Φαρµακευτική αντιµετώπιση των δυσλιπιδαιµιών και νεοεµφανιζόµενος σακχαρώδης διαβήτης Ελένη Μπιλιανού Καρδιολόγος Υπεύθυνη Λιπιδαιµικού Ιατρείου Τζάνειο Νοσοκοµείο
υσλιπιδαιµίες και ΚΑΝ Οι δυσλιπιδαιµίες εξηγούν το 50% του κινδύνου για έµφραγµα (interheart study) και το 25% των ΑΕΕ (Interstroke study) Μείωση κατά 38.6mg/dl της LDL-C µε στατίνες οδηγεί σε σηµαντική 21% µείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων (CTTC)
Relative Risk for Major Vascular Events * With Statin Therapy RR for Major Vascu ular Events 1.5 1.3 1.1 0.9 0.7 0.5 Favors control Favors statin 0 0 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5+ Years After Baseline *Major coronary event, coronary revascularization, or ischemic stroke. Weighted by absolute LDL difference (treatment vs control) in individual trials at 1 year; reported as relative risk (RR) per 39 mg/dl (1 mmol/l) reduction in LDL-C. Error bars denote 95% confidence intervals. Cholesterol Treatment Trialists Collaborators. Lancet. 2005;366:1267-78
The IVUS technique can detect angiographically silent atheroma Angiogram No evidence of disease IVUS Little evidence of disease Atheroma IVUS=intravascular ultrasound Nissen S, Yock P. Circulation 2001; 103: 604 616
Ανεπιθύµητες ενέργειες από στατίνες Συνήθεις, ήπιες και συχνά παροδικές εξάνθηµα, γαστρεντερικές, κεφαλαλγία,αϋπνία Σπανιώτερα ασυµπτωµατική αύξηση των τρανσαµινασών µυϊκή βλάβη εµφάνιση Σ 2
ιαβήτης και ΚΑΝ Ο διαβήτης διπλασιάζει την ΚΑ νοσηρότητα και θνητότητα Περίπουτο10%τωνΚΑθανάτωνοφείλονταιστοΣ
WOSCOPS STUDY (N=6595) Εξετάστηκε η ανάπτυξη νέων περιστατικών ιαβήτη σε άνδρες ηλικίας 45 έως 64 ετών κατά τη διάρκεια της µελέτης WOSCOPS (the West of Scotland Coronary Prevention Study).
Αποτελέσµατα µε βάση τη θεραπεία (placebo ή πραβαστατίνη 40mg την ηµέρα). Η χορήγηση πραβαστατίνης µείωσε τον κίνδυνο εµφάνισης Σ κατά 30% p=0.042
JUPITER TRIAL (N=17.802) Άνδρες και γυναίκες χωρίς ΚΑΝ και LDL-C 108 mg/dl Μετά από 1.9 έτη η ανάπτυξη Σ ήταν Rosuva 20 mg/d 3% Εικονικό φάρµακο 2.4% P=0.01
Μετα-ανάλυση 13 µελετών µε στατίνες σε 91.140 ασθενείς χωρίς Σ 2 Μετά από 4 χρόνια θεραπείας µε Atorva 10, Prava 40, Simva 40, Rosuva 20 9% αύξηση του κινδύνου για εµφάνιση Σ 2 Sattar et al Lancet 2010
SPARCL TRIAL N = 3.803 αύξηση κινδύνου για Σ 2 Atorva 80 8.71% Εικονικό φάρµακο 6.06% p=0.011
όση στατίνης και Σ 2 Μετα-ανάλυση 5 µελετών σε 32.752 ασθενείς χωρίς Σ Μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης Σ εκείνοι που έλαβαν ισχυρή θεραπεία (OR 1.12) Preiss et al JAMA 2011
Η ανάπτυξη Σ προβλέπεται από FPG (>100) και ΜΣ (ΤΓΛ, BMI, AY) TNT (N=7595) IDEAL (N=7461) 5ετές FU 0-1 πκ για Σ 2 Όµοια επίπτωση σε ασθ. µε υψηλές ή χαµηλές δόσεις (At 80 Si 40 <3.22%> vs At 10 Si 20 <3.35%> ) 2-4 πκ για Σ 2 Συχνότερη εµφάνιση στην έντονη θεραπεία (14.3% vs 11.9% p=0.0027)
Είναι όλες οι στατίνες ίδιες για την ανάπτυξη Σ 2; Atorva, Rosuva, Simva Prava, Lova, Fluva ισχυρότερες έναντι PROVE-IT, Canadian meta-analysis (N=471.250)Carter BMJ 2013
J-PREDICT STUDY Ιάπωνες µε IGT (N=1269) Αλλαγή τρόπου ζωής + Pitavastatin 1-2 mg/d vs controls Pita µικρότερη εµφάνιση Σ (163 vs 186 cases per 1000 py) P=0.041
Pitavastatin is associated with a reduction in HbA1c levels in patients with hypercholesterolemia and diabetes (LIVES) Teramoto T, et al. Expert Opin. Pharmacother. 2010;11(5):817-828
Χρειάζονται περισσότερες µελέτες για να ερευνήσουν εάν οι στατίνες per se προκαλούν Σ 2 ή απλά επιταχύνουν την εξέλιξη προς Σ Σε άτοµα µε προδιάθεση
FDA Το 2012 προσθήκη ενηµέρωσης στο έντυπο των στατινών για την πιθανότητα εµφάνισης Σ µε τη χρήση τους.
ESC-EASD 2013 Αλλαγή του τρόπου ζωής (µεσογειακού τα. διατροφή, άσκηση, διακοπή καπνίσµατος, βάρους) Στατίνες για υψηλού και πολύ υψηλού κινδύνου ανεξαρτήτως επιπέδων της LDL-C Θεραπευτικοί στόχοι για τον υπολοιπόµενο ΚΑ κίνδυνο (πχ τριγλυκερίδια) µελέτες µε φιβράτες
Παράγοντες κινδύνου για Σ Η εξέλιξη του Σ είναι βαθµιαία και συνδέεται µε Αθηρωµατογόνο δυσλιπιδαιµία, υπέρταση, κάπνισµα, παχυσαρκία και καθιστική ζωή που σηµαίνουν αντίσταση στην ινσουλίνη και διαταραχή ανοχής στη γλυκόζη (60% αναπτύσσουν ΚΑΝ) Αλλοι παράγοντες κινδύνου για Σ είναι το οικογενειακό ιστορικό γυναικείο φύλο και Ασιατική φυλή Σηµαντική για τα ΚΑΝ είναι η διάρκεια του Σ. FINDRISK score Έντονη προσπάθεια για αλλαγή του τρόπου ζωής.
Μείωση του ΚΑ κινδύνου στο Σ ότι Μεταανάλυση 5 µελετών (Ν=33040) έδειξε Η ρύθµιση της δυσλιπιδαιµίας και της υπέρτασης µειώνουν κατά πολύ περισσότερο τον κίνδυνο εµφάνισης ΚΑΝ συγκριτικά µε τη ρύθµιση του διαβήτη (8.2, 12.5 και 2.9 αντίστοιχα λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια ανά 200 Σ ασθενείς). Ray KK et al Lancet 2009
Υψηλότερο κίνδυνο ιαβήτης και στατίνες Υπερήλικες, γυναίκες, δόση στατίνης Άτοµαµεπκγιαδιαβήτη
FINDRISC (Finnish dabetes risc score) Age, BMI, WC (male female) 30 min physical activity, vegetables-fruits Antihypertensive drugs High blood glucose at least once Relatives with DM
FINDRISC (Finnish dabetes risc score) <7 χαµηλός κίνδυνος (1/100) 7-11 ελαφρώς αυξηµένος (1/25) 12-14 µέτριος (1/6) Υψηλός (1/3) Πολύ υψηλός (1/2)
RISK / BENEFIT 1/9 Οι ασθενείς υψηλού κινδύνου για Σ έχουν και υψηλότερο κίνδυνο για ΚΑΝ Έχουν εποµένως µεγαλύτερο απόλυτο όφελος από τη θεραπεία µε στατίνες
Ασθενείς υψηλού πολύ υψηλού κινδύνου για ΚΑΝ Ι ΙΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ
Ασθενείς χαµηλού µέτριου κινδύνου για ΚΑΝ Έντονη προσπάθεια αλλαγής τρόπου ζωής Εκτίµηση κινδύνου για Σ αντιµετώπιση Στατίνες επι µη επίτευξης στόχου
Jupiter trial?