ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ. «Η άμεση επίδραση της προπόνησης δύναμης στα άνω άκρα. με τη μέθοδο της δόνησης κατά τη διάρκεια της προθέρμανσης

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ «Η άμεση επίδραση της προπόνησης δύναμης στα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης κατά τη διάρκεια της προθέρμανσης στην ταχύτητα ρίψης αθλητών χειροσφαίρισης» Γαϊτάνου Σ. Αικατερίνη Εγκεκριμένη από το καθηγητικό σώμα: 1 ος επιβλέπων: Γαλαζούλας Χρήστος Λέκτορας ΤΕΦΑΑ-ΑΠΘ 2 ος επιβλέπων: Ζάκας Αθανάσιος Καθηγητής ΤΕΦΑΑ-ΑΠΘ 3 ος επιβλέπων: Σκούφας Δημήτριος Λέκτορας ΤΕΦΑΑ-ΑΠΘ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2010

2 2010 Αικατερίνη Σ. Γαϊτάνου ALL RIGHTS RESERVED 1

3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η χειροσφαίριση αποτελεί ολυμπιακό άθλημα και περιλαμβάνει έντονες κινήσεις τρεξίματος προς όλες τις κατευθύνσεις, μεγάλο αριθμό αλμάτων, καθώς επίσης και μεγάλο αριθμό εκρηκτικών ρίψεων από πολλές θέσεις. Η προπόνηση δύναμης με τη μέθοδο δόνησης τα τελευταία χρόνια έχει μεγάλη εφαρμογή, κυρίως στο χώρο των γυμναστήριων. Αρκετοί ερευνητές έχουν μελετήσει τις επιδράσεις της μεθόδου σε παραμέτρους της φυσικής κατάστασης αθλητών. Δεν έχει μελετηθεί επαρκώς όμως η άμεση επίδραση της προπόνησης με δόνηση, καθώς επίσης ελάχιστες είναι οι έρευνες που την εντάσσουν στη διάρκεια της προθέρμανσης. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να εξετάσει την άμεση επίδραση της άσκησης δύναμης με τη μέθοδο της δόνησης στα άνω άκρα σε χαμηλό (2mm) και υψηλό (4mm) εύρος μετατόπισης στην ταχύτητα ρίψης των αθλητών χειροσφαίρισης όταν αυτή ενταχθεί στη διαδικασία της προθέρμανσης. Στην έρευνα συμμετείχαν 15 αθλητές χειροσφαίρισης (n=15), ηλικίας 16+0,65 χρονών. Οι αθλητές χωρίστηκαν με τυχαία σειρά σε δύο ομάδες (μέθοδος λοταρίας) εφάρμοσαν την καθιερωμένη προθέρμανση, ακολούθησαν τρείς ρίψεις από καθιστή θέση και επιλέχθηκε η καλύτερη. Αμέσως εφαρμόστηκαν τα πρωτοκόλλα δόνησης (3Χ15sec, 40hertz) με εύρος μετατόπισης 2mm για την πρώτη ομάδα και με 4mm για τη δεύτερη ομάδα, ακολούθησαν τρείς ρίψεις από καθιστή θέση και επιλέχθηκε η καλύτερη. Στην επόμενη εξέταση η εφαρμογή των πρωτοκόλλων έγινε αντίστροφα και απείχαν μεταξύ τους 48 ώρες. Για την ανάλυση των αποτελεσμάτων εφαρμόστηκε η ανάλυση διακύμανσης με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις (2x2) και το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε στο p Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν στατιστικά σημαντική βελτίωση (p<0.001) και των δύο πρωτοκόλλων δόνησης 2mm και 4mm εύρος μετατόπισης. Συμπερασματικά η εφαρμογή άσκησης δύναμης στα άνω άκρα με την μέθοδο της δόνησης, με σταθερή συχνότητα μεταφοράς ερεθίσματος (40hertz) και εύρος μετατόπισης 2mm και 4mm, βελτιώνει την ταχύτητα ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση. Λέξεις κλειδιά: προθέρμανση, ισχύς, δόνηση, ταχύτητα ρίψης, χειροσφαίριση, 2

4 ABSTRACT Handball is an Olympic sport and includes intense movements running to all directions, many jumps, and a large number of explosive throwing in many places. The strength training method using vibration in recent years has great application, especially at the gym. Several researchers have studied the effects of this method in process parameters of the fitness of athletes. However, it has not been adequately studied the direct impact of vibration training, and also there are few studies that incorporate it during the warm-up. The purpose of this study was to investigate the acute effects of exercise power using the vibration of the upper extremities at low (2mm) and high (4mm) amplitude at the throwing velocity by handball athletes when it is incorporated into the warm-up process. In the research 15 athletes of handball participated (n = 15), aged 16+0,65 years old. The athletes were divided randomly into two groups (lottery method), applied the standard warm-up, followed by three throws from a sitting position and the best was chosen. Immediately the protocols of vibration were applied (3x15sec, 40hertz) with 2mm displacement range for the first group and 4mm on the second team, followed by three throws from a sitting position and the best was chosen. In the next training unit the application of the protocols was reversed and abstained each other 48 hours. For the analysis of the results the analysis of variance was applied with repeated measurements (2x2) and the level of significance was set at p The results showed statistically significant improvement (p<0.001) of both protocols of vibration 2mm and 4mm of scale displacement. In conclusion, the application of power exercise in the upper extremities by the method of vibration at a steady rate of transport stimulation (40hertz) and displacement range 2mm and 4mm, improves the speed of the ball throwing in handball. Keywords: warm-up, power, vibration, speed throwing, handball. 3

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Περίληψη... 2 ABSTRACT Εισαγωγή Προθέρμανση Μέθοδος δόνησης Παράμετροι προπόνησης δόνησης Η ρίψη στη χειροσφαίριση ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Η επίδραση της προθέρμανσης στην απόδοση Επίδραση της προπόνησης δύναμης στην ταχύτητα ρίψης Επίδραση της προπόνησης δόνησης στην ικανότητα απόδοσης των αθλητών Σκοπός της έρευνας Σημασία της έρευνας Οριοθέτηση της έρευνας Περιορισμοί της έρευνας Ερευνητικά ερωτήματα Ερευνητικές Υποθέσεις Μηδενικές υποθέσεις Εναλλακτικές υποθέσεις ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Δείγμα Υλικοτεχνικός εξοπλισμός Πλατφόρμα δόνησης Μπάλα χειροσφαίρισης Συσκευή ραντάρ Μέτρηση ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών

6 4.2.5 Μάζα σώματος Ανάστημα Άνοιγμα άνω άκρων και άνοιγμα παλάμης Διαδικασία εφαρμογής του πρωτοκόλλου Πρωτόκολλο προθέρμανσης αγώνα και άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης με χαμηλό εύρος μετατόπισης 2mm low Πρωτόκολλο προθέρμανσης αγώνα και άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης με υψηλό εύρος μετατόπισης 4mm high Αξιολόγηση μέτρηση ρίψης Στατιστική ανάλυση Αποτελέσματα Συζήτηση Μηχανισμοί Συμπεράσματα Πρακτικές εφαρμογές Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 1: Aνθρωπομετρικά χαρακτηριστικά των αθλητών Πίνακας 2. Αναλυτική περιγραφή ασκήσεων προθέρμανσης Πίνακας 3. Αναλυτική περιγραφή διατατικών ασκήσεων Πίνακας 4. Αναλυτική περιγραφή των πασών που εκτελέστηκαν στην προθέρμανση Πίνακας 5. Αναλυτική περιγραφή των σουτ που εκτελέστηκαν στην προθέρμανση Πίνακας 6: Συνοπτική αναπαράσταση μετρήσεων ταχύτητας ρίψης Πίνακας 7: Συνοπτική καταγραφή της ταχύτητας ρίψης της μπάλας εκφρασμένη σε km/h πριν και μετά την εφαρμογή άσκησης δύναμης για τα άνω 5

7 άκρα με τη μέθοδο της δόνησης, με εύρος μετατόπισης 2mm και 4mm ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΓΡΑΦΗΜΑΤΩΝ Γράφημα 1: Ταχύτητα ρίψης της μπάλας μετά από το πρωτόκολλο προθέρμανσης των δύο μετρήσεων Γράφημα 2: Η ταχύτητα ρίψης της μπάλας πριν και μετά την άσκηση δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης, με εύρος μετατόπισης 2mm και 4 mm Γράφημα 3: Η ταχύτητα ρίψης της μπάλας μετά την άσκηση δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης, με εύρος μετατόπισης 2mm και 4 mm ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ Φωτ. 1: Μορφή του μηχανήματος δόνησης... 9 Φωτ. 2: P-V PROFESSIONAL Φωτ. 3: Μπάλα χειροσφαίρισης Φωτ. 4: Sports Radar Φωτ. 5: Εκτέλεση άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης Φωτ. 6: Θέση αθλητών κατά την εκτέλεση των ρίψεων ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σχήμα 1. Σχηματική απεικόνιση της τοποθέτησης της συσκευής ραντάρ κατά την εκτέλεση των ρίψεων

8 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Η προθέρμανση Η προθέρμανση αποτελεί το πρωταρχικό στάδιο κάθε αθλητικής δραστηριότητας. Ο όρος προθέρμανση στον αθλητισμό υποδηλώνει μια περίοδο προπαρασκευαστικών ασκήσεων με στόχο την ενίσχυση της αγωνιστικής ή προπονητικής απόδοσης που ακολουθεί (Hedrick, 1992). Μεγάλη σημασία πρέπει οι αθλητές και προπονητές να δίνουν στη διαδικασία της προθέρμανσης έτσι ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για τραυματισμούς και να πετύχουν την μέγιστη απόδοση μέσα από την αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος και την ενεργοποίηση των νευρομυϊκών λειτουργιών (Arnheim and Prentice 1993). Οι βασικοί στόχοι της προθέρμανσης είναι η προετοιμασία του οργανισμού για την αθλητική δραστηριότητα που θα ακολουθήσει, η προετοιμασία του σώματος για τη μεγιστοποίηση της αθλητικής απόδοσης και η ενεργοποίηση του μυοσκελετικού συστήματος για την αποφυγή τραυματισμών (Freinwald, 1995). Για το λόγο αυτό τα πρωτόκολλα προθέρμανσης πρέπει να είναι συγκεκριμένα και προσαρμοσμένα σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κάθε αθλήματος. Η προθέρμανση διακρίνεται σε γενική, ειδική και ατομική. Στην γενική προθέρμανση εκτελούνται ασκήσεις με στόχο την ενίσχυση της μυϊκής δύναμης και αντοχής, της ευκαμψίας και της καρδιοαναπνευστικής αντοχής. Η ειδική προθέρμανση ακολουθεί τη γενική, οι ασκήσεις και κινήσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται έχουν στόχο την προετοιμασία του οργανισμού με βάση την ένταση και την επιβάρυνση που απαιτεί η συγκεκριμένη αθλητική δραστηριότητα που θα ακολουθήσει. Το κομμάτι της ατομικής προθέρμανσης αναφέρεται στις ανάγκες του κάθε παίκτη - αθλητή ξεχωριστά, ανάλογα με τις ατομικές του ικανότητες και δυνατότητες (Freinwald, 1995). Η παραδοσιακή προθέρμανση περιλαμβάνει αερόβια άσκηση χαμηλής έντασης, στη συνέχεια προσθέτονται οι διατατικές ασκήσεις για όλο το σώμα με έμφαση στα μέρη εκείνα που συμμετέχουν περισσότερο στην αγωνιστική 7

9 διαδικασία και ακολουθούν εξειδικευμένες ασκήσεις για την κάθε αθλητική δραστηριότητα (Safran et al., 1989). Ενώ η προθέρμανση αποτελεί το σημαντικότερο και σπουδαιότερο στάδιο της προπόνησης και του αγώνα, είναι εκπληκτικό το πόσο ερευνητικά περιορισμένη είναι η «καλή» αξιολόγηση της προθέρμανσης που βελτιώνει την απόδοση (Bourne, 1992). 1.2 Μέθοδος δόνησης Η μέθοδος της δόνησης είναι ένας νέος τύπος άσκησης κατά την οποία ο ασκούμενος παίρνει μεμονωμένες στάσεις πάνω σε μια πλατφόρμα η οποία παράγει δονήσεις. Το μηχάνημα μεταφέρει τις δονήσεις σε ολόκληρο το σώμα, οι οποίες δονήσεις με τη σειρά τους υποκινούν τις αρχικές καταλήξεις των μυϊκών αξόνων. Οι μυϊκοί άξονες ενεργοποιούν τους νευρώνες με αποτέλεσμα την σύσπαση των μυών, η οποία θα μπορούσε να συγκριθεί με την αντανακλαστική σύσπαση των μυών (Burke and Schiller 1976, Hagbarth and Eklund 1966). Η προπόνηση με δόνηση προκαλεί στους μύες μια ανακλαστική συστολή, η οποία είναι γνωστή ως τονωτική αντανάκλαση δόνησης (Hagbarth and Eklund 1966; Matthews, 1966). Στα μηχανήματα δόνησης η μεταφορά της ενέργειας έχει κάθετη ημιτονοειδή κατεύθυνση η οποία προκαλεί περιστροφικές μετακινήσεις γύρω από το ισχίο και το ιερό οστό (Rittweger et al. 2001) και έχει ως αποτέλεσμα η μηχανική σύνθετη αντίσταση των σωμάτων να είναι μικρότερη από αυτή της δόνησης ολόκληρων των σωμάτων (Abercromby et al., 2007). Οι συσκευές δόνησης διακρίνονται σε δυο τύπους με βάση τη μεταφορά ενέργειας στο σώμα: α) άμεση ηλεκτρομαγνητική μετάδοση ενέργειας β) ταλαντευόμενο σύστημα ελατηρίων (εδώ ανήκουν και οι περισσότερες διαθέσιμες μηχανές π.χ. PowerPlate ή P -Vibe ). Ένα μηχάνημα δόνησης αποτελείται από (φωτ. 1): μια πλατφόρμα δόνησης 8

10 διακόπτη επιλογής επιβάρυνσης (30,40,50,60 hertz ) διακόπτη επιλογής εύρος μετατόπισης (2mm low, 4mm high amplitudes) διακόπτη επιλογής χρόνου άσκησης διακόπτη έναρξης και διακοπής χρόνου Φωτ. 1: Μορφή του μηχανήματος δόνησης 1.3 Παράμετροι προπόνησης δόνησης Οι παράμετροι του μηχανήματος δόνησης που καθορίζουν την επιτυχία εφαρμογής ενός προπονητικού προγράμματος είναι: η διάρκεια άσκησης (sec/min) - χρόνος εφαρμογής ερεθίσματος η συχνότητα (Hz) αριθμός δονήσεων ανά δευτερόλεπτο εύρος μετατόπισης (mm) - μετατόπιση πλατφόρμας δόνησης κατά την άσκηση Μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατάλληλη επιλογή των παραμέτρων του μηχανήματος δόνησης σε συνάρτηση με τον προπονητικό στόχο και το προπονητικό επίπεδο του ασκούμενου έτσι ώστε να πετύχει τη μέγιστη απόδοση και να μειωθεί στο ελάχιστο ο κίνδυνος τραυματισμού από τη χρήση του μηχανήματος. Η προπόνηση με δόνηση πρέπει να ακολουθεί τους νόμους της προπονητικής: Αρχή εξατομίκευσης (ιδανικός συνδυασμός παραμέτρων του μηχανήματος σε συνάρτηση με τις προσωπικές ανάγκες και δυνατότητες του ασκούμενου), Αρχή προοδευτικής επιβάρυνσης (διάρκεια και αριθμός ασκήσεων, σετ, επαναλήψεις, διαλείμματα) (Nazarov V., Spivak G.1985). 9

11 1.4 Η ρίψη στη χειροσφαίριση Η χειροσφαίριση αποτελεί ένα από τα ολυμπιακά ομαδικά αθλήματα. Το άθλημα της χειροσφαίρισης περιλαμβάνει έντονες κινήσεις τρεξίματος προς όλες τις κατευθύνσεις, έναν μεγάλο αριθμό από άλματα, χτυπήματα και επαφές μεταξύ των παικτών καθώς επίσης περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό εκρηκτικών ρίψεων από μια ευρεία ποικιλία θέσεων (Gorostiaga et al. 2006,Gorostiaga et al. 1999). Η ρίψη στη χειροσφαίριση αποτελεί τη σημαντικότερη δεξιότητα γιατί είναι αυτή που οδηγεί στον κύριο στόχο του αθλήματος, την επιτυχία τέρματος γκολ. Οι βασικοί στόχοι μιας ρίψης στην χειροσφαίριση είναι: να δώσει στην μπάλα την μεγαλύτερη οριζόντια απόσταση να της προσδώσει την μεγαλύτερη ακρίβεια να της προσδώσει μεγάλη ταχύτητα και ακρίβεια (Κοντζαμανίδης, 2000) Η ταχύτητα και η ακρίβεια της μπάλας είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν μια ρίψη επιτυχημένη (Fleck et al. 1992, Van Den Tillaar and Ettema, 2004) και κατά συνέπεια αποτελούν και τους βασικότερους προπονητικούς στόχους των αθλητών εφόσον χαρακτηρίζουν την απόδοση τους. Η αποτελεσματικότητα της ρίψης εξαρτάται από τρεις παράγοντες: τη μηχανική, τον συντονισμό των διαδοχικών ενεργειών των τμημάτων του σώματος (κινηματική αλυσίδα), και την εκρηκτική μυϊκή δύναμη (Fleck et al.1992, Gorostiaga et al.2005, Mikkelsen et al. 1976, Van Den Tillaar 2007). 10

12 2. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ 2.1 Η επίδραση της προθέρμανσης στην απόδοση Η προθέρμανση αποτελεί το σημαντικότερο στάδιο και προηγείται κάθε αθλητικής δραστηριότητας. Πολλές έρευνες πραγματοποιήθηκαν με σκοπό τον καθορισμό του κατάλληλου περιεχομένου της προθέρμανσης με στόχο την μεγιστοποίηση της απόδοσης. Οι Brian S. Montoya et al.2009 μελέτησαν την επίδραση της προθέρμανσης στην ταχύτητα κίνησης του μπαστουνιού στο μπέιζμπωλ, χρησιμοποιώντας μπαστούνια διαφορετικού βάρους. Στην έρευνα πήραν μέρος 19 ερασιτέχνες παίκτες του μπέιζμπωλ εφαρμόστηκαν τρεις τυχαίες διαφορετικές συνθήκες προθέρμανσης, οι οποίες ολοκληρώθηκαν κι αναλύθηκαν με άξονα την ταχύτητα και την επίδρασή τους στην ταχύτητα του μπαστουνιού που ακολουθεί την κανονική ταχύτητα μετά την προθέρμανση. Οι αθλητές εκτέλεσαν 5 μέγιστες αιωρήσεις με τρία μπαστούνια διαφορετικού βάρους ελαφρύ, κανονικό και βαρύ- ακολουθούμενες από ανάπαυλα 30 δευτερολέπτων και στη συνέχεια πραγματοποίησαν 5 αιωρήσεις με μπαστούνι κανονικού βάρους. Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι η ταχύτητα προθέρμανσης με ελαφρύ μπαστούνι ήταν χαρακτηριστικά (p,0.05) γρηγορότερη από εκείνη του κανονικού βάρους μπαστουνιού και του βαριού, ενώ η ταχύτητα της προθέρμανσης του κανονικού μπαστουνιού ήταν επίσης χαρακτηριστικά γρηγορότερη από εκείνη του βαριού. Για την μετά-προθερμαντική κατάσταση, το ελαφρύ μπαστούνι αι το κανονικό μπαστούνι παρήγαγαν γρηγορότερη ταχύτητα από το κανονικό μπαστούνι σε σχέση με το βαρύ. Η προθέρμανση με 5 αιωρήσεις ενός ελαφριού ή κανονικού μπαστουνιού φαίνεται να αυξάνει την μετά-προθερμαντική ταχύτητα του κανονικού μπαστουνιού όταν συγκρίνεται με την προθέρμανση με ένα βαρύ μπαστούνι μετά από μια περίοδο ανάπαυλας 30 δευτερολέπτων. Από την έρευνα προκύπτει πως η χρήση ενός κανονικού ή ενός ελαφριού μπαστουνιού κατά την διαδικασία της 11

13 προθέρμανσης και όταν οι παίκτες χρησιμοποιούν 5 αιωρήσεις, πετυχαίνουν την μεγαλύτερη ταχύτητα του κανονικού τους μπαστουνιού. Οι Arne G.Thompsen και οι συνεργάτες του (2007) μελέτησαν τα αποτελέσματα 3 διαφορετικών πρωτοκόλλων προθέρμανσης, με ή χωρίς γιλέκο με βάρη στο κάθετο άλμα (VJ) και στο άλμα εις μήκος (LJ). Δεκαέξι αθλήτριες αποτέλεσαν το δείγμα της έρευνας, οι οποίες συμμετείχαν σε τρείς δοκιμαστικές συνεδρίες με τυχαία σειρά σε τρείς μη συνεχόμενες μέρες. Πριν από το τεστ του κάθετου άλματος VJ και του άλματος εις μήκος LJ, οι αθλήτριες εκτέλεσαν τα ακόλουθα πρωτόκολλα προθέρμανσης: (α) στατικό ποδήλατο χαμηλής έως μέτριας έντασης ακολουθούμενο από 4 ασκήσεις στατικών διατάσεων για το κάτω μέρος του σώματος (3σετ x 20 sec)(ss) (β) 12 δυναμικές ασκήσεις μέτριας ως υψηλής έντασης (DY) και (γ) τις ίδιες 12 δυναμικές ασκήσεις με ένα γιλέκο με βάρη (10% της σωματικής μάζας) φορεμένο για τις 4 τελευταίες ασκήσεις(dyv). Από τα αποτελέσματα της έρευνας προέκυψε πως η εκτέλεση του VJ και του LJ ήταν χαρακτηριστικά μεγαλύτερη (p<0.05) έπειτα από την εφαρμογή του πρωτοκόλλου προθέρμανσης με την προσθήκη γιλέκου με βάρη DYV καθώς επίσης και έπειτα από την εφαρμογή του πρωτοκόλλου προθέρμανσης που περιλάμβανε δυναμικές ασκήσεις μέτριας ως υψηλής έντασης DY, σε σύγκριση με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την εφαρμογή του πρωτόκολλο προθέρμανσης χαμηλής ως μέτριας έντασης με στατικές διατάσεις SS. Από τα αποτελέσματα της έρευνας συμπεραίνεται πως τα πρωτόκολλα προθέρμανσης που περιλαμβάνουν δυναμική άσκηση μπορεί να είναι μια βιώσιμη μέθοδος για τη βελτίωση της απόδοσης του άλματος στις αθλήτριες σε σύγκριση με το στατικό ποδήλατο και τις στατικές διατάσεις. Επίσης, τα δεδομένα επισημαίνουν ότι μπορεί να είναι επιθυμητό για τις αθλήτριες να εκτελούν δυναμικές ασκήσεις με γιλέκο με βάρη σε κάποιες κινήσεις που προηγούνται της εκτέλεσης του άλματος εις μήκος. 12

14 2.2 Επίδραση της προπόνησης δύναμης στην ταχύτητα ρίψης Πολλές έρευνες σε κορυφαίους αθλητές της χειροσφαίρισης έχουν εξετάσει την σχέση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας και της ταχύτητας της μπάρας (Gorostiaga et al. 2006, Gorostiaga et al. 2005) κατά την διάρκεια της εκτέλεσης πιέσεων στήθους, όσο αφορά την μυϊκή δύναμη (Gorostiaga et al. 2006, Gorostiaga et al. 1999, Marques and Gonzalez Badillo 2006, Fleck et al.1992, Bayios et al. 2001) και την ισχύ (Gorostiaga et al.2005). Οι Skoufas et al σε μια ερευνά τους μελέτησαν την επίδραση της προπόνησης και της αποκατάστασης με ελαφριές μπάλες στην ταχύτητα ρίψης σε αρχάριους αθλητές χειροσφαίρισης. Οι αθλητές χωρίστηκαν σε δυο ομάδες, την πειραματική (n=22) η οποία έκανε προπόνηση με 20% ελαφρότερες μπάλες (βάρους: 340 gr), και την ομάδα έλεγχου (n=21) η οποία χρησιμοποίησε κανονικές μπάλες βάρους 425 gr. Το πρόγραμμα προπόνησης είχε διάρκεια 20 εβδομάδες. Μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν πριν την έναρξη του προγράμματος, ενδιάμεσα και στο τέλος των είκοσι εβδομάδων και μετά από 4 εβδομάδες αποκατάστασης. Η μέση ταχύτητα ρίψης υπολογίστηκε από τον μέσο όρο ταχύτητας 7 σουτ ενάντια σε συγκεκριμένο στόχο, τοποθετημένο σε έξι μέτρα απόσταση. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η προπόνηση με τις ελαφριές μπάλες ήταν πιο αποδοτική στην ταχύτητα της ρίψης καθώς επίσης τα οφέλη από την προπόνηση με ελαφριές μπάλες είχαν διάρκεια και μετά από 4 εβδομάδες αποκατάστασης. Οι Marques et al μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στην ταχύτητα της ρίψης της μπάλας πραγματοποιώντας τρία βήματα τρεξίματος και τη δύναμη και την ταχύτητα της μπάρας κατά την άσκηση πιέσεων στήθους σε αθλητές χειροσφαίρισης. Δεκατέσσερις αθλητές (n=14) μετρήθηκαν στην δύναμη και την ταχύτητα της μπάρας στις πιέσεις στήθους με βάρος 26, 36 και 46 κιλά, όπως και στο 1RM. Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι η ταχύτητα ρίψης σχετίζεται άμεσα με την μέγιστη και την εκρηκτική δύναμη. Οι Marques and Badillo (2006) εξέτασαν τις αλλαγές σε φυσικές παραμέτρους από την εφαρμογή προπόνησης δύναμης και της αποκατάστασης κατά την διάρκεια του πρωταθλήματος. Στην έρευνα συμμετείχαν δεκαέξι (n=16) υψηλού επιπέδου 13

15 αθλητές χειροσφαίρισης. Η προπόνηση δύναμης είχε διάρκεια 12 εβδομάδες. Το πρόγραμμα περιλάμβανε πιέσεις στήθους 3 σετ των 3 6 επαναλήψεων με βάρος που αντιστοιχούσε στο 70 85% του 1RM μέγιστης δύναμης, καθίσματα 3 σετ των 3-6 επαναλήψεων με βάρος 70 95% των 4RM καθώς επίσης άλματα και σπριντ. Αξιολογήθηκαν το 1RM στις πιέσεις στήθους, τα 4RM στα καθίσματα, η ταχύτητα στα 30 m, το CMJ και η ταχύτητα της ρίψης. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν στην αρχή της προπονητικής περιόδου, έπειτα από έξι εβδομάδες,αμέσως μετά το τέλος των δώδεκα εβδομάδων και έπειτα από επτά εβδομάδες αποκατάστασης. Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική βελτίωση στην ταχύτητα της ρίψης (p<0.001). Οι Tillaar and Ettema (2004) πραγματοποίησαν μετρήσεις σε επτά έμπειρους αθλητές χειροσφαίρισης με μπάλες 0.2 και 0.8 Kg, προκειμένου να ερευνήσουν τη σχέση δύναμης ταχύτητας στη ρίψη πάνω από τον ώμο. Οι αθλητές καταγράφτηκαν με κάμερα στα 240 frames το δευτερόλεπτο. Αρνητική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ της δύναμης και της μέγιστης ταχύτητας της μπάλας καθώς επίσης και μεταξύ του βάρους της μπάλας και της μέγιστής της ταχύτητας. Επίσης, καθώς αυξανόταν το βάρος της μπάλας αυξανόταν και ο συνολικός χρόνος της κίνησης του σουτ. Καμία στατιστική διαφορά δεν παρατηρήθηκε στον χρόνο των διαφορετικών γωνιών που σημαίνει ότι τα άτομα δεν άλλαξαν την γενική τεχνική εκτέλεσης της ρίψης χρησιμοποιώντας διαφορετικά βάρη μπάλας στα τεστ. Στην έρευνα των Terzis, et al μελετήθηκε η επίδραση βραχυπρόθεσμης προπόνησης με αντιστάσεις και της αποκατάστασης στην απόδοση της ρίψης σφαίρας. Έντεκα αθλητές (n=11) συμμετείχαν σε 14 εβδομάδες προπόνησης με αντιστάσεις και ακολούθησαν τέσσερις εβδομάδες αποκατάστασης. Μετρήσεις στη ρίψη σφαίρας έγιναν πριν και μετά την προπόνηση με αντιστάσεις καθώς και έπειτα από τις τέσσερις εβδομάδες αποκατάστασης. Τα αποτελέσματα έδειξαν αύξηση στην απόδοση της ρίψης σφαίρας 6 12% (p<0.05) έπειτα από την εφαρμογή της προπόνησης δύναμης και παρέμεινε αμετάβλητη μετά από τέσσερις εβδομάδες αποκατάστασης. 14

16 2.3 Επίδραση της προπόνησης δόνησης στην ικανότητα απόδοσης των αθλητών Η δόνηση ως προπονητικό μέσο και τα οφέλη αυτής της μεθόδου προπόνησης έχουν κινήσει το ενδιαφέρον σε πολλούς ερευνητές, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να έχουν πραγματοποιηθεί πολλές έρευνες γύρω από το θέμα αυτό. Οι περισσότερες έρευνες συμφωνούν στο ότι υπάρχει έντονη αύξηση της μυϊκής δύναμης ύστερα από προπόνηση δόνησης. Συχνά υποστηρίζεται ότι η μυϊκή δύναμη αυξάνεται κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά από τη δόνηση λόγω της έντονης νευρομυϊκής ενεργοποίησης (Cochrane et al. 2004; Delecluse et al. 2003; Issurin and Tenenbaum 1999, Paradisis and Zacharogiannis 2007). Οι Brad Roberts, et al μελέτησαν την άμεση επίδραση της δόνησης στην εκκίνηση και την ταχύτητα στο σπριντ 30m. Στην έρευνα συμμετείχαν έντεκα αθλητές (n=11) οι οποίοι χωρίστηκαν σε δυο ομάδες. Η μια ομάδα εφάρμοσε την καθιερωμένη προθέρμανση και πρόσθεσε άσκηση δύναμης στα κάτω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης (60 s, επιβάρυνση 26 Hz και εύρος μετατόπισης 4mm). Η δεύτερη ομάδα εφάρμοσε μόνο την καθιερωμένη προθέρμανση. Μια εβδομάδα αργότερα οι ομάδες αντιστράφηκαν. Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν μεταξύ της άσκησης με δόνηση και της άσκησης χωρίς δόνηση ξεχωριστά για κάθε αθλητή. Τα αποτελέσματα έδειξαν μια αύξηση 6% της ταχύτητας εκκίνησης όταν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος δόνησης. Δεν παρατηρήθηκε αλλαγή στο χρόνο στα 30m σπριντ. Οι Paradisis and Zacharogiannis 2007 πραγματοποίησαν μια έρευνα με σκοπό την μελέτη της επίδρασης έξι εβδομάδων προπόνησης με δόνηση στην κινηματική του τρεξίματος σπριντ και την εκρηκτική απόδοση της δύναμης. Στην έρευνα συμμετείχαν δώδεκα άνδρες και δώδεκα γυναίκες. Η πειραματική ομάδα (n=12) συμμετείχε σε πρόγραμμα προπόνησης δύναμης με δόνηση τρεις φορές την εβδομάδα για έξι εβδομάδες, διάρκειας λεπτών. Η ομάδα έλεγχου (n=12) δεν συμμετείχε σε κανένα πρόγραμμα προπόνησης. Πραγματοποιήθηκαν δυο μετρήσεις μια πριν και μια μετά το τέλος των έξι εβδομάδων προπόνησης. 15

17 Αξιολογήθηκε η ταχύτητα (σπριντ) στα 60m σε συνάρτηση με το χρόνο τρεξίματος, το μήκος των βημάτων και την ποσότητα των βημάτων. Η εκρηκτική δύναμη αξιολογήθηκε με τη δοκιμασία (CMJ) μετρώντας το ύψος του άλματος και το σύνολο αλμάτων κατά την διάρκεια των 30 s (30CVJT). Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική βελτίωση στην ικανότητα τρεξίματος στα 10 m, 20 m, 40 m, 50 m και 60 m, της τάξεως του 2.7%. επίσης το μήκος των βημάτων και η ταχύτητα τρεξίματος βελτιώθηκαν κατά 5.1% και 3.6% αντίστοιχα. Το ύψος στο counter-movement jump αυξήθηκε κατά 3.3%, καθώς και η εκρηκτική δύναμη αυξήθηκε συνολικά 7.8%. Οι Fagnani et al μελέτησαν τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα 8- εβδομάδων προπόνησης με τη μέθοδο της δόνησης, στην μυϊκή απόδοση και την ευκαμψία σε αθλήτριες. Συμμετείχαν 26 αθλήτριες (n=26). Η πειραματική ομάδα (n=13) εφάρμοσε προπόνηση δύναμης σε μηχάνημα δόνησης 3 φορές την εβδομάδα για οκτώ εβδομάδες. Πραγματοποιήθηκαν δυο μετρήσεις μια πριν την έναρξη των οκτώ εβδομάδων και μια στο τέλος. Για την αξιολόγηση της δύναμης χρησιμοποιήθηκαν το CMJ και το οριζόντιο ισοκινητικό μηχάνημα πιέσεων των ποδιών, η ευκαμψία μετρήθηκε με το sit-and-reach τεστ. Οι ασκήσεις που εκτέλεσαν πάνω στο μηχάνημα δόνησης ήταν δυο: α) ημικάθισμα και β) προβολή. Το μηχάνημα της δόνησης ήταν ρυθμισμένο στα 35Hz και με εύρος μετατόπισης 4 mm. Την πρώτη και δεύτερη εβδομάδα η πειραματική ομάδα εκτέλεσε τρία σετ διάρκειας 20sec με διάλειμμα 1min ( θέση α) και τρία σετ διάρκειας 15sec με διάλειμμα 30 sec (θέση β). Την τρίτη και τέταρτη εβδομάδα εκτέλεσαν τρία σετ διάρκειας 30 sec με διάλειμμα 1min (θέση α) και τρία σετ διάρκειας 20 sec με διάλειμμα 30 sec (θέση β). Την πέμπτη και έκτη εβδομάδα εκτέλεσαν τρία σετ διάρκειας 45 sec με διάλειμμα 45 sec (θέση α) και τρία σετ διάρκειας 25 sec με διάλειμμα 30 sec (θέση β). Την έβδομη και όγδοη εβδομάδα εκτέλεσαν τέσσερα σετ διάρκειας 1min με διάλειμμα 1min (θέση α) και τέσσερα σετ διάρκειας 30 sec με διάλειμμα 30 sec (θέση β). Τα αποτελέσματα έδειξαν μια σημαντική βελτίωση στη δύναμη των καμπτηρών και εκτεινόντων μυών του γονάτου (P<0.001),καθώς επίσης και στο counter-movement jump (P<0.001), και την ευκαμψία (P<0.001). 16

18 Οι Edwards, et al ερεύνησαν την ωφέλιμη συχνότητα σε συνδυασμό με το εύρος μετατόπισης στο μηχάνημα δόνησης ώστε να επιτευχθεί η μεγαλύτερη αύξηση στο εύρος κίνησης των οπίσθιων μηριαίων μυών. Στην έρευνα συμμετείχαν έξι άνδρες και πέντε γυναίκες και η διάρκειά της ήταν εννιά ημέρες. Κάθε μέρα χρησιμοποιούσαν διαφορετικό συνδυασμό συχνότητας και μετατόπισης στο μηχάνημα καθώς επίσης μια μέρα οι συμμετέχοντες προπονήθηκαν χωρίς το μηχάνημα δόνησης. Συγκεκριμένα οι συχνότητες που μελετήθηκαν ήταν 30, 35, 40 και 50 Hz σε χαμηλό και υψηλό εύρος μετατόπισης. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως ο συνδυασμός στο μηχάνημα δόνησης που επιφέρει τη μεγαλύτερη βελτίωση στο εύρος κίνησης των οπίσθιων μηριαίων μυών είναι η επιλογή των 50 Hz με υψηλό εύρος μετατόπισης. Την επίδραση διαφορετικών συχνοτήτων 20, 30, και 40 Hz του μηχανήματος δόνησης, ώστε να βρουν ποια είναι η πιο αποτελεσματική για την βελτίωση της μυϊκής απόδοσης μελέτησαν οι M.E. Da Silva at all Στην έρευνα συμμετείχαν 31 αθλητές οι οποίοι διατήρησαν την συνηθισμένη προπόνησή τους αποφεύγοντας αλτικές ασκήσεις και οποιαδήποτε άσκηση δύναμης. Όλοι οι αθλητές δοκιμάστηκαν και στις τρεις συχνότητες 20, 30, και 40Hz στο μηχάνημα δόνησης ενώ το εύρος μετατόπισης παρέμεινε σταθερό στα 4mm. Οι αθλητές εκτέλεσαν έξι σετ διάρκειας 60s το καθένα με 2min διάλειμμα ανάμεσά τους. Τα τεστ που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση της μυϊκής απόδοσης ήταν τρία: 1RM, SJ, CMJ. Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγαλύτερη βελτίωση της μυϊκής απόδοσης στην συχνότητα 30 Hz. Αντιθέτως η προπόνηση στο μηχάνημα δόνησης με επιλογή συχνότητας τα 40 Hz επέφερε μειώσεις σε όλες τις παραμέτρους μυϊκής απόδοσης που αξιολογήθηκαν. 3. Σκοπός της έρευνας Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να εξετάσει την άμεση επίδραση των ασκήσεων δύναμης στα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης στην ταχύτητα ρίψης 17

19 των αθλητών χειροσφαίρισης όταν αυτές εντάσσονται στη διαδικασία της προθέρμανσης. 3.1 Σημασία της έρευνας Η προθέρμανση αποτελεί το πρωταρχικό στάδιο κάθε αθλητικής δραστηριότητας. Επειδή ο ρόλος της είναι καθοριστικός για την αθλητική απόδοση είναι χρήσιμο να ερευνηθούν τρόποι μεγιστοποίησης των ωφελειών της, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του αθλήματος της χειροσφαίρισης. Η ρίψη στη χειροσφαίριση αποτελεί την τελική κατάληξη όλων των τακτικών ενεργειών μίας ομάδας. Η επιτυχής κατάληξή της είναι αυτή που κρίνει το αποτέλεσμα σε έναν αγώνα χειροσφαίρισης καθώς επίσης χαρακτηρίζει και την απόδοση των αθλητών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ρίψη να θεωρείται η βασικότερη δεξιότητα του συγκεκριμένου αθλήματος και χρήζει ιδιαίτερης σημασίας όσο αφορά τις μεθόδους βελτίωσης της. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας πιθανόν να βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση της προθέρμανσης στο άθλημα της χειροσφαίρισης και να την καταστήσουνε πιο αποτελεσματική, όσο αφορά την επίτευξη της μέγιστης ταχύτητας της μπάλας κατά τη ρίψη. 3.2 Οριοθέτηση της έρευνας Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκαν όλες οι μετρήσεις ήταν ίδιες για όλους τους εξεταζόμενους (κλειστό γυμναστήριο, θερμοκρασία κατά την μέτρηση 18 ο 20 ο C, ίδια ώρα εφαρμογής των πρωτοκόλλων, ίδιο περιεχόμενο και ίδια διάρκεια της γενικής προθέρμανσης). Οι εξεταζόμενοι που πήραν μέρος στην έρευνα ήταν έφηβοι χειροσφαιριστές πρωταθλητές στην κατηγορία τους σε πανελλήνιο επίπεδο από τον Ν. Ημαθίας. Οι αθλητές ενημερώθηκαν από τους εξεταστές για όλες τις λεπτομέρειες που εμπεριέχονται στα πρωτόκολλα έρευνας και έδωσαν την προφορική τους συγκατάθεση για τη συμμετοχή τους στην έρευνα. Στους εξεταζόμενους προηγήθηκε 18

20 εξοικείωση με την εκτέλεση των ασκήσεων και των διαδικασιών των μετρήσεων των πρωτοκόλλων. Οι εξεταζόμενοι επιλέχθηκαν με τυχαία σειρά (μέθοδος λοταρίας) για την εκτέλεση κάθε πρωτοκόλλου. Το πρωτόκολλο ολοκληρώθηκε σε κάθε ασκούμενο χωρίς να παρεμβάλλεται διάλειμμα παρά μόνο ο χρόνος που μεσολάβησε για την τοποθέτηση των οργάνων μέτρησης. Τα αποτελέσματα καταγράφηκαν σε ειδικό πρωτόκολλο καταγραφής δεδομένων. Η δοκιμασία που χρησιμοποιήθηκε είναι η ρίψη πάνω από τον ώμο από καθιστή θέση. 3.3 Περιορισμοί της έρευνας Οι παρακάτω παράγοντες πιθανόν να περιορίζουν την έρευνα ως προς την γενίκευση των αποτελεσμάτων της: Οι αθλητές που συμμετείχαν στην έρευνα ήταν ερασιτέχνες και κατά συνέπεια δεν μπορούν τα αποτελέσματα να γενικευτούν στον υψηλό αθλητισμό. Η προηγούμενη αθλητική ενασχόληση (προπονητική ηλικία και η εμπειρία από προπόνηση δύναμης) καθώς επίσης η απειρία των εξεταζόμενων σε προπόνηση δόνησης και μετρήσεις είναι πιθανόν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, ακόμη και αν προηγηθεί εξοικείωση. Δεν ελέγχθηκε η ψυχολογική κατάσταση των αθλητών η οποία είναι πιθανόν να επηρεάσει τα αποτελέσματα Το γεγονός ότι οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν ακινητοποιώντας το κάτω μέρος του σώματος δεν ανταποκρίνονται σε πραγματικές συνθήκες αγώνα. Τα αποτελέσματα αφορούν την επίδραση συγκεκριμένων παραμέτρων του μηχανήματος δόνησης (διάρκεια, συχνότητα ερεθίσματος, εύρος μετατόπισης) στην ταχύτητα ρίψης της μπάλας. 19

21 3.4 Ερευνητικά ερωτήματα Α. Η προσθήκη στην διαδικασία της προθέρμανσης, ασκήσεων δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης θα βελτιώσει την ταχύτητα της ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση; Β. Η προσθήκη στην διαδικασία της προθέρμανσης, ασκήσεων δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης με ίδια συχνότητα μεταφοράς ερεθίσματος (40 hertz) και με διαφορετικό εύρος μετατόπισης επιδρά στη βελτίωση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση; Γ. Η επιλογή ποιου εύρους μετατόπισης στο μηχάνημα δόνησης επηρεάζει πιο αποτελεσματικά την ταχύτητα ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση; 3.5 Ερευνητικές Υποθέσεις Η ένταξη στην διαδικασία της προθέρμανσης ασκήσεων δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης επιδρά στη βελτίωση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση. Η επιλογή του μεγαλύτερου εύρους μετατόπισης (4 mm ) στο μηχάνημα δόνησης επιφέρει μεγαλύτερη βελτίωση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας στη χειροσφαίριση. 3.6 Μηδενικές υποθέσεις Η0: Η ένταξη στην διαδικασία της προθέρμανσης άσκησης δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης δεν θα παρουσιάσει στατιστικά σημαντική διαφορά στη βελτίωση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση Η0: Η αύξηση του εύρους μετατόπισης (mm) στο μηχάνημα δόνησης δε θα επιφέρει στατιστικά σημαντική αλλαγή στην ταχύτητα ρίψης της μπάλας. 20

22 3.7 Εναλλακτικές υποθέσεις Η1: Η ένταξη στην διαδικασία της προθέρμανσης άσκησης δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης θα συμβάλει στη βελτίωση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας στην χειροσφαίριση και θα παρουσιάσει στατιστικά σημαντικές διαφορές. Η2: Η άσκηση δύναμης που θα εκτελεστεί με υψηλό εύρος μετατόπισης (4mm) στο μηχάνημα δόνησης, θα παρουσιάσει μεγαλύτερη αύξηση της ταχύτητας ρίψης της μπάλας, σε σχέση με την άσκηση δύναμης που θα εκτελεστεί στο χαμηλό εύρος μετατόπισης (2mm) στο μηχάνημα δόνησης παρουσιάζοντας ταυτόχρονα στατιστικά σημαντική διαφορά. 21

23 4. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 4.1 Δείγμα Το δείγμα στην παρούσα έρευνα αποτέλεσαν 15 (n=15) αθλητές χειροσφαίρισης ηλικίας ετών χωρίς προηγούμενη εμπειρία στην προπόνηση με δόνηση. Οι αθλητές ήταν υγιείς και δεν παρουσίαζαν μυοσκελετικά ή άλλου είδους προβλήματα υγείας. Οι συμμετέχοντες εφόσον ενημερώθηκαν από τον εξεταστή για το σκοπό της έρευνας, την σημασία της και τον τρόπο διεξαγωγής της έδωσαν την προφορική τους συγκατάθεση. Η έρευνα διεξήχθη στον συνηθισμένο χώρο προπόνησης των αθλητών. Πριν την εφαρμογή του πρωτοκόλλου προθέρμανσης έγινε μέτρηση των ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών (πίν. 1). Το κυρίως μέρος της προπόνησης πραγματοποιήθηκε κανονικά. Πίνακας 1: Aνθρωπομετρικά χαρακτηριστικά των αθλητών ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΤΥΠΙΚΗ ΑΠΟΚΛΙΣΗ ΗΛΙΚΙΑ (ΕΤΗ) 16,38 +0,65 ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ(ΕΤΗ) 6,07 +1,55 ΥΨΟΣ (cm) ,69 ΒΑΡΟΣ (kg) 70,46 +8,01 ΑΝ. ΧΕΡΙΩΝ(cm) 183,07 +6,37 ΑΝ.ΠΑΛΑΜΗΣ (cm) 20,07 +0, Υλικοτεχνικός εξοπλισμός Πλατφόρμα δόνησης Για την εφαρμογή των πρωτοκόλλων προθέρμανσης με προσθήκη άσκησης δύναμης με τη μέθοδο της δόνησης, χρησιμοποιήθηκε πλατφόρμα δόνησης μοντέλο P-V PROFESSIONAL SELF ICON, USA, με: συχνότητα μεταφοράς ερεθίσματος Hz, εύρος μετατόπισης : 2-4mm 22

24 Φωτ. 2: P-V PROFESSIONAL Μπάλα χειροσφαίρισης Για την πραγματοποίηση των ρίψεων χρησιμοποιήθηκε μπάλα χειροσφαίρισης μέγεθος 3 (περίμετρος = εκ. βάρος = gr). Επίσης, επειδή οι ρίψεις πραγματοποιήθηκαν από καθιστή θέση, μπράτσα. χρησιμοποιήθηκαν δυο καρέκλες χωρίς Φωτ. 3: Μπάλα χειροσφαίρισης Συσκευή ραντάρ Για την καταμέτρηση της ταχύτητας της μπάλας χρησιμοποιήθηκε συσκευή ραντάρ (Sports Radar 3400, Sports Electronics Inc.,Hinsdale, IL, USA) Φωτ. 4: Sports Radar

25 4.2.4 Μέτρηση ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών Η μέτρηση των ανθρωπομετρικών χαρακτηριστικών πραγματοποιήθηκε πριν την έναρξη του πρωτοκόλλου της έρευνας, στο κλειστό γήπεδο χειροσφαίρισης Βέροιας. Οι μεταβλητές που αξιολογήθηκαν είναι οι παρακάτω: Ηλικία Προπονητική ηλικία Σωματικό βάρος (kg) Ανάστημα (cm) Άνοιγμα άνω άκρων (cm) Άνοιγμα παλάμης (cm) Μάζα σώματος Για την μέτρηση του σωματικού βάρους χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρονική ζυγαριά ακρίβειας (Bilance Salus, Italy). Οι συμμετέχοντες δεν είχαν φάει πριν την μέτρηση, ήταν ελαφριά ντυμένοι και ανέβαιναν στη ζυγαριά χωρίς υποδήματα κατανέμοντας ισομερώς το βάρος του σώματός τους και στα δυο πόδια Ανάστημα Για τον προσδιορισμό του αναστήματος χρησιμοποιήθηκε αναστημόμετρο (220, Seca, Germany). Η μέτρηση έγινε από όρθια θέση, με το κεφάλι όρθιο, το βλέμμα εστίαζε ευθεία μπροστά, τα πέλματα ενωμένα και κολλημένα στη βάση του αναστημόμετρου, τα χέρια εφάπτονταν χαλαρά στους μηρούς Άνοιγμα άνω άκρων και άνοιγμα παλάμης Για το μήκος στο άνοιγμα των άνω άκρων και της παλάμης χρησιμοποιήθηκε μεταλλική μετροταινία KDS FREO W-2006 (Dempster, 1955). Για τη διαδικασία μέτρησης και τον καθορισµό του ακριβούς ανατοµικού σηµείου εφαρμογής του 24

26 ανάλογου οργάνου ακολουθήθηκαν οι συγκεκριμένες οδηγίες των ερευνητών Ross και Marfell-Jones (Ross and Marfell-Jones 1991). 4.3 Διαδικασία εφαρμογής του πρωτοκόλλου Όλοι οι ασκούμενοι (n=15) αξιολογήθηκαν στην ταχύτητα ρίψης της μπάλας της χειροσφαίρισης, ύστερα από την εφαρμογή δυο διαφορετικών πρωτοκόλλων προθέρμανσης. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε μια εβδομάδα (Τετάρτη, Παρασκευή) με διαφορά 48 ωρών η μια από την άλλη και την ίδια ώρα καθιερωμένη ώρα προπόνησης των αθλητών. Οι αθλητές ξεκινούσαν την προθέρμανση σε ζευγάρια με 5 λεπτά διαφορά το ένα ζευγάρι από το άλλο ώστε να μην μεσολαβεί χρόνος διαλείμματος ανάμεσα στην προθέρμανση και την μέτρηση. Επίσης, όλοι οι αθλητές συμμετείχαν με τυχαία σειρά και στα δυο πρωτόκολλα. Η θέση-στάση του εξεταζόμενου για την εκτέλεση της άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης ήταν η ίδια ακριβώς με αυτήν που χρησιμοποιήθηκε για την μέτρηση της ταχύτητας της μπάλας: ο αθλητής ήταν καθισμένος στην καρέκλα δεμένος με ιμάντα στο ύψος του ξιφοειδούς οστού έχοντας το χέρι σε θέση ρίψης και εφάρμοζε δύναμη στον ιμάντα που μετέφερε τη δόνηση (φωτ. 5.). Με το τέλος της άσκησης δύναμης από την ίδια θέση οι αθλητές εναλλάξ, εκτέλεσαν 3 ρίψεις σε συγκεκριμένο στόχο (εστία) από απόσταση 6m (φωτ. 6). Ανάμεσα στις ρίψεις μεσολαβούσε διάλειμμα 10 έως 30 sec. Άμεση ήταν η ενημέρωση των αθλητών για την επίδοση τους με στόχο την παρακίνησή τους για μεγιστοποίηση της απόδοσής τους (Marques, Van den Tillaar, Vescovi, & González-Badillo, 2007). Καταγράφηκαν και οι 3 προσπάθειες και υπολογίστηκε η καλύτερη. Τρεις έμπειροι προπονητές εξεταστές επέβλεπαν και ήταν υπεύθυνοι για τη σωστή εκτέλεση και την ακριβή διάρκεια της προθέρμανσης, των ρυθμίσεων των παραμέτρων και την εφαρμογή της άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης καθώς 25

27 επίσης και για την εκτέλεση των ρίψεων. Άλλοι δυο προπονητές εξεταστές μετρούσαν την ταχύτητα της μπάλας και κατέγραφαν τα αποτελέσματα. Φωτ. 5: Εκτέλεση άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης Φωτ. 6: Θέση αθλητών κατά την εκτέλεση των ρίψεων 26

28 4.3.1 Πρωτόκολλο προθέρμανσης αγώνα και άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης με χαμηλό εύρος μετατόπισης 2mm low Οι αθλητές πραγματοποίησαν με ακρίβεια τη συγκεκριμένη προθέρμανση που εκτελούν πριν τον αγώνα διάρκειας min, και ακολούθησε μέτρηση της ταχύτητας ρίψης. Η προθέρμανση περιλάμβανε ελεύθερο τρέξιμο μέτριας έντασης, τρέξιμο με κινητικές δραστηριότητες (πίν. 2), στατικές διατατικές ασκήσεις για όλο το σώμα (η διάρκεια εφαρμογής της διάτασης σε κάθε θεση-στάση ήταν 15 sec) (πίν. 3), πάσες (πίν. 4.), σουτ (πίν. 5),. Στη συνέχεια εκτέλεσαν άσκηση δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο δόνησης (3set X 15sec, διάλειμμα ανάμεσα στα set 15 sec, 40hertz, 2mm low) και ακολούθησε μέτρηση της ταχύτητας ρίψης. Πίνακας 2. Αναλυτική περιγραφή ασκήσεων προθέρμανσης ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Ελεύθερο τρέξιμο μέτριας έντασης (2min) 2 χέρια μαζί περιφορές μπροστά 2 χέρια μαζί περιφορές πίσω Χέρια εναλλάξ περιφορές μπροστά Χέρια εναλλάξ περιφορές πίσω Εναλλάξ εκτάσεις χεριών Εναλλάξ ανατάσεις χεριών Προτάσεις εκτάσεις χεριών Άρσεις γονάτων εναλλάξ Φτέρνες πίσω εναλλάξ Ψαλιδάκια μπροστά Στροφές μέσης Πλάγιες άρσεις δεξί γόνατο Πλάγιες άρσεις αριστερό γόνατο Πλάγια βήματα Διαγώνιο τρέξιμο με κοντράρισμα μπροστά Διαγώνιο τρέξιμο με κοντράρισμα πίσω Συνολική διάρκεια = 6min 27

29 Πίνακας 3. Αναλυτική περιγραφή διατατικών ασκήσεων Διατατικές ασκήσεις Προσαγωγοί αρ-δεξί Απαγωγοί αρ-δεξί Τετρακέφαλος αρ-δεξί Οπίσθιοι μηριαίοι αρ-δεξί Γαστροκνήμιοι αρ-δεξί Πλάγιων μυών του κορμού Τρικέφαλοι αρ-δεξί Ώμων αρ-δεξί Πρόσθιων μυών του πήχεως αρ-δεξί Συνολική διάρκεια = 5 λεπτά Πίνακας 4. Αναλυτική περιγραφή των πασών που εκτελέστηκαν στην προθέρμανση ΠΑΣΕΣ Πάνω από το κεφάλι 2 χέρια Στήθους 2 χέρια Με κίνηση μπροστά-πίσω, αρ-δεξί χέρι Με άλμα Με κίνηση μέτωπο στην εστία Μακρινές Συνολική διάρκεια = 3 λεπτά 28

30 Πίνακας 5. Αναλυτική περιγραφή των σουτ που εκτελέστηκαν στην προθέρμανση ΣΟΥΤ 7 σουτ για την προθέρμανση του τ/φ 2 σουτ από την θέση αγώνα 2 σουτ από αντεπίθεση Συνολική διάρκεια = 5-7 λεπτά Πρωτόκολλο προθέρμανσης αγώνα και άσκησης δύναμης στο μηχάνημα δόνησης με υψηλό εύρος μετατόπισης 4mm high Το δεύτερο πρωτόκολλο δόνησης παρέμεινε ίδιο με το πρώτο, αλλάζοντας μόνο τις ρυθμίσεις στο μηχάνημα δόνησης για την εφαρμογή της άσκησης δύναμης (3set X 15sec, διάλειμμα ανάμεσα στα set 15 sec, 40hertz, 4mm high). Πίνακας 6: Συνοπτική αναπαράσταση μετρήσεων ταχύτητας ρίψης ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ ΑΓΩΝΑ 1η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΡΙΨΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΔΥΝΑΜΗΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΔΟΝΗΣΗΣ (3setX15sec,40hertz,2mm low) 2η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΡΙΨΗΣ ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ ΑΓΩΝΑ 3η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΡΙΨΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΔΥΝΑΜΗΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΔΟΝΗΣΗΣ (3setX15sec,40hertz,4mm high) 4η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΡΙΨΗΣ 4.4 Αξιολόγηση μέτρηση ρίψης Για την αξιολόγηση της ρίψης μετρήθηκε η ταχύτητα απελευθέρωσης της μπάλας, εκτελώντας ρίψη πάνω από τον ώμο από καθιστή θέση. Όλοι οι αθλητές 29

31 συμμετείχαν χρησιμοποιώντας για τη ρίψη το χέρι προτίμησής τους και εκτέλεσαν τρεις προσπάθειες από καθιστή θέση σε καρέκλα χωρίς μπράτσα,ώστε να διασφαλιστεί η ελεύθερη κίνηση του χεριού ρίψης. Επίσης, έγινε επίδεση των αθλητών στην καρέκλα με ιμάντα στο ύψος της ξιφοειδούς απόφυσης με στόχο να απομονωθεί το κάτω μέρος του σώματος και να πετύχουμε τη συμμετοχή μόνο των άνω άκρων και των θωρακικών μυών (Derbyshire D., 2007). Η μπάλα που χρησιμοποιήθηκε ήταν μπάλα χειροσφαίρισης (μέγεθος 3) με περίμετρο εκ. και βάρος γραμμαρίων. Για την μέτρηση της ταχύτητας της μπάλας χρησιμοποιήθηκε μια συσκευή ραντάρ (Sports Radar 3400, Sports Electronics Inc., Hinsdale, IL, USA) Αυτή η συσκευή έχει δυνατότητα ακρίβειας 0.1km/h (ή 0.03m/s) σε πεδίο 10 από τον αισθητήρα του ραντάρ και η λειτουργία της βασίζεται στο φαινόμενο Doppler (Filliard, 1989). Επιπλέον, η αξιοπιστία του οργάνου έχει αξιολογηθεί στο παρελθόν με σύστημα τρισδιάστατης κινηματικής ανάλυσης (Ariel Biomechanical, Bio-kinetics, Inc., Irvine, CA, USA). Παρόμοιες συσκευές ραντάρ χρησιμοποιήθηκαν και σε παλαιότερες έρευνες με στόχο τη μέτρηση ταχύτητας της μπάλας στη χειροσφαίριση ή σε άλλα αθλήματα, όπως στο μπέιζμπολ (Noffal, G. J., Knudson, D., & Brown, L., 2004; Tsai Y.S., Wu P.L. & Wu T.Y., 2007; Marques, M. C., Van den Tillaar, R., Vescovi, J. D. & González-Badillo, J. J., 2007; Zapartidis, I., Toganidis, T., Vareltzis, I., Christodoulidis, T., Kororos P. & Skoufas D., 2009). Το ραντάρ τοποθετήθηκε πάνω σε έναν τρίποδα και πίσω από έναν ξύλινο δίσκο (διαμέτρου 50εκ.). Για να γίνει εφικτή η οπτική επαφή του ραντάρ με την μπάλα, υπήρχε στο κέντρο του ξύλινου δίσκου μια οπή. Η μέτρηση της ταχύτητας πραγματοποιήθηκε με τους αθλητές καθισμένους σε μια καρέκλα σε απόσταση 6 μέτρων από τη συσκευή ραντάρ (σχήμα 1). Η επιλογή αυτής της θέσης έγινε διότι η αξιοπιστία της συσκευής είναι υψηλότερη όταν το ριπτόμενο αντικείμενο κινείται με κατεύθυνση προς το όργανο μέτρησης, έχοντας μόλις ± m/sec διαφοροποίηση της ακρίβειας μέτρησης σύμφωνα με τις κατασκευαστικές του προδιαγραφές. 30

32 Για την προφύλαξη του ραντάρ και του εξεταστή, τοποθετήθηκε απέναντι από τον δοκιμαζόμενο σε ύψος περίπου 150εκ. από το έδαφος ένας ξύλινος δίσκος με διάμετρο 50εκ.. Για την εξασφάλιση της σταθερότητας του ξύλινου δίσκου χρησιμοποιήθηκαν δύο κάθετες και μια οριζόντια δοκός, οι οποίες συγκρατούσαν το όργανο μέτρησης στο ίδιο σημείο της εστίας χειροσφαίρισης (Σκούφας Δ., 2003). Η τοποθέτηση του ξύλινου δίσκου έγινε για να μπορούν οι δοκιμαζόμενοι να εκτελούν ρίψεις μέγιστης εντάσεως χωρίς να υπάρχει κίνδυνος καταστροφής της συσκευής μέτρησης. 10 6m. Σχήμα 1. Σχηματική απεικόνιση της τοποθέτησης της συσκευής ραντάρ κατά την εκτέλεση των ρίψεων. (Βασιλειάδου Ειρήνη 2010) 5. Στατιστική ανάλυση Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων θα πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS v.17.0 for Windows (SPSS Inc., USA). Για να διαπιστωθεί η επίδραση της προθέρμανσης στην ταχύτητα ρίψης της μπάλας, χρησιμοποιήθηκε η ανάλυση διακύμανσης (Anova) με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις (Repeated Measures) για τα δύο πρωτόκολλα προπόνησης. Το παραγοντικό μοντέλο ήταν (2x2) με 31

33 επαναλαμβανόμενους παράγοντες το «πρωτόκολλο προπόνησης» και την «ταχύτητα ρίψης». Ελέγχθηκε αν υπάρχει ομαλή κατανομή, με το τεστ ομαλής κατανομής Kolmogorov-Smirnov και ομοιογένειας με το τεστ Levene s, στις τιμές των δεδομένων. Επιπλέον, με τη βοήθεια της Post-hoc test Bonferroni μετά-ανάλυσης αξιολογήθηκαν οι επιμέρους διαφορές μεταξύ των ομάδων (ποιοι μέσοι όροι διαφέρουν σημαντικά από τους υπόλοιπους). Ως ελάχιστο όριο στατιστικής διαφοροποίησης ορίστηκε το p 0.05, όπου ελέγχθηκαν οι διαφορές μεταξύ των μεταβλητών. 6. Αποτελέσματα Η ανάλυση διακύμανσης με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις, έδειξε σημαντική επίδραση του παράγοντα μέτρηση στην ταχύτητα της ρίψης μπάλας (p<0,001), με τις τιμές ταχύτητας ρίψης να είναι υψηλότερες της πρώτης μέτρησης και στα δυο πρωτόκολλα. Επίσης, η στατιστική ανάλυση δεν έδειξε επίδραση του πρωτοκόλλου(p>0.05). Πίνακας 7: Συνοπτική καταγραφή της ταχύτητας ρίψης της μπάλας εκφρασμένη σε km/h πριν και μετά την εφαρμογή άσκησης δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης, με εύρος μετατόπισης 2mm και 4mm. ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΤΥΠΙΚΗ ΑΠΟΚΛΙΣΗ ΠΡΙΝ 2mm 50,17 +5,75 ΜΕΤΑ 2mm 53,29 +6,62 ΠΡΙΝ 4mm 50,94 +5,39 ΜΕΤΑ 4mm 53,94 +5,98 32

34 Τ Α Χ Υ Τ Η Τ Α Ρ ΙΨ Η Σ (K m /h ) ΑΡ ΧΙΚ Η 1 ΑΡ ΧΙΚ Η 2 ΠΡ ΟΘΕ Ρ ΜΑΝΣ Η Γράφημα 1: Ταχύτητα ρίψης της μπάλας μετά από το πρωτόκολλο προθέρμανσης των δύο μετρήσεων. ΤΑΧΥΤΗΤ Α Ρ ΙΨΗΣ (km/h) mm ΑΣ Κ ΗΣ Η Δ Υ ΝΑΜΗΣ ΜΕ Δ ΟΝΗΣ Η 4mm π ριν μετά Γράφημα 2: Η ταχύτητα ρίψης της μπάλας πριν και μετά την άσκηση δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης, με εύρος μετατόπισης 2mm και 4 mm. 33

35 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΟΝΗΣΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΡΙΨΗΣ (km/h) mm 4mm ΜΕΤΑ Γράφημα 3: Η ταχύτητα ρίψης της μπάλας μετά την άσκηση δύναμης για τα άνω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης, με εύρος μετατόπισης 2mm και 4 mm. 34

36 7. Συζήτηση Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας έδειξαν πως η ταχύτητα της ρίψης της μπάλας σε έφηβους αθλητές χειροσφαίρισης βελτιώνεται στατιστικά σημαντικά όταν εφαρμόζονται ασκήσεις δύναμης στα άνω άκρα με την μέθοδο της δόνησης, με σταθερή συχνότητα μεταφοράς ερεθίσματος (40hertz) και στα 2mm και στα 4mm εύρος μετατόπισης κατά την διάρκεια της προθέρμανσης. Επειδή, στην παρούσα έρευνα δεν χρησιμοποιήθηκε ίδιο πρωτόκολλο με άλλη έρευνα, τα αποτελέσματά μας μπορούν μόνο έμμεσα να συγκριθούν με τα αποτελέσματα άλλων ερευνών. Τα αποτελέσματα της έρευνας βρίσκονται σε συμφωνία με τις περισσότερες έρευνες που εφήρμοσαν πρωτόκολλα προπόνηση δόνησης και μέτρησαν διάφορες παραμέτρους της φυσικής κατάστασης (Brad Roberts, et al. 2009; Fagnani et al. 2006; Paradisis and Zacharogiannis 2007). Οι Brad Roberts και οι συνεργάτες του, 2009, μελέτησαν την άμεση επίδραση της δόνησης στην εκκίνηση και την ταχύτητα στο σπριντ 30m. Έπειτα από την εφαρμογή της καθιερωμένης προθέρμανσης, οι αθλητές εκτέλεσαν άσκηση δύναμης στα κάτω άκρα με τη μέθοδο της δόνησης (60sec, συχνότητα 26Hz και εύρος μετατόπισης 4mm). Τα αποτελέσματα έδειξαν αύξηση στην ταχύτητα εκκίνησης όταν χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος δόνησης, επίσης συμπέραναν πως η μυϊκή δύναμη και ισχύς παρουσιάζουν θετικές μεταβολές έστω και μετά από μια προπονητική μονάδα που περιλαμβάνει άσκηση δύναμης με δόνηση, γεγονός που έρχεται σε συμφωνία με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας έρχονται σε συμφωνία με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την έρευνα των Paradisis and Zacharogiannis 2007, οι οποίοι βρήκαν σημαντική βελτίωση στην κινηματική του τρεξίματος σπριντ και την εκρηκτική απόδοση της δύναμης έπειτα από έξι εβδομάδες προπόνησης δύναμης με δόνηση (3 ασκήσεις, min, 3x40sec, 30Hz, 2.5mm εύρος μετατόπισης). 35

37 Οι Fagnani et al αν και μελέτησαν τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα 8 εβδομάδων προπόνησης δύναμης με τη μέθοδο της δόνησης, στην μυϊκή απόδοση και την ευκαμψία σε αθλήτριες εμμέσως μπορούμε να πούμε ότι τα ευρήματα της έρευνας έρχονται σε συμφωνία με την παρούσα έρευνα. Οι αθλήτριες έκαναν προπόνηση 3 φορές την εβδομάδα για οκτώ εβδομάδες και εκτελούσαν δυο ασκήσεις για τα κάτω άκρα σε μηχάνημα δόνησης (3x20sec, στα 35Hz, 4 mm εύρος μετατόπισης). Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντικές βελτιώσεις στη δύναμη των καμπτηρών και εκτεινόντων μυών του γονάτου (P<0.001), και στο κάθετο άλμα CMJ (P<0.001). Οι M.E. Da Silva at al. 2006, μελέτησαν την επίδραση της προπόνησης με δόνηση σε διάφορες συχνότητες 20, 30, και 40 Hz. Στην έρευνα συμμετείχαν 31 αθλητές οι οποίοι διατήρησαν την συνηθισμένη προπόνησή τους αποφεύγοντας αλτικές ασκήσεις και οποιαδήποτε άσκηση δύναμης, επιπλέον εφαρμόστηκε προπόνηση δύναμης με δόνηση 6x60sec, 40Hz, στα 4mm εύρος μετατόπισης. Όλοι οι αθλητές εκτέλεσαν ασκήσεις δύναμης με δόνηση και στις τρεις συχνότητες 20, 30, και 40Hz ενώ το εύρος μετατόπισης παρέμεινε σταθερό στα 4mm. Οι αθλητές αξιολογήθηκαν στο 1RM, στο SJ, και στο CMJ. Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγαλύτερη βελτίωση της μυϊκής απόδοσης στην εφαρμογή προπόνησης δόνησης με συχνότητα 30Hz. Αντιθέτως η προπόνηση στο μηχάνημα δόνησης με επιλογή συχνότητας τα 40Hz επέφερε μειώσεις σε όλες τις παραμέτρους μυϊκής απόδοσης που αξιολογήθηκαν. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας συμφωνούν μερικώς με την παραπάνω έρευνα, όσον αφορά την επίδραση της προπόνησης δόνησης σε δραστηριότητες ισχύος, διαφωνούν ωστόσο στην αρνητική επίδραση της συχνότητας επιβάρυνσης, παρόλο που οι παραπάνω ερευνητές εφήρμοσαν τη συγκεκριμένη υψηλή συχνότητα επιβάρυνσης για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (6x60sec). Επίσης τα αποτελέσματα της έρευνας έρχονται σε συμφωνία με τους ερευνητές που υποστηρίζουν ότι η ταχύτητα ρίψης σχετίζεται άμεσα με την μέγιστη και την εκρηκτική δύναμη (Gorostiaga et al.2005; C. Marques et al. 2007; Marques and Badillo 2006; Terzis, et al. 2008;). 36

38 Οι Marques and Badillo, 2006, εξέτασαν τις αλλαγές σε παραμέτρους της φυσικής κατάστασης μετά την εφαρμογή προπόνησης δύναμης και της αποκατάστασης κατά την διάρκεια του πρωταθλήματος, σε δεκαέξι (n=16) υψηλού επιπέδου αθλητές χειροσφαίρισης. Η προπόνηση δύναμης είχε διάρκεια 12 εβδομάδες. Το πρόγραμμα περιλάμβανε πιέσεις στήθους 3 σετ των 3 6 επαναλήψεων με βάρος που αντιστοιχούσε στο 70 85% του 1RM μέγιστης δύναμης, καθίσματα 3 σετ των 3-6 επαναλήψεων με βάρος 70 95% των 4RM καθώς επίσης άλματα και σπριντ. Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική βελτίωση στην ταχύτητα της ρίψης (p<0.001), γεγονός που συμφωνεί με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας.. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας έρχονται σε συμφωνία και με τα αποτελέσματα της έρευνας των Terzis και συν. (2008), οι οποίοι μελέτησαν την επίδραση βραχυπρόθεσμης προπόνησης με αντιστάσεις και της αποκατάστασης στην απόδοση της ρίψης σφαίρας. Έντεκα αθλητές (n=11) συμμετείχαν σε 14 εβδομάδες προπόνησης με αντιστάσεις και ακολούθησαν τέσσερις εβδομάδες αποκατάστασης. Τα αποτελέσματα έδειξαν αύξηση στην απόδοση της ρίψης σφαίρας 6 12% (p<0.05) μετά την εφαρμογή της προπόνησης δύναμης και παρέμεινε αμετάβλητη μετά από τέσσερις εβδομάδες αποκατάστασης. 7.1 Μηχανισμοί Παρόλο που στην παρούσα έρευνα δεν ήταν στους άμεσους σκοπούς η διερεύνηση των μηχανισμών για την επίδραση της προπόνησης με δόνηση στη αύξηση της δύναμης και της ισχύος και κατ επέκταση στην ταχύτητα ρίψης από την μελέτη της βιβλιογραφίας προκύπτουν τα εξής: α. Πολλοί ερευνητές αποδίδουν την αύξηση της μυϊκής δύναμης κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά από την προπόνηση δόνησης στο γεγονός της έντονης νευρομυϊκής ενεργοποίησης (Torniven et al. 2002; Cochrane et al. 2004; Delecluse et 37