të vëzhgojnë këtë shirit dhe të listojnë ikonat që shohin në të. Çfarë shihni mbi shiritin taskbar? Listohen mendimet në tabelë. Ndalemi te pyetjet: A shihni të gjithë të njëjtat ikona? Pse? Cilat janë të njëjta tek të gjithë kompjuterat? Ndërtimi i njohurive: Harta e konceptit (25 min.) 20

21 TIK 4 Hapi 1. Paraqes Hartën e konceptit në projektor. Udhëzoj nxënësit të lexojnë në dyshe materialin e dhënë në tekst dhe ta përmbledhin në hartë sipas çështjeve të përcaktuara. Hapi 2. Pasi nxënësit kanë përfunduar së plotësuari hartat e tyre të konceptit, bëhet diskutimi dhe plotësimi me tërë klasën. Nxënësit plotësojnë njëri tjetrin në mendime duke përmbledhur kështu konceptet kryesore të materialit. Hapi 3. Kalohet në praktikimin e njohurive të mara. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimet në tekst. Vendos fjalët e dhëna aty ku duhet. paraqitet si një shirit në fund të ekranit. Në të majtë të tij ndodhet butoni, i cili përmban të gjitha që ndodhen në kompjuter. Më pas ndodhen e programeve që kemi hapur. Në të djathtë të Taskbarit ndodhet ora dhe data. Taskbari shërben si një për programet që kontrollon sistemi operativ Shëno me V përgjigjen e saktë dhe G përgjigjen e gabuar. G / TASKBARI-it ndodhet vetëm në pjesën e poshtme të ekranit. V / Kur komanda është e aktivizuar, ne shohim shiritin taskbar në fund të ekranit. V / TASKBARI mund të zhvendoset në të katër anët e ekranit. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar, për përmbledhjen e materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 3 faqe 16. Mësimi:1.5 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore:1.5 Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: ndez në mënyrë korrekte kompjuterin; Situata e të nxënit: Vëzhgim, hulumtim në komjputer. Nxënësit veçojnë nga pjesët e kompjuterit njësinë qendrore. Formulojnë me një fjali funksionin e saj. Fjalët kyç: Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: teksti i nxënësit, kompjuter Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi 21

22 LIBËR MËSUESI Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Kujtojmë Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Lexim i drejtuar në tabelë Punë në grupe dhe me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Kujtojmë (5 min) Vëzhgim, hulumtim në kompjuter. Nxënësit veçojnë nga pjesët e kompjuterit njësinë qendrore. Formulojnë me një fjali funksionin e saj. (Njësia qendrore është truri i kompjuterit). Zhvendoset vëmendja e të gjithë nxënësve te butoni në qendër të njësisë qendrore. A ka funksion tjetër njësia qendrore? Andi e di, po ju? (lexohet situata) Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Para se nxënësit të njihen me temën e orës, ata ftohen të japin mendime rreth dy pyetjeve kyçe të mësimit: Për këtë nxënësit ndahen në dyshet A dhe dyshet B duke dhënë mendimet në kllaster. Diskutohen mendimet e nxënësve duke bërë kështu dhe njohjen me temën e orës së sotme. Ndërtimi i njohurive: Lexim i drejtuar në tabelë (25 min.) U shpjegoj nxënësve se do të lexojmë, diskutojmë dhe praktikojmë njëra pas tjetrës dy çështjet e mësimit. Hapi 1. Si e ndezim kompjuterin? Lexohet materiali në tekst dhe ndërkohë plotësohet tabela. Çështja Si mendonit ju? Si ndodh në të vërtetë? Si e ndezim kompjuterin? (Këtu shkruhen mendimet e nxjerra nga kllasteri) Kalohet në praktimin e ndezjes së kompjuterit nga vetë nxënësit. Hapi 2. lexoj titullin e çështjes së dytë: Lexohet materiali në tekst dhe ndërkohë plotësohet tabela. Çështja Si mendonit ju? Si ndodh në të vërtetë? kompjuterin? ( Këtu shkruhen mendimet e nxjerra nga kllasteri) tek ekrani i kompjuterit. Tani duhet të qëndrojmë për pak kohë pa shtypur në asnjë tast. Gjatë kësaj kohe hapet vetë edhe sistemi i operimit, që vë në punë kompjuterin (Windows-i). Në qoftë se shohim në ekran pamjen Windows do të thotë se kompjuteri ynë është hapur në mënyrë të rregullt. programet që kemi hapur. Afrojmë ( mausin) dhe klikojmë te butoni Start. Pas shfaqjes së dritares, klikojmë mbi butonin Power. Afrojmë ( mausin) dhe klikojmë mbi butonin Shut down. Presim sa ekrani të bëhet i zi. 22

23 TIK 4 Kalohet në praktimin e ndezjes së kompjuterit nga vetë nxënësit. Përforcimi: Rishikim në dyshe (5 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. Shëno me V përgjigjen e saktë dhe G përgjigjen e gabuar. G V / Kur shohim në ekran pamjen Windows, kompjuteri është hapur në mënyrë të rregullt. Butoni shërben për të mbyllur dritaren e Word-it. G / G / Pas çdo alternative të plotësuar nxënësit argumentojnë mendimin. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin sakte të ushtrimit Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2, faqe 18. Mësimi:1.6 Fusha: Teknologji/Tik Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore:1.6 Rregullat e qëndrimit para kompjuterit. Mirëmbajtja e tij Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njeh rregullat e qëndrimit para kompjuterit dhe mënyrën se si të kujdesen për kompjuterin; demonstron rregullat e qëndrimit para kompjuterit, por edhe të kujdesit për kompjuterin. Situata e të nxënit: Pyetja kërkimore: A ka rregulla për qëndrimin para kompjuterit? Fjalët kyç: rregull, qëndrim, largësi, lodhje, pluhur, leckë e butë, pastrues të avancuar. Burimet: njohuritë që nxënësi/ja ka për kompjuterin. Libri i nxënësit, materiale ilustruese nga mësuesi/ja Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhe shqipe, shoqëria dhe mjedisi, arte. 23

24 LIBËR MËSUESI Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Veprimtari Punë me tërë klasën Parashikimi Diskutim i njohurive paraprake Punë në grupe Ndërtimi i njohurive Lexim përmbledhje në dyshe Punë në dyshe Përforcimi Shkrim i lirë Punë individuale Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Veprimtari (5-10 minuta) U kërkojmë nxënësve të shohin njëri-tjetrin se si qëndrojnë në bankë dhe, nëse nuk rrinë si duhet, t iu bëjnë vërejtjet e duhura. Mësuesja u kujton atyre se, që në ditën e parë të shkollës, në klasë të parë, u është folur për disa rregulla në klasë e, midis tyre, edhe se si duhet të qëndrojnë në bankë. Parashikimi: Diskutim i njohurive paraprake (5-10 minuta) Hapi I: Kujtojmë me nxënësit se në çdo lëndë kemi mësuar rregulla, të cilat duhet t i zbatojmë si në matematikë, ashtu edhe në gjuhë. Edhe në këtë orë do të mësojmë disa rregulla që lidhen me qëndrimin para kompjuterit, por edhe me mbajtjen pastër të tij. Hapi II: U kërkohet nxënësve që të japin ide për rregullat që duhet t i kemi parasysh, kur ulemi në kompjuter. Përmbledhim idetë e nxënësve në tabelë. Rregullat Mirëmbajtja Pastroni vazhdimisht pluhurin. Mos e largoni kabllon prej energjisë elektrike, Pastrimi i ekranit. Mos e vendos kasën (CPU) në dysheme Qëndrimi Koka të qëndrojë në vijë të drejtë me shtyllën kurrizore. Ekrani të jetë në vijë të drejtë me sytë. Qëndroni drejt dhe mbështetuni në karrige. Qëndroni drejt dhe mbështetuni në karrige Ndërtimi i njohurive: Lexim përmbledhje në dyshe (20 minuta) Nxënësve u kërkojmë të lexojnë në libër informacionin e dhënë në dyshe, ku herë njëri nxënës e herë tjetri jep ide për plotësimin me të tjera rregulla të diagramit në tabelë. Përforcimi: Shkrim i lirë (5 minuta) U kërkoj nxënësve të punojnë në mënyrë individuale ushtrimin e dhënë në fund të mësimit, duke e plotësuar me tri rregulla për qëndrimin para kompjuterit dhe tri për mirëmbajtjen e kompjuterit. Diskutohen detyrat. Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe për përgjigjet e dhëna lidhur me temën, si dhe për plotësimin e saktë të ushtrimit në libër. Detyrat dhe puna e pavarur: Ata që punojnë në kompjuter, të shkruajnë 5 rregulla të qëndrimit para kompjuterit dhe 5 për mirëmbajtjen; të tjerët, t i shkruajnë me dorë. 24

25 TIK 4 Mësimi: 1.7 Fusha: Teknologji/Tik Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 1.7 Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Situata e të nxënit: Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: emërton pjesët harduer (hardware) dhe softuer (software) të kompjuterit të mësuara gjatë këtij kapitulli; tregon përse shërbejnë ato. Fjalët kyç: TIK, pjesët harduer pjesët softuer të kompjuterit Burimet: njohuritë që nxënësi/ja ka për kompjuterin. Libri i nxënësit, materiale ilustruese nga mësuesja. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhë shqipe, shoqëria dhe mjedisi, arte. Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Kujtojmë Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Veprimtari e drejtuar Punë në grupe dhe me tërë klasën Përforcimi Lëviz/ndalo/krijo dyshe Punë në dyshe Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Kujtojmë (5 minuta) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike Nxënësit do të shohin, do të emërtojnë dhe do të tregojnë funksionet e çdo pjesë të kompjuterit, qofshin ato të dukshmet (harduer), por edhe të padukshmet(softuer). Parashikimi: Stuhi mendimesh (10 minuta) Hapi I: Ftojmë nxënësit të tregojnë ç dinë për pjesët e kompjuterit. Mendimet e tyre (pa përjashtuar asnjë dhe duke aktivizuar sa më shumë nxënës) i përmbledhim në dy diagrame si më poshtë. 25

26 LIBËR MËSUESI HARDUER monitori, tastiera, mausi, memorja (RAM), hard disk (HDD), procesor (CPU) SOFTUER Aplikacionet Player,Word Pad, Paint Sistemi Operativ Windows (XP,Vista,7,8,10), Linux, MS DOS, Unix Ndërtimi i njohurive: Veprimtari e drejtuar (20 minuta) Nxënësve u kërkojmë të lexojnë në libër informacionin e dhënë. Më pas do t i ndajmë në dy grupe dhe do organizojmë një tip konkursi. Secili nga nxënësit ka të drejtë të bëjë pyetje, por edhe të përgjigjet kur të tjerët e pyesin. U1 Nxënësit do të shkruajnë në secilën shtyllë ata terma që njeh, nuk i njeh ose që nuk i kujtohen. U2 Plotësojnë tabelën. Ku e gjej në kompjuter? Termi Shpjegimi TIK Teknologjia e Informimit dhe e Komunikimit tastiera Harduer (hardware) Pjesët e kompjuterit, të cilat mund t i shohim e t i prekim. Në desktop aplikacione Të gjitha llojet e programeve që punojnë në kompjuter. Në trurin e kompjuterit RAM Kujtesa e përkohshme Në trurin e kompjuterit CPU Përpunon të dhënat Në njësinë qendrore Truri i kompjuterit Pjesa e brendshme e kompjuterit, ku ruhen të gjitha programet dhe punët tona Pjesë harduer mausi Gishti tregues i kompjuterit Pjesë harduer monitori Fytyra (pamja) e kompjuterit Pjesë softuer Pjesë softuer aplikacionet Sistemi operativ Janë programe të cilat kryejnë punë që kërkojnë të bëjnë njerëzit në një kompjuter Ka për detyrë të bëjë ndërmjetësin midis kompjuterit dhe njeriut (përdoruesit) Përforcimi: Lëviz/ndalo/krijo dyshe (10 minuta) : Paraprakisht mendojnë një ose disa pyetje. Jepen udhëzime për nxënësit lidhur me kohën kur do të lëvizin (duke shmangur rrëmujën) dhe, në momentin kur të dëgjojnë ngrij, ata duhet të ndalojnë duke kapur për dore një shok. Diskutojnë për 2-3 minuta rreth pyetjeve dhe më pas ulen në bankë, nga ku edhe tregojnë rreth diskutimit që patën me shokun.) U kërkoj nxënësve të mendojnë dy pyetje, që do t ia bëjnë shokut/shoqes gjatë lojës. P.sh.: Në cilin grup bën pjesë tastiera dhe përse shërben ajo? Fillon loja. Nxënësit lëvizin nëpër klasë. Kur dëgjojnë ngrij ndalojnë, kapin një shok për dore dhe i bëjnë pyetjet. Pasi marrin përgjigjet ulen në vend. Aktivizojmë 2-3 çifte nxënësish duke u kërkuar të tregojnë ç pyetje i bëri shoku dhe si u përgjigj. Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përgjigjevetë dhëna lidhur me temën, si dhe për zbatimin me korrektësi të lojës. Detyrat dhe puna e pavarur: Praktikohu duke kryer veprimet e mëposhtme (ushtrimi i fundit). 26

27 TIK 4 Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përgjigjevetë dhëna lidhur me temën, si dhe për zbatimin me korrektësi të lojës. Detyrat dhe puna e pavarur: Praktikohu duke kryer veprimet e mëposhtme (ushtrimi i fundit). Mësimi:1.8 Mësimi 1.8 Fusha: Teknologj/Tik Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 1.8 Provojmë veten Situata e të nxënit: Mësuesi/ja ka përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme të pjesëve të kompjuterit, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me kompjuterin. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Kërkon nga nxënësit të qarkojnë çdo figurë, e cila lidhet me njohuritë e punuara në këtë kapitull. Pas çdo qarkimi nxënësi/ja argumenton duke treguar pse e qarkoi atë figurë. Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: diskuton informacionin e marrë mbështetur tek figurat; Fjalët kyç: kompjuter, pjesë, funksion. zbaton njohuritë e marra në ushtime. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, fletë A4 e përgatitur me figura nga mësuesja. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë në grupe Parashikimi Stuhi mendimesh Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Veprimtari e pavarur. Punë individuale. Përforcimi Vlerësimi i punës Individual Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës se mësimit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme të pjesëve të kompjuterit, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me kompjuterin. 27

28 LIBËR MËSUESI (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Kërkoj nga nxënësit të rrethojnë çdo figurë e cila lidhet me njohuritë e punuara në këtë kapitull. Pas çdo qarkimi nxënësi argumenton duke treguar pse e rrethoi atë figurë. Kjo fletë do të shërbejë për të plotësuar dhe stuhinë e mendimeve në fazën e parashikimit. Parashikimi: Stuhi mendimesh (5 min.) Kujtojmë: Çfarë mësuam? Bota e kompjuterit Plotësohet skema në tabelë duke e lidhur me figurat e fletës A4. Ndërtimi i njohurive: Punë e pavarur (25 min.) Hapi 1. Nxënësit do të udhëzohen të plotësojnë ushtrimet në tekst. Hapi 2. Kalohet në plotësimin e pavarur të ushtrimeve. Lexo fjalitë ndihmëse dhe plotëso fjalëkryqin. (5 pikë) Vertikalisht 1. Pjesë e jashtme e kompjuterit, ku shkruajmë të dhënat. Horizontalisht 1. Quajmë çdo pjesë të prekshme të kompjuterit. 2. Quhet ndryshe shiriti i detyrave. 3. Vendi ku fillon puna në kompjuter. 4. Quhet figura që përfaqëson një program. 1.T 1.H A R D W A R E 2.T A S K B A R 3.M O N I T O R I I E R 4.I K O N A Shkruaj disa nga pjesët e brendshme të kompjuterit dhe shpjego përse shërbejnë. ( Ky ushtrim plotësohet në mënyra të ndryshme nga nxënësit.) (4 pikë) Shëno me V për fjalitë e sakta dhe me G fjalitë e gabuara. (3 pikë) Tastiera është pjesë e jashtme e kompjuterit. V Për fikjen e kompjuterit në fillim klikojmë butonin Start. V Kur klikojmë në komandën Lock the taskbar, ne zhvendosim shiritin në katër anët e ekranit. G 28

29 TIK 4 Plotëso me fjalët e dhëna vendet bosh në fjali. (5 pikë ) desktop, të prekshme, Kompjuteri, pjesën e poshtme, Sistemi Operativ Kompjuteri është pajisje elektronike që ruan dhe përpunon të dhënat sipas një liste udhëzuese. Harduer do të quajmë çdo pajisje të prekshme të kompjuterit. Në qoftë se shihni në ekran pamjen e desktopit, do të thotë që kompjuteri është hapur në mënyrë të rregullt. TASKBAR, quhet shiriti i cili ndodhet në pjesën e poshtme të ekranit. Sistemi Operativ ka për detyrë të bëjë ndërmjetësin midis kompjuterit dhe njeriut (përdoruesit). Emërto pjesët e kompjuterit. ( 4 pikë) ekrani njësia qëndrore mausi tastiera Shkruaj emrat e dy sistemeve dhe dy aplikacioneve. sisteme ( 4 pikë) aplikacione Windows (XP, Vista, 7, 8,10) Linux Mikrosoft Office Word Paint Shënim: Këto ushtrime (2, 6) nxënësi i plotëson sipas dëshirës. Përforcimi:Vlerësimi i punës (10 min.) Diskutohen ushtrimet dhe bëhet vlerësimi në bazë të tabelës së mëposhtme. 29

30 LIBËR MËSUESI Vlerësimi % e P.P.S Intervali pikë pikë Tematika 2: Përpunimi digjital i të dhënave (9 orë mësimore) Mësimi: 2.1 Mësimi 2.1 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.1 Dritarja kryesore e programit të shkrimit Situata e të nxënit: Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: tregon funksionin e programit Microsoft Word-it; dallon ikonën e këtij programi në monitor; Fjalët kyç: program, Word, dritare, menu, klikim. hap programin Word në kompjuter; dallon pjesët kryesore të dokumentit. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, foto të disa ikonave të programeve të Microsoft-it Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Lexim i drejtuar/ veprimtari praktike Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës së mësimit: Paraqiten para nxënësve foto të disa ikonave të programeve të Microsoft-it. (Mund të jenë të printuara, të vizatuara ose në projektor.) Nxënësit i emërtojnë ato. (Ndërkohë lexohet dhe situata në tekst mes Andit dhe teze Ildës.) Ndalemi te pyetja kërkimore: Cili program shërben për të shkruar? 30

31 TIK 4 Këtu nxënësit do të njihen me temën e re dhe veprimtaritë gjatë orës. Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Nxiten nxënësit të shkruajnë në dyshe: Çfarë dinë ata për programin e shkrimit? Çfarë di Andi për programin e shkrimit? Unë di Programi i shkrimit (Microsoft Word ) Andi di Ndërtimi i njohurive: Lexim i drejtuar/ veprimtari praktike (20 min.) Hapi 1. Shkruhen në tabelë dy pyetjet të cilat do të diskutohen: Çfarë është programi Microsoft Word? Si hapet ai? Lexohet materiali i dhënë në tekst. Ndalemi tek ikona, përdorimi dhe hapja e tij. Kalohet në veprimtarinë praktike të hapjes së programit. Hapi 2. Pasi nxënësit kanë hapur programin, tregojnë se çfarë shohin në monitor. Emërtohen pjesët kryesore të dokumentit. Lexohen informacionet e dhëna për: dokumentin, menunë e komandave, kursorin dhe ashensorin. Dokumenti: Kursori : Pjesët kryesore të programit Word Menuja e komandave: Ashensori : Kalohet në veprimtarinë praktike dallimi i pjesëve në kompjuter. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra, nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst ( fq.26). Gjej cili jam: Unë jam një program me anën e të cilit ti mund të shkruash një detyrë ose një projekt. (Microsoft Word) Unë jam programi Word dhe kam disa pjesë. Cilat prej tyre përdor ti më shumë? (Dokumentin, kursorin, ashensorin etj.) Unë jam fleta e bardhë në të cilën fëmijët shkruajnë. (Dokumenti) Unë mbaj të gjitha komandat me të cilat ndryshojmë ngjyrat apo madhësinë e shkrimit. (Menuja e komandave) Shpesh fëmijët më quajnë stilolaps. (Kursori) Diskutohet ushtrimi me tërë klasën. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe përmbledhjen ematerialit, veprimtarinë praktike në kompjuter dhe për plotësimin e ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Praktiko hapjen e programit Word. 31

32 LIBËR MËSUESI Mësimi: 2.2 Mësimi 2.2 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.2 Hapja e një dokumenti të ri në Word dhe ruajtja e tij Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: hap një dokument të ri në Word; ruan dokumentin e ri duke i vendosur një emër; Situata e të nxënit: Biseda: - Oh,tani mund të hedh në kompjuter edhe shënime. - Sigurisht!... - Çfarë duhet të bëjmë në fillim? Fjalët kyç: Microsoft Word, menu, New, Save, Save as bën dallimin mes komandave Save dhe Save as. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Lexim i drejtuar/ veprimtari praktike Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Lexohet me ndalesa, sipas paragrafëve, biseda ndërmjet Andit dhe teze Ildës. Nxënësit nënvizojnë fjalët e teze Ildës duke treguar veprimet për të hedhur shënimet në dokument. 1. Hapim një dokument të ri. 2. Dokumentin në Word e ndërtojmë me aq faqe sa duam. Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Për të dalë tek tema e re shtrohet pyetja: Si mendoni ju çfarë duhet ta bëjmë këtë dokument për ta rigjetur pas disa kohësh? 32

33 TIK 4 Hapet nga ikona e Word-it duke klikuar dy herë me butonin e majtë të mausit. Dokumenti i ri: Duhet të ruhet. Ai mund të ketë shumë faqe. I vendosim një titull. Nxënësit njihen me temën dhe veprimtaritë gjatë orës. Ndërtimi i njohurive (20 min.) Hapi 1. Shkruhen në tabelë dy pyetjet të cilat do të diskutohen: 1. Si të hapim një dokument të ri? 2. Si të ruajmë një dokument? Lexohet materiali i dhënë në tekst për pyetjen e parë. Kalohet në praktikimin e hapjes së dokumentit dhe leximi i emrit të tij. Hapi 2. Lexohen hapat e ruajtjes së dokumentit, veprojmë praktikisht sipas katër hapave: 1. Shtypim me maus butonin Save. 2. Shtypim me maus te desktop tregojmë vendin ku do ta ruajmë. 3. Nga tastiera shkruajmë emrin e dokumentit. 4. Shtypim butonin Save. Hapi 3. Shtrohet për diskutim pyetja: Cili është ndryshimi mes komandave Save dhe Save as? Diskutohet dhe nxirret përfundimi: Nëse duam që ta ruajmë dokumentin me një emër tjetër, përdorim butonin Save as. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit diskutojnë në dyshe pyetjet në tekst (faqe 28). Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe përmbledhjen e materialit, veprimtarinë praktike në kompjuter. Detyrat dhe puna e pavarur: Shkruaj një dokument në Word dhe ruaje atë. Mësimi :2.3 Mësimi 2.3 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.3 Hapja e një dokumenti ekzistues. Ruajtja e ndryshimeve Situata e të nxënit: Biseda: Unë di të fus një elefant në frigorifer me tri lëvizje: hap frigoriferin, fut elefantin, mbyll frigoriferin. 33

34 LIBËR MËSUESI Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: hap një dokument ekzistues; ruan ndryshimet në dokument në dy mënyra. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Konceptet/ Fjalët kyç: dokument, Open, Save, ndryshime, ikonë, klikim. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Parashikimi me terma paraprakë Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Shënime mbi shënime Punë në dyshe Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Shkruhet në tabelë konkluzioni i orës së mëparshme. Kujtojmë: Organizimi i orës së mësimit: Dokumentin që krijuam në mësimin e mëparshëm e ruajtëm në desktop. Nxiten nxënësit të mendojnë se si do të vepronin po të kishin nevojë të shtonin mendime në një detyrë apo në një projekt të punuar më parë. Dëgjohen mendimet dhe tërhiqet vëmendja te biseda e Andit dhe teze Ildës (fq. 29). Parashikimi: Parashikimi me terma paraprakë (10 min.) Shkruhen në tabelë fjalët kyç të mësimit. dokument, Open, Save, ndryshime, ikonë, klikim Nxiten nxënësit të mendojnë rreth përgjigjeve të dy pyetje kryesore të ditës, duke renditur sipas radhës së veprimeve fjalët kyç. 1. Si të hapim një dokument ekzistues? 2. Si ruhen ndryshimet që bëhen në një dokument ekzistues? Çfarë mendoni se do të ndodhe dhe çfarë provash keni ju për këtë? Listohen në tabelë mendime të nxënësve. Ndërtimi i njohurive: Shënime mbi shënime/ Punë në dyshe (20 min.) Hapi 1. Për të vërtetuar mendimet e nxënësve kalohet në materialin e tekstit dhe veprimtarinë praktike në kompjuter. Pas leximit të materialit nxënësit duhet të organizojnë shënimet e tyre në këtë formë. 1. Dokumenti. 34

35 TIK 4 2. Hapja e dokumentit ekzistues. (Mënyra më e shpejtë që të hapim një dokument, është të shkojmë te vendi ku e kemi ruajtur, klikojmë dy herë radhazi mbi ikonë. Hapet dritarja me emërtimin e bërë.) 3. Ndryshimet në dokument. - Shkruajmë ndryshimet. - Mund të ruajmë dokumentin në dy mënyra. - Mënyra e parë: Klikojmë (File dhe pastaj Save). Dokumenti ruhet me ndryshime dhe në të njëjtin vend. - Mënyra e dytë: Shtypim ikonën save në shiritin e menusë majtas. Diskutojnë disa grupe dyshe dhe skema plotësohet në tabelë. Hapi 2. Pas skematizimit të hapave në tabelë, nxënësit do veprojnë praktikisht në kompjuter. Përforcimi: Rishikim në dyshe/ 10 min. Për të përmbledhur njohuritë e mara nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. Plotëso vendet bosh në fjali me një nga fjalët: File- Save, ikonën, Don t Save, Cancel, për herë të parë Nëse e ruajmë dokumentin për herë të parë, duhet t i vendosim një emër. Dy mënyrat më të shpejta për të ruajtur një dokument, janë duke shtypur File-Save ose ikonën në menunë e komandave. Kur mbyllim një dokument, kompjuteri na pyet nëse duam ta ruajmë dokumentin. Nëse nuk duam ta ruajmë shtypim komandën Don t Save. Nëse duam të bëjmë përsëri ndryshime shtypim komandën Cancel. Bëhet diskutimi i ushtrimit. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit sipas organizuesit shënime mbi shënime, për veprimtarisë praktike, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Praktiko ruajtjen e ndryshimeve në një dokument ekzistues. Mësimi:2.4 Mësimi 2.4 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.4 Tastiera dhe përdorimi i saj Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: emërton tastierën si pjesë hyrëse të kompjuterit; tregon funksionin e tastierës; dallon pesë grupet e tasteve në tastierë; Situata e të nxënit: Biseda: Bukur! Por për të shkruar duhet të përdorësh të dhjetë gishtat e dorës. Fjalët kyç: tastiera, pjesët e tastierës, tastet e shkronjave, tastet e numrave, tastet e drejtimit, tastet e veçanta, tastet e funksioneve. flet për funksionin e secilit grup tastesh. 35

36 LIBËR MËSUESI Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, tastiera Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Përmbledhje e strukturuar Punë në dyshe Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës së mësimit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Diskutohet dhe dalim në përfundimin se ne shkruajmë të dhënat nëpërmjet tastierës. Parashikimi: Stuhi mendimesh (10 min.) Nxënësit do të hedhin të gjitha njohuritë që kanë për tastierën në kllaster: Tastiera Nga diskutimet e nxënësve plotësohet kllasteri në tabelë. Ndërtimi i njohurive: Përmbledhje e strukturuar/punë në dyshe (20 min.) Pas mendimeve të dhëna, nxënësve u tërhiqet vëmendja te materiali i dhënë në tekst. Hapi 1. Paraqes informacionet në tabelë në grafik: Tastet e shkronjave Tastet e numrave Tastiera dhe mausi janë pjesë harduer të kompjuterit që përdoren për të futur të dhëna në kompjuter. Tastiera përbëhet nga tastet. Shkronjat në tastierë nuk renditen sipas alfabetit tonë. Tastet e funksione Tastet e veçanta Tastet e drejtimit 36

37 TIK 4 Nxënësit do të lexojnë në dyshe materialin në tekst dhe do të plotësojnë grafikun me çështjet kryesore të mësimit. Hapi 2. Kalohet në veprimtarinë praktike. Dallohen në kompjuter grupet e tasteve, emërtimet dhe funksioni i tyre Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra, nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin 1 në tekst faqe 32. Plotëso kutizat bosh me fjalën e duhur. tastet e shkronjave, tastet e funksioneve, tastet numerike,tastet e drejtimeve tastet e funksioneve tastet numerike tastet e shkronjave tastet e drejtimeve Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe

38 LIBËR MËSUESI PLANIFIKIMI TREMUJOR (DHJETOR - MARS) Rezultatet e të nxënit për tremujorin e dytë sipas kompetencave kyç : Njeh disa mjete të thjeshta të TIK-ut. Ritregon ngjarjen e një teksti të dëgjuar, përmbajtja e të cilit të mos jetë më shumë se një faqe. Realizon punime origjinale, vetjake duke përdorur figurat e gjetura nga burime informacioni, si një formë për të shprehur emocionet e tyre. Nxënësi komunikon në mënyrë efektive Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në një kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un. Identifikon për një temë/ngjarje, çështjet kryesore të marra nga burime digjitale të ndryshme informacioni (internet). Ndërton tekste, objekte, animacione sipas imagjinatës duke përdorur TIK-un. : Nxënësi bën jetë të shëndetshme. Kompetenca qytetare: nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët Përdor teknologjitë për të përfituar shërbime dhe për të marrë pjesë aktive në jetën civile. Rezultatet e të nxënit për kompetencat e fushës: tremujori i dytë - aplikon njohuritë ekzistuese për të gjeneruar ide, produkte ose procese të reja; realizon një ose disa punime origjinale si mjet shprehës personal apo të grupit; përdor modelet dhe simulimet për të analizuar problemet dhe sistemet komplekse. - klasifikon të dhënat në grupe dhe kupton që pajisjet e jetës së përditshme përgjigjen ndaj sinjaleve dhe udhëzimeve; krijon strategji personale informacioni; mbledh, përpunon, kupton dhe vlerëson në mënyrë kritike informacionin; ndryshon dhe ruan informacionin dhe përmbajtjen për korrigjim më të lehtë, organizon informacione dhe të dhëna. - identifikon problemet dhe përcakton pyetjet e duhura për hulumtim; planifikon dhe menaxhon aktivitetet për arritjen e zgjidhjeve ose për të përfunduar një projekt; mbledh të dhënat, i analizon, i identifikon dhe vendos zgjidhjet e duhura; përdor procese multiplikative dhe shqyrton perspektivat e ndryshme për të eksploruar zgjidhjet alternative. - kupton dhe përdor saktë sistemet e teknologjisë; përzgjedh dhe përdor aplikacionet në mënyrë efektive dhe produktive; njohuritë e fituara i vë në funksion të mësimit të teknologjive të reja. 38

39 TIK 4 - përdorin programimin, programet dhe eksperiencat online për të krijuar produkte digjitale bazuar në frymëzimin e tyre artistik; integrojnë mënyrat e ndryshme artistike me të menduarit në mënyrë kritike; mbrojnë të drejtat e autorit përkundrejt krijimeve të tyre; - zbulojnë që figurat gjeometrike të ndërlikuara mund të vizatohen hap pas hapi duke përsëritur të njëjtat veprime bazike; - identifikojnë një model standard dhe e ripërdorin për të krijuar produktet e tyre digjitale sipas disa specifikave. Nr. Tematika t/ kompeten cat Temat mësimore Situatat e parashikuara të të nxënit Metodologjit ë dhe veprimtaritë e nxënësve Për çfarë do të vlerësohen nxënësit? Burimet dhe materialet didaktike 1 Përpunim i digjital i të dhënave 5 orë 2.5 Funksione e tasteve të veçanta Biseda mes Andit dhe teze Ildës: Me kë ngjan tastiera e kompjuterit? Stuhi mendimesh. Veprimtari e drejtuar. Rishikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, idetë e dhëna dhe për saktësinë në plotësimin e ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Komanda të veçanta Biseda mes Andit dhe teze Ildës: - A është Flash-i superheroi yt? - Po, përse? Dil rrotull /fol rrotull, harta e konceptit, rishikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, idetë e dhëna dhe për saktësinë në plotësimin e ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit,l ibri i mësuesit, kompjuter, tastiera - Sepse me ndihmën e tastierës edhe ti mund të jesh si Flash-i, kur kryen komanda Formatimi i shkrimit me komandat bazë Biseda mes Andit dhe teze Ildës: Si të bëj titullin që të bjerë më Lexim përmbledhje në dyshe, diskutim i njohurive paraprake, Për pjesëmarrjen në diskutim, idetë e dhëna dhe për saktësinë në Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, 39

40 LIBËR MËSUESI shumë në sy. shkrim i lirë plotësimin e ushtrimit. kompjuter, tastiera Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti që t i emërtosh ato? Veprimtari e drejtuar, e di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht, shkrim i drejtuar / diskutim i lirë Për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin saktë të ushtrimeve dhe veprimtarisë praktike në kompjuter. Mjetet verbale, tekstet, si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, tastiera Provojmë veten! Mësuesja ka menduar që nëpërmjet lojës Dil rrotull fol rrotull të zbulojë sa informacion kanë nxënësit për tematikën: Përpunimi digjital i të dhënave Dil rrotull fol rrotull, vëzhgim i drejtuar, veprimtari praktike Për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin saktë të ushtrimeve dhe veprimtarisë praktike në kompjuter. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, tastiera. 6 Kreativite ti dhe programi mi 7 orë 3.1 Dritarja kryesore e programit Paint Biseda mes Andit dhe teze Ildës. - Të kam dëgjuar kur thua se me programin Paint ndihesh si Pikasoja. - Po kam vizatuar në Paint që i vogël etj. Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, grupet e ekspertëve,ris hikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, sipas grupeve të ekspertëve Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Vizatimi në programin Paint dhe ruajtja e tij Biseda mes Andit dhe teze Ildës. Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, rishikim në Për pjesëmarrjen në diskutim, për Mjetet verbale, tekstet si: libri i 40

41 TIK 4... po të dija të ruaja vizatimet, do të kisha hapur një ekspozitë me vizatimet e mia. dyshe përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit në dyshe. nxënësit,libri i mësuesit, kompjuter Mjetet e punës në programin Paint Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Veçohet dhe shtrohet për diskutim pyetja kyçe e mësimit: A ka edhe Paint mjete të tilla? Veprimtari e drejtuar, parashikimi me terma paraprakë, grupet e ekspertëve, rishikim në dyshe. Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, bashkëveprimi t në grup dhe raportimit brenda grupit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Futja e figurave të ndryshme në një vizatim Biseda mes Andit dhe teze Ildës.... Si të fus një pikturë në vizatimin tim? Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, rishikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit,libri i mësuesit, kompjuter Disa komanda të tjera të programit Paint Lexohet situata në tekst. Mendove se mbaruam me kaq? Ja edhe disa komanda, që të bëhesh mjeshtër i programit Paint! Çfarë?, E çfarë?, Po tani, çfarë? Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit,libri i mësuesit, kompjuter Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat Kujtojmë. Stuhi mendimesh, Për pjesëmarrjen në diskutim, Mjetet verbale, tekstet si: 41

42 LIBËR MËSUESI përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike shkrim i lirë, punë e pavarur. për përqendrimin dhe saktësinë në ushtrime dhe veprimtarinë praktike libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter Provojmë veten! Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4, në të cilën paraqiten foto të ndryshme të cilat lidhen me programin Paint, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, rishikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin dhe saktësinë në ushtrime. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor) 42

43 TIK 4 Planifikimi ditor / tremujori i dytë Mësimi: 2.5 Mësimi 2.5 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.5 Funksionet e tasteve të veçanta Situata e të nxënit: Biseda teze-nip: Me kë ngjan tastiera e kompjuterit? Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: tregon ngjashmërinë e ndryshimet mes tastierës së kompjuterit me atë të celularit; njihet me tastet e veçanta të tastierës dhe funksionet e tyre. aftësohen që të përdorin tastierën. Fjalët kyç: delete, backspace, enter, spacebar, caps lock, shift, CTRL. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuteri. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Lexim përmbledhje në dyshe Punë në dyshe Parashikimi Stuhi mendimesh Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës së mësimit: U kërkojmë nxënësve të lexojnë situatën e dhënë në tekst, bisedën mes teze Ildës dhe nipit. Nxënësit diskutojnë në dyshe rreth saj. Parashikimi: Stuhi mendimesh (10 min.) Kujtojmë: Tastiera përbëhet nga tastet, të cilat grupohen në disa pjesë. Cilat janë ato? Tastiera 43

44 LIBËR MËSUESI Ndërtimi i njohurive: Veprimtari e drejtuar (20 min.) Hapi 1. Mendoj se për të fiksuar tastet e veçanta të tastierës, nxënësit duhet t i lexojnë me radhë një e nga një, p.sh., lexohet në tekst informacioni i dhënë për tastin Caps Lock, më pas ata shohin tastierën dhe gjejnë pozicioni i këtij tasti. Provojnë ta ndezin dhe të shkruajnë fjalë vënë re se në ekran shkruhet me shkronja kapitale. Provojnë ta fikin dhe të shkruajnë fjalë vënë re se në ekran shkruhet me shkronja të vogla. Hapi 2. Do vazhdojmë të punojmë kështu për tastin Shift - ku ndodhet në tastierë dhe çfarë bëjmë me të: kur e mbajmë këtë tast të shtypur, arrijmë të shkruajmë me shkronja të mëdha; tasti shift shërben edhe për selektim (zgjedhja e një pjese teksti nga dokumenti); si dhe për shkrimin e simboleve!,@,#,$,%,^. Hapi 3. Vazhdojmë të lexojmë çdo tast, ta gjejmë e ta provojmë funksionin e tyre. (Po jap shkurtimisht funksionin e tasteve të tjera). Tasti delete Kur shtypim këtë tast, do të fshihet çdo shkronjë që është shkruar në anën e djathtë të shenjës së mausit; pra, të kursorit. Tasti backspace Kur shtypim këtë tast, do të fshihet çdo shkronjë që është shkruar në anën e majtë të shenjës së mausit; pra, të kursorit. Tasti enter Kur shtypim këtë tast, shenja e mausit (kursori) do të kalojë një rresht më poshtë. Kur jemi duke shkruar, ky tast shërben për të krijuar një paragraf të ri. Tasti spacebar (tasti i hapësirës) Spacebar është tasti më i gjatë në tastierë. Ai përdoret për të krijuar hapësirë ndërmjet shkronjave, numrave apo shenjave të tjera në një shkrim. Tasti Ctrl Që tasti Ctrl të kryejë funksionet që ne duam, përdoret i kombinuar me taste të tjera. Për shembull, ky tast përdoret kur hapim një dokument të ri (Ctrl + N), kur hapim një dokument ekzistues (Ctrl + O) etj.). Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra, nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. U1 Rretho në tastierë 7 tastet e veçanta sipas ngjyrave: delete, backspace, enter, spacebar, caps lock, shift, Ctrl. U2. Praktiko funksionet e tasteve të veçanta në një faqe dokumenti. U3. Hap programin e shkrimit dhe shkruaj: 2 emra qytetesh, 2 emra kafshësh, 2 emra sendesh. - Përdor tastin e duhur për të bërë shkronjën e madhe. - Ruaje materialin me emrin që do. Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, për gjetjen e tasteve në tastierë dhe funksionet e tyre, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimeve. Detyrat dhe puna e pavarur: Shkruaj emrat e pjesëtarëve të familjes. 44

45 TIK 4 Mësimi: 2.6 Mësimi 2.6 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.6 Komanda të veçanta Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njeh komandat e veçanta të Word-it; selekton, kopjon e ngjit fjalë e fjali në një tekst të shkruar; kthen veprimet një hap para e pas nëpërmjet komandave redo, undo. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Situata e të nxënit: Biseda mes Andit dhe teze Ildës: - A është Flash-i superheroi yt? - Po, përse? - Sepse me ndihmën e tastierës edhe ti mund të jesh si Flash-i, kur kryen komanda... Fjalët kyç: selektim, kopjim, ngjitje, një hap para (redo), një hap pas (undo). Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Dil rrotull /fol rrotull Punë me tërë klasën / punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Harta e konceptit Punë në dyshe Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Nxiten nxënësit të lexojnë situatën e dhënë në tekst. Ata do të mundohen të kujtojnë sa më shumë komanda që njohin në kompjuter. Parashikimi: Dil rrotull /fol rrotull (10 min.) Për të bërë një shkëmbim të shpejtë të mendimeve rreth komandave që njohin në kompjuter, nxënësit nxiten nëpërmjet teknikës dil rrotull/ fol rrotull. Ngrihen në këmbë, ecin rrotull hapësirave në klasës derisa dëgjojnë përplasjen e duarve të mësuesit. Ndalojnë dhe flasin me shokun ngjitur rreth komandave që njohin. Përsëritet dhe një herë kjo veprimtari, me qëllim që nxënësit të flasin dhe me një shok tjetër. Pas 3 minutave nxënësit ulen. U kërkohet disa dysheve të thonë mendimet para klasës. 45

46 LIBËR MËSUESI Ndërtimi i njohurive: Harta e konceptit (20 min.) Shkruhet në qendër të tabelës tema e mësimit Komanda të veçanta. Hapi 1. Paraqitet rreth temës një hartë e konceptit (kjo mund të jetë përgatitur edhe në projektor dhe nxënësve t i jepet e gatshme). Drejtohen pyetjet të cilave mund t i jepet përgjigje pas leximit dhe diskutimit në dyshe të materialit në faqet 35-36: 1. Cilat janë? 2. Si shkruhen? 3. Si veprojmë me secilën prej tyre? 2. Si shkruhen? copy paste redo undo 1.Cilat janë? kopjim Komanda të veçanta 3. Si veprojmë me secilën prej tyre? Në fillim zgjedhim fjalën, e selektojmë dhe shtypim butonin ngjitje një hap para një hap pas E vendosim kursorin aty ku duam në fletë dhe shtypim butonin Butoni anulon veprimin që sapo kryem. Butoni përsërit komandën e fundit. Pasi nxënësit kanë plotësuar në dyshe hartën, bëhet diskutimi dhe plotësimi i saj në tabelë (kjo mund të jetë parapërgatitur nga mësuesi dhe ta paraqesë në projektor). Hapi 2. Pas diskutimit nxënësit do të veprojnë praktikisht në kompjuter me komandat e mësuara. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. Lidh me shigjetë. copy undo paste redo Diskutohet plotësimi i ushtrimit. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin sakte të ushtrimit Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe

47 TIK 4 Mësimi:2.7 Mësimi 2.7 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.7 Formatimi i shkrimit dhe komandat bazë Situata e të nxënit: Biseda teze-nip: Si ta bëj titullin që të bjerë më shumë në sy. Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njihet me menynë e dritares së shkrimit; aftësohet të formatojë një shkrim, sipas detyrës që i kërkohet; vlerëson shkrimin e tij dhe të shokëve të tij. Fjalët kyç: formatim, lloji dhe madhësia e shkrimit, zgjedhje e tekstit (selektim), bold/italic/underline. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuteri Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Lexim përmbledhje në dyshe Punë në dyshe Parashikimi Diskutim i njohurive paraprake Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Përforcimi Shkrim i lirë Punë individuale Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës së mësimit: U kërkohet nxënësve të lexojnë situatën e dhënë në tekst (bisedën mes teze Ildës dhe nipit). Diskutohet në dyshe rreth saj. Pyeten nxënësit nëse e kuptuan shqetësimin e Andit. Parashikimi: Diskutim i njohurive paraprake (10 min.) Kujtojmë: Përse shërben programi Word? Kur keni provuar të shkruani në kompjuter, keni patur edhe ju të njëjtin problem si personazhi ynë? Kush nga ju di se ku e ndërrojmë llojin e shkrimin? Po madhësinë e tij? 47

48 LIBËR MËSUESI A dini ju ta bëni shkrimin më të errët? Lexojmë informacionin e dhënë e veprojmë hap pas hapi. Ndërtimi i njohurive: Veprimtari e drejtuar (20 min.) Hapi 1. Kërkoj që një nxënës të lexojë paragrafin e parë. E pyes nëse e kuptoi dhe a është në gjendje të na tregojë ku ndodhen dritaret, që na bëjnë të mundur ndryshimin e llojit të shkrimit dhe të madhësisë së tij. Hapi 2. U kërkoj t i provojnë të dyja dritaret, pra, të shkruajnë një fjalë dhe ta selektojnë. Më pas do të shkojnë te dritarja e parë e të zgjedhin shkrimin Ariel, në cep të drejtkëndëshit, duke klikuar mbi trekëndëshin, ndërsa në dritaren e dytë do të zgjedhin madhësinë e shkrimit 14 te trekëndëshi. Hapi 3. Vazhdon të lexojë një nxënës tjetër paragrafin lidhur me ndryshimin e stilit të shkrimit. (Bold) shkronja të nxira (Italic) shkronja të pjerrëta (Underline) shkronja të nënvizuara U kërkoj t i provojnë të tria këto stile shkrimi, që ndodhen poshtë llojeve të shkrimit. Hapi 4: Lexohet edhe paragrafi i fundit, që lidhet me ndryshimin e drejtimit të tekstit Drejtimet janë: majtas (left); në qendër (center); djathtas (right); në të dyja anët (justify) Përforcimi: Shkrim i lirë 1. Shkruaj dhe formato fjalinë e mëposhtme sipas kërkesave: Microsoft Word-i është program për përpunimin e teksteve. Lloji i shkrimit: Arial Madhësia e shkrimit: 14 Stili i shkrimit: Bold dhe Italic Pozicioni i shkrimit: në qendër lloji i shkrimit madhësia stili i shkrimit pozicioni i 2. Plotëso kutizat me funksionet e butonave në shiritin e mëposhtëm. 48

49 TIK 4 Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, për shkrimin dhe formatimin e tij, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimeve. Detyrat dhe puna e pavarur: Shkruaj një tekst me 4-5 fjali duke përdorur njohuritë e marra sot. Mësimi: 2.8 Mësimi 2.8 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.8 Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Situata e të nxënit: Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti që t i emërtosh ato? Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: Fjalët kyç: word, desktop, taskbar, start, tastierë, taste, enter, shift, copy, cut, undo, redo, paste. emërton termat e rinj të kapitullit; vepron me këto terma në ushtrime; praktikon njohuritë e fituara. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi E di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Shkrim i drejtuar/ Diskutim i lirë Punë individuale Përforcimi Rishikim praktik në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës së mësimit: U kërkohet nxënësve të lexojnë situatën e dhënë në tekst, pyetjen kërkimore të teze Ildës. Diskutojnë në dyshe rreth saj. Parashikimi: E di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht (10 min.) Pyeten nxënësit: A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato? Më pas ta plotësojnë në dyshe tabelën me termat e dhënë. 49

50 LIBËR MËSUESI nuk e di ( - ) Më kujtohet pjesërisht (?) Ndërtimi i njohurive: Shkrim i drejtuar ( 20 min.) Nxënësit njihen me ushtrimet në vijim. Hapi 1. Udhëzohen nxënësit të punojnë me plotësimin e tabelës në faqe 39, ushtrimi 2. U2 - Plotësojë tabelën si më poshtë. Ku e gjej në Termi Shpjegimi kompjuter? Monitor Desktop Pamja e parë që shfaqet në kompjuter, pasi e kemi ndezur. Në pamjen e desktopit Në pamjen e desktopit Word Ikona Microsoft Word është program për përpunimin e teksteve. Figurat në desktop, që përfaqësojnë një dokument ose një program. Në shiritin taskbar Butoni start Butoni nga ku mund të hapen të gjitha programet dhe materialet e ruajtura në kompjuter. Në pamjen e desktopit Në tastierë Kursori Tastiera numerike Shenja e mausit, që shohim në ekran. Pjesa e tastierës ku ndodhen numrat. Në tastierë Tastiera e shkronjave (alfabetike) Pjesa e tastierës ku ndodhen shkronjat. Në tastierë Delete Tasti që fshin nga ana e djathtë e shenjës së mausit. Në tastierë Backspace Tasti që fshin nga ana e majtë e shenjës së mausit. Në tastierë Spacebar Tasti që krijon hapësirën mes fjalëve, numrave apo simboleve. Në tastierë Enter Tasti me të cilën kalojmë në një rresht të ri. Në tastierë Caps lock Tasti me të cilën shkruajmë shkronjat e mëdha. Në tastierë Shift Tasti i shkronjës së madhe dhe i shenjave që ndodhen në pjesën e sipërme të tasteve. Në pamjen e desktopit Dosje (folder) Vendi ku grupohen e ruhen skedarët. 50

51 TIK 4 Pas plotësimit nxënësit e diskutojnë tabelën mes tyre. (Ky ushtrim mund të ndërtohet dhe në formën e një konkursi, duke e ndarë klasën në grupe.) Kalohet në punimin e ushtrimit 3 faqe 39 Trego radhën e kryerjes së veprimeve duke vendosur numrat nga Kopjoj 4. Ruaj 3. Ngjit 1. Zgjedh tekstin Përforcimi: Rishikim praktik në dyshe (10 min.) Pas ushtrimeve, nxënësi do të praktikohen në kompjuter sipas udhëzimeve të ushtrimit 4 faqe 39. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin saktë të ushtrimeve dhe veprimtarisë praktike në kompjuter. Detyrat dhe puna e pavarur: Detyra e dhënë. Mësimi: 2.9 Mësimi 2.9 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 2.9 Provojmë veten Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: Situata e të nxënit: Mësuesja ka menduar që, nëpërmjet lojës Dil rrotull/fol rrotull të zbulojë sa informacion kanë nxënësit për tematikën: Përpunimi digjital i të dhënave Fjalët kyç: word, shkrim, formatim, Open, Save, Save as etj. diskuton informacionin e marrë nëpërmjet lojës; zbaton njohuritë e marra në ushtime. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, vidioprojektor. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Loja: Dil rrotull/ fol rrotull Punë në grupe Parashikimi Vëzhgim i drejtuar (Stuhi mendimesh) Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Veprimtari e pavarur. Punë individuale. Përforcimi Vlerësimi i punës Individual Organizimi i orës mësimore: 51

52 LIBËR MËSUESI Situata e të nxënit: Loja: Dil rrotull/ fol rrotull (5 min) (Sqarim për lojën: Nxënësit do të lëvizin lirshëm nëpër klasë,derisa të dëgjojnë një herë përplasjen e shuplakave të mësuesit/es, ndërkohë mësuesi/ja shkruan në tabelë pyetjen e parë. Nxënësit kapen në dyshe dhe diskutojnë rreth pyetjes. Pas pak, mësuesi/ja përplas duart dy herë. Nxënësit shpërndahen përsëri; mësuesi/ja shkruan pyetjen e dytë. Kur nxënësit të dëgjojnë përplasjen e shuplakave një herë, do të kapen në dyshe me një shok tjetër, dhe diskutojnë pyetjen. Veprohet kështu edhe për pyetjen e tretë. Ulen nxënësit nëpër vende dhe pyesim 2-3 nxënës me kë ishe herën e parë në dyshe? Kush iu përgjigj pyetjes? Si? Po me pyetjen e dytë me kë ishe në dyshe? Si u përgjigje? E kështu me radhë? Mendoj të shkruaj këto tri pyetje: 1. Si quhet programi me të cilin shkruajmë? 2. Kur ndezim kompjuterin, çfarë shkruhet në desktop? 3. Për të kopjuar një tekst çfarë komande përdorim? Parashikimi: Vëzhgim i drejtuar/stuhi mendimesh (5 min.) Kujtojmë: Çfarë mësuam? Mësuesja ka përmbledhur njohuritë në një material të përgatitur dhe ua Përpunimi digjital i të dhënave shfaq nxënësve në vidioprojektor. (Në pamundësi, punon ne tabelë stuhi mendimesh me nxënësit.) Ndërtimi i njohurive: Punë e pavarur (25 min.) Hapi 1. Nxënësit do të udhëzohen të plotësojnë ushtrimet në tekst. Hapi 2. Kalohet në punë të pavarur të ushtrimeve. Lexo fjalitë ndihmëse dhe plotëso fjalëkryqin. (4 pikë) Vertikalisht B 1.W I N D O W S O L A R D V D E 1. Program që shërben për të shkruar. 2. Ai është një nga stilet e shkrimit. 3. Komandë që shërben për të ruajtur një dokument. Horizontalisht 1. Kur shohim atë pamje në dektop, kompjuteri është hapur saktë. Shëno me V (e vërtetë ) fjalitë e sakta dhe me G (e gabuar) fjalitë e gabuara. (5 pikë) 52

53 TIK 4 - Për të ruajtur një dokument, zgjedhim Save në menunë komandave. V - Hapja e programit Word bëhet me komandën Open. V -Për të kopjuar një tekst përdorim komandën Paste. G - Për të realizuar procesin e formatimit, veprimi i parë që ne duhet të bëjmë është selektimi. V -Për të fshirë një fjalë përdorim komandën shift. G Trego pjesët e tastierës dhe funksionin e njërës prej këtyre pjesëve. ( 5 pikë) pjesët e tastierës: tastet e shkronjave, tastet numerike, tastet e funksioneve, tastet e funksioneve. tastet e funksioneve tastet e shkronjave tastet numerike tastet e funksioneve Tastet e drejtimeve përdoren për të lëvizur lart, poshtë, majtas ose djathtas. Plotëso vendet bosh në fjali me fjalët e dhëna. (4 pikë ) Tastiera, save, program, emër. Microsoft Word-i është (program) për përpunimin e teksteve. Për të ruajtur një dokumentin, klikojmë butonin (save). Në qoftë se e ruajmë një dokument për herë të parë, duhet t i vendosim një (emër). (Tastiera) është e përbërë nga tastet. Si vepron ti? (4 pikë ) Për të hapur një dokument të ri Për të ruajtur dokumentin 1. Klikoj mbi programin Word në desktop. 1. Shtyp butonin save. 2. Hapet dokumenti ku dua të punoj. E emërtoj. 2. Gjej vendin ku dua ta ruaj. Përforcimi: Vlerësimi i punës (10 min.) Diskutohen ushtrimet dhe bëhet vlerësimi në bazë të tabelës së mëposhtme. Tabela e vlerësimeve 53

54 LIBËR MËSUESI Vlerësimi % e P.P.S Intervali pikë pikë Tematika 3: Krijimtaria dhe programimi (7 orë mësimore) Mësimi: 3.1 Mësimi 3.1 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 3.1 Dritarja kryesore e programit Paint Situata e të nxënit: Biseda mes Andit dhe teze Ildës. Të kam dëgjuar kur thua se me programin Paint ndihesh si Pikasoja. Po kam vizatuar në Paint që i vogël. Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: përkufizon me fjalët e tij funksionin e programit Paint; hap programin Paint në kompjuter; dallon dy elementet kryesore të dritares së programit Paint. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Fjalët kyç: programi Paint, kanavacë, menu. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, art Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Grupet e ekspertëve Punë në grupe dhe me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit(5 min.) Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Organizimi i orës së mësimit: Të kam dëgjuar kur thua se me programin Paint ndihesh si Pikasoja. Po kam vizatuar në Paint,që i vogël. 54

55 TIK 4 Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Nxënësit tregojnë se çfarë dinë rreth këtij programi. vizatoj ka brushë Programi Paint ka ngjyra ndërtoj objekte Plotësohet kllasteri nga mendimet e nxënësve. Ndërtimi i njohurive: Grupet e ekspertëve (20 min.) Hapi 1. Caktohen grupet dhe ekspertët me numrat 1, 2 dhe 3. Bashkohen ekspertët sipas numrave. 1. Çfarë është programi Paint? 2. Si hapet programi Paint? 3. Pjesët kryesore të programit Paint. Secili grup lexon dhe diskuton rreth çështjes së caktuar. Pas diskutimit raportojnë për çfarë mësuan, duke bërë kështu përmbledhjen e të gjithë materialit. Më pas bëhet diskutimi me tërë klasën për të organizuar informacionin. Hapi 2. Pas diskutimit nxënësit ftohen të veprojnë praktikisht për hapjen e programit Paint dhe të bëjnë dallimin e pjesëve kryesore: fleta e vizatimit dhe menuja e komandave. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit diskutojnë në dyshe pyetjet e faqes 43. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit sipas grupeve të ekspertëve. Detyrat dhe puna e pavarur: Plotëso kutizat me fjalën e duhur. Mësimi: 3.2 Mësimi 3.2 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 3.2Vizatimi në programin Paint dhe ruajtja e tij Situata e të nxënit: Biseda mes Andit dhe teze Ildës.... po të dija të ruaja vizatimet do të kisha hapur një ekspozitë me vizatimet e mia. 55

56 LIBËR MËSUESI Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: mëson të krijojë një vizatim të ri në Paint; rregullon madhësinë e fletës në Paint, ku përdor lapsat dhe ngjyrat sipas dëshirës; Fjalët kyç: vizatim i ri, madhësia e fletës, lapsi, butoni save. ruan krijimin e tij. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, art pamor Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Veprimtari e drejtuar Punë në grupe dhe me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Organizimi i orës mësimore: Situata e të nxënit: Veprimtari e udhëhequr (5 min) Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Diskutojnë rreth elementeve të përbashkëta dhe të ndryshme ëm që ata vetë kanë me Andin. Parashikimi: Stuhi mendimesh (5 min.) Nxisim nxënësit të flasin rreth atyre gjërave që dinë për programin Paint. Si veprojmë për ta hapur programin Paint? Si quhet fleta ku do të vizatojmë? Hapim programin Paint dhe do lexojmë e punojmë paralelisht në grupe. Ndërtimi i njohurive:veprimtari e drejtuar (25 min.) Hapi 1. Lexohet informacioni i dhënë për mënyrën se si zmadhohet e zvogëlohet fleta e vizatimit (kanavaca).provojmë në kompjuter. Kalojmë më pas te menuja e komandave, ku marrim lapsin dhe zgjedhim ngjyrën. Provojmë të vizatojmë diçka, sipas dëshirës. Më pas i pyes: A ju pëlqen krijimi juaj? Doni ta ruani atë? Lexojmë se si ruhet një vizatim në këtë program. Hapi 2. Lexohet informacioni i dhënë lidhur me ruajtjen e vizatimit në Paint. Kalojmë në kompjuter ku kemi të hapur vizatimin tonë. Gjejmë butonin save si në Word. Kalojmë në gjetjen e vendit ku do të ruajmë vizatimin, p.sh., desktop. Shkruajmë emrin me të cilin do të ruajmë vizatimin, p.sh. vizatimi TIK. Shtypim butonin save. 56

57 TIK 4 Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përforcuar njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. Pra, do vazhdojnë të punojnë një tjetër vizatim dhe të ndjekin hap pas hapi të gjitha veprimet që bëmë kur punuam në grup. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për mënyrën se sa saktë përdori komandat në këtë program dhe si e ruajti vizatimin Detyrat dhe puna e pavarur: Provo të bësh një vizatim tjetër në shtëpi. Mësimi:3.3 Mësimi 3.3 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 3.3 Mjetet e punës në programin Paint Situata e të nxënit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Veçohet dhe shtrohet për diskutim pyetja kyçe e mësimit: A ka edhe Paint mjete të tilla? Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: dallon në dritaren e hapur të programit Paint mjetet e punës; emërton mjetet e punës në këtë program; tregon dhe praktikon mënyrën e përdorimit të mjeteve kryesore. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Fjalët kyç: mjetet e punës, lapsi, goma, furça, kova e bojës, format, kanavaca. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, art Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Parashikimi me terma paraprakë Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Grupet e ekspertëve Punë në grup Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe 57

58 LIBËR MËSUESI Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Veçohet dhe shtrohet për diskutim pyetja kyçe e mësimit: A ka edhe Paint mjete të tilla? Shkruhen mendime të nxënësve në tabelë, për t i krahasuar gjatë orës me njohuritë që do të marrin. Parashikimi: Parashikimi me terma paraprakë (10 min.) Shfaq në projektor faqen e hapur të programit Paint. ( Nxënësit mund ta kenë të hapur dhe në kompjuterin e tyre.) Shkruhen në tabelë fjalët kyçe të mësimit. lapsi, goma, furça, kova e bojës,kanavaca A mund t i dalloni ju këto mjete? Ku ndodhen ato? Për se shërbejnë? Për 2 minuta nxënësit mund të mendojnë përgjigjet e pyetjeve. Kthehen nga shoku dhe shkëmbejnë mendime. Më pas diskutohet me tërë klasën. Emërtohen të ndara në 4 grupe: menu, mjetet e vizatimit, format, ngjyrat. Ndërtimi i njohurive: Grupet e ekspertëve (20 min.) Shkruaj në tabelë pyetjen kryesore të mësimit: Si t i përdorim mjetet e vizatimit? Për t i dhënë përgjigje kësaj pyetje krijohen grupet e ekspertëve. Hapi 1. Caktohen grupet fillestare me 5 anëtarë. 1. lapsi 2. goma 3. furça 4. kova e bojës 5. format Formohen grupet e ekspertëve sipas numrave 1-5. Secili grup do të lexojë materialin për mjetin e caktuar, do ta diskutojë atë dhe do ta provojë praktikisht se si funksionon. Pas përvetësimit ata do të rikthehen në grupet fillestare dhe do të luajnë rolin e ekspertit, duke raportuar për përdorimin e mjetit të tij. Hapi 2. Pas diskutimit në grup, kalohet në diskutimin me tërë klasën. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra, nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin 1 në faqen 48. Lidh me shigjetë figurat me fjalët e duhura. 58

59 TIK 4 goma furça kova e bojës kutia e ngjyrave format lapsi Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit,bashkëveprimit në grup, raportimit brenda grupit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit Detyrat dhe puna e pavarur: Praktiko mjete e mësuara. Mësimi 3.4 Mësimi 3.4 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla: II Klasa:IV Tema mësimore: 3.4 Futja e figurave të ndryshme në vizatim Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: mëson të futë në vizatimin e tij, vizatime të tjera të ruajtura në kompjuter; kupton se nëpërmjet këtij programi mund të argëtohet por edhe të zhvillojë fantazinë; shkruan emrin e tij në vizatimin e bërë. Situata e të nxënit: Biseda mes Andit dhe teze Ildës.... si të fus një pikturë në vizatimin tim? Fjalët kyç: imazh, komanda, paste, paste from, open. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, art pamor Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Marrëdhëniet pyetje-përgjigje Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe 59

60 LIBËR MËSUESI Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Veprimtari e udhëhequr (5 min.) Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës. Pyes nxënësit për çfarë është i interesuar Andi këtë herë? Po tezja çfarë i shpjegoi? Parashikimi: Marrëdhëniet pyetje-përgjigje (5 min.) Nxisim nxënësit të flasin rreth atyre që kanë mësuar deri më tani në programin Paint. Sa nga ju dinë të vizatojnë në Paint? Cilat janë disa nga mjetet e punës që përdorim në programin Paint? Ku e marrim lapsin për të vizatuar? Po ngjyrën ku e zgjedhim? Si e mbushim një hapësirë me bojë? Po forma të gatshme ka në këtë program? Ku ndodhen ato? Po figura a foto të gatshme, që kemi në kompjuter, a mund t i sjellim në vizatimin tonë? (Kjo është edhe pyetja e Andit për sot.) Ndërtimi i njohurive:veprimtari e drejtuar (25 min.) Hapi 1. Për t iu përgjigjur pyetjes, na duhet të lexojmë dhe të punojmë paralelisht. Ndjekim hapat që udhëzohen në tekst. Zgjedhi në menu paste paste from zgjedhim vendin ku kemi ruajtur foton ose imazhin zgjedhim imazhin open. Shkojmë te vizatimi ynë ku duam ta dalë fotoja. Nëse është shumë e madhe me maus bëjmë zvogëlimin e saj duke e kapur në cep (siç mësuam të zmadhojmë kanavacën). Hapi 2. Nëse duam që vizatimit t i vëmë një emër, veprojmë kështu: shtypim butonin e shkrimit mbajmë të shtypur mausin dhe vizatojmë një drejtkëndësh, ku do të shkruajmë zgjedhim llojin e shkrimit me tastierë shkruajmë atë që duam Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përforcuar njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. U 1 - Cilin buton shtypim për të shkruar një tekst? Përgjigjja e saktë - shkronjën A. - Cila komandë shërben për të shtuar një imazh në vizatimin tënd? Përgjigjja e saktë - paste from. U 2 - Secili nxënës provon të shkruajë emrin e tij në një vizatim ose foto të ruajtur. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe veprimtarinë praktike, për mënyrën se sa saktë përdorin komandat në këtë program dhe si i plotësuan ushtrimet. Detyrat dhe puna e pavarur: Provo të bësh një punim tjetër në shtëpi si në ushtrimin 2. 60

61 TIK 4 Mësimi 3.5 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 3.5 Disa komanda të tjera të programit Paint Situata e të nxënit: Lexohet situata në tekst. Mendove se mbaruam me kaq? Ja edhe disa komanda, që të bëhesh mjeshtër i programit Paint! Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njeh komanda nga menuja e mjeteve të punës; përdor këto komanda praktikisht sipas funksionit të secilës. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: teksti i nxënësit, kompjuter Fjalët kyç: zgjedhje (selekt) kopjim (copy) ngjit (paste) lëvizje Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Çfarë?, E çfarë?, Po tani çfarë? Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Çfarë?, E çfarë?, Po tani çfarë? Punë me tërë klasën Përforcimi Çfarë?, E çfarë?, Po tani çfarë? Punë me tërë klasën Situata e të nxënit (5 min.) Lexohet situata në tekst. Mendove se mbaruam me kaq? Organizimi i orës së mësimit: Ja edhe disa komanda, që të bëhesh mjeshtër i programit Paint! Shfaqen komandat në projektor. Parashikimi: Çfarë? (5 min.) Nga komandat e shfaqura nxënësit do të veçojnë ato të cilat i kanë parë dhe në programin Word dhe në dyshe diskutojnë funksionin e secilës. Plotësohet kolona e parë e tabelës. Selekt - zgjedh tekstin Çfarë? E çfarë? Po tani çfarë? Copy - komanda e kopjimit 61

62 LIBËR MËSUESI Paste - komanda e ngjitjes Cut - komanda e prerjes Ndërtimi i njohurive: E çfarë? (20 min.) Pasi nxënësit njihen me temën tërhiqet vëmendja e tyre tek kolona e dytë: E çfarë? Hapi 1. Nxiten nxënësit të bëjnë sa më shumë pyetje se çfarë duan të dinë për këto komanda. Çfarë? E çfarë? Po tani çfarë? Selekt - zgjedh tekstin Copy - komanda e kopjimit Paste - komanda e ngjitjes Cut - komanda e prerjes Cili është funksioni i këtyre komandave në programin Paint? Përse kanë rëndësi këto komanda? A përdoren ato për të ndryshuar një vizatim? A ka komanda të tjera programi Paint, që ne nuk i kemi hasur në Word? P.s. Këtu shënohen të gjitha pyetjet e nxënësve. Hapi 2. Për të marrë përgjigjet nxënësit do të udhëzohen të lexojnë në dyshe materialin në fq dhe të mbajnë shënimet përkatëse. Përforcimi: Po tani çfarë? (15 min.) Pasi nxënësit kanë nxjerrë shënimet, ata i japin përgjigje pyetjeve duke plotësuar kështu dhe shtyllën e tretë të tabelës. Çfarë? E çfarë?, Po tani çfarë? Selekt - zgjedh tekstin, Copy - komanda e kopjimit, Paste - komanda e ngjitjes, Cut - komanda e prerjes Cili është funksioni i këtyre komandave në programin Paint? Përse kanë rëndësi këto komanda? A përdoren ato për të ndryshuar një vizatim? A ka komanda të tjera programi Paint, që ne nuk i kemi hasur në Word? P.s. Këtu shënohen të gjitha Selekt - zgjedh/ mbajmë të shtypur mausin dhe fusim në kuadrat pjesën që duam të zgjedhim. Copy - kopjoj/ shtypim butonin copy pasi kemi selektuar. Paste - ngjit/ shtypim butonin paste aty ku duam ta ngjitim. Pjesën që kopjuam e lëvizim në fletë. 62

63 TIK 4 pyetjet e nxënësve. Përsërisim veprimin për të shtuar figura. Pas plotësimit të tabelës, nxënësit do të punojnë ushtrimin 1, faqe 52. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin sakte të ushtrimit Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe 52. Mësimi 3.6 Mësimi 3.6 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 3.6 Termat e rinj të kapitullit ( veprimtari praktike) Situata e të nxënit: Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: emërton termat e rinj që janë përdorur gjatë këtij kapitulli; Fjalët kyç: zgjedh (selekt) kopjo(copy) ngjit(paste) lëviz praktikojnë termat e rinj dhe njohuritë e reja të këtij kapitulli. Burimet: njohuritë që nxënësi/ja ka për programin Paint në kompjuter, libri i nxënësit, material ilustrues nga mësuesja Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhe shqipe, Shoqëria dhe mjedisi, Art pamor. Situata e të nxënit Kujtojmë Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Punë e pavarur Punë individuale Përforcimi Shkrim i lirë Punë individuale Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Kujtojmë (5 minuta) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? 63

64 LIBËR MËSUESI Veprimtari praktike Nxënësit do të shfletojnë kapitullin Krijimtaria dhe programimi pra, programin Paint. Nga 5 temat e punuara u kërkoj të lexojnë fjalët kyç dhe t i kujtojë ato. U kërkoj të hapin programin Paint dhe të kujtojnë se çfarë funksioni ka secila nga dritaret në menunë e komandave. Parashikimi: Stuhi mendimesh (10 minuta) Hapi I. Ftojmë nxënësit të tregojnë ç dinë për programin Paint, duke u drejtuar disa pyetje, p.sh.: - Si quhet programi me të cilin vizatojmë në kompjuter? - Si quhet faqja mbi të cilën vizatojmë? - Cilat janë elementet kryesore të dritares së programit Paint? - A dini të ruani një vizatim tuajin? Çfarë butoni shtypni? - A dini të shtoni një foto në vizatimin tuaj? Si veprojmë? Aktivizoj sa më shumë nxënës pa përjashtuar asnjë. Këto njohuri janë përmbledhur në 5 tema. Dritarja kryesore e programit Paint Kanavaca, manuja e komandave. Mjetet e vizatimit Krijimtaria dhe programimi Vizatimi ne programin Paint Si krijojmë një vizatim, ruajtja e një vizatimi (save). Futja efigurave në vizatim Disa komanda të tjera (select, copy, paste) Ndërtimi i njohurive: Punë e pavarur (20 minuta) Nxënësve u kërkojmë të lexojnë në libër informacionin e dhënë dhe më pas të plotësojnë ushtrimet e dhëna. U1 - Termat e dhënë vendosen sipas njohurive që kanë nxënësit. Nga 7 termat e dhënë und t i kujtohen të gjithë dhe i vendos në kolonën e parë. Nëse nuk i kujtohen, i vendos në njërën nga kolonat e tjera. U2 Do të plotësojë tabelën si më poshtë. Ku e gjej në kompjuter? Termi Shpjegimi Në menunë e komandave të programit Paint. Zgjedh ( Select) Shërben për të zgjedhur një vizatim, ose një pjesë të vizatimit. Në menunë e komandave të programit Paint. Te trekëndëshi i komandës paste Në menunë e komandave të programit Paint. Menuja e komandave Paste from Goma Grupi ku ndodhen lapsi, goma, furça, kova Për të sjellë imazhe nga kompjuteri në vizatimin tonë. Shërben për të fshirë gabimet që bëjmë gjatë vizatimit Butoni save Save Për të ruajtur vizatimin Te mjetet e vizatimit Butoni i shkrimit A Shkruan brenda vizatimit tekst duke përdorur shkronja si në word 64

65 TIK 4 Në kanavacë Shigjeta në cep poshtë të kanavacës Ndryshon përmasat e fletës së vizatimit Butoni copy Copy Kopjojmë imazhin Menuja e komandave Format Format e gatshme të dhëna Menuja e komandave Ngjyrat Ngjyrat e dhëna tek menuja e komandave Përforcimi: Shkrim i lirë (10 min.) Secili nxënës do të vizatojë punimin e dhënë në ushtrimin 3. Vlerësimi: Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përgjigjeve të dhëna lidhur me termat e rinj, si dhe për plotësimin e ushtrimeve dhe detyrës së dhënë në tekst. Detyrat dhe puna e pavarur: Shkruani termat e rinj që janë përmendur në këtë kapitull. Mësimi 3.7 Mësimi 3.7 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 3.7 Provo veten! Situata e të nxënit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme të cilat lidhen me programin Paint, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: diskuton informacionin e marrë mbështetur tek figurat zbaton njohuritë e marra në ushtime. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Konceptet/ Fjalët kyç: Programi Paint, pjesë, funksion, komanda Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Punë e pavarur Punë individuale Përforcimi Vlerësimi i punës Vlerësim individual 65

66 LIBËR MËSUESI Situata e të nxënit (5 min) Organizimi i orës së mësimit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme, të cilat lidhen me programin Paint, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Kërkohet nga nxënësit të rrethojnë çdo figurë, e cila lidhet me njohuritë e punuara në këtë tematikë. Pas çdo rrethimi, nxënësi argumenton duke treguar pse e qarkoi atë figurë. Kjo fletë do të shërbejë për të plotësuar dhe stuhinë e mendimeve në fazën e parashikimit. Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Kujtojmë: Çfarë mësuam? programimi Ndërtimi i njohurive: Punë e pavarur (25 min.) Hapi 1. Nxënësit do të udhëzohen të plotësojnë ushtrimet në tekst. Hapi 2. Kalohet në plotësimin e pavarur të ushtrimeve. Lexo fjalitë ndihmëse dhe plotëso fjalëkryqin. (4 pikë) Vertikalisht 1. Zgjidhet te mjetet e vizatimit për të vizatuar në fletë. 1.S E.L E C T A 2.P A I N T 3.P A S T E F R O M I Horizontalisht 1. Komanda që zgjedh pjesë të ndryshme të vizatimit. 2. Përmes këtij programi, ne mund të krijojmë dhe përpunojmë vizatime. 3. Komanda për futjen e një figure në fletën e vizatimit. Shëno me V fjalitë e sakta dhe me G fjalitë e gabuara. ( 3 pikë) V Pasi e përfundojmë vizatimin në programin Paint, mund ta ruajmë në një vend të caktuar. G Kova e bojës na ndihmon të ngjyrosim vizatimin. V Për të përdorur mjetet e vizatimit mjafton të klikojmë mbi to. Emërto mjetin e punës që sheh dhe trego funksionin që kryen.( 2 pikë) 66

67 TIK 4 Në figurën 1 faqe 55 janë ngjyrat. Ato shërbejnë për ngjyrosjen e vizatimit. Plotëso fjalitë e mëposhtme me një nga fjalët e dhëna. ( 5 pikë) Open, lapsi, kanavacë, Paint, Save Windows-i ka edhe një program, që njihet me emrin Paint. Kur programi Paint hapet, në ekran shfaqet një kanavacë e bardhë. Në programin Paint, një nga mjetet e vizatimit është lapsi. Kur klikojmë në File dallojmë komandat Open dhe Save me anën e të cilave hapim dhe ruajmë vizatimin. Emërto pjesët kryesore të faqes së programit. ( 5 pikë) Në figurën 2 faqe 55 dallohen këto pjesë: 1. Menu e komandave. 2. Mjetet e vizatimit. 3. Format. 4. Ngjyrat. 5. Kanavaca. Shpjego funksionin e komandave të mëposhtme. ( 7 pikë) Ky ushtrim vlerësohet me 7 pikë një pikë për secilën komandë. Save, Selekt, Paste, Copy, Paste from, Open, Save As. Përforcimi:Vlerësimi i punës (10 min.) Diskutohen ushtrimet dhe bëhet vlerësimi në bazë të tabelës së mëposhtme. Tabela e vlerësimit Vlerësimi % e P.P.S Intervali pikë pikë 67

68 LIBËR MËSUESI PLANIFIKIMI TREMUJOR (MARS - QERSHOR) Rezultatet e të nxënit për tremujorin e tretë sipas kompetencave kyç : Njeh disa mjete të thjeshta të TIK-ut. Ritregon ngjarjen e një teksti të dëgjuar, përmbajtja e të cilit të mos jetë me shumë se një faqe. Realizon punime origjinale, vetjake duke përdorur figurat e gjetura nga burime informacioni, si një formë për të shprehur emocionet e tyre. Nxënësi komunikon në mënyrë efektive Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në një kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un Identifikon për një temë/ngjarje, çështjet kryesore të marra nga burime digjitale të ndryshme informacioni (internet). Ndërton tekste, objekte, animacione sipas imagjinatës duke përdorur TIK-un. : Nxënësi bën jetë të shëndetshme. Kompetenca qytetare: nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët. Përdor teknologjitë për të përfituar shërbime dhe për të marrë pjesë aktive në jetën civile. Rezultatet e të nxënit për kompetencat e fushës: tremujori i tretë - shpjegojnë se si sistemet e komunikimit dhe zgjidhjet përkatëse kënaqin kërkesat njerëzore në kuadër të realizimit të ndërlidhjes. - it përdorin klasifikimin për të zhvilluar një kërkim rezultativ, shfrytëzojnë renditjen e motorëve të ndryshëm të kërkimit për të gjetur faqe ueb-i të caktuara. - mësojnë të respektojnë të drejtat e autorësisë dhe të privatësisë në një botë që bëhet gjithmonë dhe më e ndërlidhur. - identifikojnë masat që duhet të ndërmarrin për të mbrojtur privatësinë e tyre në Internet; konfigurojnë funksionet e shfletuesit për të qenë të sigurt në Internet. - ndërveprojnë në mënyrë të sigurt online duke përdorur rrjetet sociale; kuptojnë pasojat e postimeve online. 68

69 TIK 4 - zbatojnë bazat për sigurinë dhe mbrojtjen gjatë qëndrimit online; zhvillojnë strategji për të adresuar fshehtësine e tyre dhe çështjet e lidhura me të. Planifikimi tremujori i tretë Nr. Tematikat/ kompetencat Temat mësimore Situatat e parashikuara të të nxënit Metodologjit ë dhe veprimtaritë e nxënësve Për çfarë do të vlerësohen nxënësit? Burimet dhe materialet didaktike Interneti dhe uebi Lexohet biseda e Andit me teze Ildën: Kompjuteri ka ekzistuar para internetit... Sot ne mund të komunikojmë me këdo, në çdo pikë të globit... Veprimtari e drejtuar, Di / Dua të di / Mësoj Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, për pyetjet që shtroi si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet 2 Kërkimi në web/internet 7 orë 4.2 Shfletuesit e uebit dhe ikonat e tyre Lexohet biseda e Andit me teze Ildën: Nëse nuk ka programe për të shkruar dhe vizatuar, a ka programe për internetin? Po Andi, ka edhe programe për internetin. Ata janë shfletuesit e uebit. Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, harta e konceptit, rishikim në dyshe. Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Motorët e kërkimit në internet Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: Kush i Veprimtari e drejtuar, marrëdhëniet pyetje- Për pjesëmarrjen në diskutim, për Mjetet verbale, tekstet si: libri i 69

70 LIBËR MËSUESI kontrollon gjithë ata kompjutera në internet? Në të vërtetë, askush... përgjigje; lexim me ndalesa, shkrim i lirë përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Adresat dhe ndërlidhjet e faqeve ueb Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: Andi, ka ardhur koha të mësosh si të hapësh një uebsajt në internet. Do të veproj njësoj si te programi Word dhe Paint? Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, lexim me ndalesa, rishikim në dyshe. Për pjesëmarrjen në diskutim, përqendrimin në të lexuar, diskutimit rreth materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Burimet e informacionit në internet Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: - Interneti qenka shumë interesant. Kam shumë dëshirë të mësoj shumë për të. Kur të rritem do të bëhem programues. - Fillimisht duhet të jesh përdorues i zoti dhe më pas një programues... Veprimtari e drejtuar, diskutim njohurish, lexim me ndalesa, rishikim në dyshe. Për pjesëmarrjen në diskutim, përqendrimin në të lexuar, diskutimit rreth materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari Veprimtari e drejtuar, e di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht, shkrim i drejtuar, rishikim në Për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin sakte të ushtrimeve dhe saktësisë së kërkimit të Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet 70

71 TIK 4 praktike dyshe. informacionit Provo veten! Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme të cilat lidhen me kërkimet në internet, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, shkrim i drejtuar, punë e pavarur. Për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin sakte të ushtrimeve Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor) 8 Siguria në internet dhe siguria e të punuarit në kompjuter 4 orë 5.1 Rreziqet që vijnë nga përdorimi i internetit Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: Përdorimi i internetit ka të mirat dhe të këqijat e tij. Po, pse? Unë s po bëj gjë të keqe!... Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, lexim me ndalesa, rishikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar, diskutimin e materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Si të mbrohemi në internet Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: A e keni vizituar ju faqe Veprimtari e drejtuar, përvijim i të menduarit, rishikim në dyshe Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar, diskutimin e materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat Veprimtari e drejtuar, e di, nuk e di, më Për pjesëmarrjen në diskutim, Mjetet verbale, tekstet si: 71

72 LIBËR MËSUESI përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike kujtohet pjesërisht, shkrim i drejtuar, rishikim në dyshe për plotësimin saktë të ushtrimeve dhe zgjidhjes së situatave problemore. libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet Provo veten! Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme, të cilat lidhen me sigurinë në internet, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. Veprimtari e drejtuar, stuhi mendimesh, shkrim i drejtuar Për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin sakte të ushtrimeve Mjetet verbale, tekstet si: libri i nxënësit, libri i mësuesit, kompjuter, internet ( Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor) Planifikimi ditor / tremujori i tretë Tematika 4: Kërkimi në web/internet (7 orë mësimore) Mësimi 4.1 Mësimi 4.1 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.1 Interneti dhe Uebi Situata e të nxënit: Lexohet biseda e Andit me teze Ildën: Kompjuteri ka ekzistuar para internetit... Sot ne mund të komunikojmë me këdo,në cdo pikë të globit... Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: Konceptet/ Fjalët kyçe: internet, ueb, www, faqe (page) 72

73 TIK 4 njeh çfarë është internetin dhe uebin; uebsajt (ueb site) kupton që interneti bën të mundur lidhjen e kompjuterave me njëri-tjetrin; tregon lidhjen që ekziston mes internetit dhe uebit. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, internet, projektor, Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Di/ Dua të di/ Mësoj Parashikimi Punë në dyshe Di/ Dua të di/ Mësoj Ndërtimi i njohurive Punë individuale Di/ Dua të di/ Mësoj Përforcimi Punë në dyshe Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: 5 min Lexohet biseda e Andit me teze Ildën: Kompjuteri ka ekzistuar para internetit... Sot ne mund të komunikojmë me këdo, në çdo pikë të globit Parashikimi: Di/ Dua të di/ Mësoj (10 min.) Shkruaj në tabelë fjalët internet dhe ueb dhe u kërkoj nxënësve të tregojnë ç dinë rreth këtyre dy fjalëve. Interneti Uebi Udhëzojmë nxënësit të lexojnë informacionin e dhënë në tekst, për internetin dhe uebin. Gjatë leximit nxënësit udhëzohen që të vendosin shenjat e mëposhtme:,?, +. Në kolonën e parë, Di, nxënësit do të shkruajnë atë informacion që nga leximi u duket si i njohur. Në kolonën e dytë, Dua të di, do të shkruhen pyetje ose kërkesa të nxënësve, rreth çështjeve për të cilat ata kërkojnë të dinë më tepër. Në kolonën e tretë, Mësoj, nxënësit do të shkruajnë një përmbledhje të informacionit të ri që përvetësuan nga teksti. Nisur nga ato që kemi shkruar në tabelë, nga ato që lexuan në tekst dhe që i dinin, plotësojnë kolonën e parë. Di Dua të di? Mësova + Interneti na lidh me botën. Interneti vjen kur abonohemi. 73

74 LIBËR MËSUESI Interneti blihet te qendrat e komunikimit. Lidhja e kompjuterit me internetin bëhet me anë të telave Kompjuteri punon pa internet,vetëm duke hapur programe të instaluara në të. Ndërtimi i njohurive: Di/ Dua të di/ Mësoj (20 min.) U kërkoj nxënësve të mendojnë a janë të qartë me informacionin që u ka dhënë libri lidhur me këto dy terma. Nëse jo, bëj pyetje. U kujtoj që ka shumë rëndësi formulimi saktë i pyetjeve. Rreth këtyre pyetjeve do diskutojmë në klasë dhe, nëse ndonjë pyetje nuk merr përgjigje, u lihet si detyrë shtëpie. Di Dua të di? Mësova + Interneti na lidh me botën. Interneti vjen kur abonohemi. Interneti blihet tek qendrat e komunikimit. Kush e shpiku internetin? Pse kur klikoj në google më del lart -www? Në fjalët kyce janë dy fjalë të ngjahme por unë nuk kuptoj ndryshimin(ueb page,ueb site)? Lidhja e kompjuterit me internetin bëhet me telave Kompjuteri punon pa internet,vetëm duke hapur programe të instaluara në të. Përforcimi: Di/ Dua të di/ Mësoj (10 min.) U lëmë kohë nxënësve të japin përgjigje pyetjeve. Përgjigjet hidhen në tabelë. Di Dua të di? Mësova + Interneti na lidh me botën. Kush e shpiku internetin? Interneti nuk u shpik nga një njeri i vetëm, por u desh puna e disa shkencëtarëve në Amerikë për të arritur këtu. Interneti vjen kur abonohemi. Interneti blihet te qendrat e Pse kur klikoj në Google më del lart: www? Në fjalët kyç janë dy fjalë të ngjashme, por unë nuk kuptoj Provojmë në Google. A del përherë www? Ueb site mban brenda saj qindra 74

75 TIK 4 komunikimit. ndryshimin (ueb page, ueb site)? ueb page. Lidhja e kompjuterit me internetin bëhet me telave Kompjuteri punon pa internet, vetëm duke hapur programe të instaluara në të. Shëno me V fjalitë e sakta dhe me G fjalitë e gabuara. G Me internet kuptojmë vetëm uebsajte (uebsite) dhe asgjë tjetër. V Uebi është pjesë e internetit. G Interneti përdoret vetëm për të komunikuar me të afërmit që kemi larg. G Me anë të internetit nuk mund të bëjmë blerje online. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, për pyetjet që shtroi, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe 57 dhe ndonjë pyetje që na mbeti pa përgjigje. Mësimi: 4.2 Mësimi 4.2 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.2 Shfletuesit e uebit dhe ikonat e tyre Situata e të nxënit: Lexohet biseda e Andit me teze Ildën: - Nëse nuk ka programe për të shkruar dhe vizatuar, a ka programe për internetin? - Po Andi, ka edhe programe për internetin. Ata janë shfletuesit e uebit. Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njeh ikonat e shfletuesve të ndryshëm në internet; tregon funksionin e përbashkët të shfletuesve të uebit; hap një shfletues uebi në kompjuter. Konceptet/ Fjalët kyçe: shfletues ueb, faqet ueb, Internet Explorer, Moxilla Firefox, Google Chrome Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, internet, projektor, fisha e hartës së konceptit Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi 75

76 LIBËR MËSUESI Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Harta e konceptit Punë në dyshe dhe me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Lexohet biseda e Andit me teze Ildën: Organizimi i orës së mësimit: Nëse nuk ka programe për të shkruar dhe vizatuar, a ka programe për internetin? Po Andi, ka edhe programe për internetin. Ata janë shfletuesit e uebit. Nxënësit nxiten të kujtojnë në dyshe se çfarë dinë për shfletuesit e uebit. Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Plotësohet kllasteri. Kërkoj informacione nëpërmjet tyre. Shfletuesit e uebit Kanë ikona të ndryshme. etj. Shkruhen mendimet e nxënësve rreth kllasterit. Ndërtimi i njohurive: Harta e konceptit (20 min.) Shkruhet në qendër të tabelës tema e mësimit Shfletuesit e uebit. Hapi 1. Paraqitet rreth temës një hartë e konceptit (kjo mund të jetë përgatitur edhe në projektor dhe nxënësve i jepet e gatshme). Drejtohen pyetjet të cilave mund t i jepet përgjigje pas leximit dhe diskutimit në dyshe të materialit në faqet 58-59: 1. Cilat janë? 2. Çfarë kanë të përbashkët? 3. Çfarë dimë për secilën prej tyre? 2. Çfarë kanë të përbashkët? Hapin një faqe në ueb. Klikojmë dy herë mbi ikonë për ta hapur. 1.Cilat janë? Internet Explorer Shfletuesit e uebit 3. Çfarë dimë për secilën prej tyre? U krijua nga kompania Microsoft. Në 2005-n u bë pjesë e sistemit operativ Windows. Moxilla Firefox Google Chrome U përdor për herë të parë në 2002-n. U krijua nga Google në Ky shfletues përdoret më tepër në ditët e sotme. Pasi nxënësit kanë plotësuar në dyshe hartën, bëhet diskutimi dhe plotësimi i saj në tabelë (kjo mund të 76

77 TIK 4 jetë parapërgatitur nga mësuesi dhe ta paraqesë në projektor). Hapi 2. Pas diskutimit nxënësit do të veprojnë praktikisht në kompjuter për hapjen e shfletuesve. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në tekst. Shëno me V fjalitë e sakta dhe me G fjalitë e gabuara. V Që të shohim një faqet e uebit (web site), na duhet një shfletues uebi. G Tre shfletuesit e uebit, që përdoren më tepër, kryejnë detyra të ndryshme. V Ikonën e shfletuesit ueb zakonisht e gjejmë në desktop. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe 59. Mësimi: 4.3 Mësimi 4.3 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.3 Motorët e kërkimit në internet Situata e të nxënit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: - Kush i kontrollon gjithë ata kompjutera në internet?... - Në të vërtetë, askush... Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njihen me motorët e kërkimit; kërkon informacion duke përdorur motorin e kërkimit; përdor informacionin që gjen me anë të motorit të kërkimit, për detyra të ndryshme. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, internet Fjalët kyç: motor kërkimi, faqe uebi (web page), Google. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Marrëdhëniet pyetje-përgjigje Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Lexim me ndalesa Punë me tërë klasën Përforcimi Shkrim i lirë Punë individuale 77

78 LIBËR MËSUESI Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: Kush i kontrollon gjithë ata kompjutera në internet?... Në të vërtetë, askush. Interneti është grup kompjuterash që komunikojnë. Si të gjejnë informacionin që dua? Për këtë na ndihmon motori i kërkimit. Parashikimi: Marrëdhëniet pyetje-përgjigje (10 min.) Drejtohen pyetjet: Si veproni ju kur doni të gjeni një informacion për detyrat? Çfarë klikoni? Si veproni më pas? A lidhen këto pyetje me ato të Andit? Nxënësit japin mendimet e tyre rreth mënyrës se si ata veprojnë në kompjuterin e tyre. Lexojmë informacionin që i jep tezja Andit, për të parë nëse gjejmë edhe përgjigjet tona. Ndërtimi i njohurive: Lexim me ndalesa (20 min.) Hapen librat në faqen Hapi 1. Lexohet materiali në dy pjesë (me dy ndalesa). Pas çdo ndalese nxënësit diskutojnë rreth pyetjeve. Ndalesa 1: Çfarë është një motor kërkimi? Çfarë është motori i kërkimit? Si veprojmë kur na nevojitet një informacion? Çfarë shkruajmë në motorin e kërkimit? Ndalesa 2: Si kërkohet në një motor kërkimi Cili është motori që përdoret më tepër? Çfarë shkruajmë në pjesën e sipërme (te shiriti) të Google? Ku e shkruajmë pyetjen ose fjalën? Ç bëjmë më pas? Hapi 2. Kalohet në praktikimin e hapjes së një motori kërkimi. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në faqen 61. Plotëso fjalitë me një nga fjalët: faqet ueb, ueb, Enter, Google, motor kërkimi. 78

79 TIK 4 Një motor kërkimi është një program që kërkon një informacion në faqet ueb. Kur kërkojmë në ueb, shkruajmë në motorin e kërkimit një pyetje ose disa fjalë që përshkruajnë informacionin që duam, dhe më pas shtypim butonin Enter në tastierë. Menjëherë programi fillon që të kërkojë në të gjitha faqet ueb në internet dhe gjen gjithçka për pyetjen apo fjalën që kërkuam. Motori i kërkimit që përdoret më tepër është Google. Nxënësit vlerësohen: Për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrohu në shtëpi të gjesh informacion për Nënë Terezën duke hapur motorin e kërkimit Google. Mësimi:4.4 Mësimi 4.4 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.4 Adresat dhe ndërlidhjet e faqeve ueb Situata e të nxënit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: - Andi, ka ardhur koha të mësosh si të hapësh një uebsajt në internet. - Do të veproj njësoj si te programi Word dhe Paint? Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: hap një uebsajt, praktikon të kalojë në faqet ueb duke përdorur ndërlidhjet. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, internet Fjalët kyç: uebsajt (website), ndërlidhje (hyperlink) Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Lexim me ndalesa Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: Organizimi i orës së mësimit: - Andi, ka ardhur koha të mësosh si të hapësh një uebsajt në internet. - Do të veproj njësoj si te programi Word dhe Paint? 79

80 LIBËR MËSUESI Nxiten nxënësit të shkëmbejnë mendimet me njëri-tjetrin, nëse Andi ka të drejtë apo jo. Pas mendimit të nxënësve lexohet përgjigjja e teze Ildës. Jo. Ja si do të veprojmë... Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Drejtohet pyetja: Si veproni ju? Nxënësit japin mendimet e tyre rreth mënyrës se si ata veprojnë në kompjuterin e tyre. Ndërtimi i njohurive: Lexim me ndalesa (20 min.) Hapen librat në faqen Hapi 1. Lexohet materiali në dy pjesë (me dy ndalesa). Pas çdo ndalesë nxënësit diskutojnë rreth pyetjeve. Ndalesa 1: Si të hapim një uebsajt? Për të hapur... deri... hapet përmbajtja e faqe së Muzeut Historik Kombëtar. Çfarë duhet të dimë për të hapur një uebsajt? Çfarë hapim në fillim? Ku e shkruajmë adresën e uebsajtit? Ndalesa 2: Si kalohet nëpër faqet UEB të një uebsajti duke përdorur ndërlidhjet. Pasi hapim... deri... në një faqe tjetër ueb. A mund t i vizitojmë të gjitha faqet ueb brenda një uebsajti? Si? Çfarë është ndërlidhja? Kur ndodh kapërcimi në një faqe tjetër ueb? Hapi 2. Kalohet në praktikimin e hapjes së një uebsajti dhe faqeve të tjera brenda tij. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në faqen 63. Shëno me V fjalitë e sakta dhe G fjalitë e gabuara. G - Ndërlidhja(hyperlink), tregon se brenda një faqeje ueb ka komanda që na lejojnë të shohim të tjera faqe uebi që lidhen me to. V - Kalimi nëpër faqet ueb dhe uebsajde bëhet duke përdorur ndërlidhjet (hyperlink). G - Kur vendosim mausin në një ndërlidhje, shfaqet shenja e lapsit. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe

81 TIK 4 Mësimi 4.5 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.5 Burimet e informacionit në internet Situata e të nxënit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: - Interneti qenka shumë intereant. Kam shumë dëshirë të mësoj shumë për të. Kur të rritem, do të bëhem programues. - Fillimisht duhet të jesh përdorues i zoti dhe më pas një programues... Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: kupton se si duhet t i përdorë burimet e informacionit në internet; shpjegon kuptimin e fjalës plagjiaturë; merr këshilla lidhur me kërkimet në internet. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, internet Fjalët kyç: burim informacioni, plagjiaturë, këshilla rreth kërkimit në internet. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Diskutim njohurish Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Lexim me ndalesa Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: Organizimi i orës së mësimit: - Interneti qenka shumë intereant. Kam shumë dëshirë të mësoj shumë për të. Kur të rritem do të bëhem programues. - Fillimisht duhet të jesh përdorues i zoti dhe më pas një programues... Diskutojnë nxënësit rreth situatë. Parashikimi: Diskutim i njohurive paraprake (10 min.) Drejtohet pyetja: Si veproni ju kur doni të merrni një informacion? Nxënësit japin mendimet e tyre rreth mënyrës se si ata veprojnë në kompjuterin e tyre. Çfarë motori kërkimi zgjedhin, cilat janë faqet apo sajtet që ato kërkojnë më shumë? I pyes, gjithashtu, edhe nëse e kanë dëgjuar ndonjëherë fjalën plagjiaturë, nëse po si e shpjegoni, nëse jo 81

82 LIBËR MËSUESI u shpjegoj kuptimin e kësaj fjale. Ndërtimi i njohurive: Lexim me ndalesa (20 min.) Hapen librat në faqen 64. Hapi 1. Lexohet materiali sipas 2 paragrafëve (me 4 ndalesa pjesa e parë). Pas çdo ndalese nxënësit diskutojnë rreth pyetjeve. Ndalesa 1: Si të përdorim burimet e informacionit në internet Andi do përgatisë... deri... ku po përgatiste detyrën. - Çfarë detyre po bënte Andi? - Çfarë informacioni gjeti? - Si veproi më pas? Ndalesa 2: Por Andi sapo bëri një gabim... deri te... fjalët e dikujt tjetër. - Çfarë gabimi bëri Andi? - Si quhet ky veprim? - E bëjmë edhe ne këtë gabim? Ndalesa 3: Kjo nuk lejohet në shkollë... deri te... burimet e informacionit. - A na jepet një këshillë këtu? - Cila është ajo? - A do e kini parasysh gjatë punës tuaj në kompjuter? Ndalesa 4: Deri në fund. - Çfarë duhet të shkruajmë në fund të detyrës kur përdorim informacione nga interneti? - A janë të gjitha informacionet në internet të besueshme? Hapi 2:Këshilla për kërkime në internet Lexohen edhe dy këshillat e dhëna në këtë pjesë për përdoruesit e internetit. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra, nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në faqen 63. Shëno me V fjalitë e sakta dhe G fjalitë e gabuara. G / Të gjitha informacionet në internet janë të sakta. V / Interneti përdoret për të kërkuar informacion për një temë të caktuar. G / Unë mund të kopjoj një tregim nga interneti dhe të them se e kam shkruar vetë. Nxënësit vlerësohen:për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit Detyrat dhe puna e pavarur: Merr informacion për qytetin tënd. Mësimi 4.6 Mësimi 4.6 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.6 Termat e rinj të kapitullit (veprimtari praktike) Situata e të nxënit: Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? 82

83 TIK 4 Veprimtari praktike Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: emërton termat e rinj që janë përdorur gjatë kësaj tematike; praktikon termat e rinj dhe njohuritë e reja që janë marrë gjatë kësaj tematike në situata ushtrimore. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: njohuritë që nxënësi/ja ka për kërkimin në internet, libri i nxënësit, material ilustrues nga mësuesja Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Fjalët kyç: Internet, ueb, uebsajt, faqe uebi, shfletues uebi, motor kërkimi, ndërlidhje, burime informacioni. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, shoqëria dhe mjedisi Situata e të nxënit Kujtojmë Punë me tërë klasën Parashikimi E di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Shkrim i drejtuar Punë individuale dhe në dyshe Përforcimi Rishikim në dyshe Punë individuale Organizimi i orës së mësimit: Situata e të nxënit: Kujtojmë (5 min.) Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike Nxënësit do të shfletojnë tematikën 4 Kërkimi në ueb/ Interneti dhe në dyshe do të mundohen të kujtojnë çfarë mësuan në këtë tematikë. Parashikimi: E di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht (10 min.) Tërhiqet vëmendja tek ushtrimi 1, ku nxënësit do të plotësojnë në dyshe tabelën: Internet, ueb, uebsajt, faqe uebi, shfletues uebi, motor kërkimi, ndërlidhje, burime informacioni. Nuk e di - Më kujtohet pjesërisht? Kjo tabelë do të plotësohet dhe e zmadhuar, ku nxënësit shpjegojnë funksionin e secilës fjalë. P.S: Në rast se ka ndonjë term që nxënësit nuk e kujtojnë, atëherë kthehemi në tekst dhe diskutohet. Ndërtimi i njohurive: Shkrim i drejtuar/punë në çifte (20 min.) Nxënësit njihen me ushtrimet në vijim. Hapi 1. 83

84 LIBËR MËSUESI Udhëzohen nxënësit të punojnë me plotësimin e tabelës faqe 65, ushtrimi 2. Pas plotësimit, nxënësit do ta diskutojnë me tërë klasën. (Ky ushtrim mund të ndërtohet dhe në formën e një konkursi dukë e ndarë klasën në grupe) Ku e gjej në kompjuter? Termi Shpjegimi Në kompjuter, në desktop interneti Interneti është i përbërë nga miliona kompjutera të lidhura me njëri- tjetrin. Në internet, është një pjesë e internetit ueb Bashkësia e informacioneve të ruajtura në internet. Në internet Faqe uebi Një dokument në ueb që përmban tekst, fotografi etj. Në internet uebsajt Një ose më shumë faqe uebi me një tematikë të caktuar. Në kompjuter, në desktop Internet Explorer Programi i cili përdoret për të hapur faqet etj. Brenda një faqeje uebi ndërlidhje Ndodhet në një ikonë, në një tekst Në internet, në ueb, te shiriti i adresës Burim informacioni (zakonisht të nënvizuar), në një buton etj. Adresa, autori, titulli i materialit dhe data e publikimit. Vijohet puna me diskutimin e hapave të ushtrimit 3 faqe 65. Trego radhën e kryerjes së veprimeve për të vendosur adresën ueb të një uebsajti, duke vendosur numrat Shtyp tastin Enter. 2. Klikoj te shiriti i adresës të shfletuesit ueb. 1. Hap shfletuesin ueb 3. Shkruaj adresën e uebsajtit. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit do të praktikojnë në dyshe kërkimin e informacioneve sipas ushtrimit 4 faqe 65. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin saktë të ushtrimeve dhe saktësisë së kërkimit të informacionit. Detyrat dhe puna e pavarur: Kërko informacione në internet. Mësimi: 4.7 Mësimi 4.7 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 4.7 Provo veten! Situata e të nxënit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme, të cilat lidhen me kërkimet në internet, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) 84

85 TIK 4 Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: diskuton informacionin e marrë mbështetur tek figurat; zbaton njohuritë e marra në ushtime. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Konceptet/ Fjalët kyç: uebsajt, shfletues uebi, motor kërkimi, ndërlidhje, plagjiaturë. Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, shoqëria dhe mjedisi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Punë e pavarur Punë individuale Përforcimi Vlerësimi i punës Vlerësim individual Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4, në të cilën paraqiten foto të ndryshme të cilat lidhen kërkimin në internet, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Kërkohet nga nxënësit të rrethojnë çdo figurë, e cila lidhet me njohuritë e punuara në këtë tematikë. Pas çdo rrethim nxënësi argumenton duke treguar pse e rrethoi atë figurë. Kjo fletë do të shërbejë për të plotësuar dhe stuhinë e mendimeve në fazën e parashikimit. Parashikimi: Stuhi mendimesh (10 min.) Kujtojmë: Çfarë mësuam? U lëmë kohë nxënësve të shfletojnë librin në pjesën e këtij kapitulli, për të kujtuar fjalët kyçe dhe domethënien e tyre. Bëjmë më pas një stuhi mendimesh rreth njohurive të marra në këtë kapitull duke plotësuar në tabelë diagramin e Venit. Kërkimi në ueb/internet Ndërtimi i njohurive: Punë e pavarur (25 min.) Hapi 1. Nxënësit do të udhëzohen të plotësojnë ushtrimet në tekst. 85

86 LIBËR MËSUESI Lexo fjalitë ndihmëse dhe plotëso fjalëkryqin. ( 4 pikë) Vertikalisht 1. Për të shkuar tek ai, nevojitet një shfletues uebi. Horizontalisht 1. Duhet ta njohim atë, që të hapim një faqe uebi. 2. Quhet kur dikush përdor si të vetat fjalët e thëna nga dikush tjetër. 3. Quhet një rrjet global kompjuterash, që komunikojnë me njëri-tjetrin. U E B A D R E S E P L A GJ I A T U R Ë J I N T E R N E T Shëno me V fjalinë e saktë dhe me G fjalinë e gabuar. (5 pikë) V / Uebi është pjesë e internetit. V / Shfletuesit ueb janë programe kompjuterike që hapin faqet ueb. G / Një motor kërkimi nuk përdor programe të veçanta. V / Kapërcimi nga një faqe ueb në tjetrën bëhet me anë të ndërlidhjeve(hyperlinks). G / Informacioni që lexojmë në internet është gjithmonë i saktë. Plotëso me fjalët e dhëna vendet bosh në fjalitë e mëposhtme. (5 pikë) uebsajt, Shfletuesit ueb, fjalë ose pyetje, Google, ndërlidhje Shfletuesit ueb edhe pse ndryshojnë nga pamja dhe kanë ikona të ndryshme, kryejnë të njëjtin funksion: hapin faqet ueb. Çdo uebsajt ka një adresë të veçantë në ueb. Motorët e kërkimit kanë nevojë për fjalë dhe pyetje për të bërë kërkime në internet. Google është motori i kërkimit që përdoret më tepër. Një ndërlidhje mund të jetë vendosur në një buton, në një tekst të nënvizuar ose në një imazh. Kërko informacion në internet për një kafshë shtëpiake. Cilat janë hapat që ndoqe (3 pikë) P.s. Ky ushtrim plotësohet sipas mendimeve të nxënësve. Përforcimi:Vlerësimi i punës (10 min.) Diskutohen ushtrimet dhe bëhet vlerësimi në bazë të tabelës së mëposhtme. Tabela e vlerësimit 86

87 TIK 4 Vlerësimi % e P.P.S Intervali pikë pikë Tematika 5: Siguria në internet dhe siguria e të punuarit në kompjuter ( 4 orë mësimore) Mësimi 5.1 Mësimi 5.1 Tematika 5: Siguria në internet dhe siguria e të punuarit në kompjuter ( 4 orë mësimore) Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 5.1 Rreziqet që vijnë nga përdorimi i internetit Situata e të nxënit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: - Përdorimi i internetit ka të mirat dhe të këqijat e tij. - Po, pse? Unë s po bëj gjë të keqe!... Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: kupton rreziqet nga përdorimi i internetit; Konceptet/ Fjalët kyç: përmbajtja e papërshtatshme, varësia nga interneti, njohja me njerëz të panjohur, fotografitë në internet, kërcënimi në internet ndërgjegjësohet se përdorimi i pakujdesshëm i internetit/ uebit shkakton probleme. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, internet Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, shoqëria dhe mjedisi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Lexim me ndalesa Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe 87

88 LIBËR MËSUESI Situata e të nxënit: (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: - Përdorimi i internetit ka të mirat dhe të këqijat e tij. - Po, pse? Unë s po bëj gjë të keqe! Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Si mendoni ju cili është shqetësimi i mamit të Andit? Nxënësit japin mendimet e tyre nisur nga jeta e përditshme. Listohen në tabelë. Në internet ka informacione të cilat janë vetëm për të rritur. Rreziqet nga Interneti Në rrjetet sociale ne nuk e dimë me kë flasim. Mund të qëndrojmë gjatë para ekranit të kompjuterit. Udhëzohen nxënësit të krahasojnë mendimet e tyre me materialin e dhënë në tekst duke e lexuar me ndalesa dhe duke diskutuar rreth tij. Ndërtimi i njohurive: Lexim me ndalesa (20 min.) Shkruhet në tabelë pyetja kyçe e mësimit: Cilat janë rreziqet që vijnë nga interneti? Hapi 1. Ndalesa1 - Lexohet paragrafi Përmbajtja e papërshtatshme e informacioneve. Cilat janë informacionet e papërshtatshme? Si mund të hapen ato? Ndalesa 2 Lexohet paragrafi Dhuna dhe kërcënimi online. Çfarë janë kërcënimet online? Si mund të ndodhin ato? A keni dëgjuar ju raste të tilla? Ndalesa 3 Lexohet paragrafi Varësia nga interneti. Çfarë kuptoni ju me fjalën varësi? Si ndodh kjo varësi me internetin? Po ju a kaloni shumë kohë duke luajtur në internet apo duke parë rrjete të ndryshme sociale? A është e përshtatshme kjo për moshën tuaj? Ndalesa 4 Lexohet paragrafi Njohja me njerëz të panjohur. Çfarë kuptoni ju me miq virtualë? A keni luajtur në lojë me miq të tillë? A mund të jenë gjithmonë dashamirës ata ndaj jush? Me kë duhet të ndani shqetësimet tuaja? Ndalesa 5 Lexohet paragrafi Ndarja e informacionit. Ku ruhet çdo komunikim i internetit? A mund të përdoren të dhënat e futura aty nga dikush tjetër? Ndalesa 6 Lexohet paragrafi Fotografitë që vendosen në ueb. A mund të marrin të tjerët informacion nga një fotografi? Si? Pas leximit dhe diskutimit me tërë klasën plotësohet kllasteri në tabelë. 88

89 TIK 4 Cilat janë rreziqet që vijnë nga interneti? Përmbajtja e papërshtatshme e informacioneve Dhuna dhe kërcënimi Varësia nga interneti Njohja me njerëz të panjohur Ndarja e informacionit Fotografitë që vendosen në ueb Hapi 2. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin në faqen 69. Shëno me V fjalitë e sakta dhe G fjalitë e gabuara. V/ Fëmijët e përdorin shumë internetin, si rrjedhojë ata janë më të prekur ndaj rreziqeve. V /Në internet, pa dashje, mund të gjeni informacione me përmbajtje të papërshtatshme. G /Përdorimi i pakontrolluar dhe i tepruar i internetit nuk krijon varësi ndaj tij.. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar, diskutimin e materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Ushtrimi 2 faqe 69. Mësimi 5.2 Mësimi 5.2 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 5.2 Si të mbrohemi në internet? Situata e të nxënit: Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: A e keni vizituar ju faqe Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: njihet me rregullat e mbrojtjes së privatësisë në internet; Fjalët kyç: flas me prindërit, mbrojtje, online tregon kujdes ndaj rreziqeve në internet. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter, faqja Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, shoqëria dhe mjedisi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e drejtuar Punë me tërë klasën Parashikimi Punë në dyshe Punë në dyshe 89

90 LIBËR MËSUESI Ndërtimi i njohurive Përvijim i të menduarit Punë me tërë klasën Përforcimi Rishikim në dyshe Punë në dyshe Situata e të nxënit (5 min.) Lexohet biseda mes Andit dhe teze Ildës: A e keni vizituar ju faqe Organizimi i orës së mësimit: Nxënësit do të tregojnë nëse e njohin apo kanë dëgjuar për të. Parashikimi: Punë në dyshe (10 min.) Nxënësit do të udhëzohen të hapin këtë faqe në kompjuter. Ndërtimi i njohurive: Përvijim i të menduarit (20 min.) Në këtë fazë do të zhvillohet një diskutim për të evidentuar nga faqja dhe materiali në fq. 70 rregulla të mbrojtjes në internet. Hapi 1. Nxënësit në fillim lexojnë materialet në dyshe. Hapi 2. Plotësohet kllasteri me rregullat e mbrojtjes në internet. Si të mbrohemi në internet? Mos shkruaj asnjë të dhënë tënden në internet. Mos prano të takosh askënd që ke njohur në internet. Më parë fol me prindërit. Këshillohu me prindërit për materialet që do të marresh në internet. Mos u përgjigj mesazheve të njerëzve të panjohur. Komuniko mire me shokët në internet. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e marra nxënësit plotësojnë në dyshe ushtrimin 1 në faqen 70. Shëno me V fjalitë e sakta dhe G fjalitë e gabuara. V/ Në internet ka dhe informacione me përmbajtje të papërshtatshme. V/ Ju nuk duhet të luani për një kohë të gjatë në internet. G/ Kur komunikoni me një të panjohur në internet, duhet t i jepni informacion për adresën e shtëpisë ose të shkollës. Nxënësit vlerësohen: për pjesëmarrjen në diskutim, për përqendrimin në të lexuar dhe të përmbledhjes së materialit, si dhe për plotësimin saktë të ushtrimit. Detyrat dhe puna e pavarur: Detyra në libër. Mësimi 5.3 Mësimi 5.3 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 5.3 termat e rinj të kapitullit ( veprimtari praktike) Situata e të nxënit: 90

91 TIK 4 Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: emërton termat e rinj që janë përdorur gjatë kësaj tematike; praktikon termat e rinj dhe njohuritë e reja që janë marrë gjatë kësaj tematike në situata ushtrimore. Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Konceptet/ Fjalët kyç: përmbajtje e papërshtatshme, lojëra online, varësia nga interneti, njohja me njerëz të panjohur, mbrojtja nga rreziqet online Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, shoqëria dhe mjedisi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Kujtojmë Punë me tërë klasën Parashikimi E di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht Punë me tërë klasën Ndërtimi i njohurive Shkrim i drejtuar Punë individuale dhe në dyshe Përforcimi Rishikim në dyshe Punë individuale Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Që të jesh një programues i vërtetë, duhet të dish termat përkatës. A je në gjendje ti, që t i emërtosh ato saktë? Veprimtari praktike Nxënësit do të shfletojnë tematikën 5 Siguria në internet dhe në dyshe do të mundohen të kujtojnë çfarë mësuan në këtë tematikë. Parashikimi: E di, nuk e di, më kujtohet pjesërisht (10 min.) Tërhiqet vëmendja tek ushtrimi 1, ku nxënësit do të plotësojnë në dyshe tabelën: Shkruhen fjalët kyçe të mësimit: përmbajtje e papërshtatshme, lojëra online, varësia nga interneti, njohja me njerëz të panjohur, mbrojtja nga rreziqet online Nuk e di - Më kujtohet pjesërisht? Kjo tabelë do të plotësohet dhe e zmadhuar, ku nxënësit shpjegojnë funksionin e secilës fjalë. 91

92 LIBËR MËSUESI P.s: Në rast se ka ndonjë term që nxënësit nuk e kujtojnë, atëherë kthehemi në tekst dhe diskutohet. Ndërtimi i njohurive: Shkrim i drejtuar/punë në çifte (20 min.) Nxënësit njihen me ushtrimet në vijim. Hapi 1. Udhëzohen nxënësit të punojnë me plotësimin e tabelës faqe 71, ushtrimi 2. Pas plotësimit nxënësit do ta diskutojnë me tërë klasën. (Ky ushtrim mund të ndërtohet dhe në formën e një konkursi dukë e ndarë klasën në grupe.) Ku e gjej në kompjuter? Termi Shpjegimi Ueb/internet përmbajtje e paligjshme dhe e papërshtatshme për moshën. Ueb/internet, rrjete sociale Kërcënim në internet Informacion me përmbajtje fyese, të pahijshme apo histori të papërshtatshme Kur një fëmijë vendoset në shënjestër në mënyrë të qëllimshme nga një fëmijë tjetër, i cili e kërcënon, e keqtrajton, e tall etj. Ueb/internet Varësia nga lojërat online Varësia nga interneti. Disa fëmijë luajnë me orë të zgjatura në internet. Ueb/internet Rreziqe online Përdorimi i pakontrolluar i internetit ndikon në jetën e përditshme. Ueb/internet, rrjete sociale Njohja me njerëz të panjohur Në internet, nga komunikimi online ju mund të njihni miq virtualë. Përforcimi: Rishikim në dyshe (10 min.) Për të përmbledhur njohuritë e mara nxënësit praktikojnë në dyshe ushtrimin 3 faqe 71 në tekst. Për këtë klasa ndahet në dy grupe. Grupi 1 / Situata 1 Grupi 2 / Situata 2 Do të përcaktohen llojet e rreziqeve online dhe jepet mendimi individual si do të mbrohesh ti. Nxënësit do të diskutojnë dhe nxjerrin përfundimin. Gjithmonë duhet të jemi të kujdesshëm në përdorimin e internetit! Më parë duhet të flasim me prindërit! Nxënësit vlerësohen: Për pjesëmarrjen në diskutim, për plotësimin saktë të ushtrimeve dhe zgjidhjen e situatave problemore. Mësimi 5.4 Mësimi 5.4 Fusha: Teknologji/TIK Lënda: TIK Shkalla:II Klasa:IV Tema mësimore: 5.4 Provo veten! Situata e të nxënit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme të cilat lidhen me sigurinë në internet, por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. 92

93 TIK 4 (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas temës mësimore: Nxënësi/ja: diskuton informacionin e marrë mbështetur tek figurat; zbaton njohuritë e marra në ushtime. Fjalët kyç: përmbajtje e papërshtatshme, lojëra online, varësia nga interneti, njohja me njerëz të panjohur, mbrojtja nga rreziqet online Burimet, materialet dhe mjetet didaktike: Teksti i nxënësit, kompjuter Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Gjuhët dhe komunikimi, shoqëria dhe mjedisi Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve: Situata e të nxënit Veprimtari e udhëhequr Punë me tërë klasën Parashikimi Stuhi mendimesh në dyshe Punë në dyshe Ndërtimi i njohurive Punë e pavarur Punë individuale Përforcimi Vlerësimi i punës Vlerësim individual Situata e të nxënit (5 min.) Organizimi i orës së mësimit: Klasa ndahet në grupe. Për secilin grup është përgatitur një fletë A4 në të cilën paraqiten foto të ndryshme të cilat lidhen sigurinë në internet por dhe foto të cilat nuk kanë lidhje me të. (Kjo fletë paraqitet gjatë diskutimit dhe në projektor.) Kërkohet nga nxënësit të rrethojnë çdo figurë e cila lidhet me njohuritë e punuara në këtë tematikë. Pas çdo rrethimi, nxënësi argumenton duke treguar pse e rrethoi atë figurë. Kjo fletë do të shërbejë për të plotësuar dhe stuhinë e mendimeve në fazën e parashikimit. Parashikimi: Stuhi mendimesh në dyshe (10 min.) Kujtojmë: Çfarë mësuam? Siguria në internet Ndërtimi i njohurive (20 min.) 93

94 LIBËR MËSUESI Ndërtimi i njohurive: Punë e pavarur (25 min.) Hapi 1. Nxënësit do të udhëzohen të plotësojnë ushtrimet në tekst. Hapi 2. Kalohet në plotësimin e pavarur të ushtrimeve. Lexo fjalitë ndihmëse dhe plotëso fjalëkryqin.( 5 pikë) Vertikalisht 1. Përdoret nga fëmijët për të marre informacion, për të luajtur, për të parë filma etj. Horizontalisht 1. Nuk duhet t i dërgoni askujt të tilla në internet, pa u thënë më parë prindërve. 2. Si ndikon në jetën e përditshme përdorimi i pakontrolluar i internetit? 3. Quhet e tillë atëherë kur shpërndajmë në internet informacione negative për dikë tjetër. 4. Quhet bota e internetit, aty ku njerëzit nuk takohen dot si në jetën e vërtetë. Shëno me V fjalinë e saktë dhe me G fjalinë e gabuar. ( 4 pikë) V/ Lojërat online dhe njohja me njerëz të panjohur janë rreziqe që mund t i hasni kur kërkoni në internet. G/ Kur merrni një mesazh kërcënues në internet, duhet t i përgjigjeni dhe ju me kërcënim. V/ Kur ju mendoni se jeni të rrezikuar, duhet të raportoni rastin në http: G/ Nuk ka asgjë të keqe të njohësh dhe takosh miq të rinj në internet. Plotëso fjalitë e mëposhtme me fjalët e dhëna.( 4 pikë) dhunës online, lojëra online, varësia nga interneti, njohjeve me njerëz të panjohur. 1. Varësia nga interneti është përdorimi i pakontrolluar i internetit për një kohë të gjatë. 2. Kur një fëmijë kërcënohet dhe keqtrajtohet me anë të internetit, ai është bërë pre e dhunës online. 3. Faqe të ndryshme në internet dhe në rrjetet sociale, ofrojnë mundësi për krijimin e njohjeve me 94