ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 008 Πέµπτη, Μαΐου 008 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑ o Α. Να αποδείξετε ότι η παράγωγος της σταθερής συνάρτησης f()c (όπου πραγµατικός αριθµός) είναι ίση µε 0, δηλαδή (c) 0. Μονάδες 8 Β. Πώς ορίζεται ο συντελεστής µεταβολής ή συντελεστής µεταβλητότητας µιας µεταβλητής X, αν >0 και πώς, αν <0; Γ. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση. α) Αν Α, Β είναι δύο ενδεχόµενα ενός δειγµατικού χώρου Ω, τότε ο τύπος P(A B)P(A)+P(B) P(A B) ισχύει µόνον όταν τα απλά ενδεχόµενα του δειγµατικού χώρου Ω ισοπίθανα. είναι Μονάδες β) Η διάµεσος δ ενός δείγµατος ν παρατηρήσεων t, t,,tv είναι πάντοτε µία από τις παρατηρήσεις αυτές. Μονάδες γ) Αν >0, τότε ( )ʹ. Μονάδες δ) Αν ο είναι ένας πραγµατικός αριθµός τότε lim ηµ ηµ. o Μονάδες ε) Στο ιστόγραµµα συχνοτήτων οµαδοποιηµένων δεδοµένων, το εµβαδόν του χωρίου που ορίζεται από το πολύγωνο συχνοτήτων και τον οριζόντιο άξονα είναι ίσο µε το µέγεθος του δείγµατος. Μονάδες o
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Α. Θεωρία σχολικού βιβλίου σελ. 8 Β. Θεωρία σχολικού βιβλίου σελ. 96 Γ. α. Λάθος β. Λάθος γ. Σωστό δ. Σωστό ε. Σωστό ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 008 ΘΕΜΑ o Δίνεται η συνάρτηση µε τύπο f(), όπου πραγµατικός αριθµός. α) f() Να υπολογίσετε το όριο lim. β) Να αποδείξετε ότι f (). γ) Να βρείτε τα ακρότατα της συνάρτησης f(). ΑΠΑΝΤΗΣΗ α) Είναι f(), R οπότε για έχουµε: f(), εποµένως ( )( + ) ( )( + ) + f() lim lim + β) ( )ʹ ( )( )ʹ ( ) + fʹ() ( )ʹ, R ( ) Άρα fʹ() γ) fʹ(), R f ()0 f () 0 Άρα + f () + f() Εποµένως η f παρουσιάζει ολικό µέγιστο το f ().
ΘΕΜΑ 3o ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 008 Για δύο τύπους µπαταριών Α και Β επιλέχθηκαν δύο δείγµατα µεγέθους το καθένα. Οι χρόνοι ζωής των µπαταριών για το κάθε δείγµα (σε χιλιάδες ώρες) δίνονται στον επόµενο πίνακα: Α Β 0 6 6 3 4 9 0 8 3 α) Να βρείτε τη µέση διάρκεια ζωής µιας µπαταρίας τύπου Α και µιας µπαταρίας τύπου Β. Μονάδες β) Αν µια µπαταρία τύπου Α στοιχίζει 38 ευρώ και µια µπαταρία τύπου Β στοιχίζει 40 ευρώ, ποιόν τύπο µπαταρίας συµφέρει να αγοράσετε; (Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας). Μονάδες γ) Να βρείτε τις τυπικές αποκλίσεις SA και SB της διάρκειας ζωής των δύο τύπων µπαταριών. δ) Να βρείτε ποιος από τους δύο τύπους µπαταριών Α και Β παρουσιάζει τη µεγαλύτερη οµοιογένεια ως προς τη διάρκεια ζωής του. Δίνεται ότι 3, 3. Μονάδες 8 ΑΠΑΝΤΗΣΗ α) Για την µπαταρία Α έχουµε: Σ ti i 8 + 0 + + 4 + 6 40 + 0 + 0 0 A χιλ. ώρες Για την µπαταρία Β έχουµε: Σ ti i 9 + 0 + 3 + 6 + 3 46 + + 9 0 B 4 χιλ. ώρες β) Για την µπαταρία Α αφού A χιλ. ώρες και κοστίζει 38 ευρώ, τότε στοιχίζει 38, 7 ευρώ ανά χίλιες ώρες λειτουργίας. Για την µπαταρία Β αφού Β 4 χιλ. ώρες και κοστίζει 40 ευρώ, τότε στοιχίζει 40, 66 ευρώ ανά χίλιες ώρες λειτουργίας. 4 Άρα προτιµητέος τύπος µπαταρίας, ο τύπος Β. 3
γ) Για την µπαταρία Α έχουµε: ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 008 ti ti A (ti A ) 8 4 6 0 4 0 0 4 4 6 4 6 ΣΥΝΟΛΟ 40 40 Είναι s A Σ(t i A ) 8 i Για την µπαταρία Β έχουµε: ti ti Β (ti Β ) 9 0 4 6 3 6 4 3 8 64 ΣΥΝΟΛΟ 0 0 Είναι s Β Σ(t i Β ) i Είναι s s 8 A A sb sb δ) sa CVA A sb 3,3, CVB B 4 4 4 8 Είναι: CVA 4 4 < CVB 36,3 4 CVA<CVB, το δείγµα Α είναι πιο οµοιογενές από το Β. 4
ΘΕΜΑ 4o ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 008 Το 0% των κατοίκων µιας πόλης διαβάζουν την εφηµερίδα α, ενώ το 30% των κατοίκων διαβάζουν την εφηµερίδα α και δεν διαβάζουν την εφηµερίδα β. α) Ποια είναι η πιθανότητα ένας κάτοικος της πόλης, που επιλέγεται τυχαία, να µη διαβάζει την εφηµερίδα α ή να διαβάζει την εφηµερίδα β; β) Ορίζουµε το ενδεχόµενο Β: «ένας κάτοικος της πόλης που επιλέγεται τυχαία, διαβάζει την εφηµερίδα β». Να αποδείξετε ότι 7 P(B). 0 γ) Θεωρούµε τη συνάρτηση µε τύπο f() 3 +P(B) όπου πραγµατικός αριθµός και Β το ενδεχόµενο που ορίστηκε στο προηγούµενο ερώτηµα. Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση f() δεν έχει ακρότατα. ΑΠΑΝΤΗΣΗ α) Π.Τ. : «επιλέγω τυχαία έναν κάτοικο» Έστω τα ενδεχόµενα: Α: «Ο κάτοικος της πόλης να διαβάζει την εφηµερίδα α» Β: «Ο κάτοικος της πόλης να διαβάζει την εφηµερίδα β» Σύµφωνα µε την υπόθεση P(A)0, και επειδή το ενδεχόµενο να διαβάζουν την εφηµερίδα α και δεν διαβάζουν την εφηµερίδα β είναι Α Β σύµφωνα µε την υπόθεση P(A B)0,3 και σύµφωνα µε γνωστό νόµο θα έχουµε P(A) P(A B)0,3 0, P(A B)0,3 P(A B)0, Α Β Ω Το ενδεχόµενο ο κάτοικος της πόλης να µη διαβάζει την εφηµερίδα α ή να διαβάζει την εφηµερίδα β είναι Α Β και σύµφωνα µε το διάγραµµα (Α Β) Α Β οπότε P(A B)P[(A B) ] P(A B) 0,30,7 ή διαφορετικά P(A B) P(A ) + P(B) P(A B) 0, + P(B) P(B) + P(B Α)0,7 β) Επειδή ισχύει Β (Α Β) από διάγραµµα θα ισχύει σύµφωνα µε γνωστό νόµο 7 P(B) P(A B) ή P(B) 0,7 ή P(B) 0
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 008 Επειδή Α Β Β ισχύει P(A B) P(B) άρα 0, P(B) δηλαδή P(B) 7 Άρα τελικά P(B) 0 γ) Παραγωγίζοντας την f έχουµε f ()3 +P(B) επειδή Δ P(B) και από (β) 7 P(B) πολλαπλασιάζοντας µε 0 84 ισχύει P(B) 0 4 P(B) άρα 7 37 Δ οπότε Δ<0 άρα f () 0 εποµένως η f δεν έχει ακρότατα στο R. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Α) Στις σηµερινές εξετάσεις υπήρχαν ερωτήµατα που για την αντιµετώπισή τους χρειαζόταν αρκετή κριτική ικανότητα και αυτενέργεια. Τα περισσότερα ερωτήµατα χρειαζόταν από τους υποψηφίους να έχουν κατανοήσει πλήρως την ύλη, προκειµένου να δοθούν ακριβείς απαντήσεις. Κρίνουµε βάση των παραπάνω ότι θα υπάρξει ποσοστιαία µείωση στις υψηλές βαθµολογίες. Β) Οι παραπάνω λύσεις είναι ενδεικτικές. 6