Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena 223
Qari g all-ódud - Sena B Óadd wara G id il-óamsin It-Trinità Qaddisa Solennità Qari I Il-Mulej hu tassew Alla kemm fil-g oli tas-sema kif ukoll hawn isfel fl-art, u m hawnx ie or g ajru. Qari mill-ktieb tad-dewteronomju Dewt 4, 32-34.39-40 Mosè kellem lill-poplu u qal: 32 «Staqsi liω-ωminijiet tal-img oddi, iω-ωminijiet ta qabel, sa minn mindu Alla alaq il-bniedem fuq l-art, fittex minn tarf g all-ie or tas-sema, u ara kienx hemm rajja hekk kbira b al din, jew qattx instemg et o ra b alha. 33 Qatt kien hemm poplu li sama le en Alla jitkellem minn on-nar - b alma smajt int - u baqa aj? 34 Jew qatt xi alla fittex li jag Ωel g alih poplu minn fost poplu ie or b ti rib, b sinjali, b g e ubijiet, b taqbid, b id qawwija u bi drieg merfug, b g emejjel kbar tal-biωa, b alma g amel g alik quddiem g ajnejk fl-e ittu l-mulej, Alla tieg ek? 39 Mela, kun af illum, u Ωommha f mo ok, li l-mulej hu tassew Alla, kemm fl-g oli tas-sema kemm hawn isfel fuq l-art, u li ma hawnx ie or g ajru. 40 Óares, g alhekk, l-ordnijiet u l-kmandamenti tieg u li se nag tik illum biex ikollok riωq, int u wliedek warajk, alli tg ix Ωmien twil fuq l-art li l-mulej, Alla tieg ek, se jag tik g al dejjem.» Il-Kelma tal-mulej Rl. Irroddu ajr lil Alla 224
It-Trinità Qaddisa Salm Responsorjali Rl. (12b): Hieni l-poplu li l-mulej g aωel b wirtu Salm 32 (33), 4-5.6.9.18-19.20.22 4 Sewwa hi l-kelma tal-mulej, kollox bil-fedeltà huwa g amel. 5 Hu j obb id-dritt u s-sewwa; bit-tjieba tal-mulej mimlija l-art. Rl. 6 Bil-kelma tal-mulej saru s-smewwiet, u b nifs fommu t-tiωjin kollu tag hom. 9 G ax hu tkellem, u kollox sar; hu ordna, u kollox se. Rl. 18 Ara, g ajnejn il-mulej fuq dawk li jibωg u minnu, fuq dawk li jittamaw fit-tjieba tieg u, 19 biex je ilsilhom mill-mewt ajjithom, u ja jihom fi Ωmien il- u. Rl. 20 Ru na tixxennaq g all-mulej, hu l-g ajnuna u t-tarka tag na. 22 Óa tkun, Mulej, it-tjieba tieg ek fuqna, kif fik hi t-tama tag na. Rl. 225
Qari g all-ódud - Sena B Qari II Irçevejtu l-ispirtu tal-adozzjoni ta wlied Alla. Qari mill-ittra ta San Pawl Appostlu lir-rumani Rum 8, 14-17 Óuti, 14 dawk kollha li jmexxihom l-ispirtu ta Alla huma wlied Alla. 15 G ax intom ma rçevejtux l-ispirtu li jwassalkom g all-jasar biex ter g u taqg u fil-biωa, imma rçevejtu l-ispirtu li jag mel minnkom ulied adottivi; u li bih a na nistg u ng ajtu: «Abbà! Missier!» 16 Dan l-ispirtu jixhed flimkien mal-ispirtu tag na li a na wlied Alla. 17 Jekk a na wlied, a na wkoll werrieta, werrieta ta Alla, werrieta ma Kristu: ladarba a na nbatu mieg u, biex mieg u nkunu gglorifikati. Il-Kelma tal-mulej Rl. Irroddu ajr lil Alla Akklamazzjoni qabel l-evan elju Hallelujah. Rl. Hallelujah Glorja lill-missier, u lill-iben, u lill-ispirtu s-santu, lil Alla li hu, u li kien u li g ad irid ji i. Rl. Hallelujah ara Apok 1, 8 226
It-Trinità Qaddisa Evan elju G allmu u g ammdu fl-isem tal-missier u tal-iben u tal-ispirtu s-santu. G eluq tal-evan elju skont San Mattew Mt 28, 16-20 F dak iω-ωmien, 16 il- dax-il dixxiplu telqu lejn il-galilija u marru fuq il-muntanja fejn kien ordnalhom Ìesù. 17 Kif rawh, inxte tu quddiemu, g alkemm xi w ud iddubitaw. 18 Ìesù resaq ikellimhom u qalilhom: «Lili ng atat kull setg a fis-sema u fl-art. 19 Morru, mela, ag mlu dixxipli mill- nus kollha, u g ammduhom fl-isem tal-missier u tal-iben u tal-ispirtu s-santu, 20 u g allmuhom i arsu dak kollu li ordnajtilkom jien. U ara, jiena mag kom dejjem, sal-a ar taω-ωmien.» Il-Kelma tal-mulej Rl. Tif ir lilek Kristu 227
Qari g all-ódud - Sena B Óadd wara it-trinità Qaddisa It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Qari I Hawn hu d-demm tal-patt li l-mulej g amel mag kom. Qari mill-ktieb tal-eωodu EΩ 24, 3-8 F dak iω-ωmien, 3 Mosè niωel jg id lill-poplu kulma qallu l-mulej u kulma ordnalu. Il-poplu wie eb b le en wie ed u qal: «Kulma qalilna l-mulej nag mluh.» 4 Mosè kiteb il-kliem kollu tal-mulej, u filg odu qam, bena artal ta t il-muntanja, u waqqaf tnax-il plier g at-tnax-il tribù ta IΩrael. 5 Imbag ad bag at xi Ωg aωag minn ulied IΩrael biex joffru sagrifiççji u joqtlu g o iela b ala sagrifiççji tas-sliem lill-mulej. 6 Mosè a nofs id-demm u qieg du fi bwieqi, u xerred in-nofs l-ie or fuq l-artal. 7 Imbag ad a l-ktieb tal-patt, u qara minnu hekk li seta jisimg u l-poplu. U huma qalu: «Kulma qalilna l-mulej nag mluh, u nisimg u minnu.» 8 Mosè mbag ad a d-demm u, hu u jroxxu fuq il-poplu, qal: «Hawn hu d-demm tal-patt li l-mulej g amel mag kom skont dan il-kliem kollu.» Il-Kelma tal-mulej Rl. Irroddu ajr lil Alla 228
It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Salm Responsorjali Rl. (13): Ng olli l-kalçi tas-salvazzjoni, u isem il-mulej insejja Salm 115 (116), 12-13.15.16bç.17-18 12 Xi rrodd lill-mulej g all- id kollu li g amel mieg i? 13 Ng olli l-kalçi tas-salvazzjoni, u isem il-mulej insejja. Rl. 15 G aωiωa f g ajnejn il-mulej hi l-mewt tal- bieb tieg u. 16 Jien qaddej tieg ek, bin il-qaddejja tieg ek. Int allejtli l-irbit tieg i. Rl. 17 Lilek noffri sagrifiççju ta radd il- ajr, u isem il-mulej insejja. 18 Intemm lill-mulej il-weg diet tieg i, quddiem il-poplu tieg u kollu. Rl. 229
Qari g all-ódud - Sena B Qari II Id-demm ta Kristu jnaddaf il-kuxjenza tag na. Qari mill-ittra lil-lhud Lhud 9, 11-15 Óuti, 11 Kristu ie b ala l-qassis il-kbir tal- id li di à ie. Hu da al minn tinda aqwa u aktar perfetta li mhijiex ma duma b idejn il-bnedmin, ji ifieri mhijiex olqien ta din l-art; 12 hu da al darba g al dejjem fis-santwarju, mhux bis-sa a tad-demm tal-mog oω u tal-g o iela, imma bis-sa a ta demmu stess, u hekk kiseb fidwa g al dejjem. 13 Jekk id-demm tal-mog oω u tal-gniedes u l-irmied tal-g o la mraxxax fuq dawk li huma mni sa jista jqaddishom billi jag tihom l-indafa tal- isem, 14 kemm aktar id-demm ta Kristu, li bl-ispirtu ta dejjem offra lilu nnifsu vittma safja lil Alla, jista jnaddaf il-kuxjenza tag kom mill-g emil mejjet biex taqdu lil Alla aj! 15 U g alhekk hu medjatur ta patt did, testment did, biex, wara li se et il-mewt g all-fidwa tal- tijiet li saru fi Ωmien il-patt ta qabel, dawk li huma msej a minn Alla jiksbu l-wirt ta dejjem li hu weg edhom. Il-Kelma tal-mulej Rl. Irroddu ajr lil Alla 230
It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Sekwenza Is-sekwenza tista ma ting adx. Tista wkoll ting ad fil-forma l-qasira li tibda: Dan obω l-an li, mag mul ikel. Fa ar, Sijon, lill-feddej, ir-rag aj tieg ek u l-mexxej, bl-innijiet u bl-g ana. Ibqa fa ru daqs kemm tista, g ax Hu l fuq minn kull tif ir, qatt ma tfa ru kemm jist oqqlu. G at-tif ir a a tal-g a eb, il- obω aj li jag ti l- ajja, hawn quddiemna f dan il-jum. Dak il- obω li fuq il-mejda, lill-appostli fl-ikla mqaddsa, kien ing ata biex jikluh. Ikun s i it-tif ir tieg ek, b qalb ferrie a, b le en g oli, ikun jixraq fer ir-ru. G ax dal-jum ta festa kbira, ta dik l-ikla hu t-tifkira, meta saret l-ewwel darba. F dina l-ikla s-sultan tag na, l-g id il- did tal-li i l- dida, temm g al kollox l-g id qadim. Lauda Sion Salvatorem, lauda ducem et pastorem, in hymnis et canticis. Quantum potes, tantum aude: quia maior omni laude, nec laudare sufficis. Laudis thema specialis, panis vivus et vitalis hodie proponitur. Quem in sacrae mensa cenae, turbae fratrum duodenae datum non ambigitur. Sit laus plena, sit sonora, sit iucunda, sit decora mentis iubilatio. Dies enim sollemnis agitur, in qua mensae prima recolitur huius institutio. In hac mensa novi Regis, novum Pascha, novae legis, phase vetus terminat. 231
Qari g all-ódud - Sena B Il-qadim twarrab mill- did, dak li hu ie flok ix-xbieha, id-dawl bieg ed dlam il-lejl. Dak li twettaq fl-a ar çena, Kristu ried jibqa ji edded, biex ikun tifkira tieg u. Img allmin b tag lim imqaddes, nibdlu l- obω u l-inbid tag na b sagrifiççju g as-sa a tag na. Twemmin did lilna l-insara, li dal- obω jinbidel f Ìisem, u l-inbid jinbidel f Demm. Dak li ma tarax jew tifhem, it-twemmin isa u u jwettqu, fuq kull ordni tan-natura. Ta t xbihat fejn a na nilm u mhux il- ajja, imma sinjali, jin bew wejje hekk g eωieω. Ikel Ìismu, xorb hu Demmu; iωda Kristu s i hemm mo bi ta t kull wa da mix-xbihat. S i jittiekel Kristu kollu, bla jitkisser, bla jitfarrak, bla jinqasam minn min jie du. Vetustatem novitas, umbram fugat veritas, noctem lux eliminat. Quod in cena Christus gessit, faciendum hoc expressit in sui memoriam. Docti sacris institutis, panem, vinum in salutis consecramus hostiam. Dogma datur christianis, quod in carnem transit panis, et vinum in sanguinem. Quod non capis, quod non vides, animosa firmat fides, praeter rerum ordinem. Sub diversis speciebus, signis tantum et non rebus, latent res eximiae. Caro cibus, sanguis potus: manet tamen Christus totus sub utraque specie. A sumente non concisus, non confractus, non divisus: integer accipitur. 232
It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Jieklu elf u jiekol wie ed, kemm a dan, hekk jie du huma, bla jintemm meta jittiekel. Jieklu t-tajba, jieklu l- Ωiena; imma l dawk i ib il- ajja, lil dawn jix et fit-telfien. Mewt g all- Ωiena, ajja g at-tajba ara kif jinbidel fihom, g alkemm jie du l-istess ikel. Meta l-ostja tkun maqsuma, la tibωax, imm inti ftakar, ta t ix-xbieha ta kull farka hemm jinsab daqs fl-ostja s i a. Ebda ksur ma jsir fi Kristu; biss ix-xbieha tkun miksura: u b dal-ksur xejn ma jitnaqqas f Dak li hu ta t din ix-xbieha. Sumit unus, sumunt mille: quantum isti, tantum ille: nec sumptus consumitur. Sumunt boni, sumunt mali: sorte tamen inaequali, vitae vel interitus. Mors est malis, vita bonis: vide paris sumptionis quam sit dispar exitus. Fracto demum sacramento, ne vacilles, sed memento tantum esse sub fragmento, quantum toto tegitur. Nulla rei fit scissura: signi tantum fit fractura, qua nec status, nec statura signati minuitur. * * * Dan obω l-an li, mag mul ikel g all-bnedmin fit-triq tal- ajja, ikel bnin g all-ulied kollha, li m g andux fix-xejn jintrema. Bi xbihat kien ilu m abbar, f dik l-offerta ta IΩakk, fil- aruf li nqatel fl-g id, u fil-manna tad-deωert. Ecce panis angelorum, factus cibus viatorum: vere panis filiorum, non mittendus canibus. In figuris praesignatur, cum Isaac immolatur, agnus Paschae deputatur, datur manna patribus. 233
Qari g all-ódud - Sena B Int rag aj tajjeb, obω tassew, Ìesù tag na, enn g alina; Int itmag na u arisna: Inti lilna l- id urina fl-art imbierka tal- ajjin. Int li taf u tista kollox, li titmag na hawn f dil- ajja, hemm ag milna lkoll imsie ba, f g aqda wa da lkoll werrieta mal-qtajjiet tal-qaddisin. Ammen. Hallelujah. Bone pastor, panis vere, Iesu, nostri miserere: Tu nos pasce, nos tuere, Tu nos bona fac videre in terra viventium. Tu qui cuncta scis et vales, qui nos pascis hic mortales: tuos ibi commensales, coheredes et sodales fac sanctorum civium. Amen. Alleluia. Akklamazzjoni qabel l-evan elju Hallelujah. Rl. Hallelujah Jiena hu l- obω il- aj, li niωel mis-sema, jg id il-mulej; jekk xi add jiekol minn dan il- obω jg ix g al dejjem. Rl. Hallelujah Ìw 6, 51 234
It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Evan elju Dan hu ismi. Dan hu demmi. Qari mill-evan elju skont San Mark Mk 14, 12-16.22-26 12 Fl-ewwel jum tal-aωωmi, meta kienu jissagrifikaw il- aruf tal-g id, id-dixxipli tieg u qalu lil Ìesù: «Fejn tridna mmorru n ejju biex tiekol l-ikla tal-g id?«13 Imbag ad hu bag at tnejn mid-dixxipli tieg u u qalilhom: «Morru l-belt, u tiltaqg u ma ra el i orr arra ilma. Morru warajh, 14 u g idu lil sid id-dar ta fejn tarawh die el, Qallek l-img allem: Fejn hi l-kamra tieg i li fiha nista niekol l-ikla tal-g id mad-dixxipli tieg i? 15 U hu jurikom kamra kbira fuq, img ammra u lesta. Óejjulna hemmhekk.» 16 U d-dixxipli marru u da lu fil-belt, u sabu kollox kif kien qalilhom hu; u ejjew l-ikla tal-g id. 22 Huma u jieklu, a l- obω f idejh, qal il-barka, qasmu, newwilhulhom u qal: «Óudu, dan hu ismi.» 23 Imbag ad a kalçi f idejh, radd il- ajr, u newwilhulhom, u lkoll xorbu minnu. 24 U qalilhom: «Dan huwa demmi, id-demm tal-patt, li jixxerred g al afna. 25 Tassew ng idilkom, li ma nixrobx iωjed mill-frott tad-dielja sa dak in-nhar li nixrob inbid did fis-saltna ta Alla.» 26 Imbag ad kantaw is-salmi u ar u lejn l-g olja taω-ûebbu. Il-Kelma tal-mulej Rl. Tif ir lilek Kristu 235
Qari g all-ódud - Sena B Nhar il-ìimg a fuq it-tieni Óadd Wara G id il-óamsin Il-Qalb Imqaddsa ta Ìesù Solennità Qari I Daret g alija qalbi. Qari mill-ktieb tal-profeta Hoseg a Hos 11, 1.3-4.8ç-9 Dan jg id il-mulej: 1 Meta kien tfajjel IΩrael abbejtu, u mill-e ittu sejja t lil ibni. 3 Kont jien li l Efrajm g allimtu jimxi, irfajthom fuq dirg ajja, iωd huma m g arfux kemm kont adt siebhom! 4 Bi bula ta bnedmin jien bidthom, b rabtiet ta m abba; u kont g alihom b al min jerfa tarbija ma addejh, u lejha mmil nitmag ha. 8 Daret g alija qalbi, tqanqlet bil-bosta nienti. 9 Le, ma n addimx il-korla m e a tieg i; le, ma ner ax in ib fix-xejn l Efrajm, g ax Alla jien, u mhux bniedem, jien f nofsok il-qaddis; jien ma ni ix biex neqred. Il-Kelma tal-mulej Rl. Irroddu ajr lil Alla 236
Il-Qalb Imqaddsa ta Ìesù Salm Responsorjali Is 12, 2-3.4bçd. 5-6 Rl. (3): Kollkom fer ana timlew l-ilma mill-g ejun tas-salvazzjoni 2 Ara, Alla s-salvazzjoni tieg i, jiena nittama u ma jkollix mniex nibωa. G ax qawwieti u g anjieti hu l-mulej, g alija sar is-salvazzjoni. 3 Kollkom fer ana timlew l-ilma mill-g ejun tas-salvazzjoni. Rl. 4 Roddu ajr lill-mulej, sej u ismu, g arrfu lill- nus bl-g emejjel tieg u, xandru li ismu huwa fl-g oli. Rl. 5 G annu lill-mulej g ax g amel wejje kbar; a jkun dan mag ruf mal-art kollha. 6 AqbeΩ bil-fer, g anni, int li tg ammar f Sijon, g ax kbir hu f nofsok il-qaddis ta IΩrael. Rl. 237
Qari g all-ódud - Sena B Qari II Kunu afu li l-im abba ta Kristu tisboq kull g erf. Qari mill-ittra ta San Pawl Appostlu lill-efesin Efes 3, 8-12.14-19 Óuti, 8 lili, l-iωg ar fost il-qaddisin kollha, ing atatli din il-grazzja li nxandar fost il-pagani l-evan elju tal-g ana ta Kristu, g ana li ebda mo ma jista jifhmu, 9 u li no ro g ad-dawl quddiem kul add kif Alla temm il-pjan tal-misteru, li kien mo bi sa minn dejjem f Alla li alaq kollox. 10 B hekk l-g erf ta Alla, g erf ta kull xorta ta mezzi, ikun issa mg arraf permezz tal-knisja lill-prinçpijiet u lis-setg at tas-sema, 11 skont il-pjan li hu kien fassal sa minn dejjem fi Kristu Ìesù Sidna. 12 Bih a na g andna l- ila nersqu permezz tal-fidi tag na fih. G alhekk 14 jiena ninωel g arkupptejja quddiem il-missier 15 li minnu tie u isimha kull familja fis-sema u fl-art, 16 biex skont l-g ana tal-glorja tieg u, jag tikom li bil-qawwa tieg u permezz tal-ispirtu tieg u, tissa u fil-bniedem ta ewwa, 17 u li Kristu jg ammar f qalbkom permezz tal-fidi, biex tniωωlu l-g eruq tag kom fl-im abba u fuqha tibnu ajjitkom. 18 B hekk tkunu tistg u tifhmu, flimkien mal-qaddisin kollha, x inhu l-wisa u t-tul, l-g oli u l-fond tal-im abba ta Kristu; 19 tag rfu kemm din l-im abba ta Kristu tisboq kull g erf, biex timtlew bil-milja kollha ta Alla. Il-Kelma tal-mulej Rl. Irroddu ajr lil Alla 238
Il-Qalb Imqaddsa ta Ìesù Akklamazzjoni qabel l-evan elju Hallelujah. Rl. Hallelujah Alla abbna u bag at lil Ibnu biex ikun ta tpattija g al dnubietna. Rl. Hallelujah 1 Ìw 4, 10b Jew Akklamazzjoni qabel l-evan elju Hallelujah. Rl. Hallelujah Óudu fuqkom il-madmad tieg i u tg allmu minni, g aliex jiena ta qalb elwa u umli. Rl. Hallelujah Mt 11, 29ab 239
Qari g all-ódud - Sena B Evan elju Nifidlu enbu b lanza u minnufih are demm u ilma. Qari mill-evan elju skont San Ìwann Ìw 19, 31-37 31 Billi kien Jum it-t ejjija tal-g id, il-lhud ma ridux li f jum is-sibt l-i sma jibqg u fuq is-salib, g ax dak is-sibt kien jum solenni g alihom. Talbu mela lil Pilatu biex jiksrulhom ri lejhom u jne u l-i sma. 32 G alhekk ew is-suldati u kisru r-ri lejn tal-ewwel u tat-tieni wie ed li kienu msallbin mieg u. 33 IΩda meta waslu g al Ìesù, billi raw li kien a mejjet, ma kisrulux ri lejh. 34 Madankollu wie ed mis-suldati nifidlu enbu b lanza, u minnufih are demm u ilma. 35 Dan qieg ed jixhdu min ra b g ajnejh, u x-xhieda tieg u hija minnha. Hu jaf li qieg ed jg id il-verità, biex intom ukoll temmnu. 36 G ax dan ara biex isse l-iskrittura li tg id: «Ebda wa da minn g admu ma qasmulu.» 37 U hemm ukoll kitba o ra fl-iskrittura li tg id: «Huma g ad i arsu lejn min nifdu.» Il-Kelma tal-mulej Rl. Tif ir lilek Kristu 240