ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 1301 «ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε ΕΞΑΜΗΝΟΥ» 7η ιάλεξη: «Ανατροφοδότηση» ρ. Χασάνδρα Μαρία, Λέκτορας
Θέµατα που θα αναλυθούν Ορισµός ανατροφοδότησης Είδη ανατροφοδότησης Οδηγίες για παροχή σωστής ανατροφοδότησης Παραδείγµατα σωστής ανατροφοδότησης
Τι είναι Τα παιδιά θέλουν να γνωρίζουν «πώς τα πάνε» όταν µαθαίνουν νέα πράγµατα. Η ενηµέρωση σχετικά µε τις επιδόσεις τους ονοµάζεται «ανατροφοδότηση».
Ορισµός Ανατροφοδότηση θεωρείται κάθε πληροφορία που παρέχεται στο άτοµο είτε κατά την διάρκεια της εκτέλεσης της κίνησης, είτε και µετά την ολοκλήρωση της κίνησης (Schmidt, 1991; Magill, 1997).
Θέµα για συζήτηση ή µελέτη Πως θα δώσεις ανατροφοδότηση στην παρακάτω περίπτωση; Εκµάθηση κυβίστησης ( ο µαθητής δεν τοποθετεί σωστά τα χέρια του µε αποτέλεσµα να µην εκτελεί σε ευθεία την κίνηση)
Θέµα για συζήτηση ή µελέτη Πως θα δώσεις ανατροφοδότηση στην παρακάτω περίπτωση; Πάσα δάχτυλα στο βόλεϊ (ο µαθητής δεν µπαίνει κάτω από την µπάλα, καταφέρνει όµως να στείλει την µπάλα στον συµπαίκτη του)
Θέµα για συζήτηση ή µελέτη Πως θα δώσεις ανατροφοδότηση στην παρακάτω περίπτωση; Σουτ στο µπάσκετ ( ο µαθητής εκτελεί τεχνικά σωστά την κίνηση όµως δεν έχει βάλει ούτε ένα καλάθι)
Οι πληροφορίες που τους δίνουµε πρέπει να είναι εποικοδοµητικές και θετικές, ώστε να ενθαρρύνονται στην προσπάθειά τους. Για να είµαστε σε θέση να δίνουµε σωστή ανατροφοδότηση χρειάζεται κάποια εξάσκηση.
Γενικές οδηγίες: 1. Η ανατροφοδότηση δίνεται γρήγορα, σε απλή γλώσσα και είναι σύντοµη. Παράδειγµα? 2. ίνει έµφαση σε ένα ή δύο κύρια σηµεία. Παράδειγµα?
Γενικές οδηγίες: 3. Παρέχεται στο µαθητή ιδιαιτέρως και µε ευγενικότρόπο. Παράδειγµα? 4. Εστιάζει στην επίδοση, όχι στο άτοµο, καθώς και σε θέµατα που µπορεί να ελέγξει το παιδί. Παράδειγµα?
Γενικές οδηγίες: 5. Βεβαιωνόµαστε ότι ο µαθητής την κατανόησε και ότι είναι σαφής και συγκεκριµένη. Παράδειγµα? 6. Τέλος, στην ανατροφοδότηση µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε την ακόλουθη τεχνική: ξεκινάµε µε έναθετικόσχόλιογιατηνεπίδοση, στη συνέχεια κάνουµε ένα εποικοδοµητικό σχόλιο για το τι µπορεί να βελτιωθεί και, µετά από κάποιες υποδείξεις για το πώς θα αυτό θα επιτευχθεί, φροντίζουµε ξανάνα ενθαρρύνουµε τοµαθητή. Παράδειγµα?
Είδη ανατροφοδότησης 1. Εσωτερικό (από αισθήσεις Biofeedback) 2. Εξωτερικό (από εξωτερικές πηγές - επαυξηµένη) 3. Απόδοσης (για χαρακτηριστικά της κίνησης) 4. Επίδοσης (για το αποτέλεσµα της κίνησης -µέτρα, χρόνος, στόχος κ.ά.)
Ειδικότερα η επαυξηµένη ανατροφοδότηση που παρέχεται στο άτοµο µετά την ολοκλήρωση της εκτέλεσης µιας κίνησης διακρίνεται σε γνώση του αποτελέσµατος (KR), και σε γνώση της απόδοσης (KP), όταν αντίστοιχα η πληροφορία αφορά το αποτέλεσµα ήόταν αφορά την ποιότητα εκτέλεσης (Rose, 1998).
Η ανατροφοδότηση επίσης είναι δυνατό να λειτουργήσει σαν ενθάρρυνση και παρακίνηση προς τον ασκούµενο, όταν χρησιµοποιείται σωστά. (Rose, 1998; Salmoni, Schmidt & Walter, 1984).
Παραδείγµατα για εφαρµογή Γενικό θετικό: όταν χρησιµοποιούµε µια θετική πρόταση η οποία δεν λέει στον µαθητή τι έκανε σωστό απλά χρησιµοποιείται για να ενθαρρύνει την προσπάθεια Παραδείγµατα: Καλό, Καλή προσπάθεια, άλλα?
Παραδείγµατα για εφαρµογή Ειδικό θετικό: θετική πρόταση που υποδεικνύει γιατί ήταν καλό αυτό που έκανε ο µαθητής Παράδειγµα: Τέντωσες καλά το χέρι σου, σωστή γωνία απελευθέρωσης, άλλα?
Παραδείγµατα για εφαρµογή Αρνητικό γενικό: αρνητική πρόταση για την απόδοση - επίδοση µε πιθανήαναφοράστην προσωπικότητα του µαθητή Παράδειγµα: εν νοµίζω πως προσπαθείς αρκετά, χαζοµάρες κάνεις, άλλα?
Παραδείγµατα για εφαρµογή Υποστηρικτικό ειδικό: ενθάρρυνση και σχόλια για το τι έκανε σωστό και τι έκανε λάθος µε υποδείξεις για διόρθωση. Παράδειγµα: Καλή προσπάθεια, χρησιµοποίησες το σωστό πόδι. Η κατεύθυνση που έστειλες την µπάλα δεν ήταν ησωστή, δοκίµασε να γυρίσεις το πάνω µέρος του πέλµατος προς την κατεύθυνση που θέλεις να στείλεις την µπάλα. Άλλα?
Έρευνα: Πως αντιλαµβάνονται την ανατροφοδότηση στο µάθηµα της ΦΑ, οι µαθητές και πως ο καθηγητής? Ερευνητικά πως θα το εξετάζατε? Μ: Ποιος ήταν ο στόχος του ΚΦΑ όταν σου είπε αυτό? ΚΦΑ: Ποιος ήταν ο στόχος σου λέγοντας αυτό στον µαθητή? Μ: Πως σε έκανε να αισθανθείς αυτό που σου είπε? ΚΦΑ: Πως νοµίζεις ότι αισθάνθηκε ο µαθητής όταν του είπες αυτό?
Γενικές ή ειδικές; Η µεγαλύτερη ακρίβεια της γνώσης αποτελέσµατος (ΚR) επηρεάζει θετικά την µάθηση µιας δεξιότητας σε πιο προχωρηµένους, ενώ πιο γενικές γνώσεις αποτελέσµατος φάνηκε ότι ωφελούν τους αρχάριους (Magill & Wood, 1986).
Συχνότητα; Η συχνότητα παροχής ανατροφοδότησης έχει αποδειχθεί πειραµατικά ότι δεν πρέπει να είναι στο 100% των προσπαθειών, αλλά σε χαµηλότερα ποσοστά ανάλογα µε την περίπτωση (Salmoni, Schmidt & Walter, 1984). Ειδικότερα οι Wulf & Schmidt (1989) σηµειώνουν ότι µειώνοντας την συχνότητα ανατροφοδότησης βελτιωνόταν η µνήµη.
Πότε; Σωστό ή λάθος; Η παροχή πληροφοριών πολύ αργότερα ή αµέσως µετά την προσπάθεια επηρεάζουν αρνητικά την µάθηση
Σωστό ή λάθος; Η παροχή λανθασµένων εξωτερικών πληροφοριών φαίνεται ότι επηρεάζει την µάθηση κινητικών δεξιοτήτων, και την µεταφορά ανάλογα µε τοανοι εσωτερικές πληροφορίες που είχαν από τα αισθητήρια ήταν επαρκής.
Σχετική βιβλιογραφία Βασική Βιβλιογραφία Schmidt, R.A. (1993). Κινητική µάθηση και απόδοση: Από τις βασικές αρχές στην πρακτική. ΜΤΦ Κιουµουρτζόγλου, Ε. & Πολλάτου Ε., Αθήνα: Αθλότυπο. Πρόσθετη Βιβλιογραφία Darst, P.W., Zakrajsek, D.B., & Mancini, V. (1989). Analyzing physical education and sport instruction. Champaign: Human Kinetics.
Επίλογος Η σωστή ανατροφοδότηση καθορίζει σε µεγάλο βαθµό τη µάθηση των κινητικών δεξιοτήτων