ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΡΟΘΡΟΜΒΩΣΗΣ Δυσλιπιδαιμία και θρόμβωση. Από την παθοφυσιολογία στη θεραπεία Αλέξανδρος Δ. Τσελέπης, MD, PhD Καθηγητής Βιοχημείας - Κλινικής Χημείας
ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ 1. Χυλομικροναιμία (1/1.000.000) 2. Οικογενής υπερχοληστερολαιμία α. Ομόζυγη (1/1.000.000) β. Ετερόζυγη (1/500) 3. Μικτή υπερλιπιδαιμία α. Οικογενής μικτή (1/300) β. Δυσβηταλιποπρωτεϊναιμία (1/10.000) 4. Οικογενής υπερτριγλυκεριδαιμία
The Framingham Study: Relationship Between Cholesterol and CHD Risk 150 CHD incidence per 1000 125 100 75 50 25 0 <204 (<5.3) 205-234 (5.3-6.1) 235-264 (6.1-6.8) 265-294 (6.8-7.6) >295 (>7.6) Serum total cholesterol, mg/dl (mmol/l) Castelli WP. Am J Med. 1984;76:4-12
Benefits of Cholesterol Lowering Meta-analysis of 38 primary and secondary intervention trials -0.0 Mortality log odds ratio -0.2-0.4-0.6-0.8 Total mortality (p=0.004) CHD mortality (p=0.012) -1.0 0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 % in cholesterol reduction 40 Gould AL et al. Circulation. 1998;97:946-952
Platelet Adhesion and Aggregation
Platelet Thrombus Formation
Activation of the coagulation cascade Mackman N. J Clin Invest. 2012; 122: 2331-36
Role of Endothelium in Coagulation
The Fibrinolytic System Marın F,et al. Thrombosis Research 109 (2003) 233 240
Αυξημένη ευαισθησία των αιμοπεταλίων σε ασθενείς με FH Elisaf M, Tselepis AD. Platelets 10: 124, 1999
Συσχέτιση της ευαισθησίας των αιμοπεταλίων με τα επίπεδα της LDL σε ασθενείς με FH Elisaf M, Tselepis AD. Platelets 10: 124, 1999
Επίδραση της LDL στα αιμοπετάλια LDL LDL LDL Relou IAM, et al. CMLS, Cell Mol Life Sci. 60: 961, 2003
Effect of CM and VLDL remnants on platelets Platelet activation in Hypertriglyceridemic patients Mochizuki M, et al. Thromb Res. 1996;81:583-593 De Man FH, et al. Atherosclerosis. 2000;152:407-414
CM VLDL LDL Lp(a) Lp(a)
Επίδραση της Lp(a) στην ινωδόλυση
HDL anti-atherothrombotic effects Badimon L. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1254 (2012) 18 32
Προστασία του Ενδοθηλίου από την HDL Calabresi L, et al. ATVB. 23: 1724, 2003
Ex Vivo Platelet Function is Attenuated by RecHDL in patients with Τ2DM Calkin AC, et al. Circulation. 2009;120:2095-2104
Thrombus formation is attenuated by rhdl in patients with T2DM Calkin AC, et al. Circulation. 2009;120:2095-2104
Επίδραση των λιποπρωτεϊνών στην πήξημετάαπότηρήξητηςπλάκας
Properties of Dense LDL
Elevation of plasma sdldl concentration in patients with STEMI Chan H-C, et al. Blood. 2013;122(22):3632-3641
sdldl-induced platelet aggregation and adhesion Chan H-C, et al. Blood. 2013;122(22):3632-3641
sdldl-mediated Endothelial Cell dysfunction Chan H-C, et al. Blood. 2013;122(22):3632-3641
sdldl-mediated Endothelial Cell dysfunction Chan H-C, et al. Blood. 2013;122(22):3632-3641
Σχηματισμός προφλεγμονωδών μορίων κατά την οξείδωση της LDL
Ρόλος της oxldl στην αθηροσκλήρωση
Επίδραση της oxldl στα αιμοπετάλια oxldl oxldl oxldl Relou IAM, et al. CMLS, Cell Mol Life Sci. 60: 961, 2003
Morphological changes in the platelets induced by ox-ldl Yang S-H, et al. Thromb Res. 132 (2013) 702 711
The mechanism of action of statins Skrlin S, et al. Semin Cardiothorac Vasc Anesth. 2010; 14: 283
Statins as antiplatelet drugs Violi F, et al. Circulation. 2013;127:251-257
Statins as anticoagulant drugs Violi F, et al. Circulation. 2013;127:251-257
Statins Reduce Atherothrombosis Silverstein RL. J Clin Invest. 2012;122:481 484
Potential beneficial effects of statins during and after PCI Angeli F, et al. Ther Adv Cardiovasc Dis 2012; 6: 163
Main characteristics of the randomized clinical trials comparing early statin therapy with placebo or usual care in patients with ACS Angeli F, et al. Ther Adv Cardiovasc Dis 2012; 6: 163
Impact of statin therapy on all-cause mortality in randomized clinical trials comparing early statin therapy with placebo or usual care in patients with ACS Angeli F, et al. Ther Adv Cardiovasc Dis 2012; 6: 163
Συγχορήγηση Κλοπιδογρέλης-Ατορβαστατίνης Platelet aggregation Modified from Mitsios, JV et al. Circulation. 2004;109:1335-1338 1338
Pharmacodynamic Studies That Evaluated the possible Clopidogrel-Atorvastatin Interaction
Clinical studies that evaluated the possible Clopidogrel-Atorvastatin Interaction Bates ER. J Am Coll Cardiol 2011;57:1251 63
Συμπεράσματα Οι λιποπρωτεϊνες ασκούν πολλαπλές και σημαντικές επιδράσεις στα αιμοπετάλια και στους μηχανισμούς πήξης και ινωδόλυσης Οι στατίνες εμφανίζουν ισχυρές αντιαιμοπεταλιακές και αντιπηκτικές δράσεις Η συχγορήγηση λιπόφιλων στατινών και κλοπιδογρέλης δεν επηρεάζει τη φαρμακοδυναμική και κλινική αποτελεσματικότητα της κλοπιδογρέλης Η έγκαιρη χορήγηση στατινών σε ASC ασθενείς μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ενός νέου ισχαιμικού συμβάντος, φαινόμενο στο οποίο σημαντική συμβολή έχουν οι αντιθρομβωτικές τους δράσεις