ELEKTRIK KEMAHIRAN TEKNIKAL : BAB 1

Transcript

1 MAKTAB RENDAH Add SAINS your company MARA BENTONG slogan Bab 1 ELEKTRIK KEMAHIRAN TEKNIKAL : BAB 1 LOGO Kandungan 1 Jenis Litar Elektrik 2 Meter Pelbagai 3 Unit Kawalan Utama 4 Kuasa Elektrik 1

2 1.1 Jenis Litar Elektrik Litar elektrik adalah satu sambungan sumber tenaga elektrik dan pengalir elektrik dengan beban elektrik. Litar elektrik diperoleh apabila komponen elektrik dan beban elektrik disambung secara berturutan kepada punca elektrik. 1.1 Jenis Litar Elektrik Litar elektrik yang mudah terdiri daripada suis, mentol, dan wayar 2

3 1.1 jenis Litar Elektrik Sel Komponen Simbol Mentol Perintang Suis Voltmeter Terminal positf (merah) Terminal negatif (hitam) Skala Penunjuk Skru pelaras sifar Tanda arus terus 3

4 Voltmeter Voltmeter arus terus digunakan untuk menyukat voltan arus terus seperti bateri. Voltmeter arus ulang-alik digunakan untuk menyukat voltan arus ulang-alik seperti bekalan elektrik ke rumah. Voltmeter disambung secara selari dengan beban elektrik atau sumber elektrik yang hendak disukat voltannya Pemasangan Litar Siri Litar siri mempunyai satu laluan arus sahaja dan arus mengalir melalui setiap komponen. Jika mana-mana bahagian dalam litar terputus, arus tidak dapat mengalir dan litar didapati tidak beroperasi. 4

5 1.1.1 Pemasangan Litar Siri Lukisan bergambar litar siri Lukisan skematik litar siri Pemasangan Litar Siri Lukisan skematik litar siri Lukisan bergambar litar siri 5

6 1.1.1 Pemasangan Litar Siri Mengukur Voltan dan Arus Dalam Litar Siri VOLTAN DALAM LITAR SIRI - Voltan diukur dengan menggunakan voltmeter 6

7 1.1.2 Mengukur Voltan dan Arus Dalam Litar Siri FORMULA BAGI PENGIRAAN VOLTAN DALAM LITAR SIRI V1 V2 V3 v v v M1 M2 M3 Vj = V1 + V2 + V3 Vj ialah jumlah voltan Mengukur Voltan dan Arus Dalam Litar Siri FORMULA BAGI PENGIRAAN VOLTAN DALAM LITAR SIRI V1= 3V V2= 5V V3= 10V v v v M1 M2 M3 Vj = V1 + V2 + V3 Vj = 3V + 5V + 10V = 18V 7

8 1.1.2 Mengukur Voltan dan Arus Dalam Litar Siri ARUS DALAM LITAR SIRI - Arus diukur dengan menggunakan ammeter + _ + _ + _ A1 A2 A3 + Ij I1 I2 _ Ij = I1 = I2 Ij ialah jumlah arus Mengukur Voltan dan Arus Dalam Litar Siri ARUS DALAM LITAR SIRI - Arus diukur dengan menggunakan ammeter + _ + _ + _ A1 A2 A3 + Ij I1 = 2A I2 = 2A _ Ij = I1 = I2 Ij = 2A 8

9 1.1.3 Mengira Jumlah Rintangan dlm Litar Siri Apabila perintang disambung bersiri di dalam sebuah litar siri, rintangannya akan bertambah. M1 M2 M3 R1 R2 R3 Jumlah rintangan = rintangan 1 + rintangan 2 + rintangan 3 Rj = R1 + R2 + R Mengira Jumlah Rintangan dlm Litar Siri CONTOH Kirakan jumlah rintangan pada litar di bawah 9Ω 5Ω 7Ω R1 R2 R3 9

10 Sifat sifat Litar Siri Pemasangan Litar Selari -Litar selari terhasil apabila ada lebih daripada satu laluan bagi arus mengalir. - Arus itu berpecah pada satu simpang di mana laluanlaluan itu bertemu Lukisan bergambar litar siri Lukisan skematik litar siri 10

11 1.1.4 Pemasangan Litar Selari Lukisan bergambar litar siri Lukisan skematik litar siri Mengira Jumlah Rintangan dalam Litar Selari Jumlah rintangan perintang dalam litar selari akan berkurangan kerana terdapat lebih dari satu laluan arus Semakin banyak laluan arus, semakinberkuranglah jumlah rintangan 11

12 1.1.6 Mengira Jumlah Rintangan dalam Litar Selari CONTOH SOALAN Jika tiga perintang R1, R2 dan R3 yang bernilai 6 ohm setiap satunya disambung secara selari, berapakah jumlah rintangan dalam litar tersebut? 1.2 Penggunaan Meter Pelbagai - Merupakan alat penguji meter yang dapat membuat pengujian dengan cepat dan senang -Kegunaan : digunakan untuk mengukur voltan, rintangan, arus dan menguji keterusan litar 12

13 1.2.1 Bahagian Utama Meter Pelbagai Jarum penunjuk Skala Skru pelaras sifar Tombol pemilih julat Punca negatif Pelaras sifar ohm Julat Punca positif Bahagian Utama Meter Pelbagai Bahagian Skru pelaras sifar Pelaras sifar ohm Tombol pemilih julat Jarum penunjuk Fungsi Melaras jarum penunjuk kepada sifar bagi menguji arus dan voltan Menyelaras jarum penunjuk kepada sifar bagi menguji rintangan Membuat pilihan voltan, arus atau rintangan Menunjukkan bacaan pada skala 13

14 1.2.1 Bahagian Utama Meter Pelbagai Bahagian Skala Julat Punca Negatif Punca Positif Fungsi Penunjuk nilai rintangan, voltan arus terus, voltan arus ulang alik Kadar sukatan yang hendak diukur Terminal prob hitam diletakkan Terminal prob merah diletakkan Membaca Skala Meter Ohm pada Meter Pelbagai Meter Ohm digunakan untuk menyukat rintangan. 14

15 1.2.2 Membaca Skala Meter Ohm pada Meter Pelbagai Langkah menggunakan meter pelbagai Menyelaras sifar ohm Latihan membaca skala meter 15

16 Latihan membaca skala meter 1.3 Unit Kawalan Utama Bekalan Elektrik Domestik Komponen unit kawalam utama : a) Fius perkhidmatan b) Meter kilowatt jam (kjw) c) Suis utama d) Pemutus litar bocor ke bumi (E.L.C.B) / pemutus litar arus baki (R.C.C.B) e) Kotak agihan berfius f) Pemutus litar miniatur 16

17 1.3 Unit Kawalan Utama Bekalan Elektrik Domestik Lukisan skematik unit kawalan utama 1.3 Unit Kawalan Utama Bekalan Elektrik Domestik Gambar litar pendawaian dalam unit kawalan utama 17

18 Fius Perkhidmatan - Dihubungkan kepada wayar hidup - Fungsi : mengawal bekalan elektrik daripada arus yang berlebihan dengan memutuskan litar Meter kilowatt jam (kwj) - Disambung dari fius perkhidmatan - Fungsi : menyukat dan merekod jumlah tenaga elektrik yang telah digunakan 18

19 Suis Utama - Disambung dari fius perkhidmatan - Fungsi : mengawal arus berlebihan ELCB / RCCB - Mencegah litar pintas - Fungsi : memutuskan bekalan elektrik secara automatik apabila berlakunya kebocoran arus atau litar pintas. - Jenis kendalian arus dan jenis kendalian voltan 19

20 Kotak Agihan Berfius - Kotak agihan berfius menggunakan fius dawai atau fius katrij - Fungsi : mengagihkan elektrik ke litar-litar di dalam rumah. Unit konsumer - Terdiri daripada satu kotak plastik yang mengandungi suis utama, MCB dan RCCB 20

21 Pemutus Litar miniatur (MCB) - Litar akan terputus dengan sendiri jika berlaku kerosakan dan suis ini tidak akan berfungsi selagi kerosakan tidak dibaiki. 1.4 Kuasa Elektrik - Kadar membuat kerja oleh arus elektrik di dalam peralatan elektrik. - Bergantung kepada nilai voltan dan arus elektrik - Unit = watt (W) atau kilowatt (kw) 21

22 1.4 Kuasa Elektrik Kuasa (P) = Voltan (V) x Arus (I) Sebuah komputer berlabel 10A/240V digunakan. Berapakah kuasa yang digunakan? Add your company slogan LOGO 22