Άρθρο Ανασκόπησης Σταθερή Στεφανιαία Νόσος: Νεότερα Δεδομένα στη Διαμάχη Συντηρητικής και Επεμβατικής Αντιμετώπισης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Άρθρο Ανασκόπησης Σταθερή Στεφανιαία Νόσος: Νεότερα Δεδομένα στη Διαμάχη Συντηρητικής και Επεμβατικής Αντιμετώπισης"

Transcript

1 Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση 2011, 52: Άρθρο Ανασκόπησης Σταθερή Στεφανιαία Νόσος: Νεότερα Δεδομένα στη Διαμάχη Συντηρητικής και Επεμβατικής Αντιμετώπισης Ευάγγελος Ι. Χατζησταματίου, Νικόλαος Ε. Ροδολάκης, Γεώργιος Ν. Μουστάκας, Ιωάννης Ε. Καλλικάζαρος Καρδιολογικό Τμήμα ΓΝΑ «Ιπποκράτειο» Λέξεις ευρετηρίου: Σταθερή στεφανιαία νόσος, φαρμακευτική θεραπεία, επαναγγείωση, PCI, CABG. Ημερ. παραλαβής εργασίας: 20 Οκτωβρίου 2010^ Ημερ. αποδοχής: 17 Ιουλίου 2011 Διεύθυνση Επικοινωνίας: Ευάγγελος Ι. Χατζησταματίου Καισαρείας 6, Αμπελόκηποι, Αθήνα hotmail.com Η επαναγγείωση του μυοκαρδίου αποτελεί έναν επιβεβαιωμένο στυλοβάτη στη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου εδώ και περίπου μισό αιώνα. Οι επεμβάσεις αορτοστεφανιαίας παράκαμψης χρησιμοποιούνται στην κλινική πρακτική από το και αποτελούν ίσως την πιο έντονα μελετημένη χειρουργική επέμβαση, ενώ οι διαδερμικές επεμβάσεις επαναγγείωσης χρησιμοποιούνται πάνω από τρεις δεκαετίες και έχουν υποβληθεί στις περισσότερες τυχαιοποιημένες μελέτες από οποιαδήποτε άλλη ιατρική πράξη. Η αγγειοπλαστική με μπαλόνι εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά το 1977 από το Γερμανό Andreas Gruentzig και στα μέσα της δεκαετίας του 80 προτάθηκε ως εναλλακτική θεραπεία της CABG. Και οι δύο μέθοδοι επαναγγείωσης έχουν επεμβατικούς κινδύνους που διαφέρουν όσον αφορά τη φύση, τα ποσοστά και τη χρονική τους κατανομή. Ενώ και οι δύο επεμβάσεις έχουν γνωρίσει σημαντικές τεχνολογικές προόδους, ιδιαιτέρως με τη χρήση των DES στην PCI και των αρτηριακών μοσχευμάτων στην CABG, ο ρόλος τους στη θεραπεία των ασθενών με σταθερή στεφανιαία νόσο έχει αμφισβητηθεί από τις προόδους της φαρμακευτικής θεραπείας, γνωστής πλέον και ως βέλτιστης φαρμακευτικής θεραπείας, η οποία περιλαμβάνει ριζική τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου και των συνηθειών ζωής σε συνδυασμό με εντατικοποιημένη φαρμακευτική αγωγή. Αυτές οι σημαντικές πρόοδοι και στις τρεις θεραπευτικές στρατηγικές έχουν μειώσει την αξία πολλών παλαιότερων μελετών, σε καθαρά ιστορική. Ευρήματα βασιζόμενα σε αποδείξεις για την επαναγγείωση Τα ευρήματα βασιζόμενα σε αποδείξεις για την CABG και την PCI προέρχονται από τυχαιοποιημένες μελέτες και μεγάλες καταγραφές παρατήρησης εξομοιωμένες ως προς την επιρρέπεια. Και τα δύο είδη μελετών έχουν προτερήματα αλλά και περιορισμούς. Οι τυχαιοποιημένες μελέτες και οι μετα-αναλύσεις τους αντιπροσωπεύουν την υψηλότερη ιεραρχική μορφή της ιατρικής βασιζόμενης σε αποδείξεις. 2,3 Ωστόσο, η αναγωγή των αποτελεσμάτων τους στην καθημερινή κλινική πρακτική είναι προβληματική από το γεγονός ότι ο πληθυσμός τους συνήθως δεν είναι αντιπροσωπευτικός του πληθυσμού που συναντάται στην κλινική πράξη (π.χ. οι περισσότερες τυχαιοποιημένες μελέτες της PCI και της CABG στην «πολυαγγειακή» στεφανιαία νόσο συμπεριέλαβαν λιγότερο από 10% από τους δυνητικά κατάλληλους ασθε- 224 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

2 Σύγχρονη Αντιμετώπιση Σταθερής Στεφανιαίας Νόσου νείς, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν νόσο ενός ή δύο αγγείων). Επίσης, η ανάλυση με βάση την «πρόθεση θεραπείας» είναι προβληματική όταν πολλοί ασθενείς περνάνε από το φαρμακευτικό σκέλος στο σκέλος της επαναγγείωσης. Τέλος, ο περιορισμένος χρόνος παρακολούθησης (συνήθως 5 έτη) ατελώς επαυξάνει τα πλεονεκτήματα της CABG, η οποία ναι μεν αρχικά υπερέχει αλλά με το πέρασμα του χρόνου και με την προοδευτική βλάβη των φλεβικών μοσχευμάτων ενδεχομένως να μην είναι σε τόσο πλεονεκτική θέση έναντι της PCI. Αντιθέτως, λαμβάνοντας δεδομένα από όλες τις επεμβάσεις, οι μεγάλες καταγραφές παρατήρησης (Registries) αντικατοπτρίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την καθημερινή κλινική πρακτική. Ωστόσο, επί απουσίας τυχαιοποίησης, ο κύριος περιορισμός τους είναι ότι δεν μπορούν να λάβουν υπόψη όλους τους συγχυτικούς παράγοντες, οι οποίοι μπορεί να επηρεάζουν τόσο την επιλογή όσο και την έκβαση των διαφορετικών θεραπευτικών παρεμβάσεων. Η στάθμιση επιρρέπειας τόσο για την καρδιακή όσο και για την εξωκαρδιακή συννοσηρότητα μπορεί μόνο εν μέρει να μετριάσει αυτό το πρόβλημα. Δεχόμενοι αυτόν τον περιορισμό, οι ανεξάρτητες καταγραφές έχουν όλες αναφέρει ότι μια αρχική στρατηγική με CABG παρά με PCI, σε σταθμισμένους ως προς την επιρρέπεια ασθενείς με πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο ή νόσο στελέχους, βελτιώνει την επιβίωση κατά 5% σε διάστημα 3 με 5 ετών και συνοδεύεται από τετραπλάσια με εξαπλάσια μείωση στην ανάγκη επανεπέμβασης. 2,3 Οι διαφορετικοί πληθυσμοί στις τυχαιοποιημένες μελέτες και στις καταγραφές μπορεί εν μέρει να εξηγήσουν τις φαινομενικές διαφορές στην αποτελεσματικότητα των δύο επεμβάσεων που συναντάμε στη βιβλιογραφία. Βέλτιστη φαρμακευτική θεραπεία έναντι διαδερμικής επαναγγείωσης Η αποτελεσματικότητα της PCI (με ή χωρίς τοποθέτηση ενδοπρόθεσης) έναντι της βέλτιστης φαρμακευτικής θεραπείας έχει εκτιμηθεί σε πολλές μετααναλύσεις 4-7 και στη μεγάλη τυχαιοποιημένη μελέτη COURAGE. 4 Οι περισσότερες μετα-αναλύσεις δεν ανέφεραν διαφορά στη θνητότητα ανάμεσα στις δύο στρατηγικές και μάλιστα ανέδειξαν αυξημένο κίνδυνο περιεπεμβατικών μη θανατηφόρων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου και μειωμένη ανάγκη για επαναληπτική επαναγγείωση στο σκέλος της PCI. Μόνο η μετα-ανάλυση των Schomig και συν. σε 17 τυχαιοποιημένες μελέτες ανέφερε όφελος στην επιβίωση με την PCI συγκριτικά με τη βέλτιστη φαρμακευτική θεραπεία μόνη (7,4% έναντι 8,7% για διάστημα παρακολούθησης 51 μηνών), αλλά αυτή η μελέτη συμπεριέλαβε στην ομάδα της επαναγγείωσης και ασθενείς με πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου καθώς και ασθενείς που υπεβλήθησαν σε CABG. Ωστόσο, η πρόσφατη μετα-ανάλυση των Jeremias και συν. σε 28 μελέτες και σύνολο ασθενών ανέφερε μειωμένη θνητότητα με την PCI έναντι της βέλτιστης φαρμακευτικής θεραπείας μόνης για μέσο διάστημα παρακολούθησης τριών ετών [hazard ratio (HR) 0,82, 95% διάστημα ασφαλείας 0,68-0,99]. Η τυχαιοποιημένη μελέτη COURAGE συμπεριέλαβε 2287 ασθενείς με γνωστή σταθερή στεφανιαία νόσο και αντικειμενικά ευρήματα μυοκαρδιακής ισχαιμίας, σε βέλτιστη φαρμακευτική θεραπεία μόνη ή σε συνδυασμό με PCI. Σε διάστημα παρακολούθησης 4,6 ετών, δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στο σύνθετο καταληκτικό σημείο θανάτου, εμφράγματος του μυοκαρδίου, ΑΕΕ ή επανεισαγωγών για ασταθή στηθάγχη. Στο ένα έτος οι ασθενείς ελεύθεροι συμπτωμάτων στηθάγχης ήταν περισσότεροι κατά 12% στην ομάδα της PCI, ωστόσο στα 5 έτη το όφελος αυτό είχε εξαφανιστεί, καθώς το 21% της ομάδας της PCI και το 33% της ομάδας της βέλτιστης φαρμακευτικής αγωγής υπεβλήθησαν σε επαναληπτική επαναγγείωση (p<0,001). Έτσι, η μελέτη αυτή έδειξε ότι στους ασθενείς με χρόνια σταθερή στεφανιαία νόσο η βέλτιστη φαρμακευτική αγωγή είναι εφάμιλλη της PCI όσον αφορά τον κίνδυνο θανάτου, εμφράγματος του μυοκαρδίου ή μειζόνων ανεπιθύμητων καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Ωστόσο, στη μελέτη COURAGE η βαρύτητα της στεφανιαίας νόσου ήταν το πολύ μετρίου βαθμού, με τα ποσοστά νόσου ενός, δύο και τριών αγγείων να είναι 31%, 39% και 30%, ενώ μόνο το 31% των ασθενών είχε νόσο του εγγύς τμήματος του προσθίου κατιόντα κλάδου. Επιπλέον, οι ασθενείς με νόσο στελέχους είχαν αποκλειστεί και οι περισσότεροι ασθενείς είχαν φυσιολογική απόδοση της αριστερής κοιλίας, ενώ περίπου το 40% των ασθενών του φαρμακευτικού σκέλους είχαν υποβληθεί σε επεμβάσεις επαναγγείωσης κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης, λόγω μη ελεγχόμενων συμπτωμάτων με τη φαρμακευτική αγωγή μόνη. Συνολικά τα παραπάνω δεδομένα δείχνουν ότι η βέλτιστη φαρμακευτική θεραπεία, σε επιλεγμένους ασθενείς με ήπια και μέτρια χρόνια σταθερή στεφανιαία νόσο, είναι σε θέση από μόνη της να ελέγξει την πρόοδο και τα συμπτώματα της νόσου χωρίς να επηρεάζει αρνητικά την πρόγνωση και χωρίς να χρειάζεται τη συμβολή της PCI. (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 225

3 Ε.Ι. Χατζησταματίου και συν. Αγγειοπλαστική με μπαλόνι έναντι ΒΜS έναντι DES Οι Brophy και συν. 5 σε μια μετα-ανάλυση 29 μελετών, συνολικού αριθμού 9918 ασθενών, δεν βρήκαν καμία διαφορά ανάμεσα στα BMS και στην αγγειοπλαστική με μπαλόνι, όσον αφορά το θάνατο, έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ανάγκη για CABG, αλλά απόλυτη μείωση 5% στην επαναστένωση, στην ομάδα της ενδοπρόθεσης. Μετέπειτα μετα-αναλύσεις 6 των τυχαιοποιημένων μελετών που συνέκριναν τα DES με τα BMS δεν ανέφεραν διαφορά στα ποσοστά θανάτου, καρδιακού θανάτου και μη θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου, παρά μόνο σημαντική μείωση στην ανάγκη επαναληπτικής επαναγγείωσης του αγγείου στόχου με την τοποθέτηση DES. Αντιθέτως, οι Kirtane και συν. 7 σε μια μη σταθμισμένη ανάλυση ασθενών σε 34 μελέτες παρατήρησης BMS και DES, ανέφεραν σημαντική μείωση στη θνητότητα (HR 0,78, 95% CI 0,71-0,86) και στο έμφραγμα του μυοκαρδίου (HR 0,87, 95% CI 0,78-0,97) με την τοποθέτηση DES. Ωστόσο, μετά από πολυπαραγοντική προσαρμογή, τα οφέλη των DES μειώθηκαν σημαντικά και δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να οφείλεται στην ταυτόχρονη παρατεταμένη διπλή αντιαιμοπεταλιακή αγωγή. Τα παραπάνω ευρήματα αντικατοπτρίζονται στην πρόσφατη μετα-ανάλυση δικτύου των Trikalinos και συν, σε 61 μελέτες και σε σύνολο ασθενών με χρόνια στεφανιαία νόσο, από τις αρχές της χρήσης της αγγειοπλαστικής μέχρι και τις μέρες μας. Οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν κανένα όφελος στον κίνδυνο θανάτου ή εμφράγματος του μυοκαρδίου ανάμεσα στη φαρμακευτική θεραπεία και στην αγγειοπλαστική, είτε με μπαλόνι, είτε με απλές γυμνές και επικαλυμμένες ενδοπροθέσεις. Το μόνο που παρατήρησαν ήταν προοδευτικές και σημαντικές μειώσεις στην ανάγκη επαναληπτικής επαναγγείωσης (BMS έναντι PTCA: RR 0,68[0,60-0,77]. DES έναντι BMS 0,44[0,35-0,56]. DES έναντι PTCA 0,30[0,17-0,51]). CABG έναντι φαρμακευτικής θεραπείας Η υπεροχή της CABG σε σύγκριση με τη φαρμακευτική θεραπεία στην αντιμετώπιση των ειδικών υποομάδων στεφανιαίας νόσου επιβεβαιώθηκε με πειστικό τρόπο από τους Jusuf και συν. 8 στη μετα-ανάλυση των επτά τυχαιοποιημένων μελετών, η οποία συνεχίζει να παραμένει το κύριο κληροδότημα για τη σύγχρονη CABG. Αποκάλυψε όφελος στην επιβίωση με την CABG στους ασθενείς με νόσο στελέχους ή νόσο τριών αγγείων, ιδιαιτέρως όταν εμπλέκεται το εγγύς τμήμα του προσθίου κατιόντα κλάδου. Τα οφέλη ήταν μεγαλύτερα στους ασθενείς με σοβαρά συμπτώματα, με πρώιμα θετικές δοκιμασίες φόρτισης και με επηρεασμένη απόδοση της αριστερής κοιλίας, καθώς και στους διαβητικούς ασθενείς όπως έδειξε η μελέτη BARI. Η ισχύς αυτών των ευρημάτων στη σύγχρονη πρακτική ολοένα και αμφισβητείται καθώς η φαρμακευτική θεραπεία που χρησιμοποιήθηκε στις μελέτες αυτές ήταν σημαντικά κατώτερη της σύγχρονης βέλτιστης φαρμακευτικής αγωγής. Ωστόσο η πρόσφατη μετα-ανάλυση των Jeremias και συν. ανέφερε μείωση στον κίνδυνο θανάτου με την CABG έναντι της βέλτιστης φαρμακευτικής αγωγής (HR 0,62, 95% διάστημα ασφαλείας 0,50-0,77). Επιπλέον, στις παραπάνω μελέτες τα οφέλη της CABG ενδέχεται να υποεκτιμώνται επειδή: 1. Οι περισσότεροι ασθενείς είχαν σχετικά χαμηλής βαρύτητας στεφανιαία νόσο. 2. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με βάση την πρόθεση για θεραπεία (παρόλο που το 40% της φαρμακευτικής ομάδας πέρασε στο σκέλος της CABG). 3. Μόνο στο 10% των CABG ασθενών τοποθετήθηκε μια έσω μαστική αρτηρία. Ωστόσο το πιο σημαντικό προγνωστικό συστατικό της CABG είναι η χρήση μιας 9,10 ή κατά προτίμηση δύο 9 έσω μαστικών αρτηριών. PCI έναντι CABG Μεμονωμένη νόσος του εγγύς προσθίου κατιόντα κλάδου Υπάρχουν δύο μετα-αναλύσεις με> και > ασθενείς, οι οποίες και οι δύο δεν ανέφεραν σημαντική διαφορά στη θνητότητα, στο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή στα ΑΕΕ, παρά μόνο τριπλάσια αύξηση στην υποτροπή της στηθάγχης και πενταπλάσια αύξηση στην ανάγκη επαναγγείωσης του αγγείου στόχου με την PCI, στα πέντε έτη παρακολούθησης. Παρόμοια ήταν και τα ευρήματα μιας μικρότερης μετα-ανάλυσης σε 711 ασθενείς, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν με ελάχιστα επεμβατική άμεση αορτοστεφανιαία παράκαμψη ή με τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (καθ υπεροχή BMS) και παρακολουθήθηκαν για πάνω από δύο έτη. Τα ποσοστά θανάτου και εμφράγματος του μυοκαρδίου ήταν παρόμοια στις δύο ομάδες, εκτός από τις επαναγγειώσεις που ήταν σημαντικά λιγότερες στη χειρουργική ομάδα. 12 Πολυαγγειακή στεφανιαία νόσος Υπάρχουν >15 τυχαιοποιημένες μελέτες PCI ένα- 226 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

4 Σύγχρονη Αντιμετώπιση Σταθερής Στεφανιαίας Νόσου ντι CABG στην πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο 13 και μόνο μια μελέτη βέλτιστης φαρμακευτικής αγωγής έναντι CABG (MASS II). 14 Οι περισσότεροι ασθενείς σε αυτές τις τυχαιοποιημένες μελέτες είχαν ουσιαστικά φυσιολογική απόδοση της αριστερής κοιλίας με στεφανιαία νόσο ενός ή δύο αγγείων και χωρίς εγγύς συμμετοχή του προσθίου κατιόντα κλάδου. Η μετα-ανάλυση αυτών των τυχαιοποιημένων μελετών από τους Hlatky και συν. 15 ανέφερε ότι η CABG είχε σαν αποτέλεσμα πενταπλάσια μείωση στην ανάγκη επανεπέμβασης, με καθόλου ή μέτριο όφελος στην επιβίωση ή όφελος στην επιβίωση μόνο στους ασθενείς >65 ετών (HR 0,82) και στους διαβητικούς ασθενείς (HR 0,7). Προσφάτως ανακοινώθηκαν από τους Hueb και συν. 16 τα αποτελέσματα από την 10ετή παρακολούθηση των ασθενών της τυχαιοποιημένης μελέτης MASS II. Η μοναδικότητα της μελέτης αυτής έγκειται στο γεγονός ότι συμπεριέλαβε ένα σκέλος αποκλειστικά φαρμακευτικής θεραπείας για την αντιμετώπιση των ασθενών με πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο. Έτσι, σε ένα κέντρο 611 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν σε CABG (203 ασθενείς), PCI με BMS (205 ασθενείς) ή βέλτιστη φαρμακευτική θεραπεία μόνη (203 ασθενείς). Επρόκειτο για ασθενείς με ανατομικά σοβαρή στεφανιαία νόσο, δεδομένου ότι το 93% είχαν εγγύς συμμετοχή του προσθίου κατιόντα κλάδου, 58% είχαν νόσο τριών αγγείων και 42% νόσο δύο αγγείων. Όλοι οι ασθενείς είχαν φυσιολογικό κλάσμα εξώθησης και διαβητικοί αποτελούσαν περίπου το 30%. Το πρωτογενές καταληκτικό σημείο της μελέτης (σύνθετο συνολικού θανάτου, Q έμφραγμα του μυοκαρδίου ή ανθεκτική στηθάγχη που απαιτεί επαναγγείωσης) εμφανίστηκε συχνότερα στη φαρμακευτική ομάδα συγκριτικά με την ομάδα CABG (λόγος κινδύνου 2,35, 95% διάστημα ασφαλείας 1,78 με 3,11) και στην ομάδα PCI παρά στην ομάδα CABG (λόγος κινδύνου 1,85, 95% διάστημα ασφαλείας 1,39 με 2,47). Επιπλέον, τα 10ετή ποσοστά ελεύθερων στηθάγχης ήταν 64% με την CABG, 59% με την PCI και 43% με τη φαρμακευτική θεραπεία (P<0,001). Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι συγκριτικά με την CABG, η φαρμακευτική θεραπεία συνοδεύεται με σημαντικά υψηλότερη επίπτωση μετέπειτα εμφραγμάτων του μυοκαρδίου, με υψηλότερα ποσοστά επιπρόσθετων επαναγγειώσεων, με υψηλότερη επίπτωση καρδιακού θανάτου και 2,29 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για συνδυασμένα συμβάματα. Η PCI συνοδεύτηκε με αυξημένη ανάγκη για επαναληπτικές επαναγγειώσεις, υψηλότερη επίπτωση εμφραγμάτων του μυοκαρδίου και 1,46 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για συνδυασμένα συμβάματα συγκριτικά με την CABG. Επιπλέον, η CABG απεδείχθη καλύτερη από τη φαρμακευτική θεραπεία στην εξάλειψη των στηθαγχικών ενοχλημάτων. Δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά όσον αφορά τη συνολική θνητότητα, ανάμεσα στις τρεις θεραπευτικές στρατηγικές, αν και η μελέτη δεν ήταν σχεδιασμένη να αναδείξει διαφορές στη θνητότητα. Η υπεροχή της επαναγγείωσης συγκριτικά με τη φαρμακευτική θεραπεία στη μελέτη MASS II έρχεται σε αντιδιαστολή με τα ευρήματα της μελέτης COURAGE που αναφέραμε παραπάνω. Βέβαια αυτή η διαφορά πιθανότατα εξηγείται από τους διαφορετικούς πληθυσμούς των δύο μελετών. Όντως, η ανατομική πολυπλοκότητα της στεφανιαίας νόσου ήταν πολύ πιο έντονη στη μελέτη MASS II και πλησίαζε προς τα ανατομικά χαρακτηριστικά των ασθενών της μελέτης SYNTAX, την οποία θα αναλύσουμε αμέσως παρακάτω. Στη μελέτη COURAGE το ένα τρίτο των ασθενών είχε νόσο ενός αγγείου, ενώ στη μελέτη MASS II κανένας ασθενής δεν είχε νόσο ενός αγγείου. Επιπλέον, μόνο το ένα τρίτο των ασθενών της COURAGE είχε εγγύς συμμετοχή του προσθίου κατιόντα, ενώ το ποσοστό αυτό στη μελέτη MASS II έφθανε το 92%. Μελέτη SYNTAX Σε αντιδιαστολή με τις προηγούμενες τυχαιοποιημένες μελέτες σε υψηλά επιλεγμένες ομάδες ασθενών, η μελέτη SYNTAX είναι μια μελέτη πενταετούς παρακολούθησης «όλων των ασθενών» με τη σοβαρότερη στεφανιαία νόσο, συμπεριλαμβανομένου των ασθενών με νόσο στελέχους και/ή νόσο τριών αγγείων, που εισήλθαν είτε στην καθεαυτού μελέτη είτε σε μια παράλληλη καταγραφή εάν δεν ήταν κατάλληλοι για τυχαιοποίηση. Έτσι η μελέτη SYNTAX, έχοντας δύο συστατικά, αποτύπωσε τις πραγματικές θεραπευτικές αποφάσεις σε μια μελέτη 1800 ασθενών που τυχαιοποιήθηκαν σε PCI ή CABG και σε μια καταγραφή 1077 CABG ασθενών (των οποίων η πολυπλοκότητα της στεφανιαίας νόσου θεωρήθηκε ακατάλληλη για PCI) και 198 PCI ασθενών (οι οποίοι θεωρήθηκαν υπερβολικά υψηλού χειρουργικού κινδύνου). Στο ένα έτος, 17 12,4% των CABG και 17,8% των PCI ασθενών έφθασαν το αντίστοιχο πρωτογενές σύνθετο καταληκτικό των MACCE (p<0,002), τα οποία περιελάμβαναν το θάνατο (3,5% έναντι 4,4%, p=0,37), το ΕΜ (3,3% έναντι 4,8%, p=0,11), το AEE (2,2% έναντι 0,6%, p=0,003) και τις επαναληπτικής επαναγγείωσης (5,9% έναντι 13,5%, p<0,001). (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 227

5 Ε.Ι. Χατζησταματίου και συν. Τα αποτελέσματα στα τρία έτη, τα οποία ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο πανευρωπαϊκό καρδιολογικό συνέδριο στη Στοκχόλμη, είναι παρόμοια με τα αποτελέσματα του πρώτου και δεύτερου έτους παρακολούθησης. Τα συνολικά MACCE παρέμεναν σημαντικά υψηλότερα στο σκέλος της PCI συγκριτικά με την CABG, οφειλόμενα κυρίως στον αυξημένο αριθμό επαναληπτικών επαναγγειώσεων. Επίσης τα ποσοστά των MACCE στα τρία έτη δεν διέφεραν σημαντικά στους ασθενείς με αρχικά χαμηλό SYNTAX score (0-22). Ωστόσο στους ασθενείς με ενδιάμεσο (23-32) και υψηλό ( 33) SYNTAX score τα MACCE ήταν σημαντικά αυξημένα στην ομάδα της PCI. Ωστόσο, το καταληκτικό ασφάλειας (θάνατος, ΕΜ ή ΑΕΕ) παρέμενε παρόμοιο ανάμεσα στην ομάδα CABG και PCI (12 έναντι 14,1%, p=0,21). Στο σκέλος της PCI διαπιστώθηκε σημαντική αύξηση στα ΕΜ συγκριτικά με την CABG, ένα εύρημα που δεν υπήρχε στο πρώτο έτος παρακολούθησης και οφείλεται στο αυξημένο αριθμό ΕΜ κατά τις επαναληπτικές PCI μεταξύ πρώτου και τρίτου έτους. Επιπλέον, τα ποσοστά ΑΕΕ δεν διέφεραν πλέον ανάμεσα στις δύο ομάδες, ένα εύρημα που ήταν σημαντικό μόνο στο πρώτο και δεύτερο έτος παρακολούθησης και οφείλονταν στο μεγάλο αριθμό ΑΕΕ κατά τη διενέργεια της CABG. Τα αποτελέσματα από την ανάλυση των καταγραφών έδειξαν ότι τα συνολικά ποσοστά των MACCE στους 12 μήνες ήταν 20,4% στην καταγραφή της PCI και 8,8% στην καταγραφή της CABG, ευρήματα παρόμοια με αυτά της τυχαιοποιημένης μελέτης. Η ίδια εικόνα συνεχίστηκε μέχρι τα τρία έτη παρακολούθησης όπου τα ποσοστά MACCE σχεδόν διπλασιάστηκαν και στις δύο ομάδες: 16,4% για την CABG και 38% για την PCI καταγραφή. Βέβαια θα πρέπει να τονίσουμε ότι η μελέτη αυτή δεν κατάφερε να επιτύχει τον πρωτογενή της στόχο, δηλαδή τη μη κατωτερότητα της PCI στο ένα έτος παρακολούθησης. Τα υψηλά ποσοστά επαναγγείωσης στην ομάδα της PCI ήταν ο λόγος των αρνητικών αποτελεσμάτων. Παρόλο που η διαφορά στα MACCE στο ένα έτος μεταξύ CABG και PCI ήταν της τάξεως του 5,5%, το 95% διάστημα ασφαλείας έφθασε το 8,3%, ξεπερνώντας επομένως κατά πολύ το προκαθορισμένο όριο μη κατωτερότητας της PCI που ήταν 6,6%. Επειδή η PCI απέτυχε να φθάσει τα προκαθορισμένα κριτήρια μη κατωτερότητας, οι ερευνητές συμπέραναν ότι τόσο στο ένα όσο και στα δύο και τρία έτη η CABG παραμένει η κύρια θεραπεία αντιμετώπισης των ασθενών με νόσο στελέχους ή τριαγγειακή νόσο, ιδιαιτέρως επί σύμπλοκων βλαβών (ενδιάμεσα και υψηλά scores), αν και η διαφορά στο πρωτογενές καταληκτικό σημείο της μελέτης προήλθε στο μεγαλύτερο μέρος της από τις αυξημένες επαναληπτικές επαναγγειώσεις στο σκέλος της PCI. Ωστόσο, το γεγονός ότι το καταληκτικό ασφάλειας δεν διέφερε στις δύο ομάδες καθιστά την PCI μια αποδεκτή, εναλλακτική της CABG, μέθοδο επαναγγείωσης στους ασθενείς με λιγότερο σύμπλοκη νόσο (χαμηλά SYNTAX scores). Η αδυναμία της μελέτης να επιτύχει το κριτήριο μη κατωτερότητας σημαίνει ότι όλα τα άλλα ευρήματα είναι απλές παρατηρήσεις, ευαίσθητες στο παιχνίδι της τύχης. Παρόλα αυτά, στους 1095 ασθενείς με στεφανιαία νόσο τριών αγγείων, τα ποσοστά μειζόνων ανεπιθύμητων καρδιαγγειακών συμβαμάτων ήταν 14,4% έναντι 23,8% υπέρ της CABG (p<0,001). Μόνο στο τριτημόριο των ασθενών με το χαμηλότερο SYNTAX score (<23) δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στα μείζονα ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάματα ανάμεσα στις δύο ομάδες. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα ποσοστά θανάτου και επαναληπτικών επαναγγειώσεων ήταν παρόμοια στους 1077 ασθενείς της καταγραφής CABG, παρόλο που αυτοί οι ασθενείς είχαν πιο σύμπλοκη στεφανιαία νόσο. Αθροίζοντας τους 1665 ασθενείς με στεφανιαία νόσο τριών αγγείων (1095 στην τυχαιοποιημένη μελέτη και 570 στην καταγραφή), φαίνεται ότι η CABG προσφέρει σημαντικά καλύτερη έκβαση στο ένα και στα δύο έτη στους ασθενείς με SYNTAX score >22 (79% από τους ασθενείς με νόσο τριών αγγείων). Τα αποτελέσματα αυτά είναι συμβατά με προηγούμενες μελέτες, που ανέφεραν όφελος στην επιβίωση και σημαντική μείωση στην ανάγκη για επαναληπτική επανεπέμβαση με την CABG συγκριτικά με την PCI στους ασθενείς με πιο σοβαρή στεφανιαία νόσο. Νόσος στελέχους Η CABG θεωρείται συμβατικά ως η κλασική θεραπευτική στρατηγική στους ασθενείς με σημαντική νόσο στελέχους κατάλληλους για χειρουργείο και η καταγραφή CASS ανέφερε μέσο πλεονέκτημα επιβίωσης 7 έτη στους 912 ασθενείς που αντιμετωπίστηκαν με CABG παρά φαρμακευτικά. 18 Ενώ οι κατευθυντήριες οδηγίες της ESC για την PCI αναφέρουν ότι «μπορούμε να σκεφτούμε την τοποθέτηση ενδοπρόθεσης σε νόσο απροστάτευτου στελέχους μόνο επί απουσίας άλλων επιλογών επαναγγείωσης», τα νεότερα δεδομένα υποστηρίζουν ότι η PCI προσφέρει ισοδύναμα αποτελέσματα με την CABG, τουλάχιστον για τις χαμηλότερης βαρύτητας βλάβες του στε- 228 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

6 Σύγχρονη Αντιμετώπιση Σταθερής Στεφανιαίας Νόσου λέχους στα τρία έτη παρακολούθησης. Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας η επιβεβαίωση αυτών των αποτελεσμάτων σε πιο μακροχρόνια παρακολούθηση (τουλάχιστον 5 έτη). 19 Ενώ η νόσος στελέχους αποτελεί έναν δυνητικά ελκυστικό στόχο για διενέργεια PCI, λόγω του μεγάλου διαμετρήματος του αγγείου και της εγγύτητας της θέσης της στο στεφανιαίο δίκτυο, υπάρχουν δύο σημαντικά παθοφυσιολογικά στοιχεία που περιορίζουν της επιτυχία της PCI: Πρώτον, πάνω από το 80% της νόσου στελέχους εμπλέκει το διχασμό, ένα σημείο γνωστό για τον υψηλό κίνδυνο επαναστένωσης και δεύτερον, πάνω από το 80% των ασθενών με νόσο στελέχους έχουν ταυτόχρονα και πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο, όπου η CABG όπως είδαμε μπορεί να προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα. Οι πιο «βέβαιες» σύγχρονες πληροφορίες όσον αφορά την αντιμετώπιση της νόσου στελέχους με CABG ή PCI προέρχονται από την ανάλυση της υποομάδας των ασθενών της μελέτης SYNTAX. Στους 705 τυχαιοποιημένους ασθενείς με νόσο στελέχους, τα ετήσια ποσοστά θανάτου (4,4% έναντι 4,2%. P= 0,88), ΑΕΕ (2,7% έναντι 0,3%. P = 0,009), εμφράγματος του μυοκαρδίου (4,1% έναντι 4,3%. P=0,97), επαναληπτικής επαναγγείωσης (6,7% έναντι 12,0%. P=0,02) και μειζόνων ανεπιθύμητων καρδιαγγειακών συμβαμάτων (13,6% έναντι 15,8%. P =0,44) ήταν υπέρ της CABG μόνο όσον αφορά την επαναληπτική επαναγγείωση, αλλά με μεγαλύτερο κίνδυνο ΑΕΕ. Με βάση τα τριτημόρια του SYNTAX score, τα ποσοστά των μειζόνων ανεπιθύμητων καρδιαγγειακών συμβαμάτων ήταν 13% έναντι 7,7% (p=0,019), 15,5% έναντι 12,6% (p=0,54) και 12,9% έναντι 25,3% (p=0,08) για την CABG έναντι της PCI, στο χαμηλό (0-22), ενδιάμεσο (23-32) και υψηλό ( 33) τριτημόριο, αντίστοιχα. Στα δύο έτη οι αντίστοιχες θνητότητες στην ομάδα CABG συγκριτικά με την ομάδα PCI ήταν 7,9% έναντι 2,7% (p=0,02) και τα ποσοστά επαναληπτικής επαναγγγείωσης 11,4% έναντι 14,3% (p=0,44) στα δύο χαμηλότερα τριτημόρια, υπονοώντας ότι η PCI είναι ανώτερη της CABG. Να σημειωθεί ότι από τους 1212 ασθενείς με νόσο στελέχους που συμπεριελήφθησαν στην καταγραφή ή στην τυχαιοποιημένη μελέτη, το 65% είχαν SYNTAX scores 33. Στο πρόσφατο TCT στην Ουάσιγκτον ο Patrick Serruys από το Erasmus Medical Center της Ολλανδίας παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης SYNTAX στα τρία έτη παρακολούθησης στους ασθενείς με νόσο στελέχους, με βάση το SYNTAX score. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ένα SYNTAX score 22 συνοδεύτηκε με υψηλότερα αθροιστικά ποσοστά MACCE στους ασθενείς της ομάδας CABG έναντι της PCI (23% έναντι 18%, P=0,33). Η προσεκτική ανάλυση αποκάλυψε υψηλότερα ποσοστά θανάτου (6% έναντι 2,6%), ΑΕΕ (4,1% έναντι 0,9%) και σύνθετου ασφαλείας (θάνατος/εμ/αεε) (11% έναντι 6,9%) στους ασθενείς της ομάδας CABG, αλλά περισσότερα ΕΜ (4,3% έναντι 2%) και επαναληπτικές επαναγγειώσεις (15,4% έναντι 13,4%) στους ασθενείς της ομάδας PCI. Ωστόσο καμία από τις συγκρίσεις δεν έφθασε τη στατιστική σημαντικότητα, κάτι που είχε παρατηρηθεί στα δύο έτη παρακολούθησης, όπου τα ποσοστά θανάτου ήταν σημαντικά περισσότερα στην ομάδα CABG (7,9% έναντι 2,7%, p=0,02), ενώ τα ποσοστά επαναληπτικής επαναγγείωσης δεν διέφεραν σημαντικά (11,4% έναντι 14,3%, p=0,44) στους ασθενείς με χαμηλό και ενδιάμεσο SYNTAX score. Οι ασθενείς με ένα ενδιάμεσο SYNTAX score (23-32) είχαν ακριβώς τα ίδια ποσοστά MACCE 23,4% (p=0,90). Οι ερευνητές της μελέτης έμειναν έκπληκτοι βρίσκοντας 12,4% ποσοστά θνητότητας για την CABG έναντι 4,9% (p=0,06) για την PCI σε αυτή την κατηγορία ασθενών. Τα ΑΕΕ (2,3% έναντι 1%) και το σύνθετο ασφαλείας θάνατος/αεε/εμ (15,6% έναντι 10,8%) ήταν επίσης υψηλότερα στην ομάδα της CABG έναντι της PCI. Τα ΕΜ (5% έναντι 3,3%) και οι επαναληπτικές επαναγγειώσεις (15,9% έναντι 14%) ήταν υπέρ της CABG. Και πάλι καμία από τις συγκρίσεις δεν έφθασε τη στατιστική σημαντικότητα. Ωστόσο, ένα SYNTAX score 33 συνοδεύτηκε με ποσοστά MACCE 37,3% με την PCI συγκριτικά με 21,2% με την CABG (p=0,003). Υπάρχει ένα χάσμα 16 ποσοστιαίων μονάδων με την PCI στα MACCE. Εδώ δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποια στρατηγική είναι η καλύτερη. Επιπλέον, τα ποσοστά θανάτου της PCI ήταν σχεδόν διπλάσια από αυτά της CABG (13,4% έναντι 7,6%, p=0,10). Με εξαίρεση τα ΑΕΕ (4,9% έναντι 1,6%, p=0,13), τα ποσοστά ΕΜ (6,1% έναντι 10,9%, p=0,18), επαναληπτικής επαναγγείωσης (9,2% έναντι 27,7%, p<0,001) και σύνθετου θανάτου/εμ/αεε (15,7% έναντι 20,1%, p=0,34) ήταν χαμηλότερα στην ομάδα CABG συγκριτικά με την ομάδα PCI. Από τα παραπάνω δεδομένα βλέπουμε ότι η PCI μπορεί να αποτελέσει μια λογική εναλλακτική της CABG στους ασθενείς με νόσο στελέχους με χαμηλά και ενδιάμεσα Syntax scores. Υποστήριξη για τη δυναμική της PCI τουλάχι- (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 229

7 Ε.Ι. Χατζησταματίου και συν. στον στις βλάβες στελέχους χαμηλού κινδύνου προέρχεται και από πολλές άλλες πηγές. Σε μια μεταανάλυση 10 μελετών, συμπεριλαμβανομένων δύο τυχαιοποιημένων μελετών και της μεγάλης καταγραφής MAIN-COMPARE, σε 3773 ασθενείς με νόσο στελέχους, οι Naik και συν. 20 ανέφεραν ότι δεν υπήρχε καμία διαφορά ανάμεσα στην PCI και στην CABG όσον αφορά τη θνητότητα ή το σύνθετο καταληκτικό του θανάτου, ΕΜ και ΑΕΕ στα τρία έτη, αλλά μέχρι και τετραπλάσια αύξηση της επαναληπτικής επαναγγείωσης με την PCI. Παρομοίως, σε μια πρόσφατη μετα-ανάλυση δύο τυχαιοποιημένων και έξι μελετών παρατήρησης, που συνέκρινα τα DES με την CABG σε 2905 ασθενείς με νόσο απροστάτευτου στελέχους, δεν βρέθηκε διαφορά στο θάνατο ή στο σύνθετο καταληκτικό θανάτου, ΕΜ ή ΑΕΕ παρά μόνο σημαντική αύξηση στα ποσοστά επαναληπτικών επαναγγειώσεων στο σκέλος της PCI, 21 σε μεσοπρόθεσμη παρακολούθηση. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώθηκαν στα 5 έτη στην καταγραφή MAIN-COMPARE, σε 2240 ασθενείς που έλαβαν ενδοπρόθεση (318 BMS και 784 DES) ή υπεβλήθησαν σε CABG (1138 ασθενείς) για νόσο στελέχους, μεταξύ 2000 και Στα πέντε έτη παρακολούθησης οι ενδοπροθέσεις παρουσίασαν παρόμοια ποσοστά θανάτου και σύνθετου καταληκτικού θανάτου/εμ/αεε, αλλά υψηλότερα ποσοστά επαναγγειώσεων συγκριτικά με τους ασθενείς που υπεβλήθησαν σε CABG. 22 Πρόσφατες οδηγίες ευρωπαϊκής καρδιολογικής εταιρείας Στους ασθενείς με χρόνια σταθερή στεφανιαία νόσο η επιλογή της καταλληλότερης θεραπευτικής στρατηγικής πρέπει να είναι αποτέλεσμα δύο συνιστωσών: 1. Καταλληλότητα επαναγγείωσης (Πίνακας 1). 2. Σχετικά πλεονεκτήματα CABG και PCI στις διάφορες ανατομικές και κλινικές μορφές της νόσου (Πίνακας 2). Τα ευρήματα που έχουμε στα χέρια μας δείχνουν ότι η επαναγγείωση είναι δικαιολογημένη: Σε συμπτωματική βάση: στους ασθενείς με εμμένοντα συμπτώματα (στηθάγχη ή ισοδύναμα στηθάγχης) παρά τη βέλτιστη φαρμακευτική αγωγή και/ή Σε προγνωστική βάση: σε συγκεκριμένες ανατομικές μορφές της νόσου ή επί επιβεβαιωμένης σημαντικής μυοκαρδιακής περιοχής σε κίνδυνο (ακόμα και στους ασυμπτωματικούς ασθενείς). Η σημαντική νόσος στελέχους και η σημαντική νόσος του εγγύς τμήματος του προσθίου κατιόντα κλάδου, ιδιαιτέρως επί παρουσίας πολυαγγειακής στεφανιαίας νόσου είναι ισχυρές ενδείξεις για επαναγγείωση. Στις πιο σοβαρές μορφές σταθερής στεφανιαίας νόσου, η CABG φαίνεται να προσφέρει όφελος στην επιβίωση όπως και σημαντική μείωση στην ανάγκη επαναληπτικής επαναγγείωσης, παρά τον υψηλότερο κίνδυνο ΑΕΕ, ιδιαιτέρως στη νόσο στελέχους. Διαστρωμάτωση επεμβατικού κινδύνου Η επαναγγείωση του μυοκαρδίου είναι κατάλληλη όταν τα αναμενόμενα οφέλη, όσον αφορά την επιβίωση ή τα συμπτώματα και τη λειτουργική κατάσταση, ξεπερνούν τις αναμενόμενες αρνητικές συνέπειες της επέμβασης. Επομένως, η εκτίμηση του επεμβατι- Πίνακας 1. Ενδείξεις Επαναγγείωσης στη Σταθερή Στηθαγχη και στη Σιωπηρή Ισχαιμία με Προγνωστικό και/η Συμπτωματικό Όφελος. Ανατομική Υποομάδα ΣΝ Κατηγορία Επίπεδο πιστοποίησης για συμπτωματα για προγνωση Νόσος στελέχους > 50% Ι Α Εγγύς LAD > 50% Ι Α 2VD ή 3VD με EF I B Επιβεβαιωμένη μεγάλη περιοχή ισχαιμίας (>10% Ι Β της αριστερής κοιλίας) Μοναδικό βατό αγγείο με στένωση >50% Ι C IVD χωρίς εγγύς LAD και χωρίς ισχαιμία >10% ΙΙΙ Α Οποιαδήποτε στένωση >50% με στηθάγχη ή ισοδύναμο αυτής που δεν ανταποκρίνεται στην βέλτιστη φαρμακευτική αγωγή Ι Α Δύσπνοια/ΣΚΑ και ισχαιμία/βιωσιμότητα >10% της αριστερής κοιλίας από αρτηρία με στένωση >50% ΙΙα Β Χωρίς περιοριστικά συμπτώματα με την βέλτιστη φαρμακευτική αγωγή LAD: Πρόσθιος Κατιόντας Κλάδος, VD: Νόσος Αγγείου, EF: Κλάσμα Εξώθησης, ΣΚΑ: Συμφορητική Καρδιακή Ανεπάρκεια. 230 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

8 Σύγχρονη Αντιμετώπιση Σταθερής Στεφανιαίας Νόσου Πίνακας 2. Ενδείξεις για CABG Έναντι PCI στους Σταθερούς Ασθενείς με Βλάβες Κατάλληλες και για τις Δύο Επεμβάσεις και με Χαμηλή Προβλεπόμενη Χειρουργική Θνητότητα. Ανατομική Υποκατηγορία ΣΝ Υπερ Υπερ CABG PCI IVD ή 2VD χωρίς εγγύς LAD ΙIb C IC IVD ή 2VD με εγγύς LAD ΙA IIa B 3VD απλές βλάβες, πλήρης επαναγγείωση με την PCI SYNTAX score 22 IA IIa B 3VD σύμπλοκες βλάβες, ατελής επαναγγείωση με την PCI SYNTAX score >22 ΙA IIΙ A Νόσος στελέχους (μεμονωμένη ή 1VD, στομιακή/σώμα) ΙA IIa B Νόσος στελέχους (μεμονωμένη ή 1VD, άπω διχασμός) ΙA IIb Β Νόσος στελέχους + 2VD ή 3VD, SYNTAX score 32 IA IIb B Νόσος στελέχους + 2VD ή 3VD, SYNTAX score >32 ΙΑ ΙΙI B ΣΝ: Στεφανιαία Νόσος, VD: Νόσος Αγγείου, CABG: Αορτοστεφανιαία Παράκαμψη, PCI: Διαδερμική Αγγειοπλαστική, LAD: Πρόσθιος Κατιόντας Κλάδος. κού κινδύνου θα πρέπει να αποτελεί βασικό συστατικό της σύγχρονης κλινικής πρακτικής, χρήσιμη και για τους ιατρούς και για τους ασθενείς. Έχουν δημιουργηθεί πολλά διαφορετικά μοντέλα διαστρωμάτωσης του επεμβατικού κινδύνου (Πίνακας 3). Η συγκριτική ανάλυση αυτών των μοντέλων είναι προβληματική καθώς οι διαθέσιμες μελέτες εκτίμησαν το κάθε μοντέλο σε διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες, με διαφορετικούς δείκτες έκβασης και σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Οι περιορισμοί αυτοί καθιστούν αδύνατη τη σύσταση του ενός μοντέλου σε σχέση με κάποιο άλλο. 23 Ωστόσο: Το EuroSCORE, πιστοποιημένο στην πρόβλεψη της χειρουργικής θνητότητας, προσφάτως βρέθηκε ότι είναι ένας ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης ανεπιθύμητων καρδιαγγειακών συμβαμάτων τόσο στους ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση όσο και στους ασθενείς που υποβάλλονται σε PCI. Επομένως, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον καθορισμό του κινδύνου επαναγγείωσης ανεξάρτητα και πριν από την επιλογή της θεραπευτικής στρατηγικής. Ωστόσο, δεν μπορεί να καθορίσει τη βέλτιστη θεραπεία. Το SYNTAX score βρέθηκε ότι είναι ένας ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης των MACE στους ασθενείς που αντιμετωπίζονται με PCI αλλά όχι στους ασθενείς που υποβάλλονται σε CABG. Επομένως, έχει θέση στην επιλογή της βέλτιστης θεραπείας με την αποκάλυψη των ασθενών με το μεγαλύτερο κίνδυνο για ανεπιθύμητα συμβάματα μετά από PCI. To NCDR CathPCI score (National Cardiovascular Database Registry) έχει πιστοποιηθεί στους PCI ασθενείς και θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε αυτό το πλαίσιο. Το STS (Society of Thoracic Surgeons Score) και η ηλικία, η κρεατινίνη και το κλάσμα εξώθησης (ACEF Score) έχουν πιστοποιηθεί σε χειρουργικούς ασθενείς και επομένως μόνο σε τέτοιους ασθενείς θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό του χειρουργικού κινδύνου. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι κανένα από τα σκορ δεν μπορεί με ακρίβεια να προβλέψει τα συμβάματα στον εκάστοτε ασθενή. Επιπλέον, υπάρχουν περιορισμοί με τις βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των μοντέλων κινδύνου και οι διαφορές στους ορισμούς και στον περιεχόμενο των μεταβλητών μπορεί να επηρεάσει την απόδοση των σκορ κινδύνου όταν αυτά εφαρμόζονται σε διαφορετικούς πληθυσμούς. Η κλινική αξιολόγηση και η συζήτηση με την ομάδα ιατρών παραμένει κεφαλαιώδους σημασίας με τα σκορ κινδύνου να χρησιμοποιούνται για καθοδήγηση των θεραπευτικών επιλογών. Δεν είναι εύκολο να δοθούν ειδικές οδηγίες για την προτεινόμενη μέθοδο επαναγγείωσης για κάθε πιθανό κλινικό σενάριο. Όντως, έχει υπολογιστεί ότι υπάρχουν >4000 πιθανές κλινικές και ανατομικές παραλλαγές. Έτσι, οι συστάσεις των κατευθυντήριων οδηγιών θα πρέπει να αξιολογούνται σύμφωνα με τις ατομικές προτιμήσεις του εκάστοτε ασθενούς και τα κλινικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, ακόμα και εάν ένας ασθενής έχει τυπική προγνωστική ένδειξη για CABG, αυτή ενδεχομένως να τροποποιείται σύμφωνα με τις ατομικές κλινικές περιστάσεις, όπως είναι η πολύ προχωρημένη ηλικία ή η σημαντική συνυπάρχουσα συννοσηρότητα. Συμπεράσματα Στους ασθενείς με χρόνια σταθερή στεφανιαία νόσο η βέλτιστη φαρμακευτική αγωγή είναι η θεραπεία πρώτης γραμμής και θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά σε δόσεις που να επιτυγχάνουν τους θεραπευτικούς στόχους. (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 231

9 Ε.Ι. Χατζησταματίου και συν. Πίνακας 3. Συνιστώμενα Σκορ Διαστρωμάτωσης Κινδύνου στους Υποψήφιους για PCI ή CABG. Score Αριθμός μεταβλητών για τον Πιστοποιημένες εκβάσεις Class/LOE υπολογισμό του σκορ Κλινικές Αγγειογραφικές PCI CABG EuroScore 17 0 Βραχύ και μακροπρόθεσμη θνητότητα ΙΙb B IB SYNTAX Score 0 11 (ανά βλάβη) Ποσοτικοποίηση της πολυπλοκότητας της ΣΝ ΙΙb B III B Mayo Clinic Score 7 0 MACCE και επεμβατικός θάνατος IIb C III C NCDR CathPCI 8 0 Ενδονοσοκομειακή θνητότητα ΙΙb Β Parsonnet score 16 0 Θνητότητα στις 30 ημέρες ΙΙΙ Β Επεμβατική θνητότητα, ΑΕΕ, νεφρική ανεπάρκεια, μόλυνση στέρνου, STS score 40 2 παρατεταμένη αναπνευστική υποστήριξη, ΙΒ επανεπέμβαση, νοσηρότητα, διάρκεια νοσηλείας <6 ή >14 ημέρες ACEF score 2 0 Θνητότητα στην προγραμματισμένη CABG IIb C ΣΝ: Στεφανιαία Νόσος, MACCE: Μείζονα Ανεπιθύμητα Καρδιαγγειακά Συμβάματα, CABG: Αορτοστεφανιαία Παράκαμψη, ΑΕΕ: Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια, LOE: Επίπεδο Πιστοποίησης. Η επαναγγείωση θα πρέπει πάντα να χρησιμοποιείται ως επιπρόσθετη της βέλτιστης φαρμακευτικής θεραπείας και της τροποποίησης των συνηθειών ζωής και όχι ως εναλλακτική στρατηγική. Σε επιλεγμένους ασθενείς η επαναγγείωση είναι αποτελεσματική στον έλεγχο των συμπτωμάτων και/ή στη βελτίωση της πρόγνωσης. Βιβλιογραφία 1. Favaloro RG. Saphenous vein autograft replacement of severe segmental coronary artery occlusion: operative technique. Ann Thorac Surg. 1968; 5: Brener SJ, Lytle BW, Casserly IP, Schneider JP, Topol EJ, Lauer MS. Propensity analysis of long-term survival after surgical or percutaneous revascularization in patients with multivessel coronary artery disease and high-risk features. Circulation. 2004; 109: Dzavik V, Ghali WA, Norris C, et al. Long-term survival in 11,661 patients with multivessel coronary artery disease in the era of stenting: a report from the Alberta Provincial Project for Outcome Assessment in Coronary Heart Disease (AP- PROACH) Investigators. Am Heart J. 2001; 142: Boden WE, O Rourke RA, Teo KK, et al. Optimal medical therapy with or without PCI for stable coronary disease. N Engl J Med. 2007; 356: Brophy JM, Belisle P, Joseph L. Evidence for use of coronary stents. A hierarchical bayesian meta-analysis. Ann Intern Med. 2003; 138: Stettler C, Wandel S, Allemann S, et al. Outcomes associated with drug-eluting and bare-metal stents: a collaborative network meta-analysis. Lancet. 2007; 370: Kirtane AJ, Gupta A, Iyengar S, et al. Safety and efficacy of drug-eluting and bare metal stents: comprehensive metaanalysis of randomized trials and observational studies. Circulation. 2009; 119: Yusuf S, Zucker D, Peduzzi P, et al. Effect of coronary artery bypass graft surgery on survival: overview of 10-year results from randomised trials by the Coronary Artery Bypass Graft Surgery Trialists Collaboration. Lancet. 1994; 344: Taggart DP, D Amico R, Altman DG. Effect of arterial revascularisation on survival: a systematic review of studies comparing bilateral and single internal mammary arteries. Lancet. 2001; 358: Aziz O, Rao C, Panesar SS, Jones C, Morris S, Darzi A, Athanasiou T. Meta-analysis of minimally invasive internal thoracic artery bypass versus percutaneous revascularisation for isolated lesions of the left anterior descending artery. BMJ. 2007; 334: Kapoor JR, Gienger AL, Ardehali R, et al. Isolated disease of the proximal left anterior descending artery comparing the effectiveness of percutaneous coronary interventions and coronary artery bypass surgery. JACC Cardiovasc Interv. 2008; 1: Jaffery Z, Kowalski M, Weaver WD, Khanal S. A meta-analysis of randomized control trials comparing minimally invasive direct coronary bypass grafting versus percutaneous coronary intervention for stenosis of the proximal left anterior descending artery. Eur J Cardiothorac Surg. 2007; 31: Taggart DP, Thomas B. Ferguson Lecture. Coronary artery bypass grafting is still the best treatment for multivessel and left main disease, but patients need to know. Ann Thorac Surg. 2006; 82: Hueb W, Lopes NH, Gersh BJ, et al. Five-year follow-up of the Medicine, Angioplasty, or Surgery Study (MASS II): a randomized controlled clinical trial of 3 therapeutic strategies for multivessel coronary artery disease. Circulation. 2007; 115: Hlatky MA, Boothroyd DB, Bravata DM, et al. Coronary artery bypass surgery compared with percutaneous coronary interventions for multivessel disease: a collaborative analysis of individual patient data from ten randomised trials. Lancet. 2009; 373: Hueb W, Lopes N, Gersh BJ, et al. Ten-year follow-up survival of the Medicine, Angioplasty, or Surgery Study (MASS- II): a randomized controlled clinical trial of 3 therapeutic strategies for multivessel coronary artery disease. Circulation. 2010; 122: HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

10 Σύγχρονη Αντιμετώπιση Σταθερής Στεφανιαίας Νόσου 17. Serruys PW, Morice MC, Kappetein AP, et al. Percutaneous coronary intervention versus coronary-artery bypass grafting for severe coronary artery disease. N Engl J Med. 2009; 360: Caracciolo EA, Davis KB, Sopko G, et al. Comparison of surgical and medical group survival in patients with left main equivalent coronary artery disease. Long-term CASS experience. Circulation. 1995; 91: Silber S, Albertsson P, Aviles FF, et al. Guidelines for percutaneous coronary interventions. The Task Force for Percutaneous Coronary Interventions of the European Society of Cardiology. Eur Heart J. 2005; 26: Naik H, White AJ, Chakravarty T, et al. A meta-analysis of 3,773 patients treated with percutaneous coronary intervention or surgery for unprotected left main coronary artery stenosis. JACC Cardiovasc Interv. 2009; 2: Lee MS, Yang T, Dhoot J, Liao H. Meta-analysis of clinical studies comparing coronary artery bypass grafting with percutaneous coronary intervention and drug-eluting stents in patients with unprotected left main coronary artery narrowings. Am J Cardiol. 2010; 105: Park DW, Seung KB, Kim YH, et al. Long-term safety and efficacy of stenting versus coronary artery bypass grafting for unprotected left main coronary artery disease: 5-year results from the MAIN-COMPARE (Revascularization for Unprotected Left Main Coronary Artery Stenosis: Comparison of Percutaneous Coronary Angioplasty Versus Surgical Revascularization) registry. J Am Coll Cardiol. 2010; 56: Wijns W, Kolh P, Danchin N, et al. The Task Force on Myocardial Revascularization of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS). Guidelines on myocardial revascularization. European Heart Journal doi: /eurheartj/ ehq277. (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 233

ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ

ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ Ε. ΚΑΛΛΙΚΑΖΑΡΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ, Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΖΟΜΕΝΑ ΣΕ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ RCTs Registries Και τα δύο είδη μελετών

Διαβάστε περισσότερα

Νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες επαναιµάτωσης: Ανάλυση και προβληµατισµοί

Νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες επαναιµάτωσης: Ανάλυση και προβληµατισµοί Σεµινάρια Οµάδων Εργασίας 2013 της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας Θεσσαλονίκη, 14-16 Φεβρουαρίου 2013 ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΤΡΑΠΕΖΙ: «Σύγχρονοι Προβληµατισµοί στην Επαναιµάτωση» Νεώτερες κατευθυντήριες οδηγίες

Διαβάστε περισσότερα

Score Αξιολόγησης Βαρύτητας Στεφανιαίας Νόσου. Σοφία Βαϊνά, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών, Ιπποκράτειο

Score Αξιολόγησης Βαρύτητας Στεφανιαίας Νόσου. Σοφία Βαϊνά, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών, Ιπποκράτειο Score Αξιολόγησης Βαρύτητας Στεφανιαίας Νόσου Σοφία Βαϊνά, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών, Ιπποκράτειο Δήλωση Συμφερόντων Κανένα που να σχετίζεται με την παρουσίαση Score

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Ν. Τσιγαρίδας, Α. Ράμμος, Β. Μελαδίνης, Κ. Σταμάτης, Β. Τελάκη, Κ.Σιόγκας Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Καρδιολογική Κλινική, Ιωάννινα

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή

Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή Διερεύνηση στεφανιαίας νόσου σε ασυµπτωµατικό διαβητικό ασθενή Κωνσταντίνος Αζναουρίδης Επιµελητής Καρδιολογίας 1 η Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α. 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

Νόσος στελέχους: Διαδερμική ή χειρουργική αντιμετώπιση

Νόσος στελέχους: Διαδερμική ή χειρουργική αντιμετώπιση Νόσος στελέχους: Διαδερμική ή χειρουργική αντιμετώπιση Λ. Κ. Μιχάλης Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Αθήνα, 30 Οκτωβρίου 2008 Από πού αντλούνται οι γνώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΟΚΕΣ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΗ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ

ΣΥΜΠΛΟΚΕΣ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΗ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΣΥΜΠΛΟΚΕΣ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΗ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ (ΑΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΟΥ) ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ! Η νόσος στελέχους είναι μία οντότητα που αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικό πρωτόκολλο για την τοποθέτηση ενδοστεφανιαίων προθέσεων (stents) στη στεφανιαία νόσο Προτάσεις προς συζήτηση στην αντίστοιχη επιτροπή:

Θεραπευτικό πρωτόκολλο για την τοποθέτηση ενδοστεφανιαίων προθέσεων (stents) στη στεφανιαία νόσο Προτάσεις προς συζήτηση στην αντίστοιχη επιτροπή: Θεραπευτικό πρωτόκολλο για την τοποθέτηση ενδοστεφανιαίων προθέσεων (stents) στη στεφανιαία νόσο Προτάσεις προς συζήτηση στην αντίστοιχη επιτροπή: Εισαγωγή Η πρόσφατη έκδοση των κατευθυντήριων οδηγιών

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση των stents σε χώρα υπό οικονομική επιτήρηση και οι νέες ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες.

Η χρήση των stents σε χώρα υπό οικονομική επιτήρηση και οι νέες ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες. Η χρήση των stents σε χώρα υπό οικονομική επιτήρηση και οι νέες ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδη Η χρήση των stents σε χώρα υπό οικονομική επιτήρηση και οι νέες ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες. Η πρόσφατη

Διαβάστε περισσότερα

Επεµβατική αντιµετώπιση της στεφανιαίας νόσου σε ειδικές υποοµάδες. ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ

Επεµβατική αντιµετώπιση της στεφανιαίας νόσου σε ειδικές υποοµάδες. ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ Επεµβατική αντιµετώπιση της στεφανιαίας νόσου σε ειδικές υποοµάδες. ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΓΡΑΙ ΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Επεµβατικός καρδιολόγος, FSCAI ΑΙΜΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ EUROMEDICA-KYΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ 3ο Συνέδριο Επεµβατικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Η νόσος στελέχους είναι μία οντότητα που αποτελεί 3-5% των αγγειογραφικών ευρημάτων Το στέλεχος αιματώνει το 75% του

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική επαναιμάτωση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη

Διαδερμική επαναιμάτωση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη Διαδερμική επαναιμάτωση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη Αθανάσιος Καπετανόπουλος, FACC, FESC, FSCAI Επεμβατικός Καρδιολόγος, EUROMEDICA, Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Επιδημιολογία 171 εκατομμύρια διαβητικοί

Διαβάστε περισσότερα

MID-RANGE EJECTION FRACTION. Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο

MID-RANGE EJECTION FRACTION. Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο MID-RANGE EJECTION FRACTION Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις πρόσφατες οδηγίες της ESC διατυπώθηκε η άποψη ότι η διαφοροποίηση του κλάσματος

Διαβάστε περισσότερα

Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια

Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια 3η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ / ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ 11-12 ΜΑΪΟΥ 2018, ΖΑΠΠΕΙΟ Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια Ι. Κανακάκης MD, PhD Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση του IVUS στην επεμβατική καρδιολογία. Κωστής Ραϊσάκης Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ.Γεννηματάς»

Η θέση του IVUS στην επεμβατική καρδιολογία. Κωστής Ραϊσάκης Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ.Γεννηματάς» Η θέση του IVUS στην επεμβατική καρδιολογία Κωστής Ραϊσάκης Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ.Γεννηματάς» Φυσιολογική αρτηρία Trilaminar EEM IEM Lumen Adventitia Intima Media Συγκεντρική αθηρωματική πλάκα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΕ ΒΛΑΒΕΣ ΔΙΧΑΣΜΩΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΠΑΝΟΣ Επεμβατικός Καρδιολόγος Αν Διευθυντής Γ Καρδιολογικής Κλινικής, Ευρωκλινική

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΕ ΒΛΑΒΕΣ ΔΙΧΑΣΜΩΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΠΑΝΟΣ Επεμβατικός Καρδιολόγος Αν Διευθυντής Γ Καρδιολογικής Κλινικής, Ευρωκλινική 2 ο ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ Ε.Κ.Ε., 22 Ιουνίου 2013 ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΕ ΒΛΑΒΕΣ ΔΙΧΑΣΜΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΠΑΝΟΣ Επεμβατικός Καρδιολόγος Αν Διευθυντής Γ Καρδιολογικής Κλινικής, Ευρωκλινική Ταξινόμηση κατά

Διαβάστε περισσότερα

Διάρκεια Διπλής Αντιαιμοπεταλιακής Αγωγής μετά από PCI

Διάρκεια Διπλής Αντιαιμοπεταλιακής Αγωγής μετά από PCI Διάρκεια Διπλής Αντιαιμοπεταλιακής Αγωγής μετά από PCI Αθανάσιος Αγγελής Επιστημονικός Συνεργάτης Ά Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής Ιπποκράτειο ΓΝΑ Δήλωση Συμφερόντων Δεν έχω κανένα οικονομικό ή

Διαβάστε περισσότερα

Αξονική στεφανιογραφία σε ασθενείς μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη

Αξονική στεφανιογραφία σε ασθενείς μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη Αξονική στεφανιογραφία σε ασθενείς μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη Φώτιος Λάσπας Ακτινοδιαγνώστης Τμήμα Αξονικού-Μαγνητικού Τομογράφου Νοσοκομείο «Υγεία» Εισαγωγή Η αορτοστεφανιαία παράκαμψη αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

Μη καρδιακό χειρουργείο: Προηγηθείσα και Προεγχειρητική διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση. Δ. Ζιούτας MD, PhD, FESC

Μη καρδιακό χειρουργείο: Προηγηθείσα και Προεγχειρητική διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση. Δ. Ζιούτας MD, PhD, FESC Μη καρδιακό χειρουργείο: Προηγηθείσα και Προεγχειρητική διαδερμική στεφανιαία παρέμβαση Δ. Ζιούτας MD, PhD, FESC IICE 2011 Υπολογίζονται περίπου 2000 αγγειοπλαστικές / 1.000.000 πληθυσμού στην Ευρώπη 17000-19000

Διαβάστε περισσότερα

Xρόνια στεφανιαία νόσος - Αγγειοπλαστική

Xρόνια στεφανιαία νόσος - Αγγειοπλαστική Xρόνια στεφανιαία νόσος - Αγγειοπλαστική Dr. Αηδονίδης Θ. Γεώργιος Επεμβατικός Καρδιολόγος Επιστημονικός Συν. Β Καρδ. Κλινικής Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσ. Θεσ/νίκης Κλινική Εuromedica «Κυανούς Σταυρός», Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την Ασκληπιός Διάγνωσις Παρασκευή, 14 Μάιος 2010 08:02 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 14 Μάιος 2010 08:23

Συντάχθηκε απο τον/την Ασκληπιός Διάγνωσις Παρασκευή, 14 Μάιος 2010 08:02 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 14 Μάιος 2010 08:23 Αορτοστεφανιαία παράκαμψη (εγχείρηση bypass) με πάλλουσα καρδιά συγκριτικά με την κλασική αορτοστεφανιαία παράκαμψη: καλύτερα άμεσα οφέλη μεγαλύτερους μακροπρόθεσμους κινδύνους και ανάγκη νέας επαναιμάτωσης,

Διαβάστε περισσότερα

Ενδιαφέρουσα Περίπτωση Βλάβη Διχασμού σε Απροστάτευτο Στέλεχος

Ενδιαφέρουσα Περίπτωση Βλάβη Διχασμού σε Απροστάτευτο Στέλεχος Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση 2011, 52: 255-259 Ενδιαφέρουσα Περίπτωση Βλάβη Διχασμού σε Απροστάτευτο Στέλεχος Γεωργιος Καραβολιας, Παναγιωτης Καρυοφυλλης, Παναγιωτα Γεωργιαδου, Βασιλειος Βουδρης 2ο

Διαβάστε περισσότερα

NSTEMI: ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Ιωαννίδης Ευστάθιος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο

NSTEMI: ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Ιωαννίδης Ευστάθιος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο NSTEMI: ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Ιωαννίδης Ευστάθιος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο ΟΞΕΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ (STEMI, UA/NSTEMI) Το 2009 1,2 εκατοµµύρια εισαγωγές έγιναν µε διάγνωση ΟΣΣ 30% ασταθής στηθάγχη-70%

Διαβάστε περισσότερα

PCI ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

PCI ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας 2017 Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2017 PCI ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Ιωάννης Παΐζης Επεμβατικός καρδιολόγος Καρδιολογικό Τμήμα - Γ.Ν.Α. «Λαϊκό»

Διαβάστε περισσότερα

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας: χειρουργική αντικατάσταση ή διόρθωση; Κριτήρια επιλογής του είδους της επέμβασης και του τύπου της προθέσεως. Βασίλης Γουλιέλμος Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοδυναμικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο «O Ευαγγελισμός»

Αιμοδυναμικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο «O Ευαγγελισμός» Άρθρο Ανασκόπησης Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση 21, 51: 141-149 Αντιμετώπιση Στεφανιαίας Νόσου: Διαδερμική Αγγειοπλαστική ή Αορτοστεφανιαία Παράκαμψη; Αναστάσιος Σαλάχας Αιμοδυναμικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση ασθενούς με στεφανιαία και περιφερική αγγειακή νόσο

Αντιμετώπιση ασθενούς με στεφανιαία και περιφερική αγγειακή νόσο Αντιμετώπιση ασθενούς με στεφανιαία και περιφερική αγγειακή νόσο Αθανάσιος Καπετανόπουλος Καπετανόπουλος, FACC, FESC, FSCAI Επεμβατικός Καρδιολόγος, EUROMEDICA, Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Συχνότητα συνδυασμένης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΜΑΔΑΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΜΑΔΑΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Διαδερμική Στεφανιαία Παρέμβαση (ΔΣΠ) στο στέλεχος και σε δύο γηγενή αγγεία, σε δις αποφραχθέν μόσχευμα αριστερής έσω μαστικής αρτηρίας. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Άνδρας, 44 ετών, προσήλθε για στεφανιογραφικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΦΑΛΙΑΓΚΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΦΑΛΙΑΓΚΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΦΑΛΙΑΓΚΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ (PERCUTANEOUS CORONARY INTERVENTION-PCI)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΟΡΙΑΚΩΝ ΣΤΕΝΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΜΕ IVUS KAI FFR

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΟΡΙΑΚΩΝ ΣΤΕΝΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΜΕ IVUS KAI FFR ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΟΡΙΑΚΩΝ ΣΤΕΝΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΜΕ IVUS KAI FFR Χ.ΓΡΑΙ ΗΣ,. ΗΜΗΤΡΙΑ ΗΣ, Ν.ΧΑΜΟΥΡΑΤΙ ΗΣ ΑΙΜΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ EUROMEDICA-ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 1 ης ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ Γυναίκα ηλικίας 82 ετών προσήλθε

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Αναπηρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Αναπηρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ιαχείριση ασθενούς με χρόνια κολπική μαρμαρυγή και στεφανιαία νόσο υπό τριπλή αντιθρομβωτική αγωγή που πρόκειται να υποβληθεί σε εξωκαρδιακή χειρουργική επέμβαση ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Αναπηρωτής Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ.

ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ. Σταματελάτου Mαρία, Κοντολαιμάκη Καλλιόπη, Δασενάκη Μαρία. Παθολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου- Κέντρου Υγείας Σητείας, Σητεία ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Αποτελεσματικότητα του κόστους διαγνωστικών στρατηγικών για τη διερεύνηση ασθενών με υπόνοια στεφανιαίας νόσου»

«Αποτελεσματικότητα του κόστους διαγνωστικών στρατηγικών για τη διερεύνηση ασθενών με υπόνοια στεφανιαίας νόσου» «Αποτελεσματικότητα του κόστους διαγνωστικών στρατηγικών για τη διερεύνηση ασθενών με υπόνοια στεφανιαίας νόσου» Αναστασία Δαμέλου Καρδιολόγος Εντατικολόγος Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου Δήλωση σύγκρουσης

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο με πολυαγγειακή νόσο και καρδιογενή καταπληξία. Επεμβατική προσέγγιση

Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο με πολυαγγειακή νόσο και καρδιογενή καταπληξία. Επεμβατική προσέγγιση Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο με πολυαγγειακή νόσο και καρδιογενή καταπληξία. Επεμβατική προσέγγιση Κωνσταντίνος Αζναουρίδης Επιμελητής Καρδιολογίας 1 η Παν/κή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝΑ Οξύ στεφανιαίο

Διαβάστε περισσότερα

«Νόσος στελέχους σε οξύ έμφραγμα του

«Νόσος στελέχους σε οξύ έμφραγμα του «Νόσος στελέχους σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου» Τριάντης Γεώργιος Επεμβατικός καρδιολόγος-διευθυντής ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ-ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ 35ον Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Γυναίκα 72 ετών διακομίσθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΟΡΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑΣ: H ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΟ

ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΟΡΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑΣ: H ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΟΡΤΙΚΗ ΒΑΛΒΙΔΑΣ: H ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΟ Π. Δάρδας, Δ. Τσικαδέρης, Ν. Μεζίλης, Β. Νινιός, Σ. Θεοφιλογιαννάκος Κλινική Άγιος Λουκάς Θεσσαλονίκη 12/09/2015 ΟΔΗΓΙΕΣ-ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Όλοι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΟΡΤΙΚΗΣ ΒΑΛΒΙΔΑΣ: ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΟ

ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΟΡΤΙΚΗΣ ΒΑΛΒΙΔΑΣ: ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΟΡΤΙΚΗΣ ΒΑΛΒΙΔΑΣ: ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΕΝΤΡΟ Πέτρος Δάρδας, Δημήτρης Τσικαδέρης, Νίκος Μεζίλης, Βλάσης Νινιός, Στράτος Θεοφιλογιαννάκος Κλινική Άγιος Λουκάς 26/05/2016 ΟΔΗΓΙΕΣ Όλοι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Κλινικές Μελέτες Πείραμα σε ανθρώπους ώστε να μετρηθούν η αποτελεσματικότητα και οι κίνδυνοι νέων θεραπευτικών

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 12ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας & Ηλεκτροφυσιολογίας Θεσσαλονίκη

Καρδιολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 12ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας & Ηλεκτροφυσιολογίας Θεσσαλονίκη Καρδιολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 12ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας & Ηλεκτροφυσιολογίας Θεσσαλονίκη Αντιμετώπιση ασθενών με STEMI και υψηλό φορτίο θρόμβου με μηχανική θρομβεκτομή σε συνδυασμό

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στατίνες στην πρωτογενή πρόληψη Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων Πρωτογενής πρόληψη : το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Αγγειοπλαστική στη νόσο στελέχους. Αποτελούν τα DES τη λύση;

Αγγειοπλαστική στη νόσο στελέχους. Αποτελούν τα DES τη λύση; Αγγειοπλαστική στη νόσο στελέχους. Αποτελούν τα DES τη λύση; Γεώργιος Λάτσιος, MD, PhD, EAPCI Επιμελητής, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών Left Main Coronary Artery Disease

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ

ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΓΡΑΙ ΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Επεµβατικός καρδιολόγος, FSCAI ΑΙΜΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ EUROMEDICA-KYΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ 1ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η εντόπιση του οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου και η σχέση της με τη φλεγμονή της ένοχης αθηρωματικής πλάκας

Η εντόπιση του οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου και η σχέση της με τη φλεγμονή της ένοχης αθηρωματικής πλάκας Η εντόπιση του οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου και η σχέση της με τη φλεγμονή της ένοχης αθηρωματικής πλάκας Η. Σανίδας, Δ. Δάμπασης, Κ. Τσάκαλης, Α. Αθανασίου, Μ. Βέλλιου, Γ. Αναστασιάδης, Δ. Παπαδόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΣΕ ΒΛΑΒΕΣ ΣΤΟ ΕΓΓΥΣ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΚΑΤΙΟΝΤΟΣ ΚΛΑΔΟΥ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΒΛΑΒΕΣ ΣΤΟ ΕΓΓΥΣ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΠΩΜΕΝΗΣ ΚΑΙ/Η ΔΕΞΙΑΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ Χ. ΓΡΑΪΔΗΣ, Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Περιφερικά Αγγεία-Σύγχρονοι προβληματισμοί

Περιφερικά Αγγεία-Σύγχρονοι προβληματισμοί Περιφερικά Αγγεία-Σύγχρονοι προβληματισμοί Ποιος είναι οι ενδείξεις και ο κατάλληλος χρόνος παρέμβασης σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο και σημαντική νόσο καρωτίδων; Ιωάννης Δ. Κακίσης Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής

Διαβάστε περισσότερα

Επιστηµονικά συνεργαζόµενοι Euromedica - Κυανούς Σταυρός, Θεσσαλονίκη.

Επιστηµονικά συνεργαζόµενοι Euromedica - Κυανούς Σταυρός, Θεσσαλονίκη. ΒΡΑΧΥ- ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΩΝ ΕΝ ΟΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΡΟΘΕΣΕΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΟΒΑΡΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ. Χ. ΓΡΑΪ ΗΣ 1,. ΗΜΗΤΡΙΑ ΗΣ 1, Α. ΝΤΑΤΣΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ Add your first bullet point here Add your second bullet point here Add your third bullet point here ΑΡΤΗΡΙΑΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμικές Στεφανιαίες Παρεμβάσεις στους Διαβητικούς

Διαδερμικές Στεφανιαίες Παρεμβάσεις στους Διαβητικούς Γ. Αηδονίδης Επεμβατικός Καρδιολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Α.Π.Θ. Κλινική Euromedica- «Κυανούς Σταυρός», Θεσσαλονίκη Ελληνικό Ινστιτούτο Καρδιαγγειακών Παθήσεων B Καρδιολογική Κλινική Θεσσαλονίκης, Α.Π.Θ.,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΩΤΕΡΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κωνσταντίνος Θωμαϊδης Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Συνηθισμένη συγγενής ανωμαλία (6-8% των Σ.Κ.) Συχνότητα:

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός του κλάσματος στεφανιαίας εφεδρείας ροής (FFR).

Προσδιορισμός του κλάσματος στεφανιαίας εφεδρείας ροής (FFR). Προσδιορισμός του κλάσματος στεφανιαίας εφεδρείας ροής (FFR). Ευάγγελος Α. Ρέππας Επεμβατικός καρδιολόγος Αιμοδυναμικό εργαστήριο. Κλινική Άγιος Λουκάς - Θεσσαλονίκη Σε ποιόν πρέπει να συστήσουμε αγγειοπλαστική;

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΜΙΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΚΚΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΜΙΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΚΚΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΜΙΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΚΚΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ ΔΕΝ ΕΧΩ ΚΑΜΜΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΟΒΑΡΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Β ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΩΙΜΗ ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΙΣΧΑΙΜΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Βλάβες διχασμών. 10ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας Σεπτεμβρίου 2017, Θεσ/νίκη

Βλάβες διχασμών. 10ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας Σεπτεμβρίου 2017, Θεσ/νίκη Γ. Αηδονίδης Επεμβατικός Καρδιολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Α.Π.Θ. Κλινική Euromedica- «Κυανούς Σταυρός», Θεσσαλονίκη Ελληνικό Ινστιτούτο Καρδιαγγειακών Παθήσεων B Καρδιολογική Κλινική Θεσσαλονίκης, Α.Π.Θ.,

Διαβάστε περισσότερα

Euromedica-Κυανούς Σταυρός. 8ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας - IICE Σεπτεμβρίου 2015 Electra Palace, Θεσσαλονίκη.

Euromedica-Κυανούς Σταυρός. 8ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας - IICE Σεπτεμβρίου 2015 Electra Palace, Θεσσαλονίκη. ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ, ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΟΥ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 5350 ΑΣΘΕΝΩΝ Χ. ΓΡΑΪΔΗΣ, Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Β. ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Gillebert T et al. European Heart Journal (2013) 34,

Gillebert T et al. European Heart Journal (2013) 34, Καρδιολόγος: O Ειδικός των Καρδιαγγειακών Nοσηµάτων. H σύγχρονη Ευρωπαϊκή Πρόταση Λ. Κ. Μιχάλης, MRCP(UK), FESC Καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Core Curriculum in Cardiology Gillebert T

Διαβάστε περισσότερα

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ LDL-C : μείζων

Διαβάστε περισσότερα

Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης

Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Σημείωση: Οι εν λόγω τροποποιήσεις της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΧΥΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ,ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΜΕΝΕΣ ΒΛΑΒΕΣ. ΗΜΗΤΡΙΑ ΗΣ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Επεµβατικός καρδιολόγος EUROMEDICA-KYΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ

ΙΑΧΥΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ,ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΜΕΝΕΣ ΒΛΑΒΕΣ. ΗΜΗΤΡΙΑ ΗΣ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Επεµβατικός καρδιολόγος EUROMEDICA-KYΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΑΧΥΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ,ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΜΕΝΕΣ ΒΛΑΒΕΣ. ΗΜΗΤΡΙΑ ΗΣ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ Επεµβατικός καρδιολόγος EUROMEDICA-KYΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ 1ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑΣ 27/6/2009 PORTO CARAS, ΧΑΛΚΙ ΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΑΤΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΩΜΑΛΙΑ

ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΑΤΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΩΜΑΛΙΑ ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΑΤΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΩΜΑΛΙΑ X. ΓΡΑΪΔΗΣ, Δ. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Β. ΚΑΡΑΣΑΒΙΔΗΣ, Ε. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Θ. ΜΠΙΤΣΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Φαρμακευτική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο

Φαρμακευτική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο Φαρμακευτική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια πολυαγγειακή στεφανιαία νόσο Aθανάσιος Γ. Πιπιλής Σεμινάριο Oμάδων Eργασίας EKE 2010 Θεσσαλονίκη, 18-20 Φεβρουαρίου 2010 Στόχοι αγωγής στην σταθερή στεφανιαία νόσο

Διαβάστε περισσότερα

από τις ενδείξεις στην κλινική πράξη

από τις ενδείξεις στην κλινική πράξη Kλοπιδογρέλη από τις ενδείξεις στην κλινική πράξη Χ.Κυρπιζίδης, Α.Κεϊβανίδου, Γ.Παπανικολάου, Κ.Τσιπτσής, Μ.Ξαφένιας, Α.Πεχλεβάνης. Καρδιολογική κλινική Στεφανιαία μονάδα 2 ου Νοσοκομείου ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

8Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015

8Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΠΡΟΔΡΟΜΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ifr (INSTANTANEOUS WAVE FREE RATIO) ΩΣ ΔΕΙΚΤΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗΣ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ ΣΤΕΝΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ. Λ.

Διαβάστε περισσότερα

Επιπλοκές - Αντιμετώπιση

Επιπλοκές - Αντιμετώπιση Σύμπλοκες Αγγειοπλαστικές Επιπλοκές - Αντιμετώπιση Ηλίας Γ. Ελευθεριάδης, MD, Ph.D, F.A.C.C Επεμβατικός Καρδιολόγος Ιασώ General Δήλωση Σύγκρουσης Συμφερόντων Proctor for Boston Scientific (Rotational

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΕ ΦΛΕΒΙΚΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ

ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΕ ΦΛΕΒΙΚΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ Ομάδες Εργασίας ΕΚΕ, Macedonia Palace 9 Φεβρουαρίου 2018 ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΣΕ ΦΛΕΒΙΚΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ Βασίλης Ν. Σπανός Επεμβατικός Καρδιολόγος, Διευθυντής Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου Κέντρο Καρδιάς & Αγγείων, Ιατρικό

Διαβάστε περισσότερα

Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ

Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Heart failure: Therapy in 2012 ΓΕΏΡΓΙΟΣ Κ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Καρδιακή Ανεπάρκεια Σύνδροµο που χαρακτηρίζεται από Δοµική ή λειτουργική διαταραχή της καρδιάς Αδυναµία επαρκούς παροχής στους ιστούς Παρά

Διαβάστε περισσότερα

Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την θεραπεία της χοληστερόλης: Οριοθετήσεις και επισημάνσεις

Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την θεραπεία της χοληστερόλης: Οριοθετήσεις και επισημάνσεις 267 ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την θεραπεία της χοληστερόλης: Οριοθετήσεις και επισημάνσεις Χ. Βέρρας 1, Α. Μελιδώνης 2 1 Τμήμα Γενικής Ιατρικής και 2 Α Παθολογική Κλινική &

Διαβάστε περισσότερα

37 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016

37 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΚΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΕΦΕΔΡΕΙΑΣ ΡΟΗΣ (FFR) ΜΕ ΤΟ ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ ΚΟΠΩΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΒΟΥΤΑΜΙΝΗΣ (DSE) Κεραµιδά Κ, Φλέσσας Δ, Μπολέτη Ο, Πετροπούλου Μ, Λοΐζος Σ, Πανούλας Β, Νιχογιαννόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικές Eπαναγγείωσης σε Πολυαγγειακή Στεφανιαία Νόσο και Νόσο του Στελέχους. της αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας.

Στρατηγικές Eπαναγγείωσης σε Πολυαγγειακή Στεφανιαία Νόσο και Νόσο του Στελέχους. της αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας. ΑΡΘΡΟ ανασκοπησησ Στρατηγικές Eπαναγγείωσης σε Πολυαγγειακή Στεφανιαία Νόσο και Νόσο του Στελέχους της Αριστερής Στεφανιαίας Αρτηρίας: SYNTAX και Μετά Γεώργιος Χάχαλης Δημήτριος Αλεξόπουλος Καρδιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

Η εμπειρία μας από τη χρήση ενδοαορτικού ασκού σε ασθενείς υψηλού κινδύνου και σε καρδιογενή καταπληξία.

Η εμπειρία μας από τη χρήση ενδοαορτικού ασκού σε ασθενείς υψηλού κινδύνου και σε καρδιογενή καταπληξία. Η εμπειρία μας από τη χρήση ενδοαορτικού ασκού σε ασθενείς υψηλού κινδύνου και σε καρδιογενή καταπληξία. ΓΡΑΙΔΗΣ Χ., ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ Δ., ΝΤΑΤΣΙΟΣ Α., ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ Β., ΨΗΦΟΣ Β., ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ Γ., ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ Κ.,

Διαβάστε περισσότερα

FFR και ifr στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα και στις διαδοχικές στενώσεις

FFR και ifr στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα και στις διαδοχικές στενώσεις FFR και ifr στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα και στις διαδοχικές στενώσεις FFR και ifr στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα και στις διαδοχικές στενώσεις ΠΑΤΙΑΛΙΑΚΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Επιμελητής Καρδιολογικής κλινικής Ναυτικού

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική Στεφανιαία Παρέμβαση σε Βλάβες Διχασμών. Βάϊος Π. Τζίφος Δ/ντής Τμήματος Επεμβατικής Καρδιολογίας Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

Διαδερμική Στεφανιαία Παρέμβαση σε Βλάβες Διχασμών. Βάϊος Π. Τζίφος Δ/ντής Τμήματος Επεμβατικής Καρδιολογίας Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center Διαδερμική Στεφανιαία Παρέμβαση σε Βλάβες Διχασμών Βάϊος Π. Τζίφος Δ/ντής Τμήματος Επεμβατικής Καρδιολογίας Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center Βλάβες Διχασμών: 15-20% όλων των διαδερμικών στεφανιαίων επεμβάσεων

Διαβάστε περισσότερα

Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς µε κολπική µαρµαρυγή: Πρόδροµα επιδηµιολογικά δεδοµένα της µελέτης MISOAC-AF

Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς µε κολπική µαρµαρυγή: Πρόδροµα επιδηµιολογικά δεδοµένα της µελέτης MISOAC-AF 37 0 Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Αθήνα, 21/10/2016 Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε ασθενείς µε κολπική µαρµαρυγή: Πρόδροµα επιδηµιολογικά δεδοµένα της µελέτης MISOAC-AF Ε. Φοροζίδου 1, Δ. Βασδέκη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΑΓΓΕΙΑΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ Συστηματική Ανασκόπηση

ΕΝΔΑΓΓΕΙΑΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ Συστηματική Ανασκόπηση ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ 1 Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, 2 Α' Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Νοσ. ΑΧΕΠΑ, 3 Α' Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Ιπποκράτειο ΓΝΑ Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

Τί σημαίνει η επιβεβαίωση ή η απόρριψη του κύριου ερωτήματος που θέτει μια κλινική μελέτη. Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική/ΜΜΜΟ

Τί σημαίνει η επιβεβαίωση ή η απόρριψη του κύριου ερωτήματος που θέτει μια κλινική μελέτη. Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική/ΜΜΜΟ Τί σημαίνει η επιβεβαίωση ή η απόρριψη του κύριου ερωτήματος που θέτει μια κλινική μελέτη Χαρά άγιατρά Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική/ΜΜΜΟ Γ.Ν.Α. Ο Ευαγγελισμός Εισαγωγή Κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΗΣ ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠO STEMI. Σοφία Βαϊνά MD, FESC, MEAPCI Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Αθηνών

ΠΛΗΡΗΣ ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠO STEMI. Σοφία Βαϊνά MD, FESC, MEAPCI Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Αθηνών ΠΛΗΡΗΣ ΕΠΑΝΑΓΓΕΙΩΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠO STEMI Σοφία Βαϊνά MD, FESC, MEAPCI Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Αθηνών Η Επαναγγείωση στο STEMI είναι ένας Αγώνας Δρόμου για να Σωθεί το Μυοκάρδιο και

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑΣ Επιστημονική Ένωση Καρδιαγγειακής Απεικόνισης Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα Καρδιάς-Heart Team Η άποψη του Αγγειοχειρουργού

Ομάδα Καρδιάς-Heart Team Η άποψη του Αγγειοχειρουργού Ομάδα Καρδιάς-Heart Team Η άποψη του Αγγειοχειρουργού Κωνσταντίνος Τιγκιρόπουλος-Αγγειοχειρουργός Α Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική ΑΠΘ, Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, Θεσσαλονική Εισαγωγή Η διακαθετηριακή

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Kαρδιολόγος Επιμελητής A Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά

Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Kαρδιολόγος Επιμελητής A Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Kαρδιολόγος Επιμελητής A Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά 1. Ιστορικό 2. Κλινική εξέταση 3. Εργαστηριακός έλεγχος Αιματολογικός Απεικονιστικός έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνιες Ολικές Αποφράξεις

Χρόνιες Ολικές Αποφράξεις Χρόνιες Ολικές Αποφράξεις Ενδείξεις, Περιορισμοί, Κλινικές Ηλίας Γ. Ελευθεριάδης, MD, Ph.D, F.A.C.C ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Proctor for Boston Scientific (Rotational Coronary Atherectomy - Rotablator)

Διαβάστε περισσότερα

PCI IN OSTIAL LAD LESSION.

PCI IN OSTIAL LAD LESSION. CASE PRESENTATION PCI IN OSTIAL LAD LESSION. D.DIMITRIADIS,CH.GRAIDIS,V.KARASAVVI DIS EUROMEDICA-KYANOUS STAVROS, THESSALONIKI IICE 2013 ELECTRA PALACE MALE 48 YRS REFERED FOR C.A, AFTER HOSPITALIZASION

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14. Αγγειοπλαστική Bypass

Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14. Αγγειοπλαστική Bypass Εργασία βιολογίας Μ. Παναγιώτα A 1 5 ο ΓΕΛ Χαλανδρίου 2013-14 Αγγειοπλαστική Bypass Η αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νόσων περιλαμβάνει: φαρμακευτική αγωγή συστάσεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των αναστολέων της πρωτεΐνης PCSK9: πότε και σε ποιους ασθενείς

Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των αναστολέων της πρωτεΐνης PCSK9: πότε και σε ποιους ασθενείς Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των αναστολέων της πρωτεΐνης PCSK9: πότε και σε ποιους ασθενείς ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΡΑΛΛΙΔΗΣ, FESC Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Τι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών. Ζ. Μέλλιος

Τι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών. Ζ. Μέλλιος Τι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών Ζ. Μέλλιος Κλινική Μελέτη Εργαλείο αξιολόγησης κάποιας παρέμβασης στην έκβαση μιας κλινικής κατάστασης Κάθε αλλαγή στην ποσότητα επιφέρει αλλαγές στην ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΗ ΧΡΟΝΙΑΣ ΛΗΨΗΣ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ. ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΡΙΑΣΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΟΞΕΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΗ ΧΡΟΝΙΑΣ ΛΗΨΗΣ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ. ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΡΙΑΣΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΟΞΕΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΗ ΧΡΟΝΙΑΣ ΛΗΨΗΣ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ. ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΡΙΑΣΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εκτιμάται ότι ένα με δύο εκατομμύρια ευρωπαίων λαμβάνουν από του στόματος αντιπηκτικά

Διαβάστε περισσότερα

Ivabradine. Σημείο δέσμευσης. DiFrancesco D. Curr Med Res Opin. 2005;7:

Ivabradine. Σημείο δέσμευσης. DiFrancesco D. Curr Med Res Opin. 2005;7: Ι.Ε.ΚΑΝΟΝΙΔΗΣ Ivabradine Σημείο δέσμευσης DiFrancesco D. Curr Med Res Opin. 2005;7:1115-1122. Φλεβοκομβικό κύτταρο Ο βηματοδότης της καρδιάς Ακετυλοχολίνη Νορεπινεφρίνη Μουσκαρινικός υποδοχέας Gi - AC

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Περιστατικού Ομάδα Καρδιάς Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Παρουσίαση Περιστατικού Ομάδα Καρδιάς Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Παρουσίαση Περιστατικού Ομάδα Καρδιάς Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Καρδιολόγοι Σ. Δευτεραίος Αν. Καθηγητής Κ. Ραϊσάκης Επιμ. Α ΕΣΥ Γ. Γιαννόπουλος Παν. Υπότροφος Α. Ζαχαρούλης

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ.

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Τούσουλης* *A Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Τρανταλής. Επιμελητής Καρδιολογίας Κ. Υ. Καπανδριτίου Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική

Γεώργιος Τρανταλής. Επιμελητής Καρδιολογίας Κ. Υ. Καπανδριτίου Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γεώργιος Τρανταλής Επιμελητής Καρδιολογίας Κ. Υ. Καπανδριτίου Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γενικά. Βαλβιδοπλαστική σε επείγουσες καταστάσεις. TAVI σε επείγουσες καταστάσεις. Συμπεράσματα Γενικά.

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική προσέγγιση και διαχείριση ασθενούς μετά από αγγειοπλαστική ή αορτοστεφανιαία παράκαμψη

Διαγνωστική προσέγγιση και διαχείριση ασθενούς μετά από αγγειοπλαστική ή αορτοστεφανιαία παράκαμψη Διαγνωστική προσέγγιση και διαχείριση ασθενούς μετά από αγγειοπλαστική ή αορτοστεφανιαία παράκαμψη Παπαδόπουλος Χριστόδουλος Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Γ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν.

Διαβάστε περισσότερα

Αγγειοπλαστική σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Φαρμακολογικές παρεμβάσεις και επιλογές.

Αγγειοπλαστική σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Φαρμακολογικές παρεμβάσεις και επιλογές. Αγγειοπλαστική σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Φαρμακολογικές παρεμβάσεις και επιλογές. Παπαδόπουλος Χριστόδουλος Λέκτορας Καρδιολογίας Γ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν. Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Μπαλόνια που εκλύουν φάρμακο. Αθανάσιος Αγγελής Ά Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝΑ

Μπαλόνια που εκλύουν φάρμακο. Αθανάσιος Αγγελής Ά Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝΑ Μπαλόνια που εκλύουν φάρμακο Αθανάσιος Αγγελής Ά Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝΑ Αγγειοπλαστική στεφανιαίων αγγείων - 1 1977 1.Balloon (PTCA) Andreas Gruntzig performs the first PTCA

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΝΩΣΗ ΑΟΡΤΗΣ : Δύσκολες κλινικές αποφάσεις.

ΣΤΕΝΩΣΗ ΑΟΡΤΗΣ : Δύσκολες κλινικές αποφάσεις. ΣΤΕΝΩΣΗ ΑΟΡΤΗΣ : Δύσκολες κλινικές αποφάσεις. Γεώργιος Σ. Μάκος Δ/ντής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής Metropolitan Hospital Συμπωματική Στένωση Αορτής. Μέση επιβίωση:2-3 έτη. 75% δεν επιβιώνουν πέραν του

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργική ανεπάρκεια μιτροειδούς. Μελαδίνης Βασίλειος Επικουρικός καρδιολόγος Γ.Ν.Ι «Γ.Χατζηκώστα»

Λειτουργική ανεπάρκεια μιτροειδούς. Μελαδίνης Βασίλειος Επικουρικός καρδιολόγος Γ.Ν.Ι «Γ.Χατζηκώστα» Λειτουργική ανεπάρκεια μιτροειδούς Μελαδίνης Βασίλειος Επικουρικός καρδιολόγος Γ.Ν.Ι «Γ.Χατζηκώστα» DISCLOSURES ΝΟΝΕ Άνδρας 68 ετών 1 μήνα μετά από ΟΕΜ με πρωτογενή PCI Οξύ πνευμονικό οίδημα Άνδρας 72

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων?

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη

Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη Conflict of Interest No one Οι τελευταίες αναβαθμισμένες κατευθυντήριες

Διαβάστε περισσότερα

Cardiovascular Center Aalst

Cardiovascular Center Aalst Σύγκριση Αγγειογραφικών σε σχέση µε Αιµοδυναµικές παραµέτρους για την πρόγνωση της φυσικής πορείας της στεφανιαίας αθηρωµάτωσης. Μια Yπό-ανάλυση της µελέτης FAME II G. Ciccarelli, 1 A. Milkas, 1,9 E. Barbato,

Διαβάστε περισσότερα