ALÉN DA FÍSICA. Mari Trillo Centrémonos.com IES Basanta Silva-Vilalba

Σχετικά έγγραφα
Tema 3. Espazos métricos. Topoloxía Xeral,

Tema: Enerxía 01/02/06 DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA

EXERCICIOS AUTOAVALIABLES: RECTAS E PLANOS. 3. Cal é o vector de posición da orixe de coordenadas O? Cales son as coordenadas do punto O?

EXERCICIOS DE REFORZO: RECTAS E PLANOS

Tema 1. Espazos topolóxicos. Topoloxía Xeral, 2016

Procedementos operatorios de unións non soldadas

EXERCICIOS DE ÁLXEBRA. PAU GALICIA

PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II

A proba constará de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta.

PAU XUÑO 2010 MATEMÁTICAS II

ln x, d) y = (3x 5 5x 2 + 7) 8 x

Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS

XEOMETRÍA NO ESPAZO. - Se dun vector se coñecen a orixe, o módulo, a dirección e o sentido, este está perfectamente determinado no espazo.

ESTRUTURA ATÓMICA E CLASIFICACIÓN PERIÓDICA DOS ELEMENTOS

Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS

PAU XUÑO 2012 MATEMÁTICAS II

Física P.A.U. ELECTROMAGNETISMO 1 ELECTROMAGNETISMO. F = m a

Resistencia de Materiais. Tema 5. Relacións entre tensións e deformacións

O SABER FILOSÓFICO 1. A ORIXE DA FILOSOFÍA

Física P.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN

Ogham, ou arredor da escrita

TRIGONOMETRIA. hipotenusa L 2. hipotenusa

A circunferencia e o círculo

Profesor: Guillermo F. Cloos Física e química 1º Bacharelato Estrutura atómica 2 1

IX. ESPAZO EUCLÍDEO TRIDIMENSIONAL: Aplicacións ao cálculo de distancias, áreas e volumes

MATEMÁTICAS. (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 puntos)

CASE: Projeto EDW Enterprise Data Warehouse

Sistemas e Inecuacións

VII. RECTAS E PLANOS NO ESPAZO

NÚMEROS COMPLEXOS. Páxina 147 REFLEXIONA E RESOLVE. Extraer fóra da raíz. Potencias de. Como se manexa k 1? Saca fóra da raíz:

Lógica Proposicional. Justificación de la validez del razonamiento?

Métodos Matemáticos en Física L4F. CONDICIONES de CONTORNO+Fuerzas Externas (Cap. 3, libro APL)

Resorte: estudio estático e dinámico.

EXERCICIOS DE REFORZO: SISTEMAS DE ECUACIÓNS LINEAIS

MECÁNICA CUÁNTICA 2. ORIXES DA TEORÍA CUÁNTICA: RADIACIÓN DO CORPO NEGRO. HIPÓTESE DE PLANCK

Ámbito científico tecnolóxico. Ecuacións de segundo grao e sistemas de ecuacións. Módulo 3 Unidade didáctica 8

Ano 2018 FÍSICA. SOL:a...máx. 1,00 Un son grave ten baixa frecuencia, polo que a súa lonxitude de onda é maior.

Ámbito Científico - Tecnolóxico ESA MÓDULO 4. Unidade Didáctica 5 USO E TRANSFORMACIÓN DA ENERXÍA

Profesor: Guillermo F. Cloos Física e química 1º Bacharelato O enlace químico 3 1

XENÓFANES: O FILÓSOFO, O POETA E A CONXECTURA

Lógica Proposicional

Química 2º Bacharelato Equilibrio químico 11/02/08

Académico Introducción

Educación secundaria a distancia para persoas adultas. Natureza

Física e química 4º ESO. As forzas 01/12/09 Nome:

Ámbito científico tecnolóxico. Movementos e forzas. Unidade didáctica 5. Módulo 3. Educación a distancia semipresencial

MATEMÁTICAS. PRIMEIRA PARTE (Parte Común) ), cadradas de orde tres, tales que a 21

EXERCICIOS DE REFORZO: DETERMINANTES., calcula a matriz X que verifica A X = A 1 B, sendo B =

Física cuántica. Relatividade especial

PROBA DE AVALIACIÓN DO BACHARELATO PARA O ACCESO Á UNIVERSIDADE (ABAU) CONVOCATORIA DE XUÑO Curso

την..., επειδή... Se usa cuando se cree que el punto de vista del otro es válido, pero no se concuerda completamente

REACCIÓNS DE TRANSFERENCIA DE PROTÓNS

Volume dos corpos xeométricos

Inecuacións. Obxectivos

Expresións alxébricas

Investigacións a partir da lectura do libro Los Diez Magníficos

PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II

ENLACE QUÍMICO CUESTIÓNS ENLACE IÓNICO. 1. Considerando o elemento alcalinotérreo do terceiro perquíodo e o segundo elemento do grupo dos halóxenos.

1. O ESPAZO VECTORIAL DOS VECTORES LIBRES 1.1. DEFINICIÓN DE VECTOR LIBRE

Uso e transformación da enerxía

MARCO HISTÓRICO Y CONTEXTUAL

Exame tipo. C. Problemas (Valoración: 5 puntos, 2,5 puntos cada problema)

Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA

Academic Opening Opening - Introduction Greek Spanish En este ensayo/tesis analizaré/investigaré/evaluaré...

EQUILIBRIOS ÁCIDO-BASE

A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta.

A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta.

EJERCICIOS DE VIBRACIONES Y ONDAS

1 La teoría de Jeans. t + (n v) = 0 (1) b) Navier-Stokes (conservación del impulso) c) Poisson

Física A.B.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN

1_2.- Os números e as súas utilidades - Exercicios recomendados

VIII. ESPAZO EUCLÍDEO TRIDIMENSIONAL: Ángulos, perpendicularidade de rectas e planos

A actividade científica. Tema 1

FÍSICA OPCIÓN 1. ; calcula: a) o período de rotación do satélite, b) o peso do satélite na órbita. (Datos R T. = 9,80 m/s 2 ).

Corpos xeométricos. Obxectivos. Antes de empezar. 1. Poliedros... páx. 4 Definición Elementos dun poliedro

Exercicios de Física 03b. Ondas

Introdución á análise numérica. Erros no cálculo numérico

PSICOPATOLOXÍA XERAL R. NÓVOA SANTOS

EQUILIBRIO QUÍMICO. 2 HI (g)

b) Segundo os datos do problema, en tres anos queda a metade de átomos, logo ese é o tempo de semidesintegración.

FÍSICA. = 4π 10-7 (S.I.)).

Química P.A.U. EQUILIBRIO QUÍMICO 1 EQUILIBRIO QUÍMICO

TRAZADOS XEOMÉTRICOS FUNDAMENTAIS NO PLANO A 1. PUNTO E RECTA

MEDIDAS EXPERIMENTAIS DE DIVERSOS CAMPOS MAGNÉTICOS Xosé Peleteiro Salgado Área de Física Aplicada. Facultade de Ciencias. Ourense

Física e Química 4º ESO

Eletromagnetismo. Johny Carvalho Silva Universidade Federal do Rio Grande Instituto de Matemática, Física e Estatística. ...:: Solução ::...

A ciencia estuda o universo

Indución electromagnética

As Mareas INDICE. 1. Introducción 2. Forza das mareas 3. Por que temos dúas mareas ó día? 4. Predición de marea 5. Aviso para a navegación

Reflexión e refracción. Coeficientes de Fresnel

INTERACCIÓNS GRAVITATORIA E ELECTROSTÁTICA

RADIACTIVIDADE. PROBLEMAS

Escenas de episodios anteriores

Caderno de traballo. Proxecto EDA 2009 Descartes na aula. Departamento de Matemáticas CPI A Xunqueira Fene

Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA

Optimización baixo incerteza en redes de gas.

U.D. 3: ACTUADORES NEUMÁTICOS

NÚMEROS REAIS. Páxina 27 REFLEXIONA E RESOLVE. O paso de Z a Q. O paso de Q a Á

EXERCICIOS AUTOAVALIABLES: SISTEMAS DE ECUACIÓNS LINEAIS. 2. Dada a ecuación lineal 2x 3y + 4z = 2, comproba que as ternas (3, 2, 2

ONDAS. segundo a dirección de vibración. lonxitudinais. transversais

Transcript:

Tema 3 QUE É REAL? ALÉN DA FÍSICA A Metafísica é considerada a rama máis abstracta e difícil da Filosofía. A nivel cotiá un punto de vista é considerado metafísico cando parece tan complicado que queda fóra da nosa comprensión por ser difícil de entender. A orixe accidental da palabra: Termo grego metafísica = aquilo que vai despois da física. Pasou a formar parte do léxico filosófico cando o tratado de Aristóteles que hoxe coñecemos como Metafísica foi atopado sen título entre os seus papeis. Posto que na colección aristotélica ía tras a obra titulada Física, déuselle ese nome ( logo de ). O autor que ordenou as súas obras foi Andrónico de Rodas no s.i. a.c. O que vai despois da Física: Outro sentido máis filosófico da metafísica. Os 1º escritos filosóficos gregos = Sobre a natureza (physis), adoitan versar sobre o que hoxe é c.física pero tamén trataban sobre o significado último da natureza, do universo, é.d., sobre cuestións que lle concirnen a aquilo que ven despois do mundo físico. Textos: Trías: Cales son as cuestións metafísicas segundo este autor? Leibniz: Como define o autor o principio de razón suficiente? Tenta responder a última pregunta formulada polo autor. Craig: Cales son os dous tipos de investigación que leva a cabo a metafísica? QUE DI A CIENCIA SOBRE A REALIDADE? A Física contemporánea sostense sobre dúas teorías diferentes: α) Teoría da Relatividade: proporciona o cadro teórico para a comprensión do universo a escala máxima = macrouniverso (estrelas, galaxias, cúmulo de galaxias). Explicación: espazo de 4 dimensións, paradoxo dos xemelgos. β) Mecánica Cuántica: explica o universo en escalas mínimas: moléculas, átomos, partículas subatómicas = microuniverso. Explicación: principio de incerteza de Heisenberg O obxectivo final da ciencia é proporcionar unha única teoría que describa correctamente todo o universo.os científicos actuais describen o universo a través de dúas teorías parciais fundamentais:a teoría da relatividade xeral e a mecánica cuántica. Ámbalas dúas teorías constitúen o gran logro intelectual da primeira metade do século XX. A teoría da relatividade xeral describe a forza da gravidade e a estructura a gran escala do universo. A mecánica cuántica, pola contra, ocúpase de fenómenos a escala extremadamente pequenas.desafortunadamente sábese que estas dúas teorías son inconsistentes entre si: ambas non poden ser correctas ao mesmo tempo.un dos maiores esforzos da física actual é 1

buscar unha nova teoría que incorpore as dúas anteriores.pero aínda non se dispón de tal teoría. (S.Hawking,, Historia do tempo). MUDANZA E PERMANENCIA Un dos primeiros problemas que suscitou na Historia da Filosofía = problema da Permanencia e da Mudanza. Os primeiros filósofos gregos admiráronse de 2 características básicas do mundo: as mudanzas no mesmo pero ao mesmo tempo a continuidade de certas condicións que en aparencia son permanentes. Intentaron explicar ámbalas 2 cousas: os caracteres cambiantes e os permanentes da realidade. A solución aristotélica Explicar o cambio COMPOSICIÓN SUBSTANCIA HILEMORFISMO permítelle conciliar o permanente e todas as cousas o cambiante, a unidade e a multiplicidade dos seres Unión de (synoloi) por esencia e ser definible MATERIA sobre prioridade FORMA aspecto externo M.Primeira apeiron O común a toda especie M.Segunda: bronce, carne,osos aspectos das cousas sola/ ela é definible Conxunto de elementos físicos os distingue Ppo. gracias o cal os que constitúen os seres (carne, elementos físicos posúen e que de por si son indeterminados a mente unha determinada estru. intelixible Elemento pasivo, informe, a abstracción esencia (eidos), natureza desestructurado (physis) Ppo. caracteres individuais Coppo inintelixible sen a forma Ppo.dinamismo, de universalidade e especif. dos seres = especie Cppo de intelixibilidade e realización dos seres 2

CAMBIO = movemento = calquera modificación dunha cousa Establece 3 ppos explicativos Substrato: o que permanece materia Unha privación Forma Pto.partida Unha forma: o que se adquire Seres tenden a súa perfección Sentido finalístico, teleolóxico Pto.chegada Definición = paso da potencia ao acto realización das potencialidades dun ser / Parménides imposibilidade do cambio paso ser á nada da nada ao ser introduce conceptos ser en potencia (dynamis) posibilidade de chegar a ser aquelo cómo!! que se é por natureza * non todo pode ser calquera cousa Ex. ouruga ser en acto (entelechia): realización, termo dun proceso Son correlativos cada ser Posúe características = acto Posúe posibilidades que desenvolver = potencia Relacionalos con Materia Forma a materia posúe en potencia unha forma, que realizada no no cambio é o acto da súa potencia TEORÍA HILEMÓRFICA Explica a composición dos seres, a partir de materia e forma Supera así o dualismo platónico da Tª das Ideas e reconcilia o permanente co cambiante TEORÍA POTENCIA-ACTO Explica o devir dos seres como o paso da potencia ao acto Supera os argumentos sobre a imposibilidade do movemento de Parménides e Zenón 3

Tipos Substancial: cambio da substancia mesma, as propiedades esenciais;xeración e corrupción. Ex: papel cinza Accidental: cambio dunha propiedade 2ª dun ser: cualitativos (cor de pelo, coñecemento), cuantitativos, locativos Causas busca causas porque cto.científico é cto.das causas.1º filósofo en sistematizalas Mediante elas quere explicar todos os procesos da natureza Intrínsecas Material: substrato onde se produce o cambio(xonios).explica: de qué Formal: a esencia (Platón, pitagóricos) Explica: qué Extrínsecas Eficiente: o que orixina o cambio (Empédocles, Anaxógoras).Quén Final: aquelo para o que se produce o cambio. Explica: para qué. É a causa + importante interpretación teleolóxica do Universo/ mecanicismo de Demócrito A solución de Demócrito: A súa solución é materialista: os constituíntes últimos da realidade son os átomos = unidades físicas indivisibles; átomo = que non ten partes, que non pode ser dividido e tamén existe o baleiro Cada átomo ten unhas características en canto a forma, tamaño que son inalterables Os átomos están en continuo movemento polo baleiro. Chocan uns contra outros, sendo proxectados en diferentes direccións, formando combinacións diversas. Así, pódese describir a forma e o tamaño de cada átomo pero pode atribuírselle cada un deles un constante cambio de posición. Así, Os trazos inmutables dos átomos proporciona a explicación dos trazos permanentes do universo, e o movemento dos mesmos explicaría as alteracións que teñen lugar nun mundo, que na realidade, non experimenta mudanza ningunha. O mundo dos átomos é sempre o mesmo, pero a súa distribución e as súas posicións relativas poden ser alteradas sen cesar. Os cambios que percibimos non se producen, de feito, na realidade: son tan so recombinacións de átomos. O problema mente cuerpo Dúas realidades diferentes? Dadas as aparentes diferenzas entre os feitos físicos e mentais, e a súa aparente relación, a metafísica propuxo diversas teorías sobre a natureza da mente e do corpo e sobre a conexión que hai entre un e outra. 4

Solucións ao problema mente corpo Dualismo: corpo e mente son 2 tipos de entidade totalmente diferentes. As características básicas do corpo = propiedades xeométricas = tamaño, forma. Característica básica da mente = pensamento. Descartes. Materialismo: apóiase nas informacións sobra as bases neurolóxicas da nosa actividade mental achegadas pola ciencia. Sosteñen que os estados mentais = estados físicos do sist. nervioso central e polo tanto, mente = cerebro.d.amstrong, P.S.Churchland Epifenomenismo: Doutrina filosófica que propugna a primacía dos procesos físicos sobre a conciencia, a cal só é un fenómeno secundario que acompaña a aqueles.t.h.huxley Condutismo Lóxico: Para o condutismo lóxico a mente non existe propiamente e o cerebro é irrelevante para o estudo dos fenómenos psicolóxicos. Todo o mental redúcese á conduta e a disposicións para a conduta, non é nada máis aló da conduta. A mente é só a aptitude e disposición a facer un determinado tipo de cousas. Propugnan, en consecuencia, abandonar a linguaxe mentalista (é dicir, termos como desexo, crenza, sentimento ou propósito) das explicacións psicolóxicas, sendo substituído por unha linguaxe descritiva dos estímulos e respostas, así como das leis que gobernan a conduta. Así, por exemplo, a miña crenza de que vai chover consiste en feitos tales como que leve posto un impermeable e collo un paraugas cando saio á rúa. O condutismo levaba a unha rúa sen saída xa que era imposible non diferenciar os estados mentais das súas manifestacións condutuales; por exemplo, entre o estado subxectivo de dor e a conduta asociada a esa dor. Ademais, hai procesos mentais aos que non acompaña conduta algunha e estados mentais que parecen implicar outros estados mentais: se collo o paraugas é non só pola miña crenza en que vai chover senón tamén polo meu desexo de non mollarme, o cal supón á súa vez a crenza de que o paraugas manterame seco. Os estados mentais parecen resistirse a ser pura e simplemente eliminados.g.ryle Funcionalismo: compara a mente co software dun ordenador. A mente, coma o programa dun ordenador, reacciona aos imputs externos producindo como saídas outputs- determinados resultados: determinadas formas de conduta. O funcionalismo está asociado á investigación sobre a intelixencia artificial, iniciados por A.Turing. H.Putnam Os procesos mentais internos son estados funcionais do organismo cuxo órgano non é necesariamente o cerebro. Así, por exemplo, a dor non é un estado físico-químico do cerebro ou do sistema nervioso, senón un estado funcional do organismo tomado na súa totalidade. Deste xeito, os fenómenos mentais son estados funcionais do organismo e non é posible coñecelos estudando procesos parciais nos que están implicados, como os procesos cerebrais. O funcionalismo presupón que unha mesma función pode ser desempeñada por sistemas moi distintos, xa que a natureza dos seus compoñentes non é esencial para o correcto desempeño da súa función. Unha cousa é un reloxo ou un termostato pola función que realiza (dar a hora, desconectar a corrente cando se alcanza unha determinada temperatura) e tanto dá o material do que está feito. Do mesmo xeito, as crenzas e desexos son estados físicos de sistemas físicos que poden estar feitos de diferentes tipos de materiais. Algo é unha crenza ou un desexo en virtude do que fai e non en virtude dos materiais dos que o seu sistema está composto. Non é analizando o sistema senón a súa función como comprenderemos o proceso. Deste xeito, podemos atribuír estados mentais a seres extraterrestres cunha estrutura fisicoquímica moi diferente á nosa e as funcións mentais poderían moi ben ser desempeñadas por un soporte non orgánico, como un computador dixital. Calquera sistema pode ter mente a condición de que sexa capaz de realizar a función adecuada. Crise da Metafísica As teorías metafísicas intentan presentar un sistema xeral que explique as características máis fundamentais da realidade do mundo e de nós mesmos. Os metafísicos non se dan postos de acordo cal delas é a verdadeira ou se hai algunha máis verdadeira ca outra. 5

Os límites do noso coñecemento Debido a esta cuestión, algúns filósofos comezaron a pensar que había algo que non acababa de funcionar ben no propio enfoque metafísico. Que impide que ese tipo de investigación poida chegar a resultados satisfactorios? No século XVIII, HUME e KANT responderon esa pregunta mostrando certas limitacións da nosa capacidade de coñecer que fan imposible que haxa solucións satisfactorias para os problemas metafísicos. Empirismo e Metafísica Para Hume, as únicas ideas que teñen significado son aquelas que se corresponden con impresións sensibles: xa que poden ser contrastadas coa experiencia con conceptos matemáticos: porque expresan relacións entre ideas, relacións cuxa verdade comprendemos intuitivamente Ningún outro concepto pode ter significado porque non hai modo de decidir sobre a súa verdade. Por iso as nocións clave da metafísica: realidade, alma, materia, Deus; non teñen significado: non somos capaces de definilas en termos de nada do que coñecemos A crítica kantiana da metafísica: Segundo Kant, a dificultade que nos impide darlles resposta ás preguntas metafísicas radica en que non temos xeito de saber se o noso aparello mental é aplicable a algo que estea alén do ámbito da experiencia sensorial. Supoñamos que por debaixo das aparencias sensoriais (formas, cores, sons) hai unha realidade subxacente, do cal quere falar a metafísica. Pero non posuímos ningún concepto, ningunha intuición, ningún esquema mental dos que podamos dicir que sexan aplicables a esa realidade. A nosa capacidade de percibir está limitada a aquilo que podemos situar nun contexto espacial e temporal (obxectos empíricos); fóra dese contexto espacio-temporal somos incapaces de percibir nada Ademais aos nosos esquemas mentais e as nosas categorías son ppos.organizativos que poñen orde no percibido. Non os aprendemos senón que son innatos: son o noso modo de entender a realidade. Pero eses esquemas e esas categorías producen coñecemento tan só cando os aplicamos ao que percibimos no espazo e no tempo, é dicir, cando os aplicamos ás aparencias sensibles; por iso a Metafísica non nos pode dar coñecemento pois non podemos aplicar os nosos esquemas mentais aos seus conceptos pois deles non temos datos na experiencia (están alén da experiencia) 6