Ηλεκτρομαγνητική Καθοδήγηση. Γρηγόρης Βουδρισλής Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσ. Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκη

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ηλεκτρομαγνητική Καθοδήγηση. Γρηγόρης Βουδρισλής Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσ. Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκη"

Ήρα Βενιζέλος
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Ηλεκτρομαγνητική Καθοδήγηση Γρηγόρης Βουδρισλής Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσ. Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκη

2 Επιδημιολογία Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου στους άνδρες παγκοσμίως Κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο και στα δύο φύλα στις αναπτυγμένες χώρες Στις αναπτυσσόμενες χώρες κατέχει τη δεύτερη θέση μεταξύ των γυναικών μετά τον καρκίνο του μαστού GLOBOCAN, 2012

3 Eurostat Press Office, 179/2014

4 Η χειρουργική εξαίρεση είναι η θεραπεία εκλογής του Μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα σε αρχικό στάδιο Μόνο το 15% των ασθενών διαγιγνώσκονται σε αρχικό στάδιο, με πενταετή επιβίωση στο 54% H έγκαιρη διάγνωση και σταδιοποίηση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για οποιαδήποτε θεραπευτική στρατηγική American Cancer Society, Surveillance Research 2014

5 Διαγνωστική προσέγγιση Καρκίνου του Πνεύμονα Απεικονιστικές τεχνικές Ακτινογραφία θώρακα Αξονική τομογραφία θώρακαμεσοθωρακίου (CT scan) Σπινθηρογράφημα οστών Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων σε συνδυασμό με αξονική τομογραφία (PET-CT scan) Εικονική Βρογχοσκόπηση Επεμβατικές τεχνικές Κυτταρολογική πτυέλων Βρογχοσκόπηση ( βιοψία, έκπλυμα, βούρτσα, βελόνη) Διαθωρακική αναρρόφηση υλικού δια βελόνης Διαγνωστική παρακέντηση υπεζωκοτικής συλλογής Πλευροσκόπηση (medical thoracoscopy) Χειρουργική Θωρακοσκόπηση (VATS) Μεσοθωρακοσκόπηση Διαγνωστική θωρακοτομή ACCP, 2007

35 μελέτες για κεντρική βλάβη (1970 2004) Ενδοβρογχική

Ευαισθησία 61% ΕΒΝΑ/ΤΒΝΑ: Ευαισθησία 56% Συνολική ευαισθησία

6 35 μελέτες για κεντρική βλάβη ( ) Ενδοβρογχική βιοψία: Ευαισθησία 74% Έκπλυμα: Ευαισθησία 47% Βούρτσα: Ευαισθησία 61% ΕΒΝΑ/ΤΒΝΑ: Ευαισθησία 56% Συνολική ευαισθησία 88% Rivera MP et al, Chest 2013; 143(5) (Suppl):e142S e165s ACCP, Chest 2013

7 Περιφερικές βλάβες Δέκα μελέτες (Βούρτσα ή και βιοψία) Διάμετρος <2cm: Ευαισθησία 34% Διάμετρος >2cm: Ευαισθησία 63% Rivera MP et al, Chest 2013; 143(5)(Suppl):e142S e165s

Διαγνωστικές προκλήσεις Αύξηση συχνότητας ανεύρεσης όζων (αυξημένη χρήση CT θώρακος, προσυμπτωματικός έλεγχος) Μεγάλο ποσοστό καλοήθων όζων Δυσχερής η προσέγγιση Αύξηση της επιβίωσης με χειρουργική

8 Διαγνωστικές προκλήσεις Αύξηση συχνότητας ανεύρεσης όζων (αυξημένη χρήση CT θώρακος, προσυμπτωματικός έλεγχος) Μεγάλο ποσοστό καλοήθων όζων Δυσχερής η προσέγγιση Αύξηση της επιβίωσης με χειρουργική αντιμετώπιση κακοήθων όζων σε αρχικό στάδιο Υψηλού κινδύνου ασθενείς λόγω συννοσηροτήτων Aberle DR et al N Engl J Med August 4; 365(5): Swensen SJ et al, Mayo Clin Proc 1999;74: Rivera MP et al, Chest 2013; 143(5)(Suppl):e142S e165s Shi CL et al, Med Oncol (2011) 28: Silvestri GA et al, Am J RespirCrit Care Med 2007; 176: 1 2

9 Διαγνωστική προσέγγιση περιφερικών πνευμονικών όζων Ι Καμία ενέργεια Απεικονιστικός έλεγχος Κλασική Βρογχοσκόπηση Διαθωρακική βιοψία με βελόνη Χειρουργική αντιμετώπιση Gould MK et al, Chest 2013; 143(5)(Suppl):e93S e120s Harzheim D et al, Respiration 2015;90:

10 Διαγνωστική προσέγγιση περιφερικών πνευμονικών όζων ΙΙ Μέθοδος Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Καμία Ενέργεια Αποφυγή επιπλοκών Αποφυγή έκθεσης στην ακτινοβολία Αβεβαιότητα Καθυστέρηση διάγνωσης Απεικονιστική παρακολούθηση Αποφυγή χειρουργικής παρέμβασης Έκθεση στην ακτινοβολία Καθυστέρηση διάγνωσης Κλασική Βρογχοσκόπηση Διαθωρακική βιοψία δια βελόνης υπό CT καθοδήγηση Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος Χαμηλός κίνδυνος επιπλοκών 15mm, Ε ~70-80% >15mm, Ε ~90% <2cm: Ε 34% >2cm: Ε 63% FN: 30-70% Πνευμοθώρακας: 15%, θωρακικός σωλήνας: 7% Χειρουργική αντιμετώπιση Ταχεία αξιόπιστη διάγνωση % Μη αναγκαίες άλλες εξετάσεις Κίνδυνος επιπλοκών Δυσανάλογη έκθεση σε κίνδυνο επί καλοήθειας Κόστος Gould MK et al, Chest 2013; 143(5)(Suppl):e93S e120s Harzheim D et al, Respiration 2015;90: Leong S et al, J Thorac Dis 2012;4(2):

11 Τεχνικές Απεικονιστικής Καθοδήγησης Radial endobronchial ultrasound (EBUS) Electromagnetic Navigation Bronchoscopy Virtual bronchoscopy Navigation (Lung Point, BF NAVI) CT guided bronchoscopy Ultrathin bronchoscopy

12 Βρογχοσκόπηση υπό Ηλεκτρομαγνητική καθοδήγηση (Electromagnetic Navigation Bronchoscopy ENB) superdimension TM Navigation System Inc. (Medtronik, Minneapolis, MN, USA)

13 Σύστημα το οποίο καθοδηγεί το βρογχοσκόπιο δίκην GPS σε περιφερικές πνευμονικές βλάβες οι οποίες έχουν από πριν σημανθεί, με την βοήθεια τρισδιάστατου εικονικού χάρτη του βρογχικού δέντρου. Du Rand IA, et al. Thorax 2011;66:iii1eiii21 Leong S et al, J Thorac Dis2012;4(2):

Τεχνικά χαρακτηριστικά 3 βασικά στοιχεία: Ηλεκτρομαγνητική επιφάνεια

το θώρακα του ασθενούς Καθετήρας οδηγός με αισθητήρα εντοπισμού και

sensor, Extended Working Channel) Ειδικό Λογισμικό (ilogic virtual bronchoscopy

14 Τεχνικά χαρακτηριστικά 3 βασικά στοιχεία: Ηλεκτρομαγνητική επιφάνεια (electromagnetic board) η οποία δημιουργεί ένα ηλεκτρομαγνητικό πεδίο γύρω από το θώρακα του ασθενούς Καθετήρας οδηγός με αισθητήρα εντοπισμού και προεκτεινόμενο κανάλι εργασίας (Steerable catheter, Locatable Guide- position sensor, Extended Working Channel) Ειδικό Λογισμικό (ilogic virtual bronchoscopy planning software): μετατρέπει CT-scan εικόνες σε τρισδιάστατο εικονικό χάρτη του τραχειοβρογχικού δέντρου

Spiral CT with thin cuts, usually about 1mm CT-Scan DICOM CD ENB:

computer and a virtual bronchoscopy of the airways is created.

Software Planned Pathway File The patient s chest is placed between

Registration, the process of matching the CT images to the patient's

15 Spiral CT with thin cuts, usually about 1mm CT-Scan DICOM CD ENB: Procedural steps The CT information is uploaded into the navigating computer and a virtual bronchoscopy of the airways is created. Next, the target lesion is marked and a virtual pathway is generated. Software Planned Pathway File The patient s chest is placed between three magnetic fields. Registration, the process of matching the CT images to the patient's real life anatomy. The operator can navigate through the virtual endobronchial view. Navigation Biopsy Treatment superdimension procedure screen

After reaching the target lesion, the EWC is locked the LG is removed.

16 Navigation Locatable Guide (LG) Catheter together with the Extended Working Channel (EWC) are inserted into the bronchoscope to steer through bronchial tree to the target lesion. After reaching the target lesion, the EWC is locked the LG is removed. Various biopsy tools can be advanced to the lesion for sampling. superdimension system (Medtronic, Minneapolis, MN, USA)

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΛΛΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Λήψη δειγμάτων

λεμφαδένες μεσοθωρακίου Εισαγωγή δεικτών

Radiation Therapy) Τοποθέτηση δεικτών για

19 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΛΛΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Λήψη δειγμάτων από περιφερικούς όζους Λήψη δειγμάτων από λεμφαδένες μεσοθωρακίου Εισαγωγή δεικτών για ακτινοθεραπεία (Stereotactic Body Radiation Therapy) Τοποθέτηση δεικτών για χειρουργική εκτομή Endobroncial brachytherapy, Βronchsocopic Radio Frequency Ablation (RFA) σε εξέλιξη BTS guideline, 2011 Harzheim D et al, Respiration 2015;90: Leong S et al, J Thorac Dis 2012;4(2): Medtronik

20 Πνευμοθώρακας:3.1%, Παροχέτευση:1.6%, Aιμορραγία:0.9%

21 Προγνωστικοί παράγοντες διαγνωστικής απόδοσης Εντόπιση στους άνω και μέσο λοβούς Μεγαλύτερο μέγεθος Σημείο βρόγχου (bronchus sign) Χαμηλό AFTRE score (καλύτερη ακτινολογική-ανατομική ευθυγράμμιση) Λήψη δειγμάτων με καθετήρα αναρρόφησης Επιβεβαίωση της θέσης του όζου με τον RP-EBUS πριν τη λήψη δειγμάτων Gex G et al Respiration 2014;87:

22 Συνδυασμός ENB / EBUS Τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη σε 120 ασθενείς Διαγνωστική απόδοση: EBUS: 69%, ENB: 59%, EBUS/ENB: 88% Eberhardt et al, AJRCCM 2007;176:36

23 Περιορισμοί Υψηλό κόστος εξοπλισμού Πρόσφατη CT με ειδικά τεχνικά χαρακτηριστικά (συγκεκριμένες προδιαγραφές) Επαρκής σχεδιασμός πριν την έναρξη της διαδικασίας Χρονοβόρα διαδικασία (μέση διάρκεια: 46min) Gex G et al Respiration 2014;87: Leong S et al, J Thorac Dis 2012;4(2):

24 Συμπεράσματα Ασφαλής μέθοδος Ελάχιστα επεμβατική Χωρίς ανάγκη νοσηλείας Απεικονιστικά καθοδηγούμενη βρογχοσκόπηση σε πραγματικό χρόνο Δυνατότητα προσέγγισης και λήψης υλικού από περιφερικούς όζους/μάζες Αποφυγή περαιτέρω χειρουργικής αντιμετώπισης όταν συνδυάζεται με RP-EBUS

25 Ευχαριστώ

Σχετικά έγγραφα

Μονήρης πνευμονικός όζος. Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου

Μονήρης πνευμονικός όζος. Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου Μονήρης πνευμονικός όζος Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου Το κλινικό πρόβλημα. 0,09-0,2% ΜΠΟ σε α/αήct, 3-6% κακοήθεις. Πρόσφατες, 7% των εθελοντών, 76%