Εισαγωγή Κατά τον Martin (2013) ο φίλαθλος χρησιμοποιεί το άθλημα που παρακολουθεί και συγκεκριμένα την ομάδα ή τον αθλητή ως μέσο απόδρασης από τη καθημερινότητα, ως μέσο διασκέδασης, αίσθηση του επιτεύγματος, απόκτησης θετικών συναισθημάτων κ.λπ Οι ερευνητές του αθλητικού μάρκετινγκ προσπάθησαν να κατανοήσουν την συμπεριφορά του αθλητικού καταναλωτή ώστε να προβλέψουν τη μελλοντική του συμπεριφορά δηλαδή τις προθέσεις του και την τελική του συμπεριφορά Σε αυτή τη μελέτη η αφοσίωση ως στάση εξετάστηκε ως αντίσταση στην αλλαγή, σύμφωνα με την πρόταση των Heere και Dickson (2008), διότι υποστηρίζεται ότι η αφοσίωση είναι καλύτερο να θεωρείται ως η αντίσταση του ατόμου να αλλάξει τη δύναμη της δέσμευσης και όχι την ίδια δέσμευση
Παρουσίαση του προβλήματος Σήμερα, δεδομένης και της οικονομικής κρίσης, οι περισσότεροι σύλλογοι σε όλα τα αθλήματα εκτός από ελάχιστων εξαιρέσεων αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, ουσιαστικά δεν είναι βιώσιμοι Σύμφωνα με τον McGrath (2005) δράσεις που σχετίζονται με τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων, ανάπτυξη ακαδημιών, προγράμματα άθλησης για όλους, είναι σημαντικά επιφέρουν έσοδα, όμως δεν έχουν διάρκεια ενώ δεν αποτελούν βασικές λύσεις για το μέλλον των ομάδων. Στη παρούσα μελέτη θα γίνει επίσης η προσπάθεια να σχεδιαστεί ένα μοντέλο το οποίο να μετρά τη σχέση ανάμειξης, ψυχολογικής δέσμευσης και αφοσίωσης
Σκοπός της έρευνας Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η μελέτη της σχέσης μεταξύ της ανάμειξης, της ψυχολογικής δέσμευσης και της αφοσίωσης των φιλάθλων. Συγκεκριμένα η μελέτη είχε ως σκοπό: α) να μετρήσει τις έννοιες ανάμειξη, ψυχολογική δέσμευση και αφοσίωση β) να μελετήσει το βαθμό επιρροής της συμπεριφορικής αφοσίωσης των θεατών ποδοσφαίρου από την ανάμειξη και την ψυχολογική δέσμευση γ) να αξιολογήσει τη διαφορά των παραπάνω εννοιών από τους φιλάθλους διαφορετικής συχνότητας παρακολούθησης.
Μηδενικές Υποθέσεις Ho1: Η ανάμειξη των φιλάθλων με την ομάδα τους δεν επηρεάζει την ψυχολογική τους δέσμευσή τους στην ομάδα. Ηο2: Η ανάμειξη των φιλάθλων με την ομάδα τους δεν επηρεάζει την αφοσίωση ως στάση τους στην ομάδα. Ηο3: Η ανάμειξη των φιλάθλων με την ομάδα τους δεν επηρεάζει την αφοσίωσή τους ως συμπεριφορά. Ηο4: Η ανάμειξη των φιλάθλων με την ομάδα τους δεν επηρεάζει και δεν μπορεί να προβλέψει τις μελλοντικές τους προθέσεις. Ηο5: Οι αντιλήψεις των θεατών διαφορετικής συχνότητας συμμετοχής δε διαφέρουν στατιστικά σημαντικά μεταξύ τους ως προς την ψυχολογική δέσμευση, την αφοσίωση-στάση, τη συνολική αφοσίωση και την ανάμειξη.
Η έννοια της ψυχαγωγίας Η έννοια της σχόλης (leisure) αναπτύχθηκε και αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης για πρώτη φορά στην Αρχαία Ελλάδα. Ως σύγχρονο φαινόμενο, η σχόλη ενδιαφέρει ποικίλες επιστήμες και συνεπώς αποδίδεται με διαφορετικούς τρόπους. Εάν θελήσουμε να τους ταξινομήσουμε, καταλήγουμε στην ερμηνευτική, ποιοτική και ποσοτική απόδοση του όρου. Σε μία προσπάθεια του να αναλύσει συνολικό τις διαφορετικές διαστάσεις της σχόλης, ο Murphy (1974) παρουσιάζει τις εξής ερμηνείες: Κλασική Ψυχική κατάσταση Ποσοτική ή του ελεύθερου χρόνου Μη-εργασίας Ολοκληρωμένη διάσταση
Συμπεριφορά Φιλάθλου-Θεατή Τα χαρακτηριστικά σχετίζονται με τις εγγενείς ιδιότητες του εμπορικού σήματος που χαρακτηρίζουν ένα προϊόν ή μια υπηρεσία. Τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το προϊόν αναφέρονται στην φυσική σύνθεση ενός προϊόντος ή στην θεμελιώδη προϋπόθεση μιας υπηρεσίας Το μοντέλο είναι ιδιαίτερα περίπλοκο, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη χρησιμότητά του ως εργαλείο έρευνας. Επιπλέον, αν και το μοντέλο TAM έχει ως στόχο να καταστεί λειτουργικό στο μοντέλο του Keller (1993) για τα ομαδικά αθλήματα, δεν μετρά την μοναδικότητα, ευνοϊκότητα ή τη δύναμη των συσχετισμών του σήματος, κάτι που απαιτεί το μοντέλο του Keller. Τα χαρακτηριστικά που δεν σχετίζονται με το προϊόν δεν επηρεάζουν άμεσα τις επιδόσεις. Πρόκειται για τις εξωτερικές πτυχές του πυρήνα του προϊόντος που έχουν σχέση με την κατανάλωσή του και, κατά συνέπεια, επηρεάζουν τις αντιλήψεις για το εμπορικό σήμα του συλλόγου
Το αθλητικό μάρκετινγκ και η συμπεριφορά καταναλωτή Στην πρακτική του Μάρκετινγκ, έχει εμφανιστεί ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις πελατειακές σχέσεις, μετατρέποντας τη διατήρηση των πελατών σε μια κορυφαία προτεραιότητα για πολλές επιχειρήσεις Οι εμπορικοί στόχοι, όπως μία σταθερή αθλητική απόδοση ή απόδοση ως προς τα μέσα ενημέρωσης και τα εμπορικά κέρδη, έχουν σαφώς αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία Επιπλέον, ο Ross (2006) συνιστά έρευνα που θεωρητικά και εμπειρικά θα διερευνά τη σχέση ανάμεσα σε ένα ισχυρό εμπορικό σήμα και τέτοιες επιπτώσεις, όπως η αφοσίωση στην ομάδα και οι πωλήσεις εμπορευμάτων.
Μεθοδολογία Για την παρούσα έρευνα δόθηκαν 157 ερωτηματολόγια. Από αυτά τα 100 ήταν ηλεκτρονικά και τα 57 γραπτά. Οι 157 συμμετέχοντες, απάντησαν ανώνυμα, σε όλες τις ερωτήσεις του ερωτηματολογίου. Μετά από αναλυτική διερεύνηση της βιβλιογραφίας δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο με σαράντα τέσσερα (39) ερωτήματα, το οποίο χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα έρευνα Η αφοσίωση ως συμπεριφορά μετρήθηκε με δέκα (10) ερωτήματα, που αφορούν καταναλωτική συμπεριφορά του παρελθόντος και πρόθεση μελλοντικής συμπεριφοράς. Τα συγκεκριμένα στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν από προηγούμενες έρευνες
Αποτελέσματα Γράφημα 1. Αναλογία ανδρών και γυναικών
Γράφημα 2. Ηλικιακή κατανομή
Γράφημα 3. Επάγγελμα
Γράφημα 4. Μόρφωση
Γράφημα 5. Μηνιαίο εισόδημα
Γράφημα 6. Οικογενειακή κατάσταση
Συζήτηση Η μελέτη μέσα από τη θεωρητική και πρακτική της ανάλυση επιδίωξε να συσχετίσει τις έννοιες και να αποσαφηνίσει τους όρους, δηλαδή πως εκφράζεται η ψυχολογική δέσμευση και τι είναι αλλά και πως εκφράζεται η αφοσίωση και τι είναι. Σε γενικές γραμμές δεν παρατηρείτε μεγάλο ποσοστό στήριξης της ομάδας στο γήπεδο, πράγμα που σύμφωνα με τους Kyle και Mowen (2005) δηλώνει όχι μεγάλη αφοσίωση Το αποτέλεσμα της έρευνας έδειξε ότι η γενικότερη εικόνα προσαρμογής ήταν καλή
Συζήτηση Συγκεκριμένα μέσα από το ερωτηματολόγιο υπήρξε μια υψηλή βαθμολογία στα ερωτήματα που δείχνουν ότι οι φίλαθλοι είναι πιστοί στην ομάδα τους όταν αυτοί έχει χαρακτηριστικά που τη καθιστούν ελκυστική όπως, το να παίζει καλό ποδόσφαιρο, να είναι υγιείς ως σύλλογος, να έχει καλούς παίχτες κ.λ.π. Ένα σημαντικό αποτέλεσμα το οποίο αποτελεί και αυτό συνέχιση των αποτελεσμάτων προηγούμενων ερευνών Τέλος ένα ακόμα συμπέρασμα έδειξε ότι η τωρινή αφοσίωση συνήθως είναι σταθερή μέσα στο χρόνο και οι φίλαθλοι που είναι σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο της ζωής τους αφοσιωμένοι είναι και στο μέλλον αφοσιωμένοι.
Συμπεράσματα Ο βασικός ρόλος που διαδραματίζει στην ζωή ενός φιλάθλου η αγαπημένη του ομάδα και η διασκεδαστική και ψυχαγωγική ενασχόληση του με αυτήν προβλέπει την ψυχολογική του δέσμευση με αυτή Ένα άλλο συμπέρασμα που τέθηκε αναφέρει ότι οι φίλαθλοι έχουν άμεση ανάμειξη με την ομάδα τους, πράγμα που επηρεάζει και μπορεί να προβλέψει την αφοσίωση ως στάση των φιλάθλων στην ομάδα τους. Η ανάμειξη των φιλάθλων με την ομάδα τους επηρεάζει και μπορεί να προβλέψει την αφοσίωση ως στάση των φιλάθλων στην ομάδα τους. Τέλος βρέθηκε ότι η συμμετοχή καθορίζει την ψυχολογική δέσμευση των φιλάθλων, την αφοσίωση/συμπεριφορά και την ανάμειξη αλλά όχι την αφοσίωση /στάση.
Προτάσεις Ένα καλά σχεδιασμένο μάρκετινγκ το οποίο θα βασίζεται σε προωθητικές κινήσεις που θα προβάλλουν τις ομάδες, θα γνωστοποιούν την ιστορία τους και με αυτόν τον τρόπο θα προσελκύουν κοινό από όλες τις ηλικίες, γιατί το βασικό είναι για να μπορέσει μια ομάδα να έχει διάρκεια να έχει πιστούς φιλάθλους ειδικά στις νεαρές ηλικίες Όπως διαπιστώθηκε από την έρευνα η ηλικία παίζει σημαίνον ρόλο και οι ηλικίες δεν έχουν όλες παρόμοια χαρακτηριστικά σε σχέση με την αφοσίωση και την ταύτιση με την ομάδα. Επίσης η ανάπτυξη μιας στρατηγικής, η οποία θα αντιλαμβάνεται τις ανάγκες των φιλάθλων και θα προσπαθεί με συγκεκριμένες παροχές όπως η ελκυστικότητα να δίνει τη δυνατότητα σε όλους να παρακολουθούν αγώνες που θέλουν με τα χαρακτηριστικά που θέλουν.
Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες Για περαιτέρω έρευνα προτείνεται η διεξαγωγή ποσοτικής έρευνας, με τη χρήση ερωτηματολογίου σε μεγαλύτερο δείγμα και μεγαλύτερο εύρος. Δηλαδή η μελέτη της σχέσης μεταξύ της ανάμειξης, της ψυχολογικής δέσμευσης και της αφοσίωσης των φιλάθλων σε ολόκληρη την Ελλάδα.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ