ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΙΧΑΗΛ Ε.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΙΧΑΗΛ Ε."

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΑΙΘΕΡΑ ΤΟΥ EINSTEIN (EINSTEIN AETHER THEORY) ΜΙΧΑΗΛ Ε. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ Επιβλέπων Καθηγητής: Θεοδόσιος Χριστοδουλάκης ΑΘΗΝΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 07

2 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΒΑΣΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΑΙΘΕΡΑ ΤΟΥ EINSTEIN (EINSTEIN AETHER THEORY) ΜΙΧΑΗΛ Ε. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ ΑΜ 05 ΤΡΙΜΕΛΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρώτο μέλος: Θ. Χριστοδουλάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Δεύτερο μέλος: Β. Σπανός, Αναπληρωτής Καθηγητής Τρίτο μέλος: Θ. Αποστολάτος, Αναπληρωτής Καθηγητής

3 Ευχαριστίες Θα ήθελα από αυτή την θέση να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα Καθηγητή κ. Θεοδόσιο Χριστοδουλάκη για την βοήθεια που μου έχει προσφέρει από τα φοιτητικά μου χρόνια στο τμήμα Φυσικής μέχρι και τα χρόνια που φοιτούσα στο Μεταπτυχιακό τμήμα της σχολής. Βοήθεια που μεταφράζεται σε παροχή γνώσεων, ενθάρρυνση για την συνέχιση των σπουδών μου, πραγματικό και έκδηλο ενδιαφέρον και τέλος αμέριστη συμπαράσταση στο πρόσωπο μου για τις όποιες δυσκολίες συνάντησα όλα αυτά τα χρόνια. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την γυναίκα μου Αγγελική Γ. Πλατανιά για την ψυχολογική της υποστήριξη και την γενικότερη βοήθεια της για την ολοκλήρωση της εργασία αυτής. Τέλος θέλω να ευχαριστήσω και την μητέρα μου για την βοήθεια της όλα αυτά τα χρόνια.

4 Περιεχόμενα. Εισαγωγή 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ I Παραγωγή των γενικών εξισώσεων κίνησης 8. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ Επίλυση των εξισώσεων κίνησης της fll Einstein Αether theory για την μετρική Robertson-Walker. 9. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ Επίλυση των εξισώσεων κίνησης στην περίπτωση της μετρικής Bianchi III LRS ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη φυσική, η Einstein aether theory, είναι μια τροποποίηση της γενικής σχετικότητας η οποία περιγράφει έναν χωροχρόνο που είναι εφοδιασμένος τόσο με μία μετρική όσο και με ένα μοναδιαίο χρονοειδές διανυσματικό πεδίο που ονομάζεται æther,. Το διανυσματικό αυτό πεδίο το παίρνουμε έτσι ώστε να πληροί την σχέση ; ; Αυτό σημαίνει ότι το είναι g ( t, x, y, z). Το διανυσματικό αυτό πεδίο μπορεί να θεωρηθεί ως τετραταχύτητα ενός κατάλληλου πλαισίου (τετράδας). H Εinstein aether theory διαδόθηκε από τον Marizio Gasperini σε μια σειρά εργασιών, όπως η Singlarity Prevention και η Broken Lorentz Symmetry το 980 (Singlarity prevention and broken Lorentz symmetry M Gasperini ). Η προσπάθεια του ήταν να περιγράψει έναν τρόπο αποφυγής των ανωμαλιών της βαρύτητας του Einstein και πραγματοποίησης υπερφωτεινών ταχυτήτων []. Εκτός από τη μετρική της γενικής σχετικότητας, αυτή η θεωρία περιλαμβάνει επίσης όπως βλέπουμε ένα βαθμωτό πεδίο ( t, x, y, z) το οποίο αντιστοιχεί διαισθητικά σε μια καθολική έννοια του χρόνου. Μια τέτοια θεωρία θα έχει ένα προτιμώμενο πλαίσιο αναφοράς, εκείνο στο οποίο ο παγκόσμιος χρόνος είναι ο πραγματικός χρόνος. Η δυναμική του βαθμωτού πεδίου ταυτίζεται με εκείνη του αιθέρα που βρίσκεται σε ηρεμία στο προτιμώμενο πλαίσιο. Αυτή είναι η προέλευση του ονόματος της θεωρίας, περιέχει τη βαρύτητα του Αϊνστάιν συν τον αιθέρα. Η κοσμολογική επιτάχυνση του Σύμπαντος δεν μπορεί να περιγραφεί στα πλαίσια της γενικής σχετικότητας (GR). 5

6 Κατά συνέπεια, προκειμένου να την εξηγήσει κανείς, θα έπρεπε να κρατήσει την GR και να τροποποιήσει το περιεχόμενο της ύλης του σύμπαντος, ή να τροποποιήσει τον ίδιο τον τομέα βαρύτητας. Η Einstein aether theory που διερευνήθηκε συστηματικά τα τελευταία 5 έτη, είναι μια ενδιαφέρουσα κατηγορία αλλαγής της βαρύτητας του Eistein. Αποτελείται από την GR σε συνδυασμό με την δεύτερης τάξης παράγωγο, ενός χρονοειδούς μοναδιαίου διανυσματικού πεδίου, που είναι ο αιθέρας. Η δράση στην Einstein aether theory αποτελείται γενικά από ένα άθροισμα της δράσης Einstein Hilbert, του κινητικού όρου για το πεδίο και έναν όρο με πολλαπλασιαστή Largange λ ο οποίος επιβάλει ότι το χρονοειδές διάνυσμα είναι ένα μοναδιαίο διάνυσμα. Συγκεκριμένα η δράση γράφεται ως ένα ολοκλήρωμα της κάτωθι Λαγκραντζιανής πυκνότητας L η οποία είναι L g ( R K ( g )) ; ; όπου R είναι το Ricci scalar και Κ είναι ένας τανυστής τέταρτης τάξης που ορίζεται ως εξής: c g g c g g c g g c g. Οι σταθερές c i είναι αδιάστατες προς προσαρμογή παράμετροι της θεωρίας. Μπορούμε να μελετήσουμε διαφορετικά μοντέλα με διαφορετικές αδιάστατες παραμέτρους c i. Στην εργασία αυτή θα παραγάγουμε από την ανωτέρω δράση τις εξισώσεις κίνησης της fll Eistein aether θεωρίας. Μετά θα επιβάλουμε κάποια συμμετρία στο επίπεδο των fll εξισώσεων κίνησης και θα μελετήσουμε ποιο υποσύνολο του χώρου των παραμέτρων δίνει λύσεις. Συγκεκριμένα θα επιβάλουμε δύο είδη συμμετρίας 6

7 α) την συμμετρία που οδηγεί στην μετρική Robertson Walker β) αυτήν που οδηγεί στην Bianchi Type III LRS μετρική. Τα γενικά αποτελέσματα είναι ότι το μεγαλύτερο τμήμα του χώρου των παραμέτρων δεν οδηγεί σε λύσεις ή και όταν οδηγεί παράγονται κάποιες τετριμμένες (flat Minkowski) και μερικές μη τετριμμένες. Σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε ότι, όπως είναι γνωστό από την Einstein κοσμολογία και από άλλα παραδείγματα, η αντικατάσταση της συμμετρίας στο επίπεδο της πλήρους δράσης οδηγεί σε ανηγμένες Λαγκραντζιανές οι οποίες δίδουν εξισώσεις κίνησης γενικώς όχι ισοδύναμες με τις ανηγμένες fll εξισώσεις [ ]. Είναι ενδιαφέρον το αποτέλεσμα ότι στην περίπτωση που οι ανηγμένες fll εξισώσεις δίνουν μη τετριμμένες λύσεις (όχι flat Minkowski χώρο) οι λύσεις αυτές δεν ικανοποιούν τις εξισώσεις κίνησης της ανηγμένης Λαγκραντζιανής. 7

8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ I Παραγωγή των γενικών εξισώσεων κίνησης. Θεωρούμε έναν χώρο με μετρική g μν Σε έναν τετραόγκο V αυτού τον χώρου ας θεωρήσουμε το ολοκλήρωμα της Lagragian L R K ( g ) ; ; Η αντίστοιχη δράση είναι (Θέτω g= detg μν ): I g Ld x V g ( R K ( g )) d x ; ; V Άρα το είναι συναρτησοειδές των g,, I I[ g,, ] Ο πρώτος όρος αντιστοιχεί στην βαρύτητα του Einstein, ο δεύτερος όρος αναπαριστά την δράση του πεδίου, ενώ ο τρίτος εξασφαλίζει τον χρονοειδή μοναδιαίο χαρακτήρα του πεδίου μέσω του πολλαπλασιαστή Lagrange λ. Για να βγάλουμε τις εξισώσεις κίνησης θα χρησιμοποιούμε την αρχή της ελάχιστης δράσης για τα g,, Έτσι θεωρούμε: α) αρχικά μια μικρή μεταβολή δλ του λ στον όγκο αυτό V. Η μεταβολή αυτή επιφέρει μια μεταβολή δi στην δράση την οποία απαιτούμε να είναι I 0 για να βρούμε την φυσική διαδρομή. Η προηγούμενη σχέση μου δίνει I g( g ) d x 0 V Άρα g 0 a () 8

9 β) Θεωρούμε μια μεταβολή του k στον όγκο V έστω Στον όγκο V έχουμε θεωρήσει ότι η μικρή μεταβολή του κ είναι τέτοια ώστε το δ κ =0 (καθώς και οι συναλλοίωτες παράγωγοι) παντού στο V. Η μεταβολή αυτή επιφέρει μια μεταβολή δi στην δράση Η οποία είναι I 0 για να βρούμε την φυσική διαδρομή. Το c g g c g g c g g c g Η μεταβολή ως προς δηλαδή η θα συμβολίζεται για χάρη ευκολίας με I ( g ( R K ( g )) d x) ; ; V Άρα I g ( R ( K ) ( ( g ) d x ; ; V g (0 ( K ) K ( ) K ( ) ; ; ; ; ; ; V ( g ( ) g ( ))) dx Όμως το g ( ) g ( ) g αφού η g μν είναι συμμετρική Άρα το ( g ( ) g ( )) g ( ) Επίσης το 9

10 c g g c g g c g g c g θα γράφεται ( ) c g ( ) c g ( ) c g ( ) Άρα το ( ) ; ; ( c g ( ) c g ( )) ; ; c g ( ) c g ( ) ; ; ; ; c g ( ) c g ( ) ; ; ; ; πάλι λόγω της συμμετρικότητας της g μν Επίσης K ( ) K ( ) = ; ; ; ; ( ) ( ) =(i) ; ; ; ; Όμως το c g g c g g c g g c g = c g g c g g c g g c g πάλι λόγω της συμμετρικότητας της g μν Άρα η (i) γράφεται ( ) ; ; Άρα η μεταβολή του I ως προς κ θα είναι I g ( c ( ) ( ) ( )) g ; ; K ; ; g d x V Όμως το 0

11 ( ( )) gd x = ; ; V ( ( )) gd x ; ; V ( ) ( ) gd x ; ; V Όμως το ( ) ; ( ) V ; (το ( ) είναι τανυστής ως διαφορά δύο τανυστών, ( ) = - ) Άρα το είναι τανυστής της μορφής ( ( )) gd x ; ; V V gd x ; V To V ( gv ) με g=detg ; μν g x Άρα το V gd x ; V ( gv ) gd x V g x ( gv ) d x (Θ.Gass) V x = ( gv ) d x V

12 V g ( ) d x ; Στον όγκο V έχουμε θεωρήσει μία μικρή μεταβολή του κ ώστε το δ κ =0 παντού στο V Άρα το Επομένως το ( ( )) gd x0 ; a ; V ( ( )) gd x = ; ; V ( ) ( ) gd x για κάθε όγκο V ; ; V Άρα ισχύει ότι: ( ) ( ) ( ) ; ; ; ; Επίσης ισχύει g ( ) g ( ) είναι ως προς. Άρα θα έχουμε εφόσον η μεταβολή ( ) g ( c g g ( ) ( ) ; ; ; ; V g ( )) dx V g (c g g ( ) g ) ( ) d x ; ; ; ; και έτσι η εξίσωση κίνησης από την μεταβολή του είναι: c g g ( ) g ; ; ; ; =0 Άρα η δεύτερη εξίσωση κίνησης είναι:

13 c g g ( ) g 0 ; ; a ; ; Όμως το ( ) ( ) ; ; ; ; ; a ; To ; ; ( c g g c g g c g g c g ) ; ; c g ( ) ; ; c g ( ) ( ii) ; ; ; To g g ; ; Άρα η (ii) γράφεται c g ( g ) ; ; ; a c g g c g ; ; a ; ; Επομένως η εξίσωση κίνησης ως προς κ είναι c g g ; ; c g g c g ; ; a ; ; g 0 () ; ; γ) Θεωρούμε μια μεταβολή του g μν στον όγκο V έστω g Όπως και πριν, θεωρούμε ότι η μικρή μεταβολή του g μν είναι τέτοια ώστε το δ g μν =0 (καθώς και οι συναλλοίωτες παράγωγοι) παντού στο σύνορο V.

14 Η μεταβολή αυτή επιφέρει μια μεταβολή δi στην δράση η οποία είναι (πάλι θα την συμβολίσουμε δι αλλά αυτή τη φορά θα είναι ως προς g μν ) g ( R ( g )) d x ; ; V (( ( g )( R ( g )) g ( ( R) ; ; V ( ) ( ) ( ) ; ; ; ; ; ; ( ( g ) )) dx Γνωρίζουμε ότι το g g, ggg g g g g g g ( ) g g ; g ; g ; Επομένως g g g g g g g g g Έτσι έχουμε g g ( g )( R ( g )) d x ; ; V g ( R ( ) ( ) ( ) ; ; ; ; ; ; V ( ( g ) )) dx ( iii) R ( g R ) ( g ) R g ( R ) ( g ) R g ( R ) Από την (iii) έχουμε

15 g ( g )( R g R) d x V g g ( R ) d x V g g ( g )( ( g )) d x ; ; V g ( ( ) ( ) ( ) ; ; ; ; ; ; V ( ( g ) )) dx (iv) Το ολοκλήρωμα V g g ( R ) d x είναι V g g ( R ) d x g g ( ) d x ; ; V Όμως και το V g g d x0 ; και το V g g d x0 ; Άρα το ολοκλήρωμα V g g ( R ) d x =0 Άρα η (iv) γράφεται G R g R ) gg g d x (χρησιμοποιώντας V + 5

16 V g ( ( )) g ; ; g g g d x g ( ( ) ( ) ( ; ; ; ; ; V ( ( g ) )) dx To c g g c g g c g g c g Άρα η μεταβολή του ως προς g μν θα μας δώσει ( ) c g g c g g c g g c g g c g g c g g c g c g c g Επομένως το ( ) = ; ; c g g c g g ; ; ; ; c g g c g g ; ; ; ; c g g c g g ; ; ; ; c g c g g ; ; ; ; c g g ; ; Επίσης το ; a, 6

17 ( ) ; a, ( ) Άρα το ( ) ; g g ; g ; g ; Επομένως το ( ) ( ) ; ; g ; g ; g ; g ; Όμοια ( ) ; ; g ; g ; g ; g ; Θεωρούμε τώρα το ; ; c g g ; ; c g g ; ; c g g ; ; c g g ; ; c g g c g g ; ; ; ; c g c g g ; ; ; ; c g g ; ; Άρα το ( ) ; ; g ( c g c g ; ; ; ; c g c g ; ; ; ; 7

18 c g c g ; ; ; ; c c g ; ; ; ; c g ) ; ; To ( ) ; ; g ( g g g ) ; ; ; ; To ; ; g ( g g g ) ; ; ; ; Και τέλος το ( g ) g Παρατηρούμε ότι g g ; ; g g ; ; ( g ) g ; ; ( g ) g ; ; ( ) g ; ; ( ) g ; ; 8

19 ( ) g g g ; ; ( ) g g g ; ; (( ) g g ; ; ( ) g g ) g ; ; Η προηγούμενη ποσότητα μέσα στην παρένθεση είναι συμμετρική ως προς μ,ν Πράγματι: (( ) g g ; ; ( ) g g ) ; ; (( ) g g ; ; ( ) g g ) ; ; Όμως (v) Από (v) (( ) g g ; ; ( ) g g ) ; ; Επομένως είναι συμμετρική η παράσταση ως προς μ,ν Θέλουμε ο συντελεστής του δg μν να είναι συμμετρικός ως προς μν γιατί το δg μν είναι συμμετρικός τανυστής Όμοια g ; g ; g ; g ; 9

20 ( ) ( ) g ; ; g g ; ; g ( ) ( ) ; ; g ; ; g ( ) g g g ; ; ( ) g g g ; ; ( ) g g g ; ; ( ) g g g ; ; [( ) ( ) ] ; ; g g ; ; g g g Η ποσότητα στην παρένθεση είναι συμμετρική ως προς μ,ν Πράγματι (( ) g g ; ; ( ) g g ) ; ; (( ) g g ( ) g g ) ; ; ; ; (( ) g g ; ; ( ) g g ) ; ; Άρα συμμετρική Τέλος 0

21 g g ; ; g g ; ; g ; ; g ; ; ( ) g ; ; ( ) g ; ; ( ) ( ) ; ; g g g ; ; g g g (( ) ( ) ) ; ; g g ; ; g g g Τότε η ποσότητα στην παρένθεση είναι συμμετρική ως προς μ,ν ( ) ( ) ; ; g g ; ; g g ( ) g g ( ) g g. ; ; ; ; Άρα όλοι οι όροι είναι συμμετρικοί ως προς μ,ν. Επομένως η μεταβολή του Ι ως προς g μν είναι d x g { G ( ) ( ( )) g ; ; g g V

22 ( c g c g ) ; ; ; ; ( c g c g ) ; ; ; a ; c g ( ) ; ; ; ; ( c ) ; ; ( c g c g ) ; ; ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; Η εξίσωση κίνησης που προκύπτει από την μεταβολή του g είναι: G ( ) g ; ; g g ( c g ( ) ; ; ; ; c g ( ) ; ; ; a ;

23 c g ( ) ; ; ; ; c ; ; c ( g g ) ; ; ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] =0 ; ; g ; Επίσης από την ιδιότητα της μετρικής g μν, 0 έχουμε ότι [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; [( ) g g ; ; ( ) g g ] ; ; [( ) g g ; ;

24 ( ) g g ] = ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ] ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ] ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ] ; ; Άρα οι εξισώσεις κίνησης είναι g 0 a () c g g ; ; c g g c g ; ; a ; ; 0 ; ; και G ( ) g ; ; g g ( c g ( ) ; ; ; ; ( c g ( ) ; ; ; a ; ()

25 c g ( ) ; ; ; ; ( c ) ; ; c ( g g ) ; ; ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ] ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ] ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ] 0 ; ; Αλλά το [( g g ) ; ; ( g g ) ] ; ; [( g g ) ; ; ( g g ) ( vi) ; ; Όμως το άρα από την (vi) έχω 5

26 [( g g ) ; ( g g )] ; ; Όμοια [( g g ) ; ; g g ) ] ; ; [( g g ; g g ) = ; ; [( g g ; g g ) ; ; Όμοια ( g g ) ; ; ( g g ) ; ; ( g g ; g g ) = ; ; = ( g g ; g g ) ; ; 6

27 G ( ) g ; ; g g c g ( ) ; ; ; ; c g ( ) ; ; ; a ; c g ( ) ; ; ; ; c ; ; c ( g g ) ; ; ; ; ( g g ; g g ) ; ; ( g g ; g g ) ; ; ( g g ; g g ) 0 () ; ; Οι (), (), () αποτελούν τις εξισώσεις τις θεωρίας μας. Για να έχουμε πιθανότητα επίλυσης των ανωτέρω εξισώσεων πρέπει να υποθέσουμε κάποιου είδους συμμετρία ώστε να απλοποιηθούν. Επιπλέον, όπως είπαμε στην εισαγωγή, θα χρειαστούμε και την ανηγμένη δράση ώστε να ελέγχουμε κάθε φορά που έχουμε λύσεις των ανωτέρω εξισώσεων, εάν αυτές μπορούν να εξαχθούν από την αντίστοιχη Λαγκραντζιανή 7

28 μέσω των Eler-Lagrange που απορρέουν από αυτήν. Στην αρχή του κεφαλαίου ΙΙ παρατίθεται η ανηγμένη Λαγκραντζιανή για το FLRW. 8

29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ Επίλυση των εξισώσεων κίνησης της fll Einstein Αether theory για την μετρική Robertson-Walker. Η μετρική είναι: M a /( kr ) 0 0 g 0 0 r a r a( t) Sin( ) Το διανυσματικό πεδίο θα πρέπει να είναι αστρόβιλο μια και πρέπει να ορίζει τον φυσικό χρόνο, δηλαδή θα ισχύει 0. ; ; Λόγω των συμμετριών της πιο πάνω μετρικής το πεδίο πρέπει να έχει μόνο χρονική συνιστώσα, το οποίο σε συνδυασμό με την ως άνω σχέση οδηγεί στην μορφή T,0,0,0 με το Τ(t) να είναι ο φυσικός χρόνος. Εισάγοντας λοιπόν την μετρική που αντιστοιχεί στην FLRW γεωμετρία και το T,0,0,0 καταλήγουμε στην εξής ανηγμένη Λαγκραντζιανή της οποίας την εγκυρότητα θα ελέγχω σε κάθε περίπτωση που προκύπτει: Lagen= a( M 8 6 ka 6 a M 5 a M c a M T M 7 6 M 6 a a a T 6 a c a M M T T a M M T c a T c cc a T 9

30 a M T c cc M c T M c cc a T 6c a a T T c cc a T ) Εισάγοντας την μορφή αυτή του στις εξισώσεις (),(), kr M και () παίρνουμε κατά σειρά: Από την πρώτη εξίσωση κίνησης T =0, M με λύση T M dt ( ) Η η εξίσωση μετά την αντικατάσταση του μας δίνει: a M c cc M a c a a M M a a M την λύνουμε ως προς λ(t) και θα έχουμε c M a c M a c M a c a a M c a M a a M Η η εξίσωση θα μας δώσει έναν διαγώνιο πίνακα με τα εξής τέσσερα διαγώνια στοιχεία: km c a a M M c 5c c a c a a diag {, a M,0,0,0 km c c c a a M M 7c c 7c a c c c a a ( ( ) ( ) ( ) ( ) ( )( 7 7 ( ) ( ) ( ), ( ) r km t c c c a t a t M t M t c c c a t c c c a t a M t t sin ( ( ) ( ) ( ) ( ) ( )( 7 7 ( ) ( ) ( )} M r km t c c c a t a t M t M t c c c a t c c c a t a t, 0

31 Παρατηρούμε ότι το ο στοιχείο της διαγωνίου του πίνακα sin είναι ίδιο με το τρίτο στοιχείο πολλαπλασιασμένο λόγω συμμετρίας της αρχικής μετρικής. Από εδώ αρχίζουν οι διακλαδώσεις. Τα 0 και 0. Επίσης υπάρχει η ελευθερία επιλογής του χρόνου t f με f οποιαδήποτε συνάρτηση. Έτσι μπορούμε να επιλέξουμε a( f ) t, M dtm ( f ) f dt a dt Δηλαδή Μ=α το οποίο θα χρησιμοποιήσουμε αργότερα. Θα μπορούσαμε επίσης να θέσουμε το Μ=(commoving time) ή και Μ=T. ) Αν c =0 τότε αν α) c +c = τότε τα τρία πρώτα διαγώνια στοιχεία του πίνακα της τρίτης εξίσωσης είναι: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) km t a t a t M t M t a t a a km {,, a kr M r km a a M M a a a M Για να είναι λύση η προηγούμενη θα πρέπει k=0 γιατί η πρώτη συνιστώσα δεν μηδενίζεται διαφορετικά. Άρα ο χώρος θα είναι επίπεδος. Τα τρία πρώτα στοιχεία του πίνακα θα είναι τότε: a a M M a a a 0,, ( ) M t r a a M M a a a M }

32 Διαλέγοντας Μ(t)=α(t), η δεύτερη συνιστώσα από τις παραπάνω μας δίνει: a a a a και ο μηδενισμός της δίνει ως λύση της διαφορικής που προκύπτει την a t m m Βάζοντας την τιμή αυτή για την α(t) έχουμε ότι ικανοποιούνται και γίνονται 0 οι τρείς παραπάνω σχέσεις της ης εξίσωσης. Τότε το λ(t) γίνεται: 6 m mt και η μετρική καταλήγει στην μορφή: m mt m mt 0 0 g mn 0 0 m r mt m r mt sin( ) Θέλουμε να ελέγξουμε κατά πόσον η λύση αυτή επαληθεύει τις εξισώσεις Eler-Lagrange που προέρχονται από την ανηγμένη δράση, δηλαδή από την Λαγκραντζιανή θέτοντας c=0, c=-c,k=0 Παίρνοντας τις αντιστοιχες εξισώσεις ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a και T M dt και αντικαθιστώντας το το Μ(t)=α(t) θα έχουμε τις παρακάτω εξισώσεις : a a a 0, 0=0,

33 a a a 6 a a 5 a a a Βάζοντας τώρα τις τιμές a t m m και 6 παρατηρούμε ότι m mt ή, ή, ή, ή Άρα η Λαγκραντζιανή είναι έγκυρη. β) Αν c+c. Τα πράγματα πάλι απλοποιούνται με την επιλογή Μ(t)=α(t). Το πρώτο από τα τρία πρώτα διαγώνια στοιχεία του πίνακα της τρίτης εξίσωσης μας δίνει 6 ka c c a a To θέτουμε 0 και λύνουμε την διαφορική που μας δίνει: kt a=e c c m Το με Βάζοντας την τιμή αυτή για την α(t) έχουμε ότι τα τρία διαγώνια στοιχεία της ης εξίσωσης θα είναι 8c ck 8 c c kr 0,, c c kr c c Για να έχουμε λύση θα πρέπει c+c=0 ή k=0. βγ) Αν k 0 τότε θα πρέπει c+c=0 οπότε έχουμε ότι οι παραπάνω τρεις εξισώσεις ικανοποιούνται και a=e i kt m Το 0 με και η μετρική θα γίνει

34 g mn i kt e m i kt e m kr i e kt m r i e kt m r sin( ) H μετρική αυτή αντιστοιχεί στον τετραδιάστατο Minkowski χωρόχρονο καθώς ο τανυστής Riemann είναι 0. Ελέγχοντας πάλι την εγκυρότητα της αντίστοιχης ανηγμένης Λαγκραντζιανής, παίρνω την Λαγκραντζιανή, με c=0, c c και παίρνοντας τις εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a και αντικαθιστώντας το T M dt και το Μ(t)=α(t) έχουμε τις εξισώσεις : {6 ka a 5 6 a a 0,0 0, ka a a a a a a 0, 0} a Βάζοντας τώρα τις τιμές 0 i και a=e kt m έχουμε: ή, ή, ή, ή Άρα η Λαγκραντζιανή είναι έγκυρη. βδ) Αν c+c0 τότε το k=0 και ο χώρος είναι επίπεδος και η a m επίσης το 0 και η μετρική θα γίνει με

35 m m 0 0 g mn 0 0 m r m r sin( ) Η οποία και πάλι περιγράφει χωρόχρονο Minkowski σε σφαιρικοπολικές συντεταγμένες. Ο έλεγχος για την εγκύρότητα της αντίστοιχης ανηγμένης Λαγκρατζιανής ( βάζοντας στην Lagen c=0 και k=0) καταλήγει στις εξης εξισώσεις: { a a c c a 0,00, a a a c c a a 5 6 c c a a a 0, a c c a c c a a 0} Βάζοντας τώρα τις τιμές 0 και α(t)=m θα έχουμε ότι ικανοποιούνται και οι τέσσερεις εξισώσεις. Στην περίπτωση η Λαγκραντζιανή είναι έγκυρη. ) Αν c 0 Τότε θα έχουμε από το (,) στοιχείο της τρίτης εξίσωσης κίνησης ότι km c 5c c M a c a a M a c a( t) M Αντικαθιστούμε αλγεβρικά την προηγούμενη τιμή του στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχουμε για τα τρία πρώτα διαγώνια στοιχεία: 5

36 c kr M t c c c km t c 7c c c c c 6c c a t {0,, r c c c km t c 7c c c c c 6c c a t } cm t Θέτω m=(+c+c+c) και m= c 7c cc c c 6c c Και έχουμε την διαφορική όπως αυτή προκύπτει από τις παραπάνω σχέσεις: m km m a 0 α) Αν m=0 τότε m=0 ή k=0 αφού το Μ(t) 0. αβ) Αν k 0 τότε m=0 και m=0. Τότε το m γίνεται: m = c 6 c όταν m=0. Όμως το c 0 άρα θα πρέπει αναγκαστικά το c=. Επειδή m=0 άρα θα πρέπει το c=--c. Βάζοντας τις προηγούμενες τιμές στην εξίσωση που θα έχουμε πληροί το a km 8 a a M a a M καθώς και για τα Αντικαθιστώντας τις τιμές για το a c= και c=--c βλέπουμε ότι ικανοποιείται και η τρίτη εξίσωση κίνησης. Με την επιλογή Μ(t)=α(t), η διαφορική εξίσωση που πληροί το α(t) είναι: a ka a( t) 0 και έχει λύση a( t) k tm a m cos Η τιμή του λ(t) είναι: 6

37 cos k m t k k m t sec 8m Και η μετρική γίνεται: k m t m cos k m t m cos g kr m n k m t 0 0 m r cos 0 k m t m r cos sin( ) Οι εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a της ανηγμένης Λαγκραντζιανής είναι για την περίπτωση μας ( βάζοντας στην Lagen c= και c=--c) έχουμε : a t ka t a t t a t a t { ( ) 6 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 0,0 0, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) a t a t t a t a t 6 a 0, ka 0} Αντικαθιστώντας τα λ(t) και α(t) με αυτά που έχουμε βρει παραπάνω έχουμε ότι οι παραπάνω εξισώσεις Eler- Lagrange είναι: / k mt k mt kmcos 0 ή, ή, km cos 0 7

38 Δεν μπορεί να γίνονται 0 για κάθε t. Άρα η λύση των εξισώσεων κίνησης της fll θεωρίας παρόλο που υπάρχει δεν είναι λύση της ανηγμένης Λαγκραντζιανής, η οποία επομένως δεν είναι έγκυρη. αγ) Έχουμε m =0 και m 0 τώρα k=0 o χώρος είναι επίπεδος και ψάχνω λύση της διαφορικής ως προς α(t). Πάλι παίρνω Μ(t)=α(t). Μετά τις προηγούμενες αντικαταστάσεις έχουμε: a c cc a c a αγα) Αν -+c-5c+c=0 τότε το m γίνεται: 6c 7c και επειδή είμαι στην περίπτωση m=0 m= παίρνω c διότι c 0 7 Η σχέση -+c-5c+c=0 γίνεται 7 c c =0 Η προηγούμενη διαφορική γίνεται με βάση τα παραπάνω a a a και έχει λύση a me m t. Οι παραπάνω τιμές για τα c,c,k,α(t) επαληθεύουν και την τρίτη εξίσωση κίνησης. Η τιμή του λ(t) είναι: 6e mt m 7m Και η μετρική γίνεται: mt e m mt 0 e m 0 0 g mn mt 0 0 e m r 0 m t e m r sin( ) 8

39 Οι εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a της ανηγμένης Λαγκραντζιανής ( που προκύπτει από την Lagen βάζοντας c c και k=0 ) είναι: 7 { a a 8 a a a 0,0 0, c, 7 7 a a a 6 a a, a 6 a a a 0} Αντικαθιστώντας τα λ(t) και α(t) με αυτά που έχουμε βρει παραπάνω έχουμε ότι οι παραπάνω εξισώσεις Eler- Lagrange γίνονται: e m t mm0, ή, ή,e m t mm 0 Άρα για να είναι έγκυρη η Λαγκραντζιανή θα πρέπει m=0 άρα α(t)=m. Οπότε καταλήγουμε στην ειδική περίπτωση της προηγούμενης μετρικής η οποία αντιστοιχεί στον τετραδιάστατο Minkowski χωρόχρονο. αγβ) Αν -+c-5c+c 0 και πάλι έχουμε m =0 και k=0 η διαφορική γίνεται c cc a a και έχει c a c a c 5cct cm c 5c c m ως λύση. Βάζοντας την παραπάνω τιμή του α(t) με την επιλογή ότι Μ(t)=α(t) και k=0 η τρίτη εξίσωση κίνησης (τα τρία πρώτα διαγώνια στοιχεία είναι: c c 7c c cc c 6cc {0,, c m 5t c c t 9

40 c c 7c c cc c 6cc r } c m 5t c c t Επειδή m ( c 7c c( c) c c(6 cc)) 0 έχουμε λύση της εξίσωσης. Το λ(t) γίνεται 8c c c 9cc cm5t c ct c 5cc m Και η μετρική θα είναι: 8c g diag{ m cm c 5cct 5, c c c 8c m cm c 5cct c 5cc, kr 8c m r cm c 5cct c 5cc, 8c mr cm c 5cct c 5cc sin( ) } Οι εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a της ανηγμένης Λαγκραντζιανής (βάζοντας στην Lagen k=0) είναι: { a a c 7cc a 6c a a 0, 00, a( a a c cc a 0

41 a 5 6 c cc a a a c a a ) 0, a c cc a c cc a a 0} Αντικαθιστώντας τα λ(t) και α(t) με αυτά που έχουμε βρει παραπάνω έχουμε ότι οι παραπάνω εξισώσεις Eler- Lagrange γίνονται: c { cc ccm c m5t c ct c 5cc 0, ή, ή, c ccc c cc cmcm5t c ct c 5cc 0} Οι οποίες μηδενίζονται για κάθε t μόνο εάν -+c+c+c=0 και επομένως η Λαγκραντζιανή είναι έγκυρη μόνο για την υποπερίπτωση αυτή. β) Αν το m 0. Τότε λύνουμε την διαφορική mkm(t) +ma =0. H λύση της διαφορικής είναι: k m M a m dt m Αντικαθιστούμε την α(t) στις τρεις πρώτες συντεταγμένες της τρίτης εξίσωσης κίνησης και έχουμε: k c 5ccm m M {, mm k m M dt k 7c c 7c m m, m kr k 7c c 7cm m r } m

42 βα) Αν το k=0 τότε ο χώρος είναι επίπεδος και έχω λύση της ης εξίσωσης και τότε ισχύει a m Το 0 Και η μετρική γίνεται βάζοντας Μ(t)=α(t) m m 0 0 g mn 0 0 m r m r sin( ) Η οποία και πάλι περιγράφει χωρόχρονο Minkowski σε σφαιρικοπολικές συντεταγμένες. Οι εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a της ανηγμένης Λαγκραντζιανής ( στην Lagen βάζουμε k=0) είναι: { a a c 7cc a 6c a a 0, 00, a( a a c cc a a 5 6 c cc a a a c a a ) 0, a c cc a c cc a a 0} Αντικαθιστώντας τα λ(t) και α(t) με αυτά που έχουμε βρει παραπάνω έχουμε ότι οι παραπάνω εξισώσεις Eler- Lagrange γίνονται: ή, ή, ή, ή Στην περίπτωση αυτή η Λαγκρατζιανή είναι έγκυρη. ββ) Αν k 0 τότε πρέπει m ( m 7cm cm 7cm) Αφού m 0 τότε m 0 και --7c-c-7c 0

43 Αντικαθιστώντας την τιμή του m έχουμε για τα τρία πρώτα διαγώνια στοιχεία της τρίτης εξίσωσης κίνησης 8 c cc km M 7c c 7c mm k m M dt Επειδή m 0 και m 0 και 0 για να έχω λύση της τρίτης εξίσωσης κίνησης. Τότε το m = c και το m = k τότε c+c+c=0 c 7c Με τις παραπάνω προϋποθέσεις το c και η διαφορική που καλούμαστε να λύσουμε είναι km (7c)( a) 0 c και 7 Βάζοντας Μ(t)=α(t) καθώς και τις τιμές των m,m η προηγούμενη διαφορική γίνεται: ka 7c a =0 τότε η λύση είναι kt a=e 7c m Το με kt 7c 6ce k 7c m,0,0

44 Και η μετρική kt kt kt kt 7c 7c 7c 7c e m g diag{ e m,,e mr, e mr sin( ) } kr Αν πάρω την αντίστοιχη Λαγκραντζιανή ( στην Lagen βάζουμε cc c ) και πάρουμε τις εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις τέσσερεις μεταβλητές M,, T, a και αντικαθιστώντας το T M dt και το Μ(t)=α(t) θα έχουμε τις παρακάτω εξισώσεις: { a 6 ka a c a 6c a a 0, 0 0, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) a t a t t a t a t c a 0, ka c a c a a 0} a Αντικαθιστώντας τα λ(t) και α(t) με αυτά που έχουμε βρει παραπάνω έχουμε ότι οι παραπάνω εξισώσεις Eler- Lagrange γίνονται: kt kt 7c 7c 8ce km 6ce km 0, ή, ή, 0 7c 7c

45 Δεν μπορεί να είναι 0 για κάθε t. Άρα η λύση των εξισώσεων κίνησης της fll θεωρίας παρόλο που υπάρχει δεν είναι λύση της ανηγμένης Λαγκραντζιανής και άρα δεν είναι έγκυρη. 5

46 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ Επίλυση των εξισώσεων κίνησης στην περίπτωση της μετρικής Bianchi III LRS. Η γενικότερη μορφή που μπορούμε να γράψουμε μια μετρική χώρου είναι g ij i j,όπου σ η αναλλοίωτη βάση των - μορφών του χώρου που αντιμετατίθεται με τα πεδία Killing και ο πίνακας εξασφαλίζει ότι παίρνουμε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς των 0 e x a 0 0 : 0 b a Η μετρική είναι M a 0 0 g : mn 0 0 e x a ( t ) b Τα διανύσματα Killing για την προηγούμενη μετρική g mn που αντιστοιχεί σε ομογενή χώρο Type III κατά Bianchi είναι από την λύση της εξίσωσης L g 0 και είναι mn : 0,0,,0, : 0,0,0,, : 0,, y,0 6

47 L Θεωρούμε το πιο γενικό συναλλοίωτο τετραδιάνυσμα : 0( t, x, y, z), ( t, x, y, z), ( t, x, y, z), ( t, x, y, z) Εφαρμόζουμε παράγωγο Lie στο και με τα τρία διανύσματα Killing σύμφωνα με τον τύπο L,, Τα αποτελέσματα που προκύπτουν είναι: 0,0,,0 0,0,,0 0,0,,0 0,0,,0 { 0 ( t, x, y, z), ( t, x, y, z), ( t, x, y, z), ( t, x, y, z) } 0,0,0, 0,0,0, 0,0,0, 0,0,0, L { 0 ( t, x, y, z), ( t, x, y, z), ( t, x, y, z), ( t, x, y, z) } 0,0,,0 0,,0,0 0,0,,0 0,,0,0 L { y0 ( t, x, y, z) 0 ( t, x, y, z), y ( t, x, y, z) ( t, x, y, z), L 0,0,,0 0,,0,0 0,0,,0 0,,0,0 ( t, x, y, z) y ( t, x, y, z) ( t, x, y, z), y ( t, x, y, z) Για να είναι L πρώτες στην μορφή: : 0( t, x), ( t, x), ( t, x), ( t, x) =0 καταλήγουμε αρχικά από τις δύο = 0, 0, 0, 0, 0 ( t, x), ( t, x), ( t, x) ( t, x), ( t, x) 0, Λύνουμε την διαφορική ( t, x) ( t, x) 0 που προκύπτει και έχουμε: ( t, x) e x Μία τελική μορφή του έχει ως εξής: : 0,,e x, 7

48 Εξετάζουμε αν είναι συμμετρική η συνναλοίωτος παράγωγος του,( ) δηλαδή ;, (αστρόβιλο στον τετραδιάστατο χώρο) ; ; Τότε το θα είναι κλίση κάποιου βαθμωτού. Η διαφορά ; ; 0 e x 0 e x 0 e x e x Για να μηδενίζεται αυτό θα πρέπει 0,, Άρα το τελικό διανυσματικό πεδίο θα είναι = 0,,0,. μου δίνει τον πίνακα: H πρώτη εξίσωση κίνησης μου δίνει: 0 =0 a b M Λύνοντας ως προς 0( ) 0 t έχουμε b a b M a b με Αντικαθιστώ στην δεύτερη εξίσωση κίνησης την τιμή του 0( t ) και λύνω την πρώτη εξίσωση ως προς λ(t). ) Αν λ=λ=0 τότε το 0( t ) = M ( t ) 8

49 Επιλέγοντας τα λ=λ=0 και το 0( t ) = M ( t ) και αντικαθιστώ στην δεύτερη εξίσωση κίνησης και παίρνω την τετράδα: { a b M c c c b t M t a t c a t b t a t M t M t a t ( ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) a ( b M c cc M b c b b M M b )),0,0,0} 0 και λύνω την πρώτη εξίσωση ως προς λ(t) και παίρνω την τιμή: ( c cc a M b a b M b c a a M M c c c a c a a c a b b M M b ) Βάζοντας την τιμή του λ(t) έχουμε ότι ικανοποιείται η δεύτερη εξίσωση. Αντικαθιστώ τις παραπάνω τιμές στην τρίτη εξίσωση κίνησης. α ) Αν c=0 τότε η τρίτη εξίσωση κίνησης γίνεται: b M c c a a b a b c c a b {,0,0,0, a b 9

50 {0, ( c c a M b b M b c c a a M M c c a c c a a a b a b M M c c a b a b ),0,0}, {0,0, e x( c c a M b b M b c c a a M M c c a c c a a a b a b M M c c a b a b ),0}, {0,0,0, a M c c a t b t a t b t M t M t a t b t a t b t ( c c a M b b M a a M M c c a a a ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) )}} 0 αβ) Αν επιπλέον (-+c+c).(+c+c) 0 Λύνουμε τις (,),(,) της προηγούμενης αφού τις θέσουμε ίσες με το 0 ως προς a, b την αντικατάσταση Μ(t)=α(t) Τότε έχουμε: έχοντας κάνει 50

51 a ( c c b a c c cc c a b a b ( b c c a c c a c c c c a b a b b a b c c c c c b ) / c c c cc c a b c c cc cc a b )/ c c cc cc a b } Ο constrain είναι: a c a c a a b c b c b 0 a a a a b b b και η παράγωγος του είναι: (8 c c c c b a c 7c c c c c c 7 c 9c a b a b a b( c c cc cc b c c 9c c c 9c c c c b ) a b a c c b c c c c c c c 8c c b ) / c c c cc c a b 0 Παρατηρούμε ότι ο constrain παραμένει αναλλοίωτος κάτω από τον μετασχηματισμό με λ σταθερά, όμοια και για το με μ σταθερά. 5

52 a=e a ( t )d t b=e b ( t )d t Για τον λόγο αυτό θέτουμε, Κάνοντας την αλλαγή αυτή ο constrain γίνεται μηδενικής τάξης άρα αλγεβρικής μορφής. a ca ca a b cb cb 0 Το ίδιο κάνω και για την παράγωγο του constrain, και γίνεται και αυτή μετά την προηγούμενη αντικατάσταση γίνεται μηδενικής τάξης άρα αλγεβρικής μορφής: (8c a 8ca 8c a 6c a 8c a 8ca cc a c ca 6c a cc a 8c a b cb c b cb cc b c b a b ca b c a b 6c a b ca b 8c ca b 8c ca b c a b 8cc a b 6c a b 8a b ca b 6c a b c a b ca b cc a b c ca b 6ca b cc a b c a b cb c b c b cb cc b 9c cb cb 9cc b cb )/ c c c c 0 a, b( t ) Απαλείφω από αυτή την εξίσωση τα αφαιρώντας τον συνδυασμό xa yb conal όπου conal είναι η πρώτη εξίσωση. Διαλέγοντας κατάλληλα τους συντελεστές x c c c c, y c c c c καταλήγω στην πολύ απλούστερη εξίσωση: 5

53 c cc c c c c c a c c b 0 αβγ) Αν το c+c 0 λύνω την προηγούμενη και βρίσκω b c c a c c αβγδ) Aν επιπλέον --c+c -c+6cc+c 0. Τότε ο constrain γίνεται μετά την αντικατάσταση του b(t) είναι: c c c c c c 6c cc a και λύνω ως προς α(t). Οι λύσεις για τα α(t), b(t) είναι οι παρακάτω: a b με Τότε 0 c c c c c6c cc c c c c c cc c 6c H τρίτη εξίσωση γίνεται μετά την αντικατάσταση των παραπάνω:,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,e t t Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. αβγε) Αν το --c+c -c+6cc+c =0 Τότε η τρίτη εξίσωση κίνησης είναι η ίδια με την προηγούμενη φορά. Κάνουμε πάλι την αντικατάσταση Μ(t)=α(t). Τα a, b βγαίνουν τα ίδια με πριν. Ο constain προκύπτει όπως πριν =0 5

54 Η παράγωγος του αλλάζει και γίνεται: 0 (8 c c c c a c 7cc c c c c 7c9c a b a c c c cc c c c c 8c c b ) b( c c cc cc c c 9c c cc c c9c b )) / c c ccc c Επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία που καταλήγει στην εξίσωση: c cc c c c c c a c c b Επειδή το c+c 0 τότε το ο constrain γίνεται b c c 0 c c a c c c c c c 6c cc a Αφού το --c+c -c+6cc+c =0 ο constrain γίνεται - Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. αβδ) Αν το c+c=0. Η τρίτη εξίσωση κίνησης είναι στην περίπτωση αυτή: b M a a a b( t) {,0,0,0, a b 0 και 5

55 ( t a b a a b M M a b b a ) a b {0,,0,0}, b M x 0,0, e a ( t ) b ( t ) a ( t ) a ( t ) b ( t ) M ( t ) M ( t ) a ( t ) b ( t ) ( ) b t a ( t ) a ( t ) b b M b M a a M M a a a 0,0,0, } 0 a M Λύνω το σύστημα των (,)=0 και (,)=0 ως προς a, b M a έχουμε: a a a a και επιλέγοντας την χρονική βαθμίδα και a b b a( t) Ο constrain στην περίπτωση αυτή είναι a a b 0 ( ) a t a b Η δε παράγωγος του είναι b a b b a a a b a b Πάλι μπορούμε να θεωρήσουμε ότι a=e a ( t )d t b=e b ( t )d t 0 Θα καταλήξουμε κάνοντας πράξεις ότι ο constrain γίνεται a a b 0 55

56 H δε παράγωγος του γίνεται b a a b 0 αβδα) Αν α(t) 0 τότε b 0 ή Έστω b 0.Τότε ο constrain είναι : a 0 Επομένως η ισότητα a ή a Το 0 Τότε το a=e t a a b a =0 μου δίνει: με και της τρίτης εξίσωσης κίνησης. Η μετρική στην περίπτωση αυτή είναι: και το b αποτελούν λύση e t e t 0 0 g mn 0 0 e xt H μετρική αυτή αντιστοιχεί στον τετραδιάστατο Minkowski χωρόχρονο καθώς ο τανυστής Riemann είναι 0. Αν πάρω την αντίστοιχη Λαγκρατζιανή και βάλουμε c0, 0, 0, cc, τότε έχουμε: 8 ( b( M a a M 5a M c a 0 M c 7 M 6 a t M t 0 t M t 0 t ca t M t 0 t 0 t M t a t 0 t t a t a t a t ) 5 a M a b M M a b a b ) 56

57 Αντικαθιστώντας στις εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις πέντε μεταβλητές M,,, a, b τις 0 a=e t c0, 0, 0, cc, παραπάνω τιμές που έχουμε με και το b, θα πάρουμε ότι ικανοποιούνται όλες άρα η Λαγκρατζιανή είναι έγκυρη. Αν b 0 τότε a b a Τότε ο constrain μηδενίζεται. Από την επίλυση των εξισώσεων των a, b ( )d την αντικατάσταση a=e a t t ( )d b=e b t t a b και a c0, 0, 0, cc, προκύπτει ότι η α(t) πληροί την διαφορική : a a( t)) ( a και μας δίνει λύση e m e t a e m e t μετά και με καθώς και την διαφορική: a a a a a a e m e t H a e m e t διαφορική εξίσωση. Αντικαθιστώ στο b( t ) και έχω: ικανοποιεί και την προηγούμενη 57

58 e m t Το b e m e t e m e t d t Τότε το 0 και τα ( )=e e m e t a t και e m t dt e m e t b=e αποτελούν λύση και της τρίτης εξίσωσης κίνησης. Η μετρική στην περίπτωση αυτή είναι: e t e m e t e t e m e t 0 0 g tx 0 0 e e m e t mn 0 e m e t e m e t Αν πάρω την αντίστοιχη Λαγκρατζιανή και βάλουμε c0, 0, 0, c c τότε έχουμε: 8 ( b( M a a M 5a M c a 0 M c 7 M a t M t t M t t c a t M t t t M t a t t t a t a t a 5 a M a b M M a b a b ) Αντικαθιστώντας στις εξισώσεις Eler-Lagrange ως προς τις πέντε μεταβλητές M,,, a, b τις παραπάνω τιμές που έχουμε 0 e m e t d t e m ( )=e e t a t και το 58

59 e m t dt e m e t b=e, c0, 0, 0, c c θα πάρουμε ότι ικανοποιούνται όλες άρα η Λαγκρατζιανή είναι έγκυρη. αγ) Αν -+c+c=0. Η τρίτη εξίσωση κίνησης είναι στην περίπτωση αυτή: M a b b {,0,0,0, a a b b {0, ( a t M t b t b t a t a t M t M t a t a t a t b M a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) M ( t ) M ( t ) a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) ),0,0}, b M x {0,0, e ( a M b b a a M M a a a a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) M ( t ) M ( t ) a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) ),0}, a M {0,0,0, ( a M b b M a a M M a a a a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) M ( t ) M ( t ) a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) )}} 0 Λύνοντας την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς a και αντικαθιστώντας στην (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης έχουμε ως αποτέλεσμα b a που δεν είναι 0. Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. αδ) Αν +c+c=0 Η τρίτη εξίσωση κίνησης είναι στην περίπτωση αυτή: b M a a b a b a b {,0,0,0, a b {0, ( a M b b a a M M a a a a b b M a b M M a b a b ),0,0}, b M {0,0, e x ( a M b b a a M M a a a ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) a t b t a t b t M t M t a t b t a t b ( t ) ),0}, 59

60 {0,0,0, ( a t M t b t b M a a M M a a a a t M t a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) M ( t ) M ( t ) a ( t ) b ( t ) a ( t ) b ( t ) )}} 0 τότε όπως πριν λύνουμε την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς a και αντικαθιστούμε στην (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης έχουμε ως αποτέλεσμα: b 9 b a 6 b a b b 0 a a M a M M Η (,) συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης μου δίνει M a a b b 0 a a a b b και θεωρώντας την διαφορά (,) b (,) M 0 έχουμε: b M a που δεν είναι 0 Άρα δεν υπάρχει λύση. β) Αν το c 0 και το βα) Αν επιπλέον (-+c+c)(+c+ c+c) 0. Από την τρίτη εξίσωση κίνησης λύνω το σύστημα των (,)=0 και (,)=0 ως προς a, b Παίρνω τον constrain, την παράγωγο του, και επιλέγω την χρονική βαθμίδα Μ(t)=α(t). ( )d a=e a t t ( )d b=e b t t Θέτοντας, και αφαιρώντας από την παράγωγο του constrain την ποσότητα xa yb conal με conal να είναι ο constain και 9 x c c c, y c c c c cc c cc στην εξίσωση: καταλήγουμε 60

61 (( c c c c cc cc a c c c c c b t c c c c c ))/ 0 βαβ) Αν (c+c) (c+ c+c) 0 Λύνοντας ως προς b(t) το προηγούμενο υπόλοιπο έχω b c c ccc cc ccc c a c cc cc και αντικαθιστώντας στον constrain που έχει έλθει σε αλγεβρική μορφή μπορούμε να λύσουμε ως προς a(t) και έτσι και το a(t) και το b(t) βγαίνουν σταθερές. a=e 5it b e 6it 6 Τότε και με, 5, Αντικαθιστώντας στην τρίτη εξίσωση κίνησης έχουμε ότι αυτή γίνεται 5i 6i,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,e t e t Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. βαγ) Αν c+c=0 τότε: βαγδ) Αν c 0 Λύνουμε την η και την η συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς a, b Κάνουμε πάλι την αντικατάσταση Μ(t)=α(t) και αντικαθιστούμε τα a, b a=e a ( t )d t ( )d, b=e b t t από πριν και θέτοντας Έχουμε ότι ο constrain είναι: c 0c6c a 7c9c a b c 9c b 6c Παίρνω και την παράγωγο του constrain και κάνω τις προηγούμενες αντικαταστάσεις και 0 6

62 a=e a ( t )d t b=e b ( t )d t θέτοντας, παίρνω την παράγωγο του σε αλγεβρική μορφή που είναι η εξής: c (c 5c 8c a 76c 77c 78c a b 9c b c c 9c b 9c a c 7c c b ) 0 Αφαιρώντας από την παράγωγο του constrain την ποσότητα xa yb conal όπου conal ο constain και c 9c x, y c c 6ca 0 c To c 0 άρα αναγκαστικά (t)=0 Τότε ο constrain είναι τότε: c c c b t καταλήγω ότι: 9 ( ) 0 6c βαγδε) Αν το +9 c 0 c c Τότε b ή b c9c c9c Τότε το a 7 και το b=e t το 0 Και η τρίτη εξίσωση δίνει λύση 7,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,e t Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. βαγδζ) Αν το c 9 με 7 Λύνουμε την η και την η συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς a, b και έχουμε: 6

63 a 0 a b b a ( a(7 )) a b b a 0 a b b b b 5 a a b Κάνουμε πάλι την αντικατάσταση Μ(t)=α(t) και αντικαθιστούμε τα a, b στην (,) συνιστώσα της ης εξίσωσης με αποτέλεσμα να καταλήξουμε στην αδύνατη εξίσωση βαγε) Αν 0. Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. c Λύνουμε την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς b και έχουμε: 5 a b b 7 a a b b a b a a Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και παίρνοντας την διαφορά (,)-(,)=0 καταλήγουμε ότι: a b b a a b =0 Επομένως το ολοκλήρωμα της είναι: a b m. Λύνω ως προς a m a b και έχω: Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω: 6

64 7m 0 ma b a b b {,0,0,0, a b 7m 0 ma b a b b 0,,0,0, a b e x 7m 0 ma b a b b 0,0,,0, 0,0,0,0 } 0 a b m Αντικαθιστώ και το a στο b και μετά b παίρνοντας την παράγωγο του αριθμητή της (,) της τρίτης εξίσωσης κίνησης και κάνοντας τις προηγούμενες αντικαταστάσεις έχουμε: 5m 57 m b ma b a b b 5 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ma t b t a t b t a t b b 0 b b Παίρνω την σχέση con b a b con5 ma b con 0 Όπου το con είναι η προηγούμενη σχέση και η con η παράγωγος του αριθμητή της προηγούμενης σχέσης.. Έχουμε αποτέλεσμα: 8 ma b 0 Γίνεται 0 μόνο αν το m=0 Αν m=0 τότε a 0 άρα α(t)=m. Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω τα αποτελέσματα: 6

65 b b {,0,0,0, 0,,0,0, b b e x b ( t ) b ( t ) 0,0,,0, 0,0,0,0 } b Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. βαδ) Αν c+c+c=0 βαδε) Αν επιπλέον +c 0 Λύνουμε την η και την η συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς a, b Κάνουμε πάλι την αντικατάσταση Μ(t)=α(t) και θέτοντας ( )d a=e a t t ( )d b=e b t t, Έχουμε ότι η (,)=0 είναι: Κάνοντας ακριβώς τις ίδιες αντικαταστάσεις στην παράγωγο της (,)=0 παίρνω την c c a b b c c c b a c c 6c b 0 Ακολουθώντας την ίδια συλλογιστική δηλαδή προσθέτοντας στην η εξίσωση την b(t)(,) καταλήγω στην σχέση ca( t ) =0 Το c 0 άρα αναγκαστικά (t)=0 Τότε h (,)=0 γίνεται: ( ) c c c b t 0 65

66 Λύνοντας ως προς b( t ) έχουμε: c b cc Το 0 Και η τρίτη εξίσωση γίνεται: b c cc 7,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,e t Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. βαδζ) Αν c τότε c=-c. Λύνουμε την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς b Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω: με ή το 7 M,0,0,0, 0,,0,0, 0,0, e x,0, 0,0,0,0 a Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. ββ) Αν c=-c. Αν c 0 τότε λύνουμε την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς b στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω ότι: και αντικαθιστώ {{ ( b c M c c a c a b c c a b a b c c a b ), 0,0,0}, 0,,0,0, 0,0, e x,0, 0,0,0,0 } Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. 66

67 Αν c 0.Κάνω και την αντικατάσταση M a τρίτη εξίσωση κίνησης γίνεται: και η b a a a b b a a b b {,0,0,0, a b a b a a b 0,,0,0, a b e x a ( t ) b ( t ) a ( t ) a ( t ) b ( t ) 0,0,,0, a b b a b b a a a b 0,0,0, } 0 a Αν a 0 τότε α(t)=ac σταθερά. Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω ότι: b b,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0, b ac Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. Αν a 0 τότε έχουμε: και μου δίνει λύση την b a a b 0 ac a b Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω: b 6 b b 6,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0, b b ac Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. βγ) Αν c=--c-c. 67

68 Αν c 0. Λύνουμε την (,)=0 και την (,)=0 συνιστώσες της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς a, b. Αντικαθιστούμε στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχουμε { 0,0,0,0, {0, ( c b a 6c a b a b a b a b c b ),0,0}, {0,0, e x ( c b a 6c a b a b a b a b c b ),0}, 0,0,0,0 } 0 Παραγωγίζουμε ως προς τον χρόνο την (,)=0 συνιστώσα του προηγούμενου πίνακα. Μεταξύ της (,)=0 συνιστώσας αλλά και της παραγώγου της κάνουμε απαλοιφή του b και μετά από αυτή την σχέση που προκύπτει και της (,)=0 συνιστώσας a κάνουμε απαλοιφή του Το αποτέλεσμα που προκύπτει είναι: c c a b 6c c b a c a b 0 Αν c c 0 c, c τότε Το c 0 άρα c Αντικαθιστούμε το c στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχουμε: 68

69 b 5 a b 6 b a a b b 6 b b {,0,0,0, a b 8 b a b a b b a a b b 0,,0,0, a b e x a b b a b a b a b 0,0,,0, a b b a b b a a b b b b 0,0,0, } 0 a Λύνουμε την προηγούμενη (,)=0 συνιστώσα ως προς a και έχουμε: b a b a b a b b a b Αντικαθιστούμε στην τρίτη εξίσωση κίνησης την παραπάνω τιμή του a και έχουμε: 58 a b 0 b 8 b {,0,0,0, 0,0,0,0, a b b b b a b a b 6 b( t) 0,0,0,0, 0,0,0, } 0 a 69

70 Λύνω ως προς b και έχουμε ότι: a b 58 b a b 0 a b b 8 a b To a γίνεται: b a b a b 8 b a 8 b Παίρνω την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης και την παράγωγό της και αντικαθιστώ τα a, b και που μας δίνει σαν αποτέλεσμα το παρακάτω: 0 b a b b 8 b a b 0 a b 5 b 0 a a a a a b Απαλείφουμε μεταξύ της προηγούμενης σχέσης και της (,)=0 συνιστώσας της τρίτης εξίσωσης κίνησης τα b, b μέσω της σχέσης: 6 5 cooon* * ( )* * ( )* ( ) cooon b t cooon a t a t a b 6* a όπου cooon είναι η παράγωγος της (,) και cooon η (,) και καταλήγουμε: b b a 7 a b 0 a 5 Λύνουμε την διαφορική b a 7 a b 0 /7 βρίσκουμε b a bm Αντικαθιστώ στην a, b Αφαιρούμε κατά μέλη και έχουμε: και 70

71 bm 9 a 5655 a 09 a /7 0 Η λύση της διαφορικής μας δίνει: a=e 7t 5655 am b bm* am 7 e t 5655 και Αντικαθιστούμε στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχουμε: 90 {,0,0,0, 0,,0,0, t 0,0, e x,0, 0,0,0, /7 am bm e } Παρατηρούμε ότι δεν έχει λύση. Λύνουμε την διαφορική 6c c b a c a b 0 a b c 6 a b c c am 6 c c 0 αφού c R αν c Τότε το Επειδή a am Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης. τότε b b( t) b b b b b {,0,0,0, 0,,0,0, b b 7

72 e x b ( t ) b ( t ) b ( t ) b b b b 0,0,,0, 0,0,0, } 0 b am Λύνω την (,) συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης και βρίσκουμε το b e tbm bm Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχουμε: bm e bmt am bm bm,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0, Δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. Αν c Προχωρούμε στην λύση. c 6cc Αντικαθιστώ το a b am στην τρίτη εξίσωση κίνησης και καταλήγουμε στο ότι ο συντελεστής του b για να γίνεται 0 θα πρέπει c ή c Aν c. Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχουμε b 6 b b b {,0,0,0, b 6 b 6 b 6e x b b 0,,0,0, 0,0,,0, 0,0,0, } b b am Δεν έχουμε λύση στο κλαδί αυτό. Αν cπάλι η τρίτη εξίσωση κίνησης δεν μηδενίζεται. 7

73 Αν τώρα c, λύνουμε την (,)=0 συνιστώσα της τρίτης εξίσωσης κίνησης ως προς b και έχουμε: 5 6cc b 8cc 7c 5c c b b 6 c c 6cc b Αντικαθιστώ την προηγούμενη σχέση στην τρίτη εξίσωση b x κίνησης και θέτω Η (,)=0 σχέση της τρίτης εξίσωσης κίνησης μου δίνει την σχέση: 5 9 c 9c 5c c c x 6c c b Αν 6cc b c9c 5c c c 5 0 τότε 6c c b 0 άτοπο. 0 Λύνω ως προς x και έχω: 6c c b x 9 c9c 5c c c 5 Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω: 0c8c c,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0, 0,0,0,0 0 c c Το 0c 8c c 0 Άρα c.άτοπο. Δεν έχω λύση στην περίπτωση αυτή. 7

74 ) Αν λ=0 και λ 0 τότε: Θέτοντας λ=0, επιλέγοντας Μ(t)=α(t), a 0, b 0 έχουμε a b 0 b Η τέταρτη συνιστώσα της ης εξίσωσης κίνησης είναι a b c c a b c c a b a b c c a b a b Τότε a b Αντικαθιστώ τον λ(t) καθώς και λ=0, Μ(t)=α(t), 0( ) 0 t στην δεύτερη και τρίτη εξίσωση κίνησης. Διακρίνουμε τις περιπτώσεις: α) Αν c 0. Τότε λύνοντας το σύστημα που αποτελείται από την η συνιστώσα της ης εξίσωσης κίνησης μαζί με το στοιχείο (,)=0 του πίνακα της ης εξίσωσης έχουμε ότι το a b b και έχουμε και μία σχέση για το a a m Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι b a η δεύτερη εξίσωση κίνησης ικανοποιείται. Κάνουμε την αντικατάσταση αυτή και στο a και έτσι και τα αντικαθιστούμε όλα στην η εξίσωση που βγαίνει ένας διαγώνιος πίνακας. αβ) Αν m(+c)(c+c+c) 0. 7

75 Κάνουμε απαλοιφή του a μεταξύ των (,)=0 και της (,)=0 συνιστώσας της τρίτης εξίσωσης κίνησης και και έχουμε λύνουμε την σχέση αυτή ως προς a b ( ) ( ) a t b t m c c b a mcm b Ονομάζουμε con το ο στοιχείο του διαγώνιου πίνακα της ης εξίσωσης πολλαπλασιασμένο με το a b b και είναι: ( ) ( ) ( ) ( ) c m b t a t c mb t a t 6 c cc a b a c 6c c a b c c cm a 6c c 6c a 0 Όμοια ονομάζουμε con το ο στοιχείο του διαγώνιου πίνακα της ης εξίσωσης πολλαπλασιασμένο με το c a b b Όμοια ονομάζουμε con το ο στοιχείο του διαγώνιου πίνακα της ης εξίσωσης πολλαπλασιασμένο με το b t c a ( ) Κάνουμε τις αντικαταστάσεις b a y ταυτόχρονα και την τιμή του a x, a y, b x και στα τρία παραπάνω στοιχεία, βάζοντας Τότε το con γίνεται: 75

76 x c 6c c x c c c ( y x m y x c x c m 9 c x 8 5 c 8 c x 8 8 c 8 c ) 0 Τότε έχουμε ότι ή το x 0 άρα b(t)=0 άτοπο ή το ( c 6cc) x( c cc) 0 ή το y x my x cx c (9 m c x 8 5c 8c x 8 8c 8c 0 Αν + c+6 c+ c 0 τότε έχουμε από την ( c 6cc) x( c cc) 0 ότι το x είναι σταθερά άρα το b(t) είναι σταθερό τότε b 0 και έτσι m=0 άτοπο. Αν το + c+6 c+ c=0 τότε έχουμε c+6 c+ c=- Άρα (c+c+c)=- και από την παραπάνω σχέση 0 άρα 0 άτοπο. Άρα από το ο στοιχείο έχουμε του διαγώνιου πίνακα της ης εξίσωση έχουμε y x my x cx c (9 m c x 8 5c 8c x 8 8c 8c 0 Με όμοιο τρόπο το con γίνεται μετά τις παραπάνω αντικαταστάσεις: 76

77 x 6c c c cc c xc c cc y x my x c x c (9 m c x 8 5c 8c x 8 8c 8c 0 Θα έχουμε τις περιπτώσεις το x 0 που οδηγεί σε άτοπο όπως πριν ή αν c c c c c c 6 0 που οδηγεί πάλι σε άτοπο γιατί το x είναι σταθερά, άρα το b(t) σταθερό άρα b 0 και έτσι m=0 άτοπο. 6c c c cc c 0 τότε η Αν 6c c c cc c xc c cc 0 c c c c 0 Όμως το c 0 και λ 0 άρα αναγκαστικά c+ c+c=0 όμως τότε το 6c c c cc c 0 γίνεται c 0 οδηγεί στην Άτοπο. Άρα αναγκαστικά και για το con ισχύει: y x m y x c xc m 9 c x 8 5c 8c x 8 8c 8c 0 Δηλαδή η σχέση. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγουμε και για την con. Δηλαδή την. Παίρνοντας την μαζί με την con αφού έχουμε κάνει τις απαιτούμενες αντικαταστάσεις θα κάνουμε απαλοιφή του όρου a y και καταλήγουμε στην σχέση 77

78 c c cc x m y x 0 c Όμως το c 0 άρα αναγκαστικά c+ c+c=0 ή ( x ) 0 ή ( m y( x ) ) 0. Αν c+ c+c 0 τότε ή ( x ) 0 ή ( m y( x ) ) 0. Αν ( x ) 0 τότε b[ t] 0 άτοπο άρα αναγκαστικά m y x ) 0 Λύνουμε ως προς y και υπολογίζουμε το y.τότε η γίνεται 9 c m x 0 Αφού όμως m(+c)(c+c+c) 0 η δεν γίνεται ποτέ 0. Άρα δεν υπάρχει λύση στην περίπτωση αυτή. Άρα αναγκαστικά θα πρέπει c+ c+c=0 για να έχω λύση. Κάνοντας την αντικατάσταση c+ c+c=0 στον con έχουμε: c x(y x c m x my x xcxc m 9 x c x 8 5 c 8 c x 8 8 c 8 c ) 0 Για να υπάρχει λύση θα πρέπει να ισχύει η που είναι η κοινή σχέση και για τα τρία con. 78

79 Λύνοντας την ως προς y βρίσκουμε διαφορετικές λύσεις σε σχέση με το x. Έτσι καταλήγουμε σε μία διαφορική για το b (a db=m dt )με b= x και α= y. αβγ) Αν m=0 τότε το b είναι σταθερό έστω b cb Τότε έχουμε a c cc a c a Αντικαθιστούμε όλα τα παραπάνω στην η εξίσωση κίνησης και έχουμε: cb a c 6cc cb c cc a {,0,0,0, cb a {0, ( c cb 6c cb c c cb c c cb a c 5c cb 5c c 5c c cb 5cc ) a,0,0}, {0,0, e x( c cb 6 c cb ( ) c cb a t c c cb c c 5c cb 5c c 5c c cb 5cc ) a,0}, {0,0,0, ( c cb a (ccb 6c cb c a 79

80 c ) ( ) c cb c c c cb c a t )}} 0 Κάνω απαλοιφή του a από την (,)=0 και την (,)=0 και έχω ως συμπέρασμα: c c c cb 0 Επειδή το αβδ) Αν c cc 0 δεν έχει λύση το κλαδί αυτό. c Αντικαθιστώ την τιμή αυτή στο a καθώς και στην τρίτη εξίσωση κίνησης και προκύπτει ένας διαγώνιος πίνακας Στον διαγώνιο αυτόν πίνακα υπάρχουν τρεις διαφορετικές σχέσεις, τα τρία διαγώνια στοιχεία (,)=0,(,)=0,(,)=0. Παίρνοντας ανά δύο τις εξισώσεις κάνω απαλοιφή του a δημιουργώντας άλλες εξισώσεις. Η απαλοιφή ανάμεσα στο (,)=0 και το (,)=0 στοιχείο του a μας δίνει: c c b b m a b 0 Θα πρέπει -+ c+ c=0 ή b(t)=0 που απορρίπτεται ή ( m a ( b ) ) 0 ή b 0 που είναι άτοπο. αβδε) Αν σχέση και έχω: c c. Τότε αντικαθιστώ στην προηγούμενη 8 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 0 b t b t a t b t b t m a t Αναγκαστικά 80

81 a b b m a 0 Λύνοντας ως προς a a b b έχουμε a m Αντικαθιστώ στην η εξίσωση κίνησης και έχω έναν διαγώνιο πίνακα με τις παρακάτω γραμμές m a b {,0,0,0, m ( ) ( ) ( ) b t m a t b t 0,,0,0, 6m e x ( ) ( ) ( ) b t m a t b t 0,0,,0, 6 m b m a b 0,0,0, } 0 m a Για να έχω λύση θα πρέπει όλες οι συνιστώσες να είναι 0 8

82 m a ( b ) 0 αφού είναι Όμως άθροισμα θετικών όρων. Δεν έχουμε λύση στο κλαδί αυτό. αβδζ) Αν m a b 0 Λύνω ως προς a( t ) και έχω * m* a με * b m Λύνοντας την διαφορική εξίσωση b 0 παίρνουμε a ως λύση την tm* * b tan με Αντικαθιστώντας στην η εξίσωση κίνησης έχουμε ότι δεν υπάρχει λύση διότι π.χ για την πρώτη γραμμή έχουμε t t 9 6c 6ccos m sec m,0,0,0 Θα πρέπει να γίνεται 0 για κάθε t άτοπο. αβε) Αν c+c+c=0. Το a a m b a a a b μετά την αντικατάσταση γίνεται: Αντικαθιστώ στην τρίτη εξίσωση κίνησης και έχω 8

83 a b a mc mb c a c b a {,0,0,0, a b c a mb a b a 0,,0,0, a b ce x a mb a b a 0,0,,0, a b a b a mc mb c a c b a 0,0,0, } 0 a Μεταξύ του (,)=0 και του (,)=0 κάνω απαλοιφή του a και βρίσκω: c a b b m a 0 Και μεταξύ του (,)=0 και του (,)=0 κάνω απαλοιφή του a και βρίσκω: c a b a b b m a 0 Η πρώτη σχέση μου δίνει ότι: a b b a m 8

84 Αντικαθιστώ το παραπάνω a στην τρίτη εξίσωση κίνησης και βρίσκω ότι το (,)=0 στοιχείο είναι: c a b b m a b m Επειδή c 0 δεν γίνεται 0 η προηγούμενη σχέση και άρα δεν έχουμε λύση στο κλαδί αυτό. β) Αν c=0 Τότε η η εξίσωση κίνησης μου δίνει { c c ( b a a b b a b a b b b b b b ),0,0,0} 0 Αντικαθιστώ στην η εξίσωση κίνησης το c=0. Επιλύω το σύστημα που δημιουργείται από την η συνιστώσα της ης εξίσωσης και από το στοιχείο (,)=0 της ης εξίσωση κίνησης και λύνουμε το σύστημα ως προς 0 a, b H εξίσωση ως προς b, a ( t ) μας δίνει b a a b b a b a b b b a b b a t b t b t a ( b c c 7 c c b c c b a a t b t b t c c b t b t c c b t ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ) / ( ) ( ) ( ) Αντικαθιστώ στην η εξίσωση κίνησης τα a, b ικανοποιούν. Το ίδιο κάνουμε και για την η εξίσωση κίνησης και δεν ικανοποιείται. Θέτω στην η εξίσωση κίνησης τα a x και και την b y. 8

85 Επιλύω το σύστημα που δημιουργείται από τα στοιχεία (,)=0,(,)=0 της ης εξίσωση κίνησης ως προς x,y και έχω a b x( a ) a( a ) και b b a b a b y( b ) a b x y και έχουμε: Αντικαθιστώ στην η εξίσωση κίνησης τα, c c a b b a b { 0,0,0,0, 0,,0,0,{0,0, a b a b a a b c ce a b b a b,0}, 0,0,0,0 } 0 a b Απαλείφοντας στις εξισώσεις ως προς b και a ( t ) a x και b y ( με χρήση των ανωτέρω εξισώσεων των x,y) έχουμε: a b b, η οποία ικανοποιείται με την a m προηγούμενη σχέση b, και a a b a a b m Αντικαθιστώ στην η εξίσωση κίνησης το b a τον παρακάτω πίνακα: τα και έχω 85

86 { 0,0,0,0, c c a b b m a 0,,0,0, ( ) ( ) a t b t ma a b c c e a b b m a 0,0,,0 a b 0,0,0,0 } 0 τότε για να έχουμε λύση θα πρέπει βα) Αν c+c 0 a b b m a =0 βαβ) Αν m=0 για να έχουμε λύση θα πρέπει ( a b( b ) 0 πράγμα που δεν συμβαίνει. Άρα δεν υπάρχει λύση στο κλαδί αυτό. βαγ) Αν m 0 για να έχουμε λύση θα πρέπει a b b m a Λύνω τότε ως προς a και έχω a b b a m =0 Παραγωγίζω την προηγούμενη σχέση ως προς t και αφαιρώ το m b a και έχω a b a a και αντικαθιστώ και το b 86

87 ma b b a b a a a b m m Λύνω ως προς a και έχω ma b b a m a b a b =0 Αντικαθιστώ στην η εξίσωση κίνησης την προηγούμενη εξίσωση και έχω ότι η η σειρά του πίνακα μου δίνει c c m a b 0,,0,0 m a b b Άρα δεν υπάρχει λύση για το κλαδί αυτό. ββ) Αν c+c=0 Τότε ικανοποιείται αυτόματα η η εξίσωση κίνησης και η η εξίσωση κίνησης μας δίνει τον πίνακα. a a b {,0,0,0, a a b a a b 0,,0,0, a a b e x b ( t ) a ( t ) a ( t ) a ( t ) a ( t ) b ( t ) 0,0,,0 a b =0 87

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς 1. Μετασχηματισμοί συντεταγμένων και συμμετρίες. 1α. Στροφές στο επίπεδο. Θεωρείστε δύο καρτεσιανά συστήματα συντεταγμένων στο επίπεδο, στραμμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΒΟΗΘΗΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ: ) ΠΙΝΑΚΕΣ ) ΟΡΙΖΟΥΣΕΣ ) ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 4) ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΜΑΡΙΑ ΡΟΥΣΟΥΛΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΙΝΑΚEΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ ΟΡΙΣΜΟΣ Πίνακας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο : ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Διάνυσμα Θέσης ενός σημείου Αν θεωρήσουμε ένα οποιοδήποτε σημείο Ο του επιπέδου ως σημείο αναφοράς (ακόμα

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων, Ειδική Σχετικότητα, Διάλεξη 5 Οι Μετασχηματισμοί του Lorentz και η Συστολή του μήκους

Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων, Ειδική Σχετικότητα, Διάλεξη 5 Οι Μετασχηματισμοί του Lorentz και η Συστολή του μήκους 1 Οι Μετασχηματισμοί του Lorentz και η Συστολή του μήκους Σκοποί της πέμπτης διάλεξης: 10.11.2011 Εξοικείωση με τους μετασχηματισμούς του Lorentz και τις διάφορες μορφές που μπορούν να πάρουν για την επίλυση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΟΥ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 014-015 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΑ 1. ΘΕΜΑ ΚΩΔΙΚΟΣ_18556 Δίνονται τα διανύσματα α και β με ^, και,. α Να

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής Εξετάσεις στη Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας Ιούνιος 2010

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής Εξετάσεις στη Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας Ιούνιος 2010 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής Εξετάσεις στη Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας Ιούνιος Αν θέλετε μπορείτε να επεξεργαστείτε όλα τα προβλήματα σε σύστημα μονάδων όπου η ταχύτητα του φωτός είναι c. Να λύσετε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5 ΔΙΔΙΑΣΤΑΤΑ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενα αυτόνομο δυναμικό σύστημα δύο διαστάσεων περιγράφεται από τις εξισώσεις

Κεφάλαιο 5 ΔΙΔΙΑΣΤΑΤΑ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενα αυτόνομο δυναμικό σύστημα δύο διαστάσεων περιγράφεται από τις εξισώσεις Κεφάλαιο 5 ΔΙΔΙΑΣΤΑΤΑ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενα αυτόνομο δυναμικό σύστημα δύο διαστάσεων περιγράφεται από τις εξισώσεις ẋ 1 f 1 (x 1 x 2 ) ẋ 2 f 2 (x 1 x 2 ) (501) Το σύστημα αυτό γράφεται σε διανυσματική

Διαβάστε περισσότερα

Να επιλύουμε και να διερευνούμε γραμμικά συστήματα. Να ορίζουμε την έννοια του συμβιβαστού και ομογενούς συστήματος.

Να επιλύουμε και να διερευνούμε γραμμικά συστήματα. Να ορίζουμε την έννοια του συμβιβαστού και ομογενούς συστήματος. Ενότητα 2 Γραμμικά Συστήματα Στην ενότητα αυτή θα μάθουμε: Να επιλύουμε και να διερευνούμε γραμμικά συστήματα. Να ορίζουμε την έννοια του συμβιβαστού και ομογενούς συστήματος. Να ερμηνεύουμε γραφικά τη

Διαβάστε περισσότερα

1.2 Εξισώσεις 1 ου Βαθμού

1.2 Εξισώσεις 1 ου Βαθμού 1.2 Εξισώσεις 1 ου Βαθμού Διδακτικοί Στόχοι: Θα μάθουμε: Να κατανοούμε την έννοια της εξίσωσης και τη σχετική ορολογία. Να επιλύουμε εξισώσεις πρώτου βαθμού με έναν άγνωστο. Να διακρίνουμε πότε μια εξίσωση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 Συστήματα γραμμικών εξισώσεων

Κεφάλαιο 1 Συστήματα γραμμικών εξισώσεων Κεφάλαιο Συστήματα γραμμικών εξισώσεων Παραδείγματα από εφαρμογές Γραμμική Άλγεβρα Παράδειγμα : Σε ένα δίκτυο (αγωγών ή σωλήνων ή δρόμων) ισχύει ο κανόνας των κόμβων όπου το άθροισμα των εισερχόμενων ροών

Διαβάστε περισσότερα

Σχετικιστικές συμμετρίες και σωμάτια

Σχετικιστικές συμμετρίες και σωμάτια Κεφάλαιο 1 Σχετικιστικές συμμετρίες και σωμάτια 1.1 Η συμμετρία Πουανκαρέ 1.1.1 Βασικοί ορισμοί και ιδιότητες Η θεμελιώδης κινηματική συμμετρία για ένα φυσικό σύστημα είναι η συμμετρία των μετασχηματισμών

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 Πίνακες - Ορίζουσες

Κεφάλαιο 2 Πίνακες - Ορίζουσες Κεφάλαιο Πίνακες - Ορίζουσες Βασικοί ορισμοί και πίνακες Πίνακες Παραδείγματα: Ο πίνακας πωλήσεων ανά τρίμηνο μίας εταιρείας για τρία είδη που εμπορεύεται: ο Τρίμηνο ο Τρίμηνο 3 ο Τρίμηνο ο Τρίμηνο Είδος

Διαβάστε περισσότερα

1.1. Διαφορική Εξίσωση και λύση αυτής

1.1. Διαφορική Εξίσωση και λύση αυτής Εισαγωγή στις συνήθεις διαφορικές εξισώσεις 9 Διαφορική Εξίσωση και λύση αυτής Σε ότι ακολουθεί με τον όρο συνάρτηση θα εννοούμε μια πραγματική συνάρτηση μιας πραγματικής μεταβλητής, ορισμένη σε ένα διάστημα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο 3.2 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η. (Σ) όπου α, β, α, β, είναι οι

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο 3.2 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η. (Σ) όπου α, β, α, β, είναι οι ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΕΞΙΣΩΣΕΩΝ 3. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΟΥ. Ποια είναι η μορφή ενός συστήματος δύο γραμμικών εξισώσεων, δύο αγνώστων; Να δοθεί παράδειγμα.

Διαβάστε περισσότερα

1.3 Συστήματα γραμμικών εξισώσεων με ιδιομορφίες

1.3 Συστήματα γραμμικών εξισώσεων με ιδιομορφίες Κεφάλαιο Συστήματα γραμμικών εξισώσεων Παραδείγματα από εφαρμογές Παράδειγμα : Σε ένα δίκτυο (αγωγών ή σωλήνων ή δρόμων) ισχύει ο κανόνας των κόμβων όπου το άθροισμα των εισερχόμενων ροών θα πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά προσανατολισμού Β Λυκείου

Μαθηματικά προσανατολισμού Β Λυκείου Μαθηματικά προσανατολισμού Β Λυκείου Συντεταγμένες Διανύσματος wwwaskisopolisgr wwwaskisopolisgr Συντεταγμένες στο επίπεδο Άξονας Πάνω σε μια ευθεία επιλέγουμε δύο σημεία Ο και Ι, έτσι το διάνυσμα i OI

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Τελική Εξέταση Ι. Λυχναρόπουλος

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Τελική Εξέταση Ι. Λυχναρόπουλος 6/6/06 Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Τελική Εξέταση Ι. Λυχναρόπουλος Άσκηση (Μονάδες ) 0 Δίνεται ο πίνακας A =. Nα υπολογίσετε την βαθμίδα του και να βρείτε τη διάσταση και από μία βάση α) του μηδενοχώρου

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Διανυσματικοί Χώροι

Κεφάλαιο 4 Διανυσματικοί Χώροι Κεφάλαιο Διανυσματικοί Χώροι Διανυσματικοί χώροι - Βασικοί ορισμοί και ιδιότητες Θεωρούμε τρία διαφορετικά σύνολα: Διανυσματικοί Χώροι α) Το σύνολο διανυσμάτων (πινάκων με μία στήλη) με στοιχεία το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. 6.1 ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (Επαναλήψεις-Συμπληρώσεις)

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. 6.1 ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (Επαναλήψεις-Συμπληρώσεις) 6 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 6.1 ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ (Επαναλήψεις-Συμπληρώσεις) Η εξίσωση αx βy γ Στο Γυμνάσιο διαπιστώσαμε με την βοήθεια παραδειγμάτων ότι η εξίσωση αx βy γ, με α 0 ή β 0, που λέγεται γραμμική εξίσωση,

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ 9ο Σετ Ασκήσεων (Λύσεις) Διανυσματικοί Χώροι

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ 9ο Σετ Ασκήσεων (Λύσεις) Διανυσματικοί Χώροι Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ 9ο Σετ Ασκήσεων (Λύσεις) Διανυσματικοί Χώροι Επιμέλεια: Ι. Λυχναρόπουλος. Δείξτε ότι ο V R εφοδιασμένος με τις ακόλουθες πράξεις (, a b) + (, d) ( a+, b+ d) και k ( ab, ) ( kakb,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ 28 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα. "Ο Αρχιμήδης" ΣΑΒΒΑΤΟ, 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ 28 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα. Ο Αρχιμήδης ΣΑΒΒΑΤΟ, 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ 8 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα "Ο Αρχιμήδης" ΣΑΒΒΑΤΟ, 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 011 Ενδεικτικές Λύσεις θεμάτων μικρών τάξεων ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1 Έστω τρίγωνο ΑΒΓ με ˆ ΒΑΓ = 10. Αν Δ είναι το μέσον της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ΕΜΕ 28 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα "Ο Αρχιμήδης" ΣΑΒΒΑΤΟ, 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ( )

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ΕΜΕ 28 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα Ο Αρχιμήδης ΣΑΒΒΑΤΟ, 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ( ) ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ΕΜΕ 8 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα "Ο Αρχιμήδης" ΣΑΒΒΑΤΟ, 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 011 Ενδεικτικές Λύσεις θεμάτων μεγάλων τάξεων ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1 Να λύσετε στους ακέραιους την εξίσωση 4 xy y x =

Διαβάστε περισσότερα

Φίλη μαθήτρια, φίλε μαθητή,

Φίλη μαθήτρια, φίλε μαθητή, Φίλη μαθήτρια φίλε μαθητή Η εργασία αυτή έγινε με σκοπό να συμβάλει στην κατανόηση στην εμπέδωση και στην εμβάθυνση των μαθηματικών εννοιών που αναπτύσσονται στην Άλγεβρα της Β Λυκείου. Η ύλη είναι γραμμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 1.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γράφημα μιας πραγματικής συνάρτησης : ή ( )/ σύνολο: f Οι θέσεις του κινητού σημείου G ( x, y)/ y f( x), xa. f A y f x A είναι το M x, y, ώστε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ. Μαθηματικά 2. Σταύρος Παπαϊωάννου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ. Μαθηματικά 2. Σταύρος Παπαϊωάννου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ Μαθηματικά Σταύρος Παπαϊωάννου Ιούνιος Τίτλος Μαθήματος Περιεχόμενα Χρηματοδότηση. Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. Σκοποί Μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Διανυσματικοί Χώροι

Κεφάλαιο 4 Διανυσματικοί Χώροι Κεφάλαιο Διανυσματικοί χώροι - Βασικοί ορισμοί και ιδιότητες Θεωρούμε τρία διαφορετικά σύνολα: α) Το σύνολο διανυσμάτων (πινάκων με μία στήλη) με στοιχεία το οποίο συμβολίζουμε με Σε αυτό το σύνολο γνωρίζουμε

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι Ασκήσεις - 19/10/2017. Ακριβείς Διαφορικές Εξισώσεις-Ολοκληρωτικοί Παράγοντες. Η πρώτης τάξης διαφορική εξίσωση

Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι Ασκήσεις - 19/10/2017. Ακριβείς Διαφορικές Εξισώσεις-Ολοκληρωτικοί Παράγοντες. Η πρώτης τάξης διαφορική εξίσωση Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι Ασκήσεις - 19/10/2017 Ακριβείς Διαφορικές Εξισώσεις-Ολοκληρωτικοί Παράγοντες Η πρώτης τάξης διαφορική εξίσωση M(x, y) + (x, y)y = 0 ή ισοδύναμα, γραμμένη στην μορφή M(x,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΟΛΙΜΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ. Μερικές βασικές έννοιες διανυσματικού λογισμού

ΕΜΒΟΛΙΜΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ. Μερικές βασικές έννοιες διανυσματικού λογισμού ΕΜΒΟΛΙΜΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Μερικές βασικές έννοιες διανυσματικού λογισμού ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΟΥ 1. Oρισμοί Διάνυσμα ονομάζεται η μαθηματική οντότητα που έχει διεύθυνση φορά και μέτρο.

Διαβάστε περισσότερα

1 ΘΕΩΡΙΑΣ...με απάντηση

1 ΘΕΩΡΙΑΣ...με απάντηση 1 ΘΕΩΡΙΑΣ.....με απάντηση ΑΛΓΕΒΡΑ Κεφάλαιο 1 0 Εξισώσεις Ανισώσεις 1. Τι ονομάζεται Αριθμητική και τι Αλγεβρική παράσταση; Ονομάζεται Αριθμητική παράσταση μια παράσταση που περιέχει πράξεις μεταξύ αριθμών.

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική του στερεού σώματος

Μηχανική του στερεού σώματος Κεφάλαιο 1 Μηχανική του στερεού σώματος 1.1 Εισαγωγή 1. Το θεώρημα του Chales Η γενική κίνηση του στερεού σώματος μπορεί να μελετηθεί με τη βοήθεια του παρακάτω θεωρήματος το οποίο δίνουμε χωρίς απόδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Σφαίρα σε ράγες: Η συνάρτηση Lagrange. Ν. Παναγιωτίδης

Σφαίρα σε ράγες: Η συνάρτηση Lagrange. Ν. Παναγιωτίδης Η Εξίσωση Euler-Lagrange Σφαίρα σε ράγες: Η συνάρτηση Lagrange Ν. Παναγιωτίδης Έστω σύστημα δυο συγκλινόντων ραγών σε σχήμα Χ που πάνω τους κυλίεται σφαίρα ακτίνας. Θεωρούμε σύστημα συντεταγμένων με οριζόντιους

Διαβάστε περισσότερα

d dx ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

d dx ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ α) Η παράγωγος μιας συνάρτησης = f() σε ένα σημείο 0 εκφράζει το ρυθμό μεταβολής της συνάρτησης (ή τον παράγωγο αριθμό) στο σημείο 0. β) Γραφικά, η παράγωγος της συνάρτησης στο σημείο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ΕΜΕ 28 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα "Ο Αρχιμήδης" ΣΑΒΒΑΤΟ, 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ( )

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ΕΜΕ 28 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα Ο Αρχιμήδης ΣΑΒΒΑΤΟ, 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ( ) ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ ΕΜΕ 8 η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα "Ο Αρχιμήδης" ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 0 Ενδεικτικές Λύσεις θεμάτων μεγάλων τάξεων ΠΡΟΒΛΗΜΑ Να λύσετε στους ακέραιους την εξίσωση 4 xy y x = xy 6.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Για την επίλυση ενός γραμμικού συστήματος με την χρήση των οριζουσών βασική είναι η παρακάτω επισήμανση:

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Για την επίλυση ενός γραμμικού συστήματος με την χρήση των οριζουσών βασική είναι η παρακάτω επισήμανση: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Η επίλυση συστήματος εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε αρχαία κινέζικη συλλογή προβλημάτων και αργότερα στο έργο «Αριθμητικά» του Έλληνα μαθηματικού της Αλεξανδρινής περιόδου Διόφαντου όπου για πρώτη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ 12) ΕΡΓΑΣΙΑ 1 η Ημερομηνία Αποστολής στον Φοιτητή: 20 Οκτωβρίου 2008

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ 12) ΕΡΓΑΣΙΑ 1 η Ημερομηνία Αποστολής στον Φοιτητή: 20 Οκτωβρίου 2008 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ ) ΕΡΓΑΣΙΑ η Ημερομηνία Αποστολής στον Φοιτητή: 0 Οκτωβρίου 008 Ημερομηνία παράδοσης της Εργασίας: Νοεμβρίου 008 Πριν

Διαβάστε περισσότερα

2.3 ΜΕΤΡΟ ΜΙΓΑΔΙΚΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ

2.3 ΜΕΤΡΟ ΜΙΓΑΔΙΚΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ.ptetragono.gr Σελίδα. ΜΕΤΡΟ ΜΙΓΑΔΙΚΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ Να βρεθεί το μέτρο των μιγαδικών :..... 0 0. 5 5 6.. 0 0. 5. 5 5 0 0 0 0 0 0 0 0 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΜΕΤΡΟ ΜΙΓΑΔΙΚΟΥ Αν τότε. Αν χρειαστεί

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι (3)

Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι (3) Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι () Παράδειγμα Δίνεται ο πίνακας A = 6. Να υπολογισθούν οι θεμελιώδεις υποχώροι που σχετίζονται με τον πίνακα Α. Να βρεθεί η διάστασή του κάθε ενός και από μία βάση τους.

Διαβάστε περισσότερα

Σπιν 1 2. Γενικά. Ŝ και S ˆz γράφονται. ιδιοκαταστάσεις αποτελούν ορθοκανονική βάση στον χώρο των καταστάσεων του σπιν 1 2.

Σπιν 1 2. Γενικά. Ŝ και S ˆz γράφονται. ιδιοκαταστάσεις αποτελούν ορθοκανονική βάση στον χώρο των καταστάσεων του σπιν 1 2. Σπιν Γενικά Θα χρησιμοποιήσουμε τις γενικές σχέσεις που αποδείξαμε στην ανάρτηση «Εύρεση των ιδιοτιμών της στροφορμής», που, όπως είδαμε, ισχύουν για κάθε γενική στροφορμή ˆ J με συνιστώσες Jˆ, Jˆ, J ˆ,

Διαβάστε περισσότερα

Η «ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ» ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Η «ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ» ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Η «ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ» ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΘΗΝΑ,ΜΑΡΤΗΣ 2011 ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ Αφορμή για την παρακάτω εργασία αποτέλεσε μια παρατήρηση του συνάδελφου (και φίλου) Διονύση Μητρόπουλου, για την «προσθετική

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Απαλοιφή Gauss Απαλοιφή Gauss Jordan

Παραδείγματα Απαλοιφή Gauss Απαλοιφή Gauss Jordan Παραδείγματα Απαλοιφή Gauss Απαλοιφή Gauss Jodan Παράδειγμα x y Να επιλυθεί το ακόλουθο σύστημα: x y 6 Σε μορφή πινάκων το σύστημα γράφεται ως: x y 6 με απαλοιφή Gauss. Ο επαυξημένος πίνακας του συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ

ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός της κινηματικής είναι η περιγραφή της κίνησης του ρευστού Τα αίτια που δημιούργησαν την κίνηση και η αναζήτηση των δυνάμεων που την διατηρούν είναι αντικείμενο της

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ (ΗΥ-119)

ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ (ΗΥ-119) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΤΣΑΓΡΑΚΗΣ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ (ΗΥ-119) ΜΕΡΟΣ 5: ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΙ ΥΠΟΧΩΡΟΙ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΒΑΣΕΙΣ & ΔΙΑΣΤΑΣΗ Δ.Χ. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

c 4 (1) Robertson Walker (x 0 = ct) , R 2 (t) = R0a 2 2 (t) (2) p(t) g = (3) p(t) g 22 p(t) g 33

c 4 (1) Robertson Walker (x 0 = ct) , R 2 (t) = R0a 2 2 (t) (2) p(t) g = (3) p(t) g 22 p(t) g 33 ΤΟ ΚΑΘΙΕΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΗΣ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑΣ Α. Η ΕΞΙΣΩΣΗ EINSTEIN Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς G µν R µν 1 g µν R = κ T µν, κ 8πG N c 4 (1) Β. Η ΕΞΙΣΩΣΗ FRIEDMANN. Για ομογενή και ισότροπο χωρόχρονο έχουμε

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμητικός υπολογισμός τροχιών σωμάτων στη γεωμετρία Schwarzschild. Κουλούρης Κωνσταντίνος

Αριθμητικός υπολογισμός τροχιών σωμάτων στη γεωμετρία Schwarzschild. Κουλούρης Κωνσταντίνος Αριθμητικός υπολογισμός τροχιών σωμάτων στη γεωμετρία Schwarzschild Κουλούρης Κωνσταντίνος Σύνοψη Σχετικότητα Ειδική και γενική θεωρία Γεωμετρία Swarzschild Μετρική και εξισώσεις γεωδαιτικών τροχιών Υπολογιστική

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι Ι. Λυχναρόπουλος

Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι Ι. Λυχναρόπουλος Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι Ι. Λυχναρόπουλος Παράδειγμα Έστω το σύνολο V το σύνολο όλων των θετικών πραγματικών αριθμών εφοδιασμένο με την ακόλουθη πράξη της πρόσθεσης: y y με, y V και του πολλαπλασιασμού

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική ΙI. Λογισµός των µεταβολών. Τµήµα Π. Ιωάννου & Θ. Αποστολάτου 2/2000

Μηχανική ΙI. Λογισµός των µεταβολών. Τµήµα Π. Ιωάννου & Θ. Αποστολάτου 2/2000 Τµήµα Π Ιωάννου & Θ Αποστολάτου 2/2000 Μηχανική ΙI Λογισµός των µεταβολών Προκειµένου να αντιµετωπίσουµε προβλήµατα µεγιστοποίησης (ελαχιστοποίησης) όπως τα παραπάνω, όπου η ποσότητα που θέλουµε να µεγιστοποιήσουµε

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 12, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Διαγράμματα Minkowski

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 12, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων Διαγράμματα Minkowski 1 Διαγράμματα Minkowski Σκοποί της διάλεξης 12: Να εισάγει τα διαγράμματα Minkowski. 18.1.2012 Να περιγράψει την ιδέα του ταυτοχρονισμού στην θεωρία της σχετικότητας με μεθόδους γεωμετρίας. Να εισάγει

Διαβάστε περισσότερα

Kεφάλαιο 4. Συστήματα διαφορικών εξισώσεων. F : : F = F r, όπου r xy

Kεφάλαιο 4. Συστήματα διαφορικών εξισώσεων. F : : F = F r, όπου r xy 4 Εισαγωγή Kεφάλαιο 4 Συστήματα διαφορικών εξισώσεων Εστω διανυσματικό πεδίο F : : F = Fr, όπου r x, και είναι η ταχύτητα στο σημείο πχ ενός ρευστού στο επίπεδο Εστω ότι ψάχνουμε τις τροχιές κίνησης των

Διαβάστε περισσότερα

= (2)det (1)det ( 5)det 1 2. u

= (2)det (1)det ( 5)det 1 2. u www.maths.gr, Ενδεικτικές Λύσεις ης Εργασίας ΦΥΕ4 έτους -. Οι Λύσεις είναι για την βοήθεια των φοιτητών, σε ΘΕΜΑ ο 5 6 4 6 4 5 det 4 5 6 ()det ()det ()det 8 9 7 9 7 8 7 8 9 ()( ) ()( 6 ) ()( ) 5 4 4 det

Διαβάστε περισσότερα

Σφαίρα σε ράγες: Η συνάρτηση Lagrange. Ν. Παναγιωτίδης

Σφαίρα σε ράγες: Η συνάρτηση Lagrange. Ν. Παναγιωτίδης Σφαίρα σε ράγες: Η συνάρτηση Lagrange Ν. Παναγιωτίδης Έστω σύστημα δυο συγκλινόντων ραγών σε σχήμα Χ που πάνω τους κυλίεται σφαίρα ακτίνας. Θεωρούμε σύστημα συντεταγμένων με οριζόντιους τους άξονες και.

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Ιδιοτιμές Ιδιοδιανύσματα

Παραδείγματα Ιδιοτιμές Ιδιοδιανύσματα Παραδείγματα Ιδιοτιμές Ιδιοδιανύσματα Παράδειγμα Να βρείτε τις ιδιοτιμές και τα αντίστοιχα ιδιοδιανύσματα του πίνακα A 4. Επίσης να προσδιοριστούν οι ιδιοχώροι και οι γεωμετρικές πολλαπλότητες των ιδιοτιμών.

Διαβάστε περισσότερα

y 1 (x) f(x) W (y 1, y 2 )(x) dx,

y 1 (x) f(x) W (y 1, y 2 )(x) dx, Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι Ασκήσεις - 07/1/017 Μέρος 1ο: Μη Ομογενείς Γραμμικές Διαφορικές Εξισώσεις Δεύτερης Τάξης Θεωρούμε τη γραμμική μή-ομογενή διαφορική εξίσωση y + p(x) y + q(x) y = f(x), x

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Διανυσματικοί Χώροι Ιωάννης Λυχναρόπουλος Μαθηματικός, MSc, PhD Διανυσματικός Χώρος επί του F Αλγεβρική δομή που αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΙΙ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ ΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΣΠΟΥΔ ΑΣΤΗΡΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ Μεθοδολογία Κλεομένης Γ. Τσιγάνης Λέκτορας ΑΠΘ Πρόχειρες

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Γραμμικά Συστήματα Ιωάννης Λυχναρόπουλος Μαθηματικός, MSc, PhD Γραμμικό Σύστημα a11x1 + a12x2 + + a1 nxn = b1 a x + a x + +

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ. ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ Ορισμός. Αν τα και είναι τα μοναδιαία διανύσματα των αξόνων και αντίστοιχα η συνάρτηση που ορίζεται από τη σχέση όπου (συνιστώσες) είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ο: ΜΙΓΑΔΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΘΕΜΑ Α Άσκηση, μιγαδικοί αριθμοί να αποδείξετε ότι: Αν = Έχουμε: = ( ) ( ) ( ) ( ) = = =. Το τελευταίο ισχύει, άρα ισχύει και η ισοδύναμη αρχική σχέση.

Διαβάστε περισσότερα

website:

website: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικής Μηχανική Ρευστών Μαάιτα Τζαμάλ-Οδυσσέας 3 Μαρτίου 2019 1 Τανυστής Παραμόρφωσης Συνοδεύον σύστημα ονομάζεται το σύστημα συντεταγμένων ξ i το οποίο μεταβάλλεται

Διαβάστε περισσότερα

III.10 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ LAGRANGE

III.10 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ LAGRANGE III.10 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ LAGRANGE 1.Ισοτικός περιορισμός.περιορισμένη στασιμότητα 3.Πολλαπλασιαστής Lagrange 4.Συνάρτηση Lagrange 5.Ερμηνεία του πολλαπλασιαστή Lagrange 6.Περιορισμένη τετραγωνική μορφή 7.

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Διανυσματικοί Χώροι Ιωάννης Λυχναρόπουλος Μαθηματικός, MSc, PhD Διανυσματικός Χώρος επί του F Αλγεβρική δομή που αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Κίνηση στερεών σωμάτων - περιστροφική

Κίνηση στερεών σωμάτων - περιστροφική Κίνηση στερεών σωμάτων - περιστροφική ΦΥΣ 211 - Διαλ.29 1 q Ενδιαφέρουσα κίνηση: Ø Αρκετά περίπλοκη Ø Δεν καταλήγει σε κίνηση ενός βαθµού ελευθερίας q Τι είναι το στερεό σώµα: Ø Συλλογή υλικών σηµείων

Διαβάστε περισσότερα

Αγαπητοί μαθητές, Κάθε κεφάλαιο περιέχει :

Αγαπητοί μαθητές, Κάθε κεφάλαιο περιέχει : Αγαπητοί μαθητές, αυτό το βιβλίο αποτελεί ένα σημαντικό βοήθημα για τα Μαθηματικά Θετικού Προσανατολισμού της Β Λυκείου, που είναι ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα, καθώς περιέχει χρήσιμες γνώσεις για

Διαβάστε περισσότερα

1.1 ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

1.1 ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ . ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ : ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ Η εξίσωση με και 0 ή 0 λέγεται γραμμική εξίσωση. Οι μεταβλητές είναι οι άγνωστοι της εξίσωσης αυτής. Οι αριθμοί λέγονται συντελεστές των αγνώστων

Διαβάστε περισσότερα

Η Έννοια της εξίσωσης:

Η Έννοια της εξίσωσης: Η Έννοια της εξίσωσης: Θεωρία και λυμένα παραδείγματα Εξίσωση με έναν άγνωστο λέμε μια ισότητα η οποία περιέχει αριθμούς και έναν άγνωστο γράμμα ( μεταβλητή). Εξισώσεις είναι οι: χ+=8, χ-21=4,χ+1, 8χ=26.

Διαβάστε περισσότερα

ds ds ds = τ b k t (3)

ds ds ds = τ b k t (3) Γενικά Μαθηματικά ΙΙΙ Πρώτο σετ ασκήσεων, Λύσεις Άσκηση 1 Γνωρίζουμε ότι το εφαπτόμενο διάνυσμα ( t), ορίζεται ως: t = r = d r ds (1) και επιπλέον το διάνυσμα της καμπυλότητας ( k), ορίζεται ως: d t k

Διαβάστε περισσότερα

website:

website: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Φυσικής Μηχανική Ρευστών Μαάιτα Τζαμάλ-Οδυσσέας 31 Μαρτίου 2019 1 Δυνάμεις μάζας και επαφής Δυνάμεις μάζας ή δυνάμεις όγκου ονομάζονται οι δυνάμεις που είναι

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα μεγάλων τάξεων

Θέματα μεγάλων τάξεων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Πανεπιστημίου (Ελευθερίου Βενιζέλου) 4 106 79 ΑΘΗΝΑ Τηλ. 6165-617784 - Fax: 64105 e-mail : info@hms.gr www.hms.gr ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ η Ελληνική Μαθηματική Ολυμπιάδα "Ο Αρχιμήδης"

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΓΑΔΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

ΜΙΓΑΔΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΓΑΔΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ 80 ΝΙΚΑΙΑ ΝΕΑΠΟΛΗ ΤΗΛΕΦΩΝΟ 0965897 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΒΡΟΥΤΣΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΠΟΥΡΝΟΥΤΣΟΥ ΚΩΝ/ΝΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΓΑΔΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ Η έννοια του μιγαδικού

Διαβάστε περισσότερα

12. ΑΝΙΣΩΣΕΙΣ Α ΒΑΘΜΟΥ. είναι δύο παραστάσεις μιας μεταβλητής x πού παίρνει τιμές στο

12. ΑΝΙΣΩΣΕΙΣ Α ΒΑΘΜΟΥ. είναι δύο παραστάσεις μιας μεταβλητής x πού παίρνει τιμές στο ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΑΝΙΣΩΣΕΩΝ Έστω f σύνολο Α, g Α ΒΑΘΜΟΥ είναι δύο παραστάσεις μιας μεταβλητής πού παίρνει τιμές στο Ανίσωση με έναν άγνωστο λέγεται κάθε σχέση της μορφής f f g g ή, η οποία αληθεύει για ορισμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΓΕΒΡΑ B ΛΥΚΕΙΟΥ. Γενικής Παιδείας ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΑΛΓΕΒΡΑ B ΛΥΚΕΙΟΥ. Γενικής Παιδείας ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΑΛΓΕΒΡΑ B ΛΥΚΕΙΥ Γενικής Παιδείας ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΣΧΛΙΚΥ ΒΙΒΛΙΥ Σχολικό βιβλίο: Απαντήσεις Λύσεις Κεφάλαιο ο: Συστήματα Γραμμικά συστήματα Α ΜΑΔΑΣ Έχουμε: = 4 i = 6 = + = + = = Άρα, η λύση του συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Από το Γυμνάσιο στο Λύκειο... 7. 3. Δειγματικός χώρος Ενδεχόμενα... 42 Εύρεση δειγματικού χώρου... 46

Από το Γυμνάσιο στο Λύκειο... 7. 3. Δειγματικός χώρος Ενδεχόμενα... 42 Εύρεση δειγματικού χώρου... 46 ΠEΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Από το Γυμνάσιο στο Λύκειο................................................ 7 1. Το Λεξιλόγιο της Λογικής.............................................. 11. Σύνολα..............................................................

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΟΥ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΟΥ A u B Μέτρο Διεύθυνση Κατεύθυνση (φορά) Σημείο Εφαρμογής Διανυσματικά Μεγέθη : μετάθεση, ταχύτητα, επιτάχυνση, δύναμη Μονόμετρα Μεγέθη : χρόνος, μάζα, όγκος, θερμοκρασία,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ευθύγραμμη Ομαλή Κίνηση Επιμέλεια: ΑΓΚΑΝΑΚΗΣ.ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, Φυσικός https://physicscorses.wordpress.com/ Βασικές Έννοιες Ένα σώμα καθώς κινείται περνάει από διάφορα σημεία.

Διαβάστε περισσότερα

= 7. Στο σημείο αυτό θα υπενθυμίσουμε κάποιες βασικές ιδιότητες του μετασχηματισμού Laplace, δηλαδή τις

= 7. Στο σημείο αυτό θα υπενθυμίσουμε κάποιες βασικές ιδιότητες του μετασχηματισμού Laplace, δηλαδή τις 1. Εισαγωγή Δίνεται η συνάρτηση μεταφοράς = = 1 + 6 + 11 + 6 = + 6 + 11 + 6 =. 2 Στο σημείο αυτό θα υπενθυμίσουμε κάποιες βασικές ιδιότητες του μετασχηματισμού Laplace, δηλαδή τις L = 0 # και L $ % &'

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΕΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΛΥΜΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΕΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΛΥΜΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΕΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΛΥΜΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Φροντιστήριο Μ.Ε. «ΑΙΧΜΗ» Κ.Καρτάλη 8 Βόλος Τηλ. 43598 ΠΊΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΈΝΩΝ 3. Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ... 5 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΛΥΜΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ...

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΣ121: ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ I Εαρινό εξάμηνο , Διδάσκων: Γιώργος Γεωργίου ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΞΕΤΑΣΗ, Διάρκεια: 2 ώρες 18 Νοεμβρίου, 2017

ΜΑΣ121: ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ I Εαρινό εξάμηνο , Διδάσκων: Γιώργος Γεωργίου ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΞΕΤΑΣΗ, Διάρκεια: 2 ώρες 18 Νοεμβρίου, 2017 ΜΑΣ: ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ I Εαρινό εξάμηνο 07-08, Διδάσκων: Γιώργος Γεωργίου ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΕΞΕΤΑΣΗ, Διάρκεια: ώρες 8 Νοεμβρίου, 07 Δίνονται 4 προβλήματα που αντιστοιχούν σε 0 μονάδες με άριστα το 00! ΟΝΟΜΑ: Αρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής Εξετάσεις στη Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας 7 Οκτωβρίου 2014 (περίοδος Σεπτεμβρίου 2013-14)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής Εξετάσεις στη Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας 7 Οκτωβρίου 2014 (περίοδος Σεπτεμβρίου 2013-14) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Φυσικής Εξετάσεις στη Θεωρία της Ειδικής Σχετικότητας 7 Οκτωβρίου 2014 περίοδος Σεπτεμβρίου 2013-14 Αν θέλετε μπορείτε να επεξεργαστείτε όλα τα προβλήματα σε σύστημα μονάδων όπου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Κεφ. 1 - Συστήματα 1

ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Κεφ. 1 - Συστήματα 1 ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ Κεφ. 1 - Συστήματα 1 1.1 ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Η εξίσωση α + βy = γ 1. Υπάρχουν προβλήματα που η επίλυση τους οδηγεί σε μια γραμμική εξίσωση με δύο αγνώστους, y και η οποία είναι της μορφής

Διαβάστε περισσότερα

Συζευγμένα ταλαντώσεις - Ένα άλλο σύστημα

Συζευγμένα ταλαντώσεις - Ένα άλλο σύστημα ΦΥΣ 11 - Διαλ.3 1 Συζευγμένα ταλαντώσεις - Ένα άλλο σύστημα q Το παρακάτω σύστημα είναι ανάλογο με το σύστημα των δύο εκκρεμών. q Οι δυο ιδιοσυχνότητες του συστήματος είναι ίδιες με τις ιδιοσυχνότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ 12) ΕΡΓΑΣΙΑ 1 η Ημερομηνία Αποστολής στον Φοιτητή: 17 Οκτωβρίου 2011

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ 12) ΕΡΓΑΣΙΑ 1 η Ημερομηνία Αποστολής στον Φοιτητή: 17 Οκτωβρίου 2011 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ ) ΕΡΓΑΣΙΑ η Ημερομηνία Αποστολής στον Φοιτητή: 7 Οκτωβρίου 0 Ημερομηνία παράδοσης της Εργασίας: 5 Νοεμβρίου 0 Οι ασκήσεις

Διαβάστε περισσότερα

E = 1 2 k. V (x) = Kx e αx, dv dx = K (1 αx) e αx, dv dx = 0 (1 αx) = 0 x = 1 α,

E = 1 2 k. V (x) = Kx e αx, dv dx = K (1 αx) e αx, dv dx = 0 (1 αx) = 0 x = 1 α, Μαθηματική Μοντελοποίηση Ι 1. Φυλλάδιο ασκήσεων Ι - Λύσεις ορισμένων ασκήσεων 1.1. Άσκηση. Ενα σωμάτιο μάζας m βρίσκεται σε παραβολικό δυναμικό V (x) = 1/2x 2. Γράψτε την θέση του σαν συνάρτηση του χρόνου,

Διαβάστε περισσότερα

1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ενότητα 1.

1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ενότητα 1. 1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ενότητα 1. Διανύσματα Ισότητα διανυσμάτων Πρόσθεση διανυσμάτων Ερωτήσεις 1. Τ ι ονομάζουμε διάνυσμα;. Τι λέμε μέτρο ενός διανύσματος ;. Τι λέμε μηδενικό διάνυσμα; 4. Τι λέμε φορέα διανύσματος;

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ (Εξ. Ιουνίου - 02/07/08) ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ (Εξ. Ιουνίου - 02/07/08) ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Ονοματεπώνυμο:......... Α.Μ....... Ετος... ΑΙΘΟΥΣΑ:....... I. (περί τις 55μ. = ++5++. Σωστό ή Λάθος: ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ (Εξ. Ιουνίου - //8 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ (αʹ Αν AB = BA όπου A, B τετραγωνικά και

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Εξέταση Σεπτεμβρίου Διδάσκων: Ι. Λυχναρόπουλος

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Εξέταση Σεπτεμβρίου Διδάσκων: Ι. Λυχναρόπουλος /8/5 Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Εξέταση Σεπτεμβρίου Διδάσκων: Ι. Λυχναρόπουλος Άσκηση (Μονάδες.5) Υπολογίστε το διπλό ολοκλήρωμα / I y dyd συντεταγμένες. Επίσης σχεδιάστε το χωρίο ολοκλήρωσης. Λύση: Το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ Συγγραφική ομάδα: Ανδρεαδάκης Στυλιανός Κατσαργύρης Βασίλειος Παπασταυρίδης Σταύρος Πολύζος Γεώργιος Σβέρκος Ανδρέας Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΙ- ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ 1/ Στον Ευκλείδειο χώρο ορίζουμε τις νόρμες: 0 2 xx, που ισχύει.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΙ- ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ 1/ Στον Ευκλείδειο χώρο ορίζουμε τις νόρμες: 0 2 xx, που ισχύει. ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΙ- ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ /0 Στον Ευκλείδειο χώρο ορίζουμε τις νόρμες: Ν : = + + + Ν : = + + + Ν : = ma 3 για κάθε = ( ) Να αποδείξετε ότι για κάθε = ( ) ισχύει: Ν ( ) Ν ( ) Ν ( ) Ν (

Διαβάστε περισσότερα

2.0 ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

2.0 ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ .0 ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Έστω διανύσματα που ανήκουν στο χώρο δ i = ( a i, ai,, ai) i =,,, και έστω γραμμικός συνδυασμός των i : xδ + x δ + + x δ = b που ισούται με το διάνυσμα b,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ. Μαθηματικά Προσανατολισμού Β Γενικού Ημερησίου Λυκείου. 4 ο ΘΕΜΑ. Εκφωνήσεις Λύσεις των θεμάτων. Έκδοση 1 η (19/11/2014)

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ. Μαθηματικά Προσανατολισμού Β Γενικού Ημερησίου Λυκείου. 4 ο ΘΕΜΑ. Εκφωνήσεις Λύσεις των θεμάτων. Έκδοση 1 η (19/11/2014) ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Μαθηματικά Προσανατολισμού Β Γενικού Ημερησίου Λυκείου 4 ο ΘΕΜΑ Εκφωνήσεις Λύσεις των θεμάτων Έκδοση η (9//4) Θέματα 4 ης Ομάδας Μαθηματικά Προσανατολισμού Β Λυκείου GI_V_MATHP_4_866 [παράγραφος

Διαβάστε περισσότερα

1. Για καθένα από τους ακόλουθους διανυσματικούς χώρους βρείτε μια βάση και τη διάσταση. 3. U x y z x y z x y. {(,, ) } a b. c d

1. Για καθένα από τους ακόλουθους διανυσματικούς χώρους βρείτε μια βάση και τη διάσταση. 3. U x y z x y z x y. {(,, ) } a b. c d Γραμμική Άλγεβρα Ι, 07-8 Ασκήσεις6: Βάση και Διάσταση Βασικά σημεία Βάση διανυσματικού χώρου (ορισμός, παραδείγματα, μοναδικότητα συντελεστών) Θεώρημα (ύπαρξη, πρώτη μορφή) Έστω V K μη μηδενικός με K πεπερασμένο

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Απαλοιφή Gauss Απαλοιφή Gauss-Jordan Παραγοντοποίηση LU, LDU

Παραδείγματα Απαλοιφή Gauss Απαλοιφή Gauss-Jordan Παραγοντοποίηση LU, LDU Παραδείγματα Απαλοιφή Gauss Απαλοιφή Gauss-Jordan Παραγοντοποίηση LU, LDU Επιμέλεια: Ι. Λυχναρόπουλος Παράδειγμα x y Να επιλυθεί το ακόλουθο σύστημα: x+ y 6 Σε μορφή πινάκων το σύστημα γράφεται ως: x y

Διαβάστε περισσότερα

Καλώς ήλθατε. Καλό ξεκίνημα.

Καλώς ήλθατε. Καλό ξεκίνημα. Καλώς ήλθατε. Καλό ξεκίνημα. Αν. Καθηγητής Γεώργιος Παύλος ( Φυσικός) - ρ.καρκάνης Αναστάσιος (Μηχανολόγος Μηχανικός) Με τι θα ασχοληθούμε στα πλαίσια του μαθήματος: Α. Μαθηματική θεωρία ιανυσματικά μεγέθη,

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική ΙI. Λαγκρανζιανή συνάρτηση. Τµήµα Π. Ιωάννου & Θ. Αποστολάτου 3/2001

Μηχανική ΙI. Λαγκρανζιανή συνάρτηση. Τµήµα Π. Ιωάννου & Θ. Αποστολάτου 3/2001 Τµήµα Π Ιωάννου & Θ Αποστολάτου 3/2001 Μηχανική ΙI Λαγκρανζιανή συνάρτηση Είδαµε στο προηγούµενο κεφάλαιο ότι ο δυναµικός νόµος του Νεύτωνα είναι ισοδύναµος µε την απαίτηση η δράση ως το ολοκλήρωµα της

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι ΣΔΕ Bernoulli, Riccati, Ομογενείς. Διαφορικές Εξισώσεις Bernoulli, Riccati και Ομογενείς

Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι ΣΔΕ Bernoulli, Riccati, Ομογενείς. Διαφορικές Εξισώσεις Bernoulli, Riccati και Ομογενείς Συνήθεις Διαφορικές Εξισώσεις Ι ΣΔΕ Bernoulli, Riccati, Ομογενείς Διαφορικές Εξισώσεις Bernoulli, Riccati και Ομογενείς Οι εξισώσεις Bernoulli αποτελούν την κλάση των μη γραμμικών διαφορικών εξισώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ε π ι μ έ λ ε ι α Κ Ο Λ Λ Α Σ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ

Ε π ι μ έ λ ε ι α Κ Ο Λ Λ Α Σ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ Ε π ι μ έ λ ε ι α Κ Ο Λ Λ Α Σ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ 1 Συναρτήσεις Όταν αναφερόμαστε σε μια συνάρτηση, ουσιαστικά αναφερόμαστε σε μια σχέση ή εξάρτηση. Στα μαθηματικά που θα μας απασχολήσουν, με απλά λόγια, η σχέση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος ΜEd: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : Εξισώσεις - Ανισώσεις 1 1.1 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ ΑΛΓΕΒΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΟΡΙΣΜΟΙ Μεταβλητή

Διαβάστε περισσότερα

Σήματα και Συστήματα. Διάλεξη 1: Σήματα Συνεχούς Χρόνου. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής

Σήματα και Συστήματα. Διάλεξη 1: Σήματα Συνεχούς Χρόνου. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής Σήματα και Συστήματα Διάλεξη 1: Σήματα Συνεχούς Χρόνου Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Εισαγωγή στα Σήματα 1. Σκοποί της Θεωρίας Σημάτων 2. Κατηγορίες Σημάτων 3. Χαρακτηριστικές Παράμετροι

Διαβάστε περισσότερα

III.10 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ LAGRANGE

III.10 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ LAGRANGE III.10 ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΕΣ LAGRANGE 1.Ισοτικός περιορισμός.περιορισμένη στασιμότητα 3.Πολλαπλασιαστής Lagrange 4.Συνάρτηση Lagrange 5.Ερμηνεία του πολλαπλασιαστή Lagrange 6.Περιορισμένη τετραγωνική μορφή 7.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Διευκρινίσεις για την ύλη του μαθήματος ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Διευκρινίσεις για την ύλη του μαθήματος ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Διευκρινίσεις για την ύλη του μαθήματος ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ Η ύλη του μαθήματος «Κοσμολογία» περιέχεται στις νέες σημειώσεις του μαθήματος (ανάρτηση 2016) και στο βιβλίο γενικής σχετικότητας που έχετε

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετρίες Lie και Noether Διαφορικών Εξισώσεων

Συμμετρίες Lie και Noether Διαφορικών Εξισώσεων Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης Τμήμα Φυσικής (ΕΚΠΑ) Τομέας Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Μηχανικής Συμμετρίες Lie και Noether Διαφορικών Εξισώσεων Ανδρόνικος Παλιαθανάσης Επιβλέπων Μ. Τσαμπαρλής Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία 2. Παράδοση 20/1/08 Οι ασκήσεις είναι βαθμολογικά ισοδύναμες

Εργασία 2. Παράδοση 20/1/08 Οι ασκήσεις είναι βαθμολογικά ισοδύναμες Εργασία Παράδοση 0/1/08 Οι ασκήσεις είναι βαθμολογικά ισοδύναμες 1. Υπολογίστε τα παρακάτω όρια: Α. Β. Γ. όπου x> 0, y > 0 Δ. όπου Κάνετε απευθείας τις πράξεις χωρίς να χρησιμοποιήσετε παραγώγους. Επιβεβαιώστε

Διαβάστε περισσότερα