Αναστοχασμός
ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ 1ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ(A): ΣΠΑΘΗΣ ΜΑΡΙΟΣ ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΥΠΟΥΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Τελικό στάδιο 19/12/2014 Παρασκευή (7 η ώρα) Ζητήματα μάθησης Τι είδους συνδέσεις ανάμεσα στον χώρο εργασίας και το γνωστικό σας αντικείμενο αναγνωρίσατε στις απαντήσεις των μαθητών σας; Επειδή η δραστηριότητα ήταν καθαρά μαθηματικού περιεχομένου, οι απαντήσεις ήταν άμεσα συνδεδεμένες με το πνεύμα της διερεύνησης Ποιες δεξιότητες/γνώσεις/ ικανότητες θεωρείτε ότι απέκτησαν οι μαθητές σας; Ψήγματα αφαιρετικής διαδικασίας και προσπάθεια εύρεσης αναλλοίωτων Ζητήματα διδασκαλίας Γιατί επιλέξατε αυτή τη δραστηριότητα; Πώς συνδέθηκε με το πρόγραμμα σπουδών και ποιοι ήταν οι διδακτικοί σας στόχοι; Το θέμα της δραστηριότητας είχε άμεσα να κάνει με το χώρο εργασίας, το «επάγγελμα» του μαθηματικού και τα βασικά αιτούμενα αυτού: Αφαίρεση, εύρεση αναλλοίωτων, εικασία, ανακάλυψη, απόδειξη Πώς αξιοποιήσατε τον χώρο εργασίας; Κρίνετε ότι η προσέγγιση με τον χώρο εργασίας βοήθησε τους μαθητές και με ποιο τρόπο; (τι θα μπορούσατε άλλο να κάνετε;) Κάποιοι μαθητές βοηθήθηκαν να αλλάξουν στάση απέναντι στο ψυχρό κλίμα των εξετάσεων. Θα σχολίαζα όμως ότι αυτοί ήταν ήδη «έτοιμοι» να βοηθηθούν. Οι πολύ καλοί μαθητές ενεργοποίησαν μεγάλο μέρος των δυνατοτήτων τους. Στο τελικό στάδιο της δραστηριότητας, το οποίο εφαρμόστηκε με ομαδοσυνεργατική
διδασκαλία και μάθηση ενεργοποιήθηκαν πάρα πολύ ΟΛΟΙ οι μαθητές από το σύνολο των 16, που συμμετείχαν) με εξαίρεση 2 μόνο μαθητές Ποια στοιχεία διερευνητικής μάθησης αναγνωρίσατε στη διδασκαλία σας; Παρακαλώ τσεκάρετε () στον Πίνακα Ι και ΙΙ όποιες διαστάσεις διερεύνησης αναγνωρίσατε στη διδακτική σας παρέμβαση είτε δικαιολογώντας την άποψή σας είτε δίνοντας ένα παράδειγμα. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε μια τάξη διερευνητικής μάθησης Διαστάσεις Δικαιολόγηση/παράδειγμα Να υποστηρίζει τις προσπάθειες των μαθητών, Επειδή τα αρχικά στάδια της εργασίας έγιναν στο σπίτι, όσοι μαθητές ασχολήθηκαν και δεν είχαν επιτυχία με τα ερωτήματα πήραν τις απαιτούμενες διευκρινίσεις και τις κατάλληλες υποδείξεις, ώστε να φέρουν ολοκληρωμένη την αντίστοιχη εργασία Να αξιοποιεί εποικοδομητικά την υπάρχουσα γνώση τους, Να προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών με κατάλληλα ερωτήματα Να διαχειρίζεται συζητήσεις σε μικρές ομάδες μαθητών αλλά και στην ολομέλεια της τάξης, Να ενθαρρύνει τους μαθητές να εκφράζουν διαφορετικές οπτικές για το ίδιο θέμα Αυτή ακριβώς ήταν μία από τις απαιτήσεις του πρώτου σταδίου της εργασίας Η παρουσίαση του πρώτου ερωτήματος ως μια προσπάθεια γενίκευσης μιας τυπικής άσκησης του σχολικού βιβλίου (από το ημίτονο μιας γωνίας να πάμε στο ημίτονο της μισής γωνίας), έδωσε λαβή σε μαθητές να διατυπώσουν ως εύλογη απορία τον αν μπορεί η γενίκευση αυτή να λειτουργήσει ανάποδα (από το ημίτονο μιας γωνίας να πάμε στο ημίτονο της διπλάσιας γωνίας) Στο τρίτο στάδιο της εργασίας, ασχοληθήκαμε αρχικά με τις σκέψεις της κάθε ομάδας Όπως αναφέρθηκε στο παραπάνω
Να συνδέει τις ιδέες των μαθητών με έννοιες των μαθηματικών και των φυσικών επιστημών. Η ίδια η εργασία ήταν δομημένη μέσα σε μαθηματικό πλαίσιο, οπότε η σύνδεση υπήρχε από την αρχή ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Oι μαθητές σε μια τάξη διερευνητικής μάθησης Διαστάσεις Δικαιολόγηση/παράδειγμα Παρατηρούν φαινόμενα Αρωγός στην προσπάθεια αυτή ήταν ένα λογισμικό DGS, το οποίο βοήθησε στο να αποδομηθεί μια άσκηση από τα περιττά της και να εμφανιστούν οι αναλλοίωτες ιδιότητες που υπήρχαν Θέτουν ερωτήματα Τέθηκαν και από τον διδάσκοντα και από τους μαθητές, όπως έχει Αναζητούν επιστημονικούς τρόπους για να απαντήσουν στα ερωτήματα (διενεργούν πειράματα, ελέγχουν μεταβλητές με συστηματικό τρόπο, υπολογίζουν, αναζητούν κανονικότητες και σχέσεις, κάνουν εικασίες και προσπαθούν να τις αποδείξουν κλπ.) Ερμηνεύουν τα αποτελέσματα Αξιολογούν τις λύσεις Επικοινωνούν σχετικά με τα αποτελέσματα και τις λύσεις με διαφορετικούς τρόπους (συζητήσεις, παρουσιάσεις, posters κ.λπ.) Επαγγελματική εξέλιξη αναφερθεί παραπάνω Πάλι εδώ βοήθησε ή ακόμη και «εξανάγκασε» το μαθηματικό πλαίσιο που από την αρχή ήταν δοσμένη η εργασία. Στις δύο αυτές ενότητες δεν παρατηρήθηκε κάτι ιδιαίτερο, δεδομένου του ό,τι τα ερωτήματα ήταν συγκεκριμένα. Κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις επί των τελικών λύσεων, δεν έφτασε ο χρόνος να σχολιαστούν και έμεινα σε επίπεδο απλής αναφοράς Στο τελευταίο στάδιο της εργασίας όπου οι μαθητές δούλεψαν στην τάξη ομαδοσυνεργατικά, οι ομάδες επικοινωνούσαν με τις υπόλοιπες ομάδες ώστε να βοηθηθούν και να ανταλλάξουν σκέψεις Παρουσιάστε ένα περιστατικό που νομίζετε ότι ήταν κρίσιμο για την εξέλιξη της διδασκαλίας σας.
Το σημείο όπου το δεύτερο ερώτημα το οποίο είχε αποφασιστεί ότι θα τεθεί ούτως ή άλλως, τελικά τέθηκε ως εύλογη απορία από τους μαθητές. Τι νομίζετε ότι μάθατε εσείς; Τι καινούριο αναγνωρίζετε στις διδακτικές σας ενέργειες και επιλογές; Μεταξύ άλλων, παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα Το προαιρετικό τμήμα της εργασίας (εργασίες στο σπίτι) δεν κινητοποίησε όλους τους μαθητές και ως εκ τούτου κάποια στάδια ανακοινώνονταν στην τάξη μετά την ολοκλήρωσή τους για να έχουν όλοι συμμετοχή. Φαίνεται λοιπόν ότι από τη μια η προαιρετική φάση ενασχόλησης και από την άλλη το ίδιο το πρόβλημα που είχε μεν αρκετές διαδικασίες αφαίρεσης, προσανατολισμένες όμως σε αυστηρό μαθηματικό πλαίσιο αποτέλεσαν εμπόδια τα οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη σε μελλοντική εφαρμογή. Η εύρεση αναλλοίωτων ιδιοτήτων μπέρδεψε κάποιους μαθητές που ήταν συνηθισμένοι να εργάζονται στο σύνηθες κλειστό πλαίσιο «άσκηση λύση», πράγμα το οποίο ομολογώ αποτέλεσε μια «μικρή έκπληξη» δεδομένου ότι κατά τη γνώμη μου τα ερωτήματα τουλάχιστον στο αρχικό τους στάδιο δεν ήταν δύσκολα. Το τελευταίο στάδιο της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας ήταν αυτό που κινητοποίησε το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών, οπότε ακόμη κι αν το πρόβλημα ήταν μέσα στο μαθηματικό του πλαίσιο, εντούτοις αυτό δεν αποτέλεσε σε αυτό το σημείο την τροχοπέδη που είχε αποτελέσει στα προηγούμενα στάδια Έτσι λοιπόν με βάση τα ανωτέρω αυτό που φάνηκε είναι ότι η προαιρετική συμμετοχή δεν κινητοποιεί μεγάλο μέρος των μαθητών. Επίσης, φαίνεται ότι ο προσανατολισμός των μαθητών στις απαιτήσεις του σχολικού εξεταστικού συστήματος αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στη φαντασία και τη δημιουργική σκέψη τους Ποιες αλλαγές θα κάνατε στη διδακτική σας παρέμβαση αν την επαναλαμβάνατε; Σε μελλοντική εφαρμογή της δραστηριότητας προτείνουμε να ακολουθηθούν τα κάτωθι Βοηθητικό στάδιο: Είναι απαιτητό και προτείνεται να γίνει ως εργασία στο σπίτι και να ελεγχτεί η υλοποίησή της Στάδια 1, 2 & 3: Προτείνεται να γίνουν στην τάξη ομαδοσυνεργατικά, με διάρκεια 2 ώρες. Επειδή το στάδιο 2, μπορεί να αποδειχθεί χρονοβόρο ως προς την υλοποίησή του, μπορεί να μπει στο τέλος ως διερεύνηση, ώστε αν δεν ολοκληρωθεί να δοθεί ως εργασία στο σπίτι ή ακόμη και να παραληφθεί Σημείωση: Ο σχεδιασμός της δραστηριότητας αποστέλλεται σε ξεχωριστό φύλλο
The mascil project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement no 320 693 2015 mascil project (G.A. no. 320693), lead partner: University of Education Freiburg; CC BY_NC_SA 4.0 license granted Original idea of this task: Mascil Team The Netherlands