ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Χρ.Τσοµπανίδου Παθολογοανατόµος Συντονίστρια Διευθύντρια Νοσοκοµείο Θεσ/νίκης «Άγιος Δηµήτριος»
προέρχονται από το φυσιολογικό επιθήλιο µε την διεργασία της καρκινογένεσης Η καρκινογένεση του πνεύµονα αποτελεί πολυσταδιακή διαδικασία µε πολλές γενετικές και επιγενετικές µεταβολές αρκετές από τις οποίες παρατηρούνται σε όλους τους ιστολογικούς τύπους P53, Rb ενώ άλλες από αυτές απαντώνται κυρίως στο αδενοκαρκίνωµα EGFR,KRAS, EML4-ALK
Οι µοριακές µελέτες αυτών των γενετικών µεταβολών καθορίζουν προγνωστικούς και προβλεπτικούς παράγοντες που σχετίζονται µε την πορεία των ασθενών και την ανταπόκριση αυτών σε ειδικές θεραπείες
τα τελευταία χρόνια προτείνονται αλλαγές στην KΑΤΑΤΑΞΗ WHO Αδενοκαρκίνωµα α.μικτός υπότυπος β.βρογχιολοκυψελιδικό γ.αδενοκαρκίνωµα ενδοεπιθηλιακό (100%) δ.αδενοκαρκίνωµα µε ελάχιστη διήθηση (σχεδόν 100%)
WHO - Τροποποιήσεις Μη µικροκυτταρικό Μικροκυτταρικό 1.Καρκίνωµα από πλακώδες επθήλιο 2.Αδενοκαρκίνωµα Νευροενδοκρινικό καρίνωµα
ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΑΠΟ ΠΛΑΚΩΔΕΣ ΕΠΙΘΗΛΙΟ Άνδρες Καπνιστές (90%) Βραδέως αναπτυσσόµενος Χειρουργήσιµος Μεγάλους βρόγχους Σπάνιες µεταστάσεις
ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΑΠΟ ΠΛΑΚΩΔΕΣ ΕΠΙΘΗΛΙΟ -Προγνωστικοί παράγοντες: Στάδιο 5ετής επιβίωση Ι 80% (70%) Νέκρωση Χειρότερη πρόγνωση Διαφοροποίηση Καλής(τοπική επέκταση) Χαµηλής(αποµακρυσµένες µεταστάσεις) Mεταλλάξεις EGFR 84% (εξώνια 19,21) πολλές παρενέργειες
ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ Συχνότερος ιστολογικός τύπος Συνήθως περιφερική εντόπιση Διήθηση αγγείων (1/5 µετάστ.)
ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ Ενδοεπιθηλιακό (In Situ) Kαρκίνωµα <3 εκ. Κατά µήκος κυψελίδων Ασθενείς ελεύθεροι νόσου 100% Μικροδιηθητκό καρκίνωµα <3 εκ. Μικροσκ. εστ. Διήθ.<0,5 εκ. Κατά µήκος κυψελίδων Ασθενείς ελεύθεροι νόσου Σχεδόν 100%
ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ Διηθητικό αδενοκαρκίνωµα Lipidic Κυψελιδώδες Θηλώδες Μικροθηλώδες Συµπαγές Βλεννώδες Κολλοειδές Εµβρυικό Εντερικό
ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ -Προγνωστικοί παράγοντες: Διαφοροποίηση Περισσότερες υποτροπές και λεµφαδενικές µεταστάσεις An Thorac Surg 1982 Θηλώδεις σχηµατισµοί Χειρότερη πρόγνωση Lung Cancer 2001 Νέκρωση Χειρότερη πρόγνωση Απουσία µεταστάσεων Lung Cancer 2002 Μέγεθος (2 εκ.) Lung Cancer 2003
ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ -Προγνωστικοί Προβλεπτικοί παράγοντες: Μεταλλάξεις EGFR Ασιάτες, Γυναίκες, Μη καπνιστές, Μη βλεννώδη Ανταπόκριση Θεραπεία EGFR-TKIs Μεταλλάξεις KRAS (κωδ. 12) Μη ασιάτες, Καπνιστές, Βλεννώδη Αρνητικός προγνωστικός παράγοντας, Αντίσταση θεραπεία EGFR-TKIs Aντιµετάθεση EML4-ALK Νέους, Άνδρες, Μη καπνιστές, Αδενοκαρκινώµατα ΤΤF1(+), Xωρίς µετάλλαξη EGFR, KRAS, Ανταπόκριση θεραπεία
ΑΔΕΝΟΠΛΑΚΩΔΕΣ 0,4-4% Καπνιστές Κεντρική εντόπιση Πτωχή πρόγνωση Mετάλλαξη EGFR, KRAS Ανταπόκριση θεραπεία EGFR-TKIs
ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΤΥΠΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΕΣ ΑΤΥΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΕΣ ΜΕΓΑΛΟΚΤΤΑΡΙΚΟ ΝΕ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΜΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΝΕ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ
ΝΕΥΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΤΥΠΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΕΣ <2Μ/2mm 2 Nεκρώσεις(-) ΑΤΥΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΕΣ 2-10Μ/2mm 2 Nεκρώσεις(+) ΜΕΓΑΛΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΝΕ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΝΕ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ >11Μ/2mm 2 Nεκρώσεις(+)
ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ -Πιο κακόηθες καρκίνωµα το πνεύµονα -Αναπτύσσεται ταχύτατα -Μεταστάσεις -Κάπνισµα -Κεντρική εντόπιση
KAΡΚΙΝΩΜΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΟΓΚΟΙ Κακρίνωµα απο πλακώδες επιθήλιο Αδενοκαρκίνωµα Μικροκυτταρικό καρκίνωµα
KAΡΚΙΝΩΜΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ -Μορφολογικά κριτήρια: Μορφολογία κυττάρου Αρχιτεκτονική διάταξη των κυττάρων Mιτώσεις -Ανοσοϊστοχηµικό έλεγχο: KerHMW, CEA, P63 Ker7, TTF-1
ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ 1.P53 2.EGFR 3.KRAS EML4-ALK
ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Καρκίνωµα απο πλακώδες επιθήλιο Αδενοκαρκίνωµα Μικροκυτταρικό καρκίνωµα
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Νέες µοριακές µελέτες Σε συνδυασµό µε ιστολογικά χαρακτηριστκά αποτέλεσµα Καλύτερη κατανόηση της βιολογίας του καρκίνου του πνεύµονα που αποσκοπεί Ακριβή διάγνωση Κατάλληλη θεραπευτική αντιµετώπιση σκοπό Καλύτερη επιβίωση του ασθενούς
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ