Σχεδιασμός
-ΣΧΕΔΙΑΖΩ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΑΘΟΡΙΖΩ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΩ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΜΕΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ - ΣΥΧΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ.Δύσκολη εργασία.χρονοβόρος-δαπανηρός. Δεν ασκεί έλξη
-ΜΥΘΟΙ.Σπατάλη διοικητικού χρόνου. Λαμβάνει μελλοντικές αποφάσεις. Ακυρώνει τις μελλοντικές αλλαγές.δεν λειτουργεί σε δυναμικό περιβάλλον. Μειώνει την ευελιξία της επιχείρησης
ΟΦΕΛΗ. Μειώνει την αβεβαιότητα. Δίνει σαφή εικόνα της κατεύθυνσης της επιχ.. Διευκολύνει τον έλεγχο. Μειώνει το κόστος λειτουργίας της επιχ.. Βοηθά στη σωστή διαχείριση του χρόνου
ΑΡΧΕΣ. Συμβολή στην επίτευξη των στόχων. Προβάδισμα έναντι των άλλων διοικητικών λειτουργιών. Οικονομικότητα των προγραμμάτων. Ελαστικότητα των προγραμμάτων Χρονική δέσμευση
Σχήμα 4.1: Τύποι σχεδίων ΤΥΠΟΙ ΣΧΕΔΙΩΝ Κριτήρια ΧΡΟΝΟΣ ΕΥΡΟΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Τύποι Μακροχρόνια Στρατηγικά Μιας χρήσης Μεσοχρόνια Λειτουργικά Διαρκούς χρήσης Βραχυχρόνια
Αναφέρεται στο σκοπό, στο λόγο για τον οποίο υπάρχει η επιχείρηση Σύμφωνα με τον Peter Drucker, για τον καθορισμό της αποστολής, πρέπει να γίνουν οι εξής ερωτήσεις: - Ποια είναι η δουλειά μας; - Ποιοι είναι οι πελάτες μας; - Τι είναι οι πελάτες μας; - Τι έχει αξία για τους πελάτες μας; - Ποια θα είναι δουλειά μας; - Ποια πρέπει να είναι η δουλειά μας;
Παρατίθεται η διaτύπωση της αποστολής της IBM: Η IBM βρίσκεται στον κλάδο της παροχής προωθημένης τεχνολογίας της πληροφόρησης για να βοηθήσει στην επίλυση προβλημάτων των επιχειρήσεων, του κράτους, της επιστήμης, της έρευνας του διαστήματος, της άμυνας, της εκπαίδευσης, της ιατρικής και άλλων περιοχών της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η IBM προσφέρει λύσεις στους πελάτες, που περιλαμβάνουν συστήματα επεξεργασίας της πληροφορίας, λογισμικό, επικοινωνιακά συστήματα και άλλα προϊόντα και υπηρεσίες για την κάλυψη συγκεκριμένων αναγκών. Αυτές οι λύσεις παρέχονται από το παγκόσμιο δίκτυο οργανισμών μάρκετινγκ της IBM, όπως επίσης και από τους επιχειρησιακούς συνεργάτες της εταιρείας περιλαμβανομένων των εξουσιοδοτημένων εμπόρων και των μεταπωλητών.
Η ύπαρξη της αποστολής είναι πολύ σημαντική υπόθεση για μια επιχείρηση, διότι: 1. βοηθά τους διοικούντες να επικεντρώσουν την προσπάθειά τους σε μια κοινή κατεύθυνση 2.τους βοηθά επίσης στο ότι προσφέρει ένα σκεπτικό για την κατανομή των πόρων 3.εντοπίζει, πλατιές μεν αλλά, σημαντικές περιοχές εργασιακών δραστηριοτήτων εντός του οργανισμού.
Δύο παραδείγματα της αποστολής δύο ελληνικών εταιρειών, όπως περιγράφονται στις ιστοσελίδες τους: Η εταιρεία Coca-Cola 3E ορίζει την αποστολή της ως εξής: Αποστολή μας είναι να αναζωογονούμε τους καταναλωτές μας, να συνεργαζόμαστε με τους πελάτες μας, να δημιουργούμε αξία για τους κοινωνικούς μας εταίρους και να συμβάλουμε ενεργά στην αναβάθμιση της ζωής των τοπικών μας κοινωνιών. Η εταιρεία ΕΛΑΪΣ την προσδιορίζει ως ακολούθως: Δέσμευση για ΖΩΤΙΚΟΤΗΤΑ Να προσθέτουμε ζωτικότητα στη ζωή όλων κάθε μέρα. Οι σύγχρονες προκλήσεις της διατροφής είναι για μας η έμπνευση για τη δημιουργία. Δημιουργούμε προϊόντα που βοηθούν να νιώθει κανείς καλά, να δείχνει καλά και να απολαμβάνει τη ζωή στο έπακρο.
Σχήμα 4.4: Ανάλυση SWOT της εταιρείας ΙΚΕΑ ΙΣΧΥΡΑ ΣΗΜΕΙΑ - Παραδοσιακό Σουηδικό design - Μεγάλη κλίμακα παραγωγής και χαμηλό κόστος - Ποιότητα προϊόντων ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ - Αυξανόμενη σχέση κόστους/ πωλήσεων - Κακή προσαρμογή των προϊόντων σε μερικές εθνικές αγορές - Εθνοκεντρική κουλτούρα ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ - Αυξανόμενη ζήτηση για τη σειρά προϊόντων ΙΚΕΑ - Σε κάποιες χώρες τα ποσοστά κέρδους υψηλά (π.χ.ιταλία, Ιαπωνία, Νότιος Κορέα) - Ραγδαία αυξανόμενες εθνικές αγορές: Αργεντινή, Μεξικό,Τουρκία ΑΠΕΙΛΕΣ - Υπάρχοντες ανταγωνιστές (π.χ. Neoset στην Ελλάδα) - Νέοι ανταγωνιστές (π.χ. Auchan) - H εικόνα της Σουηδίας ως χώρας σχετικής με τη μόδα
Η ύπαρξη στόχων σε μια επιχείρηση ή σ έναν οργανισμό γενικότερα, παρέχει συγκεκριμένες ωφέλειες: - Κατ αρχάς αποτελούν τη βάση, το θεμέλιο του σχεδιασμού και του προγραμματισμού ειδικότερα. - Δίνουν μια αίσθηση στο προσωπικό για το συγκεκριμένο του ρόλο στην επιχείρηση και για την κατεύθυνση της επιχείρησης. - Παρακινούν σε δράση, εστιάζοντας την προσοχή των εργαζομένων σε συγκεκριμένα αποτελέσματα τα οποία επιδιώκονται. - Βοηθούν στη συνέπεια των αποφάσεων, που λαμβάνονται από τα διοικητικά στελέχη. - Βοηθούν επίσης στη διόρθωση της πορείας της επιχείρησης, στην αξιολόγηση της προόδου της και γενικότερα στην ορθότερη εκτέλεση της λειτουργίας του ελέγχου.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΑ - Κέρδος, R.O.I. - Το μερίδιο αγοράς της επιχείρησης. - H ανάπτυξη της επιχείρησης εκφραζόμενη ως συνολικά έσοδα, ως αριθμός εργαζομένων, ως επέκταση στον ίδιο ή σε άλλους κλάδους προϊόντων κ.λπ. - Η ποιότητα των προϊόντων ή υπηρεσιών που παράγει η επιχείρηση. - Το κόστος των προϊόντων. - Η εικόνα (image) της επιχείρησης στο ευρύτερο κοινό. - Η εταιρική κοινωνική της ευθύνη.
Στην παραγωγή συνηθισμένος στόχος είναι η παραγωγή κάποιου αριθμού μονάδων του προϊόντος ή των προϊόντων. Άλλοι πιθανοί στόχοι είναι: - Η αύξηση της παραγωγικότητας των εργατών κατά κάποιο ποσοστό. - Η μείωση του κόστους των παραγόμενων προϊόντων, όπως σημειώσαμε, κατά κάποιο ποσοστό. - Η ύπαρξη αποθεμάτων έτοιμων προϊόντων σε κάποιο ποσοστό επί των πωλήσεων κ.ά. Για το τμήμα προμηθειών (είτε ανήκει είτε όχι στη διεύθυνση παραγωγής) στόχοι μπορεί να είναι: - Η βελτίωση της ποιότητας των πρώτων υλών. - Η ταχύτερη και έγκαιρη παραλαβή των πρώτων υλών κ.ο.κ. Στο μάρκετινγκ (συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων βεβαίως) ο συνηθέστερος στόχος έχει να κάνει με την πώληση συγκεκριμένου αριθμού μονάδων του προϊόντος ή των προϊόντων. Είναι δυνατό να εκφράζεται είτε σε απόλυτους αριθμούς είτε ως ποσοστό μεταβολής (αύξησης προφανώς) έναντι του προηγούμενου, συνήθως, έτους. Επίσης, μπορεί να τεθεί στόχος σε σχέση με κάποιο επιθυμητό μερίδιο αγοράς. Άλλα παραδείγματα για το μάρκετινγκ: - Εισαγωγή νέων προϊόντων, έτσι ώστε σε μια περίοδο, λ.χ. 8 ετών, το 60% των προϊόντων μας να είναι καινούργια. - Διπλασιασμός των υποκαταστημάτων μας πωλήσεων στην επόμενη πενταετία. - Προκειμένου για τη διαφήμιση, συνηθισμένοι στόχοι είναι η αύξηση του βαθμού γνώσης του προϊόντος από τους καταναλωτές( ίσως κατά κάποιο ποσοστό) ή η δημιουργία θετικών στάσεων (attitudes) προς το προϊόν ή (το ίδιο περίπου με το προηγούμενο) η δημιουργία θετικότερης εικόνας για το προϊόν κ.ά.
Για τη χρηματοοικονομική λειτουργία μπορούν να τεθούν διάφοροι επιμέρους στόχοι. Π.χ.: - Τα δάνεια να μην υπερβαίνουν το 40% (π.χ.) του ενεργητικού μας. - Η διατήρηση κάποιου συγκεκριμένου επιπέδου ρευστότητας (λ.χ. 2:1). - Να δίνονται ετήσιες ενημερωτικές καταστάσεις στα λειτουργικά τμή-ματα μέχρι την 8η κάθε μήνα. Στη διεύθυνση προσωπικού εξάλλου και στα πιθανά της τμήματα είναι δυνατόν να προσδιορίζονται οι ακόλουθοι στόχοι: - Βελτίωση της εργασιακής ικανοποίησης και της εργασιακής ζωής γε-νικότερα. - Στρατολόγηση και πρόσληψη υψηλού επιπέδου εργατικού προσωπι-κού. - Διαρκής προσπάθεια βελτίωσης του επιπέδου των εργαζομένων δια-μέσου της συνεχούς εκπαίδευσης. - Έγκαιρη μισθοδοσία των εργαζομένων.
Α.ΓΕΝΙΚΑ -ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ -ΤΑΚΤΙΚΗ -ΠΟΛΙΤΙΚΗ
1. Η στρατηγική του ομίλου 2.Η στρατηγική της Στρατηγικής Επιχειρησιακής Μονάδας 3. Οι στρατηγικές των λειτουργιών της επιχείρησης
1. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ 2. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 3.Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΤΟΛΗΣ
ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ M. PORTER
1. Η στρατηγική ηγεσίας (μείωσης) κόστους 2. Η στρατηγική διαφοροποίησης 3. Η στρατηγική συγκέντρωσης ή εστίασης
- ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ -ΠΑΡΑΓΩΓΗ -ΧΡΗΜΑΤΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ -HRM..
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ
Περίληψη του Στρατηγικού Επιχειρηματικού Σχεδίου (executive summary) Τμήμα 1 ο : Αποστολή και σύντομο Ιστορικό της επιχείρησης Τμήμα 2 ο : Ανάλυση του Εξωτερικού περιβάλλοντος Το Διεθνές περιβάλλον Η Αγορά και ο Ανταγωνισμός Το Οικονομικό περιβάλλον Το Πολιτικό και Θεσμικό περιβάλλον Το Τεχνολογικό περιβάλλον Το Κοινωνικό και Πολιτισμικό περιβάλλον Οι Προμηθευτές
Τμήμα 3 ο : Ανάλυση του Εσωτερικού περιβάλλοντος Δραστηριότητες της Επιχείρησης Οργάνωση, λειτουργίες και συστήματα της επιχείρησης Οι πόροι της επιχείρησης Η χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης Τμήμα 4ο: Αξιολόγηση της υπάρχουσας Στρατηγικής Ανάδειξη δυνατοτήτων και αδυναμιών της επιχείρησης, ευκαιριών και απειλών του περιβάλλοντος Τμήμα 5 ο : Κατάρτιση της Στρατηγικής Επαναπροσδιορισμός της αποστολής της επιχείρησης Καθορισμός στρατηγικών στόχων Διαμόρφωση της Στρατηγικής
Τμήμα 6 ο : Ανάπτυξη Σχεδίων Δράσης Επιχειρηματικοί στόχοι και Σχέδια Δράσης κύριων Λειτουργιών Επιχειρηματικοί στόχοι και Σχέδια Δράσης υποστηρικτικών Λειτουργιών Τμήμα 7 ο : Προβλέψεις Οικονομικών Αποτελεσμάτων Χρηματοοικονομική Ανάλυση Εκτιμήσεις και Προβλέψεις Προβλεπόμενες Οικονομικές καταστάσεις Ανάλυση Ευαισθησίας Τμήμα 8 ο : Εφαρμογή του Στρατηγικού Επιχειρηματικού Σχεδίου Προγραμματισμός υλοποίησης Μεθοδολογία υλοποίησης
Η Διοίκηση Με Στόχους είναι δυνατό να αναφέρεται στο επίπεδο ενός τμήματος (ή διεύθυνσης) της επιχείρησης ή σε κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά. Σε γενικές γραμμές όμως, περιλαμβάνει τα εξής τρία βασικά στάδια: 1. Καθορισμό στόχων. 2. Ανάπτυξη προγραμμάτων δράσης για τη επίτευξη αυτών των στό χων. 3. Αξιολόγηση της λειτουργίας του τμήματος ή της εργασίας του ατόμου.
Ειδικότερα, κατά την εφαρμογή του Μ.Β.Ο. σε ένα τμήμα είναι πολύ χρήσιμο να ακολουθούνται οι επόμενες κατευθύνσεις: 63 - διατύπωση της γενικής αποστολής του τμήματος - προσδιορισμός συγκεκριμένων περιοχών ευθύνης - καθορισμός συγκεκριμένων ποσοτικών κριτηρίων με βάση τα οποία θα γίνει αξιολόγηση της κάθε περιοχής ευθύνης του τμήματος. Όταν ο καθορισμός συγκεκριμένων ποσοτικών κριτηρίων δεν είναι δυνατός, τότε είναι απαραίτητη η διατύπωση μιας σειράς εκφράσεων που περιγράφουν τις επιθυμητές γενικές συνθήκες που πρέπει να υπάρχουν στο τμήμα και στις διάφορες περιοχές ευθύνης - ανάλυση της παρούσας κατάστασης της λειτουργίας (δηλ. του τμήματος) σε σχέση με τους κύριους τομείς ευθύνης - επιλογή των βασικών τομέων στους οποίους επιδιώκεται βελτίωση και καταγραφή συγκεκριμένων στόχων - ανάπτυξη προγραμμάτων που αποβλέπουν στην επιτυχία των επιθυμητών αποτελεσμάτων.
Αναφορικά με την εφαρμογή του Μ.Β.Ο. στους εργαζομένους ατομικά σημειώνονται τα εξής: - να γίνεται προσπάθεια περιορισμού του αριθμού των στόχων στους οποίους πρέπει να στρέψει την προσοχή του κάθε εργαζόμενος σε μια δεδομένη περίοδο - οι στόχοι να προσδιορίζονται όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένα - να βεβαιώνεται ότι οι ατομικοί στόχοι, κατά τη διάρκεια μιας δεδομένης περιόδου, εναρμονίζονται με τους στόχους του τμήματος και την κατάσταση του υπαλλήλου - να διατηρείται μια ισορροπία αποτελεσμάτων μεταξύ των διάφορων τομέων - να βεβαιώνεται ότι οι στόχοι είναι λογικοί και ότι παρακινούν τον ερ γαζόμενο - να μην αποφεύγεται ένας τομέας, αν δεν υπάρχει έλεγχος πάνω σ αυτόν.
Για την σωστή εφαρμογή και τελική επιτυχία ενός προγράμματος Μ.Β.Ο. χρειάζεται η ύπαρξη ορισμένων κρίσιμων παραγόντων (προϋποθέσεων): - η συναίνεση ή καλύτερα η ταύτιση του εργαζομένου με το πρόγραμμα - η διαρκής υποστήριξη από πλευράς διοίκησης της επιχείρησης η ύπαρξη σχετικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων των εργαζομένων.
Η εφαρμογή του Μ.Β.Ο. προσφέρει αρκετά οφέλη σ έναν οργανισμό, τα κυριότερα από τα οποία είναι τα εξής: - αποφυγή της αοριστίας και αίσθηση της συγκεκριμένης κατεύθυνσης προς την οποία βαδίζει το τμήμα ή ο εργαζόμενος - αποφυγή ή μείωση της υποκειμενικής αξιολόγησης των αποτελεσμάτων - υψηλότερο βαθμό υποκίνησης των εργαζομένων - περισσότερη αυτοκατεύθυνση και αυτοέλεγχο από πλευράς εργαζομένων, αφού δεν χρειάζεται να συμβουλεύονται, για κάθε θέμα που προκύπτει, τους υφισταμένους τους - συνήθως υφίσταται καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των εργαζομένων και των τμημάτων. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει σαφής αντίληψη ότι οι επιμέρους στόχοι των οργανωτικών μονάδων εντάσσονται σ ένα γενικότερο σύνολο και αποβλέπουν στην επίτευξη ενός τελικού στόχου. Αυτή η αντίληψη υποβοηθά την καλύτερη επικοινωνία και το συντονισμό μεταξύ των ατόμων και των τμημάτων - συχνά τέλος, η μέθοδος αποτελεί ένα πολύ καλό μέσο εκπαίδευσης των εργαζομένων και κυρίως των διευθυντικών στελεχών.
- ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ -ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ -ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΩΝ (PROJECT SCHEDULING) -ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ -ΠΡΟΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ (BENCHMARKING)