Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea 2011

Çirkulari: Ìunju 2011 info@akkademjatalmalti.com www.akkademjatalmalti.com Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea 2011 Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea hu premju importanti afna li jing ata lil awturi emer enti Ewropej u jgawdi presti ju g oli ferm fl-ewropa, b mod partikulari hu presti juω g al pajjiω Ωg ir b al Malta fejn il-pubblikazzjonijiet letterarji b ala regola jiççirkulaw biss fil-gωejjer tag na u rari jixirfu lil hinn minn xtutna. Il-premju jix et l-attenzjoni tieg u fuq kittieba emer enti u g andu l-g anijiet li jenfasizza r-rikkezza enormi u l-kreattività tal-letteratura Ewropea kontemporanja fil-qasam tal-proωa fittizja, li jippromwovi d-diversità s i a tal-letteratura Ewropea u li jistimula ç-çirkulazzjoni tal-letteratura fl-ewropa. Billi jesponi x-xog lijiet ta awturi barra minn pajjiωhom, jimmira wkoll li jikkontribwixxi biex titrawwem attitudni favur letteratura li ti i minn barra l-pajjiω. Ix-xog lijiet tal-awturi rebbie a jitwasslu g and udjenza usa u internazzjonali u jolqtu qarrejja lil hinn mill-konfini nazzjonali u lingwistiçi. Il-premju hu organizzat mill-kummissjoni Ewropea u minn konsorzju mag mul mill-european Writers Council (EWC), il-federation of European Publishers (FEP) u l-european Booksellers Federation (EBF) u hu wkoll ikkofinanzjat mill-kummissjoni Ewropea flimkien mal-konsorzju msemmi. Il-European Writers Council, b koperazzjoni mill-qrib maω-ωew entitajiet imsie ba fil-konsorzju, hu responsabbli mill-organizzazzjoni tal- urija u l-proçedura tal-g aωla f kull wie ed mill-pajjiωi parteçipanti. G al din ir-ra uni, l-akkademja tal-malti, li hi membru formali tal-ewc, ing atat l-inkarigu li tikkoordina l- idma fuq livell nazzjonali u s-sur Carmel Azzopardi, il-president tal-akkademja, in atar il-koordinatur nazzjonali talpro ett. Fil-premju jipparteçipaw il-35 pajjiω Ewropew li huma msie ba fil- Programm Kulturali tal-unjoni Ewropea. Dawn il-pajjiωi jinqasmu fi tliet gruppi. Fl-2009 reb u l-premju awturi mill-awstrija, il-kroazja, Franza, l-ungerija, l-irlanda, l-italja, il-litwanja, in-norve ja, il-polonja, il-portugall, is-slovenja u l-iωvezja. Fl-2010 reb u l-premju awturi mill-bel ju, Çipru, id-danimarka, l-estonja, il-finlandja, il-ìermanja, il-lussemburgu, ir-rumanija, is-slovenja, Spanja u l-ex Repubblika tal-jugoωlavja. Malta se tipparteçipa mal-grupp tal-2011 u mag ha hemm il-boωnja u Óerzegovina, il-bulgarija, ir-repubblika Çeka, il-greçja, l-iωlanda, il-latvja, il-liechtenstein, il-montenegro, is- Serbja, l-olanda, it-turkija, u r-renju Unit. Kull pajjiω jirba il-premju darba kull tliet snin. Il- urija fil-kaω ta Malta hi ffurmata minn 5 membri: erbg a minnhom ew innominati mill-akkademja u wie ed mill-federation of European Publishers, li f Malta hi rrappreωentata minn Dr Christopher Gruppetta. Kull awtur rebbie jing ata 5,000 u x-xog ol tieg u jing ata prijorità fliskema tal-unjoni Ewropea li tiffinanzja t-traduzzjoni ta xog lijiet letterarji. L-awturi rebbie a jgawdu wkoll minn diversi attivitajiet promozzjonali; jing ataw pubbliçità qawwija fil-fiera internazzjonali tal-kotba ta Frankfurt u jkollhom coverage importanti waqt iççerimonja formali tal-g oti tal-premjijiet li ssir fi Brussell. Fl-2010 din iç-çerimonja saret fir-royal Flemish Theatre u l-premjijiet tqassmu mis-sinjura Androulla Vassiliou, il-kummissarju Ewropew responsabbli mill-kultura, l-edukazzjoni, il- MultilingwiΩmu u Ω-Ûg aωag fil-preωenza ta numru kbir ta persuni prominenti mill-qasam tal-kultura, il-letteratura u l-politika. Biex awtur jew awtriçi jikkwalifikaw g all-premju jridu jissodisfaw dawn iω-ωew kundizzjonijiet: ikunu çittadini Maltin ikunu ppubblikaw bejn 2 u 4 kotba (proωa fittizja) biex jikkwalifikaw b ala awturi emer enti. L-awturi Maltin m hemmx g alfejn japplikaw. Il- urija se tie u sieb tidentifika l-awturi li jikkwalifikaw u se tg arbel ix-xog lijiet tag hom. Il- urija trid tressaq ir-rapport finali tag ha sal-a ar ta Ìunju 2011. Iç-çerimonja formali tal-g oti talpremjijiet se ssir fi Brussell f Novembru 2011. Dan il-premju, li g andu l-appo s i tal-ministeru tal-edukazzjoni ta Malta, se jag ti lil pajjiωna l-istess opportunità li ting ata lil pajjiωi ferm akbar minna u se joffri l-possibbiltà li l-awtur Malti u x-xog ol rebbie tieg u jkunu esposti fil-vetrina wiesg a tal-ewropa. Bla dubju se jag ti spinta enormi lill-awtur rebbie kif ukoll lir-rumanz Malti u lilletteratura Maltija in enerali. Is-sit elettroniku uffiçjali tal-premju: www.euprizeliterature.eu www.akkademjatalmalti.com

Ìie lil Pawlu Mizzi, Missier il-ktieb Malti Pawlu Mizzi bena Dar il-ktieb Malti u welled l-ençiklopedija Heritage li g andha l-g an li tiççelebra l-wirt storiku, politiku u letterarju Malti. Fost il-mijiet ta kotba li ppubblika matul l-istorja tal-klabb Kotba Maltin u Midsea Books, ta min isemmi Rajt Malta Tinbidel, iddizzjunarju ta Aquilina u Il-Miklem Malti. Fl-1992 l-istat Malti onorah billi tah il-midalja g all-qadi tar- Repubblika. Fi kliem il-prim Ministru waqt is-serata fl-okkaωjoni ta g eluq it-tmenin sena tieg u, li saret fil-muωew tal- Arkeolo ija, il-belt, nhar is-27 ta Ottubru 2009: Huwa adem fissettur tal-ktieb Malti billi wera fiduçja fil-kapaçità tal-mo Malti, ta kull min fehem li seta jag ti kontribut fl-iωvilupp tal-kultura verbali, miktuba tag na l-maltin. Tant kotba li huwa ppubblika matul medda ta tant snin turi qabelxejn il-fiduçja tieg u fil-mo Malti, im addem fl-oqsma kollha tal-atttività. Minbarra l-kwantità tassew kbira ta kotba u pubblikazzjonijiet o ra li ppreωenta lill-poplu Malti, hemm ukoll il-fatt li huwa fittex li jwessa dejjem aktar id-definizzjoni tal-ktieb Malti, miktub f kull kundizzjoni u f kull settur talesperjenza umana. Dar Doreen Micallef is-sede l- dida tal- Akkademja tal-malti Wara li saru diversi Ωjarat kemm millmembri tal-kunsill tal-akkademja kif ukoll minn diversi periti tal-gvern, nhar il-25 ta Jannar 2011 fil-gazzetta tal-gvern deher avviω nru 6/2011 biex jibdew xog lijiet ta rinovar f nru 12, Flat 2, Triq Sant Andrija, il-belt. Matul ix-xhur li g addew sar xog ol estensiv li jinkludi l-kisi tal-art biççeramika, elettriku u ilma, bibien tal-injam u twieqi odda tal-aluminju. Huwa ma sub li f Diçembru ta din is-sena, f g eluq l-10 snin mill-mewt tal-poetessa, Dar Doreen Micallef tkun inawgurata b ala s-sede l- dida tal-akkademja tal-malti. Fil-preΩent, l-akkademja g adha ΩΩomm l-arkivju tag ha f Palazzo Carafa, il-belt. Serati u lejliet letterarji mal-g aqdiet tal-malti L-Akkademja organizzat ukoll lejliet letterarja flimkien ma g aqdiet o ra tal-malti, u b hekk issa a aktar ir-rabtiet ma kull min ja dem b risq ilsienna u l-letteratura Maltija. Nhar l-erbg a 28 ta Lulju 2010 VersAg tini (IKM) u l-akkademja tal-malti ng aqdu flimkien mal- Kunsill Lokali ta Óal Safi g al serata letterarja bit-titlu Tifkiriet ta Lulju biex ifakkru lil Ìor Zammit, Alfons Maria Galea u Dwardu Cachia f g eluq l-anniversarju ta mewthom. Kotba g al-librerija tag na Mat-Ta bit ta Qalbi Nikol Aquilina Staqsi lir-ri Salv Sammut Weraq Sfajjar fix-xag ri Maurice Mifsud Bonnici Id-Deb a tal-fejqan Maurice Mifsud Bonnici The European Union Prize for Literature (2010) EBF/EWC/FEP 2

Tislima lil Renato Agius Muscat (1938-2011) Renato Agius Muscat twieled fis-17 ta Settembru 1938 u studja l-kulle ta De la Salle fil-kottonera u fis-st Michael s College of Education. Fl-1957 beda l-karriera tieg u b ala g alliem fl-iskejjel primarji tal-gvern u fl-1995 in atar b ala Kap Assistent. Wara li attenda korsijiet fix-xandir f Hatch End, Middlesex, u l-bbc, matul is-snin 1963-71 Renato Agius Muscat a sehem fl-oqsma tax-xandir, kemm tarradju kif ukoll tat-televiωjoni. Renato Agius Muscat ikkontesta flelezzjonijiet enerali tal-1987 u ie elett f isem il-partit Nazzjonalista. Fl-1994 in atar Sindku ta ÓaΩ-Ûabbar. Renato Agius Muscat iddedika ajtu biex jg in lil addie or, kemm meta kien g alliem, meta kien xandar, u iktar tard f idmietu fil-qasam politiku. Il-fehmiet tieg u jinsabu mxerrdin f bosta gazzetti ta dawn l-a ar 40 sena. Lil Renato nibqg u niftakruh b ala ra el leali sal-a ar lejn pajjiω mibni fuq il-valuri awtentiçi taddemokrazija, imsejsa fuq il- ustizzja soçjali, l-edukazzjoni u l-libertà. Ma ninsewh qatt b ala abib enwin tag na, tal-kultura Maltija u ta lsienna. Renato kien miωωewwe lil Anna née Coppini u kellhom Ωew ulied: Andrew u David. Huwa miet nhar it-8 ta Jannar 2011 fl-g omor ta 72 sena. Óar a speçjali ta Il-Malti xog lijiet mag Ωula ta ÌuΩè Gatt ÌuΩè Gatt kien membru sa mill-bidu nett tal- G aqda tal-kittieba tal-malti. Huwa mag ruf li Gatt kien g adda l-materjal li kellu dwar Vassalli lil Ninu Cremona u g alhekk Gatt kien strumentali sabiex tibda ti i studjata u apprezzata figura ewlenija fl-istorja lingwistika u politika Maltija. Id-da la storika g at-tag rif fuq il-kitba Maltija kienet ibbaωata wkoll fuq dak li kiteb Gatt dwar l-iωvilupp tal-istampa f Malta. Fost g add ta Maltin mag rufa ta Ωmienu, ÌuΩè Gatt kien ukoll mid la ta Ìwann Mamo. Dan tal-a ar sa ansitra jsemmi lil Gatt f Ulied in-nanna Venut fl Amerca. Il- sieb ta din il-pubblikazzjoni kien appuntu li mhux biss jitfakkar il-kontribut ta storiku ewlieni Malti tal-ewwel nofs tas-seklu g oxrin, imma wkoll sabiex g add ta kitbiet tieg u jer g u jkunu aççessibbli kemm g ar-riçerkaturi kif ukoll g all-qarrejja enerali. Ftit aktar minn mitt studju ppubblikat ta Gatt in abru s issa f diversi gazzetti u perjodiçi. Sittax minnhom qed ikunu ppubblikati f dan il-ktieb. Il-kitbiet li ng aωlu huma dwar l-ilsien Malti, dwar l-iωvilupp tal-mezzi ta komunikazzjoni f Malta (b allistampar u t-teatru), kif ukoll dwar bijografiji ta Maltin. Gatt qatt ma ppubblika abra tax-xog lijiet tieg u fi ktieb wie ed u g aldaqstant kitbietu jinsabu mxerrdin f gazzetti u f perjodiçi ta Ωmienu. G aldaqstant, wie ed jifhem li ma kienx daqstant façli biex jinstabu dawn il-kitbiet. Lista s i a tag hom tidher filbiblijografija. Nirringrazzjaw lil Toni Cortis, Reno Fenech, Olvin Vella u Dr William Zammit li editjaw dan il-ktieb. 3

Serata kommemorattiva f ie Patri Wistin Born O.P. Nhar l-erbg a, 15 ta Settembru 2010, l-akkademja tal-malti flimkien mal-g aqda Poeti Maltin ikkommemoraw lil Patri Wistin Born f g eluq il-100 sena minn twelidu f lejla letterarja ta t il-patroçinju tal-e.t. Mons. Pawl Cremona O.P., Arçisqof ta Malta. It-tifkira saret fil-kulle San Albert il-kbir, il-belt. Patri Wistin Born, rumanzier u poeta Dumnikan, kien membru tal-akkademja tal-malti u membru onorarju ad vitam tal-g aqda Poeti Maltin. Huwa twieled il-kalkara fit-23 ta Mejju 1910. Matul il-gwerra serva b ala kappillan militari u fis-snin sittin kien kap tal-programmi f Redifussion House. Kien l-aktar mag ruf b ala Father Born u kien rispettat u ma bub minn kul add. Kittieb ta bosta radjudrammi u xog lijiet g allpalk, fosthom Il-Familja Maltija, Wara l-óitan tas-sejjie, Spiru Cefai wara l-gwerra, huwa jibqa mag ruf l-aktar g ar-rumanz Is-Salib tal-fidda. L-aktar rumanz g al qalbu kien Mhux il-faqar. Flimkien ma Patri Beneditt Fsadni ppubblika l-bijografija ta Thomas More. Tul is-serata nqraw xog lijiet ta Patri Born filwaqt li s-sa Marilyn Borg qrat silta mit-teωi tag ha Il-Klassi Soçjali fir- Rumanzi ta Wistin Born. Il-parti muωikali kienet fi sieb il-4 th System Clarinet Quartet. Is-Sur Alfred Massa, il-president tal-g aqda Poeti Maltin, tkellem dwar it-tifkiriet tieg u ta Patri Born u s-sur Carmel Azzopardi, il-president tal- Akkademja tal-malti, fisser il- tie a li l-g aqdiet tal-malti ja dmu flimkien kif sar f din il-kommemorazzjoni. Patri Frans Micallef, il-vigarju tal-ordni Dumnikan f pajjiωna, fera liω-ωew g aqdiet talli adu sieb ifakkru kittieb li bil-pinna tieg u tant g amel id lis-soçjetà Maltija. Fid-diskors tal-g eluq, l-arçisqof sostna li g alkemm Patri Wistin Born ta sehem kbir fil-letteratura u fix-xandir, l-akbar mertu tieg u hu li dejjem ta importanza lill-bniedem b ala persuna. Il-Mons. Cremona fisser li Patri Born, minbarra l-pinna tajba li kellu, kien ukoll predikatur mill-a jar u b hekk Ωamm aj il-messa Dumnikan li jwassal il- Kelma t Alla lill-o rajn. Is-Sur Charles Magro, is-segretarju tal-g.p.m. a sieb jippreωenta s-serata li g aliha attendiet emg a sabi a li kienet tinkludi kemm membri mill-g aqdiet kif ukoll reli juωi. 4 www.akkademjatalmalti.com

Ta ditiet o ra... Immanuel Mifsud 1Óoxnin u Somor, Koroh u Sbie : l-g ajnejn KurjuΩi u Óarsithom lejn il-ìisem Malti F din it-ta dita, li saret fis-6 ta Mejju 2010 fis-sala tal-iskola Primarja ta Ó Attard, Immanuel Mifsud ta arsa lejn il- isem Malti kif irre istrat mill- arsa ta xi barranin li Ωaru l-gωejjer tag na matul iω-ωminijiet. Imbag ad din il- arsa kkomparaha ma dik lokali li ting ata mill-poeti tas-seklu g oxrin b osservazzjonijiet u interpretazzjonijiet lejn il-bidliet li se ew fil- isem ideali li kitbu dwaru l-poeti Malti. It-ta dita kienet miftu a g al pubbliku matur. Dr Bernard Micallef 2 Nhar is-26 ta Novembru 2010 kien imiss lil Dr Bernard Micallef li jag mel it-ta dita tieg u bit-tema Il-parodija, l-ironija, u Ω-Ωuffjett satiriku fin-novelli l- odda ta Juann Mamo. It-ta dita abtet tajjeb afna malpubblikazzjoni ta Ìrajja Maltija, innovelli mi bura minn Mark Vella, awtur ta Ωew teωijiet fuq in-novella Maltija. Dr Micallef ittratta l-modi kif il-fatt storiku jinbidel f mekkaniωmi letterarji b all-parodija, l-ironija, u Ω-Ωuffjett satiriku biex jin oloq effett akbar mir-rakkont storiku taç-çirkustanzi reali ta Ωmien Mamo. L-g an tad-diskors kien li juri kif il-letteratura satirika ma tirrepetix iç-çirkustanzi storiçi, iωda tittrasformahom f g amla grotteska, u b hekk to loq arsa kritika lejn ir-realtà tal-img oddi. L-img oddi mhux ripetut fis-satira, iωda hu sottomess g alliskrutinju letterarju tal-g odda satirika. Minflok l-img oddi fih innifsu, ir-rakkont ta Mamo jag tina g odda letterarja li tkabbar l-g arfien tal-img oddi. It-ta dita, li kienet miftu a g allpubbliku, saret ukoll fis-sala tal-iskola Primarja ta Ó Attard. Dr Stephen Zammit 3 Ta dita o ra saret minn Dr Stephen Zammit li fiha g amel analiωi ta prietki bit-taljan minn awturi Maltin tas-sekli 17-19. Din saret nhar it-28 ta Marzu 2011 fis-sala Francis Ebejer, l-università ta Malta. Il-predikazzjoni f Malta, g al bosta sekli, kienet partikolarment influwenzata minn dik Taljana, speçjalment fit-tendenza tag ha li t addan l-elokwenza tipikament barokka, karatteristika li f Malta tissokta anki wara s-seklu 18. Dr Zammit, g alliem tat-taljan u studjuω talletteratura reli juωa, adem fuq bosta prietki qodma bit-taljan minn awturi Maltin ta bejn it-tieni nofs tas-seklu 17 u l-ewwel nofs tas-seklu 19, fil-kuntest tal-istudji tieg u g ad-dottorat fil- Letteratura Taljana. It-ta ditiet g andhom ji u ppubblikati fil- ar a akkademika li jmiss ta Il-Malti Il-Kumitat tal- Akkademja jiltaqa mal-president ta Malta Ftit jiem qabel is-serata kommemorattiva ta Sant Anton mal-kittieba tal-malti, nhar id-19 ta Novembru 2010 l-president ta Malta g o bu jiltaqa mal-kumitat tal- Akkademja li a sieb jippreωentalu 300 g all-community Chest Fund kif ukoll kopja tal- ar a speçjali ta Il-Malti xog lijiet mag Ωula ta ÌuΩè Gatt. Tislima xierqa... L-Akkademja tal-malti ng aqdet mal-poplu Malti fin-niket u s-sog ba g at-telfa tal-president Emeritu Prof. Guido de Marco li kien imsie eb mag ha b ala Membru Onorarju. Fl-istqarrija g all-istampa, l-akkademja g arrfet lill-prof. Guido de Marco b ala wie ed mill-aqwa statisti li qatt ra pajjiωna u politiku kbir li abb ilsien art twelidu. Il-Prof. Guido de Marco, li b ala student universitarju adem mill-qrib mal-prof. ÌuΩè Aquilina, jibqa mag ruf b ala l-arkitett ta Malta fl-unjoni Ewropea li tag ha llum il-malti huwa wie ed mill-ilsna uffiçjali. www.akkademjatalmalti.com 5

Frans Sammut (1945-2011) Frans Sammut twieled ÓaΩ-Ûebbu fid-19 ta Novembru 1945 u tg allem fil-kulle ta San Alwi i, fil-kulle tal- G alliema (St Michael s Training College) u l-università ta Malta fejn kiseb B.A., S.Th.Dip., u M.A. G al g oxrin sena kien g alliem u serva wkoll g oxrin sena o ra b ala kap ta diversi skejjel fid-diviωjoni tal-edukazzjoni. Kien konsulent kulturali fi Ωmien il-gvern ta Dr Alfred Sant (1996) u serva b ala segretarju fil-kummissjoni mwaqqfa minn Dr Sant dwar il-futur tal-familja Maltija. Sammut kien kofundatur tal-moviment Qawmien Letterarju fl-1967 flimkien ma awturi o ra fosthom Mario Azzopardi, Charles Coleiro, Victor Fenech, Oliver Friggieri u Albert Marshall. Aktar tard in atar segretarju tal-akkademja tal-malti (1992-1998). Fil- ar a ta Il-Malti (edizzjoni speçjali Ottubru 1992) ippubblika Óidmet l-akkademja b Risq il-malti li ti bor fil-qosor l-istorja tal-g aqda tal-kittieba tal-malti sa Ωminijietna. Fl-ewwel pubblikazzjoni tieg u, Labirint u Stejjer O ra (novelli) insibu Ω-Ωerrieg a tal-ewwel rumanz psikolo iku bil-malti Il-Ga a (1971) li feta is-sensiela Ktieb tax-xahar tal-klabb Kotba Maltin. Ir-RUSCA g amlet film imsejjes fuq ir-rumanz li deher fl-1973, dirett minn Mario Philip Azzopardi, l-ewwel feature film kollu kemm hu bil-malti. Samuraj (1978) deher wara Log ba bejn Erbg a (1972). Wara Il-Qtil fi Sqaq il-óorr (1989) u Paceville (1991), Frans Sammut are dak li afna jqisuh b ala l-aqwa xog ol tieg u Il-Óolma Maltija il-bijografija mist ajla ta Mikiel Anton Vassalli, li l-ewwel jiel tag ha nilm uh fid-dramm Proçess Vassalli (1980). Oliver Friggieri jistqarr li, Il-Ga a, Samuraj u Il-Óolma Maltija, fl-istruttura tal-qieg tag hom, isawru trilo ija dwar il-konflitt bejn il-wie ed u l- afna... il-qofol tematiku ta Il-Ga a, li minnha l-persuna irid ja rab, ta Samuraj li jesplora l-monologu, u ta Il-Óolma Maltija, irrikostruzzjoni tal-idealist ewlieni tal-istorja Maltija, Vassalli. Frans Sammut kien l-awtur ta g add sabi ta kotba o ra li jag fsu fuq l-istorja ta pajjiωna, fosthom: Il-Mixja tal-óaddiem lejn il-óelsien (1982) il-prekursur ta Ir- Rivoluzzjoni FrançiΩa il- rajja u t-tifsira (1989), u Bonaparti f Malta (1997). Huwa ppubblika wkoll Dun Ìor il-bniedem tal-poplu (2001) u Alfred Sant: Il-ViΩjoni g all-bidla (2008). Óarsa mill-qrib lejn Óajjet San Filep u l-kult Tieg u deher fl- 2004 u fl-2006 are Frans Sammut dwar The Da Vinci Code kummentarju. Kien preωentatur ta programm g ar-radju u t-televiωjoni, fosthom Il-Óoss wara x-xbieha u Folji. Il-Lejl tal-lupu, teledramm g at-tv deher fl-1975. Minbarra Labirint u stejjer o ra, Sammut abar il-bqija tan-novelli tieg u f Newbiet (1998) u Órejjef Ûminijietna (2000). Fl-2002 editja u are Lexicon ta Mikiel Anton Vassalli, facsimile ta Ktieb il-kliem Malti, u fl-2006 are G ajdun il-g aqal, Kliem il- G erf u Qwiel Maltin, traduzzjoni ta Motti, Aforismi e Proverbii Maltesi ta Vassalli (1828). Frans Sammut miet nhar l-4 ta Mejju 2011 fl-g omor ta 66 sena. Huwa jibqa mag ruf b ala l-paladin tal-kelma Maltija, li b xog lijietu kabbar il-letteratura tag na u g anieha bl-ifjen proωa tat-tieni nofs tasseklu g oxrin. Serata letterarja mal-awtur Ωag Ωug Pierre Mejlak fil-qala L-Akkademja tal-malti asbet biex torganizza lejla letterarja f G awdex, din id-darba mal-kunsill Lokali tal-qala. Is-serata, bit-titlu Qed nistenniek nieωla max-xita kienet iddedikata g axxog lijiet ta Pierre Mejlak, l-awtur min-nadur mag ruf sew fost min i obb jaqra bil-malti u rebbie tliet darbiet tal-premju Nazzjonali tal-ktieb. Is-serata saret fit-3 ta Settembru 2010 fis-7.00pm fi Ìnien il-familja, il-qala. Minbarra intervista ma Mejlak minn Dr Marco Galea (lettur tal-istudju tat-teatru, l-università), inqraw Ωew novelli tal-awtur: Il-Madonna f Dar Evelina mill-prof. Manwel Mifsud u Is-sajf tad-disg a u tmenin minn Dr George Farrugia. Is-Sa Ruth Portelli, akkumpanjata mis-sur Ricky Haber bl-akkordjin, kantat melodiji elwin, fosthom Wirt il-qala, Il-Men ir, Il- Bajja ta Óondoq ir-rummien u Il-Festa Tag na. Is-serata tmexxiet mis-sa Marija Debono u ntemmet b diskors mis-sindku tal-qala, is-sur Paul Buttigieg. Il-President tal-akkademja tal-malti radd ajr lis- Sindku u lill-kunsilliera u ppreωenta g add ta kotba g al-librerija tal-kunsill Lokali. Id-Drittijiet tal-awtur Bis-sa a tal-kuntatti li qed isiru mal-european Writers Council, qed tikber il-possibbiltà li l-akkademja tie u rwol aktar importanti biex t ares id-drittijiet tal-awtur. Dan are çar afna waqt seminar li l-akkademja g amlet g all-awturi nhar il-5 ta Novembru 2010 dwar il-public Lending Rights b rabta mal- las dovut lill-awturi meta l-kotba tag hom jissellfu mil-libreriji u l- las dovut meta x-xog ol tag hom ji i fotokopjat jew ikkupjat. Din l-istedina kienet miftu a wkoll g ad-disinjaturi, produtturi ta filmati, urnalisti u fotografi g al kull min jipproduçi materjal viωiv jew miktub. Bis-sa a ta din il- idma, l-awturi f Malta jsibu ru hom fl-istess livell ta kwaωi l-pajjiωi kollha tal-ewropa. 6

Il-President ta Malta jiltaqa mal-kittieba tal-malti Serata f Sant Anton f g eluq id-90 sena tal-akkademja tal-malti Kienet a a tassew xierqa li f g eluq id-90 sena mit-twaqqif tag ha, l-akkademja tfakkar din il- rajja ta t ilpatroçinju tal-e.t. Dr George Abela. Il-Palazz ta Sant Anton fejn saret is-serata kommemorattiva huwa g aωiω afna g alina tal-malti : kien f dan il-bini li Mikiel Anton Vassalli nωamm pri unier tal-kaptan Alexander Ball, ftit qabel ma ie eωiljat. Barra minn hekk, dan il-palazz kien ΩanΩnu l-ewwel President Malti Sir Anthony Mamo li adem spalla ma spalla ma RuΩar Briffa, ÌuΩè Bonnici u Pietru Pawl Saydon meta twaqqfet l-g aqda tal-malti fl-università, fl-1931. Kien ukoll f dan il-palazz li qeda dmiru Anton Buttigieg, it-tieni President ta Malta, poeta ewlieni tag na u msie eb ukoll fl-akkademja. Is-serata kommemorattiva saret fit- 23 ta Novembru 2010. Il-programm tmexxa mis-sa Marlene Abela u l-qarrejja mistiedna kienu s-sinjuri Charles Abela Mizzi, Toni Cortis, Marcel Teuma, Marcel Zammit Marmarà u Dr George Farrugia. Ix-xog lijiet li nqraw intg aωlu minn sottokumitat mag mul minn Dr Stephen Bonanno, Mario Cassar u Olivia Borg. G all-ewwel darba fl-istorja tag ha, l-akkademja tal-malti admet flimkien mal-uffiççju tal-president biex g as-serata kommemorattiva jkunu mistiedna 100 awtur li mhux bilfors huma membri tal-akkademja. Il-kittieba mistiedna laqg u t-talba tal-akkademja biex dakinhar tas-serata jippreωentaw pubblikazzjoni/ijiet tag hom u b ala apprezzament il-president ta Malta bag at ittra lil kull awtur li ppreωenta pubblikazzjoni g al-librerija tal- President ta Malta. Doreen Galea, akkumpanjata minn binha l-mro Dominic Galea, kantat g aωla ta poeωiji mid-diska kompatta tag hom, Ommi. Fit-tmiem tas-serata, il-president ta Malta ppreωenta lill-akkademja plattin tal-fidda b ala tifkira talkommemorazzjoni. hemme ard bayda v hemme ard seude et hamyra kif il-ìeografija tg inna nifhmu l-kantilena Dr John A. Schembri L-istudji li dehru s issa fuq il-kantilena kwaωi kollha huma ta xejra letterarja, storika jew lingwistika. F din it-ta dita b tema friska, Dr Schembri (koordinatur tad-diviωjoni tal-ìeografija fl-università ta Malta) se jag tina deskrizzjoni tattipi differenti ta blat li sawru l-gωejjer Maltin. Il-kuluri msemmija fil-poeωija ji u interpretati filwaqt li ting ata spjegazzjoni kif it-tafal irendi l-blat ta fuqu instabbli bl-ilma tax-xita, hekk li jçaqlaq il-blat u j arraf ilbini. Ji u indikati wkoll l-in awi fejn jinstabu dawn iç-çirkostanzi. Din it-ta dita qed norganizzawha bi s ab ma Palazzo Falson Historic House Museum. Post: Palazzo Falson, l-imdina Data: il-óadd, l-24 ta Lulju Óin: fl-10.30am (iddum sieg a) D ul b xejn. Wara t-ta dita, il-kafetterija ta Palazzo Falson tkun miftu a u l-prezzijiet huma ra onevoli. G al tag rif ie or: info@palazzofalson.com info@akkademjatalmalti.com Pinna kommemorattiva f g eluq id-90 sena tal-akkademja tal-malti Il-membri a ornati fil-miωata rçevew l-g add ta Il-Malti flimkien ma pinna kommemorattiva f g eluq id-90 sena mit-twaqqif tag ha. 7

Nifir u lil Dr George Farrugia li fl-2010 ggradwa bil-ph.d. fil-lingwistika wara li ppreωenta teωi dwar il- ens grammatikali fil-malti. Huwa l-viçi President tal-akkademja tal-malti, is-segretarju tal-kunsill Nazzjonali tal-ilsien Malti u membru fis-sottokumitat tar-riçerka lingwistika fi dan il-knm. Fl-2003 kien l-ewwel Malti li adem filqasam lingwistiku mal-istituzzjonijiet Ewropej fil-lussemburgu u kien imexxi t-taqsima tal-malti fl-uffiççju tal-pubblikazzjonijiet tal-unjoni Ewropea. Awtur ta kitbiet Is-Sur Thomas Pace g all- atra tieg u b ala Direttur EΩekuttiv tal- Kunsill Nazzjonali tal-ilsien Malti. Is-Sur Pace huwa wkoll l-assistent Uffiçjal g ar-relazzjonijiet Pubbliçi tal- Akkademja tal-malti.... l-imsie ba tal-akkademja tal-malti li reb u fil-premju tal-ktieb 2009: Is-Sur Charles Abela Mizzi, g attraduzzjoni Il-Politika tal-perswaωjoni (kategorija: Traduzzjoni bil-malti jew b Lingwa o ra). Is-Sur Marcel Zammit Marmarà li kiseb l-unur ta Librar tas-sena 2010. Is-Sur Zammit Marmarà jg allem il-malti u huwa wkoll librar tal-iskola Sekondarja Og la Giovanni Curmi, in-naxxar. dwar il-malti u tal-ktieb Il-Ìens Grammatikali li Jie du fil-malti n-nomi ta Nisel IngliΩ. Is-Sa Clare Azzopardi li reb et l-ewwel premju (kategorija: ProΩa g at-tfal) bil-ktieb Il-KaΩ KwaΩi kollu tal-a wa De Molizz u t-tieni premju (kategorija: ProΩa g at-tfal) bil-ktieb Ir-Re Pankrazju jag laq Mitt Sena. Is-Sur Joseph Vella Bondin li a l-ewwel premju g ad-dramm tieg u Óitan bil-moffa (kategorija: Drama bil-malti). Dr Adrian Grima u Karl Schembri li reb u t-tieni premju (kategorija: PoeΩija bil-malti) bil-ktieb Id-Demm NieΩel b ax-xita. Dr Chris Gruppetta g all-ktieb 45 li a t-tieni premju (kategorija: ProΩa Letterarja bil-malti). L-In. Maurice Mifsud Bonnici li a l-ewwel premju bil-ktieb Weraq Sfajjar fix-xag ri (kategorija: PoeΩija bil-malti). L-In. Mifsud Bonnici huwa t-teωorier tal-akkademja tal-malti. Is-Sur Joseph Mizzi bil-ktieb Baroque Paintings in Malta (kategorija: L-Aqwa Produzzjoni b Lingwa O ra). Is-Sur Trevor Ûahra, l-ewwel premju (kategorija: PoeΩija u Drama g at- Tfal u l-adolexxenti) g all-ktieb Paroli. L-Akkademja tal-malti tifra lirrebbie a kollha fil-premju tal-ktieb 2009 u lil kull min a sehem. Il-Prof. Henry Frendo, Ordni Nazzjonali tal-mertu Imsie ba odda: Is-Sur Anton Attard (awtur) Is-Sur Daniel Bezzina BA (Unuri) Il-Kav. Tony Cassar Darien (Direttur Artistiku, awtur, xandar u fundatur tal-poeωijaplus) Dr Simone Farrrugia Inguanez Is-Sur Noel Micallef (ÇQP) Is-Sa Vanessa Mifsud Is-Sur Ivan Said MA Is-Sur George Sammut (ÇQP) Is-Sur Salv Sammut (awtur) Il-Mons. Lawrenz Schembri MA (Ruma), S.S. Lic., S.Th.L (Ìerusalemm) Is-Sur Mark Vella MA Is-Sur Joseph Vella Bondin (awtur) Is-Sur Stefano Farrugia MA Membri onorarji: Is-Sur Joseph Mizzi Il-Prof. Joe Friggieri Il-miΩata g as-sena 2011 In e u lill-membri biex ja ornaw is-s ubija tag hom fl-akkademja tal-malti g as-sena 2011. Il- las isir b çekk ta 12 (jew 7 g all-membri anzjani minn 60 sena l fuq) mag mul f isem l-akkademja tal-malti u mibg ut lit-teωorier, l-in. Maurice Mifsud Bonnici, Dar is-sag tar, Triq il-fortizza tal-mosta, San Pawl tat-tar a, In-Naxxar, NXR 2303. L-g ajnuna u l-appo tag kom jg inu lill-akkademja tal-malti til aq l-g anijiet li g alihom twaqqfet u tissokta idmietha b attivitajiet kulturali, seminars u pubblikazzjonijiet. Napprezzaw afna li l- las isir mhux aktar tard mit-30 ta Ìunju 2011. Editur: Joseph P. Borg (Segretarju)