Δρ. Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης



Σχετικά έγγραφα
Δρ. Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Έναρξη ινσουλίνης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: πότε και πώς ;

Καλλιόπη Κώτσα Επικ. Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας- Διαβητολογίας Α.Π.Θ. Α Παθολογική Κλινική- ΑΧΕΠΑ

Σύγχρονες κατευθυντήριες οδηγίες για την έναρξη και την εντατικοποίηση της ινσουλινοθεραπείας στον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

Ινσουλινοθεραπεία στην παιδική και εφηβική ηλικία

Συζήτηση περίπτωσης ασθενούς. Σ. Λιάτης Παθολόγος Επιμελητής Β ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Ηλίας Ν. Μυγδάλης. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα

Εξελίσσοντας τη θεραπεία του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 1 ο Μέρος. Τριαντάφυλλος Π. Διδάγγελος

Βasal plus: Ο σύγχρονος τρόπος για την εντατικοποίηση της ινσουλινοθεραπείας

Τι κάνουμε; Διαβητικός με Βασική ινσουλίνη 49 μον + Μετφορμίνη 850mgX2 +glimepiride. 3ετίας ενώ έχει FPG ~ 110mg έχει PPG ~ 260mg & HbA1c=7,9%

Εντατικοποίηση της θεραπείας με ινσουλίνη: Ποιος δρόμος για ποιον ασθενή

Εντατικοποίηση ινσουλινοθεραπείας2στον2σδ τύπου22. Δρ.2Χρίστος2Παστελλάς ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ2 2ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ ΛΕΜΕΣΟΣ,2ΚΥΠΡΟΣ 2013

Ινσουλινοθεραπεια στο ΣΔ τύπου 2

Ηλίας Ν. Μυγδάλης. «Σχήματα. αναλόγων έναντι σχημάτων ανθρώπινου τύπου ινσουλίνης στο σακχαρώδη διαβήτη»

Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ)

ινσουλίνης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: πότε και πως ;»

T.Διδάγγελος, Z. Κοντονίνας, K.Τζιόμαλος, Χ.Μαργαριτίδης, I.Στεργίου, Σ. Τσοτουλίδης, E.Καρλάφτη, A. Χατζητόλιος

ΝΕΩΤΕΡΕΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΕΣ. A Mητράκου Επικ.Καθηγήτρια Ε.Κ.Π.Α. ΜΟΝΑΔΑ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ε.Κ.Π.Α.

«Θεραπευτικός αλγόριθµος ADA/EASD 2012»

ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Ασημίνα Γαλλή-Τσινοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής- Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας ΑΠΘ

Πρέπει να υπολογίζουμε μόνο τους υδατάνθρακες στα εντατικοποιημένα σχήματα; Ποιος ο ρόλος πρωτεΐνης και λίπους;

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΑΝΤΛΙΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ Είναι η ιδανική θεραπεία για εμένα;

Διαβήτης και Άσκηση. Τι είναι διαβήτης. και το μεταβολισμό των υδατανθράκων Προκαλείται κυρίως από ανεπάρκεια ή

Θεραπεία µε ινσουλίνη

Ινσουλίνη lispro 200 units/ml Εξέλιξη στην εντατικοποίηση της ινσουλινοθεραπείας με σχήμα basal bolus

Μετάταξη από τα αντιδιαβητικά δισκία σε ενέσιμες θεραπείες. Ενδοκρινολογικό τμήμα Διαβητολογικό κέντρο Δημήτρης Μαργαριτόπουλος

Θεραπευτικές παρεμβάσεις με οδηγό την παθοφυσιολογία του διαβήτη σε ασθενείς που χρειάζονται ινσουλίνη. Μαριάνθη Αρχανιωτάκη

ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΛΙΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΝΕΑΡΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΜΕ Σ 1. ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ, ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΣΚΟΛΙΕΣ.

<<Ινσουλινοθεραπεία : Πρακτικές Οδηγίες>>

Ινσουλινοθεραπεία στον ΣΔ τύπου 2

Εξατομίκευση της θεραπείας στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μέσα από τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες

Απλό και εύκολο ξεκίνημα : Πότε και με ποιον τρόπο ; Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Εξελίσσοντας την θεραπεία με βασική ινσουλίνη: η ινσουλίνη glargine 300 IU/ml

Θεραπευτική αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη. Στέλλα Ηρακλειανού Σάββατο, 4 Απριλίου 2009

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ: ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΟΡΙΣΜΟΣ, ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ

Ινσουλινοθεραπεία στο ΣΔ τύπου 1

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

Υπεργλυκαιμία λόγω χρήσης Γλυκοκορτικοειδών. Μαρινέλλα Κυριακίδου Χειμώνα Ενδοκρινολόγος 24 ο Ετήσιο Συνέδριο ΔΕΒΕ Νοέμβριος 2010

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΝΕΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ

Έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση με μίγματα αναλόγων ινσουλίνης στην κλινική πράξη

Φαρμακευτική αντιμετώπιση με ινσουλίνη. Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Συνδυασμοί φαρμάκων έναντι της υπεργλυκαιμίας Δόκιμοι και αδόκιμοι

ΣΔ ΤΥΠΟΥ 1 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΚΡΥΛΑΚΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘ/ΤΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΑΝΤΛΙΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΕΓΧΥΣΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ (CSII) ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ -ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤOΕΙΔΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΔ 2 ΜΕ ΤΟ ΒΙΟΟΜΟΕΙΔΕΣ ΤΗΣ ΓΛΑΡΓΙΝΙΚΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ LY IGLAR

Η χρησιμότητα του αυτοελέγχου στο Σακχαρώδη Διαβήτη. Εμμ. Δ. Μπελιώτης

Μεταβολικός έλεγχος κατά την κύηση γυναικών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. ρ. Χρήστος Σαμπάνης ιαβητολογικό Κέντρο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Επιστημονική Ημερίδα για Διαιτολόγους- Διατροφολόγους Ελληνική Εταιρεία Μελέτης & Εκπαίδευσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη, 26/1/2019, Θεσσαλονίκη.

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΔ2 ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΕΝΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Α

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ: ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΟΡΙΣΜΟΣ, ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ

Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας

Διαιτητική Αντιμετώπιση ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 - Αντλίες Ινσουλίνης

Σχήματα έναρξης ινσουλινοθεραπείας σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τυπου 2: οι απόψεις ειδικών γιατρών στον διαβήτη σε τρειςελληνικέςπόλεις

Που βρισκόμαστε σήμερα στην αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη στα παιδιά και τους εφήβους

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΠΟΓΑΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Αντιμετώπιση νοσηλευόμενων ασθενών με ΣΔ

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ

Δρ. Χρήστος Μανές ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΕ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Σακχαρώδης Διαβήτης και καρδιοχειρουργικός ασθενής. ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ : Ράτζι Ελένη ΜΕΘ - ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ

Ν. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹

Πόσο κοντά είμαστε στην ευρεία εφαρμογή του «τεχνητού παγκρέατος» ως θεραπεία του διαβήτη τύπου 1;

Lispro Mix 25 και 50. Η ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση για τη θεραπεία το Σ τύπου 2 με ινσουλίνη

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας, Ph.D.

Δελτίο τύπου sanofi-aventis

Δελτίο τύπου sanofi-aventis

Επίπτωση. Σύνολο ατόμων σε αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού. Άτομα με διαβήτη

Νεότερες τεχνολογίας θεραπευτικές μέθοδοι στον Σακχαρώδη Διαβήτη ως εργαλείο του/της Κλινικού/Κλινικής Διαιτολόγου

Ο νοσηλευόμενος ασθενής με Σακχαρώδη Διαβήτη

ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Έκβαση της κύησης γυναικών με Διαβήτη της Κύησης

www,aiavramidis.gr ΤΣΟΥΤΣΑΣ Γ.

Ινσουλινοθεραπεία. Τριαντάφυλλος Π. Διδάγγελος

Θεραπεία με βασική ινσουλίνη στην καθ ημέρα πράξη με επίκεντρο τον ασθενή. Κ.Καρατζίδου Γ.Ν.Θ.»Παπαγεωργίου»-Α Παθ.Κλινική

Η σημασία της αποφυγής υπογλυκαιμιών στην καρδιαγγειακή ασφάλεια των ασθενών με διαβήτη τύπου 2

ΕΓΚΑΙΡΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟΝ ΣΔ ΤΥΠΟΥ 2 ΜΕ ΜΙΓΜΑΤΑ ΑΝΑΛΟΓΩΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Αντλίες Συνεχούς Έγχυσης Ινσουλίνης

Η ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΩΣ ΑΙΤΙΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Επιστημονική ημερίδα με θέμα. "Σακχαρώδης Διαβήτης: Ένα σύγχρονο πρόβλημα υγείας"

Δελτίο τύπου sanofi-aventis

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;

Η ιστορία της θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη με τις αντλίες ινσουλίνης και τους αισθητήρες γλυκόζης

Ινσουλίνη Degludec: Ρύθμιση με ευελιξία χωρίς σημαντικές διακυμάνσεις

Βασικοί τύποι ινσουλινών στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1

Ενδονοσοκομειακή αντιμετώπιση διαβητικών ασθενών. Μάλλιας Ιωάννης Διευθυντής ΕΣΥ Διαβητολογικό Ιατρείο Β Παθολογική Κλινική ΓΝ Νοσοκομείο Σερρών

στο Νοσοκομείο και στο Σπίτι.

ΕΝΑΡΞΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΙΚΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΠΟΣΟ GOLD ΕΙΝΑΙ ΤΟ STANDARD?

Από την σκοπιά του κλινικού γιατρού : Κανόνες ινσουλινοθεραπείας σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2.

.aiavramidis.gr www

ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΙΟΥ 2018 ΑΙΓΛΗ,ΖΑΠΠΕΙΟΥ. Α.Μητράκου Α.Καθηγήτρια Μ.Ρούσσου Παν.Υπότροφος Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΣΚΕΥΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΥΠΟ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗ

.aiavramidis.gr www

.aiavramidis.gr www

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο

Ο νοσηλευόμενος διαβητικός ασθενής

Σακχαρώδης Διαβήτης στα παιδιά

Υπεργλυκαιμία = παθολογικές τιμές γλυκόζης πλάσματος

«Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr!

Transcript:

Η ινσουλινοθεραπεία στην κλινική πράξη Δρ. Χρήστος Σαμπάνης Διαβητολογικό Κέντρο Β` Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης

Αίτια θανάτου των διαβητικών ατόμων 90 80 70 60 50 40 30 Διαβητικό κώμα ΚΑΝ Καρκίνος Λοιμώξεις Άλλα 20 10 0-10 1898-1914 1914-1922 1950-1955 1956-1957 1960-1964

Ανακάλυψη ινσουλίνης - ιστορία Πειράματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά Ο χειρουργός FG Banting και ο CH Best,φοιτητής της Ιατρικής 30 Ιουλίου 1921 3

Ο Πρώτος ασθενής που έλαβε ινσουλίνη Έλαβε ινσουλίνη το Γενάρη του 1922. Νοσηλευόταν από το 1919 στο νοσοκομείο του Τορόντο. Leonard Thompson 1908-1935

Το Θαύμα της ινσουλίνης Ασθενής J.L., Δεκέμβριος 15, 1922 Φεβρουάριος 15, 1923

Πριν και μετά την ινσουλίνη

Σταθμοί στην ιστορία της ινσουλίνης 1921: Dr. Frederick Banting and Charles Best isolate insulin and use it to treat diabetic dogs. 1922: At the age of 14, Leonard Thompson becomes the first human being to receive insulin. 1923: Eli Lilly and Company markets Iletin (animal source insulin ), the first commercially available insulin. 1950s: Amino acid sequences for several species of insulin are described. 1960s: Complete chemical synthesis of insulin is achieved. Pro insulin is discovered. Purity of insulin is improved. X-ray crystal structure of insulin is established.

Ιστορία ινσουλίνης 1922 Ινσουλίνη Προσπάθειες για για χημική καθαρότητα Βόειος Χοίρεια 1980 Ανθρώπινη ινσουλίνη Τροποποίηση μορίου ινσουλίνης 1990 Ανάλογα

Μεταβολισμός ινσουλίνης Περισωληναριακή πρόσληψη (40%) Πάγκρεας Ήπαρ Ν ε φ ρ ο ί Διήθηση (60%) Κυκλοφορία ΟΥΡΑ (1%) Λίπος Μύες

Διάσταση ινσουλινών Ταχεία ανθρώπινη ινσουλίνη concentration 10-3 M 10-3 M 10-5 M 10-8 M peak time 2-4 hr = phenol formulation capillary membrane Ανάλογο ινσουλίνης ταχείας δράσης concentration 10-3 M 10-3 M peak time 1 hr = phenol 10-3 M formulation transient Ciszak E et al. Structure 1995;3:615-622.

Περιορισμοί ανθρώπινης ινσουλίνης ταχείας δράσης Insulin (mu/l) 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0 60 120 180 240 300 360 Minutes after the meal 420 6 άτομα χωρίς ΣΔ 6 άτομα με ΣΔ 1 με χορήγηση injected ανθρώπινης ινσουλίνης ταχείας δράσης (0.1 U/kg) 5 λεπτά πριν το γεύμα Adapted from Pampanelli S et al. Diabetes Care 1995;18:1452-1459.

Ανθρώπινες ινσουλίνες και ανάλογα Hirsh IB, N Engl J Med 2005; 352: 174-183

Έναρξη και διάρκεια δράσης Insulin Glargine,LY,Degludec Insulin isophane, Detemir Regular insulin Insulin lispro, aspart, glulisine 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 Διάρκεια δράσης (ώρες)

Δομή της ινσουλίνης Glargine A άλυσος Gly 1 5 10 15 20 Asn Αντικατάσταση B άλυσος 1 10 15 5 10 15 19 25 Επέκταση Η ασπαραγίνη στη θέση A21 έχει αντικατασταθεί από γλυκίνη - Προσφέρει σταθερότητα 30 Arg Arg Η προσθήκη δύο αμινοξέων αργινίνης στο τέλος της Β- αλύσου - Αυξάνει τη διαλυτότητα σε ελαφρά όξινο ph 1. Lantus (insulin glargine) EMEA Summary of Product Characteristics. 2002. 2. McKeage K et al. Drugs. 2001;61:1599-1624.

Ινσουλίνη Glargine: Μηχανισμός δράσης The mechanics of sustained release 1,2 Ένεση όξινου διαλύματος (ph 4.0) 3 Μικροκαθίζηση της ινσουλίνης glargine Στον υποδόριο ιστό (ph 7.4) 3 Αργή επαναδιάλυση ων εξαμερών της ινσουλίνης glargine από τους μικροκρυστάλλους 3 Παρατεταμένη δράση 3 1. Lantus (insulin glargine) EMEA Summary of Product Characteristics. 2002. 2. McKeage K et al. Drugs. 2001;61:1599-1624. 3. Kramer W. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 1999;107(suppl 2):S52-S61.

Ινσουλίνη detemir (Levemir ) LysB29(N-tetradecanoyl)des(B30)human insulin A1 Thr Lys Gly Lys Thr Pro B29 Phe Phe Gly Arg Tyr A21 Asn Cys Tyr Asn Glu Gly Cys Val Leu Tyr Ile Glu Leu Val Glu Gln Cys Cys Thr Ser Ile Cys Ser Leu Leu Gln Tyr Ala Glu Val Leu His B1 Phe Val Asn Gln His Leu Cys Ser Gly

Συγκριτική μελέτη μεταξύ ινσουλίνης Glargine μία φορά ημερησίως με την ινσουλίνη Detemir 1-2 φορές ημερησίως 17 Αρχική HbA 1c =8,6% και στις δύο ομάδες Rosenstock J, et al. Diabetologia 2008;51(3):408 416

Ινσουλίνη degludec Δομή G I V E Q C A αλυσίδα s C s s s T S I C S L Y Q L E N Y C N s s F V N Q H L C G S H L V E A L Y L V C G E R G F F Y T P B αλυσίδα desb30 Ινσουλίνη K O NH O L-γ-Glu HO O Hexadecandioyl N H O OH Jonassen et al. Diabetes 2010; 59 (Suppl. 1): A11 (39-OR) Jonassen et al. Diabetologia 2010;53 (Suppl 1): S388 (Poster 972)

Φαρμακοδυναμικό προφίλ της ινσουλίνης detemir άτομα με διαβήτη Τύπου 1 Ρυθμός έγχυσης ινσουλίνης (mg/kg/min) 2,0 1,5 Ινσουλίνη detemir 0,2 U/kg Ινσουλίνη detemir 0,3 U/kg Ινσουλίνη detemir 0,4 U/kg 1,0 0,5 0 0 4 8 12 16 20 24 Χρόνος από την ένεση (ώρες) Pieber T. Diabetes 2002; 51(Suppl. 2): A53

Νέες ινσουλίνες μακράς διάρκειας δράσης Ινσουλίνη Degludec (Novo Nordisk) Διάρκεια δράσης 40 ώρες Λιγότερες υπογλυκαιμίες από G ; LY 2963016 (Elli Lilly Co) Βασική ινσουλίνη μακράς διάρκειας δράσης 24 ώρες Ινσουλίνη Glargine U 300 (Sanofi Aventis) Ινσουλίνη Humulin Regular U-500 (Elli Lilly Co) Για άτομα με μεγάλη αντίσταση στην ινσουλίνη (>200 μον/ημέρα, πενταπλάσια πυκνότητα)

Aνάλογα ινσουλίνης: Lispro/ Aspart/ glulisine Ινσουλίνη (pmol/l) 400 350 300 250 200 150 100 50 0 0 30 60 ΥΔ ένεση Lispro Regular Human 90 120 150 180 210 240 χρόνος (min) Ινσουλίνη (pmol/l) 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Regular Human 0 50 100 ΥΔ ένεση Aspart 150 200 250 300 χρόνος (min) Heinemann, et al. Diabet Med. 1996;13:625-629; Mudaliar, et al. Diabetes Care. 1999;22:1501-1506.

Ανάλογα Ινσουλίνης Ταχείας Δράσης: (Lispro, Aspart και glulisine) Χορήγηση αμέσως πριν τα γεύματα Ταχεία έναρξη δράσης Περιορισμός μεταγευματικών αιχμών υπεργλυκαιμίας Βραχεία διάρκεια δράσης ( λιγότερες υπογλυκαιμίες) Απαιτείται συμπλήρωμα βασικής ινσουλίνης Wittlin SD et al. In: Leahy JL, Cefalu WT, eds. Insulin Therapy. New York, NY: Marcel Dekker, Inc.; 2002.

Σύγκριση Ανθρώπινων Ινσουλινών και Αναλόγων Σκευάσματα Έναρξη Αιχμή Διάρκεια Ινσουλίνης Δράσης Δράσης (h) Δράσης (h) Ταχείας δράσης Ανθρώπινη 30-60 min 2-4 6-8 Lispro/Aspart/glulisine 5-15 min 1-2 3-4 Ενδιάμεσης δράσης NPH 1-3 h 5-7 13-16 Lente 1-3 h 4-8 13-20 Μακράς διάρκειας Glargine/ detemir 1-2 h Χωρίς αιχμές 24. Leahy JL. In: Leahy JL, Cefalu WT, eds. Insulin Therapy. New York, NY: Marcel Dekker, Inc.; 2002.

Απορρόφηση Ινσουλίνης Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση : Σημείο ένεσης Βάθος ένεσης Τύπος ινσουλίνης Δόση Ινσουλίνης Σωματική άσκηση Θερμοκρασία δέρματος

Ταχύτητα απορρόφησης ινσουλίνης ανάλογα με τη θέση της ένεσης

Θεραπεία με ινσουλίνη γενικές αρχές Προτιμάται η έναρξη στο ιατρείο Βοηθά ψυχολογικά τον ασθενή Οι επικρατούσες συνθήκες είναι πραγματικές Το κόστος είναι μειωμένο Απαραίτητη είναι η εκπαίδευση για την χρήση της ινσουλίνης (τεχνική, προσαρμογή δόσεων, αυτοέλεγχος) 26

Εκπαίδευση του ασθενούς που ξεκινάει ινσουλίνη Πού; πότε; πώς θα κάνει την ένεση; Οι πιθανοί κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσει ο ασθενής που αρχίζει θεραπεία με ινσουλίνη μειώνονται σημαντικά εάν έχει εκπαιδευτεί : στην πρόληψη και αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας στους σωστούς διαιτολογικούς κανόνες

Ψυχολογική προσέγγιση ατόμου που αρχίζει ινσουλινοθεραπεία Εντύπωση «ήρθε το τέλος»?? Ανάμνηση τραυματικών εμπειριών του παρελθόντος Φόβος των ενέσεων Φόβος διάπραξης σφαλμάτων Κοινωνικό στίγμα

Ανησυχίες των ατόμων με διαβήτη Τ2 που δεν χρησιμοποιούν ινσουλίνη Ανησυχώ για την περίπτωση που θα χρειαστεί να ξεκινήσω ινσουλίνη Η έναρξη ινσουλίνης θα σήμαινε ότι δεν ακολούθησα σωστά την θεραπεία μου Η έναρξη της ινσουλίνης θα με βοηθούσε να διαχειριστώ τον διαβήτη μου καλύτερα 20% 22% 53% 53% 55% 43% 0 20 40 60 USA Άλλες χώρες Ασθενείς που συμφωνούν με την τοποθέτηση (%) DAWN Study, Diabetes Attitudes Wishes and Needs, Diabet Med 2005 Vol 22, Issue 10, p 1379 1385

Θεραπευτικά σχήματα ινσουλίνης στο ΣΔ Το θεραπευτικό σχήμα με ινσουλίνη πρέπει να μιμηθεί την φυσιολογική έκκριση της ινσουλίνης δηλαδή να αντικαταστήσει την ανεπάρκεια της λειτουργίας των β-κυττάρων του παγκρέατος

Σχήματα ινσουλινοθεραπείας Μία φορά ημερησίως συνδυασμός με δισκία *, GLP-1 ανάλογα Δύο ή τρεις φορές ημερησίως Πολλαπλές ενέσεις (basal-bolus) Συνεχής έγχυση (αντλία ινσουλίνης) * Όχι με πιογλιταζόνη

Στόχοι γλυκαιμικού ελέγχου Νηστείας/προγευματικά 70-130 mg/dl (κατά προτίμηση <100 mg/dl) Μετά φαγητό 1 ώρα <160 mg/dl 2 ώρες <140 mg/dl (<180 mg/dl) Προ του ύπνου 100-140 mg/dl HbA1c <6.5% (EASD) < 7.0% (ADA)

Φυσιολογική Έκκριση Ινσουλίνης: Η Ιδέα του σχήματος ινσουλίνης Basal-Bolus Δράση της Ινσουλίνης Ενδογενής Ινσουλίνη Ινσουλίνη Bolus Βασική Ινσουλίνη Π Γ Δ Χρόνος Χορήγησης Π=πρωινό; Γ=γεύμα;Δ=δείπνο; ΠΥ= προ του ύπνου. ΠΥ Προσαρμογή από: 1. Leahy JL. In: Leahy JL, Cefalu WT, eds. Insulin Therapy. New York, NY: Marcel Dekker, Inc.; 2002. 2. Bolli GB et al. Diabetologia. 1999;42:1151-1167.

Τι προσδοκούμε από την προσθήκη βασικής ινσουλίνης στα Υπ. Δισκία Βραχυπρόθεσμα ρύθμιση της πρωινής τιμής γλυκόζης Μακροπρόθεσμα Βελτίωση της συνολικής ρύθμισης και πτώση της HbA1c κάτω από 7%

Σχήματα ινσουλινοθεραπείας Πρόγευμα Γεύμα Δείπνο Δράση ινσουλίνης 2 δόσεις μίγματος ινσουλίνης ταχείας και μέσης διάρκειας 4:00 8:00 12:00 16:00 20:00 24:00 4:00 Ώρα 8:00

Σχήματα ινσουλινοθεραπείας Πρόγευμα Γεύμα Δείπνο Δράση ινσουλίνης 2 δόσεις μίγματος ινσουλίνης ταχείας και μέσης διάρκειας 1 δόση ταχείας ινσουλίνης 4:00 8:00 12:00 16:00 20:00 24:00 4:00 Ώρα 8:00

Σχήματα ινσουλινοθεραπείας Πρόγευμα Γεύμα Δείπνο 3 δόσεις ταχείας ινσουλίνης Δράση ινσουλίνης 1 δόση ινσουλίνης μέσης διάρκειας 4:00 8:00 12:00 16:00 20:00 24:00 4:00 Ώρα 8:00

Σχήματα ινσουλινοθεραπείας Πρόγευμα Γεύμα Δείπνο 3 δόσεις ταχείας ινσουλίνης Δράση ινσουλίνης 1 δόση ινσουλίνης μακράς διάρκειας 4:00 8:00 12:00 16:00 20:00 24:00 4:00 Ώρα 8:00

Σακχαρώδης Διαβήτης και ΧΝΑ ml/min 50 Αναπροσαρμογή δόσης ινσουλίνης 40 30 75% 20 GFR 10 0 50%

Η συμβολή της βασικής και μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας στη διαμόρφωση της τιμής της HbA 1c Plasma glucose (mg/dl) (mmol/l) 300 15.0 200 10.0 100 5.0 0 Uncontrolled Diabetes HbA 1c 8% Basal hyperglycaemia contributes ~2% Post-prandial hyperglycaemia contributes A1C ~1% 0600 1200 1800 2400 0600 Time of day (h) Adapted from Riddle MC. Diabetes Care. 1990;13:676-686. HbA 1c 6.5% after control of basal glycaemia Basal hyperglycaemia contributes ~0.5% Normal A1C 5% Post-prandial hyperglycaemia contributes A1C ~1% 1200 1800 2400 0600 Time of day (h) Normal A1C 5% Adapted from Riddle M Diabetes Care 1990

Η θεραπεία της υπεργλυκαιμίας νηστείας μειώνει τα συνολικά επίπεδα της γλυκόζης πλάσματος 24ώρου Γλυκόζη πλάσματος (mg/dl) Πριν από τη χορήγηση βασικής ινσουλίνης 400 300 200 100 0 Γεύμα Γεύμα Γεύμα 6 10 14 18 22 2 6 Ώρα της ημέρας (ώρες) ΣΔΤ2 Υπεργλυκαιμία λόγω αυξημένης γλυκόζης νηστείας Υγιή άτομα Σύγκριση των επιπέδων γλυκόζης 24ώρου σε ασθενείς της ομάδας ελέγχου έναντι ασθενών με διαβήτη (p<0,001). Προσαρμογή από Polonsky K, et al. N Engl J Med 1988;318:1231 9. 20 15 10 5 0 Γλυκόζη πλάσματος (mmol/l) Μετά από χορήγηση βασικής ινσουλίνης

24/ωρη Διακύμανση Γλυκόζης σε φυσιολογικά άτομα και στον ΣΔ 2 Γλυκόζη mg/dl 400 300 200 100 HbA1c : 8%* Βασική υπεργλυκαιμία Ευγλυκαιμία Μετά από χορήγηση βασικής Μετά από ινσουλίνης χορήγηση βασικής Μετά από + ταχείας χορήγηση ινσουλίνης βασικής + (basalplus) (basal- 3 ταχείες 1%* ινσουλίνες bolus) 2%* 5%* Πριν από χορήγηση βασικής ινσουλίνης 0600 1000 1400 1800 2200 0200 0600 Π Γ Δ Χρονική περίοδος ημέρας Φυσιολογικό Τύπου 2 Διαβήτης *Riddle. Diabetes Care. 1990;13:676-686. 6-17

Ποιο είναι το πρώτο βήμα fix fasting first

Υπολογισμός της δόσης της βασικής ινσουλίνης Βασική ινσουλίνη (NPH) = 0.35 UI/kg BW Γλαργινική ινσουλίνη = 0.2 UI/kg BW Παράδειγμα = ασθενής βάρους 52 kg. H αρχική δόση βασικής ινσουλίνης NPH είναι 52 x 0.35= 18 μονάδες (γλαργινική ινσουλίνη 10 μονάδες

Υπολογισμός της γευματικής ινσουλίνης Για κάθε ισοδύναμο ΥΔΚ (12-15 g) x 1.35 Για κάθε 100 kcal πρωτεϊνών/λιπών x 0.45

Κανόνας-1500 (Ανθρώπινη ινσουλίνη) Insulin Sensitivity Factor- ISF -10 μον Regular+12 μον Regular+13 μον Regular+ 15 μον NPH = 50 μον σύνολο. ISF = 1500/50 = 30 mg/dl -1 μονάδα ινσουλίνης ταχείας δράσης μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης κατά 30 mg/dl

Κανόνας-1800 (Ανάλογο ινσουλίνης) Insulin Sensitivity Factor- ISF 10 μον Humalog +12 μον Humalog +13 μον Humalog + 15 μον Lantus ή Levemir = 50 μον ISF = 1800/50 = 36 mg/dl 1 μονάδα ινσουλίνης αναλόγου ταχείας δράσης μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης κατά 36 mg/dl* *ισχύει όταν η δόση της ινσουλίνης είναι επαρκής και η βασική ινσουλίνη αποτελεί το 50% της συνολικής δόσης

Υπολογισμός γευματικής δόσης κανόνας 500 Υπολογίζει πόσα γραμμάρια υδατάνθρακες «καίει» 1 μονάδα ινσουλίνης π.χ. συνολική ημερήσια δόση ινσουλίνης 50 μονάδες 500/50 = 10 1 μονάδα ινσουλίνης θα «κάψει» 10 γραμμάρια υδατάνθρακες * *ισχύει για τα ανάλογα στις ανθρώπινες ινσουλίνες χρησιμοποιούμε το 450/μονάδες

Η αρνητική συμβολή της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας γίνεται μεγαλύτερη καθώς η HbA1c πλησιάζει το στόχο. Ν=290 ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 αντιμετωπίστηκαν με δισκία ή μόνο με δίαιτα Ως βασική γλυκόζη νηστείας είχαν οριστεί τα 110 mg/dl (6,1 mmol/l ). 100 90 Μεταγευματική υπεργλυκαιμία Σχετική συμβολή της ΓΠΝ έναντι ΜΓΠ (%) 80 70 60 50 40 30 20 Υπεργλυκαιμία νηστείας 10 0 >10,2 9,3 10,2 8,5 9,2 7,3 8,4 <7,3 HbA 1c (%) Monnier L. Diabetes Care 2003;26:881 5 and Hirsch IB. Clin Diabetes 2005;23:78 86.

Καθοδήγηση για την έναρξη και την προσαρμογή του σχήματος Βasal/Basal plus/basal bolus Bασική ινσουλίνη + OHAs 7% χωρίς καλή τιτλοποίηση της βασικής ινσουλίνης Βελτίωση Συνέχιση τιτλοποίησης Βασικής ινσουλίνης 3 μήνες Μέτρηση HbA 1c <7% Μέτρηση HbA 1c 3 μήνες 7% παρά την άριστη τιτλοποίηση της βασικής ινσουλίνης Καμία βελτίωση παρά την άριστη τιτλοποίηση της βασικής ινσουλίνης Προσθήκη 1 ένεσης γευματικής Ινσουλίνης πριν από το κύριο γεύμα Διατήρηση της βασικής ινσουλίνης για τη διατήρηση του στόχου της HbA 1c Προσαρμογή από Raccah D. et al. Diabetes/Met Res & Rev 2007;23: 257-264. 7% παρά την άριστη τιτλοποίηση της βασικής + γευματικής ινσουλίνης Προσθήκη 3 ένεσεων γευματικής Ινσουλίνης πριν από το κύριο γεύμα

Θεραπεία με ινσουλίνη Glargine 1 δόση (βράδυ ή πρωί) Αρχική δόση 10 IU Προσαρμογή δόσης με βάση σάκχαρο νηστείας (στόχος <100mg/dl) >180 mg/dl 8 IU 140-180 mg/dl 6 IU 120-140 mg/dl 4 IU 100-120 mg/dl 2 IU

Κανόνες για έναρξη σχήματος εντατικοποιημένης ινσουλινοθεραπείας -Η αναλογία των μονάδων βασικής/ γευματικής ινσουλίνης 50/50 ή 60/40. -Προσαρμογή των μονάδων ανάλογα με τις μετρήσεις αυτοελέγχου του ασθενούς. -Σάκχαρο νηστείας < 100 mg/dl -Σάκχαρο μεταγευματικό < 140-180 mg/dl

Θεραπεία με ινσουλίνη πολλαπλές ενέσεις ή «μείγματα» ; Οι παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την επιλογή του θεραπευτικού σχήματος 1. Ο στόχος 2. Η δυνατότητες του ατόμου να εφαρμόσει τη θεραπεία 3. Το κόστος της θεραπείας 4. Ο κάθε ασθενής είναι μοναδικός (εξατομίκευση)

Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση για πρώιμη έναρξη ινσουλίνης Υψηλή HbA1c Νεότερη ηλικία Χαμηλός ΔΜΣ Νεφρική ανεπάρκεια (τιμή Cr) Μικρή διάρκεια ΣΔ κατά την προσθήκη 2 ου αντιδιαβητικού φαρμάκου Donnan PT et al,2002, Matthews DR et al, 1998, Cook MN et al, 2005

Η μετάταξη από τα δισκία στην ινσουλινοθεραπεία βελτιώνει την ποιότητα ζωής Ίδια Χειρότερη Καλύτερη 55

Ανθρώπινες ινσουλίνες ή ανάλογα ; Οι ανθρώπινες ινσουλίνες είναι πιο φθηνές Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ της ανθρώπινης ινσουλίνης και των αναλόγων των ινσουλινών ως προς τον γλυκαιμικό έλεγχο

Ανθρώπινες ινσουλίνες ή ανάλογα ; Τότε γιατί να επιλέξω τα ακριβότερα ανάλογα ;

Μικρότερος κίνδυνος για υπογλυκαιμία με ινσουλίνη glargine έναντι NPH Ινσουλίνη glargine πριν από την κατάκλιση έναντι ινσουλίνης NPH σε συνδυασμό με αντιδιαβητικά δισκία στο ΣΔΤ2 Ασθενείς με 1 συμπτωματικό επεισόδιο υπογλυκαιμίας 35 *p<0,05 30 Ασθενείς (%) 25 20 15 10 Ένεση ινσουλίνης Ινσουλίνη glargine NPH 5 0 20 22 24 2 4 6 8 10 12 14 16 18 Ώρα της ημέρας (ώρες) Μέση ημερήσια δόση ινσουλίνης Ινσουλίνη glargine: 47 μονάδες NPH: 42 μονάδες Riddle M, Rosenstock J. Diabetes 2002;51(suppl 2):A113. Rosenstock J, Riddle M. Diabetes 2002;51(suppl 2):A482.

Υπογλυκαιμία στο ΣΔΤ2: ινσουλίνη glargine έναντι ινσουλίνης NPH Επιβεβαιωμένα επεισόδια υπογλυκαιμίας/100 έτη ασθενούς 600 500 400 300 200 100 0 23% p=0,015 552 420 39% p<0,001 238 142 Συνολική υπογλυκαιμία Νυκτερινή υπογλυκαιμία Ινσουλίνη glargine NPH n=1.786 Yki-Järvinen H, et al. Diabetes 2003;52(suppl 1):Abstract 642-P.

Μελέτη Yki-Jarvinen et al. 426 άτομα με ΣΔ 2 Ηλικία 59 + 9 έτη Μη ρυθμισμένος ΣΔ υπό δισκία Ινσουλίνη NPH ή Glargine για 1 χρόνο ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Glargine NPH p HbA1c 8,34+ 0,09 8,24+ 0,09 NS

Hemoglobin A 1c (%) Regular Lispro μ.φ. Lispro π.φ. Μέση 8.43 8.54 8.40 SD ±1.01 ±1.02 ±1.09 Συμπέρασμα: Χωρίς διαφορές η HbA1c στα τρία σχήματα χορήγησης ινσουλίνης Holcombe JH, et al. Diabetes, 1998:47 (51):A96.

Προϋποθέσεις επιτυχούς ινσουλινοθεραπείας Καλή εκπαίδευση του ασθενούς (δίαιτα, αυτοέλεγχος, σωστής χρήσης - τεχνική ινσουλίνης) Επιλογή σωστού σχήματος από τον ιατρό Συνεργασία ιατρού ασθενή Πρωτοβουλία στον ασθενή

Μπορεί ένας διαβητικός να ζήσει «φυσιολογικά» και να πετύχει υψηλούς στόχους : Ναι!!!

Johnny Cash

Tom Hanks as Captain Phillips, 2013 Tom Hanks

Halle Berry

Η ενημέρωση του διαβητικού είναι πολύ σημαντική

The diabetic who knows the most, lives the longest. E.P. Joslin

Ευχαριστώ