Efnatengi og uppbygging sameindanna
|
|
- Ανθούσα Ευμελια Καψής
- 5 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Námsmarkmið. Nemendur geti: Efnatengi og uppbygging sameindanna Notað rafeindaskipan frumefnanna til að skýra hversvegna málmar mynda frekar katjónir og málmleysingjar anjónir. Útskýrt orkubreytinguna sem verður við myndun jónatengja (ionic bonds). Skilgreint rafneikvæðni (electronegativity) og hvernig hún tengist stöðu frumefnanna í lotukerfinu. Dr. ddur Ingólfsson Háskóli Íslands Námsmarkmið. Námsmarkmið. Geta borið kennsl á skautuð- (polar), óskautuð- (nonpolar) og jónatengi (ionic bonds) útfrá rafneikvæðni efnanna. Ritað Lewis formgerð og rafeindaskipan (Lewis (electronic) structures) sameinda og jóna. Útskýrt efnatengi útfrá skörun atómsvigrúmanna og takmarkannir á þeirri mynd af efnatengjum. Útskýrt, útfrá skörun atómsvigrúmanna (orbital overlap model) hvernig blöndun þeirra (hybridization) tengist lögun sameindanna (molecular shapes). Sagt til um formgerð (geometry) sameinda útfrá Lewis myndum þeirra. Teiknað formgerð einfaldra sameinda. Útskýrt myndun tví- og þrítengja (multiple bonds) útfrá skörun atómsvigrúmanna og blöndun þeirra. Borið kennsl á sigma (σ) og pi tengi (π) í sameindum og geta útskýrt muninn á þeim.
2 Jónatengi Jónatengjum (ionic bonds) er hægt að lýsa útfrá þeim rafkröftum sem verka á milli einda með gagnstæða hleðslu (electrostatic attraction) Jónatengi myndast milli málma og málmleysingja. Því meiri sem munurinn er á milli þeirra, þ.e. því lengra sem er á milli þeirra í lotukerfinu, því sterkari eru jónaeinkenni efnatengjanna. Gildisrafeindir (Valence electrons) Gildisrafeindir (Valence electrons) eru rafeindirnar á ysta hvolfi frumeindarinnar (hvolfið með hæsta n gildi). Gildisrafeindirnar taka þátt í efnatengjunum. Lota Rafeindaskipan # gildisrafeinda e - 1A ns 1 1 2A ns 2 2 3A ns 2 np 1 3 4A ns 2 np 2 4 5A ns 2 np 3 5 6A ns 2 np 4 6 7A ns 2 np 5 7 8A ns 2 np 6 8 Rafeindatákn Lewis Myndun jóna Málmar meginhópana með ystu rafeindir í s og p undirhvolfum hafa lága jónunarorku og mynda np 6 katjónir. Jónunarorkan er sérstaklega há þegar rafeindaskipanin er np 6. Hliðarmálmarnir geta myndað katjónir með mjög mismunandi hleðslu. Fyrst eru rafeindir fjarlægðar úr s undirhvolfinu. Frekari rafeindir eru fjarlægðar úr d undirhvolfunum. Full og hálffull d undirhvolf eru sérataklega stöðug. Fe 2+ og Fe 3+ eru stöðugar jónir. Málmleysingjar hafa jákvæða rafeindasækni (electron affinities og taka up rafeindir til að mynda anjónir með rafeindaskipanina np 6.
3 Stöðugleiki og rafeindaskipan Jónir ns 1 Rafeindaskipan (electron configuration) frumefnanna í grunnástandi þeirra (ground state). ns 2 ns 2 np 1 ns 2 np 2 ns 2 np 3 ns 2 np 4 ns 2 np 5 ns 2 np 6 Stærð Jóna Hlutfallsleg hleðsla kjarnans og skermun ystu rafeindanna r Katjón << r Atóm << t Anjón d 1 d 5 d 10 4f 5f
4 Jónir Jónatengi Katjónir minnka frá vinstri til hægri í lotukerfinu. Katjónir í sama hóp hafa sömu rafeindaskipan. Anjónir minnka frá vinstri til hægri í lotukerfinu. Anjónir í sama hóp hafa sömu rafeindaskipan. Fjöldi róteinda eykst frá vinstri til hægri í lotukerfinu. Rafeindir dragast þéttar að kjarnanum radíus jónanna minnkar. Na + F Na + F - 1s 2 2s 1 1s 2 2s 2 2p 5 [He] 1s 22 [Ne] 2s 2 2p 6 Na Na + + e - e - + F F - Na + + F - Na + F - Jónasambönd Til að mynda jónapar X + + Y þarf orku. Það þarf orku til að mynda katjón með því að fjarlægja rafeind. Það losnar orka við að mynda anjón með því að taka upp rafeind. ftast þarf meiri orku til að mynda katjóninna en losnar við myndun anjónarinnar. Þegar jónasambönd (sölt) myndast lækka rafkraftarnir, sem eru virkir á milli katjónanna og anjónanna, heildarorku kerfisins verulega. Jónasambönd Jónasambönd mynda stökk fastefni (sölt) þar sem jónirnar mynda þrívíða kristalgrind (crystal lattice. Víklverkan milli fjölda jóna. Kraftur F! q q 1 2 V = k q 1q 2 r 2 Stöðuorka r
5 Rafkraftar (Electrostatic Energy) Grindarorkan (E) (Lattice energy) er orkan sem þarf til að brjóta eitt mól af jónatengdu efni á föstu formi (salti) niður í einingar sínar, þ.e.a.s. fullkomlega aðskildar jónirnar í loftkenndu formi. E = 2, Q + Q - r Grindarorkan (E) eykst ef hleðslan (Q) eykst og/eða ef fjarlægðin (r) minnkar. Q + er hleðsla katjónarinnar Q - er hleðsla anjónarinnar r er fjarlægðin á milli þeirra Tengi MgF 2 Mg LiF LiCl Grindarorkan 2957 Q= +2, Q= +2,-2 r F < r Cl Myndun jóna Hversu mikil orka losnar þegar NaF myndast úr Na(g) og F(g). Fyrst verður að mynda jónaparið Na + + F. ( = +168 kj/mól) Jónunarorka Na er 496 kj/mól. Rafeindasækni F er 328 kj/mól. Síðan er Coulomb orkan reiknuð útfrá jóna radíusnum. V = -591 kj/mól. rkan sem losnar vegna Coulomb kraftanna er töluvert mieri en orkan sem þarf til að mynda jónaparið Na+ + F-. Við myndun NaF tengisins losnar orka. Born-Haber hringur til að reikna út grindarorkuna. Jónasambönd o o o o o o ΔH Hvarf = ΔH 1 + ΔH 2 + ΔH 3 + ΔH 4 + ΔH 5 ΔH o 3 = 520 kj ΔH o 4 = -328 kj ΔH o 5 = kj ΔH o 1 = 155,2 kj ΔH o 2 = 75,3 kj ΔH o Hvarf = -594,1 kj
6 Samgild tengi (covalent bonds) Efnatengi og orka Samgild tengi (covalent bonds) byggja á samnýtingu rafeindapara. Ávinningurinn er lægri heildarorka kerfisins. Í jónatengjum lækkar heildarorka kerfisins við rafeindaflutning á milli atómanna. Í samgildum tengjum lækkar heildarorka kerfisins við það að viss fjöldi rafeinda víxlverkar við kjarna tveggja atóma. Stöðuorka tveggja atóma. Rafeindir beggja atómanna dragast að kjarna hvers annars. Kjarnar beggja atómanna hrinda hver öðrum frá sér. Rafeindir beggja atómanna hrinda hver annarri frá sér. Samgilt tengi myndast ef það er stöðuorkulámark þegar tvö atóm nágast hvort annað. Efnatengi og orka Efnatengi og orka Tengjaorka (Bond energy) er orkan sem losnar þegar tvö atóm tengjast. Tengjalengd (Bond length) er fjarlægð kjarnanna þar sem heildarorka kerfisins er í lámarki. Rafeindadreifing atóma sem eru tengd samgildum tengjum er allt önnur en ótengdra atómanna. Einangruð atóm hafa kúlulaga rafeindadreifingu. Atóm tengd samgildu tengi hafa sameiginlegan rafeindaþéttleika milli atómanna.
7 Rafeindaþéttleikinn Efnatengi og orka Breyting á dreifingu rafeindaþéttleikans þegar tvær vetnisfrumeindir nálgast hverja aðra. Það losnar alltaf orka þegar efnatengi myndast. rkan sem þarf til að rjúfa efnatengi (bond dissociation energy), er sú sama og losnar við myndun þeirra. Tengjaorkan er háð eðli atómanna og tengjanna sem þau mynda. Í efnahvörfum eru tengi rofin og mynduð þegar hvarfefnin breytast í myndefni. Ef orkan sem þarf til að rjúfa tengi í slíku ferli er minni en sú sem losnar við myndun nýrra efnatengja, þá er efnahvarfið útvermið þ.e. gefur frá sér orku. Breyting á stöðuorku vetnissameindarinnar þegar hún klofnar í frumeindir sínar. Efnatengi og efnahvörf Stöðuorka Fjarlægð milli vetnisfrumeindanna Tengjaorka samgildu efnatengjanna í Tefloni og þeim efnum sem myndast við bruna þess. F í F 2, sem myndast við bruna Teflons eru veik í samanburði við C-F tengin í Tefloni Teflon brennur ekki auðveldlega.
8 Efnatengi og formgerð (structure) sameinda Efnatengi og formgerð (structure) sameinda Jónatengi, katjónirnar og anjónirnar hafa np 6 rafeindaskipan (eðalgas). Málmurinn tapar rafeind(um). Málmleysinginn tekur upp rafeind(ir). Í samgildum tengjum tilheyra vissar rafeindir (rafeindapör) báðum atómum. Þannig geta bæði atómin náð stöðugri rafeindaskipan ytri hvolfanna oftast 8 gildisrafeindir (valence electrons) umhverfis hvort atóm. ctet reglan- atóm mynda samgild tengi til að fylla ysta aðalhvolfið. Fyrir n = 1 eru það 2 rafeindir annars oftast 8 rafeindir (ns 2 np 6 ). Lewis myndir (dot symbols) eru notaðar til að lýsa rafeindaskipan atóma og sameinda. Rafeindirnar eru táknaðar með punktum umhverfis atómin. Fyrstu fjórir punktarnir (rafeindirnar) eru stakir. Næstu fjórir mynda pör með þeim sen fyrir eru. Ysta hvolfið er fyllt þegar rafeindirnar eru 8 (ns 2 np 6 ). Efnatengi og formgerð (structure) sameinda Lewis formgerðir meginhópanna. Frumefni sama hóps hafa sama fjölda gildisrafeinda og þar af leiðandi sömu Lewis formgerð. Efnatengi og formgerð (structure) sameinda Lewis formgerðir (Lewis dot structures) sýna hversu margar rafeindir tilheyra hverju atómi. Rafeindapar milli atóma tilheyrir báðum og myndar tengið. Rafeindapör sem mynda tengi má tákna með línu milli atómanna. Rafeindapör sem tilheyra öðru atóminu eru ekki hluti af efnatengi milli atómanna og því nonbonding oft talað um stök rafeindapör (lone pair electrons).
9 Samgilt tengi Samgild tengi (covalent bonds) eru efnatengi þar sem frumeindirnar samnýta tvær eða fleiri rafeindir. Af hverju að samnýta rafeindir? stök rafeindapör F F F einfalt samgilt tengi + F 7e - 7e - F F 8e - 8e - Lewis mynd (structure) af F 2 stök rafeindapör stök rafeindapör F F einfalt samgilt tengi stök rafeindapör Lewis myndir af vatnsameindinni. H einfalt tengi + + H H H eða H H 2e - 8e - 2e - Tvítengi (double bond): Tvær frumeindir samnýta tvö rafeindapör (fjórar rafeindir). C eða C 8etvítengi - - 8e - tvítengi Þrítengi (triple bond): Tvær frumeindir samnýta þrjú rafeindapör (sex rafeindir). N N þrítengi 8e - 8e - eða N N þrítengi Jónatengi og samgild tengi Að teikna Lewis myndir sameinda 1. Teiknið grindina af efnasambandinu (hvaða frumeindir tengjast hverjum). Setjið minnst rafneikvæða efnið í miðjuna. 2. Teljið gildisrafeindirnar e -. Bætið einni við fyrir hverja neikvæða hleðslu. Dragið eina frá fyrir hverja jákvæða hleðslu. 3. Teiknið einföld tengi til miðjufrumeindarinnar (hvert einfalt tengi er tvær rafeindir). 4. Merkið inn rafeindir við allar ytri frumeindirnar þannig að þær hafi allar átta rafeindir, oktett reglan. Vetni er undantekning, þar skal ekki bæta við rafeindum. 5. Ef myndin inniheldur of margar rafeindir myndið þá tví- og þrítengi til miðjufrumeindarinnar eins og þörf krefur.
10 Teiknið Lewis myndir af NF 3 (nitrogen trifluoride). Þrep 1 N er ekki eins rafneikvætt og F, setjið N í miðjuna. Þrep 2 Teljið gildisrafeindirnar N = 5 (2s 2 2p 3 ) og F = 7 (2s 2 2p 5 ) 5 + (3 * 7) = 26 gildisrafeindir Þrep 3 Teiknið einföld tengi milli N og F frumeindanna og fyllið upp að átta rafeindum við N og F frumeindirnar. Þrep 4 - Athugið hvort það séu jafn margar rafeindir í myndinni og gildisrafeindirnar sem taldar voru til í upphafi (26). 3 einföld tengi (3 * 2) + 10 stök rafeindapör (10 * 2) = 26 gildisrafeindir. Teiknið Lewis myndir af C 3 2- (carbonate ion). Þrep 1 C er ekki eins rafneikvætt og, setjið C í miðjuna. Þrep 2 Teljið gildisrafeindirnar C = 4(2s 2 2p 2 ) og = 6(2s 2 2p 4 ) +2 hleðsla er 2e - : 4 + (3 * 6) + 2 = 24 gildisrafeindir. Þrep 3 Teiknið einföld tengi milli C og frumeindanna og fyllið upp að átta rafeindum við og F frumeindirnar. Þrep 4 - Athugið hvort það séu jafn margar rafeindir í myndinni og gildisrafeindirnar sem taldar voru til í upphafi (24). 3 einföld tengi (3 * 2) + 10 stök rafeindapör (10 * 2) = 26 gildisrafeindir Þrep 5 - Rafeindirnar eru of margar, myndið tvítengi og teljið aftur. F N F F C 2 einfalt tengi (2 * 2) = 4 1 tvítengi = 4 8 stök rafeindapör (8 * 2) = 16 Total = 24 Hluthleðsla Hluthleðsla frumeindar í efnatengi (formal charge) er munurinn á fjölda gildisrafeinda frumeindarinnar og fjölda rafeinda sem tilheyra frumeindinni í Lewis mynd sameindarinnar. Hluthleðsla og Lewis myndir 1. Lewis myndir óhlaðinna sameinda eru stöðugastar ef hluthleðsla allra frumeinda þeirra er núll. Hluthleðsla frumeindarinnar í Lewis mynd efnatengisins. = = gildisrafeindir frumeindarinnar gildisrafeindir frumeindarinnar - Fjöldi e- utan tengja Fjöldi e - í ( tengjum ) - Fjöldi e- utan tengja - Fjöldi tengja 2. Lewis myndir með háa hluthleðslu eru ólíklegri en þær sem eru með lága hluthleðslu. 3. Ef Lewis myndir hafa svipaða hluthleðsludreifingu þá er sú uppbygging stöðugust þar sem neikvæða (-) hluthleðslan er á rafneikvæðari frumeindinni. Samanlögð hluthleðsla allra frumeinda sameindar (jónar) er jöfn hleðslu sameindarinnar (jónarinnar).
11 Tvær mögulegar uppbyggingar formalíns (CH 2 ). Tvær mögulegar uppbyggingar formalíns (CH 2 ). H C H H C H C 4 e - 6 e - 2H 2 * 1 e - 12 e - 2 einföld tengi (2 * 2) = 4 1 tvítengi = 4 2 stök pör (2 * 2) = 4 Total = 12 H H C Hluthleðsla frumeindarinnar í Lewis mynd efnatengisins. = gildisrafeindir frumeindarinnar - Fjöldi e- utan tengja Fjöldi e - í ( tengjum ) Hvor er líklegri til að vera rétt? Hluthleðsla C = ½ * 6 = -1 Hluthleðsla = ½ * 6 = +1 Tvær mögulegar uppbyggingar formalíns (CH 2 ). H H 0 0 C C 4 e - 6 e - 2H 2 * 1 e - 12 e - 2 einföld tengi (2 * 2) = 4 1 tvítengi = 4 2 stök pör (2 * 2) = 4 Total = 12 Samhljóma mynd (resonance structure) Samhljóma mynd (resonance structure) er ein af tveimur eða fleiri Lewis myndum sameindar sem ekki er hægt að lýsa nægjanlega með einni Lewis mynd Hluthleðsla frumeindarinnar í Lewis mynd efnatengisins. = gildisrafeindir frumeindarinnar - Fjöldi e- utan tengja Fjöldi e - í ( tengjum ) Hvernig eru samhljóma myndir karbónat jónarinnar (C 3 2- )? Hluthleðsla C = ½ * 8 = C C - - C Hluthleðsla = ½ * 4 = 0 - -
12 Samhljóma mynd (resonance structure) Tvær samhljóma myndir Bensens. Sýna tvær jafngildar leiðir til að raða 3 tvítengjum milli 6 kolefnisatóma. Raunveruleg mynd bensens er meðaltal þessara tveggja. Samgilt tengi Atóm geta verið tengd með samnýtingu fleiri en eins rafeindapars. Tvítengi (double bonds) koma til þegar tvö rafeindapör tilheira báðum atómunum sem tengd eru saman. Þrítengi (triple bonds) koma til þegar þrjú rafeindapör tilheyra báðum atómunum sem tengd eru saman. Styrkur samgildra efnatengja eykst þegar fleiri en eitt rafeindapar tilheirir báðum atómum tengisins. Þó er það undantekning er þau eru fleiri en þrjú. Skautuð (samgild) tengi Skautuð tengi (polar bonds), einnig kölluð skautuð samgild tengi (polar covalent bonds), eru samgild tengi þar sem dreifing rafeindanna sem mynda tengið er ekki jöfn. Skautuð (samgild) tengi Skautað HF tengi. Rafneikvæðari flúorinn gerir meira tilkall til rafeindanna og hefur því neikvæða hluthleðslu (partial charge). Rafjákvæðara vetnið gerir minna tilkall til rafeindanna og hefur því jákvæða hluthleðslu (partial charge). rafeindaríkt svæði rafeindafátækt e svæði - fátækt e - ríkur H F H F δ + δ -
13 Rafneikvæðni og skautun tengja Ekki skýr mörk milli jónatengja og samgildra tengja. Rafneikvæðni atómanna er mælikvarði á eðli tengjanna. Rafneikvæðni (electronegativity) er mælikvarði á hversu sterkt atóm draga til sín rafeindir sem tilheyra báðum atómum efnatengis. Rafneikvæðni (electronegativity) hefur ekki skýra eðlisfræðilega þýðingu. Rafneikvæðni (electronegativity) er tengd bæði rafeindasækni og jónunarorku atómanna. Rafneikvæðni (electronegativity) lýsir hæfileika frumeindar í efnatengi til að draga til sín rafeindir tengisins. Rafeindasækni (electron affinity) mælanleg stærð: X (g) + e - X - (g) Cl hefur hæstu rafeindasækni allra frumefna. Rafneikvæðni (electronegativity) afstæð stærð F hefur hæstu rafneikvæðnina. Rafneikvæðni Rafneikvæðni og sætistalan Rafneikvæðni sætistala
14 Skautun efnatengja Skautun tengja Rafeindaþéttleikinn er ekki jafn þegar tvö atóm með mismunandi rafneikvæðni tengjast. Meirihluti rafeindaþéttleikans er á atóminu með hærri rafneikvæðni og sá hluti hefur neikvæða hluthleðslu (negative partial charge) Á sama hátt er rafeindaþéttleikinn minni á atóminu með lægri rafneikvæðni og það atóm hefur jávkæða hluthleðslu (positive partial charge) Ef rafeindadreifingin á sameindinni er ójöfn er hún tvípóll (dipole). Tengi sem liggur samsíða tvípólsvægi er skautað tengi Slík tengi eru kölluð skautuð-samgild tengi þar sem rafeindirnar eru samnýttar að einhverju leyti Því meiri sem rafneikvæðnimunurinn er, því skautaðra er tengið Þegar rafneikvænimunurinn er enginn er tengið sagt vera samgilt. Þegar rafneikvæðnimunurinn er 2,0 eða hærri kallast tengið jónatengi. Jónatengi, samgilt tengi, skautað tengi Skilgreinið eftirfarandi tengi sem jónatengi, skautuð samgild tengi, eða samgild tengi : Tengin í CsCl; tengin í H 2 S; og NN tengið í H 2 NNH 2. Munur á rafneikvæðni Tengi Cs 0,7 Cl 3,0 3,0 0,7 = 2,3 Jónatengi 0 Samgilt tengi 2 Jónatengi 0 < og <2 Skautað samgilt tengi H 2,1 S 2,5 2,5 2,1 = 0,4 Skautað samgilt tengi N 3,0 N 3,0 3,0 3,0 = 0 Samgilt tengi aukin munur á rafneikvæðni Samgilt tengi Samnýting á e - Skautað samgilt tengi Að hluta til flutningur á e - milli frumefna. Jónatengi Flutningur á e - milli frumefna.
15 Skautuð tengi Lögun sameinda Skautuð efni í ígræðslum. Himnur hafa yfirleitt skautuð tengi sem ríkja í víklverkan þeirra við vatn og aðrar sameindir. Efni eins og kísiloxíð sýna sterka víxlverkun við frumuhimnur og skaðað frumur eins og t.d rauð blóðkorn. Lögun sameinda- segir til um hvernig atóm í sameind raða sér í þrívídd. Lögun sameinda hefur mikil áhrif á ýmsa eiginleika þeirra, t.d. hvarfgirni Valence Shell Electron Pair Repulsion (VSEPR) kenningin sameindir hafa lögun þar sem fráhrindikraftar á milli gildisrafeindapara miðatómsins eru í lágmarki Þar er bæði verið að tala um stök rafeindapör (lone paris) og rafeindir í tengjum (bondin electron pairs) Lögun sameinda VSEPR Valence shell electron pair repulsion : Lögun sameinda má ákvarða með kerfisbundnum hætti: Teiknið Lewis mynd. Teljið fjölda stakra rafeindapara og fjölda frumeinda sem tengjast miðatóminu. Þó frumeind sé tengd með tví- eða þrítengi ber aðeins að telja hana einu sinni. Þar sem engin stök rafeindapör eru til staðar fæst góð ákvörðun á lögun með VSEPR. Þegar um stök rafeindapör er að ræða fæst grunnlögunin með VSEPR en beit þarf innsæi til að ákvarða rétta lögun. Fráhrindikraftar milli tveggja stakra rafeindapara Fráhrindikraftar milli > staks rafeindapars og > rafeindapars í tengi Fráhrindikraftar milli tveggja rafeindapara í tengjum
16 VSEPR Valence shell electron pair repulsion : Flokkur Fjöldi frumeinda sem tengjast miðjufrumeind Fjöldi stakra rafeindapara á miðjufrumeind AB línulegt línulegt AB einflötungur einflötungur AB fjórflötungur fjórflötungur AB Fyrirkomulag rafeindaparanna tvípíramíði Lögun sameindarinnar tvípíramíði VSEPR Valence shell electron pair repulsion : línulegt einflötungur AB áttflötungur áttflötungur fjórflötungur VSEPR Valence shell electron pair repulsion : VSEPR Valence shell electron pair repulsion : Flokkur Fjöldi frumeinda sem tengjast miðjufrumeind Fjöldi stakra rafeindapara á miðjufrumeind Fyrirkomulag rafeindaparanna Lögun sameindarinnar AB einflötungur einflötungur tvípíramíði AB 2 E 2 1 einflötungur bogið áttflötungur
17 VSEPR Valence shell electron pair repulsion : Flokkur Fjöldi frumeinda sem tengjast miðjufrumeind Fjöldi stakra rafeindapara á miðjufrumeind Fyrirkomulag rafeindaparanna AB fjórflötungur fjórflötungur AB 3 E 3 1 fjórflötungur Lögun sameindarinnar píramíði AB 2 E fjórflötungur bogið H H VSEPR Valence shell electron pair repulsion : Flokkur Fjöldi frumeinda sem tengjast miðjufrumeind Fjöldi stakra rafeindapara á miðjufrumeind AB AB 4 E 4 1 AB 3 E AB 2 E Fyrirkomulag rafeindaparanna tvípíramíði tvípíramíði tvípíramíði tvípíramíði Lögun sameindarinnar tvípíramíði skekktur fjórflötungur T-laga línuleg I I I VSEPR Valence shell electron pair repulsion : Lögun sameinda Flokkur Fjöldi frumeinda sem tengjast miðjufrumeind Fjöldi stakra rafeindapara á miðjufrumeind Fyrirkomulag rafeindaparanna Lögun sameindarinnar AB áttflötungur áttflötungur AB 5 E 5 1 áttflötungur AB 4 E áttflötungur ferhyrndur píramíði ferhyrndur einflötungur BF 3 BF 2 Þríhyrntur einflötungur Bogið F F F Xe F CH 4 Fjórflötungur
18 Lögun sameinda Lögun sameinda NH 3 Þríhyrntur píramíði I 3 Skekktur fjórflötungur H 2 Bogið ClF 3 T-laga PCl 5 Þríhyrntur tvípíramíði I 3 Línulegt SF 6 Áttflötungur Lögun sameinda Spáð fyrir um uppbyggingu sameindanna BrF 5 XeF 4 Ferhyrntur píramíði Ferhyrntur einflötungur 1. Teiknið Lewis mynd (structure) af sameindinni. 2. Teljið fjölda stakra -rafeindapara á miðjufrumeindinni og fjölda frumeinda tengdum miðjufrumeindinni. 3. Notið VSEPR til að spá fyrir um uppbyggingu sameindanna. Hver er uppbygging S 2 og SF 4? IF 3 T-Laga S F AB 4 E I 3 Linulegt AB 2 E bogið F S F F skekktur fjórflötungur
19 Skörun svigrúma og tengi Skörun svigrúma og tengi Lewis myndir gefa ákveðna mynd af efnatengjum í sameindum, en segja ekkert til um það hvernig tengin er mynduð Rafeindir má hugsa sem bylgjur Þegar tvær bylgjur mætast verður samliðun á milli þeirra Styrkjandi (constructive) og eyðandi (destructive) víxlverkanir eru mögulegar Bylgjuvíxlverkun sýnd með tveimur sínus-bylgjum Ef bylgjurnar tvær eru í fasa verður styrkjandi víxlverkun og útslagið tvöfaldast Ef bylgjurnar eru úr fasa verður eyðandi víxlverkun og bylgjurnar þurrka hvor aðra út Skörun svigrúma og tengi Skörun svigrúma og tengi Efnatengi myndast vegna styrkjandi víxlverkunar rafeindabylgjufalla Til að víxlverkun eigi sér stað þurfa rafeindabylgjuföllin að skarast (í rúmi) Gildisrafeindahvolf eins atóms þurfa að vera rétt staðsett m.v. gildisrafeindahvolf annars atóms til að víxlverkun geti átt sér stað. Gildistengjakenningin (valence bond orbitals)- öll efnatengi eru tilkomin vegna skörunar atómsvigrúma. Í H 2, hefur hvort H atóm eina gildisrafeind í 1s svigrúmi. 1s svigrúmin skarast og mynda samgilt tengi. s svigrúm eru kúlulaga og því skiptir rúmfræðileg afstaða ekki máli.
20 Skörun svigrúma og tengi Gildistengjakenningin (Valence bond theory) og NH 3 Skörun 1s svigrúma hjá tveimur vetnisfrumeindum Efri mynd: Skörun sýnd með því að teikna bylgjufall tveggja 1s svigrúma Neðri mynd: Blái liturinn táknar rafeindaþéttleika N 1s 2 2s 2 2p 3 3 H 1s 1 Ef tengin í NH 3 myndast við skörun þriggja 3 2p svigrúma köfnunarefnisins við 1s svigrúm hverrar vetnisfrumeindar Hver væri þá formgerð NH 3? Notkun þriggja 2p svigrúma leiðir til 90 0 horns milli vetnisfrumeindanna Hornið H-N-H Mælist 107,3 0 Blöndun svigrúma Blöndun tveggja eða fleiri frumeindasvigrúma myndar nýtt sett blandaðra svigrúma (hybridization) 1. Minnst tveimur ójafngildum frumeindasvigrúmum er blandað saman (t.d. s og p). Blönduðu svigrúmin hafa aðra lögun en upprunalegu svigrúmin. 2. Tala blandaðra svigrúma er sú sama og tala þeirra svigrúma er blandað var saman. 3. Samgild tengi eru mynduð við skörun svigrúma: a. Skörun blandaðra svigrúma og upprunalegra frumeindasvigrúma. b. Skörun tveggja blandaðra frumeindasvigrúma sp 3 blöndun (sp 3 hybridization)
21 Myndun samgildra tengja sp 3 blöndun köfnunarefnis svigrúmanna í NH 3 hvað er hornið gleitt sp blöndun svigrúmanna (sp hybridization) sp 2 blöndun svigrúmanna (sp 2 hybridization)
22 Hver er blöndun svigrúma miðjufrumeindarinnar í efnatengjum? Fjöldi stakra rafeindapara og tengja miðjufrumeindarinnar seigir til um blöndunina # stök rafeindapör + # tengdra frumeinda Blöndun Dæmi sp 2 blöndun kolefnis svigrúmanna (C). Rafeindaskipan grunn ástands kolefnis 2 3 Línulegt einflötungur sp sp 2 BeCl 2 BF 3 Rafeindaskipan örvaðs ástands kolefnis 4 Fjórflötungur sp 3 CH 4, NH 3, H 2 5 tvípíramíði sp 3 d PCl 5 Rafeindaskipan sp 2 blöndunar 6 Áttflötungur sp 3 d 2 SF 6 2p z svigrúmið er hornrétt á þríhyrnda einflötunginn sem myndast við sp 2 blöndunina Tvítengi (Etýlen) Sigmatengi Pí (π) (σ) rafeinda rafeinda þéttleikinn þéttleikinn er mestur er mestur yfir og milli undir atómanna þeim fleti sem kjarnarnar tengisins eru í.
23 Tvítengi (Etýlen) sp blöndun köfnunarefnis svigrúmanna (C). Rafeindaskipan grunn ástands kolefnis Rafeindaskipan örvaðs ástands kolefnis Rafeindaskipan sp blöndunar þrítengi (Asetýlen) Sigma (σ) og Pí (π) tengi Einföld tengi Tvítengi 1 sigma tengi 1 sigma tengi 1 pí tengi þrítengi 1 sigma tengi og 2 pí tengi Hve mörg σ og π tengi eru í ediksýru sameindinni CH 3 CH? H H C C H σ tengi = = 7 π tengi = 1 H
24 Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Tengjandi og andtengjandi sameindasvigrúma vetnis (H 2 ). Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Tengi eru mynduð þar sem samspil (skörun) frumeindasvigrúma myndar Sameindasvigrúms. rka Frumeind Sameind Frumeind Eyðandi víxl Styrkjandi víxl Andtengjandi (σ) sameindar svigrúm Tengjandi (σ) sameindar svigrúm Tengjandi sameindasvigrúm hefur lægri orku (er stöðugra) en frumeindasvigrúmin sem það var myndað úr. Andtengjandi sameindasvigrúm hefur hærri orku (er óstöðugra) en frumeindasvigrúmin sem það var myndað úr. Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Sameind Andtengjandi sameindasvigrúm Mismunandi víxlverkan tveggja p svigrúma og sameindasvigrúmin sem myndast. Sameind Eyðandi víxl Andtengjandi (σ ) sameindar svigrúm Frumeind Frumeind Frumeindasvigrúm rka Frumeind Frumeind Styrkjandi víxl Tengjandi (σ) sameindar svigrúm rka Tengjandi sameindasvigrúm Andtengjandi sameindasvigrúm rka Frumeind Sameind Frumeind Eyðandi víxl Andtengjandi (π ) sameindar svigrúm Frumeindasvigrúm Tengjandi sameindasvigrúm Styrkjandi víxl Tengjandi (π) sameindar svigrúm
25 Afstaða sameindasvigrúma, M (molecular orbital) Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) 1. Fjöldi sameindasvigrúma (Ms) sem myndast er alltaf sá sami og fjöldi þeirra frumeindasvigrúma sem tengjast. 2. Því stöðugri sem tengjandi sameindasvigrúmin eru sem myndast við samspil tveggja frumeindasvigrúma, því óstöðugri eru andtengjandi sameindasvigrúmin sem myndast. 3. Rafeindir raðast fyrst í orkulægstu sameindasvigrúmin. 4. Hvert sameindasvigrúmin rúmar tvær rafeindir. 5. Hund s reglan gildir þegar rafeindum er raðað í sameindasvigrúm sem hafa sömu orku. 6. Fjöldi rafeinda í sameindasvigrúmunum er sá sami og samanlagður fjöldi allra rafeinda frumeindanna sem tengjast. Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Dreifð sameindasvigrúm (delocalized molecular orbitals) eru ekki föst milli tveggja nágranna frumeinda. Þau eru þrjú eða fleiri samanliggjandi frumeindir. Rafeindaþéttleiki bensens fyrir ofan og neðan flötinn sem sameindin liggur í. Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Bensen
26 Sameindasvigrúms kenningin (Molecular orbital theory) Tengi karbónat jónarinnar Buckminster fulleren Lögun sameinda Fyrir vínylalkóhól hefur hvort kolefni sp 2 svigrúmablöndun Hvort um sig hefur því þríhyrnda flata lögun Myndun pí tengja (tvítengja) gerir lögunina flata.
Meðalmánaðardagsumferð 2009
Meðalmánaðardagsumferð 2009 Almennt Á meðfylgjandi stöplaritum gefur að líta, hvernig umferð um 74 staði/snið dreifist hlutfallslega eftir mánuðum yfir árið 2009. Í upphafi var ákveðið að velja alla talningarstaði,
Διαβάστε περισσότεραÞriggja fasa útreikningar.
Þriggja asa útreikningar. Hér þurum við að byrja á því að skilgreina 4 hugtök. 1. Netspenna er spenna sem við mælum á milli tveggja asa.. Netstraumur er straumurinn í hverjum asaleiðara.. Fasaspenna er
Διαβάστε περισσότεραReikniverkefni VII. Sævar Öfjörð Magnússon. 22. nóvember Merki og ker Jónína Lilja Pálsdóttir
Reikniverkefni VII Sævar Öfjörð Magnússon 22. nóvember 25 8.3.4 Merki og ker Jónína Lilja Pálsdóttir KAFLI 9.2 Pólar 2. stigs kerfa Í þessum kaa vinnum við með 2. stigs ker á forminu H(s) = ω 2 n. ()
Διαβάστε περισσότεραCHEMISTRY. Bylgjueðli ljóss. Bylgjueðli ljóss. Rafeindabygging atóma. Bylgjueðli ljóss. Bylgjueðli ljóss. Bylgjueðli ljóss
CHEMISTRY The Central Science 9th Edition Rafeindabygging atóma David P. White Allar bylgjur hafa einkennandi bylgjulengd, λ, og útslag, A. Tíðni bylgju, ν, er fjöldi heilla bylgna sem fara yfir línu á
Διαβάστε περισσότεραAlmenn Efnafræði V, EFN301G ******************************************* 2. Hlutapróf haustannar 2014 Þriðjudagur 21. Október 2014
Háskóli Íslands Raunvísindadeild Almenn Efnafræði V, EFN301G ******************************************* 2. Hlutapróf haustannar 2014 Þriðjudagur 21. Október 2014 Kennari: Oddur Ingólfsson Prófið er 90
Διαβάστε περισσότεραx(t) = T 0 er minnsta mögulega gildi á T
Fyrir x(t) = u(t) þá fáum við lim t y(t) = lim t tu(t) = sem er óstöðugt. (oft er gott að skoða hvort impúlssvörunin sé alsamleitin, ef svo er, þá er kerð stöðugt). Tímaóháð Ker er tímaóháð ef það kemur
Διαβάστε περισσότεραLíkindi Skilgreining
Líkindi Skilgreining Ω = útkomumengi = mengi allra hugsanlegra útkoma. Atburður er hlutmengi í Ω. Ω A Skilgreining: Atburðir A og B kallast sundurlægir (ósamræmanlegir) ef A B =. Ω A B Skilgreining: Líkindi
Διαβάστε περισσότεραÁlyktanir um hlutföll og tengslatöflur
Ályktanir um hlutföll og tengslatöflur LAN 203G & STÆ209G Anna Helga Jónsdóttir Sigrún Helga Lund Háskóli Íslands Anna Helga og Sigrún Helga (HÍ) Ályktanir um hlutföll og tengslatöflur 1 / 27 Helstu atriði:
Διαβάστε περισσότεραKaplan Meier og Cox. Aðferðafræði klínískra rannsókna haustið 2010 Fimmtudagur 11 nóvember. Thor Aspelund Hjartavernd og Háskóla Íslands
Kaplan Meier og Cox Aðferðafræði klínískra rannsókna haustið 2010 Fimmtudagur 11 nóvember Thor Aspelund Hjartavernd og Háskóla Íslands Tími að atburði í heilbrigðisvísindum Í heilbrigðisvísindum er útkoman
Διαβάστε περισσότεραBústólpi ehf - Nýtt kjarnfóður H K / APRÍL 2014
Bústólpi ehf - Nýtt kjarnfóður H K / APRÍL 2014 Nýtt kjarnfóður frá Bústólpa PREMIUM PRO-FIT 17 PREMIUM PRO-FIT 13 Nýtt kjarnfóður frá Bústólpa PREMIUM PRO-FIT 17 Kjarnfóður sem ætlað er að hámarka fitu,
Διαβάστε περισσότεραUndirstöðuatriði RC-tengds magnara Ólafur Davíð Bjarnason og Valdemar Örn Erlingsson 28. apríl 2009
Háskóli Íslands Vor 2009 Kennari: Vilhjálmur Þór Kjartansson Undirstöðuatriði RC-tengds magnara 28. apríl 2009 1 Magnari án forspennu Notuð var rás eins og á mynd 1. Við bárum saman uce og ube á sveiflusjá.
Διαβάστε περισσότεραRAF301G Merki og kerfi Miðmisserispróf, lausn
RAF301G Merki og kerfi Miðmisserispróf, lausn Miðvikudaginn 20. okóber 2010, kl. 08:20-09:50 Leyfileg hjálpargögn: reiknivél og ei A-blað með hverju sem er (innan marka heilbrigðrar skynsemi) á báðum hliðum.
Διαβάστε περισσότεραCHEMISTRY. Eðli orkunnar. Kafli 5 Varmaefnafræði. Hiti-varmi. MR efnafræði í 4. bekk. The Central Science 9th Edition. David P.
CHEMISTRY The Central Science 9th Edition Kafli 5 Varmaefnafræði David P. White Hreyfiorka(skriðorka) og stöðuorka Hreyfiorka er orka hreyfingar. Ek = 1 mv Stöðuorka er orkan sem fólgin er í stöðu. Stöðuorku
Διαβάστε περισσότεραFRÆÐSLUSKRIFSTOFA RAFIÐNAÐARINS
FÆÐSLSKIFSTOF FIÐNÐINS FOMÚL VEGN SVEINSÓFS Í FIÐNM Útgáfa SVEINSÓFSNEFND FIÐN STEKSTMS Fræðsuskrifstofa rafiðnaðarins Sveinsprófsnefnd sterkstraums FOMÚL FOMÚLTEXTI ρ Δ cosϕ I ρ Δ ρ Δ Spenna V I Straumur
Διαβάστε περισσότερα6. júní 2016 kl. 08:30-11:00
Sveinsprófsnefnd sterkstraums Rafmagnsfræði, stýrikerfi og búnaður 6. júní 2016 kl. 08:30-11:00 Nafn: Kennitala: Heimilisfang:_ Hjálpargögn: Skriffæri, reglustika, og reiknivél. Nota má bókina Formúlur
Διαβάστε περισσότεραVísandi mælitæki (2) Vísandi mælitæki. Vísandi mælitæki (1) Vísandi mælitæki (3)
1 2 Vísandi mælitæki (2) Vísandi mælitæki Fjöldi hliðrænna tækja byggir á því að rafsegulsvið myndast umhverfis leiðara með rafstraumi. Við það færist vísir: Með víxlverkun síseguls og segulsviðs umhverfis
Διαβάστε περισσότεραMenntaskólinn í Reykjavík
Menntakólinn í Reykjaík Jólaróf 006, fötudaginn 5. de. kl. 9 0 Eðlifræði í 6.M og S náttúrufræðideild I Sör erkefnið er á 5 töluettu blaðíðu. Leyfileg hjálargögn eru hjálagt forúlublað og aareiknir. otaðu
Διαβάστε περισσότεραPRÓFBÚÐIR Í LÍNULEGRI ALGEBRU VIÐ HR VOR 2014 HERKÚLES
PRÓFBÚÐIR Í LÍNULEGRI ALGEBRU VIÐ HR VOR 2014 HERKÚLES GUÐMUNDUR EINARSSON Herkúles Prófbúðir April 8, 2014 1 / 52 OUTLINE 1 Grunnhugtök, einfaldar aðgerðir og innfeldi Grunnhugtök Innfeldi Jafna Línu
Διαβάστε περισσότεραSpan og orka í einfaldri segulrás
Rafmagnsvélar 1 - RAF601G 1 Span og orka í einfaldri segulrás Inductance and energy in a simple magnetic circuit Rafmagnsvélar 1 - RAF601G 2 Lögmál Faradays spansegulviðnám Lögmál Faradays er hluti af
Διαβάστε περισσότεραGuðbjörg Pálsdóttir Guðný Helga Gunnarsdóttir NÁMSGAGNASTOFNUN
Guðbjörg Pálsdóttir Guðný Helga GunnarsdóttirNÁMSGAGNASTOFNUN Til nemenda Námsefnisflokkurinn 8 tíu er ætlaður nemendum í 8. 10. bekk. Grunnbókin 8 tíu 5 skiptist í átta meginkafla. Í hverjum kafla er
Διαβάστε περισσότεραGagnasafnsfræði Venslaalgebra og bestun fyrirspurna. Hallgrímur H. Gunnarsson
Gagnasafnsfræði Venslaalgebra og bestun fyrirspurna Hallgrímur H. Gunnarsson Inngangur SQL: SQL er declarative mál, segir bara hvað á að reikna, en ekki hvernig. Það er undir gagnasafnskerfinu komið að
Διαβάστε περισσότεραTilraunir í efnafræði Lokaverkefni í 10.bekk Réttarholtsskóla vorið 2011
Réttarholtsskóli 2011 Tilraunir í efnafræði Lokaverkefni í 10.bekk Réttarholtsskóla vorið 2011 Adrien Eiríkur Skúlason 10. KN Björn Jón Þórsson 10. KN Emil Sölvi Ágústsson 10. KN Karl Ólafur Hallbjörnsson
Διαβάστε περισσότεραOrkuumbreyting milli raforku og hreyfiorku
1 Orkuumbreyting milli raforku og hreyfiorku Electromechanical energy conversion principles Umbreyting milli raforku og hreyfiorku Umbreytingin getur almennt gengið í hvora áttina sem er: Umbreyting úr
Διαβάστε περισσότεραEðlisfræði 1. Dæmi 5.2 (frh.) Dæmi Dæmi (frh.) d) P = W tog. = 0, 47kW. = 9, 4kJ
S I S Menntakólinn Dæi 5. frh. - 5.3 R E Y K SIGILLUM J A V SCHOLÆ I C E N í Reykjavík 5. frh. d P W tog t 9,4kJ 0 0, 47kW Eðlifræði Kafli 5 - Vinna og orkuvarðveila Óleyt dæi 5. nóveber 006 Kritján Þór
Διαβάστε περισσότεραViðskipta- og Hagfræðideild Tölfræði II, fyrirlestur 6
Viðskipta- og Hagfræðideild Tölfræði II, fyrirlestur 6 Háskóli Íslands Helgi Tómasson Líkindafræði kafli 2-9 Berið saman við líkindafræðina í Newbold. Tilgangur líkindafræði í tölfræðinámsskeiði er að
Διαβάστε περισσότεραBorðaskipan í þéttefni
Eðlisfræði þéttefnis I: Borðaskipan í þéttefni Kafli 7 Jón Tómas Guðmundsson tumi@hi.is 8. vika haust 2017 1 Inngangur Sú nálgun sem gerð var með einnar rafeindar nálguninni og með því að gera ráð fyrir
Διαβάστε περισσότεραForritunarkeppni Framhaldsskólanna 2014
2014 Morpheus deild - eftir hádegi Háskólinn í Reykjavík 20. mars 2014 Verkefni 1 Á Milli Skrifið forrit sem les inn þrjár heiltölur a, b og c. Skrifið út Milli ef talan b er á milli a og c á talnalínunni.
Διαβάστε περισσότεραSkrifað út ; 18:59 gk. 6. kafli, dæmi og svör með útreikningum
6. kafli, dæmi og svör með útreikningum Skrifað út 30.3.2005; 18:59 6.1 Brennsluspritt hefur eðlismassann 0,8/cm 3. Hversu langa pípu þyrfti að nota í loftvog til að samsvara loftþrýstingi miðað við 76
Διαβάστε περισσότεραAnnar kafli Hraði, hröðun, kraftur og massi
Annar kafli Hraði, hröðun, kraftur og massi Markmið kaflans eru að kunna: Hraða, hröðun Stigstærð, vektorstærð Reikna krafta sem verka á hluti með hliðsjón af massa og hröðun hans Geta reiknað lokahraða
Διαβάστε περισσότεραSkilaverkefni 1. Skil á þriðjudaginn
Nafn: Skilaverkefni 1 Skil á þriðjudaginn 1. Bíll ekur frá Reykjavík á Selfoss. Ferðin tekur 45 mínútur og vegalendin sem bíllinn fer er 50 Km. Hver er meðalhraði bílsins á leiðinni í m/s og Km/klst? 2.
Διαβάστε περισσότεραGreinargerð Trausti Jónsson. Sveiflur IV. Árstíðasveiflur í háloftunum yfir Keflavík
Greinargerð 44 Trausti Jónsson Sveiflur IV Árstíðasveiflur í háloftunum yfir Keflavík VÍ-VS4 Reykjavík Mars 24 Árstíðasveifla ýmissa veðurþátta í háloftunum yfir Keflavík Inngangur Hér verður fjallað um
Διαβάστε περισσότερα24 sem x stendur fyrir hluta í ppm og M er mólmassi efnisins. Skrifað út ; 19:01 gk. Skrifað út ; 19:01 gk
kafli, dæmi o svör með útreikninum 1 Brennsluspritt hefur eðlismassann 0,8/cm Hversu lana pípu þyrfti að nota í loftvo til að samsvara loftþrýstini miðað við cm háa kvikasilfurssúlu? Við finnum eðlismassa
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΕΣ ΧΗΜΕΙΑΣ. Κεφάλαιο 9
ΑΡΧΕΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Κεφάλαιο 9 Ιοντικός και Ομοιοπολικός Δεσμός Απόστολος Κ. Ρίζος Καθηγητής Τμήματος Χημείας Πανεπιστημίου Κρήτης e-mail: rizos@chemistry.uoc.gr, rizos@iesl.forth.gr Web: http://www.chemistry.uoc.gr/biopolymers/ax.htm
Διαβάστε περισσότεραKafli 4 Línulegur kraftur og hreyfing
Kafli 4 Línulegur kraftur og hreyfing Kraftur (force) Ytri og innri kraftar. Við þurfum að beita miklum innri kröftum til mótvægis við ytri krafta og mikið álag á þessa innri krafta getur valdið vefjaskemmdum.
Διαβάστε περισσότερα9 x 2 x 2 x 3 = 19 (9 + 2) 2 3 = 19
Verkefnablað 7.35 Horfin aðgerðartákn Settu aðgerðartákn (+,, :, ) og sviga á rétta staði þannig að svörin verði rétt. Dæmi: 9 x 2 x 2 x 3 = 19 (9 + 2) 2 3 = 19 a 9 x 8 x 3 x 2 = 7 b 16 x 9 x 5 x 5 = 10
Διαβάστε περισσότεραH2S loftgæðamælingar í Norðlingaholti og í Hveragerði
H2S loftgæðamælingar, Norðlingaholt, Hveragerði, 1. og 2. ársfjórðungur 2015 Bls. 1 Skýrsla nr. 14 16. júlí 2015 H2S loftgæðamælingar í Norðlingaholti og í Hveragerði Skýrsla um mælingar fyrir janúar til
Διαβάστε περισσότεραKafli 1: Tímastuðull RC liður. Dæmi 1.1 A: 3,3ms B: 7,56V Dæmi 1.2 A: 425µF B: 1s Dæmi 1.3 A: 34,38V B: 48,1V Dæmi 1.4 A: 59,38s
Kafli 1: Tímastuðull RC liður Dæmi 1.1 A: 3,3ms B: 7,56V Dæmi 1.2 A: 425µF B: 1s Dæmi 1.3 A: 34,38V B: 48,1V Dæmi 1.4 A: 59,38s Kafli 2: NTC, PTC, LDR, VDR viðnám Dæmi 2.1 A: Frá vinstri: NTC viðnám, VDR
Διαβάστε περισσότεραRafbók. Riðstraumsmótorar. Kennslubók
Kennslubók Þetta hefti er þýtt úr dönsku með góðfúslegu leyfi EVU í Danmörku. Íslensk þýðing: Sigurður H. Pétursson Mynd á kápu er fengin frá Guðna Þór í Rönning Umbrot: Ísleifur Árni Jakobsson Faglegur
Διαβάστε περισσότεραLÍFFRÆÐI/NÁTTÚRUFRÆÐI FJÖLVALSSPURNINGAR
LÍFFRÆÐI/NÁTTÚRUFRÆÐI FJÖLVALSSPURNINGAR Hvaða frumefni eru algengust í lífverum? 1. Vetni, súrefni og kolvetni. 2. Súrefni, kolefni og brennisteinn. 3. Súrefni, koldíoxíð og nitur. 4. Vetni, súrefni og
Διαβάστε περισσότεραStærðfræði. Lausnir. Lausnir. 8tíu. NÁMSGAGNASTOFNUN 20. apríl 2009
4 1 2 3 5 6 Lausnir Lausnir 8tíu NÁMSGAGNASTOFNUN 20. apríl 2009 Átta Lausnir 2007 Björgvin Sigurðsson, Guðbjörg Pálsdóttir og Guðný Helga Gunnarsdóttir Ritstjóri: Hafdís Finnbogadóttir Öll réttindi áskilin
Διαβάστε περισσότεραFylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Daivobet 50 míkrógrömm/0,5 mg/g smyrsli. kalsípótríól/betametasón
Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins Daivobet 50 míkrógrömm/0,5 mg/g smyrsli kalsípótríól/betametasón Lesið allan fylgiseðilinn vandlega áður en byrjað er að nota lyfið. Í honum eru mikilvægar
Διαβάστε περισσότεραSæmundur E. Þorsteinsson, TF3UA
Sæmundur E. Þorsteinsson, TF3UA Flutningslínur Á formlegri ensku heita þær Transmission Lines Líka oft kallaðar Feeder lines Fæðilínur Flutningslínur, merkjaflutningslínur Flutningslína flytur afl (merki)
Διαβάστε περισσότεραIðjuþjálfun LIE0103 Hrefna Óskarsd.
Intraplural fluid alveoli P atm = O mmhg P alv P ip = P alv = O mmhg Lung elastic recoil 4 mmhg Chest wall P ip = -4 mmhg að anda inn og út. útöndun án mikils krafts, þ.e. af ákveðnu hlutleysi, og getum
Διαβάστε περισσότεραH2S loftgæðamælingar í Norðlingaholti og í Hveragerði
H2S loftgæðamælingar, Norðlingaholti og Hveragerði, fyrir árið 2015 Bls. 1 Skýrsla nr. 18 18. janúar 2016 H2S loftgæðamælingar í Norðlingaholti og í Hveragerði Skýrsla um mælingar fyrir árið 2015 Unnið
Διαβάστε περισσότερα4.01 Maður ekur 700 km. Meðalhraðinn er 60 km/klst fyrstu 250 km og 75 km/klst síðustu 450 km. Hver er meðalhraðinn?
4. kafli, dæmi og vör með útreikningum Skrifað út 9..4; :34 4. Maður ekur 7 km. Meðalhraðinn er 6 km/klt fyrtu 5 km og 75 km/klt íðutu 45 km. Hver er meðalhraðinn? S S Sv.: Hér þarf að reikna tímann fyrir
Διαβάστε περισσότεραH 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og við Nesjavallavirkjun
H2S loftgæðamælingar, Hellisheiði og Nesjavöllum, 1. og 2. ársfjórðungur 2015 Bls. 1 Skýrsla nr. 15 16. júlí 2015 H 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og við Nesjavallavirkjun Skýrsla um mælingar
Διαβάστε περισσότεραHugtakalisti fyrir 10. bekk. Listinn er ekki tæmandi!!!
Hugtakalisti fyrir 10. bekk. Listinn er ekki tæmandi!!! Tölur o Talnamengin eru fjögur: N, Z, Q og R. o Náttúrulegar tölur (N) Allar jákvæðar heilar tölur. ATH. ekki 0. o Heilar tölur (Z) Allar heilar
Διαβάστε περισσότεραt 2 c2 2 Φ = 0. (2.1)
2 Bylgjuaflfræði Eftir að de Broglie setti fram tilgátu sína og í ljós kom að hún átti við rök að styðjast var ljóst að finna þyrfti bylgjujöfnu sem þessar bylgjur hlíttu. Rafsegulbylgjur, hljóðbylgjur
Διαβάστε περισσότερα1 Aðdragandi skammtafræðinnar
1 Aðdragandi skammtafræðinnar 1.1 Inngangur Fram yfir aldamótin 1900 töldu flestir eðlisfræðingar að aflfræði Newtons og rafsegulfræði Maxwells dygðu til að gera grein fyrir gangi náttúrunnar. Á síðustu
Διαβάστε περισσότεραStillingar loftræsikerfa
Stillingar loftræsikerfa Apríl 009 Stillingar loftræsikerfa Höfundar: og Útgefandi: IÐAN fræðslusetur ehf IÐAN fræðslusetur Skúlatúni 105 Reykjavík Fyrsta útgáfa 004 Önnur útgáfa 008 Þriðja útgáfa 009
Διαβάστε περισσότεραFylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Daivobet 50 míkrógrömm/0,5 mg/g hlaup. kalsípótríól/betametasón
Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins Daivobet 50 míkrógrömm/0,5 mg/g hlaup kalsípótríól/betametasón Lesið allan fylgiseðilinn vandlega áður en byrjað er að nota lyfið. Í honum eru mikilvægar
Διαβάστε περισσότεραFYLGISEÐILL FYRIR. PHENOLEPTIL 100 mg töflur fyrir hunda
FYLGISEÐILL FYRIR PHENOLEPTIL 100 mg töflur fyrir hunda 1. HEITI OG HEIMILISFANG MARKAÐSLEYFISHAFA OG ÞESS FRAMLEIÐANDA SEM BER ÁBYRGÐ Á LOKASAMÞYKKT, EF ANNAR Markaðsleyfishafi: Nafn: Le Vet B.V. Heimilisfang:
Διαβάστε περισσότεραRit LbhÍ nr Áhrif aldurs áa, þunga, holda og framleiðsluára. á gagnasafni Hestbúsins
Rit LbhÍ nr. 110 Áhrif aldurs áa, þunga, holda og framleiðsluára á frjósemi áagreining á gagnasafni Hestbúsins 2002-2013 Jóhannes Sveinbjörnsson Emma Eyþórsdóttir Eyjólfur K. Örnólfsson 2018 Rit LbhÍ nr.
Διαβάστε περισσότερα1) Birgðabreyting = Innkaup - Sala + Framleiðsla - Rýrnun - Eigin notkun. Almennari útgáfa af lögmálinu hér fyrir ofan lítur svona út:
Massajöfnunarkerfi Svokölluð jöfnunarkerfi eru notuð til að fylgjast með magni efnis þegar það fer í gegnum ferli. Slík kerfi eru útgáfur af lögmálinu um varðveislu massans. Einfaldasta jöfnunarkerfið
Διαβάστε περισσότεραFylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins
Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins Rabeprazol Medical Valley 10 mg magasýruþolnar töflur Rabeprazol Medical Valley 20 mg magasýruþolnar töflur rabeprazolnatríum Lesið allan fylgiseðilinn vandlega
Διαβάστε περισσότεραSolutions to the Schrodinger equation atomic orbitals. Ψ 1 s Ψ 2 s Ψ 2 px Ψ 2 py Ψ 2 pz
Solutions to the Schrodinger equation atomic orbitals Ψ 1 s Ψ 2 s Ψ 2 px Ψ 2 py Ψ 2 pz ybridization Valence Bond Approach to bonding sp 3 (Ψ 2 s + Ψ 2 px + Ψ 2 py + Ψ 2 pz) sp 2 (Ψ 2 s + Ψ 2 px + Ψ 2 py)
Διαβάστε περισσότεραHæðarkerfi og hæðir Þórarinn Sigurðsson Landmælingar Íslands
Hæðarkerfi og hæðirh Þórarinn Sigurðsson Landmælingar Íslands thorarinn@lmi.is Tilkoma hæðarkerfisinsh Nefnd til að fjalla um landmælingar lingar á Íslandi sett á fót t 1991 Sameiginlegt hæðarkerfi h fyrir
Διαβάστε περισσότεραH 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og Nesjavallavirkjun
H 2 S loftgæðamælingar á Hellisheiði og Nesjavöllum, 1. ársfjórðungur 2018 Bls. 1 Skýrsla nr. 42 3. maí 2018 H 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og Nesjavallavirkjun Skýrsla um mælingar fyrir
Διαβάστε περισσότεραH 2 S loftgæðamælingar í Norðlingaholti og í Hveragerði
H 2 S loftgæðamælingar, Norðlingaholti og Hveragerði, 1. - 3. ársfjórðungur 2016 Bls. 1 Skýrsla nr. 24 19. október 2016 H 2 S loftgæðamælingar í Norðlingaholti og í Hveragerði Skýrsla um mælingar fyrir
Διαβάστε περισσότεραEðlisfræði II: Riðstraumur. Kafli 11. Jón Tómas Guðmundsson 10. vika vor 2016
Eðlisfræði II: Riðstraumur Kafli 11 Jón Tómas Guðmundsson tumi@hi.is 10. vika vor 2016 1 Inngangur Grafið sem sýnir augnabliksgildi rafmerkis sem fall af tíma er nefnt bylgjuform merkis Gjarnan eru bylgjuform
Διαβάστε περισσότεραH 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og við Nesjavallavirkjun
H 2 S loftgæðamælingar, Hellisheiði og Nesjavöllum, 1. ársfjórðungur 2016 Bls. 1 Skýrsla nr. 21 26. apríl 2016 H 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og við Nesjavallavirkjun Skýrsla um mælingar
Διαβάστε περισσότεραReglur um skoðun neysluveitna
Reglur um skoðun neysluveitna 1 INNGANGUR Mannvirkjastofnun setur reglur um skoðun neysluveitna samkvæmt ákvæðum reglugerðar um raforkuvirki nr. 678/2009. Reglur um skoðun neysluveitna eru settar samkvæmt
Διαβάστε περισσότεραGrunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi 2010
Grunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi 2010 Hrefna Kristmannsdóttir Maí 2011 1 EFNISYFIRLIT AÐFERÐIR... 3 GAGNAÖFLUN OG SÝNATAKA... 4 NIÐURSTÖÐUR MÆLINGA... 5 MÆLING SNEFILEFNA Í VATNSSÝNUM... 18 HLUTFALL
Διαβάστε περισσότεραEfnasamsetning vatns úr holu ÓS-01, Ósabotnum og útfellingar vegna blöndunar við vatn frá Þorleifskoti. OS-2002/078 Desember 2002
Verknr.: 8-610811 Magnús Ólafsson Steinunn Hauksdóttir Selfossveitur Efnasamsetning vatns úr holu ÓS-01, Ósabotnum og útfellingar vegna blöndunar við vatn frá Þorleifskoti Unnið fyrir Selfossveitur OS-2002/078
Διαβάστε περισσότερακαι να υπολογίσετε την ενωτική ενέργεια του κρυσταλλικού πλέγματος του. ίνονται: Ενθαλπία σχηματισμού SrCl 2
Ποιά από τις ενώσεις NaCl και CaCl 2 είναι περισσότερο ιοντική και γιατί; Να σχεδιαστεί ο κύκλος Born-Haber για την ένωση AlF 3 Να σχεδιάσετε τον κύκλο Born-Haber της ένωσης SrCl 2 και να υπολογίσετε την
Διαβάστε περισσότεραNiðurstöður aurburðarmælinga í Jökulsá í Fljótsdal árið 2003
Verknr.: 7-546763 Jórunn Harðardóttir Svava Björk Þorláksdóttir Niðurstöður aurburðarmælinga í Jökulsá í Fljótsdal árið 2003 Unnið fyrir Landsvirkjun OS-2004/010 Apríl 2004 ISBN 9979-68-141-1 ORKUSTOFNUN
Διαβάστε περισσότεραSAMANTEKT Á EIGINLEIKUM LYFS
SAMANTEKT Á EIGINLEIKUM LYFS 1. HEITI DÝRALYFS PHENOLEPTIL 25 mg töflur handa hundum 2. INNIHALDSLÝSING Hver tafla inniheldur Virk innihaldsefni mg Fenóbarbital 25 Hjálparefni: Sjá lista yfir öll hjálparefni
Διαβάστε περισσότεραStær fræ i. Kennsluleiðbeiningar. Kennsluleiðbeiningar. 8tíu. NÁMSGAGNASTOFNUN 15. febrúar 2007
4 1 2 3 5 6 Kennsluleiðbeiningar Kennsluleiðbeiningar 8tíu NÁMSGAGNASTOFNUN 15. febrúar 2007 Átta tíu Stærðfræði 4 Kennsluleiðbeiningar 2007 Guðbjörg Pálsdóttir og Guðný Helga Gunnarsdóttir 2007 teikningar
Διαβάστε περισσότεραÁburðarsvörun grænfóðurs á framræstum mómýrum
Rit LbhÍ nr. 14 Áburðarsvörun grænfóðurs á framræstum mómýrum Þóroddur Sveinsson 218 Rit LbhÍ nr. 14 ISSN 167-5785 978-9979-881-75-9 Áburðarsvörun grænfóðurs á framræstum mómýrum Þóroddur Sveinsson Ágúst
Διαβάστε περισσότεραH2S mælingar í Norðlingaholti og Hveragerði Skýrsla um mælingar árið 2013 Unnið fyrir Orkuveitu Reykjavíkur
Bls. 1 Skýrsla nr. 2 (útgáfa 2) 12. janúar 2014 H2S mælingar í Norðlingaholti og Hveragerði Skýrsla um mælingar árið 2013 Unnið fyrir Orkuveitu Reykjavíkur Höfundur: Andrés Þórarinsson Verkfræðistofan
Διαβάστε περισσότεραVeghönnunarreglur 03 Vegferill
3 Veghönnunarreglur 03 01.08.2010 Flokkun gagna innan Vegagerðarinnar Flokkur Efnissvið Einkenni (litur) 1 Lög, reglugerðir, og önnur Svartur fyrirmæli stjórnvalda 2 Stjórnunarleg fyrirmæli, Gulur skipurit,
Διαβάστε περισσότεραTölfræði II Samantekt vor 2010
Tölfræði II Samatekt vor 00 Ályktuartölfræði Hvað er ályktuartölfræði (iferetial statistics)? Öryggisbil (cofidece iterval) Marktektarpróf Ályktuartölfræði: Hverig er öryggisbil reikað? Gerum ráð áðfyrir
Διαβάστε περισσότεραGrunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi
LV-2010/010 Grunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi 2007-2010 Undirtitill Ágúst 2010 EFNISYFIRLIT INNGANGUR... 5 AÐFERÐIR... 5 GAGNAÖFLUN OG SÝNATAKA... 5 NIÐURSTÖÐUR MÆLINGA... 6 Mæling aðalefna í vatnssýnum
Διαβάστε περισσότεραBLDC mótorstýring. Lokaverkefni í rafmagnstæknifræði BSc. Halldór Guðni Sigvaldason
BLDC mótorstýring Halldór Guðni Sigvaldason Lokaverkefni í rafmagnstæknifræði BSc 2014 Höfundur: Halldór Guðni Sigvaldason Kennitala: 201266-2979 Leiðbeinandi: Baldur Þorgilsson Tækni- og verkfræðideild
Διαβάστε περισσότεραFagið 02/08 SÝKINGAR TENGDAR HEILBRIGÐIS ÞJÓNUSTU OG SMITLEIÐIR. Ásdís Elfarsdóttir Jelle, MPH, deildarstjóri sýkingavarnadeildar Landspítala
02/08 SÝKINGAR TENGDAR HEILBRIGÐIS ÞJÓNUSTU OG SMITLEIÐIR Ásdís Elfarsdóttir Jelle, MPH, deildarstjóri sýkingavarnadeildar Landspítala Það Er margt sem getur haft áhrif á öryggi sjúklinga sem þurfa á þjónustu
Διαβάστε περισσότεραVeghönnunarreglur 02 Þversnið
3 Veghönnunarreglur 02 10.01.2011 Flokkun gagna innan Vegagerðarinnar Flokkur Efnissvið Einkenni (litur) 1 Lög, reglugerðir, og önnur Svartur fyrirmæli stjórnvalda 2 Stjórnunarleg fyrirmæli, Gulur skipurit,
Διαβάστε περισσότεραIðjuþjálfun LIE0103 Hrefna Óskarsd.
Frumur í blóði Blóð samanstendur af vökva og frumum sem fljóta í vökvanum. Blóðvökvinn er rúmlega helmingur af rúmmáli blóðsins. Þetta er gulleitur vökvi sem er að mestu leyti vatn en inniheldur líka mörg
Διαβάστε περισσότεραFylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins. Symbicort mite Turbuhaler 80 míkrógrömm/4,5 míkrógrömm/skammt, Innöndunarduft
Fylgiseðill: Upplýsingar fyrir notanda lyfsins Symbicort mite Turbuhaler 80 míkrógrömm/4,5 míkrógrömm/skammt, Innöndunarduft Budesonid/formoterolfumarattvíhýdrat Lesið allan fylgiseðilinn vandlega áður
Διαβάστε περισσότεραΕνέργεια Δεσμoύ Ισχύς των Δεσμών. Εισαγωγική Χημεία
Ενέργεια Δεσμoύ Ισχύς των Δεσμών Εισαγωγική Χημεία 2013-14 1 Ενέργεια δεσμού Γεννηθήτωσαν μόρια! Ένα μόριο μεθανίου και δύο μόρια οξυγόνου Καύση του μεθανίου. CH 4(g) + 2O 2(g) 2H 2 O (l) + CO 2(g) Διάσπαση
Διαβάστε περισσότερα16 kafli stjórn efnaskipta
16 kafli stjórn efnaskipta Stjórnun efnaskipta kodhydrata, próteina og fitu Þegar við erum búin að koma næringu úr meltingarveginum og út í blóðið, þarf að koma næringunni áfram yfir í þær frumur sem eiga
Διαβάστε περισσότεραSKALI STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG KENNARABÓK. Grete Normann Tofteberg Janneke Tangen Ingvill Merete Stedøy-Johansen Bjørnar Alseth
SKALI KENNARABÓK STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG Grete Normann Tofteberg Janneke Tangen Ingvill Merete Stedøy-Johansen Bjørnar Alseth Menntamálastofnun 7377 2B Skali 2B Kennarabók Heiti á frummálinu: Maximum
Διαβάστε περισσότεραRafmagsfræði loftræsikerfa
Rafmagsfræði loftræsikerfa Sigurður Sigurðsson Febrúar 2003 Sigurður Sigurðsson 2 Rafmagnsfræði loftræsikerfa Höfundur: Sigurður Sigurðsson Útgefandi: IÐAN fræðslusetur ehf IÐAN fræðslusetur, Skúlatúni
Διαβάστε περισσότεραHitaveituhandbók Samorku
1 Fjarhitun hf. Gísli Geir Jónsson Oddur B. Björnsson 7. Kafli Leiðbeiningar um lagningu pípna Uppfærður í Efnisyfirlit 2 7.1. MISMUNANDI GERÐIR HITAVEITULAGNA..................... 4 7.1.1. ALMENNT...................................
Διαβάστε περισσότεραH 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og við Nesjavallavirkjun
H2S loftgæðamælingar, Hellisheiði og Nesjavöllum, fyrir árið 2015 Bls. 1 Skýrsla nr. 19 18. janúar 2016 H 2 S loftgæðamælingar við Hellisheiðarvirkjun og við Nesjavallavirkjun Skýrsla um mælingar fyrir
Διαβάστε περισσότεραSkýrsla LV nr: LV Dags: desember Titill: Landbrot á bökkum Hálslóns í Kringilsárrana úttekt 2017
Lykilsíða Skýrsla LV nr: LV-2017-103 Dags: desember 2017 Fjöldi síðna: 15 Upplag: Dreifing: Birt á vef LV Opin Takmörkuð til Titill: Landbrot á bökkum Hálslóns í Kringilsárrana úttekt 2017 Höfundar/fyrirtæki:
Διαβάστε περισσότεραFOUCAULT þrír textar 2014
FOUCAULT þrír textar www.starafugl.is 2014 Inngangur: Listaverk er ekki hlutur, það er lífið Nanna Hlín Halldórsdóttir Núna þegar niðurnjörvaður prófessjónalismi er búinn að gelda svo margt fallegt er
Διαβάστε περισσότεραUm flokkun sorps og spilliefna gilda ýmsar innlendar og alþjóðlegar reglur sem Háskóli Íslands hlítir. Í sérhverri bygg-
Kafli 7 Förgun Það er stefna Háskóla Íslands að fylgja þeim reglum og leiðbeiningum sem alþjóðasamfélagið setur um umhverfismál og förgun lífsýna, spilliefna og hættulegra efna. Til þess að skólinn geti
Διαβάστε περισσότεραAðskilnaður breytistærða í rúmi
Kai 9 Aðskinaður breytistærða í rúmi 9.1 Bygjujafna í skífu 2 u = c 2 2 u, x 2 + y 2 < a 2 t 2 js: u = 0, x 2 + y 2 = a 2 us: u u t=0 = ϕ, = ψ t=0 t 9.1) Geymum upphafsskiyrðin us) beitum aðskinaði breytistærða
Διαβάστε περισσότεραMeistararitgerð. Verðlagning langlífisáhættu
Meistararitgerð í hagfræði Verðlagning langlífisáhættu Rafn Sigurðsson Hagfræðideild Háskóla Íslands Leiðbeinendur: Helgi Tómasson, Birgir Hrafnkelsson Júní 2010 Útdráttur Í fyrri hluta verkefnisins er
Διαβάστε περισσότεραGrunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi 2008 LV-2009/147
Grunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi 2008 LV-2009/147 Grunnvatnsrannsóknir í Norðurþingi 2008 Hrefna Kristmannsdóttir og Helga Rakel Guðrúnardóttir Desember 2009 Efnisyfirlit INNGANGUR... 2 AÐFERÐIR...
Διαβάστε περισσότεραUm tölvur stýrikerfi og forritun
Um tölvur stýrikerfi og forritun Tölvur Fyrstu tölvurnar voru smíðaðar um miðja síðustu öld. Þær voru gríðarstórar á okkar tíma mælikvarða og fylltu stóra sali. Grunnhlutar tölva hafa frá þessum fyrstu
Διαβάστε περισσότεραÞRAUTIR RÖKHUGSUN STÆRÐFRÆÐI
STÆRÐFRÆÐI ÞRAUTIR RÖKHUGSUN Á eftirfarandi síðum eru fjölbreyttar þrautir eða rökhugsunarverkefni sem ætluð eru nemendum grunnskóla. Efnið hentar einkum nemendum á mið- og unglingastigi. Það hefur verið
Διαβάστε περισσότεραS t æ r ð f r æ ð i. Kennsluleiðbeiningar. Kennsluleiðbeiningar. 8tíu NÁMSGAGNASTOFNUN. 7. september 2006
2 3 4 5 6 S t æ r ð f r æ ð i Kennsluleiðbeiningar Kennsluleiðbeiningar 8tíu NÁMSGAGNASTOFNUN NÁMSGAGNASTOFNUN 2. útgáfa 2006 7. september 2006 Átta tíu Kennsluleiðbeiningar 2006 Guðbjörg Pálsdóttir og
Διαβάστε περισσότεραUpprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafli A -RAF Formúlur, töflur o.fl. A-1
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - pprifjunarefni Tafa. okkur mikivæg formúutákn, stærðir og einingar, fest samkvæmt. Formúutákn: eiti: Eining: Eining (stytt, samsett) Fötur,
Διαβάστε περισσότεραLandskeppni í eðlisfræði 2014
Landskeppni í eðlisfræði 2014 Forkeppni 18. febrúar 2014, kl. 10:00-12:00 Leyleg hjálpargögn: Reiknivél sem geymir ekki texta. Verkefnið er í tveimur hlutum og er samtals 100 stig. Gættu þess að lesa leiðbeiningar
Διαβάστε περισσότεραΙοντικός Δεσμός Πολωσιμότητα ιόντος Κανόνες Fajans
Ιοντικός Δεσμός Πολωσιμότητα ιόντος: εκφράζει την παραμόρφωση που υφίσταται το ηλεκτρονιακό νέφος από ένα γειτονικό ιόν αντιθέτου φορτίου. Η ιοντική αυτή παραμόρφωση αυξάνει τον ομοιοπολικό χαρακτήρα του
Διαβάστε περισσότεραFYLGISEÐILL. Dorbene Vet 1 mg/ml stungulyf, lausn fyrir hunda og ketti.
FYLGISEÐILL Dorbene Vet 1 mg/ml stungulyf, lausn fyrir hunda og ketti 1. HEITI OG HEIMILISFANG HANDHAFA MARKAÐSLEYFIS OG ÞESS FRAMLEIÐANDA SEM BER ÁBYRGÐ Á LOKASAMÞYKKT, EF ANNAR Laboratorios SYVA S.A.U.,
Διαβάστε περισσότεραSKALI STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG KENNARABÓK. Grete Normann Tofteberg Janneke Tangen Ingvill Merete Stedøy-Johansen Bjørnar Alseth
SKALI KENNARABÓK STÆRÐFRÆÐI FYRIR UNGLINGASTIG Grete Normann Tofteberg Janneke Tangen Ingvill Merete Stedøy-Johansen Bjørnar Alseth Menntamálastofnun 8542 3B Skali 3B Kennarabók Heiti á frummálinu: Maximum
Διαβάστε περισσότεραSAMANTEKT Á EIGINLEIKUM LYFS. Hver húðuð tafla inniheldur 2 mg af cyproteronacetati og 0,035 mg (35 míkrógrömm) af etinylestradioli sem virk efni.
SAMANTEKT Á EIGINLEIKUM LYFS 1. HEITI LYFS Cypretyl 2 mg/35 míkrógrömm húðaðar töflur. 2. INNIHALDSLÝSING Hver húðuð tafla inniheldur 2 mg af cyproteronacetati og 0,035 mg (35 míkrógrömm) af etinylestradioli
Διαβάστε περισσότεραSKRIFLEGT PRÓF. Númer og heiti prófgreinar: LÆK210G Lífefna- og sameindalíffræði B Prófdagur og tími: 23. mars 2009, kl.
Prófstaður Eintakafjöldi: SKRIFLEGT PRÓF Deild: Læknadeild Kennarar: Ingibjörg Harðardóttir (s. 898-7655), Guðrún V. Skúladóttir (s. 695-8301), Jón Jóhannes Jónsson (s. 824-5917), Ísleifur Ólafsson (824-5332).
Διαβάστε περισσότερα