ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

Transcript

1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΑΪΟΣ 16 (ο ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ) ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Πραγματικό ΑΕΠ (τριμηνιαίο - ετησιοποιημένο % μεταβολής) ΗΠΑ Ευρωζώνη Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. ΕΛΛΑΔΑ Η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής σηματοδοτεί την εκταμίευση δόσης ύψους 7,5 δισεκ. εντός του Ιουνίου. Ταυτόχρονα όμως συνοδεύεται και από την ανάληψη μιας σειράς μέτρων περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής ύψους 3,% του ΑΕΠ έως το 19, εκ των οποίων τα 3,8 δισεκ. θα πρέπει να εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους περιορίζοντας περαιτέρω το διαθέσιμο εισόδημα. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην έγκαιρη αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου με στόχο την αύξηση της ρευστότητας ώστε να αποτελέσει βασικό αντισταθμιστικό παράγοντα στην αρνητική επίπτωση των μέτρων. Σημειώνεται άλλωστε ότι το α τρίμηνο του 15 το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 1,% σε ετήσια βάση μέσω της μείωσης της κατανάλωσης και του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου ενώ η μείωση του εμπορικού ελλείμματος συνδέεται με τη μεγαλύτερη πτώση των εισαγωγών έναντι της μείωσης των εξαγωγών. Ταυτόχρονα, η προώθηση ιδιωτικοποιήσεων όπως η υπογραφή της σύμβασης για το Ελληνικό και τα περιφερικά αεροδρόμια αναμένεται να συμβάλλουν θετικά στο επενδυτικό κλίμα ενώ θετικό στοιχείο αποτελεί και η πτώση του ποσοστού ανεργίας τον Μάρτιο, σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, στο,1% έναντι 5,7% τον Μάρ. 15 μέσω της αύξησης της απασχόλησης κατά 87,3 χιλ. άτομα (,5% ΥοΥ) και της μείωσης της ανεργίας κατά 68 χιλ. άτομα (-5,6% YoY). ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> Βασ. Σοφίας 9 & Κερασούντος , Αθήνα Τηλ: (+3) Φάξ: (+3) Μικτή είναι η εικόνα στην οικονομία των ΗΠΑ, καθώς τα στοιχεία του Απριλίου ήταν πολύ θετικά για την κατανάλωση και για τον τομέα των κατοικιών, ενώ αντίθετα τα στοιχεία του Μαΐου για την αγορά εργασίας και τον τομέα των υπηρεσιών ήταν πολύ ανησυχητικά. Παράλληλα, η διολίσθηση της ισοτιμίας του δολαρίου έχει βοηθήσει στην προσπάθεια ανάκαμψης του τομέα της μεταποίησης και των εξαγωγών. Εάν εμμείνουν τα αρνητικά στοιχεία του Μαΐου τότε αυξάνει η αβεβαιότητα για την ανάπτυξη και κατά συνέπεια η FED θα καθυστερήσει αρκετά την αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου. Στην Ευρωζώνη, ο υψηλός τριμηνιαίος ρυθμός ανάπτυξης (,6%) του α τριμήνου εκτιμούμε ότι είναι δύσκολο να έχει μόνιμο χαρακτήρα και ως πιθανότερη εξέλιξη θα είναι η οικονομία να συνεχίσει να κινείται με χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης (,%). Οι κίνδυνοι για την εξαγωγική δραστηριότητα της Ευρωζώνης ενισχύονται από την αύξηση της ισοτιμίας του ευρώ και την επιβράδυνση της διεθνούς εμπορικής δραστηριότητας. Συνεπώς, είναι πιθανό η εσωτερική ζήτηση να εξακολουθεί να παρέχει την κύρια συμβολή της ανάπτυξης του ΑΕΠ.

2 Q1/13 Q/13 Q3/13 Q/13 Q1/1 Q/1 Q3/1 Q/1 Q1/15 Q/15 Q3/15 Q/15 Q1/16 ΕΛΛΑΔΑ Πτώση του ΑΕΠ κατά -,5% QoQ και κατά -1,% ΥοΥ το α τρίμηνο του 16. Μικρότερο έλλειμμα έναντι του στόχου του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 16. Επιδείνωση του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Μάιο. Στο -,9% ο πληθωρισμός τον Μάιο. Στο,1% το ποσοστό ανεργίας τον Μάρτιο. Άνοδος του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής τον Απρίλιο. Πτώση του δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία τον Απρίλιο. Πτώση στους δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο τον Μάρτιο και το α τρίμηνο του 16. Στο -1,9% ο ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης τον Απρίλιο. Στις 3/5 η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τη δεύτερη εκτίμηση για το ΑΕΠ του α τριμήνου 16. Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά -,5% σε τριμηνιαία βάση (α εκτίμ.: -,% QoQ) και κατά -1,% σε ετήσια βάση (α εκτίμ.: -1,3% ΥοΥ) παρουσιάζοντας πτώση για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο. Η μείωση του ΑΕΠ συνδέεται με την αρνητική συμβολή της εγχώριας ζήτησης, όταν αντίθετα θετική ήταν συμβολή του εξωτερικού εμπορίου. Ειδικότερα, η τελική κατανάλωση περιορίστηκε κατά -1,3% ΥοΥ και ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου κατά -,7% ΥοΥ. Αντίθετα, στον εξωτερικό τομέα, μετά την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων τον Ιούλιο του 15, καταγράφεται για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών (κατά -11,7% ΥοΥ) έναντι αντίστοιχης μείωσης των εξαγωγών (κατά -1,8% ΥοΥ), με αποτέλεσμα το εμπορικό έλλειμμα να περιοριστεί στα -1, δισεκ. από -1,6 δισεκ το α τρίμηνο του 15. Τέλος, το ονομαστικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά -,% σε τριμηνιαία βάση (α εκτίμ.: -,% QoQ) και κατά -1,5% (α εκτίμ.: -1,% ΥοΥ) σε ετήσια. Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. Πραγματικό ΑΕΠ (% μεταβολή) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (sa data, QoQ%) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (sa data, YoY%) Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΟ, σε ταμειακά τροποποιημένη βάση, o κρατικός προϋπολογισμός την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 16 παρουσίασε έλλειμμα ύψους 15 εκατ. έναντι στόχου για έλλειμμα της τάξεως των -,3 δισεκ. και έναντι ελλείμματος -51 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 15. Η καλύτερη εικόνα έναντι του στόχου σχετίζεται κυρίως με τις χαμηλότερες δαπάνες κατά,3 δισεκ., ενώ μειωμένα κατά 18 εκατ. είναι τα καθαρά έσοδα του Κρατικού προϋπολογισμού. Πιο συγκεκριμένα, στον Τακτικό Προϋπολογισμό παρουσιάστηκε υστέρηση των δαπανών κατά,1 δισεκ. - κυρίως λόγω του περιορισμού των πρωτογενών δαπανών κατά 1,8 δισεκ.- και στο ΠΔΕ υστέρηση των δαπανών κατά 1 εκατ. Τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 3 εκατ. κυρίως λόγω της αύξησης κατά 575 εκατ. των μη φορολογικών εσόδων. Αντίθετα, στα έσοδα από άμεσους και έμμεσους φόρους παρατηρείται υστέρηση της τάξεως των 7 εκατ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ήταν χαμηλότερα έναντι του στόχου κατά 7 εκατ..

3 εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Ιαν.-Απρ Ιαν.-Απρ. Ιαν.-Απρ. Εκτιμήσεις Προϋπολογισ Διαφορά Πραγμ. / μού 16 /1 Εκτιμήσεις Προϋπολογισμού 16 /3 1 Τακτικός Προϋπολογισμός (α) (β) (γ)=(β-α) (δ) (ε)=(β-δ) (στ) (ζ) Καθαρά έσοδα 1,9 1, ,78 3 6,589 9,17 Εσοδα προ επιστροφών φόρων 3 (Τακτικά + Μη τακτικά) 15,1 15,3-1 1, ,57 5,573 Τακτικά Έσοδα 13,965 1, , ,3 8,35 5 Άμεσοι φόροι,869,776-93, ,758,8 6 Έμμεσοι φόροι 7,35 7, , ,773,738 7 Σύνολο μη φορολογικών εσόδων 1,75,3 58 1, ,91 3,539 8 Μη Τακτικά Έσοδα 1, ,85,69 9 Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών Έσοδα προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας λόγω της 1 χρηματοπιστωτικής κρίσης , Έσοδα ΝΑΤΟ Μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του Ε.Δ. 1 στα χαρτοφυλάκια των Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος (ANFAs & SMPs) , Έσοδα αποκρατικοποιήσεων / ,8 1 Επιστροφές εσόδων ,9 3,68 15 Δαπάνες T.Π 15,53 15,9-5 17,36 -,77 8,55 9,1 16 Πρωτογενείς Δαπάνες 1,1 1, ,137-1,817 1,98 1, Εξοπλιστικά προγράμματα Υπ. Εθνικής Αμυνας (ταμειακή βάση) Καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εντός/εκτός Γενικής 18 Κυβέρνησης Τόκοι (καθαρή βάση),61,869 57, ,8 5,93 Προμήθειες τραπεζών, προμήθειες EFSF και λοιπές δαπάνες δημόσιου χρέους Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Τ.Π. -1,13-1,15-3,5-1, ΠΔΕ Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού 16 3 Έσοδα 1,55 1,91 385,38-7,83, Δαπάνες ,1-1 6,6 6,75 5 Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Π.Δ.Ε ,6-1,57 -,33 6 Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού 15,815 16, , ,1 53,57 7 Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού 16,3 16, ,6 -,78 5,951 55,751 Διαφορά 8 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού ,8-3,53 -, 9 Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού,13, ,7 3,76 1/ Στόχοι του Προϋπολογισμού, προσαρμοσμένοι στα συνολικά μεγέθη όπως αποτυπώνονται στις εκτιμήσεις της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού 16. / Τα στοιχεία των εσόδων και των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 15, είναι προσωρινά και θα οριστικοποιηθούν με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων και Eξόδων του Κράτους οικονομικού έτους 15. 3/ Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 16. / Στα έσοδα αποκρατικοποιήσεων περιλαμβάνονται μόνο τα ποσά εκείνα τα οποία συνιστούν μη χρηματοοικονομική συναλλαγή. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research Τον Μάιο, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων, ο δείκτης οικονομικού κλίματος επιδεινώθηκε και διαμορφώθηκε στις 89,7 μνδ. έναντι 9,3 μνδ. τον Απρίλιο. Ανοδικά κινήθηκε αντιθέτως ο δείκτης στην Ευρωζώνη και στην Ε.Ε. και διαμορφώθηκε στις 1,7 μνδ. και στις 15,7 μνδ. αντίστοιχα. Η μείωση του δείκτη οφείλεται σε επιδείνωση στους δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία και το λιανικό εμπόριο. Αντίθετα οι δείκτες προσδοκιών στις υπηρεσίες και τις κατασκευές και ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών βελτιώθηκαν. Πιο αναλυτικά, ο δείκτης στη βιομηχανία επιδεινώθηκε (-11,6 μνδ., Απρ. 16: -7,8 μνδ.), καθώς οι προβλέψεις των επιχειρήσεων για την πορεία της παραγωγής βραχυπρόθεσμα είναι, μετά από ένα εξάμηνο, ξανά αρνητικές, παρόλο που αμβλύνθηκαν οριακά οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις για το επίπεδο παραγγελιών. Τα αποθέματα βρίσκονται σε υψηλότερο του κανονικού για την εποχή επίπεδο. Ταυτόχρονα, επιδεινώθηκε και ο δείκτης στο λιανικό εμπόριο (5,1 μνδ., Απρ. 16: 5,6 μνδ.). Αν και οι επιχειρήσεις διατυπώνουν πλέον αρνητικές εκτιμήσεις για τις πωλήσεις της τρέχουσας περιόδου, είναι περισσότερο αισιόδοξοι για την πορεία των πωλήσεων βραχυπρόθεσμα. Τα αποθέματα διατηρήθηκαν σε χαμηλότερα του κανονικού για την εποχή επίπεδα. Ωστόσο, ο δείκτης στις υπηρεσίες βελτιώθηκε (-11, μνδ., Απρ. 16: -13 μνδ.), καθώς μειώθηκαν οι αρνητικές εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα επιχειρηματική κατάσταση, και για τη βραχυπρόθεσμη πορεία της ζήτησης, παρά τις αρνητικότερες εκτιμήσεις τους για την τρέχουσα πορεία της ζήτησης. Παράλληλα, στις κατασκευές, ο δείκτης είναι σαφώς βελτιωμένος στις -39 μνδ. (Απρ. 16: -5,9 μνδ.), καθώς μειώ- Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa) Πηγή: European Commission, DG ECFIN. 3

4 θηκαν αρκετά οι αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση παρά την αύξηση των απαισιόδοξων προσδοκιών για το επίπεδο των εργασιών. Τέλος, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών βελτιώθηκε στις -71,9 μνδ. (Απρ. 16: -73,7 μνδ.), καθώς αμβλύνθηκαν οι αρνητικές προσδοκίες των καταναλωτών για την πορεία της ανεργίας και την πρόθεση για αποταμίευση, ενώ οξύνθηκαν οι αρνητικές προσδοκίες για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και τη γενικότερη κατάσταση της οικονομίας. Πληθωρισμός Τον Μάιο ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο -,9% ΥοΥ (Μάιος 15: -,1%, Απρ. 16: -1,3%). Σε ετήσια βάση καταγράφεται πτώση του δείκτη τιμών σε αρκετές ομάδες με τις μεγαλύτερες να παρατηρούνται στις μεταφορές (-,8%), κυρίως λόγω της μείωσης στις τιμές αγοράς αυτοκινήτων, στα καύσιμα και στο πετρέλαιο κίνησης και στη στέγαση (-,6%), λόγω της μείωσης στα ενοίκια κατοικιών, στο πετρέλαιο θέρμανσης, στο φυσικό αέριο και στον ηλεκτρισμό. Ωστόσο, αυξήθηκαν οι επιμέρους δείκτες στις ομάδες ξενοδοχεία - καφέ - εστιατόρια (,7%), υγεία (1,6%), ένδυση και υπόδηση (1,%), αλκοολούχα ποτά και καπνός (1,1%) και διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (,8%). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. Ποσοστό ανεργίας (%) Τον Μάρτιο το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, διαμορφώθηκε στο,1% έναντι 5,7% τον Μάρ. 15 (Φεβ. 16:,%). Σε ετήσια βάση, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά 87,3 χιλ. άτομα (,5% ΥοΥ) και οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 68 χιλ. άτομα (-5,6% YoY). Ταυτόχρονα, περιορίστηκαν κατά 6,5 χιλ. άτομα οι οικονομικά μη ενεργοί (-1,7% YoY). Με βάση τα μηνιαία εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία την περίοδο Ιανουάριος-Μάρτιος το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο,3% έναντι 5,8% την αντίστοιχη περίοδο του 15 (μη εποχικά εξομαλυμένα: 5,1% έναντι 6,% την αντίστοιχη περίοδο του 15). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής Αναφορικά με τις εξελίξεις σε επιμέρους τομείς της οικονομίας, βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑT: Τον Απρίλιο, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής παρουσίασε αύξηση,8% ΥοΥ (Απρ. 15:,5%,) η οποία συνδέεται κατά κύριο λόγο με την αύξηση του δείκτη της μεταποίησης. Μικρή αύξηση παρουσίασε ο δείκτης της παροχής νερού, ενώ μειώθηκαν οι δείκτες των ορυχείων-λατομείων και της παραγωγής ηλεκτρισμού. Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε κατά,6% σε ετήσια βάση και κατά,% σε μηνιαία βάση. Τον Απρίλιο, ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία έπεσε σε ετήσια βάση -1,% (Απρ. 15: -5,1% YoY), εξαιτίας κυρίως της πτώσης των τιμών των ενεργειακών αγαθών (-1,3% ΥοΥ). Ο δείκτης εγχώριας αγοράς παρουσίασε μείωση κατά -8,8% (Απρ. 15: -,% ΥοΥ), ενώ ο δείκτης εξωτερικής αγοράς υποχώρησε κατά -1,8% YoY (Απρ. 15: -7,% YoY). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research. Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία (YoY%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ.

5 Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, τον Μάρτιο, οι δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) αυξήθηκαν σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα κατά,% και,6% αντίστοιχα, υποδεικνύοντας ωστόσο αρνητική μεταβολή σε ετήσια βάση της τάξεως του -1,% στο δείκτη κύκλου εργασιών (Μάρ. 15: 1,% YoY) και της τάξεως του -1,% στο δείκτη όγκου (Μάρ. 15:,% YoY). Το α τρίμηνο του 16 οι δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) μειώθηκαν σε ετήσια βάση κατά -,3% (α τριμ. 15:,8% YoY) και κατά -,% (α τριμ. 15: 1,7% YoY) αντίστοιχα. Δείκτης κύκλου εργασιών & όγκου στο λιανικό εμπόριο (YoY% & ΜοΜ%) Τον Απρίλιο ο ετήσιος ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε στο -1,9% (Μαρ. 16: -,1% ΥοΥ). Αναλυτικότερα, τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις μειώθηκαν κατά -1,% ΥοΥ (Μαρ. 16: -1,% ΥοΥ), τα δάνεια προς τα νοικοκυριά κατά -,9% (Μαρ. 16: -3,% ΥοΥ) και τα δάνεια προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις κατά -1,3% (Μαρ. 16: -1,% ΥοΥ). Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research. ΣΥΝΟΛΟ Χρηματοδότηση Εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών (Υπόλοιπο σε εκατ. & % μεταβολή) Απρ. 15 Μαρ. 16 Απρ. 16 Υπόλοιπο χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. Χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ & ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή ΙΔΙΩΤΕΣ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Στεγαστικά Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Καταναλωτικά Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Λοιπά Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτητα από το αν έχουν τιτλοποιηθεί. Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων / εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλαγματικές διαφορές. Πηγή: ΤτΕ 5

6 ΕΥΡΩΖΩΝΗ Αμετάβλητη διατήρησε η ΕΚΤ τη νομισματική πολιτική. Αύξηση κατά,6% του πραγματικού ΑΕΠ το α τρίμηνο του 16 (σε σχέση με το δ τρίμηνο του 15). Μικρή άνοδος των πρόδρομων δεικτών το Μάιο. Αμετάβλητες σε μηνιαία βάση οι λιανικές πωλήσεις τον Απρίλιο. Στο -,1% εκτιμάται ο πληθωρισμός το Μάιο. Στο 1,% το ποσοστό ανεργίας το Μάρτιο. Κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως γενικά αναμενόταν, δεν προέκυψαν εκπλήξεις-αλλαγές στο μείγμα της ακολουθούμενης νομισματικής πολιτικής. Άλλωστε, δεδομένου ότι η εφαρμογή ορισμένων εκ των μέτρων νομισματικής χαλάρωσης που αποφασίστηκαν στη συνεδρίαση του Μαρτίου θα ξεκινήσει μόλις αυτόν τον μήνα, είναι πρόωρη η όποια αποτίμηση των επιδράσεών τους στον πληθωρισμό. Συγκεκριμένα, οι αγορές εταιρικών ομολόγων εκκινούν στις 8/6 και θα διαρκέσουν τουλάχιστον ως τον Μάρτιο του 17, ενώ στις /6 θα πραγματοποιηθεί η πρώτη εκ των τεσσάρων νέων στοχευμένων πράξεων μακροχρόνιας αναχρηματοδότησης (TLTROs). Παράλληλα, δημοσιοποιήθηκαν οι επικαιροποιημένες μακροοικονομικές προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ. Η βασικότερη διαφοροποίηση σε σχέση με αυτές του Μαρτίου ήταν η οριακή αύξηση του πληθωρισμού και του ρυθμού ανάπτυξης το 16. Όμως, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η διατήρηση της πρόβλεψης για τον πληθωρισμό στα έτη καθώς πλέον έχει ενσωματωθεί σε αυτήν η εκτιμούμενη επίδραση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης που αποφασίστηκαν στη συνεδρίαση του Μαρτίου. Προβλέψεις Ευρωσυστήματος για βασικά μακροοικονομικά μεγέθη της Ευρωζώνης Πραγματικό ΑΕΠ (ετήσια % Πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ, %) Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ως % Ανεργία (%) μεταβολή) του ΑΕΠ) Ιούν. 16 1,6 1,6 1,7 1,7,, 1,3 1,6 3,,9,8,8 1,9 1, 9,9 9,5 Μάρ. 16 1,5 1, 1,7 1,8,,1 1,3 1,6 3, 3,,6,5 1,9 1, 1, 9,9 Πηγή: ECB: March & June 16 "Eurosystem Staff Macroeconomic Projections for the Euro Area". Από την ανακοίνωση των αποφάσεων της συνεδρίασης και τη συνέντευξη τύπου του προέδρου της Μ. Ντράγκι, ορισμένα σημεία εκτιμούμε ότι αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής. Καταρχάς, επαναβεβαιώθηκε η πρόθεση της ΕΚΤ για περαιτέρω δράση εάν η εξέλιξη του πληθωρισμού δεν είναι η προσήκουσα και η εκτίμηση ότι τα παρεμβατικά επιτόκια θα παραμείνουν στο τρέχον (ή και σε χαμηλότερο) επίπεδο για χρονική περίοδο που θα εκτείνεται αρκετά πέραν του χρονικού σημείου της ολοκλήρωσης του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων από την ΕΚΤ. Επίσης, καταδείχθηκε ως βασικό μέλημα της ΕΚΤ η αποτροπή δευτερογενών επιδράσεων του ιδιαίτερα χαμηλού πληθωρισμού στους μισθούς και τη διαμόρφωση των τιμών. Ως προς την αναπτυξιακή προοπτική της Ευρωζώνης αναγνωρίστηκε η αρνητική επίδραση που έχει η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης των αναδυόμενων οικονομιών και η καθυστέρηση στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Από πλευράς κινδύνων ως σημαντικότεροι προσδιορίστηκαν οι γεωστρατηγικοί και το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος. Τέλος, ο πρόεδρός της Μ. Ντράγκι υπεραμύνθηκε της πολιτικής χαμηλών επιτοκίων υποστηρίζοντας ότι τα αρνητικά επιτόκια είναι σύμπτωμα χαμηλής ανάπτυξης της οικονομίας και μέσο για την επιστροφή της σε υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης. 6

7 Ισχυρότερος ήταν τελικά ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ στην Ευρωζώνη κατά το α τρίμηνο του 16 καθώς, σύμφωνα με τη νέα εκτίμηση της Eurostat, αυτός ανήλθε στο,6% συγκριτικά με το δ τρίμηνο του 15 έναντι,5% της προηγούμενης εκτίμησης (εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, δ τρ. 15/γ τρ. 15:,%). Ο ρυθμός αυτός, που είχε επιτευχθεί και το α τρίμηνο του 15, αποτελεί τον υψηλότερο από το α τρίμηνο του 11. Από τις τέσσερις μεγαλύτερες χώρες, τον ισχυρότερο ρυθμό εμφάνισε η Ισπανία (,8%), ακολούθησε η Γερμανία (,7%) και έπονταν η Γαλλία κι η Ιταλία (,6% και,3% αντίστοιχα). Σε σχέση με το περυσινό α τρίμηνο, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,7% (προηγ. εκτ.: 1,5%, δ τρ. 15/ δ τρ. 1: 1,7%) Πραγματικό ΑΕΠ Συγκριτικά με το δ τρίμηνο του 15, τη μεγαλύτερη στήριξη στην άνοδο του ΑΕΠ προσέφερε η αυξημένη καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών (+,3 ποσοστιαίες μονάδες έναντι +, π.μ. το δ τρίμ.) και ακολούθως ο αυξημένος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου (, π.μ., δ τρίμ. 15:,3 π.μ.). Επίσης, ευνοϊκά επέδρασαν η μεταβολή των αποθεμάτων και η δημόσια κατανάλωση (+,1 π.μ. έκαστη, όσο και το δ τρίμηνο). Αντίθετα, η συμβολή των εισαγωγών ήταν αρνητική (-,3 π.μ.) που υπερκάλυψε τη θετική συνεισφορά των εξαγωγών (, π.μ.). Πραγματικό ΑΕΠ (%, Q/Q) (LHS) Πραγματικό ΑΕΠ(%, Y/Y) (RHS) Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. Πραγματική Κατανάλωση Ενθαρρυντική ένδειξη ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρωζώνη θα παραμείνει σε αυτό το επίπεδο και κατά το β τρίμηνο του 16 αποτελεί η εξέλιξη των πρόδρομων δεικτών τόσο από πλευράς επιχειρήσεων, όσο και του καταναλωτή. Ειδικότερα, ο δείκτης οικονομικού κλίματος που εξάγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αυξήθηκε το Μάιο ελαφρά φθάνοντας στο 1,7, που αποτελεί την υψηλότερη τιμή από το φετινό Ιανουάριο, έναντι 1, που προέβλεπε γενικά η αγορά και που ήταν τον Απρίλιο. Συνεπώς, σε επίπεδο διμήνου διαμορφώθηκε στο 1, (α τρίμ. 16: 1,). Οι επιμέρους δείκτες κινήθηκαν γενικά ανοδικά. Εξαίρεση αποτέλεσαν οι υπηρεσίες όπου καταγράφηκε ελαφρά συγκράτηση των αισιόδοξων προβλέψεων και η βιομηχανία όπου δεν σημειώθηκε μεταβολή. Σε λιγότερο αρνητικό έδαφος βρέθηκε και ο πρόδρομος δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης, στο -7, έναντι -9,3 τον Απρίλιο Real FCE (%, Q/Q) (LHS) Real FCE (%, Y/Y) (RHS) Πρόδρομοι Οικονομικοί Δείκτες Οριακή, όμως, άνοδο στο 53,1 από 53, τον Απρίλιο κατέγραψε και ο σύνθετος επιχειρηματικός δείκτης PMI που εξάγει η εταιρεία Markit. Από τους δύο επιμέρους δείκτες, ελαφρά μείωση κατά, μονάδες σημείωσε στη μεταποίηση, ενώ ισόποση αύξηση κατέγραψε στις υπηρεσίες. Ωστόσο, κατά το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου η μέση τιμή του σύνθετου δείκτη PMI διαμορφώνεται περίπου στο 53, (α τρίμ. 16: 53,), αποτελώντας τη χαμηλότερη τιμή από το δ τρίμηνο του Ιαν- Ιαν- Ιαν- Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-16 Πρόδρομος Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (Α) Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτή (Δ) Παρόμοια εικόνα σταθερότητας παρουσίασαν και οι λιανικές πωλήσεις (εποχικά διορθωμένες) καθώς τον Απρίλιο παρέμειναν στο ύψος αυτών του Μαρτίου. Αντίθετα, η μέση εκτίμηση της αγοράς προδιέγραφε άνοδό τους κατά,% που θα αντιστάθμιζε εν μέρει την πτώση τους κατά,6% το Μάρτιο. Από τις επιμέρους κατηγορίες, σημαντική άνοδο κατέδειξαν οι πωλήσεις τροφίμων, ποτών και καπνού ενώ στον αντίποδα βρέθηκαν οι πωλήσεις καυσίμων. 7

8 Σε αρνητικό έδαφος εκτιμάται πως παρέμεινε και το Μάιο ο πληθωρισμός ως αποτέλεσμα, κυρίως, των σημαντικά μειωμένων τιμών ενέργειας (συγκριτικά με αυτές ένα έτος πριν). Ειδικότερα, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), ο πληθωρισμός εκτιμάται το Μάιο στο -,1%, όσο κι η μέση πρόβλεψη της αγοράς, έναντι -,% τον Απρίλιο. Εάν αφαιρεθούν τα τρόφιμα/αλκοολούχα ποτά/καπνός και η ενέργεια (δομικός πληθωρισμός) αναμένεται οριακή επιτάχυνσή του στο,8% (Απρ. 16:,7%). 3 1 Εξέλιξη Πληθωρισμού Για δεύτερο διαδοχικό μήνα αμετάβλητο στο 1,% παρέμεινε τον Απρίλιο το ποσοστό ανεργίας αποτελώντας το χαμηλότερο από τον Ιούλιο του 11. Σημειώνεται ότι τον Απρίλιο του 15 ανερχόταν στο 11,%. Ο αριθμός των ανέργων εκτιμάται στα 16, εκατ. άτομα, χαμηλότερος κατά 63 χιλ. άτομα σε σχέση με ένα μήνα πριν και κατά 1.39 χιλ. άτομα σε σχέση με τον περυσινό Απρίλιο. -1. Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-13 Ιαν-1 Ιαν-15 Ιαν-16 Πληθωρισμός (Α) Στόχος ΕΚΤ (Α) Δομικός Πληθωρισμός (Δ) Αγορά Εργασίας 1. Απρόσμενη συγκράτηση κατέγραψε τον Απρίλιο ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος παρά τα νέα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης που αποφάσισε η ΕΚΤ το Μάρτιο. Συγκεκριμένα, βάσει του ορισμού Μ3 διαμορφώθηκε στο,6% ετησίως (Μάρ. 16: 5,%), ενώ βάσει του στενότερου ορισμού Μ1 στο 9,7% (Μάρ. 16: 1,1%) Την ίδια περίοδο συνεχίστηκε η άνοδος τόσο των καταθέσεων όσο και της τραπεζικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν σε σχέση με το Μάρτιο κατά 16 δισ. (Μάρ. 16: +39 δισ.) και των επιχειρήσεων (εκτός του χ/ο τομέα) κατά δισ. (Μάρ. 16: 1 δισ.). Σε σχέση με τον περυσινό Απρίλιο, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά,3% (Μάρ. 16:,3%) και των επιχειρήσεων κατά 8,% (Μάρ. 16: 7,3%). Ταυτόχρονα, επιταχύνθηκε οριακά ο ρυθμός επέκτασης της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα και διαμορφώθηκε στο 1,1% σε ετήσια βάση (Μάρ. 16: 1,%) ή στο,9% (Μάρ. 16:,9%) εάν συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων. Αναλυτικότερα, ο ρυθμός αύξησης της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων ανήλθε στο,9% (Μάρ. 16:,8%), ενώ των νοικοκυριών διατηρήθηκε στο,% Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Ιουλ-15 Ιαν-16 Mηνιαία Μεταβολή του Αριθμού των Ανέργων Ατόμων (Α) Ποσοστό Ανεργίας (Δ) Νομισματικά Μεγέθη Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-16 Δάνεια Επιχειρήσεων (%,Y/Y) Δάνεια Νοικοκυριών (%,Y/Y) Προσφορά Χρήματος M3 (%,Y/Y) Προσφορά Χρήματος Μ1 (%,Υ/Υ) 8

9 ΗΠΑ Άνοδος του πραγματικού ΑΕΠ κατά,8% το α τρίμηνο του 16 σε σχέση με το δ τρίμηνο του 15. Ισχυρή άνοδος της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης και επιτάχυνση του πληθωρισμού (βάσει του δείκτη τιμών PCE) τον Απρίλιο. Μεικτή η εικόνα των πρόδρομων δεικτών καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης το Μάιο. Ανησυχητικά τα τελευταία στοιχεία για την αγορά εργασίας.. Μικρή άνοδο, αν και μεγαλύτερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί αρχικά, εμφάνισε το πραγματικό ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά το α τρίμηνο του 16. Ειδικότερα, συγκριτικά με το δ τρίμηνο του 15 αυξήθηκε κατά,8% (ετησιοποιημένος ρυθμός) έναντι ανόδου του κατά,5% που ήταν η προκαταρκτική εκτίμηση και 1,% το δ τρίμηνο του 15. Επίσης, σε σχέση με το α τρίμηνο του 15, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,% (δ τρίμ. 15:,%). 6 Πραγματικό ΑΕΠ Η ιδιωτική κατανάλωση είχε τη μεγαλύτερη συμβολή στην άνοδο του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση (1,9 μον., δ τρ. 15: 1,66 μον.), προερχόμενη σχεδόν αποκλειστικά από τις υπηρεσίες. Θετικά, επίσης, συνέβαλαν οι δημόσιες δαπάνες (, μον., δ τρ. 15:, μον.) αυξημένες σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο. Αντίθετα, αρνητική ήταν η συμβολή των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων (-,5 μον., δ τρ. 15: -,16 μον.) λόγω τόσο των μειωμένων πάγιων επενδύσεων στους εκτός κατοικιών τομείς, όσο και της δυσμενούς επίδρασης από τη μεταβολή των αποθεμάτων. Προς την ίδια κατεύθυνση επέδρασαν και οι καθαρές εξαγωγές (-,1 μον., δ τρ. 15: -,1 μον.), αντανακλώντας την ασθενέστερη ζήτηση από το εξωτερικό. Παράλληλα, η εταιρική κερδοφορία (κέρδη μετά από φόρους χωρίς αποτίμηση αποθεμάτων και προσαρμογή αποσβέσεων κεφαλαίου) εκτιμάται το α τρίμηνο του 16 στα $1,671 τρισ. σε ετησιοποιημένη, εποχικά προσαρμοσμένη βάση. Επομένως, ήταν μειωμένη κατά 3,6% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο αλλά αυξημένη κατά 1,9% σε σχέση με το δ τρίμηνο του Real GDP (%, Q/Q-AR) (LHS) Real GDP (%, Υ/Υ) (RHS) Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. Πραγματική Κατανάλωση Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για την ανάπτυξη της οικονομίας κατά το β τρίμηνο ήταν τα στοιχεία του Απριλίου για το προσωπικό εισόδημα και την προσωπική καταναλωτική δαπάνη. Ειδικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε τρέχουσες τιμές, το προσωπικό και το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,% και,5% αντίστοιχα (Μάρ. 16/Φεβρ. 16:,% έκαστο), απόρροια κυρίως της αύξησης των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία. Ακόμη μεγαλύτερη, όμως, ήταν η άνοδος της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (1,%, Μάρ. 16/Φεβρ. 16:,%), τροφοδοτούμενη από τις αυξημένες δαπάνες για αγαθά και δη για τα διαρκή. Ταυτόχρονα, ο δείκτης τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE) αυξήθηκε κατά 1,1% σε ετήσια βάση (Μάρ. 16:,8%) εξακολουθώντας να αποκλίνει από το στόχο της Fed (%). Εάν, όμως, αφαιρεθεί η επίδραση των τροφίμων και της ενέργειας (core PCE), ο δείκτης διαμορφώνεται υψηλότερα: στο 1,6% όπως και τον Μάρτιο. Real Personal Outlays (%, Q/Q-AR) (LHS) Real Personal Outlays (%, Υ/Υ) (RHS) 9

10 Επομένως, απομονώνοντας την επίδραση των τιμών, το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα και η προσωπική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,% και,6% αντίστοιχα (Μάρ. 16:,3% και,% αντίστοιχα). Μεικτή εικόνα για τη στάση του καταναλωτή παρουσίασαν το Μάιο οι πρόδρομοι δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης των δύο κυριότερων σχετικών ερευνών. Ειδικότερα, σημαντική άνοδο του σχετικού δείκτη κατέγραψε η έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ο οποίος έφθασε στο 9,7 από 89, τον Απρίλιο, την υψηλότερη τιμή από τον περυσινό Ιούνιο. Ανοδικά κινήθηκαν και οι δύο επιμέρους δείκτες, περισσότερο όμως αυτός που αποτυπώνει τις προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές μέλλον. Σε επίπεδο διμήνου, η μέση τιμή διαμορφώθηκε στο 91,9, ελαφρά βελτιωμένη συγκριτικά με αυτήν του α τριμήνου (91,6). Αντίθετα, η έρευνα του Conference Board κατέδειξε μείωση του σχετικού δείκτη στο 9,6 έναντι 97, που γενικά αναμενόταν και 9,7 τον Απρίλιο. Η μείωση προήλθε κυρίως από τον υποδείκτη που εκφράζει την αντίληψη των καταναλωτών για την τρέχουσα κατάσταση. Αλλά και σε επίπεδο διμήνου, η μέση τιμή υποχώρησε στο 93,7 από το 96, που ήταν τα δύο προηγούμενα τρίμηνα Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή Ανάλογη ήταν η εικόνα το Μάιο και από την πλευρά των επιχειρήσεων. Αναλυτικότερα, στον τομέα της μεταποίησης ο πρόδρομος δείκτης ISM ανήλθε στο 51,3 από 5,8 τον Απρίλιο, εμφανίζοντας πιο θετική εικόνα από ό,τι γενικά αναμενόταν (5,6). Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή προήλθε από τη σημαντική αύξηση του επιμέρους δείκτη παράδοσης των παραγγελιών καθώς οι υποδείκτες των νέων παραγγελιών και της απασχόλησης παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητοι, ενώ μείωση κατέγραψε αυτός που σχετίζεται με την παραγωγή. Ταυτόχρονα, ενθαρρυντική ήταν η διατήρηση για δεύτερο διαδοχικό μήνα του υποδείκτη των νέων παραγγελιών από το εξωτερικό στο υψηλότερο σημείο από το Νοέμβριο του 1 καθώς και η άνοδος του λόγου των νέων παραγγελιών προς τα αποθέματα (13,8%, Απρ. 16: 1,6%). Η εικόνα σε επίπεδο διμήνου είναι ακόμη καλύτερη καθώς ο δείκτης ISM μεταποίησης αυξήθηκε στο 51, από 9,8 το α τρίμηνο. Αντίθετα, σημαντική πτώση κατέγραψε ο πρόδρομος δείκτης ISM στους εκτός μεταποίησης τομείς καθώς διαμορφώθηκε στο 5,9 από 55,7 τον Απρίλιο και 55,5 που εκτιμούσε γενικά η αγορά. Η τιμή αυτή είναι η χαμηλότερη από το Φεβρουάριο του 1. Από τους επιμέρους δείκτες, σημαντική μείωση κατέγραψαν, μεταξύ άλλων, αυτοί των νέων παραγγελιών, της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της απασχόλησης. Επίσης, μεγάλη επιδείνωση εμφάνισε και ο λόγος των νέων παραγγελιών προς τα αποθέματα, στο 1, από 11,9% τον Απρίλιο. Σε επίπεδο διμήνου, όμως, η μέση τιμή του πρόδρομου δείκτη διαμορφώνεται στο 5,3, ελαφρά υψηλότερα από αυτήν του α τριμήνου (53,8). Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-16 Conference Board University of Michigan Πρόδρομοι Επιχειρηματικοί Δείκτες (ISM) Ιαν- Ιαν- Ιαν- Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-16 ISM Services ISM Manufacturing Πολύ κατώτερα των προσδοκιών ήταν τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την αγορά εργασίας που αφορούν το Μάιο, ενώ αναθεωρήθηκε πτωτικά και το πλήθος των νέων θέσεων εργασίας κατά τους δύο προηγούμενους μήνες. Αναλυτικότερα, από την έρευνα βάσει των καταστάσεων μισθοδοσίας προκύπτει ότι το Μάιο δημιουργήθηκαν σε εποχικά προσαρμοσμένη 1

11 βάση 38 χιλ. νέες θέσεις εργασίας, πολύ λιγότερες από τη μέση εκτίμηση της αγοράς (158 χιλ.) αλλά και από αυτές του Απριλίου (13 χιλ., αρχικά: 16 χιλ.). Συνεπώς, το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου δημιουργήθηκαν κατά μέσον όρο 8 χιλ. νέες θέσεις εργασίας μηνιαίως έναντι 196 χιλ. το α τρίμηνο. Αποθαρρυντική εικόνα προδιέγραψε κι η έρευνα που βασίζεται στα νοικοκυριά καθώς ναι μεν το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο,7%, ήταν όμως αποτέλεσμα του σημαντικού αριθμού ανέργων που έπαψαν να αναζητούν εργασία (58 χιλ.) οδηγώντας στη μείωση του ποσοστού συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού (6,6%, Απρ. 16: 6,8%). Αντίθετα, θετική εξέλιξη ήταν η διατήρηση, για δεύτερο διαδοχικό μήνα, του ρυθμού αύξησης του μέσου ωρομισθίου στο,5% σε ετήσια βάση. Εκτιμάται ότι μετά από αυτήν την εξέλιξη, η Fed πολύ δύσκολα θα προχωρήσει σε αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου της στις συνεδριάσεις του Ιουνίου και του Ιουλίου. Αγορά Εργασίας 3 1 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Ιουλ-15 Ιαν-16 Monthly change in nonfarm payrolls (LHS) Unemployment rate (RHS) Σε συγκριτικά χαμηλό επίπεδο παρέμεινε τον Απρίλιο το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου παρότι διευρύνθηκε ελαφρά σε σχέση με αυτό του Μαρτίου. Συγκεκριμένα, το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα $37, δισ. σε εποχικά διορθωμένη βάση έναντι ελλείμματος $1, δισ. που γενικά αναμενόταν και ελλείμματος $35,5 δισ. το Μάρτιο. Συνεπώς, το μέσο μηνιαίο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά το δίμηνο Απριλίου- Μαΐου συρρικνώθηκε στα 36,5 δισ. έναντι ελλείμματος $,6 δισ. το α τρίμηνο. Στην αγορά κατοικίας συνεχίζεται η ανάκαμψη με ήπιο ρυθμό τροφοδοτούμενη κυρίως από τη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας, την αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος και τα σχετικά χαμηλά επιτόκια στα στεγαστικά δάνεια. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η τάση ανόδου των τιμών των κατοικιών διατηρήθηκε το Μάρτιο καθώς, βάσει του δείκτη S&P Case-Shiller, οι εποχικά προσαρμοσμένες τιμές στις μεγαλύτερες αμερικανικές πόλεις αυξήθηκαν κατά,9% συγκρινόμενες με ένα μήνα πριν (Φεβρ. 16:,7%) και κατά 5,% σε ετήσια βάση (Φεβρ. 16: 5,%). Τέλος, μειωμένες κατά 1,8% συγκριτικά με ένα μήνα πριν ήταν τον Απρίλιο οι δαπάνες για κατασκευές, εξέλιξη που ωστόσο αντισταθμίζεται από την επί τα βελτίω αναθεώρηση των δαπανών κατά το Φεβρουάριο και το Μάρτιο (1,5%, αρχικά:,3%). Συγκριτικά με τον Απρίλιο του 15 οι δαπάνες εμφάνισαν άνοδο κατά,5% (Μάρ. 16/Μάρ.15: 9,7%).. Αγορά Κατοικιών Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-16 New Home Sales (LHS) New House Starts (RHS) 11

12 ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ KINA Μικρή συρρίκνωση του μεταποιητικού τομέα το Μάιο καταδεικνύει η εξέλιξη του σχετικού πρόδρομου δείκτη PMI. Μείωση των εξαγωγών, των εισαγωγών και των συναλλαγματικών διαθεσίμων το Μάιο. Μείωση του πληθωρισμού το Μάιο. Εξέλιξη Συναλλαγματικών Διαθεσίμων Κίνας (σε δισ. $) Ελαφρά πτώση εμφάνισε το Μάιο ο πρόδρομος δείκτης Caixin PMI στον τομέα της μεταποίησης. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στο 9, έναντι 9, τον Απρίλιο, ως απόρροια κυρίως της μειωμένης ζήτησης. Συνεπώς, ο δείκτης παρέμεινε για 15 ο διαδοχικό μήνα υπό του ορίου του 5 που διαχωρίζει την επέκταση από τη συρρίκνωση. Πτωτικά κινήθηκαν το Μάιο τόσο οι εξαγωγές, όσο και οι εισαγωγές. Ειδικότερα, οι εξαγωγές μειώθηκαν σε ετήσια βάση κατά,1% (Απρ. 16: -1,8%), όσο γενικά αναμενόταν και οι εισαγωγές κατά,% (Απρ. 16: -1,9%) έναντι -6,% που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς. Ως αποτέλεσμα, το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας διευρύνθηκε φθάνοντας στα $5, δισ. έναντι $57, δισ. της μέσης εκτίμησης της αγοράς και $5,6 δισ. τον Απρίλιο. Ταυτόχρονα, μικρή συρρίκνωση κατέγραψαν το Μάιο τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Κίνας. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν στα $3.191,7 δισ., μειωμένα κατά $7,9 δισ. συγκριτικά με τον Απρίλιο. Το ύψος αυτό αποτελεί το χαμηλότερο από το Δεκέμβριο του 11. Απρόσμενα πτωτικά κινήθηκε το Μάιο ο πληθωρισμός και διαμορφώθηκε στο,%, έναντι,3% τον Απρίλιο και,% που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς. Η εξέλιξη αυτή προήλθε κυρίως από την επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου των τιμών των τροφίμων. Συνεπώς, εάν αφαιρεθεί η επίδραση των τροφίμων και της ενέργειας, ο πληθωρισμός ανήλθε στο 1,6% έναντι 1,5% τον Απρίλιο Ιαν- Ιαν- Ιαν-6 Ιαν-8 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-1 Ιαν-16 Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research Εξέλιξη Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ετήσια % μεταβολή) - Ιαν-5 Ιαν-7 Ιαν-9 Ιαν-11 Ιαν-13 Ιαν-15 1

13 ΙΑΠΩΝΙA Αύξηση του ΑΕΠ κατά,5%, σε τριμηνιαία βάση, για το πρώτο τρίμηνο του έτους. Παραμονή τον Απρίλιο σε αρνητικό έδαφος του βασικού δομικού και του γενικού πληθωρισμού. Μεικτή εικόνα στη βιομηχανία. Πραγματικό ΑΕΠ Η τελική εκτίμηση του ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ της Ιαπωνίας για το πρώτο τρίμηνο του 16 ανήλθε στο,5% (δ. τριμ.15: -,%). Πιο αναλυτικά, θετικά κινήθηκαν η ιδιωτική κατανάλωση και το εξωτερικό εμπόριο (μειώθηκαν οι εισαγωγές και αυξήθηκαν οι εξαγωγές), ενώ αρνητικά κινήθηκαν οι ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ παρέμεινε αμετάβλητο σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 15 (δ. τριμ.15:,8%). Ο γενικός πληθωρισμός μειώθηκε τον Απρίλιο στο -,3% (Μαρ. 16: -,1%) ενώ ο βασικός δομικός πληθωρισμός (εξ. νωπών τροφίμων) και ο δομικός πληθωρισμός (εξ. τροφίμων και ενέργειας) παρέμειναν σταθεροί στο -,3% και,7% αντίστοιχα. Παράλληλα, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής σημείωσε στην 1 η εκτίμηση του Απριλίου, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, απροσδόκητη αύξηση,3% (Μαρ. 16: 3,8%) ενώ οι αναλυτές ανέμεναν μείωση 1,5%. Αντίθετα, σε ετήσια βάση ο ίδιος δείκτης σημείωσε μείωση αγγίζοντας το -3,5% (Μαρ. 16:,%). Παράλληλα, η τελική εκτίμηση του πρόδρομου δείκτη Nikkei PMI στη μεταποίηση για τον Μάιο μειώθηκε στις 7,7 μονάδες (Απρ. 16: 8, μον.) που είναι η χαμηλότερη τιμή από τον Ιανουάριο του 13. Κύριοι λόγοι αυτής της συρρίκνωση θεωρούνται οι πρόσφατοι σεισμοί που έπληξαν την Ιαπωνία και η μειωμένη διεθνής ζήτηση Πραγματικό ΑΕΠ (%-Q/Q) (Α) Πραγματικό ΑΕΠ (%-Y/Y) (Δ) Πηγή: TR Datastream, Bloomberg PB Economic Research. 13

14 Ημερομηνία Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα Περίοδος Αναφοράς ΗΠΑ 1/6/16 Εκτέλεση Προϋπολογισμού Μάιος 16 1/6/16 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Ιούνιος 16 (1η εκτ.) 1/6/16 Λιανικές Πωλήσεις Μάιος 16 1/6/16 Εταιρικά αποθέματα Απρίλιος 16 15/6/16 Δείκτης Τιμών Παραγωγού Μάιος 16 15/6/16 Βιομηχανική Παραγωγή Μάιος 16 15/6/16 Ανακοίνωση των Αποφάσεων της Συνεδρίασης & των Προβλέψεων της Fed - 16/6/16 Πρόδρομος Δείκτης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) Ιούνιος 16 16/6/16 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Μάιος 16 17/6/16 Στοιχεία Ενάρξεων Ανέγερσης Νέων Κατοικιών Μάιος 16 3/6/16 Πωλήσεις Νεόδμητων Κατοικιών Μάιος 16 /6/16 Νέες Παραγγελίες Διαρκών Αγαθών Μάιος 16 /6/16 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Ιούνιος 16 ΕΥΡΩΖΩΝΗ 1/6/16 Βιομηχανική Παραγωγή Απρίλιος 16 15/6/16 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Απρίλιος 16 16/6/16 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Μάιος 16 /6/16 Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές Απρίλιος 16 /6/16 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Ιούνιος 16 (1η εκτ.) 3/6/16 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Ιούνιος 16 (1η εκτ.) ΕΛΛΑΔΑ 13/6/16 Οικοδομική Δραστηριότητα Μάρτιος 16 15/6/16 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα των Υπηρεσιών Α Τρίμηνο 15/6/16 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία Απρίλιος 16 16/6/16 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Α Τρίμηνο 1/6/16 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Απρίλιος 16 1/6/16 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Απρίλιος 16 1

15 Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική Λεκκός Ηλίας Chief Economist Παπιώτη Λιάνα Secretary Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Manager Αγγελοπούλου Αναστασία Economist Ανεπτυγμένες Οικονομίες Πατίκης Βασίλειος Head Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst Κωνσταντού Ευαγγελία Junior Economic Analyst

16 Disclaimer: Το παρόν έντυπο εκδόθηκε από την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς (εφεξής η «Τράπεζα»), η οποία εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, και αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση τρίτων χωρίς να υπάρχει υποχρέωση προς τούτο από το συντάκτη του. Το παρόν κείμενο ή μέρος του δεν μπορεί να αναπαραχθεί με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκριση από τον συντάκτη του. Οι περιλαμβανόμενες στο παρόν πληροφορίες ή απόψεις απευθύνονται σε υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες με γενικό τρόπο, χωρίς να έχουν λάβει υπ' όψιν τις εξατομικευμένες περιστάσεις, τους επενδυτικούς στόχους, την οικονομική δυνατότητα και την πείρα ή γνώση των πιθανών παραληπτών του παρόντος και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόταση ή προσφορά για τη διενέργεια συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα ή νομίσματα, ούτε ως σύσταση ή συμβουλή για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων σχετικά με αυτά. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα παραπάνω, ο λήπτης της παρούσας πληροφόρησης πρέπει να προχωρήσει στη δική του έρευνα, ανάλυση και επιβεβαίωση της πληροφορίας που περιέχεται σε αυτό το κείμενο και να αναζητήσει ανεξάρτητες νομικές, φορολογικές και επενδυτικές συμβουλές από επαγγελματίες, πριν προχωρήσει στη λήψη της επενδυτικής του απόφασης. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που η Τράπεζα θεωρεί αξιόπιστες και παρατίθενται αυτούσιες, αλλά η Τράπεζα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακρίβεια και πληρότητά τους. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία (τιμές κλεισίματος) και υπόκεινται σε μεταβολές χωρίς ειδοποίηση. H Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ανωτέρω, η Τράπεζα, τα Μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου και τα υπεύθυνα πρόσωπα ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνουν ως προς τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν ή/και την έκβαση τυχόν επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σύμφωνα με αυτές. Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του Ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα, τα υπεύθυνα πρόσωπα ή/και οι εταιρείες του Ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκεινται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά στη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος εντύπου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή ή την απόκτηση λοιπών κινητών αξιών. β) Ενδέχεται να παρέχουν έναντι αμοιβής υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους τυχόν παρέχονται με το παρόν πληροφορίες. γ) Ενδέχεται να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να αποκτούν άλλους τίτλους εκδόσεως των εν λόγω εκδοτών ή να έλκουν άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχουν υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους τυχόν αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Ενδεχομένως να έχουν εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν. Η Τράπεζα και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου της έχουν θεσπίσει, εφαρμόζουν και διατηρούν αποτελεσματική πολιτική, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία καταστάσεων συγκρούσεως συμφερόντων και τη διάδοση των κάθε είδους πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών ("σινικά τείχη"), καθώς επίσης συμμορφώνονται διαρκώς με τις προβλέψεις και τους κανονισμούς σχετικά με τις προνομιακές πληροφορίες και την κατάχρηση αγοράς. Επίσης, η Τράπεζα βεβαιώνει ότι δεν έχει οποιουδήποτε είδους συμφέρον ή σύγκρουση συμφερόντων με α) οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας και β) με οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας, αλλά που είχαν πρόσβαση στην παρούσα έρευνα πριν από τη δημοσιοποίησή της. Ρητά επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις που περιγράφονται στο παρόν έντυπο εμπεριέχουν επενδυτικούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος απώλειας του επενδεδυμένου κεφαλαίου. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, β) εφόσον τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν προσομοίωση προηγούμενων επιδόσεων, οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, γ) η απόδοση ενδέχεται να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από συναλλαγματικές διακυμάνσεις, σε περίπτωση που τα αριθμητικά στοιχεία είναι εκπεφρασμένα σε ξένο (πλην του ευρώ) νόμισμα, δ) οι τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, ε) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Η διανομή του παρόντος εντύπου εκτός Ελλάδος ή/και σε πρόσωπα διεπόμενα από αλλοδαπό δίκαιο μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς ή απαγορεύσεις σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, ο παραλήπτης του παρόντος καλείται να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία, ώστε να διερευνήσει τυχόν τέτοιους περιορισμούς ή/και απαγορεύσεις. 16