Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΤΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑΣ Μούλελης Ηλίας Καθηγητής Φ.Α. Δευτεροβάθμιας εκπσης Κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Προπονητικής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Προπονητής Χιονοδρομίας Τεχνικός Εκπρόσωπος ΕΟΧ/FIS
ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ Αθλητική επίδοση είναι το αποτέλεσμα μίας αθλητικής ενέργειας, η οποία ειδικά στον αγωνιστικό αθλητισμό εκφράζεται μέσω μιας αριθμητικής τιμής, που δίνεται στις κινητικές ενέργειες, βάση προκαθορισμένων κανόνων. 2
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ Προσωπικοί παράγοντες: κληρονομικότητα περιβάλλον. Διακρίνονται σε άμεσους (φυσική κατάσταση, τεχνική, τακτική). Και έμμεσους (λειτουργικά συστήματα σώματος, ψυχική κατάσταση και χαρακτηριστικά). Το σύνολο των προσωπικών παραγόντων ονομάζεται κατάσταση αθλητικής απόδοσης. Απρόσωποι παράγοντες: κοινωνικοί και υλικοτεχνικοί. 3
Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΤΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑΣ Η είσοδος στα αθλήματα της Χιονοδρομίας πραγματοποιείται μέσω της εκμάθησης βασικών κινητικών δεξιοτήτων της τεχνικής. Τα στοιχεία της τεχνικής κατέχουν σημαντική θέση όσον αφορά στην διαμόρφωση της επίδοσης στο αλπικό σκι, στο σκι δρόμων αντοχής και τη χιονοσανίδα. Ιδιαίτερα στα πλαίσια του παιδικού αθλητισμού οι πρώτες αγωνιστικές εμπειρίες αποκτώνται βάσει του επιπέδου τεχνικής που προσεγγίζουν οι μικροί αθλητές, πολύ πριν ακόμη προπονηθούν και άλλοι καθοριστικοί για την επίδοση παράγοντες. 4
ΠΡΩΙΜΗ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ Επιλογή συγκεκριμένου αθλήματος Επιλογή αγωνίσματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις η εξειδίκευση κορυφώνεται με την επιλογή της εξάσκησης σημαντικών τεχνικών στοιχείων (Lehnertz, 1990). Βιολογική ηλικία, Ηλικία έναρξης διαδικασιών ωρίμανσης. Οι δυνατότητες του οργανισμού για εξειδίκευση αυξάνονται όσο μειώνεται ο αριθμός των παραγόντων στους οποίους πρέπει να προσαρμοστεί (Boiko, 1988). 5
Η ΘΕΩΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Η σπουδαιότητα της προπόνησης τεχνικής στα αθλήματα της χιονοδρομίας είναι αναμφισβήτητη σε όλες τις ηλικίες και σε όλα τα επίπεδα. Οι θεωρίες της κινητικής μάθησης από μόνες τους δεν είναι δυνατόν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του σύγχρονου αθλητισμού επιδόσεων. Η αθλητική τεχνική είναι ένα σύνολο κινηματικών και δυναμικών χαρακτηριστικών. Στην προπονητική πράξη αναπτύσσεται ένα ειδικό μοντέλο για το κάθε αγώνισμα βάσει βιοκινητικών χαρακτηριστικών. 6
ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Πρακτική διάσταση (επίλυση προβλημάτων σε αθλητικές καταστάσεις). Δημιουργική ανάπτυξη υπό την έννοια της συνεχούς εξέλιξης (Lehnertz, 1990). Πειραματισμός (σε τεχνικές εκτέλεσης, σε εξοπλισμό και υλικά). Όλες οι παραπάνω έννοιες βρίσκονται σε διαρκή σύνδεση και θεωρούνται ως μία ενιαία διαδικασία. 7
ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ - ΟΡΙΣΜΟΣ Η Αθλητική Τεχνική είναι μία δοκιμασμένη, σκόπιμη και αποτελεσματική ακολουθία κινήσεων, για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων σε αθλητικές καταστάσεις. 8
ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Ως προπόνηση τεχνικής χαρακτηρίζεται το σύνολο των ενεργειών που αποσκοπούν στην εκμάθηση και τη χρησιμοποίηση του συνόλου αθλητικών δεξιοτήτων. Απόκτηση εμπειριών από αθλητικές καταστάσεις. Μεγαλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των επιστημονικών γνώσεων. 9
ΙΔΑΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Ιδανική τεχνική είναι η πιο ενημερωμένη διαδικασία επίλυσης ενός αθλητικού κινητικού προβλήματος. Επιδιωκόμενη τεχνική: προσανατολίζεται στην ιδανική τεχνική, λαμβάνει όμως υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε αθλητή. Η ιδανική τεχνική πρέπει να προσαρμόζεται στα χαρακτηριστικά του ατόμου. Προσέγγιση ιδανικής και επιδιωκόμενης τεχνικής 10
ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ Εκτέλεση κίνησης Σχολή Προπονητών Ε.Ο.Χ. Τρίτη, 15 Απριλίου 2014 Ποιοτικά χαρακτηριστικά Ποσοτικά χαρακτηριστικά Ρυθμός Σύνδεση κινήσεων Ροή Ακρίβεια Σταθερότητα Έκταση Τέμπο Ένταση Κινηματικά χαρακτηριστικά Μήκους Χρονικά Γωνίες αρθρώσεων Θέσης σώματος Ταχύτητας Επιτάχυνσης Δυνάμεις Ροπές Ορμή Δυναμικά χαρακτηριστικά Ενεργειακή κατάσταση Κινητική δυναμική 11
ΤΥΠΟΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑΣ Οι εξωτερικές συνθήκες μεταβάλλονται διατηρείται ωστόσο μία σταθερή βασική δομή, ισχύει για αλπικό, δρόμων αντοχής, χιονοσανίδα. Γενικό αξίωμα ανεξαρτήτως τύπου δεξιοτήτων ή συνθηκών: η τεχνική βασίζεται σε σταθερά κινητικά πρότυπα, τα οποία είναι αυτοματοποιημένες κινητικές δεξιότητες. 12
ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Εκμάθηση κινητικών δεξιοτήτων, η βάση της τεχνικής ενός αθλήματος. Εκμάθηση της αθλητικής τεχνικής σύμφωνα με τα βιοκινητικά πρότυπα. Σταθερότητα κατά την εκτέλεση της τεχνικής. Δεξιοτεχνική εκτέλεση της τεχνικής. Ικανότητα της χρησιμοποίησης της τεχνικής σε μεταβαλλόμενες συνθήκες ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε αθλήματος. 13
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Εκμάθηση επιμέρους στοιχείων που συνθέτουν την τεχνική των αθλημάτων της χιονοδρομίας. προπόνηση μάθησης όπου σταθεροποιούνται τα διάφορα στοιχεία που συνθέτουν την τεχνική, εκτελούνται με δεξιοτεχνία, διεξάγονται σε διάφορους συνδυασμούς και εκτελούνται ως ολοκληρωμένες ασκήσεις. Συμπληρωματική προπόνηση τεχνικής που αποτελείται από επιπρόσθετα προγράμματα. 14
ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΤΟΜΕΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΤΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑΤΗΣ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑΣ Εκμάθηση των επιμέρους συστατικών στοιχείων της τεχνικής: Στάδια Διδασκαλίας Συμπληρωματική προπόνηση τεχνικής Προπόνηση Μάθησης 1. Προπόνηση επιμέρους συστατικών στοιχείων 2. Προπόνηση σύνδεσης των επιμέρους συστατικών στοιχείων 3. Εξάσκηση. 1. Μεθοδικές σειρές ασκήσεων. 2. Ειδική προπόνηση ευκινησίας 15
ΓΕΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ 3.Συμπληρωματική προπόνηση Εκμάθηση κινητικών δεξιοτήτων 1. Προπόνηση εκμάθησης της τεχνικής 2. Προπόνηση εφαρμογής της τεχνικής Αγωνιστική προπόνηση 16
ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Η θεωρία των κινητικών εγγραμμάτων (Laudin, 1977 / Langer, 1983). Αυτοματοποίηση των κινητικών δεξιοτήτων. Απαιτείται συχνή επανάληψη της εκτέλεσης των δεξιοτήτων σε όσο το δυνατό τυποποιημένες και σταθερές συνθήκες χωρίς παρενοχλήσεις. Μεγάλος αριθμός επαναλήψεων και συνεχής εξάσκηση. Συνεχής ανάπτυξη των παραγόντων της φυσικής κατάστασης και των ενεργειακών συστημάτων. 17
ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Παραλλασσόμενη χρησιμοποίηση των κινητικών δεξιοτήτων. Ικανότητα πρόβλεψης βάση εμπειριών. Ικανότητα σταθερής εκτέλεσης αυτοματοποιημένων δεξιοτήτων κατά τη διάρκεια εσωτερικών και εξωτερικών παρενοχλήσεων. Στόχοι: σε μεταβαλλόμενες καταστάσεις να γίνονται οι καλύτερες δυνατές επιλογές και δυνατότητα εκτέλεσης της τεχνικής σε δύσκολες συνθήκες. Schmidt, 1997. 18
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ Περιλαμβάνει όλα εκείνα τα μέτρα που προάγουν συμπληρωματικά τη δεξιοτεχνία, τη σταθερότητα και το συντονισμό των ειδικών αθλητικών τεχνικών. Προγράμματα μεθοδικών σειρών των ασκήσεων. Εντατική εξάσκηση καθοριστικών για την τεχνική συναρμοστικών ικανοτήτων. Ειδική προπόνηση ευκινησίας. Προπόνηση προσομοίωσης. Προπόνηση εξομοίωσης. 19
ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ Κινητική μάθηση βασικών για την τεχνική δεξιοτήτων. Προπόνηση εκμάθησης της τεχνικής σύμφωνα με τα βιομηχανικά πρότυπα και μέσω πολλών επαναλήψεων σε όσο το δυνατόν σταθερές και ιδανικές συνθήκες. Προπόνηση εφαρμογής της τεχνικής με στόχο την σταθερή εκτέλεση ανεξάρτητα από την επίδραση εσωτερικών κα εξωτερικών τεχνικών. Αγωνιστική προπόνηση Η σημασία της δεξιοτεχνικής εκτέλεσης. Συμπληρωματική προπόνηση τεχνικής. 20
ΑΛΠΙΚΟ ΣΚΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΤΗΣΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ. Βίντεο Σχολή Προπονητών Ε.Ο.Χ. Τρίτη, 15 Απριλίου 2014 21
Σχολή Προπονητών Ε.Ο.Χ. Τρίτη, 15 Απριλίου 2014 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ STARA PLANINA EVRO BALKAN KUP 2012 SERBJA NEVENA IGNATOVJC 22