Διατύπωση Κλινικού Ερωτήµατος Στέργιος Πολύζος Ενδοκρινολόγος ΠΡΟΜΕΣΙ 2013 - Ιατρική βασισµένη στην τεκµηρίωση
Ιατρική βασισµένη στην τεκµηρίωση (EBM)
Ποικίλες Από προφανείς και άµεσα διαθέσιµες Έως σύνθετες και δύσκολο να απαντηθούν ή/και αναπάντητες Κλινικές ανάγκες
1 ο βήµα στην άσκηση της τεκµηριωµένης ιατρικής 1 ο βήµα στην ικανοποίηση κλινικών αναγκών Σηµείο εκκίνησης της άσκησης τεκµηριωµένης ιατρικής Αντιπαραβολή µε το ερευνητικό ερώτηµα ΑΡΧΗ ΗΜΙΣΥ ΠΑΝΤΟΣ (Πλάτων) Διατύπωση Κλινικού Ερωτήµατος
Γυναίκα 76 ετών εισάγεται λόγω προοδευτικά επιδεινούµενης δύσπνοιας και οιδηµάτων κάτω άκρων/ 3 η κατά σειρά εισαγωγή µε τα ίδια συµπτώµατα/ έκδηλη ανησυχία-φόβος θανάτου ΑΤΟΜΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Συµφορητική Κ/Α διαγνωσθείσα προ 6µήνου- Έκτοτε σε διουρητικά, α-μεα, β-αναστολείς, διγοξίνη & ασπιρίνη ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ: έντονη ωχρότητα, οιδήµατα κάτω άκρων άµφω µε εντύπωµα, διατεταµένες σφαγίτιδες και φλεβοκοµβικό ρυθµό Α/Α ΘΩΡΑΚΟΣ: πνευµονική συµφόρηση µε µικρές αµφοτερόπλευρες διηθήσεις ΗΚΓ: φλεβοκοµβικός ρυθµός U/S: Κλάσµα εξώθησης 25-30% Κλινικό Σενάριο
1.... 2.... 3.... Κάνετε 3 ερωτήσεις γι αυτήν την ασθενή
Υποβάθρου Αναζήτηση γενικών γνώσεων 1 ερωτηµατικό επίρρηµα + 1 ρήµα + 1 ασθένεια/διαγνωστική δοκιµασία/ ρήµα Textbooks/ uptodate.com/ medscape.com κλπ Evidence-based, αλλά και Opinion-based Προσκηνιακές Αναζήτηση εξειδικευµένης γνώσης 4 συστατικά στοιχεία (PICO) Π.χ. Τι είναι συµφορητικής Κ/Α; Τι µπορεί να προκαλέσει οξεία επιδείνωση συµφορητικής Κ/Α; Είδη ερωτήσεων
1. Ασθενής/ ασθένεια 2. Παρέµβαση/ έκθεση 3. Σύγκριση 4. Έκβαση (+ χρόνος) Patient Intervention Comparator/ control Outcome Σε ενήλικες µε συµφορητική Κ/Α και φλεβοκοµβικό ρυθµό η προσθήκη ασενοκουµαρόλης (συγκριτικά µε ασθενείς µε συµφορητική Κ/Α και φλεβοκοµβικό ρυθµόχωρίς ασενοκουµαρόλη) θα ελάττωνε τη 10-ετή θνητότητα από θροµβοεµβολική νόσο; PICO
PICO - υπόδειγµα http://www.cebm.net
Straus SE et al, Evidence-based medicine
T T PICO plus / PICOTT
1. Γνωστικός συντονισµός: αντιµετωπίζω πρόβληµα/ γνωρίζω τη λύση 2. Γνωστικός αποσυντονισµός: αντιµετωπίζω πρόβληµα/ δε γνωρίζω τη λύση/ αναγνωρίζω το «κενό» µου 3. Άγνοια: αντιµετωπίζω πρόβληµα/ δε γνωρίζω τη λύση/ δεν αναγνωρίζω το «κενό» µου Αντιδράσεις στη γνώση και στην έλλειψη γνώσης -I don t know! -PubMed it!
Κλινικά ευρήµατα Επιδηµιολογία Αιτιολογία Διαφορική διάγνωση Διαγνωστικές δοκιµασίες Πρόγνωση Θεραπεία Πρόληψη Ποιότητα ζωής Κόστος Αλληλεπίδραση µε Ασθενείς Συναδέρφους Φίλους Τον «εαυτό» µας Διάβασµα Διαδίκτυο Τηλεόραση Πού και πώς προκύπτουν οι κλινικές ερωτήσεις
http://www.dartmouth.edu
Περισσότερες ερωτήσεις, παρά διαθέσιµος χρόνος 1. Επιλογή σηµαντικότερων I. Ανάγκη Ασθενούς/ασθενών II. Ανάγκη γιατρού III. Ενδιαφέρον IV. Διαθέσιµος χρόνος V. Επαναληψιµότητα 2. Προγραµµατισµός: µέχρι πότε θα πρέπει να απαντηθεί 3. Καταγραφή I. Σελίδα µε 4 στήλες (P-I-C-O) (χαρτί, Η/Υ) II. Στενογραφηµένες σηµειώσεις III. Κινητό «τηλέφωνο» 15-60 sec Επιλογή, προγραµµατισµός και καταχώρηση ερωτήσεων
Πιο στοχευµένες ερωτήσεις Λεπτοµερέστερη αναζήτηση Πιο ακριβείς απαντήσεις Βελτιστοποίηση χρήσης χρόνου Μάθηση προσανατολισµένη στην κλινική ανάγκη Αποκατάσταση «γνωστικού συντονισµού» Αποδοτικότερη µάθηση Γιατί να ασχοληθεί κανείς µε τη σαφή διατύπωση ερωτήσεων
PICOmaker για smartphones www.library.ualberta.ca /pdazone/pico Ασκώντας τεκµηριωµένη ιατρική στην πράξη
Εκπαιδευτική συνταγή Straus SE et al, Evidence-based medicine
P Primary search term Synonym 1 Synonym 2 I C O Αναζήτηση βέλτιστης πληροφορίας
Αναζήτηση βέλτιστης πληροφορίας
MeSH terms
("Non-alcoholic Fatty Liver Disease"[Supplementary Concept] OR "Non-alcoholic Fatty Liver Disease"[All Fields] OR "nonalcoholic fatty liver disease"[all Fields]) AND ("diabetes mellitus, type 2"[MeSH Terms] OR "type 2 diabetes mellitus"[all Fields])
Αναζήτηση βέλτιστης πληροφορίας http://library.downstate.edu
Quality of life: RCT Αναζήτηση βέλτιστης πληροφορίας http://www.dartmouth.edu
Φύλο εργασίας http://www.dartmouth.edu
Ευχαριστώ!!!