9. GAIA: ZUNTZA. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

Σχετικά έγγραφα
3. GAIA: KARBOHIDRATOAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

6. GAIA: BITAMINAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

Aurkibidea 1 NUTRIZIO-ZIENTZIARAKO OINARRI FISIOLOGIKO ETA BIOKIMIKOAK KARBOHIDRATOAK LIPIDOAK PROTEINAK...

4. GAIA: LIPIDOAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

DIABETEAREN DIETOTERAPIA

Elikagaifuntzionalaketa erantzunimmunearenerregulazioa

09. gaia Janaritikeratorritakobakterioek eragindakoimmunomodulazioa

ERREAKZIOAK. Adizio elektrozaleak Erredukzio erreakzioak Karbenoen adizioa Adizio oxidatzaileak Alkenoen hausketa oxidatzailea

Banaketa normala eta limitearen teorema zentrala

Lurzoruen osagaiak. Sarrera

OREKA KIMIKOA GAIEN ZERRENDA

JANGURAREN ERREGULAZIO NEUROKIMIKOA

Biologia BATXILERGOA 2. Teoriek eta eskolek, mikrobioek eta globuluek, elkar jaten dute, eta borroka horri esker egiten du aurrera biziak.

3. Ikasgaia. MOLEKULA ORGANIKOEN GEOMETRIA: ORBITALEN HIBRIDAZIOA ISOMERIA ESPAZIALA:

Amina primarioak izendatzerakoan alkonaren O atzizkia kendu eta AMINA eransten da" Izenda daitezke baita ere alkil amina bezela"

Erloju zirkadianoak: zer diren, nola funtzionatzen duten eta zergatik diren garrantzitsuak

6. ΤΕΛΙΚΗ ΙΑΘΕΣΗ ΤΑΦΗ Γενικά

2011 Kimikako Euskal Olinpiada

7.GAIA. ESTATISTIKA DESKRIBATZAILEA. x i n i N i f i

ANGELUAK. 1. Bi zuzenen arteko angeluak. Paralelotasuna eta perpendikulartasuna

ANALGESIKOAK ANTIINFLAMATORIOAK ANTIALERGIKOAK

4. GAIA MASAREN IRAUPENAREN LEGEA: MASA BALANTZEAK

5. Ikasgaia. ALKOHOLAK

1. Gaia: Mekanika Kuantikoaren Aurrekoak

INDUSTRI TEKNOLOGIA I, ENERGIA ARIKETAK

Hirukiak,1. Inskribatutako zirkunferentzia. Zirkunskribatutako zirkunferentzia. Aldekidea. Isoszelea. Marraztu 53mm-ko aldedun hiruki aldekidea

9. Gaia: Espektroskopiaren Oinarriak eta Espektro Atomiko

Familien gastua suspertzen hasi da

2. GAIA: DISOLUZIOAK ETA EZAUGARRI KOLIGATIBOAK

Konposatu Organikoak

2011ko UZTAILA KIMIKA

FISIKA ETA KIMIKA 4 DBH Lana eta energia

DERIBAZIO-ERREGELAK 1.- ALDAGAI ERREALEKO FUNTZIO ERREALAREN DERIBATUA. ( ) ( )

C AUKERA: Esparru Zientifikoa KIMIKA

Makina elektrikoetan sortzen diren energi aldaketak eremu magnetikoaren barnean egiten dira: M A K I N A. Sorgailua. Motorea.

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Δ.Π.Μ.Σ.) «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

6.GAIA. BIRIKA-BRONKIOEN GAITZ KRONIKOAK 1. BIRIKETAKO GAIXOTASUN BUTXATZAILE KRONIKOA (BGBK- EPOC/OCFA)

αριθμός δοχείου #1# control (-)

Aldehido eta Zetonak(II). Enolatoak eta Karbonilodun α,β-asegabeak

15. EREMU EFEKTUKO TRANSISTOREAK I: SAILKAPENA ETA MOSFETA

MODULUA ARIKETAK PROBA BALIABIDEAK ETA PROGRAMAZIOA ERANTZUNAK ERANTZUNAK

= 32 eta β : z = 0 planoek osatzen duten angelua.

DBH3 MATEMATIKA ikasturtea Errepaso. Soluzioak 1. Aixerrota BHI MATEMATIKA SAILA

4. Hipotesiak eta kontraste probak.

I. ikasgaia: Probabilitateen kalkulua

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ

KANTEN ETIKA. Etika unibertsal baten bila. Gizaki guztientzat balioko zuen etika bat.

Freskagarriak: hobe light badira

Emaitzak: a) 0,148 mol; 6,35 atm; b) 0,35; 0,32; 0,32; 2,2 atm; 2,03 atm; 2.03 atm c) 1,86; 0,043

SELEKTIBITATEKO ARIKETAK: OPTIKA

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA3DBH I. BLOKEA: GIZAKIA (1)

ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Bigarren zatia: praktika). Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2016ko maiatzaren 12a - Iraupena: Ordu t erdi

1 GEOMETRIA DESKRIBATZAILEA...

1.1 Sarrera: telekomunikazio-sistemak

Poisson prozesuak eta loturiko banaketak

Material plastikoak eta ingurugiroa: polimero biodegradakorrak*

Solido zurruna 2: dinamika eta estatika

1. ΧΗΜΙΚΟΙ ΕΣΜΟΙ ΣΤΑ ΣΤΕΡΕΑ

OINARRIZKO KONTZEPTUAK

Bentzeno eta konposatu aromatikoen ordezkapen elektrozalea

ALKENOAK (I) EGITURA ETA SINTESIA

LANBIDE EKIMENA. Proiektuaren bultzatzaileak. Laguntzaileak. Hizkuntz koordinazioa

1. MATERIALEN EZAUGARRIAK

LOTURA KIMIKOA :LOTURA KOBALENTEA

Energia-metaketa: erredox orekatik baterietara

2. Zatia A KASU PRAKTIKOA Enpresaren produktuarekin lotutako ingurumenalderdiak identifikatzeko eta ebaluatzeko prozedura (Cafeteras Ensueño, S.L.

KIMIKA 2002-Uztaila. H o = 2 H o f O 2 + H o f N 2-2 H o f NO 2. (*O 2 eta N 2 -renak nuluak dira) Datuak ordezkatuz, -67,78 kj = H o f NO 2

Aldehidoak eta Zetonak (I)

1.1. Aire konprimituzko teknikaren aurrerapenak

15 Ikasgaia. ALKANOAK ETA ZIKLOALKANOAK

Ingeniaritza Kimikoaren Oinarriak

PRODUKTUAREN INGURUMEN-ALDERDIAK EBALUATZEKO GIDA

Gaiari lotutako EDUKIAK (127/2016 Dekretua, Batxilergoko curriculuma)

Zenbait fenolen eutsitako mintz likidoen zeharreko garraioaren azterketa

Μεταβολισμός Βασικές Έννοιες

BIZIDUNEN OSAERA ETA EGITURA

Aldagai Anitzeko Funtzioak

BIOLOGIA ORAIN ARTE, IKERTZAILEEK ARTXIBOKOA. Algak ontzien poliestirenoa ordezkatzeko

HIRUGARREN IKASTURTEA-FARMAKOLOGIA OROKORRA. IRAUNALDIA: Urte osokoa KREDITUAK: 6,5 teorikoak eta 6,5 praktikoak

ApoA-I nanodiskoen prestakuntza eta karakterizazioa

FARMAKOLOGIA APLIKATUA: Oinarri teorikoak medikamentuak zentzuz erabiltzeko

Diamanteak osatzeko beharrezkoak diren baldintzak dira:

FISIKA ETA KIMIKA 4 DBH Higidurak

Kimika Organikoa EUSKARA ETA ELEANIZTASUNEKO ERREKTOREORDETZAREN SARE ARGITALPENA

1. MATERIAREN PROPIETATE OROKORRAK

ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Mikel Lizeaga 1 XII/12/06

MAKINAK DISEINATZEA I -57-

(1)σ (2)σ (3)σ (a)σ n

1. Ur-ponpa batek 200 W-eko potentzia badu, kalkulatu zenbat ZP dira [0,27 ZP]

PelletsUnit ETA PU 7-15 kw. Etxebizitza eroso eta epelarentzat Pellet Galdara. Perfekzioarekiko grina.

ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK

ARIKETAK (7) : ALKENOAK ETA ALKINOAK [ IKASGAIAK]

HASI ESKEMA INTERNET HASTEKO ESKEMA INTERNET

Energia Elektrikoaren Sorkuntza ISBN:

7. Gaia: Alkenoak 1.- Alkenoen ezaugarriak 2.- Alkenoen erreaktibitatea.

2. ERDIEROALEEN EZAUGARRIAK

4. GAIA Mekanismoen Sintesi Zinematikoa

Sentsoreak. Robotika eta kontrol adimenduna. Elena Lazkano.

Ezaugarriak: Gaitasunak: Ikasgaia: KIMIKA ORGANIKOAREN OINARRIAK,

Transcript:

9. GAIA: ZUNTZA Edurne Simon eta Jonatan Miranda

ZUNTZA DIETETIKOA Definizioa, eta ezaugarriak Zuntz dietetikoaren ezaugarriak Zuntzaren funtzioak Libragarri-jarduera Erregulazio gastrikoa Glukosaren metabolismoaren erregulazioa Lipidoen metabolismoaren erregulazioa Minbiziaren aurkako babes-efektua Zuntz dietetikoaren iturriak Gomendio Zuntz dietetikoarekin erlazionatutako gaixotasunak Eragin onuragarriak Eragin kaltegarriak

DEFINIZIOA Zuntz dietetikoa landare-elikagaien osagai garrantzitsua da Gure organismoan liserigaitza da, beraz, ezinezkoa da hestean xurgatzea. Definizioa: Bide gastrointestinalaren entzimen hidrolisiarekiko iraunkorrak diren barazkietako polisakarido osoak gehi lignina. Polisakaridoek, lotura α-glikosidikoak izan ordez, β- glukosidikoak dituzte

Ezaugarriak eta Funtzioak funtzioak EZAUGARRIAK Landare-jatorriko konposatuak. Konposizioari begiratuz, oso talde heterogeneoa. Liseri-entzimei iraunkorrak dira. Hartzidura jasan dezakete (proportzio aldakorrean)

ZUNTZA DIETETIKOA: Motak ZELULOSA HEMIZELULOSAK PEKTINAK LIGNINA GOMAK MUZILAGOAK

SAILKAPENA HIDROSOLUGARRIA Likatsua Hartzigarria HIDROSOLUGAITZA Ez-likatsua Oso gutxi hartzitzen da

SAILKAPENA HIDROSOLUGARRIA - Pektinak - Hemizelulosak - Gomak eta muzilagoak HIDROSOLUGAITZA - Zelulosa - Hemizelulosak - Lignina

ZELULOSA o Naturan molekula ugariena o Zuntz-egitura o Glukosaz egindako polimero lineala, lotura b-glukosidikoz. Uretan disolbagaitza. Ura hartzeko gaitasuna. Hartzidura partziala. Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

HEMIZELULOSAK o Horma zelularraren matrizearen osagaia. o Polisakarido heterogeneoak eta adarkatuak. o Hainbat hemizelulosa uretan disolbagarri eta disolbagaitzak Xilanoak, β-glukano: zerealak; Glukomananoa: konjac Ura hartzen dute Oso hartzigarriak Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

Ezaugarriak eta Funtzioak funtzioak PEKTINAK o Horma zelularraren matrizearen osagaiak o Fruta eta barazkien heldu gabeko ehuneetan ugariak Ur-atxikipena. Erabat hartzigarriak Soluzio likatsuak Behazunak eta katioak adsorba ditzakete Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

Ezaugarriak Funtzioak LIGNINA o Fenilpropanoren polimero konplexua. Egitura amorfoa. o Landareen zurezko zatia. o Dietaren lignina-edukia: 1 g/egun. Fenilpropanoa Oso hidrosolugaitza EZ hartzigarria Behazun eta metalekin lotzen da

GOMAK ETA MUZILAGOAK Landaretako zelulajariatzaileek ekoiztuta: - lesioak dauden lekuetan - lehortzea ekiditeko Goma arabiga, tragakanto-goma, goma guar Psyllium (plantago ovata) Alginatoak eta Karragenatoak Alga arreen eta gorrien erauzketatik Ur- atxikipena Likatsuak: GELEAK

LANDARE-JATORRIZKO ZATI LISERIEZINA a.- ZUNTZA DIETETIKOA: ZUNTZA DISOLBAEZINA ZUNTZA DISOLBAGARRIA Zelulosa Hainbat Lignina hemizelulosa Pektinak Hainbat Gomak eta hemizelulosa muzilagoak b.- Oligosakaridoak c.- Almidoi iraunkorra d.-bestelakoak: Polifenolak (taninoak), kutinak, Proteina iraunkorrak Lipido iraunkorrak

Elikagai lagina (lipidorik gabekoa) Hidrolisi azidoa Hidrolisi azidoa Gatza (Nalaurylsulfatoa) Amilasa Termoiraunkorra Hidrolisi basikoa Xaboia Kelatzailea (EDTA) Proteasa Amiloglukosidasa ZUNTZ GORDINA Zelulosa ALH ZUNTZA Zelulosa Lignina ELF ZUNTZA Zelulosa Lignina Hemizelulosak ZUNTZ OSOA ZE ZS WEENDE Metodoa Van Soest Metodoa Van Soest & Wine Metodoa AOAC Metodoa

ZUNTZ DIETETIKOAREN EZAUGARRIAK Hartzidura Ezaugarri fisiko-kimikoak : Ura xurgatzeko gaitasuna Disoluzio likatsuak eratzeko gaitasuna Behazun-gatzak adsorbatzeko gaitasuna Mineralak finkatzeko gaitasuna

KOLONEKO HARTZIDURA H 2 CO 2 CH 4 Zuntza KOLONEKO HARTZIDURA Energia: 1-2,5 kcal/g Azetatoa Propionatoa Butiratoa (1) ADP + P Bakterio-masa Gorozki-bolumena ATP CO 2 + HO 2 (1) Butiratoa > azetatoa > propionatoa

ZUNTZA DIETETIKOAREN HARTZITZEKO GAITASUNA Zuntza mota Hartzitzeko gaitasuna (%) Zelulosa 20-80 Hemizelulosak 60-90 Lignina - Pektinak eta Goma guar 100 Almidoi iraunkorra 100 Inulina, oligosakaridoak 100 Gari- zahia 50 Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

Ura xurgatzeko gaitasuna Ura zuntz-azalean adsorbatzen da Matrizean harrapaturik Zuntz hartzigaitza < zuntz hartzigarria Urdaila husteko denbora igo Gelak eta disoluzio likatsuak eratu Hainbat nutrienteen digestio eta xurgapena jaitsi Nutrienteak heste-mukosara heltzea zaildu Entzima-substrato atxikipena oztopatu Gorotz-masa eta abiadura gastrointestinala handitu

Behazun-gatzak adsorbatzeko gaitasuna Zuntza hidrosolugarriek gehi ligninak eragindakoa Behazun-gatzak gorozkietatik kanporatu Behazun-gatz berriak eratu gibelean Lipidoen heste-xurgapena gutxitu

Mineralak finkatzeko gaitasuna Zuntzetan aberatsa den dieta > 50 g/egun Katioi-balantzea Fe, Ca, Zn, Mg, Na y K. Zuntz disolbagaitzak, azidoak eta ligninak eragindakoa: Mineralen xurgapena aldatu Gabezia sorrarazi

Ekintza bide gastrointestinalean - Listu gehiago - Murtxikatzeko denbora handitzea - Urdaila husteko denbora - Asetasun-sentsazioa - Glukosa eta gantzen digestio eta xurgapena - Behazun-gatzen adsortzioa - Gorozkien pisua handitu egiten da eta trinkotasun gutxitu - Heste- igarotze denbora - Koloneko mikroflora mantendu - Butiratoa: kolonozitorako energia

ZUNTZAREN FUNTZIOAK GAIXOTASUN BATZUEN PREBENTZIOAN

ZUNTZA: IDORRERIAN Idorreria ZATI HARTZIGARRIA ZATI EZ-HARTZIGARRIA Bakteriahartzidura Ura eusten Gorozki bolumenaren handitze zuzena Gasen eraketa Propultsioa Bakterio hazkuntza GOROZKI-PISUA HANDITUTA Erreflexu peristaltikoaren igoera IGAROTZE INTESTINALAREN IGOERA

Idorreria Afrikako biztanleak Zuntz gordina 25 g/egun Gorotzbolumena 400 g/egun Heste igarotzeko denbora ~ 40 ordu Mendebaleko biztanleak Zuntz gordina 5 g/egun Gorotzbolumena 150 g/egun Heste igarotzeko denbora ~ 72 ordu

ZUNTZA: DIBERTIKULOSIAN Dibertikulosia Zuntzetan pobrea Gorotz masa Txikia eta ez-likatsua Propultsiorako ahalegin handiagoak Gihar- Hipertrofia Kolon barneko Presioa DIBERTIKULOAK

ZUNTZA: DIABETESEAN Diabetesa Zuntzaren eragina Gluzemia kontrolatzen Intsulina jariaketan Mekanismoak 1. Urdaila husteko denbora Glukosaren heste-xurgapen abiadura 2. Entzima-substratu interakzioa jaitsi 3. Gantz-azido motzen ekintza (propionikoa) glukoneogenesiaren erregulazioan intsulinarekiko zelulen sentikortasuna handitu

Hiperkolesterolemia ZUNTZA: KOLESTEROLEMIAN Mekanismoak Gantzen heste-xurgapena moteldu eta jaitsi Behazun-gatzak harrapatu gantzen emultsioa desegokia, kolesterola agortu behazun-gatzen sintesirako Gantz-azido motzak: propionikoa HMG koa erreduktasa inhibitu Kolesterol-7- α-hidroxilasa aktibatu intsulina lipogenesia

Hiperkolesterolemia Adibidea: [LDL] aren jaitsiera, zuntz-motaren arabera Zuntza g/egun % LDL-ren jaitsiera Psyllium... 10 7 Glukomanano... 14 19 Ispaghula zorroak... 10 9,7 β-glukanoak... 15 8 Gari-zahia... 20 7,6 Arroz- zahia... 84 13,7 Oloa- zahia... 84 17,1 Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

Hiperkolesterolemia ADIBIDEA: Ekintza hipolipemiantea lortzeko zuntz hidrosolugarrien ekarpena ITURRIAK g/egun Pektina 6-40 Gomak 8-36 Lekaleak 100-150 Oloa-zahia 25-100 Pysllium 10-30 Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

ZUNTZA: OBESITATEAN Obesitatea Zuntzetan aberatsak elikagaiak = elikagai Energia murtxikatzeko denbora asetasun-sentsazioa Asetasun-sentsazioa Elikadura-boloaren bolumena handitu Ura atxikitzeko gaitasuna Karbohidrato eta lipidoen heste-xurgapena oztopatu Dieta hipokalorikoak eragindako idorreria ekidin

KOLONEKO MINBIZIA ZUNTZA: KOLONEKO MINBIZIAN KOLESTEROLA BEHAZUN GATZ PRIMARIOAK DEHIDROKOLIKOA Gibela DEOXIKOLIKOA Hestea BEHAZUN GATZ ERATORRIAK DEHIDRONORKOLENO METIL KOLANTRENO Bakteroideak PROKARTZINOGENOAK

KOLONEKO MINBIZIA Mekanismoak Idorreriak eragiten duen heste-narritadura ekidin Gorotzen bolumena handitu Balizko kartzinogenoen disoluzioa Kartzinogenoekin ukipen denbora jaitsi Behazun-gatzei lotu Gorotzen [behazun-gatzen] handitu Behazun-gatz eratorrien sintesia ekidin Hartzidura eta koloneko ph-a Minbizi zelulen hazkuntza ekidin Behazun-gatz askearen solugarritasuna gutxitu Kartzinogenesian agertzen diren entzimak inhibitu

Bestelako efektu onuragarriak FOS-ek eta Inulinak duten EFEKTU PREBIOTIKOA Bifidobakterioak Bakterio laktikoak Bakteroideak Klostridium + 15 g/egun Hemorroideak Behazun-xixkuan harriak Apendizitisa izateko arriskua jaitsi Kolon narritakorraren sindromea

Fruta eta barazkien konposizioa Elikagaien zuntzedukia ~ ~ Heltze- maila Prozesu teknologikoa: Gordina, egosia, etab. Zuntz-edukia ~ Metodo analitikoa Zerealak %8,5 (batez ere disolbaezina) Lekaleak %12-25 (batez ere disolbagarria) Fruitu lehorrak %5-15 (batez ere disolbaezina) Barazkiak eta frutak %1-10 (batez ere disolbagarria) Algak (ia dena disolbagarria) Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

Estatuko batez besteko kontsumoa Kontsumoa Zuntz-edukia (g/egun) (g/egun) (%osoa) Zerealak eta eratorriak 240 5,4 % 29 Lekale eta fruitu lehorrak 18 2,5 % 13 Barazki eta ortuariak 330 6 % 32 Frutak 300 4,8 % 26 18,7 g Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

FRUTAK g zuntza / 100 g elikagai Hidrosolugaitza Hidrosolugarria Orotara Sagarra 1,3 0,7 2,0 Muxika 0,6 1,0 1,6 Arbeletxekoa 1,3 0,6 1,9 Banana 1,4 0,5 1,9 Madaria 2,0 0,6 2,6 Marrubiak 1,9 0,7 2,6 Angurria 0,2 0,2 0,4 Laranja 0,9 1,5 2,4 Limoi 1,1 1,0 2,1 Kiwia 2,5 0,9 3,4 Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

ZEREALAK g zuntza / 100 g elikagai Hidrosolugaitza Hidrosolugarria Orotara Arroz zuri egosia 0,4 1,1 1,5 Zerealak (All Bran mota) 2,1 28,0 30,1 Zerealak (Cornflakes) 0,5 3,8 4,3 Zerealak eztiarekin 0,6 1,7 2,3 Espagetiak 0,4 1,1 1,5 Gari-ogi zuria 1,0 1,9 2,9 Galletak 0,5 1,6 2,1 Olo-zahia 6,5 10,5 17,0 Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

LEKALEAK ETA FRUITU LEHORRAK g zuntza / 100 g elikagai Hidrosolugaitza Hidrosolugarria Orotara LEKALEAK Indabak 8,0 17,4 Garbantzuak 7,0 8,0 Dilistak 7,2 4,5 Ilar lehorrak 8,6 1,1 Soja 7,8 3,0 FRUITU LEHORRAK Almendrak 10,1 1,1 Kakahueteak 5,3 3,9 Hurrak 3,9 2,5 Intxaurrak 2,9 2,0 25,4 15 11,7 9,7 10,8 11,2 9,2 6,4 4,9 Giza nutrizioaren eta dietetikaren oinarriak, 2007

HELDUAK 20-35 g/egun 10-13g/1000 kkal 2000 kcal 25 g/egun 2500 kcal 30 g/egun UMEAK > 2 Urte: adina + 5 g/egun 0,5 g/kg pisuko < 2 urte ohitura egokiak irakatsi ADINEKO PERTSONAK HAURDUNAK 10-13g/1000 kkal Nutrizio-gabezia ekidin Tolerantziaren arabera

ERAGIN KALTEGARRIAK Mineral batzuen aprobetxamendua zaildu Katio dibalenteak Bitamina liposolugarrien xurgapena gutxitu Hartziduraz sortzen diren haizeak deserosoak Gastritisa edo ultzerak dituztenei: narritadura eragin Hestean oztoporik badago, hondakin metaketa Murtxikatzea zailagoa Gorozkietatik ura galtzea ekarri: deshidratazioa