vai yo mer yhvh el-mo sheh ve 'el-a ha ron be 'e retz mitz ra yim le mor. wayyöº mer yhwh( ädönäy) el-möšè wü e l- ahárön Bü eºrec micraºyim lë mör

Transcript

1 EXODUS 12 1 And Yahowah spoke unto Moses and Aaron in the land of Egypt, saying: 1 ויאמר יהוה אל משה ואל אהרן בארץ מצרים לאמר vai yo mer yhvh el-mo sheh ve 'el-a ha ron be 'e retz mitz ra yim le mor. בּ א ר ץ מ צ ר י ם ל אמ ר 1 ו יּ אמ ר י הו ה א ל מ שׁ ה ו א ל א ה ר ן wayyöº mer yhwh( ädönäy) el-möšè wü e l- ahárön Bü eºrec micraºyim lë mör 1 ειπεν δε (יהוה) κυριος προς μωυσην και ααρων εν γη αιγυπτου λεγων eipen de kurios(yhvh) pros mōusēn kai aarōn en gē aiguptou legōn 2 'This month shall be unto you the beginning of months; it shall be the first month of the year to you. 2 החדש הזה לכם ראש חדשים ראשון הוא לכם לחדשי השנה ha cho desh haz zeh la chem rosh cho da shim ri sho vn hu la chem le cha de shei ha sha nah. 2 ה ח ד שׁ ה זּ ה ל כ ם ר אשׁ ח ד שׁ ים ר אשׁ וֹן הוּא ל כ ם ל ח ד שׁ י ה שּׁ נ ה hahöºdeš hazzè läkem rö š Hódäšîm ri šôn hû läkem lühodšê haššänâ 2 ο μην ουτος υμιν αρχη μηνων πρωτος εστιν υμιν εν τοις μησιν του ενιαυτου o mēn outos umin archē mēnōn prōtos estin umin en tois mēsin tou eniautou 3 Speak ye unto all the congregation of Israel, saying: In the tenth day of this month they shall take to them every man a lamb, according to their fathers' houses, a lamb for a household; 3 דברו אל כל עדת ישראל לאמר בעשר לחדש הזה ויקחו להם איש שה לבית אבת שה לבית dab be ru el-kol-a dat yis ra 'el le mor be 'a sor la cho desh haz zeh ve yik chu la hem ish seh le veit-a vot seh lab ba yit. 1

2 3 דּ בּ ר וּ א ל כּ ל ע ד ת י שׂ ר א ל ל אמ ר בּ ע שׂ ר ל ח ד שׁ ה זּ ה ו י ק ח וּ ל ה ם א ישׁ שׂ ה ל ב ית א ב ת שׂ ה ל בּ י ת DaBBürû e l-kol-`ádat yisrä ël lë mör Be`äSör lahöºdeš hazzè wüyiqhû lähem îš Sè lübêt- äböt Sè labbäºyit 3 λαλησον προς πασαν συναγωγην υιων ισραηλ λεγων τη δεκατη του μηνος τουτου λαβετωσαν εκαστος προβατον κατ' οικους πατριων εκαστος προβατον κατ' οικιαν lalēson pros pasan sunagōgēn uiōn israēl legōn tē dekatē tou mēnos toutou labetōsan ekastos probaton kat' oikous patriōn ekastos probaton kat' oikian 4 and if the household be too little for a lamb, then shall he and his neighbour next unto his house take one according to the number of the souls; according to every man's eating ye shall make your count for the lamb. 4 ואם ימעט הבית מהית משה ולקח הוא ושכנו הקרב אל ביתו במכסת נפשת איש לפי אכלו תכסו על השה ve 'im-yim 'at hab ba yit mih yot mis seh ve la kach hu u she che nov hak ka rov el-bei tov be mich sat ne fa shot ish le fi a che lov ta chos su al-has seh. 4 ו א ם י מ ע ט ה בּ י ת מ ה י ת מ שּׂ ה ו ל ק ח ה וּא וּשׁ כ נ וֹ ה קּ ר ב א ל בּ ית וֹ בּ מ כ ס ת נ פ שׁ ת א ישׁ ל פ תּ כ סּוּ ע ל ה שּׂ ה י א כ ל וֹ wü im-yim`a habbayìt mihyöt missè wüläqah hû ûšükënô haqqäröb el-bêtô Bümiksat nüpäšöt îš lüpî oklô Täköºssû `al-hassè 4 εαν δε ολιγοστοι ωσιν οι εν τη οικια ωστε μη ικανους ειναι εις προβατον συλλημψεται μεθ' εαυτου τον γειτονα τον πλησιον αυτου κατα αριθμον ψυχων εκαστος το αρκουν αυτω συναριθμησεται εις προβατον ean de oligostoi ōsin oi en tē oikia ōste mē ikanous einai eis probaton sungēmpsetai meth' eautou ton geitona ton plēsion autou kata arithmon psuchōn ekastos to arkoun autō sunarithmēsetai eis probaton 5 Your lamb shall be without blemish, a male of the first year; ye shall take it from the sheep, or from the goats; 5 שה תמים זכר בן שנה יהיה לכם מן הכבשים ומן העזים תקחו 2

3 seh ta mim za char ben-sha nah yih yeh la chem min-hak ke va sim u min-ha 'iz zim tik ka chu. 5 שׂ ה ת מ ים ז כ ר בּ ן שׁ נ ה י ה י ה ל כ ם מ ן ה כּ ב שׂ ים וּמ ן ה ע זּ ים תּ קּ חוּ Sè tämîm zäkär Ben-šänâ yihyè läkem min-hakkübäsîm ûmin-hä`izzîm TiqqäºHû 5 προβατον τελειον αρσεν ενιαυσιον εσται υμιν απο των αρνων και των εριφων λημψεσθε probaton teleion arsen eniausion estai umin apo tōn arnōn kai tōn eriphōn lēmpsesthe 6 and ye shall keep it unto the fourteenth day of the same month; and the whole assembly of the congregation of Israel shall kill it at dusk. 6 והיה לכם למשמרת עד ארבעה עשר יום לחדש הזה ושחטו אתו כל בין הערבים קהל עדת ישראל ve ha yah la chem le mish me ret ad ar ba 'ah a sar yo vm la cho desh haz zeh ve sha cha tu o tov kol ke hal a dat-yis ra 'el bein ha 'ar ba yim. 6 ו ה י ה ל כ ם ל מ שׁ מ ר ת ע ד א ר בּ ע ה ע שׂ ר י וֹם ל ח ד שׁ ה זּ ה בּ ין ה ע ר בּ י ם ו שׁ ח ט וּ א ת וֹ כּ ל ק ה ל ע ד ת י שׂ ר א ל wühäyâ läkem lümišmeºret `ad arbä`â `äsär yôm lahöºdeš hazzè wüšähá û ötô Köl qühal `áda t-yisrä ël Bên hä`arbäºyim 6 και εσται υμιν διατετηρημενον εως της τεσσαρεσκαιδεκατης του μηνος τουτου και σφαξουσιν αυτο παν το πληθος συναγωγης υιων ισραηλ προς εσπεραν kai estai umin diatetērēmenon eōs tēs tessareskaidekatēs tou mēnos toutou kai sphaξousin auto pan to plēthos sunagōgēs uiōn israēl pros esperan 7 And they shall take of the blood, and put it on the two side-posts and on the lintel, upon the houses wherein they shall eat it. 7 ולקחו מן הדם ונתנו על שתי המזוזת ועל המשקוף על הבתים אשר יאכלו אתו בהם ve la ke chu min-had dam ve na te nu al-she tei ham me zu zot ve 'al-ham mash ko vf al hab bat tim a sher-yo che lu o tov ba hem. 3

4 7 ו ל ק חוּ מ ן ה דּ ם ו נ ת נ וּ ע ל שׁ תּ י ה מּ זוּז ת ו ע ל ה מּ שׁ ק וֹף ע ל ה בּ תּ ים א שׁ ר י אכ ל וּ א ת וֹ בּ ה ם wülä qhû min-haddäm wünä tnû `al-štê hammüzûzöt wü`al-hammašqôp `al habbäºttîºm ášer-yö külû ötô Bähem 7 και λημψονται απο του αιματος και θησουσιν επι των δυο σταθμων και επι την φλιαν εν τοις οικοις εν οις εαν φαγωσιν αυτα εν αυτοις kai lēmpsontai apo tou aimatos kai thēsousin epi tōn duo stathmōn kai epi tēn phlian en tois oikois en ois ean phagōsin auta en autois 8 And they shall eat the flesh in that night, roast with fire, and unleavened bread; with bitter herbs they shall eat it. 8 ואכלו את הבשר בלילה הזה צלי אש ומצות על מררים יאכלהו ve 'a che lu et-hab ba sar bal lay lah haz zeh tze li-esh u ma tzo vt al-me ro rim yo che lu hu. 8 ו א כ ל וּ א ת ה בּ שׂ ר בּ לּ י ל ה ה זּ ה צ ל י א שׁ וּמ צּ וֹת ע ל מ ר ר ים י אכ ל הוּ wü äklû et-habbäsär Ballaºylâ hazzè cülî- ëš ûmaccôt `al-mürörîm yö küluºhû 8 και φαγονται τα κρεα τη νυκτι ταυτη οπτα πυρι και αζυμα επι πικριδων εδονται kai phagontai ta krea tē nukti tautē opta puri kai azuma epi pikridōn edontai 9 Eat not of it raw, nor sodden at all with water, but roast with fire; its head with its legs and with the inwards thereof. 9 אל תאכלו ממנו נא ובשל מבשל במים כי אם צלי אש ראשו על כרעיו ועל קרבו al-to che lu mim men nu na u va shel me vu shal bam ma yim ki im-tze li-esh ro shov al-ke ra 'av ve 'al-kir bov. 9 א ל תּ אכ ל וּ מ מּ נּוּ נ א וּב שׁ ל מ ב שּׁ ל בּ מּ י ם כּ י א ם צ ל י א שׁ ר אשׁ וֹ ע ל כּ ר ע יו ו ע ל ק ר בּ וֹ 4

5 al-tö külû mimmeºnnû nä ûbäšël mübuššäl Bammäºyim Kî im-cülî- ëš rö šô `al-kürä`äyw wü`al-qirbô 9 ουκ εδεσθε απ' αυτων ωμον ουδε ηψημενον εν υδατι αλλ' η οπτα πυρι κεφαλην συν τοις ποσιν και τοις ενδοσθιοις ouk edesthe ap' autōn ōmon oude ēpsēmenon en udati ang' ē opta puri kephalēn sun tois posin kai tois endosthiois 10 And ye shall let nothing of it remain until the morning; but that which remaineth of it until the morning ye shall burn with fire. 10 ולא תותירו ממנו עד בקר והנתר ממנו עד בקר באש תשרפו ve lo-to v ti ru mim men nu ad-bo ker ve han no tar mim men nu ad-bo ker ba 'esh tis ro fu. 10 ו ל א תוֹת ירוּ מ מּ נּוּ ע ד בּ ק ר ו ה נּ ת ר מ מּ נּוּ ע ד בּ ק ר בּ א שׁ תּ שׂ ר פוּ wülö -tôtîºrû mimmeºnnû `ad-böºqer wühannötär mimmeºnnû `ad-böºqer Bä ëš TiSröºpû 10 ουκ απολειψετε απ' αυτου εως πρωι και οστουν ου συντριψετε απ' αυτου τα δε καταλειπομενα απ' αυτου εως πρωι εν πυρι κατακαυσετε ouk apoleipsete ap' autou eōs prōi kai ostoun ou suntripsete ap' autou ta de kataleipomena ap' autou eōs prōi en puri katakausete 11 And thus shall ye eat it: with your loins girded, your shoes on your feet, and your staff in your hand; and ye shall eat it in haste - it is Yahowah s passover. 11 וככה תאכלו אתו מתניכם חגרים נעליכם ברגליכם ומקלכם בידכם ואכלתם אתו בחפזון פסח הוא ליהוה ve cha chah to che lu o tov ma te nei chem cha gu rim na 'a lei chem be rag lei chem u mak kel chem be yed chem va 'a chal tem o tov be chip pa zo vn pe sach hu lyhvh. 11 ו כ כ ה תּ אכ ל וּ א תוֹ מ ת נ יכ ם ח ג ר ים נ ע ל יכ ם בּ ר ג ל יכ ם וּמ קּ ל כ ם בּ י ד כ ם ו א כ ל תּ ם א תוֹ בּ ח פּ ז וֹן פּ ס ח ה וּא ל יהו ה 5

6 wükäkâ Tö külû ötô motnêkem Hágùrîm na `álêkem Büraglêkem ûmaqqelkem Büyedkem wa ákaltem ötô BüHiPPäzôn PeºsaH hû lyhwh(la dönäy) 11 ουτως δε φαγεσθε αυτο αι οσφυες υμων περιεζωσμεναι και τα υποδηματα εν τοις ποσιν υμων και αι (יהוה) κυριω βακτηριαι εν ταις χερσιν υμων και εδεσθε αυτο μετα σπουδης πασχα εστιν outōs de phagesthe auto ai osphues umōn periezōsmenai kai ta upodēmata en tois posin umōn kai ai baktēriai en tais chersin umōn kai edesthe auto meta spoudēs pascha estin kuriō(yhvh) 12 For I will go through the land of Egypt in that night, and will smite all the first-born in the land of Egypt, both man and beast; and against all the gods of Egypt I will execute judgments: I am Yahowah. 12 ועברתי בארץ מצרים בלילה הזה והכיתי כל בכור בארץ מצרים מאדם ועד בהמה ובכל אלהי מצרים אעשה שפטים אני יהוה ve 'a var ti ve 'e retz-mitz ra yim bal lay lah haz zeh ve hik kei ti chol-be cho vr be 'e retz mitz ra yim me 'a dam ve 'ad-be he mah u ve chol-e lo hei mitz ra yim e 'e seh she fa tim a ni yhvh. '! Y + ) K! 12 ו ע ב ר תּ י ב א ר ץ מ צ ר י ם בּ לּ י ל ה ה זּ ה ו ה כּ ית י כ ל בּ כוֹר בּ א ר ץ מ צ ר י ם מ א ד ם ו ע ד בּ ה מ מ צ ר י ם א ע שׂ ה שׁ פ ט ים א נ י י הו ה wü`äbartî bü e rec-micrayìm Ballaºylâ hazzè wühikkêtî kol-bükôr Bü eºrec micraºyim më ädäm wü`ad-bühëmâ ûbükol- élöhê micraºyim e `ésè šüpä îm ánî yhwh( ädönäy) 12 και διελευσομαι εν γη αιγυπτω εν τη νυκτι ταυτη και παταξω παν πρωτοτοκον εν γη αιγυπτω απο ανθρωπου (יהוה) κυριος εως κτηνους και εν πασι τοις θεοις των αιγυπτιων ποιησω την εκδικησιν εγω dieleusomai en gē aiguptō en tē nukti tautē kai pataξō pan prōtotokon en gē aiguptō apo anthrōpou eōs ktēnous kai en pasi tois theois tōn aiguptiōn poiēsō tēn ekdikēsin egō kurios(yhvh) 13 And the blood shall be to you for a token upon the houses where ye are; and when I see the blood, I will pass over you, and there shall no plague be upon you to destroy you, when I smite the land of Egypt. 13 והיה הדם לכם לאת על הבתים אשר אתם שם וראיתי את הדם ופסחתי עלכם ולא יהיה בכם נגף למשחית בהכתי בארץ מצרים ve ha yah had dam la chem le 'ot al hab bat tim a sher at tem sham ve ra 'i ti et-had dam u fa sach ti a le chem ve lo-yih yeh va chem ne gef le mash chit be hak ko ti be 'e retz mitz ra yim. 6

7 13 ו ה י ה ה דּ ם ל כ ם ל א ת ע ל ה בּ תּ ים א שׁ ר א תּ ם שׁ ם ו ר א ית י א ת ה דּ ם וּפ ס ח תּ י ע ל כ ם ו ל א י ה י ה ב כ ם נ ג ף ל מ שׁ ח ית בּ ה כּ ת י בּ א ר ץ מ צ ר י ם wühäyâ haddäm läkem lü öt `al habbättîm ášer attem šäm würä îºtî et-haddäm ûpäsahtî `álëkem wülö -yi hyè bäkem neºgep lümašhît BühaKKötî Bü eºrec micräºyim 13 και εσται το αιμα υμιν εν σημειω επι των οικιων εν αις υμεις εστε εκει και οψομαι το αιμα και σκεπασω υμας και ουκ εσται εν υμιν πληγη του εκτριβηναι οταν παιω εν γη αιγυπτω kai estai to aima umin en sēmeiō epi tōn oikiōn en ais umeis este ekei kai opsomai to aima kai skepasō umas kai ouk estai en umin plēgē tou ektribēnai otan paiō en gē aiguptō 14 And this day shall be unto you for a memorial, and ye shall keep it a feast to Yahowah; throughout your generations ye shall keep it a feast by an ordinance for ever. 14 והיה היום הזה לכם לזכרון וחגתם אתו חג ליהוה לדרתיכם חקת עולם תחגהו ve ha yah hai yo vm haz zeh la chem le zik ka ro vn ve chag go tem o tov chag lyhvh le do ro tei chem chuk kat o v lam te chag gu hu. 14 ו ה י ה ה יּ וֹם ה זּ ה ל כ ם ל ז כּ ר וֹן ו ח גּ ת ם א ת וֹ ח ג ל יהו ה ל ד ר ת יכ ם ח קּ ת עוֹל ם תּ ח גּ הוּ wühäyâ hayyôm hazzè läkem lüzikkärôn wühaggötem ötô Hag lyhwh(la dönäy) lüdöröºtêkeºm Huqqat `ôläm TüHoGGuºhû 14 και εσται η ημερα υμιν αυτη μνημοσυνον και εορτασετε αυτην εορτην (יהוה) κυριω εις πασας τας γενεας υμων νομιμον αιωνιον εορτασετε αυτην kai estai ē ēmera umin autē mnēmosunon kai eortasete autēn eortēn kuriō(yhvh) eis pasas tas geneas umōn nomimon aiōnion eortasete autēn 15 Seven days shall ye eat unleavened bread; howbeit the first day ye shall put away leaven out of your houses; for whosoever eateth leavened bread from the first day until the seventh day, that soul shall be cut off from Israel. 15 שבעת ימים מצות תאכלו אך ביום הראשון תשביתו שאר מבתיכם כי כל אכל חמץ ונכרתה הנפש ההוא מישראל מיום הראשן עד יום השבעי 7

8 shiv 'at ya mim ma tzo vt to che lu ach bai yo vm ha ri sho vn tash bi tu se 'or mib bat tei chem ki kol-o chel cha metz ve nich re tah han ne fesh ha hi v mi yis ra 'el mi yo vm ha ri shon ad-yo vm ha she vi 'i.! = : ) 1#7 / y %+ ) +V ' V- )' r k C / : xj K=' C fk0lv f :! - LQCT 15 שׁ ב ע ת י מ ים מ צּ וֹת תּ אכ לוּ ה נּ פ שׁ ה ה וא מ יּ שׂ ר א ל מ יּ וֹם ה ר אשׁ ן ע ד י וֹם ה שּׁ ב ע י šib`at yämîm maccôt Tö këºlû ak Bayyôm häri šôn TašBîºtû SSü ör mibbättêkem Kî Kol- ökël Hämëc wünikrütâ hanneºpeš hahiw miyyisrä ël miyyôm häri šön `ad-yôm haššübì`î 15 επτα ημερας αζυμα εδεσθε απο δε της ημερας της πρωτης αφανιειτε ζυμην εκ των οικιων υμων πας ος αν φαγη ζυμην εξολεθρευθησεται η ψυχη εκεινη εξ ισραηλ απο της ημερας της πρωτης εως της ημερας της εβδομης epta ēmeras azuma edesthe apo de tēs ēmeras tēs prōtēs aphanieite zumēn ek tōn oikiōn umōn pas os an phagē zumēn eξolethreuthēsetai ē psuchē ekeinē eξ israēl apo tēs ēmeras tēs prōtēs eōs tēs ēmeras tēs ebdomēs 16 And in the first day there shall be to you a holy convocation, and in the seventh day a holy convocation; no manner of work shall be done in them, save that which every man must eat, that only may be done by you. 16 וביום הראשון מקרא קדש וביום השביעי מקרא קדש יהיה לכם כל מלאכה לא יעשה בהם אך אשר יאכל לכל נפש הוא לבדו יעשה לכם u vai yo vm ha ri sho vn mik ra-ko desh u vai yo vm ha she vi 'i mik ra-ko desh yih yeh la chem kol-me la chah lo-ye 'a seh va hem ach a sher ye 'a chel le chol-ne fesh hu le vad dov ye 'a seh la chem. 16 T -! v וּב יּ וֹם ה ר אשׁוֹן מ ק ר א ק ד שׁ וּב יּוֹם ה שּׁ ב יע י מ ק ר א ק ד שׁ י ה י ה ל כ ם כּ ל מ ל אכ ה ל א י ע שׂ ה א שׁ ר י א כ ל ל כ ל נ פ שׁ ה וּא ל ב דּ וֹ י ע שׂ ה ל כ ם ûbayyôm häri šôn miqrä -qöºdeš ûbayyôm haššübî`î miqrä -qöºdeš yihyè läkem Kol-mülä kâ lö -yë`äsè bähem ak ášer yë äkël lükol-neºpeš hû lübaddô yë`äsè läkem 16 και η ημερα η πρωτη κληθησεται αγια και η ημερα η εβδομη κλητη αγια εσται υμιν παν εργον λατρευτον ου ποιησετε εν αυταις πλην οσα ποιηθησεται παση ψυχη τουτο μονον ποιηθησεται υμιν kai ē ēmera ē prōtē klēthēsetai agia kai ē ēmera ē ebdomē klētē agia estai umin pan ergon latreuton ou poiēsete en autais plēn osa poiēthēsetai pasē psuchē touto monon poiēthēsetai umin 8

9 17 And ye shall observe the feast of unleavened bread; for in this selfsame day have I brought your hosts out of the land of Egypt; therefore shall ye observe this day throughout your generations by an ordinance for ever. 17 ושמרתם את המצות כי בעצם היום הזה הוצאתי את צבאותיכם מארץ מצרים ושמרתם את היום הזה לדרתיכם חקת עולם u she mar tem et-ham ma tzo vt ki be 'e tzem hai yo vm haz zeh ho v tze ti et-tziv 'o v tei chem me 'e retz mitz ra yim u she mar tem et-hai yo vm haz zeh le do ro tei chem chuk kat o v lam. 17 וּשׁ מ ר תּ ם א ת ה מּ צּוֹת כּ י בּ ע צ ם ה יּ וֹם ה זּ ה הוֹצ את י א ת צ ב אוֹת יכ ם מ א ר ץ מ צ ר י ם וּשׁ מ ר תּ א ת ה יּ וֹם ה זּ ה ל ד ר ת יכ ם ח קּ ת עוֹל ם ם ûšümartem et-hammaccôt Kî Bü`eºcem hayyôm hazzè hôcëº tî et-cib ôtêkem më eºrec micräºyim ûšümartem et-hayyôm hazzè lüdörötêkem Huqqat `ôläm 17 και φυλαξεσθε την εντολην ταυτην εν γαρ τη ημερα ταυτη εξαξω την δυναμιν υμων εκ γης αιγυπτου και ποιησετε την ημεραν ταυτην εις γενεας υμων νομιμον αιωνιον kai phulaξesthe tēn entolēn tautēn en gar tē ēmera tautē eξaξō tēn dunamin umōn ek gēs aiguptou kai poiēsete tēn ēmeran tautēn eis geneas umōn nomimon aiōnion 18 In the first month, on the fourteenth day of the month at even, ye shall eat unleavened bread, until the one and twentieth day of the month at even. 18 בראשן בארבעה עשר יום לחדש בערב תאכלו מצת עד יום האחד ועשרים לחדש בערב ba ri shon be 'ar ba 'ah a sar yo vm la cho desh ba 'e rev to che lu ma tzot ad yo vm ha 'e chad ve 'es rim la cho desh ba 'a rev. ת ע ד 18 בּ ר אשׁ ן בּ א ר בּ ע ה ע שׂ ר י וֹם ל ח ד שׁ בּ ע ר ב תּ אכ ל וּ מ צּ י וֹם ה א ח ד ו ע שׂ ר ים ל ח ד שׁ בּ ע ר ב Bäri šön Bü arbä`â `äsär yôm lahöºdeš Bä`eºreb Tö külû maccöt `ad yôm hä ehäd wü`esrîm lahöºdeš Bä`äºreb 18 εναρχομενου τη τεσσαρεσκαιδεκατη ημερα του μηνος του πρωτου αφ' εσπερας εδεσθε αζυμα εως ημερας μιας και εικαδος του μηνος εως εσπερας enarchomenou tē tessareskaidekatē ēmera tou mēnos tou prōtou aph' esperas edesthe azuma eōs 9

10 ēmeras mias kai eikados tou mēnos eōs esperas 19 Seven days shall there be no leaven found in your houses; for whosoever eateth that which is leavened, that soul shall be cut off from the congregation of Israel, whether he be a sojourner, or one that is born in the land. 19 שבעת ימים שאר לא ימצא בבתיכם כי כל אכל מחמצת ונכרתה הנפש ההוא מעדת ישראל בגר ובאזרח הארץ shiv 'at ya mim se 'or lo yim ma tze be vat tei chem ki kol-o chel mach me tzet ve nich re tah han ne fesh ha hi v me 'a dat yis ra 'el bag ger u ve 'ez rach ha 'a retz. 19 שׁ ב ע ת י מ ים שׂ א ר ל א י מּ צ א בּ ב תּ יכ ם כּ י כּ ל א כ ל מ ח מ צ ת ו נ כ ר ת ה ה נּ פ שׁ ה ה וא מ ע ד ת י שׂ ר א ל בּ גּ ר וּב א ז ר ח ה א ר ץ šib`at yämîm Sü ör lö yimmäcë BübäTTêkem Kî Kol- ökël mahmeºcet wünikrütâ hanneºpeš hahiw më`ádat yisrä ël BaGGër ûbü ezrah hä äºrec 19 επτα ημερας ζυμη ουχ ευρεθησεται εν ταις οικιαις υμων πας ος αν φαγη ζυμωτον εξολεθρευθησεται η ψυχη εκεινη εκ συναγωγης ισραηλ εν τε τοις γειωραις και αυτοχθοσιν της γης epta ēmeras zumē ouch eurethēsetai en tais oikiais umōn pas os an phagē zumōton eξolethreuthēsetai ē psuchē ekeinē ek sunagōgēs israēl en te tois geiōrais kai autochthosin tēs gēs 20 Ye shall eat nothing leavened; in all your habitations shall ye eat unleavened bread.' 20 כל מחמצת לא תאכלו בכל מושבתיכם תאכלו מצות ף kol-mach me tzet lo to che lu be chol mo vsh vo tei chem to che lu ma tzo vt. f 20 כּ ל מ ח מ צ ת ל א ת אכ לוּ בּ כ ל מוֹשׁ ב ת יכ ם תּ אכ ל וּ מ צּ וֹת פ Kol-maHmeºcet lö tö këºlû Büköl môšböºtêkeºm Tö külû maccôt P 20 παν ζυμωτον ουκ εδεσθε εν παντι δε κατοικητηριω υμων εδεσθε αζυμα pan zumōton ouk edesthe en panti de katoikētēriō umōn edesthe azuma 10

11 21 Then Moses called for all the elders of Israel, and said unto them: 'Draw out, and take you lambs according to your families, and kill the passover lamb. 21 ויקרא משה לכל זקני ישראל ויאמר אלהם משכו וקחו לכם צאן למשפחתיכם ושחטו הפסח vai yik ra mo sheh le chol-zik nei yis ra 'el vai yo mer a le hem mish chu u ke chu la chem tzon le mish pe cho tei chem ve sha cha tu hap pa sach. 21 ו יּ ק ר א מ שׁ ה ל כ ל ז ק נ י י שׂ ר א ל ו יּ אמ ר א ל ה ם מ שׁ כ וּ וּק ח וּ ל כ ם צ אן ל מ שׁ פּ ח ת יכ ם ו שׁ ח ט וּ ה פּ ס ח wayyiqrä möšè lükol-ziqnê yisrä ël wayyöº mer álëhem mi škû ûqühû läkem cö n lümišpühötêkem wüšahá û happäºsah 21 εκαλεσεν δε μωυσης πασαν γερουσιαν υιων ισραηλ και ειπεν προς αυτους απελθοντες λαβετε υμιν εαυτοις προβατον κατα συγγενειας υμων και θυσατε το πασχα ekalesen de mōusēs pasan gerousian uiōn israēl kai eipen pros autous apelthontes labete umin eautois probaton kata suggeneias umōn kai thusate to pascha 22 And ye shall take a bunch of hyssop, and dip it in the blood that is in the basin, and strike the lintel and the two side-posts with the blood that is in the basin; and none of you shall go out of the door of his house until the morning. 22 ולקחתם אגדת אזוב וטבלתם בדם אשר בסף והגעתם אל המשקוף ואל שתי המזוזת מן הדם אשר בסף ואתם לא תצאו איש מפתח ביתו עד בקר u le kach tem a gud dat e zo vv u te val tem bad dam a sher-bas saf ve hig ga' tem el-ham mash ko vf ve 'el-she tei ham me zu zot min-had dam a sher bas saf ve 'at tem lo te tze 'u ish mip pe tach-bei tov ad-bo ker. 22 וּל ק ח תּ ם א ג דּ ת א ז וֹב וּט ב ל תּ ם בּ דּ ם א שׁ ר בּ סּ ף ו ה גּ ע תּ ם א ל ה מּ שׁ קוֹף ו א ל שׁ תּ י ה מּ ז וּז ת מ ן ה דּ ם א שׁ ר בּ סּ ף ו א תּ ם ל א ת צ א וּ א ישׁ מ פּ ת ח בּ ית וֹ ע ד בּ ק ר ûlüqahtem águddat ëzôb û übaltem BaDDäm ášer-bassap wühigga`tem el-hammašqôp wü el-štê hammüzûzöt min-haddäm ášer Bassäp wü attem lö tëc û îš mippe tah-bêtô `ad-böºqer 22 11

12 λημψεσθε δε δεσμην υσσωπου και βαψαντες απο του αιματος του παρα την θυραν καθιξετε της φλιας και επ' αμφοτερων των σταθμων απο του αιματος ο εστιν παρα την θυραν υμεις δε ουκ εξελευσεσθε εκαστος την θυραν του οικου αυτου εως πρωι lēmpsesthe de desmēn ussōpou kai bapsantes apo tou aimatos tou para tēn thuran kathiξete tēs phlias kai ep' amphoterōn tōn stathmōn apo tou aimatos o estin para tēn thuran umeis de ouk eξeleusesthe ekastos tēn thuran tou oikou autou eōs prōi 23 For Yahowah will pass through to smite the Egyptians; and when He seeth the blood upon the lintel, and on the two side-posts, Yahowah will pass over the door, and will not suffer the destroyer to come in unto your houses to smite you. 23 ועבר יהוה לנגף את מצרים וראה את הדם על המשקוף ועל שתי המזוזת ופסח יהוה על הפתח ולא יתן המשחית לבא אל בתיכם לנגף ve 'a var yhvh lin gof et-mitz ra yim ve ra 'ah et-had dam al-ham mash ko vf ve 'al she tei ham me zu zot u fa sach yhvh al-hap pe tach ve lo yit ten ham mash chit la vo el-bat tei chem lin gof. 23 ו ע ב ר י הו ה ל נ גּ ף א ת מ צ ר י ם ו ר א ה א ת ה דּ ם ע ל ה מּ שׁ ק וֹף ו ע ל שׁ תּ י ה מּ זוּז ת וּפ ס ח י הו ה ו ל א י תּ ן ה מּ שׁ ח ית ל ב א א ל בּ תּ יכ ם ל נ גּ ף ע ל ה פּ ת ח wü`äbar yhwh( ädönäy) lingöp et-micrayìm würä â et-haddäm `al-hammašqôp wü`al štê hammüzûzöt ûpäsah yhwh( ädönäy) `al-happeºtah wülö yittën hammašhît läbö el-bättêkem lingöp 23 και παρελευσεται κυριος παταξαι τους αιγυπτιους και οψεται το αιμα επι της φλιας και επ' αμφοτερων των σταθμων και παρελευσεται κυριος την θυραν και ουκ αφησει τον ολεθρευοντα εισελθειν εις τας οικιας υμων παταξαι kai pareleusetai kurios pataξai tous aiguptious kai opsetai to aima epi tēs phlias kai ep' amphoterōn tōn stathmōn kai pareleusetai kurios tēn thuran kai ouk aphēsei ton olethreuonta eiselthein eis tas oikias umōn pataξai 24 And ye shall observe this thing for an ordinance to thee and to thy sons for ever. 24 ושמרתם את הדבר הזה לחק לך ולבניך עד עולם u she mar tem et-had da var haz zeh le chak-le cha u le va nei cha ad-o v lam. 24 ª- +L3 4U'x 1 +KU+ 9 %+! ro! : G! = - kx : / f K 12

13 ûšümartem et-haddäbär hazzè lühoq-lükä ûlübänêºkä `ad-`ôläm 24 και φυλαξεσθε το ρημα τουτο νομιμον σεαυτω και τοις υιοις σου εως αιωνος kai phulaξesthe to rēma touto nomimon seautō kai tois uiois sou eōs aiōnos 25 And it shall come to pass, when ye be come to the land which Yahowah will give you, according as He hath promised, that ye shall keep this service. 25 והיה כי תבאו אל הארץ אשר יתן יהוה לכם כאשר דבר ושמרתם את העבדה הזאת ve ha yah ki-ta vo 'u el-ha 'a retz a sher yit ten yhvh la chem ka 'a sher dib ber u she mar tem et-ha 'a vo dah haz zot. 25 ו ה י ה כּ י ת ב אוּ א ל ה א ר ץ א שׁ ר י תּ ן י הו ה ל כ ם כּ א שׁ ר דּ בּ ר וּשׁ מ ר תּ ם א ת ה ע ב ד ה ה זּ את wühäyâ Kî -täböº û el-hä äºrec ášer yittën yhwh( ädönäy) läkem Ka ášer DiBBër ûšümartem et-hä`ábödâ hazzö t 25 εαν δε εισελθητε εις την γην ην αν δω (יהוה) κυριος υμιν καθοτι ελαλησεν φυλαξεσθε την λατρειαν ταυτην ean de eiselthēte eis tēn gēn ēn an dō kurios(yhvh) umin kathoti elalēsen phulaξesthe tēn latreian tautēn 26 And it shall come to pass, when your children shall say unto you: What mean ye by this service? 26 והיה כי יאמרו אליכם בניכם מה העבדה הזאת לכם ve ha yah ki-yo me ru a lei chem be nei chem mah ha 'a vo dah haz zot la chem. 26 ו ה י ה כּ י י אמ ר וּ א ל יכ ם בּ נ יכ ם מ ה ה ע ב ד ה ה זּ את ל כ ם wühäyâ Kî -yö mürû álêkem Bünêkem mâ hä`ábödâ hazzö t läkem 26 και εσται εαν λεγωσιν προς υμας οι υιοι υμων τις η λατρεια αυτη kai estai ean legōsin pros umas oi uioi umōn tis ē latreia autē 13

14 27 that ye shall say: It is the sacrifice of Yahowah s passover, for that He passed over the houses of the children of Israel in Egypt, when He smote the Egyptians, and delivered our houses.' And the people bowed the head and worshipped. 27 ואמרתם זבח פסח הוא ליהוה אשר פסח על בתי בני ישראל במצרים בנגפו את מצרים ואת בתינו הציל ויקד העם וישתחוו va 'a mar tem ze vach-pe sach hu lyhvh a sher pa sach al-bat tei ve nei-yis ra 'el be mitz ra yim be na ge pov et-mitz ra yim ve 'et-bat tei nu hi tzil vai yik kod ha 'am vai yish ta chav vu. 27 ו א מ ר תּ ם ז ב ח פּ ס ח ה וּא ל יהו ה א שׁ ר פּ ס ח ע ל בּ תּ י ב נ י י שׂ ר א ל בּ מ צ ר י ם בּ נ ג פּ וֹ א ת מ צ ר י ם ו א ת בּ תּ ינוּ ה צּ יל ו יּ קּ ד ה ע ם ו יּ שׁ תּ ח וּ וּ wa ámartem ze bah-peºsah hû lyhwh(la dönäy) ášer PäsaH `al-bättê bünê -yisrä ël Bümicraºyim BünogPô et-micraºyim wü et-bättêºnû hiccîl wayyiqqöd hä`äm wayyi štaháwwû 27 και ερειτε αυτοις θυσια το πασχα τουτο (יהוה) κυριω ως εσκεπασεν τους οικους των υιων ισραηλ εν αιγυπτω ηνικα επαταξεν τους αιγυπτιους τους δε οικους ημων ερρυσατο και κυψας ο λαος προσεκυνησεν kai ereite autois thusia to pascha touto kuriō(yhvh) ōs eskepasen tous oikous tōn uiōn israēl en aiguptō ēnika epataξen tous aiguptious tous de oikous ēmōn errusato kai kupsas o laos prosekunēsen 28 And the children of Israel went and did so; as Yahowah had commanded Moses and Aaron, so did they. 28 וילכו ויעשו בני ישראל כאשר צוה יהוה את משה ואהרן כן עשו ס vai ye le chu vai ya 'a su be nei yis ra 'el ka 'a sher tziv vah yhvh et-mo sheh ve 'a ha ron ken a su. s 28 ו יּ ל כ וּ ו יּ ע שׂ וּ בּ נ י י שׂ ר א ל כּ א שׁ ר צ וּ ה י הו ה א ת מ שׁ ה ו א ה ר ן כּ ן ע שׂ וּ ס wayyëlkû wayya `ásû Bünê yisrä ël Ka ášer ciwwâ yhwh( ädönäy) et-möšè wü ahárön Kën `äsû s 28 και απελθοντες εποιησαν οι υιοι ισραηλ καθα ενετειλατο (יהוה) κυριος τω μωυση και ααρων ουτως εποιησαν kai apelthontes epoiēsan oi uioi israēl katha eneteilato kurios(yhvh) tō mōusē kai aarōn outōs epoiēsan 14

15 29 And it came to pass at midnight, that Yahowah smote all the firstborn in the land of Egypt, from the first-born of Pharaoh that sat on his throne unto the first-born of the captive that was in the dungeon; and all the first-born of cattle. 29 ויהי בחצי הלילה ויהוה הכה כל בכור בארץ מצרים מבכר פרעה הישב על כסאו עד בכור השבי אשר בבית הבור וכל בכור בהמה vay hi ba cha tzi hal lay lah vyhvh hik kah chol-be cho vr be 'e retz mitz ra yim mib be chor par 'oh hai yo shev al-kis 'ov ad be cho vr ha she vi a sher be veit hab bo vr ve chol be cho vr be he mah. 29 ו י ה י בּ ח צ י ה לּ י ל ה ו יהו ה ה כּ ה כ ל בּ כוֹר בּ א ר ץ מ צ ר י ם מ בּ כ ר פּ ר ע ה ה יּ שׁ ב ע ל כּ ס א ה שּׁ ב י א שׁ ר בּ ב ית ה בּ וֹר ו כ ל בּ כ וֹר בּ ה מ ה וֹ ע ד בּ כ וֹר wayühî BaHácî hallaºylâ wyhwh(wa dönäy) hikkâ kol-bükôr Bü eºrec micrayìm mibbükör Par`ò hayyöšëb `al-kis ô `ad Bükôr haššübî ášer Bübêt habbôr wüköl Bükôr Bühëmâ 29 εγενηθη δε μεσουσης της νυκτος και (יהוה) κυριος επαταξεν παν πρωτοτοκον εν γη αιγυπτω απο πρωτοτοκου φαραω του καθημενου επι του θρονου εως πρωτοτοκου της αιχμαλωτιδος της εν τω λακκω και εως πρωτοτοκου παντος κτηνους egenēthē de mesousēs tēs nuktos kai kurios(yhvh) epataξen pan prōtotokon en gē aiguptō apo prōtotokou pharaō tou kathēmenou epi tou thronou eōs prōtotokou tēs aichmalōtidos tēs en tō lakkō kai eōs prōtotokou pantos ktēnous 30 And Pharaoh rose up in the night, he, and all his servants, and all the Egyptians; and there was a great cry in Egypt; for there was not a house where there was not one dead. 30 ויקם פרעה לילה הוא וכל עבדיו וכל מצרים ותהי צעקה גדלה במצרים כי אין בית אשר אין שם מת vai ya kam par 'oh lay lah hu ve chol-a va dav ve chol-mitz ra yim vat te hi tze 'a kah ge do lah be mitz ra yim ki-ein ba yit a sher ein-sham met. 30 ו יּ ק ם פּ ר ע ה ל י ל ה ה וּא ו כ ל ע ב ד יו ו כ ל מ צ ר י ם ו תּ ה י צ ע ק ה ג ד ל ה בּ מ צ ר י ם כּ י א ין בּ י ת א שׁ ר א ין שׁ ם מ ת wayyäºqom Par`ò laºylâ hû wükol-`ábädäyw wükol-micraºyim wattühî cü`äqâ güdölâ Bümicräºyim Kî - ên Baºyit ášer ê n-šäm mët 15

16 30 και αναστας φαραω νυκτος και παντες οι θεραποντες αυτου και παντες οι αιγυπτιοι και εγενηθη κραυγη μεγαλη εν παση γη αιγυπτω ου γαρ ην οικια εν η ουκ ην εν αυτη τεθνηκως kai anastas pharaō nuktos kai pantes oi therapontes autou kai pantes oi aiguptioi kai egenēthē kraugē megalē en pasē gē aiguptō ou gar ēn oikia en ē ouk ēn en autē tethnēkōs 31 And he called for Moses and Aaron by night and said: 'Rise up, get you forth from among my people, both ye and the children of Israel; and go, serve Yahowah, as ye have said. 31 ויקרא למשה ולאהרן לילה ויאמר קומו צאו מתוך עמי גם אתם גם בני ישראל ולכו עבדו את יהוה כדברכם vai yik ra le mo sheh u le 'a ha ron lay lah vai yo mer ku mu tze 'u mit to vch am mi gam-at tem gam-be nei yis ra 'el u le chu iv du et-yhvh ke dab ber chem. 31 K - E' ] v 4TL k/ {K ck/ א תּ ם גּ ם בּ נ י י שׂ ר א ל וּל כ וּ ע ב ד וּ 9{ : / Q{#! + ' y+0~ :! + K! f{ / + : 9 Q# א ת י הו ה כּ ד בּ ר כ ם wayyiqrä lümöšè û lü ahárön laºylâ wayyöº mer qûºmû ccü û mittôk `ammî Gam- attem Gam-Bünê yisrä ël ûlükû `ibdû et-yhwh( ädönäy) KüdaBBerkem 31 και εκαλεσεν φαραω μωυσην και ααρων νυκτος και ειπεν αυτοις αναστητε και εξελθατε εκ του λαου μου και υμεις και οι υιοι ισραηλ βαδιζετε και λατρευσατε (יהוה) κυριω τω θεω υμων καθα λεγετε kai ekalesen pharaō mōusēn kai aarōn nuktos kai eipen autois anastēte kai eξelthate ek tou laou mou kai umeis kai oi uioi israēl badizete kai latreusate kuriō(yhvh) tō theō umōn katha legete 32 Take both your flocks and your herds, as ye have said, and be gone; and bless me also.' 32 גם צאנכם גם בקרכם קחו כאשר דברתם ולכו וברכתם גם אתי gam-tzo ne chem gam-be kar chem ke chu ka 'a sher dib bar tem va le chu u ve rach tem gam-o ti. 32 גּ ם צ אנ כ ם גּ ם בּ ק ר כ ם ק ח וּ כּ א שׁ ר דּ בּ ר תּ ם ו ל כוּ וּב ר כ תּ ם גּ ם א ת י Gam-cö nükem Gam-Büqarkem qühû Ka ášer DiBBarTem wälëºkû ûbë raktem Gam- ötî 32 16

17 και τα προβατα και τους βοας υμων αναλαβοντες πορευεσθε ευλογησατε δε καμε kai ta probata kai tous boas umōn analabontes poreuesthe eulogēsate de kame 33 And the Egyptians were urgent upon the people, to send them out of the land in haste; for they said: 'We are all dead men.' 33 ותחזק מצרים על העם למהר לשלחם מן הארץ כי אמרו כלנו מתים vat te che zak mitz ra yim al-ha 'am le ma her le shal le cham min-ha 'a retz ki a me ru kul la nu me tim. 33 ו תּ ח ז ק מ צ ר י ם ע ל ה ע ם ל מ ה ר ל שׁ לּ ח ם מ ן ה א ר ץ כּ י א מ ר וּ כּ לּ נוּ מ ת ים wattehézaq micraºyim `al-hä`äm lümahër lüšallühäm min-hä äºrec Kî ämrû Kulläºnû mëtîm 33 και κατεβιαζοντο οι αιγυπτιοι τον λαον σπουδη εκβαλειν αυτους εκ της γης ειπαν γαρ οτι παντες ημεις αποθνησκομεν kai katebiazonto oi aiguptioi ton laon spoudē ekbalein autous ek tēs gēs eipan gar oti pantes ēmeis apothnēskomen 34 And the people took their dough before it was leavened, their kneading-troughs being bound up in their clothes upon their shoulders. 34 וישא העם את בצקו טרם יחמץ משארתם צררת בשמלתם על שכםם vai yis sa ha 'am et-be tze kov te rem yech matz mish 'a ro tam tze ru rot be sim lo tam al-shich mam. 34 ª- / ) f +4- =Y x / g C= : : 8- =: } f/ 7r ו יּ שּׂ א ה ע ם א ת בּ צ ק וֹ ט ר ם ' % / wayyissä hä`äm et-bücëqô eºrem yehmäc miš árötäm cürùröt BüSimlötäm `al-šikmäm 34 ανελαβεν δε ο λαος το σταις προ του ζυμωθηναι τα φυραματα αυτων ενδεδεμενα εν τοις ιματιοις αυτων επι των ωμων anelaben de o laos to stais pro tou zumōthēnai ta phuramata autōn endedemena en tois imatiois autōn epi tōn ōmōn 17

18 35 And the children of Israel did according to the word of Moses; and they asked of the Egyptians jewels of silver, and jewels of gold, and raiment. 35 ובני ישראל עשו כדבר משה וישאלו ממצרים כלי כסף וכלי זהב ושמלת u ve nei-yis ra 'el a su kid var mo sheh vai yish 'a lu mim mitz ra yim ke lei-che sef u che lei za hav u se ma lot. ª= Y / g K! x $' + )K5 2 ) } ' +V- ' : v 8 ] / {K+ fqû#! fr / 35 וּב נ י י שׂ ר א ל ע שׂ וּ כּ ד ב ר ûbünê-yisrä ël `äsû Kidbar möšè wa yyiš álû mimmicraºyim Külê-keºsep ûkülê zähäb ûsümälöt 35 οι δε υιοι ισραηλ εποιησαν καθα συνεταξεν αυτοις μωυσης και ητησαν παρα των αιγυπτιων σκευη αργυρα και χρυσα και ιματισμον oi de uioi israēl epoiēsan katha sunetaξen autois mōusēs kai ētēsan para tōn aiguptiōn skeuē argura kai chrusa kai imatismon 36 And Yahowah gave the people favour in the sight of the Egyptians, so that they let them have what they asked. And they despoiled the Egyptians. 36 ויהוה נתן את חן העם בעיני מצרים וישאלום וינצלו את מצרים ף vyhvh na tan et-chen ha 'am be 'ei nei mitz ra yim vai yash 'i lum vay na tze lu et-mitz ra yim. f 36 ו יהו ה נ ת ן א ת ח ן ה ע ם בּ ע ינ י מ צ ר י ם ו יּ שׁ א ל וּם ו י נ צּ ל וּ א ת מ צ ר י ם פ wyhwh(wa dönäy) nätan et-hën hä`äm Bü`ênê micraºyim wayyaš ilûm wa yünaccülû et-micräºyim P 36 και κυριος εδωκεν την χαριν τω λαω αυτου εναντιον των αιγυπτιων και εχρησαν αυτοις και εσκυλευσαν τους αιγυπτιους kai kurios edōken tēn charin tō laō autou enantion tōn aiguptiōn kai echrēsan autois kai eskuleusan tous aiguptious 37 And the children of Israel journeyed from Rameses to Succoth, about six hundred thousand men on foot, beside children. 18

19 37 ויסעו בני ישראל מרעמסס סכתה כשש מאות אלף רגלי הגברים לבד מטף vai yis 'u ve nei-yis ra 'el me ra' me ses suk ko tah ke shesh-me 'o vt e lef rag li hag ge va rim le vad mit taf. 37 ו יּ ס ע וּ ב נ י י שׂ ר א ל מ ר ע מ ס ס ס כּ ת ה כּ שׁ שׁ מ א וֹת א ל ף ר ג ל י ה גּ ב ר ים ל ב ד מ טּ ף wayyis`û bünê -yisrä ël mëra`müsës sukköºtâ Küšëš-më ôt eºlep raglî haggübärîm lübad mi äp 37 απαραντες δε οι υιοι ισραηλ εκ ραμεσση εις σοκχωθα εις εξακοσιας χιλιαδας πεζων οι ανδρες πλην της αποσκευης aparantes de oi uioi israēl ek ramessē eis sokchōtha eis eξakosias chiliadas pezōn oi andres plēn tēs aposkeuēs 38 And a mixed multitude went up also with them; and flocks, and herds, even very much cattle. 38 וגם ערב רב עלה אתם וצאן ובקר מקנה כבד מאד ve gam-e rev rav a lah it tam ve tzon u va kar mik neh ka ved me 'od. 38 ו ג ם ע ר ב ר ב ע ל ה א תּ ם ו צ אן וּב ק ר מ ק נ ה כּ ב ד מ א ד wügam-`ëºreb rab `älâ ittäm wücö n ûbäqär miqnè Käbëd mü öd 38 και επιμικτος πολυς συνανεβη αυτοις και προβατα και βοες και κτηνη πολλα σφοδρα kai epimiktos polus sunanebē autois kai probata kai boes kai ktēnē ponga sphodra 39 And they baked unleavened cakes of the dough which they brought forth out of Egypt, for it was not leavened; because they were thrust out of Egypt, and could not tarry, neither had they prepared for themselves any victual. 39 ויאפו את הבצק אשר הוציאו ממצרים עגת מצות כי לא חמץ כי גרשו ממצרים ולא יכלו להתמהמה וגם צדה לא עשו להם 19

20 vai yo fu et-hab ba tzek a sher ho v tzi 'u mim mitz ra yim u got ma tzo vt ki lo cha metz ki-go re shu mim mitz ra yim ve lo ya che lu le hit mah meh ah ve gam-tze dah lo-a su la hem. 39 ו יּ אפ וּ א ת ה בּ צ ק א שׁ ר הוֹצ יאוּ מ מּ צ ר י ם ע ג ת מ צּ וֹת כּ י ל א ח מ ץ כּ י ג ר שׁ וּ מ מּ צ ר י ם ו ל א י כ ל וּ ª-! +K g 4 +! x 8 - # ³ / v! / =! + wayyö pû et-habbäcëq ášer hôcîº û mimmicraºyim `ùgöt maccôt Kî lö Hämëc Kî -göršû mimmicraºyim wülö yä klû lühitmahmëªh wügam-cëdâ lö -`äsû lähem 39 και επεψαν το σταις ο εξηνεγκαν εξ αιγυπτου εγκρυφιας αζυμους ου γαρ εζυμωθη εξεβαλον γαρ αυτους οι αιγυπτιοι και ουκ ηδυνηθησαν επιμειναι ουδε επισιτισμον εποιησαν εαυτοις εις την οδον kai epepsan to stais o eξēnegkan eξ aiguptou egkruphias azumous ou gar ezumōthē eξebalon gar autous oi aiguptioi kai ouk ēdunēthēsan epimeinai oude episitismon epoiēsan eautois eis tēn odon 40 Now the time that the children of Israel dwelt in Egypt was four hundred and thirty years. 40 ומושב בני ישראל אשר ישבו במצרים שלשים שנה וארבע מאות שנה u mo v shav be nei yis ra 'el a sher ya she vu be mitz ra yim she lo shim sha nah ve 'ar ba me 'o vt sha nah. 40 ª! 1 f=lx / 3 C : #! v1 f- ' f Yf - ' : r 8 / CKx f': f + v : g '' 1C{ fl/ K ûmôšab Bünê yisrä ël ášer yäšbû Bümicräºyim šülöšîm šänâ wü arba` më ôt šänâ 40 η δε κατοικησις των υιων ισραηλ ην κατωκησαν εν γη αιγυπτω και εν γη χανααν ετη τετρακοσια τριακοντα ē de katoikēsis tōn uiōn israēl ēn katōkēsan en gē aiguptō kai en gē chanaan etē tetrakosia triakonta 41 And it came to pass at the end of four hundred and thirty years, even the selfsame day it came to pass, that all the host of Yahowah went out from the land of Egypt. 41 ויהי מקץ שלשים שנה וארבע מאות שנה ויהי בעצם היום הזה יצאו כל צבאות יהוה מארץ מצרים vay hi mik ketz she lo shim sha nah ve 'ar ba me 'o vt sha nah vay hi be 'e tzem hai yo vm haz zeh ya tze 'u kol-tziv 'o vt yhvh me 'e retz mitz ra yim. 20

21 41! vo! - LQ! { - 8 {4 C'! y ' #! r1 f=lx י צ א וּ כּ ל צ ב א וֹת / 3 C : #! v1 f- ' f Yf {7 d / '! y ' # י הו ה מ א ר ץ מ צ ר י ם wayühî miqqëc šülöšîm šänâ wü arba` më ôt šänâ wayühî Bü`eºcem hayyôm hazzè yä c û Kol-cib ôt yhwh( ädönäy) më eºrec micräºyim 41 και εγενετο μετα τα τετρακοσια τριακοντα ετη εξηλθεν πασα η δυναμις (יהוה) κυριου εκ γης αιγυπτου kai egeneto meta ta tetrakosia triakonta etē eξēlthen pasa ē dunamis kuriou(yhvh) ek gēs aiguptou 42 It was a night of watching unto Yahowah for bringing them out from the land of Egypt; this same night is a night of watching unto Yahowah for all the children of Israel throughout their generations. 42 ליל שמרים הוא ליהוה להוציאם מארץ מצרים הוא הלילה הזה ליהוה שמרים לכל בני ישראל לדרתם ף leil shim mu rim hu lyhvh le ho v tzi 'am me 'e retz mitz ra yim hu-hal lay lah haz zeh lyhvh shim mu rim le chol-be nei yis ra 'el le do ro tam. f 42 ל יל שׁ מּ ר ים הוּא ל יהו ה ל הוֹצ יא ם מ א ר ץ מ צ ר י ם ה וּא ה לּ י ל ה ה זּ ה ל יהו ה שׁ מּ ר ים ל כ ל בּ נ י י שׂ ר א ל ל ד ר ת ם פ lêl šimmùrîm hû lyhwh(la dönäy) lühôcî äm më eºrec micräºyim hû -hallaºylâ hazzè lyhwh(la dönäy) šimmùrîm lükol-bünê yisrä ël lüdörötäm P 42 νυκτος προφυλακη εστιν τω (יהוה) κυριω ωστε εξαγαγειν αυτους εκ γης αιγυπτου εκεινη η νυξ αυτη προφυλακη (יהוה) κυριω ωστε πασι τοις υιοις ισραηλ ειναι εις γενεας αυτων nuktos prophulakē estin tō kuriō(yhvh) ōste eξagagein autous ek gēs aiguptou ekeinē ē nuξ autē prophulakē kuriō(yhvh) ōste pasi tois uiois israēl einai eis geneas autōn 43 And Yahowah said unto Moses and Aaron: 'This is the ordinance of the passover: there shall no alien eat thereof; 43 ויאמר יהוה אל משה ואהרן זאת חקת הפסח כל בן נכר לא יאכל בו vai yo mer yhvh el-mo sheh ve 'a ha ron zot chuk kat hap pa sach kol-ben-ne char lo-yo chal bov. 21

22 43 ו יּ אמ ר י הו ה א ל מ שׁ ה ו א ה ר ן ז את ח קּ ת ה פּ ס ח כּ ל בּ ן נ כ ר ל א י אכ ל בּ וֹ wayyöº mer yhwh( ädönäy) el-möšè wü ahárön zö t Huqqat happäºsah Kol-Ben-nëkär lö -yöº kal Bô 43 ειπεν δε (יהוה) κυριος προς μωυσην και ααρων λεγων ουτος ο νομος του πασχα πας αλλογενης ουκ εδεται απ' αυτου eipen de kurios(yhvh) pros mōusēn kai aarōn legōn outos o nomos tou pascha pas angogenēs ouk edetai ap' autou 44 but every man's servant that is bought for money, when thou hast circumcised him, then shall he eat thereof. 44 וכל עבד איש מקנת כסף ומלתה אתו אז יאכל בו ve chol-e ved ish mik nat-ka sef u mal tah o tov az yo chal bov. 44 ו כ ל ע ב ד א ישׁ מ ק נ ת כּ ס ף וּמ ל תּ ה א ת וֹ א ז י אכ ל בּ וֹ wükol-`eºbed îš miqnat-käºsep ûmaltâ ötô äz yöº kal Bô 44 και παν οικετην τινος η αργυρωνητον περιτεμεις αυτον και τοτε φαγεται απ' αυτου kai pan oiketēn tinos ē argurōnēton peritemeis auton kai tote phagetai ap' autou 45 A sojourner and a hired servant shall not eat thereof. 45 תושב ושכיר לא יאכל בו to v shav ve sa chir lo-yo chal-bov. 45 תּוֹשׁ ב ו שׂ כ יר ל א י אכ ל בּ וֹ Tôšäb wüsäkîr lö -yöº kal-bô 45 22

23 παροικος η μισθωτος ουκ εδεται απ' αυτου paroikos ē misthōtos ouk edetai ap' autou 46 In one house shall it be eaten; thou shalt not carry forth aught of the flesh abroad out of the house; neither shall ye break a bone thereof. 46 בבית אחד יאכל לא תוציא מן הבית מן הבשר חוצה ועצם לא תשברו בו be va yit e chad ye 'a chel lo-to v tzi min-hab ba yit min-hab ba sar chu tzah ve 'e tzem lo tish be ru-vov. 46 בּ ב י ת א ח ד י א כ ל ל א תוֹצ יא מ ן ה בּ י ת מ ן ה בּ שׂ ר ח וּצ ה ו ע צ ם ל א ת שׁ בּ רוּ ב וֹ Bübaºyit ehäd yë äkël lö -tôcî min-habbaºyit min-habbäsär Hûºcâ wü`eºcem lö tišbürû-bô 46 εν οικια μια βρωθησεται και ουκ εξοισετε εκ της οικιας των κρεων εξω και οστουν ου συντριψετε απ' αυτου en oikia mia brōthēsetai kai ouk eξoisete ek tēs oikias tōn kreōn eξō kai ostoun ou suntripsete ap' autou 47 All the congregation of Israel shall keep it. 47 כל עדת ישראל יעשו אתו kol-a dat yis ra 'el ya 'a su o tov. 47 כּ ל ע ד ת י שׂ ר א ל י ע שׂ וּ א ת וֹ Kol-`ádat yisrä ël ya`ásû ötô 47 πασα συναγωγη υιων ισραηλ ποιησει αυτο pasa sunagōgē uiōn israēl poiēsei auto 48 And when a stranger shall sojourn with thee, and will keep the passover to Yahowah, let all his males be circumcised, and then let him come near and keep it; and he shall be as one that is born in the land; but no uncircumcised person shall eat thereof

24 וכי יגור אתך גר ועשה פסח ליהוה המול לו כל זכר ואז יקרב לעשתו והיה כאזרח הארץ וכל ערל לא יאכל בו ve chi-ya gur it te cha ger ve 'a sah fe sach lyhvh him mo vl lov chol-za char ve 'az yik rav la 'a so tov ve ha yah ke 'ez rach ha 'a retz ve chol-a rel lo-yo chal bov. א ר ץ 48 $ V! ' x! #Lv ר ח ה =g 4 + : 9 '{$ #: ) y $ + ) L++L ]! t! #! ' +z% 26! g 4 #: ye~u k: K{ ' ') # ו כ ל ע ר ל ל א י אכ ל בּ וֹ wükî -yägûr ittükä Gër wü`äºsâ pesah lyhwh(la dönäy) himmôl lô kol-zäkär wü äz yiqrab la`ásötô wühäyâ Kü ezrah hä äºrec wükol-`ärël lö -yöº kal Bô 48 εαν δε τις προσελθη προς υμας προσηλυτος ποιησαι το πασχα (יהוה) κυριω περιτεμεις αυτου παν αρσενικον και τοτε προσελευσεται ποιησαι αυτο και εσται ωσπερ και ο αυτοχθων της γης πας απεριτμητος ουκ εδεται απ' αυτου ean de tis proselthē pros umas prosēlutos poiēsai to pascha kuriō(yhvh) peritemeis autou pan arsenikon kai tote proseleusetai poiēsai auto kai estai ōsper kai o autochthōn tēs gēs pas aperitmētos ouk edetai ap' autou 49 One law shall be to him that is homeborn, and unto the stranger that sojourneth among you.' 49 תורה אחת יהיה לאזרח ולגר הגר בתוככם to v rah a chat yih yeh la 'ez rach ve lag ger hag gar be to vch chem. 49 תּוֹר ה א ח ת י ה י ה ל א ז ר ח ו ל גּ ר ה גּ ר בּ תוֹכ כ ם Tôrâ ahat yihyè lä ezräh wülaggër haggär Bütôkükem 49 νομος εις εσται τω εγχωριω και τω προσελθοντι προσηλυτω εν υμιν nomos eis estai tō egchōriō kai tō proselthonti prosēlutō en umin 50 Thus did all the children of Israel; as Yahowah commanded Moses and Aaron, so did they. 50 ויעשו כל בני ישראל כאשר צוה יהוה את משה ואת אהרן כן עשו ס 24

25 vai ya 'a su kol-be nei yis ra 'el ka 'a sher tziv vah yhvh et-mo sheh ve 'et-a ha ron ken a su. s 50 ו יּ ע שׂ וּ כּ ל בּ נ י י שׂ ר א ל כּ א שׁ ר צ וּ ה י הו ה א ת מ שׁ ה ו א ת א ה ר ן כּ ן ע שׂ וּ ס wayya `ásû Kol-Bünê yisrä ël Ka ášer ciwwâ yhwh( ädönäy) et-möšè wü e t- ahárön Kën `äsû s 50 και εποιησαν οι υιοι ισραηλ καθα ενετειλατο (יהוה) κυριος τω μωυση και ααρων προς αυτους ουτως εποιησαν kai epoiēsan oi uioi israēl katha eneteilato kurios(yhvh) tō mōusē kai aarōn pros autous outōs epoiēsan 51 And it came to pass the selfsame day that Yahowah did bring the children of Israel out of the land of Egypt by their hosts. 51 ויהי בעצם היום הזה הוציא יהוה את בני ישראל מארץ מצרים על צבאתם ף vay hi be 'e tzem hai yo vm haz zeh ho v tzi yhvh et-be nei yis ra 'el me 'e retz mitz ra yim al-tziv 'o tam. f 51 ו י ה י בּ ע צ ם ה יּ וֹם ה זּ ה הוֹצ יא י הו ה א ת בּ נ י י שׂ ר א ל מ א ר ץ מ צ ר י ם ע ל צ ב א ת ם פ wayühî Bü`eºcem hayyôm hazzè hôcî yhwh( ädönäy) et-bünê yisrä ël më eºrec micraºyim `al-cib ötäm P 51 και εγενετο εν τη ημερα εκεινη εξηγαγεν (יהוה) κυριος τους υιους ισραηλ εκ γης αιγυπτου συν δυναμει αυτων kai egeneto en tē ēmera ekeinē eξēgagen kurios(yhvh) tous uious israēl ek gēs aiguptou sun dunamei autōn 25