ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

Transcript

1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 16 (ο ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ) ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΕ: Μακροοικονομικές προβλέψεις Φεβρ. 16 Νοέμ Πραγματικό ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή), -,7,7-1, -1,3,7 Πληθωρισμός (ΕνΔΤΚ, %) -1,1,5,8-1, 1,,9 Ανεργία (%) 5,1,,8 5,7 5,8, Πηγή: European Commission: "Eurorean Economic Forecast", Winter 16, p.81. European Commission: "Eurorean Economic Forecast", Autumn 15, p.76. ΕΛΛΑΔΑ Αναθεωρημένες προς τα πάνω εμφανίζονται οι χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σύγκριση με αυτές που διατυπώθηκαν τον Νοέμβριο. Το 15 αναμένεται μηδενικός ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ (προηγ. πρόβλ: -1,%), το 16 ύφεση της τάξεως του -,7% (προηγ. πρόβλ.: -1,3%) και το 17 ανάπτυξη,7%. Ειδικότερα για το 16 αναμένεται ενίσχυση της δραστηριότητας κατά το β εξάμηνο μέσω της βελτίωσης του κλίματος εμπιστοσύνης, της σταδιακής χαλάρωσης των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων και της εφαρμογής των όρων του τρίτου προγράμματος οικονομικής πολιτικής. Τις επενδύσεις αναμένεται να στηρίξει η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η επανεκκίνηση των ιδιωτικοποιήσεων. Οι προβλέψεις αυτές συγκλίνουν με τις αντίστοιχες δικές μας για ύφεση το 16 σε εύρος -1,% με,% με την οικονομία να επιστρέφει σε ρυθμούς ανάπτυξης από τα μέσα του έτους και το 17 να κινείται με ρυθμό της τάξεως του % με 3% για το 17. Οι προβλέψεις για την ανεργία εμφανίζονται αναθεωρημένες προς τα κάτω, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλά επίπεδα της τάξεως του %, εντός του εύρους της πρόβλεψής μας για ποσοστό 3,5% με,5% το 16 και,5% με 3,5% για το 17. Τέλος, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή παρέμεινε αρνητικός το 15, όμως το 16 η σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας αναμένεται να οδηγήσει σε οριακή αύξηση του εναρμονισμένου πληθωρισμού. Θετικό πάντως στοιχείο του οικονομικού κλίματος είναι η εκ νέου αύξηση του σχετικού δείκτη τον Ιανουάριο. Τέλος, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΟΙΟ σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, το 15 το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, διαμορφώθηκε στα 3,5 δισεκ. ανώτερο του στόχου ( -,6 δισεκ.), ενώ είναι οριακά καλύτερο του ελλείμματος του 1 ( -3,7 δισεκ.). Το 15, τα φορολογικά έσοδα (άμεσοι & έμμεσοι φόροι) εμφανίζονται ανώτερα του στόχου κατά 769 εκατ., ωστόσο έναντι του 1 είναι χαμηλότερα κατά 79 εκατ., παρά τα επιπλέον φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν το 15. Αντίθετα το 15 σε σχέση με το 1 αυξημένα κατά 737 εκατ. ήταν τα έσοδα από «ενίσχυση της ρευστότητας λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης». Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> Βασ. Σοφίας 9 & Κερασούντος , Αθήνα Τηλ: (+3) Φάξ: (+3) ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Αυξάνουν τα ανησυχητικά στοιχεία για την οικονομία των ΗΠΑ, καθώς ο πρόδρομος επιχειρηματικός δείκτης ISM του μεταποιητικού τομέα παρέμεινε τον Ιανουάριο για τέταρτο διαδοχικό μήνα σε συρρίκνωση, ενώ ο αντίστοιχος δείκτης του τομέα των υπηρεσιών κατέγραψε μεγάλη υποχώρηση (στο 53,9 από 61,9 τον Οκτώβριο), υποδηλώνοντας σχετικά βραδεία αύξηση. Επιπλέον, ο ρυθμός ανάπτυξης επιβραδύνθηκε αρκετά κατά τη διάρκεια του δ τριμήνου (στο,7% από,% το γ τρίμηνο και 3,9% το β τρίμηνο). Επομένως, μειώνεται κατά πολύ η πιθανότητα αύξησης του επιτοκίου από τη FED στις επόμενες συνεδριάσεις. Μείωση του πρόδρομου δείκτη οικονομικού κλίματος σημειώθηκε κατά τη

2 διάρκεια του Ιανουαρίου και στην Ευρωζώνη, ενώ για το δ τρίμηνο του 15 εκτιμούμε ότι ο τριμηνιαίος ρυθμός ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο,3% και ο ετήσιος ρυθμός στο 1,5% - 1,6%. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμούμε ότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής της στη συνεδρίαση του Μαρτίου. Παράλληλα, σε περαιτέρω χαλάρωση προχωρεί και η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας. Συνεπώς, επικρατεί διεθνώς ένα περιβάλλον πολύ χαλαρής πολιτικής εκ μέρους των Κεντρικών Τραπεζών, ενώ τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Κεντρικής Τράπεζας της Κίνας μειώνονται σε σημαντικό βαθμό.

3 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-11 Μαρ-11 Μαϊ-11 Ιουλ-11 Σεπ-11 Νοε-11 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-13 Μαρ-13 Μαϊ-13 Ιουλ-13 Σεπ-13 Νοε-13 Ιαν-1 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Σεπ-15 Νοε-15 Ιαν-16 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΓΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Αύξηση του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Ιανουάριο για πέμπτο κατά σειρά μήνα. Υψηλότερο του στόχου το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού για το 15. Το ελληνικό Δημόσιο άντλησε 1, δισ. μέσω ΕΓΕΔ 6 εβδ. Μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και αρνητικό ποσοστό αποταμίευσης νοικοκυριών και ΜΚΙΕΝ το γ τρίμηνο του 15. Πτώση στους δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο τον Νοέμβριο. Πτώση του δείκτη τιμών παραγωγού τον Δεκέμβριο και μείωση του δείκτη κύκλου εργασιών στη μεταποίηση τον Νοέμβριο. Μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας τον Οκτώβριο. Στα 1, δισεκ. το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το Νοέμβριο. Στο -,% ο ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης το 15. Τον Ιανουάριο ο δείκτης οικονομικού κλίματος αυξήθηκε για πέμπτο κατά σειρά μήνα στις 91,6 μνδ. έναντι 87,6 μνδ. τον Δεκέμβριο. Σύμφωνα με εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, η αύξηση του δείκτη οφείλεται στη βελτίωση όλων των επιμέρους δεικτών επιχειρηματικής δραστηριότητας, όταν αντίθετα ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτών επιδεινώθηκε. Αναλυτικότερα, ο δείκτης προσδοκιών στις υπηρεσίες βελτιώθηκε (-5,3 μνδ., Δεκ. 15: -16,6 μνδ.), καθώς μετριάστηκαν οι αρνητικές εκτιμήσεις για την επιχειρηματική κατάσταση αλλά και για την τρέχουσα και βραχυπρόθεσμη πορεία της ζήτησης. Στις κατασκευές, ο δείκτης διαμορφώθηκε στις -37,9 μνδ. (Δεκ. 15: -9,1 μνδ.), καθώς περιορίστηκαν οι αρνητικές εκτιμήσεις για το επίπεδο εργασιών και οι δυσμενείς προσδοκίες για την απασχόληση. Στη βιομηχανία, ο δείκτης βελτιώθηκε (-1,1 μνδ., Δεκ. 15: -13,6 μνδ.), καθώς μετριάστηκαν οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις για το επίπεδο παραγγελιών, το επίπεδο αποθεμάτων περιορίζεται προς τα κανονικά για την εποχή επίπεδα και οι επιχειρήσεις διατηρούν θετικές προβλέψεις για την πορεία της παραγωγής βραχυπρόθεσμα,. Τέλος, ο δείκτης στο λιανικό εμπόριο βελτιώθηκε στις -3, μνδ. (Δεκ. 15: -5,3 μνδ.), καθώς περιορίστηκαν οι αρνητικές προβλέψεις για τις πωλήσεις ενώ το επίπεδο αποθεμάτων διατηρείται σε χαμηλότερα του κανονικού για την εποχή επίπεδα. Ωστόσο, εντονότερα αρνητικές είναι οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το τρέχον επίπεδο πωλήσεων. Αντίθετα με τις επιχειρήσεις, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή υποχωρεί στις -63,9 μνδ. (Δεκ. 15: -61,1 μνδ.). Οι καταναλωτές διατυπώνουν δυσμενέστερες προσδοκίες για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και τη γενικότερη κατάσταση της οικονομίας τους επόμενους δώδεκα μήνες, ενώ παραμένουν απαισιόδοξοι για την πορεία της ανεργίας και την πρόθεση αποταμίευσης, με αποτέλεσμα την πτώση του δείκτη εμπιστοσύνης. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΕΖ) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΕΕ-7) Πηγή: European Commission, DG ECFIN Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (Ελλάδα) 3

4 1 15 Ιαν.-Δεκ σε εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Εκτιμήσεις Εκτιμήσεις Εκτιμήσεις Διαφορά Ιαν.-Δεκ. Ιαν.-Δεκ. Προϋπολογισμού Διαφορά Πραγμ. / Προϋπολογισμού Προυπολογισμού 16 /1 16 /3 15 //5 Τακτικός Προϋπολογισμός (α) (β) (γ)=(β-α) (δ) (ε)=(β-δ) (στ) (ζ) (ζ) Καθαρά έσοδα 6,65 6, ,618 -,3 6,65 8,618 5,871 Εσοδα προ επιστροφών φόρων (Τακτικά + Μη τακτικά) 9,636 9, ,7 -,6 9,636 51,7 53,171 Τακτικά Έσοδα 7,819 7, ,31 1,1 7,819 6,31 5,3 Άμεσοι φόροι,6 19, , ,6 19,165 1,88 Έμμεσοι φόροι 3,776 3, , ,776 3,597 5,15 Σύνολο μη φορολογικών εσόδων 3,579 3,91 3 3, ,579 3,55 3,91 Μη Τακτικά Έσοδα 1,817 1,85 8 5,8-3,583 1,817 5,8,87 Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών Έσοδα προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης 8 1, , , Έσοδα ΝΑΤΟ Μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του Ε.Δ. στα χαρτοφυλάκια των Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος ,88-3, ,88,15 (ANFAs & SMPs) Έσοδα αποκρατικοποιήσεων / Επιστροφές φόρων 3,37,9-8 3,37-8 3,37 3,37,877 Δαπάνες T.Π 8,7 8, , ,7 9,6 9,35 Πρωτογενείς Δαπάνες 1,98 1, ,9-66 1,98 1,9 1,887 Εξοπλιστικά προγράμματα Υπ. Εθνικής Αμυνας (ταμειακή βάση) Καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εντός/εκτός Γενικής Κυβέρνησης Τόκοι (καθαρή βάση) 5,569 5,8 31 5,83-3 5,569 5,83 5,85 Προμήθειες τραπεζών, προμήθειες EFSF και λοιπές δαπάνες δημόσιου χρέους / Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Τ.Π. -1,8-1, ,31-1,8-66 1,566 ΠΔΕ Έσοδα,717,83 115,73 36,717,73,73 Δαπάνες 6,59 6, , 6 6,59 6, 6, Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Π.Δ.Ε. -1,875-1, , ,875-1,97-1,668 Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού 51,367 51,1 5 53,91-1,67 51,367 53,91 55,63 Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού 55,63 5, , ,63 55,66 55,75 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού /8-3,697-3, , ,697 -,573-1 Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού / 1μηνο Ιαν.-Δεκ. 15 1,87, , ,87 3,57 5,78 Σημειώσεις: 1.Στόχοι του Προϋπολογισμού, προσαρμοσμένοι στα συνολικά μεγέθη όπως αποτυπώνονται στις εκτιμήσεις της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού 16..Το σύνολο των εσόδων και των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 1, είναι προσωρινό και θα οριστικοποιηθεί με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων και Εξόδων του Κράτους οικ. έτους 1. 3.Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση Προϋπολογισμού 16..Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση Προϋπολογισμού Στο τροποποιημένο πρωτογενές αποτέλεσμα και στο τροποποιημένο ισοζύγιο του Κρατικού Προϋπολογισμού περιλαμβάνεται ποσό 1.5 εκατ. ευρώ που αφορά στην εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων φορέων Γενικής Κυβέρνησης. 6.Στα έσοδα αποκρατικοποιήσεων περιόδου για το 1 περιλαμβάνονται μόνο τα έσοδα που έχουν συμπεριληφθεί στους στόχους του προγράμματος οικονομικής πολιτικής. 7.Στην γραμμή "Προμήθειες τραπεζών, προμήθειες EFSF και λοιπές δαπάνες δημόσιου χρέους" για το έτος 1 περιλαμβάνονται μόνο οι δαπάνες προμήθειας εκταμίευσης δανείων στο EFSF. 8.Το Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού περιλαμβάνει 8,15 εκατ. ευρώ εσόδων και 3,15 εκατ. ευρώ δαπανών τα οποία δεν έχουν ακόμη λογιστικοποιηθεί. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank calculations Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΟΙΟ σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, το 15 το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, διαμορφώθηκε στα 3,5 δισεκ. ανώτερο του στόχου ( -,6 δισεκ.), ενώ είναι οριακά καλύτερο του ελλείμματος του 1 ( -3,7 δισεκ.). Ταυτόχρονα το 15 το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα,3 δισεκ. έναντι στόχου για πλεόνασμα ύψους 3,3 δισεκ. και πρωτογενούς πλεονάσματος το 1 ύψους 1,9 δισεκ. Η υστέρηση έναντι του στόχου συνδέεται με το μεγαλύτερο έλλειμμα στον τακτικό προϋπολογισμό, όταν αντίθετα το έλλειμμα στο ΠΔΕ είναι μικρότερο του στόχου που είχε τεθεί, λόγω αυξημένων εσόδων. Ειδικότερα, στον τακτικό προϋπολογισμό σημειώθηκε έλλειμμα ύψους 1,9 δισεκ. έναντι στόχου ελλείμματος,6 δισεκ. καθώς η υστέρηση στα καθαρά έσοδα έφτασε τα δισεκ. όταν οι δαπάνες περιορίστηκαν κατά 719 εκατ. Τα έσοδα προ επιστροφών ήταν χαμηλότερα κατά,5 δισεκ., ωστόσο αν εξαιρέσουμε την απόκλιση που προήρθε από ΑNFAs και SMPs (ύψους 3,6 δισεκ.) τότε τα έσοδα προ επιστροφών φόρων υπερέβησαν το στόχο κατά 1,1 δισεκ. Τα φορολογικά έσοδα (άμεσοι & έμμεσοι φόροι) το 15 εμφανίζονται ανώτερα του στόχου κατά 769 εκατ., ωστόσο έναντι του 1 είναι χαμηλότερα κατά 79 εκατ., παρά τα επιπλέον φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν το 15. Αντίθετα το 15 σε σχέση με το 1 αυξημένα κατά 737 εκατ. ήταν τα έσοδα από «ενίσχυση της ρευστότητας λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης».

5 Σεπ-3 Φεβ- Ιουλ- Δεκ- Μαϊ-5 Οκτ-5 Μαρ-6 Αυγ-6 Ιαν-7 Ιουν-7 Νοε-7 Απρ-8 Σεπ-8 Φεβ-9 Ιουλ-9 Δεκ-9 Μαϊ-1 Οκτ-1 Μαρ-11 Αυγ-11 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-13 Σεπ-13 Φεβ-1 Ιουλ-1 Δεκ-1 Μαϊ-15 Οκτ-15 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-11 Μαϊ-11 Αυγ-11 Νοε-11 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-13 Μαϊ-13 Αυγ-13 Νοε-13 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-15 Μαϊ-15 Αυγ-15 Νοε-15 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΓΙΚΗ Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Δεκ-13 Ιαν-1 Φεβ-1 Μαρ-1 Απρ-1 Μαϊ-1 Ιουν-1 Ιουλ-1 Αυγ-1 Σεπ-1 Οκτ-1 Νοε-1 Δεκ-1 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Q1/1 Q/1 Q3/1 Q/1 Q1/11 Q/11 Q3/11 Q/11 Q1/1 Q/1 Q3/1 Q/1 Q1/13 Q/13 Q3/13 Q/13 Q1/1 Q/1 Q3/1 Q/1 Q1/15 Q/15 Q3/15 Στις 3/ το ελληνικό Δημόσιο προσχώρησε, μέσω των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς, σε δημοπρασία εντόκων γραμματίων (ΕΓΕΔ) 6 εβδ. ύψους 65 εκατ. Συνολικά το Δημόσιο άντλησε ποσό ύψους 1, δισεκ.. Η απόδοση διαμορφώθηκε στο,97% (προηγούμενη,97%) και η έκδοση καλύφθηκε 1,3 φορές. Ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα και καταναλωτική δαπάνη νοικοκυριών και ΜΚΙΕΝ Σύμφωνα με τα τριμηνιαία στοιχεία μη χρηματοοικονομικών λογαριασμών το γ τρίμηνο του 15, το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν νοικοκυριά (ΜΚΙΕΝ) μειώθηκε κατά 3,3% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκε στα 3,δισεκ. (Q3/1: 31, δισεκ.). Ωστόσο, τα νοικοκυριά φαίνεται να καταναλώνουν περισσότερο από το διαθέσιμο εισόδημα τους, καθώς η τελική καταναλωτική δαπάνη αν και μειώθηκε κατά -1,9% διαμορφώθηκε στα 31, δισεκ. Το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών και ΜΚΙΕΝ (ακαθάριστη αποταμίευση/ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα) διατηρείται αρνητικό στο -,1%. Οι εξελίξεις στους επιμέρους τομείς της οικονομίας, βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, έχουν ως έξης: Σύμφωνα με εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, το Νοέμβριο, οι δείκτες κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων και λιπαντικών) περιορίστηκαν σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα κατά -1,6% και -1,7% υποδεικνύοντας μείωση σε ετήσια βάση της τάξεως του -3,%, τόσο στο δείκτη κύκλου εργασιών (Νοε. 1: -,7% YoY), όσο και στο δείκτη όγκου (Νοε. 1: -1,6% YoY). Ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση μειώθηκε τον Νοέμβριο κατά 1,1% YoY (Νοε. 1: -,9% ΥοΥ), ως αποτέλεσμα της πτώσης τόσο του δείκτη εγχώριας αγοράς (-8,3% YoY, Νοε. 1: -3,6% ΥοΥ), όσο και του δείκτη εξωτερικής αγοράς (-1,% YoY, Νοε. 1:,6% ΥοΥ). Τον Δεκέμβριο, ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία μειώθηκε κατά -7,8% σε ετήσια βάση (Δεκ. 1: -6,% YoY), κυρίως λόγω της πτώσης των τιμών των ενεργειακών αγαθών (-17,7% ΥοΥ). Στην εγχώρια αγορά ο σχετικός δείκτης υποχώρησε κατά -5,7% (Δεκ. 1: -5,% ΥοΥ), ενώ στην εξωτερική αγορά μειώθηκε κατά -1,% YoY (Δεκ. 1: -8,8% YoY) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Δείκτης κύκλου εργασιών & όγκου στο λιανικό εμπόριο (YoY% & ΜοΜ%) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Διαθέσιμο εισόδημα, ακαθάριστο Τελική καταναλωτική δαπάνη Δείκτης κύκλου εργασιών (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-μομ % Δείκτης όγκου (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-mom % Δείκτης κύκλου εργασιών (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-yoy % Δείκτης όγκου (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-yoy % Δείκτης κύκλου εργασιών (Μεταποίηση, σύνολο) Δείκτης κύκλου εργασιών (Μεταποίηση, Εγχώρια) Δείκτης κύκλου εργασιών (Μεταποίηση, Εξωτερικού) Οικοδομική δραστηριότητα (Σύνολο αδειών, 6μηνο κινητό διάστημα) Τον Οκτώβριο, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών (σύνολο ιδιωτικών-δημοσίων) μειώθηκε κατά -11,3% ΥοΥ (Οκτ. 1: -19,% ΥοΥ), όπως επίσης μειώθηκαν η επιφάνεια (σε m) και ο όγκος (σε m3) κατά -9,9% ΥοΥ και -38,% ΥοΥ αντίστοιχα. Σε επίπεδο δεκαμήνου, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών μειώθηκε κατά,% ΥοΥ, παρά την αύξηση στην επιφάνεια και στον όγκο κατά 5,9% και 31,8% η οποία υποδηλώνει την ύπαρξη μεμονωμένων αδειών μεγάλης επιφάνειας Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ 5

6 Το Νοέμβριο, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 1, δισεκ. έναντι ελλείμματος 1,5 δισεκ. το Νοέμ. 1. Η εξέλιξη συνδέεται με τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών και τη βελτιωμένη εικόνα στα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων. Αντίθετα, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε. Πιο αναλυτικά, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διαμορφώθηκε στα 1,6 δισεκ. μειωμένο έναντι του Νοέμβριου 1 κατά 18 εκατ. κυρίως λόγω της πτώσης στο έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων. Ειδικότερα, στο ισοζύγιο αγαθών η υποχώρηση των εισαγωγών, κατά 365 εκατ. λόγω της μείωσης των καυσίμων (κατά 16 εκατ.), υπερκέρασε την μείωση των εξαγωγών κατά 57 εκατ. επίσης κυρίως λόγω των καυσίμων κατά 131 εκατ. Το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών διαμορφώθηκε στα 375 εκατ.. Η μείωση του κατά 193 εκατ. σε σχέση με το Νοέμβριο του 1, ήταν αποτέλεσμα των μειωμένων καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών κατά 8,5 εκατ.. Ωστόσο, στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται κυρίως στην αύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά,6%, καθώς η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση το Νοέμβριο μειώθηκε κατά %ΥοΥ. Το Νοέμβριο του 15, το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών παρουσίασε καθαρή εκροή,7 εκατ. Στην κατηγορία επενδύσεις χαρτοφυλακίου, οι υποχρεώσεις κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρή αύξηση 7,7 δισεκ. λόγω της αύξησης κατά 6,1 δισεκ. των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κυρίως σε τραπεζικές μετοχές (ανακεφαλαιοποίηση) και της αύξησης των τοποθετήσεων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια κυρίως σε τραπεζικά ομόλογα. Ταυτόχρονα, η καθαρή άνοδος των απαιτήσεων κατά,5 δισεκ. συνδέεται με τοποθετήσεις κατοίκων σε ομόλογα του εξωτερικού. Στις λοιπές επενδύσεις, η καθαρή μείωση των υποχρεώσεων κατά 7,3 δισεκ. οφείλεται στην καθαρή μείωση των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλ. TARGET) κατά 8,9 δισεκ., τάση που αντισταθμίστηκε κυρίως από την καθαρή αύξηση κατά, δισεκ. των δανειακών υποχρεώσεων προς μη κατοίκους (εκταμίευση, δισεκ. από τον ESM). Ταυτόχρονα, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων κατά,6 δισεκ. οφείλεται σε μείωση των καταθέσεων και repos κατοίκων στο εξωτερικό και σε στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων. Το Νοέμβριο ο ετήσιος ρυθμός μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε στο -,% (Νοε. 15: -,% ΥοΥ). Αναλυτικότερα, τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις μειώθηκαν κατά -,9% ΥοΥ (Νοε. 15: -1,% ΥοΥ), τα δάνεια προς τα νοικοκυριά κατά -3,1% (Νοε. 15: -3,% ΥοΥ) και τα δάνεια προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις κατά -1,% (Νοε. 15: -,6% ΥοΥ). Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών (δισεκ. ) Ιαν.- Νοε. 1 Ιαν.- Νοε. 15 Νοέμ. 1 Νοέμ. 15 Τρεχουσών Συναλλαγών Αγαθών Ισοζύγιο καυσίμων Ισοζύγιο πλοίων Ισοζύγιο χωρίς καύσιμα & πλοία Υπηρεσιών Πρωτογενών Εισοδημάτων Δευτερογενών Εισοδημάτων Κεφαλαίων Χρηματ/κών Συναλλαγών Άμεσες Επενδύσεις Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου Λοιπές Επενδύσεις Μεταβολή συναλλαγμ. διαθεσίμων Τακτοποιητέα στοιχεία Πηγή: ΤτΕ ΣΥΝΟΛΟ Χρηματοδότηση Εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών (Υπόλοιπο σε εκατ. & % μεταβολή) Δεκ. 1 Νοέμ.15 Δεκ.15 Υπόλοιπο χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. Χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ & ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή ΙΔΙΩΤΕΣ & ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Στεγαστικά Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Καταναλωτικά Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Λοιπά Υπόλ. χρηματοδ (%) 1μηνη μεταβολή Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτητα από το αν έχουν τιτλοποιηθεί. Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων / εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλαγμα-τικές διαφορές. Πηγή: ΤτΕ 6

7 ΕΥΡΩΖΩΝΗ Περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ προδιαγράφεται στη συνεδρίαση του Μαρτίου. Στο,% ο πληθωρισμός τον Ιανουάριο. Στο 1,7% ο ρυθμός ανάπτυξης το 16 σύμφωνα με την πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στο 1,% το ποσοστό ανεργίας το Δεκέμβριο. Ελαφρά υποχώρηση των πρόδρομων δεικτών τον Ιανουάριο. Αύξηση των λιανικών πωλήσεων το Δεκέμβριο. Όπως αναμενόταν, το Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στην πρόσφατη συνεδρίασή του για τη νομισματική πολιτική τήρησε στάση αναμονής, καθώς την είχε ήδη τροποποιήσει στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου. Κατέστησε, όμως, σαφή την πρόθεσή του να την επανεξετάσει στην επόμενη συνεδρίασή του το Μάρτιο καθώς οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί και η δυναμική του πληθωρισμού φαίνεται περισσότερο αδύναμη από ό,τι προέβλεπε το Δεκέμβριο. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του προέδρου της Μ. Ντράγκι στην τιμή του πετρελαίου λέγοντας ότι σήμερα είναι χαμηλότερη κατά περίπου % από αυτήν που χρησιμοποιήθηκε ως υπόθεση για τις προβλέψεις του Δεκεμβρίου ($5, το 16 και $57,5 το 17), ενώ αναφέρθηκε και στη σημαντική απόκλιση που εμφανίζει και η σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ (effective exchange rate). Επιπλέον, το Μάρτιο θα είναι διαθέσιμες και οι επικαιροποιημένες μακροοικονομικές προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ που θα καλύπτουν για πρώτη φορά και το 18, δηλαδή περίοδο σχεδόν τριών ετών. Αναπόφευκτο, επομένως, είναι να εξεταστεί το κατά πόσον οι επιδράσεις παραγόντων που επηρεάζουν σήμερα πτωτικά τον πληθωρισμό (όπως η διολίσθηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ και η πτώση των τιμών του πετρελαίου) θα έχουν προσωρινό χαρακτήρα ή θα αρχίσουν να περνούν δευτερογενώς στις τιμές των αγαθών/υπηρεσιών εντείνοντας τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Ταυτόχρονα, ο κ. Ντράγκι αναγνώρισε ότι στις αρχές του έτους οι κίνδυνοι που ενδεχομένως να πλήξουν την ανάπτυξη έχουν αυξηθεί, όπως και η γενικότερη αβεβαιότητα, που μεταξύ άλλων εκφράζονται από τη διακύμανση των τιμών στις αγορές εμπορευμάτων και τις χρηματοοικονομικές αγορές, την αναπτυξιακή προοπτική των αναπτυσσόμενων κρατών και την κατάσταση σε γεωπολιτικό επίπεδο. Συνεπώς, η ανακοίνωση που ακολούθησε τη συνεδρίαση της ΕΚΤ προετοίμασε το έδαφος για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της το Μάρτιο με πιθανότερη εξέλιξη τη νέα μείωση κατά 1 μονάδες βάσης του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων, δηλαδή από το -,3% στο -,%. Σύμφωνα πάντως με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που αναφέρονται στον Ιανουάριο, παρά την άνοδό του, ο πληθωρισμός παρέμεινε για άλλον ένα μήνα σε ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο. Συγκεκριμένα, ο ετήσιος εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο,% από,% το Δεκέμβριο, εξαιτίας κυρίως της μικρότερης πτώσης των τιμών στα ενεργειακά αγαθά. Ταυτόχρονα, οριακή άνοδο στο 1,% (Δεκ. 15: Τιμές Καταναλωτή & Παραγωγού Jan-8 Jan-9 Jan-1 Jan-11 Jan-1 Jan-13 Jan-1 Jan-15 Jan-16 CPI(%,Y/Y) (LHS) PPI(%,Y/Y) (RHS) Πηγή: TR Datastream & Bloomberg. 7

8 ,9%) καταγράφει ο δομικός πληθωρισμός (δηλαδή αφαιρουμένων των τροφίμων/αλκοολούχων ποτών/καπνού και της ενέργειας). Χωρίς ουσιαστικές διαφοροποιήσεις δημοσιεύθηκαν πρόσφατα οι επικαιροποιημένες μακροοικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Εξαίρεση αποτελεί η σημαντική επιβράδυνση της ανόδου του πληθωρισμού το 16, στο,5% από 1,% που προέβλεπε τον περασμένο Νοέμβριο ενώ εξακολουθεί να αναμένει ότι ο στόχος του «πλησίον του %» της ΕΚΤ δεν θα επιτευχθεί ούτε το 17 (1,5%, πρόβλ. Νοέμ. 15: 1,6%). Ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμά το 16 ότι θα ανέλθει στο 1,7% (προβλ. Νοέμ. 15: 1,8%) με κινητήρια δύναμη την ιδιωτική κατανάλωση που υποστηρίζεται από τη χαμηλή τιμή του πετρελαίου και τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης. Θεωρεί ότι οι κίνδυνοι που περιβάλλουν την ανάπτυξη έχουν ενισχυθεί με πιο σημαντικούς την απότομη επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα και σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες, τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις διεθνείς επιδρά-σεις από την ενδεχόμενη νέα αύξηση του βασικού επιτοκίου της Fed Πρόδρομοι Δείκτες 1 Ένδειξη ότι ο ρυθμός ανάκαμψης της οικονομίας της Ευρωζώνης παραμένει ήπιος προσφέρει η εξέλιξη κατά τον Ιανουάριο των πρόδρομων δεικτών τόσο από πλευράς επιχειρήσεων, όσο και του καταναλωτή. Ειδικότερα, ο δείκτης οικονομικού κλίματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εμφάνισε τον Ιανουάριο μικρή απρόσμενη υποχώρηση παραμένοντας, ωστόσο, συγκριτικά υψηλά. Διαμορφώθηκε στο 15, έναντι 16,3 που προέβλεπε γενικά η αγορά και 16,7 το Δεκέμβριο. Με εξαίρεση το λιανικό εμπόριο όπου ο επιμέρους δείκτης παρέμεινε αμετάβλητος, στους λοιπούς επιχειρηματικούς τομείς σημειώθηκε μικρή επιδείνωση. Πτωτικά κινήθηκε και ο πρόδρομος δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης, στο -6,3 έναντι -5,7 το Δεκέμβριο και που γενικά αναμενόταν. Ανάλογη εικόνα παρουσίασε και ο σύνθετος δείκτης PMI της εταιρείας Markit που τον Ιανουάριο διαμορφώθηκε στο 53,6, τιμή χαμηλότερη από τη μέση του 15 (53,8) αλλά και από αυτήν του Δεκεμβρίου (5,3). Μείωση εμφάνισαν και οι δύο επιμέρους δείκτες με αυτόν στη μεταποίηση να υποχωρεί στο 5,3 (Δεκ. 15: 53,) και στις υπηρεσίες στο 53,6 (Δεκ. 15: 5,). Ενθαρρυντική ήταν το Δεκέμβριο η εξέλιξη των λιανικών πωλήσεων, αν και σε επίπεδο τριμήνου η εικόνα είναι σχετικά αρνητική. Ειδικότερα, οι λιανικές πωλήσεις (εποχικά διορθωμένες) ήταν αυξημένες το Δεκέμβριο κατά,3% συγκριτικά με αυτές του Νοεμβρίου (Νοέμ. 15/Οκτ. 15:,%), όσο περίπου αναμενόταν. Στην εν λόγω εξέλιξη, κύρια συνέβαλε η άνοδος στις πωλήσεις τροφίμων, ποτών και καπνού. Σε επίπεδο τριμήνου, όμως, οι μέσες μηνιαίες λιανικές πωλήσεις ήταν μειωμένες κατά,1% σε σχέση με αυτές του γ τριμήνου (γ τρίμ. 15:,7%) Ιαν-5 Ιαν-6 Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-13 Ιαν-1 Ιαν-15 Ιαν-16 Economic Sentiment Index (LHS) Consumer Confidence Index (RHS) Εξέλιξη Λιανικών Πωλήσεων - - Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-13 Ιουλ-13 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Ιουλ-15 Λιαν. Πωλήσειs (%,Y/Y) Αγορά Εργασίας Οριακή μείωση κατέγραψε το Δεκέμβριο το ποσοστό ανεργίας φθάνοντας στο χαμηλότερο σημείο από το Σεπτέμβριο του 11, στο 1,% (εποχικά διορθωμένο) έναντι 1,5% το Νοέμβριο και 11,% το Δεκέμβριο του 1. Οι άνεργοι εκτιμώνται στα 16,75 εκατ., λιγότεροι κατά 9 χιλ. σε σχέση με ένα μήνα πριν και κατά 1.51 χιλ. σε σχέση με τον περυσινό Δεκέμβριο Ιαν-13 Ιουλ-13 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Ιουλ-15 Mηνιαία Μεταβολή του Αριθμού των Ανέργων Ατόμων (Α) Ποσοστό Ανεργίας (Δ)

9 Σημαντική διεύρυνση παρουσίασε το Νοέμβριο το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου της Ευρωζώνης. Συγκεκριμένα, βάσει των εποχικά προσαρμοσμένων στοιχείων, το πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα,7 δισ., το υψηλότερο από το Φεβρουάριο του 15, έναντι 19,8 δισ. τον Οκτώβριο και που γενικά αναμενόταν. Η εξέλιξη αυτή ήταν συνέπεια των αυξημένων εξαγωγών (1,6%), ενώ οι εισαγωγές παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες (-,1%). Συνεπώς, το μέσο μηνιαίο πλεόνασμα το δίμηνο Οκτωβρίου- Νοεμβρίου διαμορφώθηκε στα 1, δισ. έναντι,5 δισ. το γ τρίμηνο Εμπορικό Ισοζύγιο (SA) Μικρή επιβράδυνση εμφάνισε το Δεκέμβριο ο ρυθμός αύξησης της προσφοράς χρήματος. Παραμένει, ωστόσο, συγκριτικά υψηλά αποτυπώνοντας την επίδραση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Ειδικότερα, η προσφορά χρήματος βάσει του ορισμού Μ3 αυξήθηκε κατά,7% ετησίως (Νοέμ. 15: 5,%), ενώ βάσει του στενότερου ορισμού Μ1 κατά 1,7% (Νοέμ. 15: 11,1%). Συνεπώς, ο μέσος ρυθμός αύξησης του Μ3 και του Μ1 το 15 διαμορφώθηκε στο,8% και 1,9% αντίστοιχα (1: 1,9% και 6,% αντίστοιχα). 5 Ιαν-13 Ιουλ-13 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-15 Ιουλ Προσφορά Χρήματος Ταυτόχρονα, συνεχίστηκε η άνοδος τόσο των καταθέσεων όσο και της τραπεζικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Πιο αναλυτικά, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν σε σχέση με το Νοέμβριο κατά 3 δισ. (Νοέμ. 15: +1 δισ.) σε αντίθεση με των επιχειρήσεων (εκτός του χ/ο τομέα) που μειώθηκαν κατά 3 δισ. (Νοέμ. 15: -8 δισ.). Σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 1, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 3,5% (Νοέμ. 15: 3,%) και των επιχειρήσεων κατά 5,5% (Νοέμ. 15: 5,%). Λιγότερο ενθαρρυντική ήταν η εξέλιξη της τραπεζικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα καθώς ο ρυθμός ανόδου της παρουσίασε αξιοσημείωτη επιβράδυνση. Συγκεκριμένα, το Δεκέμβριο αυξήθηκε κατά,6% σε ετήσια βάση (Νοέμ. 15: 1,%) ή κατά,% (Νοέμ. 15:,9%) εάν συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις/πωλήσεις δανείων. Η εξέλιξη αυτή προήλθε από τη συγκράτηση του ρυθμού ανόδου της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων (,1%, Νοέμ. 15:,7%) ενώ των νοικοκυριών διατηρήθηκε αμετάβλητος (1,9%). Τέλος, σύμφωνα με σχετική έρευνα της ΕΚΤ, κατά το δ τρίμηνο του 15 καταγράφηκε χαλάρωση των κριτηρίων χορήγησης επιχειρηματικών και στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες ως αποτέλεσμα κυρίως του αυξημένου ανταγωνισμού. Αντίθετα, στα καταναλωτικά και τα λοιπά δάνεια προς τα νοικοκυριά τα κριτήρια χορήγησης έγιναν οριακά πιο αυστηρά. Αξιοσημείωτη, παράλληλα, ήταν και η βελτίωση των όρων και συνθηκών χορήγησης σε όλες τις κατηγορίες δανείων με κυριότερη εξέλιξη τη σμίκρυνση του περιθωρίου επιτοκίου του μέσου δανείου, πάλι λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού. Αναφορικά με το α τρίμηνο του 16, οι τράπεζες αναμένουν χαλάρωση των κριτηρίων σε όλες τις κατηγορίες χορηγήσεων και εντονότερα στην καταναλωτική και επιχειρηματική πίστη. Από την πλευρά της ζήτησης, αύξηση διαπιστώνεται για όλους τους τύπους των δανείων επηρεασμένη θετικά από τα χαμηλά επιτόκια, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. 5-5 Ιαν-5 Ιαν-6 Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-13 Ιαν-1 Ιαν-15 Μ3 (Υ/Υ-%) Μ1 (Υ/Υ-%) Πιστωτική Επέκταση Ιαν-5 Ιαν-1 Ιαν-15 Επιχειρηματικά Δάνεια, δίχως τιτλοποιήσεις και πωλήσεις δανείων (%,Υ/Υ) Δάνεια σε Νοικοκυριά, δίχως τιτλοποιήσεις και πωλήσεις δανείων (%,Υ/Υ) 9

10 ΗΠΑ Αμετάβλητη διατήρησε η Fed τη νομισματική πολιτική της. Άνοδος του πραγματικού ΑΕΠ κατά,7% το δ σε σχέση με το γ τρίμηνο του 15. Στο,7% το Δεκέμβριο ο πληθωρισμός. Μεικτή η εικόνα στην αγορά εργασίας και στους πρόδρομους οικονομικούς δείκτες τον Ιανουάριο. Πτωτικά κινήθηκαν οι λιανικές πωλήσεις και η βιομηχανική παραγωγή το Δεκέμβριο. Όπως αναμενόταν, στην πρόσφατη συνεδρίασή της η αρμόδια επιτροπή της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας για τη νομισματική πολιτική αποφάσισε να τη διατηρήσει ως έχει τονίζοντας την εκτίμησή της ότι οι εξελίξεις στην οικονομία θα επιτρέπουν σταδιακή μόνο αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου. Παράλληλα, προσδοκά ότι θα εξακολουθήσει την υφιστάμενη πολιτική επανεπένδυσης του κεφαλαίου των τίτλων που κατέχει και που λήγουν σε αντίστοιχα νέα έως ότου η επιστροφή σε μια πιο «κανονική» νομισματική πολιτική θα έχει προχωρήσει αρκετά. Σε κάθε περίπτωση, επαναλαμβάνει, ότι το χρονικό σημείο της επόμενης αύξησης του επιτοκίου δεν είναι προαποφασισμένο αλλά εξαρτάται από την εξέλιξη των οικονομικών δεδομένων και συνθηκών. Παράλληλα, αναγνώρισε την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας προς τα τέλη του περασμένου έτους και επισήμανε τη βελτίωση στην αγορά εργασίας τονίζοντας τον ισχυρό ρυθμό δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα εξακολουθήσει βραχυπρόθεσμα να κινείται χαμηλά αλλά αναμένει τη σταδιακή άνοδό του καθώς θα εξαντλείται η επίδραση των μειωμένων τιμών της ενέργειας και των εισαγόμενων αγαθών, ενώ θα ενισχύεται και από την περαιτέρω βελτίωση στην αγορά εργασίας. 6 Πραγματικό ΑΕΠ 3 Χαμηλότερη των προσδοκιών ήταν η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το δ τρίμηνο του 15, σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ. Ειδικότερα, συγκριτικά με το γ τρίμηνο, αυξήθηκε κατά,7% (ετησιοποιημένος ρυθμός) έναντι ανόδου του κατά,9% που εκτιμούσε γενικά η αγορά και,% το γ τρίμηνο του 15. Επίσης, σε σχέση με το δ τρίμηνο του 1, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,8% (γ τρίμ. 15:,1%). Συνεπώς, εκτιμάται ότι η οικονομία των ΗΠΑ το 15 αναπτύχθηκε με τον ίδιο ρυθμό με το 1 (,%). Τη μεγαλύτερη συμβολή στην άνοδο του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση είχε η ιδιωτική κατανάλωση (1,6 μον., γ τρ. 15:, μον.) και έπονταν οι δημόσιες δαπάνες (,1 μον.). Αντίθετα, αρνητική συνεισφορά είχαν οι καθαρές εξαγωγές (-,7 μον., γ τρ. 15: -,6 μον.) και οι ακαθάριστες ιδιωτικές επενδύσεις (-,1 μον., γ τρ. 15: -,11 μον.) καθώς η αρνητική επίδραση της μεταβολής των αποθεμάτων, παρότι συγκρατημένη σε σχέση με το γ τρίμηνο, υπερκάλυψε τη σχεδόν οριακή αύξηση των επενδύσεων σε πάγια Πηγή: TR Datastream & Bloomberg. Πραγματική Καταναλωτική Δαπάνη Real Personal Outlays (%, Q/Q-AR) (LHS) Real Personal Outlays (%, Υ/Υ) (RHS) 1

11 Παράλληλα, τα τελευταία στοιχεία επιβεβαιώνουν τη διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων σε σχετικά χαμηλό επίπεδο. Συγκεκριμένα, ο ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε το Δεκέμβριο κατά,7% έναντι,5% το Νοέμβριο, κυρίως λόγω της επιβράδυνσης της πτώσης των τιμών της ενέργειας. Αφαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας ο δείκτης κατέγραψε μικρότερη άνοδο,,1% σε ετήσια βάση από,% το Νοέμβριο. Ανάλογη ήταν και η εξέλιξη του δείκτη τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE) που το Δεκέμβριο αυξήθηκε κατά,6% (Νοέμ. 15:,%), ενώ χωρίς τα τρόφιμα και την ενέργεια κατά 1,% (Νοέμ. 15: 1,3%). Μεικτά ήταν τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την αγορά εργασίας. Αναλυτικότερα, από την έρευνα που βασίζεται στις καταστάσεις μισθοδοσίας προκύπτει ότι σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση δημιουργήθηκαν τον Ιανουάριο 151 χιλ. νέες θέσεις εργασίας, σημαντικά λιγότερες της μέσης πρόβλεψης της αγοράς (188 χιλ.) καθώς και έναντι των 6 χιλ. το Δεκέμβριο. Αντίθετα, ιδιαίτερα θετική εικόνα προέκυψε από την έρευνα που βασίζεται στα νοικοκυριά καθώς το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε οριακά στο,9%. Ταυτόχρονα καταγράφηκε επιστροφή στην αγορά εργασίας αξιοσημείωτου αριθμού μη οικονομικά ενεργών πολιτών με αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στο σύνολο του πληθυσμού (6,7%, Δεκ. 15: 6,6%). Ανάλογη εικόνα προσφέρουν από την πλευρά του καταναλωτή οι δύο κυριότερες έρευνες καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Ειδικότερα, η έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν κατέδειξε τον Ιανουάριο μικρή μείωση του πρόδρομου σχετικού δείκτη στο 9,, επίπεδο αρκετά ικανοποιητικό, ελαφρά χαμηλότερο τόσο της μέσης πρόβλεψης της αγοράς (93,), όσο και εκείνου του Δεκεμβρίου (9,6). Η πτώση προήλθε από τον επιμέρους δείκτη που αναφέρεται στην τρέχουσα κατάσταση, ενώ αμετάβλητος διατηρήθηκε εκείνος που αντανακλά τις προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα. Αντίθετα, ανοδικά κινήθηκε ο δείκτης του Conference Board και διαμορφώθηκε στο 98,1 έναντι 96, που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς και 96,3 το Δεκέμβριο. Από τους δύο επιμέρους δείκτες, βελτίωση εμφάνισε αυτός που αντανακλά τις προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές μέλλον ενώ αμετάβλητος παρέμεινε εκείνος που αποτυπώνει την αντίληψή τους για την τρέχουσα κατάσταση. Ταυτόχρονα, ελαφρά άνοδο μετά από έξι μήνες συνεχούς πτώσης κατέγραψε ο πρόδρομος δείκτης ISM στη μεταποίηση και διαμορφώθηκε στο 8,, όσο περίπου αναμενόταν, από 8, το Δεκέμβριο. Συνεπώς, παρέμεινε για τέταρτο διαδοχικό μήνα κάτω από το όριο του 5 που διαχωρίζει τη φάση της ανάπτυξης από αυτήν της συρρίκνωσης. Εντονότερη πτώση εμφάνισαν οι επιμέρους δείκτες της απασχόλησης και των εξαγωγών, ενώ ανοδικά κινήθηκαν των νέων παραγγελιών, της παραγωγής και των εισαγωγών. Ενθαρρυντική, ωστόσο, εξέλιξη ήταν η αύξηση του λόγου των νέων παραγγελιών προς τα αποθέματα, στο 118,% από το 11,% το Δεκέμβριο. Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή Ιαν- Ιαν-5 Ιαν-1 Ιαν-15 Conference Board University of Michigan Πρόδρομοι Επιχειρηματικοί Δείκτες Ιαν- Ιαν-5 Ιαν-1 Ιαν-15 ISM Services ISM Manufacturing 11

12 Αντίθετα, πτωτικά κινήθηκε ο πρόδρομος δείκτης ISM στους εκτός μεταποίησης τομείς και διαμορφώθηκε στο 53,5 έναντι 55,5 που γενικά αναμενόταν και 55,8 το Δεκέμβριο. Μείωση εμφάνισε και ο λόγος των νέων παραγγελιών προς τα αποθέματα, στο 19,7% από 111,1% το Δεκέμβριο. Πτωτικά κινήθηκαν το Δεκέμβριο τόσο οι λιανικές πωλήσεις όσο και η βιομηχανική παραγωγή. Ειδικότερα, οι εποχικά εξομαλυμένες λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν σε μηνιαία βάση κατά,1% έναντι μηδενικής μεταβολής που εκτιμούσε γενικά η αγορά και ανόδου τους κατά,% το Νοέμβριο. Εξαιρουμένων των πωλήσεων καυσίμων και οχημάτων, οι πωλήσεις μειώθηκαν και πάλι κατά,1% σε σχέση με ένα μήνα πριν (Νοέμ. 15:,3%). Συνεπώς, το δ τρίμηνο, οι μέσες πωλήσεις ήταν αυξημένες σε σχέση με του γ τριμήνου κατά,% (γ τρίμ. 15: 1,1%), ενώ σε επίπεδο έτους κατά,1% (1: 3,9%), το χαμηλότερο ποσοστό ανόδου από το 9. Παράλληλα, συνεχίστηκε το Δεκέμβριο για τρίτο διαδοχικό μήνα η υποχώρηση της βιομηχανικής παραγωγής. Αναλυτικότερα, μειώθηκε κατά,% σε μηνιαία βάση έναντι -,% που γενικά αναμενόταν και -,9% το Νοέμβριο. Τη μεγαλύτερη πτώση κατέγραψε η παραγωγή των εταιρειών κοινής ωφελείας (εν μέρει ως αποτέλεσμα του ασυνήθιστα ήπιου χειμώνα) και δευτερευόντως η εξορυκτική δραστηριότητα (εξαιτίας κυρίως της πτώσης των τιμών της ενέργειας), ενώ οριακά μόνο μειώθηκε η μεταποίηση. Συνεπώς, αναμενόμενη ήταν η μείωση της παραγωγής σε επίπεδο τριμήνου κατά,9% σε σχέση με τη μέση παραγωγή του γ τριμήνου (γ τρίμ. 15: +,7%). Σε επίπεδο έτους, η άνοδος της βιομηχανικής παραγωγής επιβραδύνθηκε σημαντικά, στο 1,3% σε σχέση με το 1 (1: 3,7%). Ανάλογη ήταν και η εξέλιξη του ποσοστού χρησιμοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας καθώς από το 76,9% το Νοέμβριο περιορίστηκε το Δεκέμβριο στο 76, Πωλήσεις & Παραγωγή -. Ιαν-5 Ιαν-6 Ιαν-7 Ιαν-8 Ιαν-9 Ιαν-1 Ιαν-11 Ιαν-1 Ιαν-13 Ιαν-1 Ιαν-15 Bιομ. Παραγωγή (%,Y/Y) Λιαν.Πωλήσεις (%,Y/Y) Mεταπ. Παραγωγή (%,Υ/Υ) Μεγάλη απρόσμενη μείωση σε μηνιαία βάση κατέγραψαν το Δεκέμβριο οι νέες παραγγελίες για διαρκή αγαθά. Επισημαίνεται, ωστόσο, η ύπαρξη έ- ντονης μεταβλητότητας που σε σημαντικό βαθμό προέρχεται από τον κλάδο των αεροσκαφών. Αναλυτικότερα, βάσει των εποχικά προσαρμοσμένων στοιχείων, οι νέες παραγγελίες διαρκών αγαθών υποχώρησαν κατά 5,1% σε σχέση με το Νοέμβριο (Νοέμ. 15: -,5%) έναντι ανόδου τους κατά,% που γενικά αναμενόταν. Εξαιρουμένου του τομέα των μεταφορών, η εικόνα είναι παρόμοια καθώς παραμένει η συρρίκνωση (-1,%, Νοέμ. 15: -,5%). Στην αγορά κατοικίας, η ήπια αλλά σταθερή ανάκαμψη διατηρείται, τροφοδοτούμενη εν μέρει από τη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας. Πιο αναλυτικά, αρκετά αισιόδοξα παραμένουν τα μέλη της Ένωσης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) καθώς ο δείκτης που αποτυπώνει την εκτίμησή τους για τις τρέχουσες αλλά και τις προσδοκίες τους για τις μελλοντικές διατηρήθηκε τον Ιανουάριο στο πολύ ικανοποιητικό επίπεδο του Δεκεμβρίου (6), αν και χαμηλότερα από τη μέση εκτίμηση της αγοράς (6). Παράλληλα, συνεχίστηκε το Νοέμβριο η αξιοσημείωτη άνοδος των τιμών των κατοικιών. Ειδικότερα, βάσει του δείκτη S&P Case-Shiller, οι εποχικά προσαρμοσμένες τιμές στις μεγαλύτερες αμερικανικές πόλεις αυξήθηκαν συγκρινόμενες με ένα μήνα πριν κατά,9% (Οκτ. 15:,8%), ενώ σε ετήσια βάση κατά 5,8% (Οκτ. 15: 5,7%). Πρόδρομος Δείκτης Κατοικιών Jan- Jan- Jan- Jan-6 Jan-8 Jan-1 Jan-1 Jan-1 Jan-16 NAHB Leading Indicator (RHS) 1

13 Ιαν-8 Ιουν-8 Νοε-8 Απρ-9 Σεπ-9 Φεβ-1 Ιουλ-1 Δεκ-1 Μαϊ-11 Οκτ-11 Μαρ-1 Αυγ-1 Ιαν-13 Ιουν-13 Νοε-13 Απρ-1 Σεπ-1 Φεβ-15 Ιουλ-15 Δεκ-15 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΙΓΙΚΗ ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ KINA Άνοδος του πραγματικού ΑΕΠ κατά 6,8% το δ τρίμηνο του 15. Στο 6,9% συνολικά το 15. Μικρή επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής παραγωγής το Δεκέμβριο. Σημαντική συρρίκνωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κίνας τον Ιανουάριο. Οριακή επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου του πραγματικού ΑΕΠ καταγράφηκε το δ τρίμηνο του 15 επιτυγχάνοντας το στόχο του «7% περίπου» συνολικά για το 15. Συγκεκριμένα, σε ετήσια βάση, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 6,8% έναντι 6,9% το γ τρίμηνο και 7,% τα πρώτα τρίμηνα του έτους. Άρα, ο ρυθμός ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας το 15 διαμορφώθηκε στο 6,9% (1: 7,3%), ο χαμηλότερος από το 199. Τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης πέτυχε ο τριτογενής τομέας (8,3%), έπονταν ο δευτερογενής (6,%) και τελευταίος κατατάσσεται ο πρωτογενής (3,9%). Όσον αφορά το μέλλον, βάσει των νέων προβλέψεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, δεν αναμένεται απότομη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας καθώς αυτός θα διαμορφωθεί το 16 και το 17 στο 6,3% και 6,% αντίστοιχα. Η εν λόγω εξέλιξη θα αποτυπώνει κατά κύριο λόγο το χαμηλό ρυθμό αύξησης των επενδύσεων καθώς η οικονομία θα συνεχίζει τη μετάβασή της προς το νέο αναπτυξιακό πρότυπο. Επιβραδύνθηκε ελαφρά το Δεκέμβριο ο ρυθμός αύξησης τόσο των λιανικών πωλήσεων, όσο και της βιομηχανικής παραγωγής. Συνεπώς, οι έντονες ανησυχίες για απότομη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στην Κίνα δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Πιο αναλυτικά, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 11,1% ετησίως, όσο περίπου αναμενόταν, έναντι 11,% το Νοέμβριο. Συνεπώς, το 15 σε σχέση με το 1 αυξήθηκαν κατά 1,7% (1: 1,%). Ταυτόχρονα, ο δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε το Δεκέμβριο κατά 5,9% σε ετήσια βάση έναντι ανόδου του κατά 6,% που ήταν η μέση εκτίμηση της αγοράς και 6,% το Νοέμβριο. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε καθοριστικά η αύξηση της μεταποίησης (7,%). Όμως, σε επίπεδο έτους, ο ρυθμός αύξησης ήταν σημαντικά χαμηλότερος: 6,1% έναντι 8,3% το 1. Ένδειξη ότι η εικόνα στη βιομηχανική παραγωγή κατά το προσεχές διάστημα δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί σημαντικά μας παρέχει η εξέλιξη τον Ιανουάριο του πρόδρομου δείκτη Caixin PMI στον τομέα της μεταποίησης, που παραμένει για ενδέκατο διαδοχικό μήνα υπό του ορίου του 5, υποδηλώνοντας συρρίκνωση της μεταποίησης. Μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις σε επίπεδο μήνα κατέγραψαν τον Ιανουάριο τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Κίνας ως αποτέλεσμα της προσπάθειας της κεντρικής τράπεζας να στηρίξει τη συναλλαγματική ισοτιμία του γουάν. Ειδικότερα διαμορφώθηκαν στα $3.3,9 δισ., μειωμένα κατά $99,5 δισ. σε σχέση με το Δεκέμβριο, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από το Μάιο του Εξέλιξη βιομηχανικής παραγωγής & λιανικών πωλήσεων (ετήσια % μεταβολή) Πηγή: TR Datastream & Bloomberg Βιομηχανική παραγωγή Λιανικές πωλήσεις Εξέλιξη Συναλλαγματικών Διαθεσίμων Κίνας (σε δισ. $) Ιαν-1 Ιαν-3 Ιαν-5 Ιαν-7 Ιαν-9 Ιαν-11 Ιαν-13 Ιαν-15 13

14 ΙΑΠΩΝΙA Απροσδόκητη μείωση των επιτοκίων της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας σε αρνητικό έδαφος. Σταθερός παρέμεινε τον Δεκέμβριο ο βασικός δομικός πληθωρισμός. Συνεχίζεται η υποχώρηση της βιομηχανικής παραγωγής και των παραγγελιών τον Δεκέμβριο. Η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (ΚτΙ) στην πρώτη συνεδρίαση του έτους προχώρησε με οριακή ψηφοφορία (5-) σε μια απροσδόκητη μείωση των επιτοκίων σε αρνητικό έδαφος. Συγκεκριμένα, για επιλεγμένους τρεχούμενους λογαριασμούς που διατηρούν χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην κεντρική τράπεζα αποφάσισε επιτόκιο -,1%. Η ΚτΙ υπογράμμισε πως αν καταστεί απαραίτητο, θα εξετάσει περαιτέρω μείωση των επιτοκίων. Σημειώνεται πως ήταν η πρώτη μεταβολή επιτοκίων της ΚτΙ από τον Οκτώβριο του 1. Επιπλέον, επέκτεινε στο πρώτο μισό του 17 το χρονοδιάγραμμά για επίτευξη του στόχου του % για τον πληθωρισμό. Παράλληλα, διατήρησε τη δέσμευσή της για αγορά 8 τρισ. γιεν το χρόνο, κρατικών ομολόγων και στοιχείων ενεργητικού υψηλότερου κινδύνου. Σημειώνεται, πως εξαιτίας της απόφασης των αρνητικών επιτοκίων το ιαπωνικό υπουργείο οικονομικών ακύρωσε την προγραμματισμένη προσφορά κάποιων 1ετών κρατικών ομολόγων για ιδιώτες επενδυτές προκειμένου να αποφευχθούν αρνητικές αποδόσεις. ΤτΙ: Σύνολο Ενεργητικού (τρισ. γιεν) Πηγή: TR Datastream & Bloomberg Ο βασικός δομικός πληθωρισμός (εξ. νωπών τροφίμων) παρέμεινε τον Δεκέμβριο στο,1% ενώ ο δομικός πληθωρισμός (εξ. τροφίμων και ενέργειας) σημείωσε μικρή υποχώρηση στο,8% (Νοέμ.15:,9%). Παράλληλα, μικρή μείωση στο,% σημείωσε ο γενικός πληθωρισμός (Νοέμ.15:,3%). Επιπλέον, υποχώρηση σημειώθηκε τον Ιανουάριο στον πληθωρισμό της περιοχής του Τόκιο. Συγκεκριμένα, ο βασικός δομικός πληθωρισμός (εξ. νωπών τροφίμων) του Ιανουαρίου στο Τόκιο υποχώρησε στο -,1% (Δεκ.15:,1%), ο δομικός πληθωρισμός (εξ. τροφίμων και ενέργειας) υποχώρησε στο,% (Δεκ.15:,6%) ενώ ο γενικός πληθωρισμός υποχώρησε στο -,3% (Δεκ. 15:,1%). Πληθωρισμός Αρνητικά είναι τα στοιχεία για τον τομέα της βιομηχανίας. Η βιομηχανική παραγωγή σημείωσε συρρίκνωση τον Δεκέμβριο σε μηνιαία βάση -1,% (Νοέμ.15: -,9%) και σε ετήσια -1,6% (Νοέμ.15:,%). Παράλληλα, μείωση 5,7% σημείωσαν τον Δεκέμβριο σε ετήσια βάση οι παραγγελίες μηχανολογικού εξοπλισμού (Νοέμ.15: -17,7%). Επιπλέον, μικρή μείωση σημείωσε τον Ιανουάριο ο πρόδρομος δείκτης Nikkei PMI στη μεταποίηση υποχωρώντας στις 5,3 μον. (Δεκ.15: 5,6 μον). 1

15 Ημερομηνία Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα ΗΠΑ Περίοδος Αναφοράς 1//16 Εκτέλεση Προϋπολογισμού Ιανουάριος 16 1//16 Λιανικές Πωλήσεις Ιανουάριος 16 1//16 Εταιρικά αποθέματα Δεκέμβριος 15 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή Φεβρουάριος 16 1//16 (Παν/μιο Μίσιγκαν) (1η εκτ.) 16//16 Πρόδρομος Δείκτης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) Φεβρουάριος 16 17//16 Στοιχεία Ενάρξεων Ανέγερσης Νέων Κατοικιών Ιανουάριος 16 17//16 Δείκτης Τιμών Παραγωγού Ιανουάριος 16 17//16 Βιομηχανική Παραγωγή Ιανουάριος 16 17//16 Δημοσίευση Πρακτικών Συνεδρίασης Fed - 19//16 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ιανουάριος 16 ΕΥΡΩΖΩΝΗ 1//16 Βιομηχανική Παραγωγή Δεκέμβριος 15 1//16 ΑΕΠ Εθνικοί Λογαριασμοί Δ Τρίμηνο (1η εκτ.) 15//16 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Δεκέμβριος 15 17//16 Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές Δεκέμβριος 15 19//16 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Φεβρουάριος 16(1η εκτ.) ΕΛΛΑΔΑ 9//16 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής Δεκέμβριος 15 11//16 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Νοέμβριος 15 1//16 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία Δεκέμβριος 15 1//16 Οικοδομική Δραστηριότητα Νοέμβριος 15 1//16 ΑΕΠ Εθνικοί Λογαριασμοί Δ Τρίμηνο (1η εκτ.) 17//16 Εθνικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ιανουάριος 16 17//16 Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ιανουάριος 16 19//16 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Δεκέμβριος 15 19//16 Ισοζύγιο Πληρωμών Δεκέμβριος 15 15

16 Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική Λεκκός Ηλίας Chief Economist Παπιώτη Λιάνα Secretary Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Manager Αγγελοπούλου Αναστασία Economist Ανεπτυγμένες Οικονομίες Πατίκης Βασίλειος Head Αρακελιάν Βένη Senior Economist 1639 Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst Κωνσταντού Ευαγγελία Junior Economic Analyst Αναπτυσσόμενες Οικονομίες Ρότσικα Δημητρία Economist 1639 Γιαννακίδης Χαρίλαος Junior Economic Analyst Κλαδικές Μελέτες Βλάχου Παρασκευή Economic Analyst Δεσμικές και Εποπτικές Εξελίξεις Λεβεντάκης Αρτέμης Senior Economist Μαργαρίτη Κωνσταντίνα Junior Economic Analyst

17 Disclaimer: Το παρόν έντυπο εκδόθηκε από την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς (εφεξής η «Τράπεζα»), η οποία εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, και αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση τρίτων χωρίς να υπάρχει υποχρέωση προς τούτο από το συντάκτη του. Το παρόν κείμενο ή μέρος του δεν μπορεί να αναπαραχθεί με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκριση από τον συντάκτη του. Οι περιλαμβανόμενες στο παρόν πληροφορίες ή απόψεις απευθύνονται σε υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες με γενικό τρόπο, χωρίς να έχουν λάβει υπ' όψιν τις εξατομικευμένες περιστάσεις, τους επενδυτικούς στόχους, την οικονομική δυνατότητα και την πείρα ή γνώση των πιθανών παραληπτών του παρόντος και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόταση ή προσφορά για τη διενέργεια συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα ή νομίσματα, ούτε ως σύσταση ή συμβουλή για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων σχετικά με αυτά. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα παραπάνω, ο λήπτης της παρούσας πληροφόρησης πρέπει να προχωρήσει στη δική του έρευνα, ανάλυση και επιβεβαίωση της πληροφορίας που περιέχεται σε αυτό το κείμενο και να αναζητήσει ανεξάρτητες νομικές, φορολογικές και επενδυτικές συμβουλές από επαγγελματίες, πριν προχωρήσει στη λήψη της επενδυτικής του απόφασης. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που η Τράπεζα θεωρεί αξιόπιστες και παρατίθενται αυτούσιες, αλλά η Τράπεζα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακρίβεια και πληρότητά τους. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία (τιμές κλεισίματος) και υπόκεινται σε μεταβολές χωρίς ειδοποίηση. H Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ανωτέρω, η Τράπεζα, τα Μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου και τα υπεύθυνα πρόσωπα ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνουν ως προς τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν ή/και την έκβαση τυχόν επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σύμφωνα με αυτές. Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του Ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα, τα υπεύθυνα πρόσωπα ή/και οι εταιρείες του Ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκεινται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά στη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος εντύπου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή ή την απόκτηση λοιπών κινητών αξιών. β) Ενδέχεται να παρέχουν έναντι αμοιβής υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους τυχόν παρέχονται με το παρόν πληροφορίες. γ) Ενδέχεται να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να αποκτούν άλλους τίτλους εκδόσεως των εν λόγω εκδοτών ή να έλκουν άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχουν υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους τυχόν αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Ενδεχομένως να έχουν εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν. Η Τράπεζα και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου της έχουν θεσπίσει, εφαρμόζουν και διατηρούν αποτελεσματική πολιτική, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία καταστάσεων συγκρούσεως συμφερόντων και τη διάδοση των κάθε είδους πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών ("σινικά τείχη"), καθώς επίσης συμμορφώνονται διαρκώς με τις προβλέψεις και τους κανονισμούς σχετικά με τις προνομιακές πληροφορίες και την κατάχρηση αγοράς. Επίσης, η Τράπεζα βεβαιώνει ότι δεν έχει οποιουδήποτε είδους συμφέρον ή σύγκρουση συμφερόντων με α) οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας και β) με οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας, αλλά που είχαν πρόσβαση στην παρούσα έρευνα πριν από τη δημοσιοποίησή της. Ρητά επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις που περιγράφονται στο παρόν έντυπο εμπεριέχουν επενδυτικούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος απώλειας του επενδεδυμένου κεφαλαίου. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, β) εφόσον τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν προσομοίωση προηγούμενων επιδόσεων, οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, γ) η απόδοση ενδέχεται να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από συναλλαγματικές διακυμάνσεις, σε περίπτωση που τα αριθμητικά στοιχεία είναι εκπεφρασμένα σε ξένο (πλην του ευρώ) νόμισμα, δ) οι τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, ε) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Η διανομή του παρόντος εντύπου εκτός Ελλάδος ή/και σε πρόσωπα διεπόμενα από αλλοδαπό δίκαιο μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς ή απαγορεύσεις σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, ο παραλήπτης του παρόντος καλείται να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία, ώστε να διερευνήσει τυχόν τέτοιους περιορισμούς ή/και απαγορεύσεις. 17