Αρχιτεκτονική Υπολογιστών



Σχετικά έγγραφα
Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Περιεχόμενα. Πρώτο Κεφάλαιο. Εισαγωγή στα Ψηφιακά Συστήματα. Δεύτερο Κεφάλαιο. Αριθμητικά Συστήματα Κώδικες

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος...9 ΚΕΦ. 1. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ - ΚΩΔΙΚΕΣ

ΠΛΗ10 Κεφάλαιο 2. ΠΛH10 Εισαγωγή στην Πληροφορική: Τόμος Α Κεφάλαιο: : Αριθμητική περιοχή της ALU 2.5: Κυκλώματα Υπολογιστών

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών. Ψηφιακή Σχεδίαση

! Εάν ο αριθμός διαθέτει περισσότερα bits, χρησιμοποιούμε μεγαλύτερες δυνάμεις του 2. ! Προσοχή στη θέση του περισσότερο σημαντικού bit!

100 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΨΗΦΙΑΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

Πράξεις με δυαδικούς αριθμούς

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Ψηφιακά Συστήματα. 6. Σχεδίαση Συνδυαστικών Κυκλωμάτων

Ψηφιακή Λογική και Σχεδίαση

Επίπεδο Ψηφιακής Λογικής (The Digital Logic Level)

ΘΕΜΑΤΑ & ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΑΣΚΗΣΗ 9. Tα Flip-Flop

Ελίνα Μακρή

Επίπεδο Ψηφιακής Λογικής (The Digital Logic Level)

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Ελίνα Μακρή

Η κανονική μορφή της συνάρτησης που υλοποιείται με τον προηγούμενο πίνακα αληθείας σε μορφή ελαχιστόρων είναι η Q = [A].

Ψηφιακή Σχεδίαση Ενότητα 11:

Λογική Σχεδίαση Ι - Εξεταστική Φεβρουαρίου 2013 Διάρκεια εξέτασης : 160 Ονοματεπώνυμο : Α. Μ. Έτος σπουδών:

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Κεφάλαιο 3

7.1 Θεωρητική εισαγωγή

Υπολογιστικά Συστήματα Λογική Σχεδίαση Διδάσκοντες: Δρ. Ευγενία Αδαμοπούλου, Δρ. Κώστας Δεμέστιχας

Περιεχόµενα. Πρόλογος Εισαγωγή 21

Αρχιτεκτονική Yπολογιστών Ενδεκτικές ασκήσεις-απαντήσεις

ΗΜΥ 210: Σχεδιασμό Ψηφιακών Συστημάτων, Χειμερινό Εξάμηνο 2008

4.1 Θεωρητική εισαγωγή

Εισαγωγή στους Η/Υ. Γιώργος Δημητρίου. Μάθημα 7 και 8: Αναπαραστάσεις. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Πληροφορικής

K24 Ψηφιακά Ηλεκτρονικά 6: Πολυπλέκτες/Αποπολυπλέκτες

i Το τρανζίστορ αυτό είναι τύπου NMOS. Υπάρχει και το συμπληρωματικό PMOS. ; Τι συμβαίνει στο τρανζίστορ PMOS; Το τρανζίστορ MOS(FET)

Υπολογιστικά Συστήματα Λογική Σχεδίαση Διδάσκοντες: Δρ. Ευγενία Αδαμοπούλου, Δρ. Κώστας Δεμέστιχας

Υπάρχουν δύο τύποι μνήμης, η μνήμη τυχαίας προσπέλασης (Random Access Memory RAM) και η μνήμη ανάγνωσης-μόνο (Read-Only Memory ROM).

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές

Α. ΣΚΟΔΡΑΣ ΠΛΗ21 ΟΣΣ#2. 14 Δεκ 2008 ΠΑΤΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 2008 Α. ΣΚΟΔΡΑΣ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΕΛΕΤΗΣ

Ψηφιακά Κυκλώματα (1 ο μέρος) ΜΥΥ-106 Εισαγωγή στους Η/Υ και στην Πληροφορική

Εισαγωγή στην πληροφορική

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία

5 η Θεµατική Ενότητα : Μνήµη & Προγραµµατιζόµενη Λογική. Επιµέλεια διαφανειών: Χρ. Καβουσιανός

w x y Υλοποίηση της F(w,x,y,z) με πολυπλέκτη 8-σε-1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΡΙΘΜΩΝ ΚΑΙ ΚΩ ΙΚΕΣ 1

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ I Ενότητα 6

Γ2.1 Στοιχεία Αρχιτεκτονικής. Γ Λυκείου Κατεύθυνσης

e-book ΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

PLD. Εισαγωγή. 5 η Θεµατική Ενότητα : Συνδυαστικά. PLAs. PLDs FPGAs

Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Φυσικής Εργαστήριο Ηλεκτρονικής. Ψηφιακά Ηλεκτρονικά. Αριθμητικά Συστήματα. Επιμέλεια Διαφανειών: Δ.

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών

Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Φυσικής Εργαστήριο Ηλεκτρονικής. Ψηφιακά Ηλεκτρονικά. Συνδυαστική Λογική. Επιμέλεια Διαφανειών: Δ.

Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Φυσικής Εργαστήριο Ηλεκτρονικής. Ψηφιακά Ηλεκτρονικά. Μονάδες Μνήμης και Διατάξεις Προγραμματιζόμενης Λογικής

Συνδυαστικά Κυκλώματα

K24 Ψηφιακά Ηλεκτρονικά 9: Flip-Flops

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ. ΜΑΘΗΜΑ 2 ο. ΑΛΓΕΒΡΑ Boole ΛΟΓΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

Ψηφιακή Λογική Σχεδίαση

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ. ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑΠΕΡΔΟΣ Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΙ Πελοποννήσου

Ενότητα 7 ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΤΕΣ - ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΤΕΣ ΑΠΟΠΛΕΚΤΕΣ - ΠΟΛΥΠΛΕΚΤΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Κεφάλαιο 3

σύνθεση και απλοποίησή τους θεωρήµατα της άλγεβρας Boole, αξιώµατα του Huntington, κλπ.

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές. 5 ο Μάθημα. Λεωνίδας Αλεξόπουλος Λέκτορας ΕΜΠ. url:

f(x, y, z) = y z + xz

Επανάληψη Βασικών Στοιχείων Ψηφιακής Λογικής

Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας. Πληροφορική Ι. Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα. Δρ.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΚΡΗΤΗΣ Τµήµα Εφαρµοσµένης Πληροφορικής & Πολυµέσων. Ψηφιακή Σχεδίαση. Κεφάλαιο 5: Σύγχρονη Ακολουθιακή

Κεφάλαιο 2. Οργάνωση και διαχείριση της Πληροφορίας στον. Υπολογιστή

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών

Κεφάλαιο 4. Λογική Σχεδίαση

1. Βάσεις αριθμητικών συστημάτων 2. Μετατροπές μεταξύ ξύβάσεων 3. Αρνητικοί δυαδικοί αριθμοί 4. Αριθμητικές πράξεις δυαδικών αριθμών

Ελίνα Μακρή

a -j a 5 a 4 a 3 a 2 a 1 a 0, a -1 a -2 a -3

Πίνακας Περιεχομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ I ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΡΙΘΜΩΝ

Ενότητα 8 Η ΠΥΛΗ XOR ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Πραγµατικοί αριθµοί κινητής υποδιαστολής Floating Point Numbers. Σ. Τσιτµηδέλης ΤΕΙ ΧΑΛΚΙΔΑΣ

Κεφάλαιο 3 Αρχιτεκτονική Ηλεκτρονικού Τμήματος (hardware) των Υπολογιστικών Συστημάτων ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ψηφιακά Συστήματα. 3. Λογικές Πράξεις & Λογικές Πύλες

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι JAVA Τμήμα θεωρίας με Α.Μ. σε 8 & 9 11/10/07

ΗΜΥ 210: Σχεδιασμός Ψηφιακών Συστημάτων. Ακολουθιακά Κυκλώματα: Μανδαλωτές και Flip-Flops 1

Ψηφιακά Συστήματα. 7. Κυκλώματα Μνήμης

Σχεδιασμός Ψηφιακών Συστημάτων

Αριθμητική Υπολογιστών (Κεφάλαιο 3)

Μία μέθοδος προσομοίωσης ψηφιακών κυκλωμάτων Εξελικτικής Υπολογιστικής

Μάθημα 3.2: Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας

ΑΣΚΗΣΗ 1 ΛΟΓΙΚΕΣ ΠΥΛΕΣ

Πρόγραμμα Επικαιροποίησης Γνώσεων Αποφοίτων. Διδάσκοντες

Συνδυαστικά Λογικά Κυκλώματα

ΗΜΥ-210: Σχεδιασμός Ψηφιακών Συστημάτων Χειμερινό Εξάμηνο 2008

Προγραμματισμός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών 1

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ HARDWARE ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

ΨΗΦΙΑΚΗ ΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕ ΙΑΣΗ

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία

Άσκηση 3 Ένα νέο είδος flip flop έχει τον ακόλουθο πίνακα αληθείας : I 1 I 0 Q (t+1) Q (t) 1 0 ~Q (t) Κατασκευάστε τον πίνακα

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών

7. Ψηφιακά Ηλεκτρονικά

Εισαγωγή στην Πληροφορική & τον Προγραμματισμό

7. ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ

Κεφάλαιο 6. Σύγχρονα και ασύγχρονα ακολουθιακά κυκλώματα

5. Σύγχρονα Ακολουθιακά Κυκλώματα

Ενότητα ΑΡΧΕΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΚΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ LATCHES & FLIP-FLOPS

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών. Data. Κείμενο. Βίντεο. Αριθμοί Εικόνες. Ήχοι

Transcript:

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ψηφιακή Λογική Βασικές Πηγές: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών: μια Δομημένη Προσέγγιση, Α. Tanenbaum, Vrije Universiteit, Amsterdam. Περιβάλλον Προσομοίωσης Hades, University of Hamburg http://tams-www.informatik.uni-hamburg.de/applets/hades/ Computer Systems: A Programmer's Perspective, Bryant, O' Hallaron, Carnegie Mellon University. Σύνθεση: Κ.Γ. Μαργαρίτης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής.

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ψηφιακή Λογική Αναπαράσταση Πληροφορίας Λογικά Κυκλώματα Δίαυλοι, Διασύνδεση Παραδείγματα

ASCII (1) ASCII: χαρακτήρες 0 31.

ASCII (2) ASCII: χαρακτήρες 32 127.

Κώδικες σφαλμάτων (1) (a) Κωδικοποίηση 4 bits 1100 (b) Άρτια ισοτιμία ανά τρία bits (c) Ανίχνευση και Διόρθωση Σφάλματος

Κώδικες σφαλμάτων (2) Εφαρμογή κώδικα Hamming στη λέξη μνήμης 11110000010101110 με προσθήκη 5 bits ελέγχου για 16 bits δεδομένων, στις θέσεις 1, 2, 4, 8 και 16 για έλεγχο των bits 1 παρά 1, 2 παρά 2, 4 παρά 4, 8 παρά 8. Η επαλήθευση γίνεται με εφαρμογή της ίδιας συνάρτησης (εδώ άρτιας)ισοτιμίας. Η θέση απλού σφάλματα ανιχνεύεται από την τομή των αποτελεσμάτων των ελέγχων.

Κώδικες σφαλμάτων (3) Παραλαβή και Επαλήθευση 1 (1)' = (1), (3), (5), (7), (9), (11), (13), (15), (17), (19), (21) (2)' = (2 3), (6 7), (10 11), (14 15), (18 19) (4)' = (4 5 6 7), (12 13 14 15), (20 21....) (8)' = (8 9 10 11 12 13 14 15) (16)' = (16 17 18 19 20 21..) =1 =1 =0 =1 =0 Λάθος στη θέση 01011 = δεκαδικό 11.

Θεσιακά Συστήματα Αρίθμησης Ο αριθμός 2001 στο δυαδικό, οκταδικό, δεκαδικό και δεκαεξαδικό.

Μονάδες Μέτρησης (1) Μονάδες μέτρησης (δεκαδικό σύστημα).

Μονάδες Μέτρησης (2) 20 = 1 21 = 2 22 = 4 23 = 8 24 = 16 25 = 32 26 = 64 27 = 128 28 = 256 29 = 512 210 = 1024 Kilo 220 = 1024*1024 Mega 230 = 1024*1024*1024 Giga 240 = 1024*1024*1024*1024 Tera 250 = 1024*1024*1024*1024*1024 Peta

Μετατροπές (1)

Μετατροπές (2) Δεκαεξαδικό Δυαδικό - Οκταδικό.

Μετατροπές (3) Μετατροπή του δεκαδικού 1492 σε δυαδικό με συνεχείς διαιρέσεις.

Μετατροπές (4) Μετατροπή του δυαδικού 101110110111 σε δεκαδικό με συνεχείς πολλαπλασιαμούς.

Αρνητικοί Δυαδικοί Αριθμοί (1)

Αρνητικοί Δυαδικοί Αριθμοί (2)

Αρνητικοί Δυαδικοί Αριθμοί (3) 2w +2w 1 Two s complement 0 2w 1 Unsigned 0 2w 1 2w Unsigne w 1 d 2 0 +2w 1 0 2w 1 Two s complement

Δυαδική Αριθμητική (1) Πρόσθεση στο συμπλήρωμα του 1 και του 2.

Δυαδική Αριθμητική (2) x+y +2w Case 4 Positive overflow x +t y +2w 1 +2w 1 0 0 2w 1 2w 1 Case 3 Case 2 Case 1 2w Negative overflow Θετική Υπερχείλιση : Θετικός+Θετικός και πρόσημο Αρνητικό Αρνητική Υπερχείλιση: Αρνητικός-Αρνητικός και πρόσημο Θετικό

Κινητή Υποδιαστολή (1) Διαχωρισμός του αριθμού των ψηφίων από το εύρος αναπαράστασης. Χρήση εκθετικής αναπαράστασης: n = f 10e f κλάσμα ή mantissa e εκθέτης (προσημασμένος ακέραιος) Παραδείγματα 3.14 = 0.314 101 = 3.14 100 0.000001 = 0.1 10 5 = 1.0 10 6 1941 = 0.1941 104 = 1.941 103

Κινητή Υποδιαστολή (2) Έστω 3 δεκαδικά για το κλάσμα, 2 για τον εκθέτη καθώς και 2 πρόσημα (+/-) 0.δδδ Χ 10 (+/-)δδ Το διάστημα των πραγματικών αριθμών χωρίζεται σε 7 περιοχές: Πολύ 'μεγάλοι' αρνητικοί < 0.999 1099. Αρνητικοί μεταξύ 0.999 1099 και 0.100 10 99. Πολύ 'μικροί' αρνητικοί > 0.100 10 99. Μηδέν. Πολύ 'μικροί' θετικοί 0.100 10 99. Θετικοί μεταξύ 0.100 10 99 και 0.999 1099. Πολύ 'μεγάλοι' θετικοί > 0.999 1099.

Κινητή Υποδιαστολή (3) Οι διακριτοί πραγματικοί αριθμοί που μπορούν να αναπαρασταθούν είναι 2 Χ 900 Χ 199 = 358201 συν το 0. Έχουμε σφάλμα στρογγυλοποίησης (rounding error) λόγω του πεπερασμένου αριθμού ψηφίων στο κλασματικό μέρος. Η κατανομή των αριθμών που μπορούν να αναπαρασταθούν δεν είναι ομοιόμορφη (τελείες στο σχήμα) αλλά το σχετικό σφάλμα που εισάγεται με τη στογγυλοποίηση είναι περίπου σταθερό.

Κινητή Υποδιαστολή (4) Προσεγγιστικά άνω και κάτω όρια αναπαράστασης αριθμών κινητής υποδιαστολής σε δεκαδική μορφή.

IEEE Floating-point Standard 754 (1) Αναπαράσταση και Κανονικοποίηση του δεκαδικού αριθμού 432 ή 11011000 (στο δυαδικό σύστημα).

IEEE Floating-point Standard 754 (2) (a) Απλή Ακρίβεια. (b) Διπλή Ακρίβεια.

IEEE Floating-point Standard 754 (3) Χαρακτηριστικοί αριθμοί.

IEEE Floating-point Standard 754 (4) Χαρακτηριστικοί αριθμοί.

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ψηφιακή Λογική Αναπαράσταση Πληροφορίας Λογικά Κυκλώματα Δίαυλοι, Διασύνδεση Παραδείγματα

Λογικές Πύλες (1) (a) Πύλη NOT Η τάση του ρεύματος μπορεί λάβει μόνο δύο τιμές (και απομόνωση): + Vcc (πχ 5 Volt) = λογικό 1 (high) Γείωση (πχ 0 Volt) = λογικό 0 (low) Αν Vin ~ 0 τότε Vout = Vcc ~ 1 An Vin ~ 1 τότε Vout = Γείωση ~ 0

Λογικές Πύλες (2) (b) Πύλη NAND: Αν V1 = 1 KΑΙ V2 = 1 τότε Vout = 0. Αλλιώς Vout = 1 (c) Πύλη NOR: Αν V1 = 1 Ή V2 = 1 τότε Vout = 0. Αλλιώς Vout = 1

Λογικές Πύλες (3) Τα σχεδιαστικά σύμβολα ορισμένων βασικών λογικών πυλών και οι αντίστοιχοι πίνακες αληθείας.

Λογικά Κυκλώματα (1) (a) Πίνακας αληθείας για μια συνάρτηση πλειοψηφίας τριών μεταβλητών. (b) Ένα αντίστοιχο κύκλωμα για τον πίνακα (a).

Λογικά Κυκλώματα (2) M= M = A' B' C' + (NOT A)AND(NOT B)AND(NOT C) OR A' B' C + (NOT A)AND(NOT B)AND( C) OR A' B C' + (NOT A)AND( B)AND(NOT C) OR A' B C + (NOT A)AND( B)AND( C) OR A B' C' + ( A)AND(NOT B)AND(NOT C) OR A B' C + ( A)AND(NOT B)AND( C) OR A B C' + ( A)AND( B)AND(NOT C) OR A B C ( A)AND( B)AND( C) Οι όροι του πίνακας αληθείας για μια συνάρτηση πλειοψηφίας τριών μεταβλητών. Υλοποιούνται οι όροι που δίνουν μονάδα στην έξοδο.

Λογικά Κυκλώματα (3) Από την συνάρτηση Boole στο λογικό κύκλωμα. 1. Ξεκινούμε από μια συνάρτηση άλγεβρας Boole ή από ένα πίνακα αληθείας (ή σχετική λεκτική περιγραφή). 2. Αναπτύσσουμε τον πίνακα αληθείας ώστε να είναι πλήρης, δηλαδή να περιλαμβάνει όλους τους όρους στη πλήρη μορφή τους. 3. Σχεδιάζουμε δύο γραμμές εισόδου για κάθε μεταβλητή εισόδου (1 και 0 τοποθετούμε αντιστροφείς). 4. Για κάθε γραμμή του πίνακα αληθείας με έξοδο 1 (ή για κάθε όρο της συνάρτησης) σχεδιάζουμε μια πύλη AND. 5. Συνδέουμε τις εισόδους της κάθε πύλης AND με τις αντίστοιχες γραμμές μεταβλητών εισόδου, ανάλογα με τα 0 ή 1 στο πίνακα αληθείας (ή ΝΟΤ στη συνάρτηση). 6. Σχεδιάζουμε μια πύλη OR στην έξοδο. Συνδέουμε στις εισόδους τις, τις εξόδους των πυλών AND. Η έξοδος της πύλης OR είναι το αποτέλεσμα της συνάρτησης.

Ταυτότητες άλγεβρας Boole

Απλοποίηση κυκλωμάτων (1) * Ελάχιστος αριθμός πυλών (πίνακες Karnaugh) * Πύλες με μόνο δύο εισόδους * Χρήση ενός τύπου πύλης (ισοδυναμία κυκλωμάτων) Πx Α Β C 000 001 010 011 100 101 110 111 Χ 0 0 0 0 0 1 1 1 Χ = A B' C + A B C' + A B C = A (B' C + B C' + B C) = A (B' C + B (C' + C)) = A (B' C + B) = A (B' + B) (C + B) Distributive Law = A (B + C) =AB+AC

Απλοποίηση κυκλωμάτων (2) Δύο ισοδύναμες συναρτήσεις (a) AB + AC, (b) A(B + C).

Ισοδυναμία κυκλωμάτων (1) Κατασκευή πυλών (a) NOT, (b) AND, και (c) OR με χρήση μόνο πυλών NAND ή NOR.

Ισοδυναμία κυκλωμάτων (2) Ισοδύναμα κυκλώματα για πύλες: (a) NAND, (b) NOR, (c) AND, (d) OR Μπορούμε να καταλήξουμε στην υλοποίηση κυκλωμάτων με χρήση ΜΟΝΟ ενός τύπου πύλης, NAND ή ΝΟR.

Aποκλειστικό Ή (XOR) (a) Ο πίνακας αληθείας (b-d) Τρία πιθανά κυκλώματα Α XOR B = A'B + AB' = (A'B)'' + (AB')'' = ((A'B)(AB'))'

Ολοκληρωμένα Κυκλώματα (1) Ένα πολύ απλό ολοκληρωμένο κύκλωμα με 4 πύλες NAND.

Ολοκληρωμένα Κυκλώματα (2) SSI (Small Scale Integration) 1-10 πύλες MSI (Medium Scale Integration) 10-100 πύλες LSI (Large Scale Integration) 100 100.000 πύλες VLSI (Very Large Scale Integration) > 100.000 πύλες Σήμερα έχουμε IC's με εκατομμύρια πύλες (ή tranzistors) Μερικά προβλήματα: Καθυστέρηση πύλης (διάδοση και μεταγωγή) Αριθμός ακροδεκτών (υψηλή αναλογία πυλών/ακροδεκτών) Πυκνότητα (υπερθέρμανση, παρεμβολή) Θα τα δούμε σύντομα στον Παραλληλισμό

Πολλαπλές Έξοδοι (1) Ο πίνακας αληθείας έχει πολλαπλές στήλες στην έξοδο. Για την κάθε έξοδο υλοποιούμε ξεχωριστό λογικό κύκλωμα και εφαρμόζουμε τις σχετικές απλοποιήσεις. Αν είναι εφικτό μπορούμε κατόπιν να 'ενοποιήσουμε' τμήματα κυκλωμάτων που έχουν την ίδια συμπεριφορά. Παράδειγμα: Από Πρόσημο-Μέγεθος σε Συμπλήρωμα του 2 (αυστηρό) abc xyz 000 000 x = ab'c+abc'+abc = 001 001 ab(c'+c)+ab'c= a(b+b'c)=a(b+c) 010 010 y = a'bc'+a'bc+ab'c+abc'= 011 011 a'b+a(b'c+bc') 100 000 z = a'b'c+a'bc+ab'c+abc 101 111 a'c+ac=c 110 110 111 101

Πολλαπλές Έξοδοι (2) Ο πίνακας αληθείας έχει πολλαπλές στήλες στην έξοδο. Για την κάθε έξοδο υλοποιούμε ξεχωριστό λογικό κύκλωμα και εφαρμόζουμε τις σχετικές απλοποιήσεις. Αν είναι εφικτό μπορούμε κατόπιν να 'ενοποιήσουμε' τμήματα κυκλωμάτων που έχουν την ίδια συμπεριφορά. Παράδειγμα: Από Πρόσημο-Μέγεθος σε Συμπλήρωμα του 2 (χαλαρό) abc xyz 000 000 x = ab'c'+ab'c+abc'+abc = 001 001 ab'(c'+c)+ab(c'+c)= a(b'+b)=a 010 010 y = a'bc'+a'bc+ab'c+abc'= 011 011 a'b+a(b'c+bc') 100 100 z = a'b'c+a'bc+ab'c+abc 101 111 a'c(b'+b) + ac(b'+b)=c(a'+a)=c 110 110 111 101

Βασικά Κυκλώματα Συνδυαστικά Κυκλώματα: Είσοδος ->Πράξη -> Έξοδος Αριθμητικές, Λογικές Πράξεις (και συγκρίσεις, μετατοπίσεις) (Απο-) Πολυπλέκτες, (Από-) Κωδικοποιητές Ακολουθιακά Κυκλώματα: Είσοδος + Κατάσταση -> Πράξη -> Έξοδος + Νέα Κατάσταση Ρολόγια, Μανδαλωτές, Flip-Flops Καταχωρητές, Μετρητές, Μνήμες

Αποκωδικοποιητές Αποκωδικοποιητής 3-σε-8. D ABC 76543210 ---------------------000 00000001 001 00000010 010 00000100 011 00001000 100 00010000 101 00100000 110 01000000 111 10000000 πχ. επιλογή διεύθυνσης στη μνήμη

Κωδικοποιητές Kωδικοποιητής 8-σε-3. I Y 76543210 210 --------------------00000001 000 00000010 001 00000100 010 00001000 011 00010000 100 00100000 101 01000000 110 10000000 111 πχ. επιλογή πλήκτρου σε πληκτρολόγιο

Από-πολυπλέκτες πχ. επιλογή εξόδου Από-πολυπλέκτης 8 εξόδων. a x 210 76543210 --------------------000 0000000d 001 000000d0 010 00000d00 011 0000d000 100 000d0000 101 00d00000 110 0d000000 111 d0000000

Πολυπλέκτες (1) πχ. επιλογή εισόδου Πολυπλέκτης 8 εισόδων. πύλη ΑΒC 76543210 F ----------------------------------000 00000001 D0 001 00000010 D1 010 00000100 D2 011 00001000 D3 100 00010000 D4 101 00100000 D5 110 01000000 D6 111 10000000 D7

Πολυπλέκτες (2) Υλοποίηση συνάρτησης 4 μεταβλητών αλλά με περιορισμένες επιλογές για το D (μόνο 8, όχι 16) ABCD F --------------------0000 0 0010 0 0100 0 0111 1 1000 0 1011 1 1101 1 1111 1 D D'

Προγραμματιζόμενες Λογικές Διατάξεις (PLAs) PLA με 12 εισόδους και 6 εξόδους. Τα μικρά τετράγωνα είναι συνδέσεις που μπορεί να διακοπούν. 2^12 >> 50 Περιορισμένος αριθμός όρων, περίπου 8 ή 9 ανά έξοδο

Συγκριτές (1) Συγκριτής 4 bits AB A=B NOT(A XOR B) -------------------------------00 1 01 0 10 0 11 1 Η κάθε bit XOR (bit-slice) αντιμετωπίζεται ξεχωριστά αφού ο υπολογισμός μπορεί να γίνειi παράλληλα. H σύνθεση γίνεται με NOR.

Συγκριτές (2) Παραδείγματα A B A XOR B NOR 0010 1011 1001 0 A B A XOR B NOR 1011 1011 0000 1 Εφαρμογή: Έλεγχος Μηδενικού Αποτελέσματος (Z)

Ολισθητές (Shift / Rotate) (1) Λογικός Ολισθητής 1-bit αριστερά/δεξιά. Περιστροφή (Rotate), Αριθμητική Ολίσθηση (Arithmetic Shift)

Ολισθητές (Shift / Rotate) (2) D 1 0 C=1 AND 1 00 00 01 00 01 00 1 OR 0 1 0 1 0 C=0 AND 0 00 00 10 00 10 00 0 OR 0 0 1 D 0 1 0 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0

Αθροιστές (1) (a) (b) (a) Πίνακας αληθείας και (b) Κύκλωμα ημι-αθροιστή. Sum = A'B+AB' Carry = AB

Αθροιστές (2) (a) Πίνακας αληθείας και (b) Κύκλωμα πλήρους αθροιστή. Sum = A'B'Cin+A'BCin'+AB'Cin'+ABCin Cout = A'BCin+AB'Cin+ABCin'+ABCin

Αθροιστές (3) Sum = A'B'Cin + A'BCin' + AB'Cin' + ABCin = (A'B' + AB) Cin + (A'B + AB') Cin' Εστω Χ = (Α'Β + ΑΒ'). Τότε Χ' = (Α'Β + ΑΒ')' = (Α'Β)' (ΑΒ')' = (Α'' + Β') (Α' + Β'') = (Α + Β') (Α' + Β) = Α'Β' + ΑΒ Αρα Sum = X' Cin + X Cin' Cout = A'BCin + AB'Cin + ABCin' + ABCin = (A'B + AB') Cin + AB

Αθροιστές (4) - Υπερχείλιση Συμπλήρωμα του 2 στα 4 bits: έγκυρη αναπαράσταση από -8 (1000) έως 7 (0111). Εστω -7 1001 7 0111 + -7 + 1001 +7 + 0111 ----------------------------------------------------------------------------14 (2) 10010 14 (-2) 1110 Msbit A Msbit B Msbit Sum V ----------------------------------------------------0 0 1 1 1 1 0 1

Αριθμητικές Λογικές Μονάδες (1) Μια 1-bit ALU.

Αριθμητικές Λογικές Μονάδες (2) Πράξη 0 Δεδομένα 2 γραμμές 0,1 Είσοδος ΑποΠολυΠλεκτης Πράξη 1 Ή Απλή Διακλάδωση ΠολυΠλέκτης Πράξη 2 ' Εξοδος... Πράξη n-1 ' Ελεγχος Δεδομένων Επιλογή Λειτουργίας Log n γραμμές

Αριθμητικές Λογικές Μονάδες (3) Είσοδοι Δεδομένων Έξοδοι Δεδομένων Α, Β, Carry in Output, Carry out Έλεγχος Δεδομένων Eπιλογή Λειτουργίας ΕΝΑ, ΕΝΒ (enable), INVA (invert A, NOT A) F0, F1 (Function Select) 0 0 A AND B 0 1 A OR B 1 0 NOT B 1 1 A + B + Carry in (πρόσθεση) Πιθανές πράξεις Α (OR 1), ΝΟΤ Α (OR 1), (1 OR) B, NOT B, A AND B, (NOT A) AND B, A OR B, (NOT A) OR B, A + B, A + 1, B + 1, A + B + 1...

Αριθμητικές Λογικές Μονάδες (4) Παράδειγμα συνδυασμού εισόδων για τη πράξη Α + Β + 1 Α Β Carry in ΕΝΑ ΕΝΒ ΙΝVA F0 F1 0ή1 0ή1 1 1 1 0 1 1 Output Carry Out A+B+1 0ή1

Αριθμητικές Λογικές Μονάδες (5) Οκτώ 1-bit ALUs συνεδεδεμένες σε μια 8-bit ALU. Δεν φαίνονται τα σήματα INVΑ και ΕΝΑ, ΕΝΑΒ.

Ρολόγια (a) Ρολόι. (b) Διάγραμμα χρονισμού. (c) Ασύμμετρο διάγραμμα χρονισμού και χωρισμός κύκλου ρολογιού σε τμήματα. Έτσι μπορούμε να ορίσουμε χρονικές στιγμές μέσα στο κύκλο για την έναρξη γεγονότων.

Μανδαλωτές (Latches) (1) Το απλούστερο κύκλωμα με μνήμη 1 bit. Σε αντίθεση με τα συνδυαστικά κυκλώματα η νέα έξοδος δεν καθορίζεται μόνο από την είσοδο αλλά και από τη τρέχουσα έξοδο. Τέτοια κυκλώματα, τα οποία έχουν την έννοια της 'τρέχουσας κατάστασης', δηλαδή του χρόνου, λέγονται ακολουθιακά. (a) Μανδαλωτής NOR στη κατάσταση 0 και (b) στη κατάσταση 1. (c) Πίνακας αληθείας πύλης NOR.

Μανδαλωτές (2) S R Λειτουργία -----------------------------------0 0 Διατήρηση (a) ή (b) 0 1 Q = 0 (a) Reset 1 0 Q = 1 (b) Set 1 1 Αστάθεια Μπορούμε, με τη βοήθεια των Set Reset είτε να καθορίσουμε τη τιμή του bit στη μνήμη, είτε να το διατηρήσουμε στη παρούσα τιμή του. Η επιλογή 1 1 οδηγεί σε ασταθή ταλάντωση που μπορεί να ισορροπήσει σε μια από τις δύο σταθερές καταστάσεις.

Χρονισμένος μανδαλωτής Η όποια αλλαγή θα συμβεί μόνο όταν υπάρξει παλμός, οχι απαραίτητα ωρολογιακός (απλά enable). Ετσι το κύκλωμα μπορεί να απομονωθεί από ανεπιθύμητες εξωτερικές επιδράσεις.

Μανδαλωτής D (3) Αποκλείονται οι επιλογές R = S = 0 και R = S = 1. Όμως λόγω του enable η κατάσταση R = S = 0 μπορεί να επιτευχθεί έμμεσα αφού απομονώνει το κύκλωμα.

Δισταθές Κύκλωμα D (D Flip-Flop) Η επίδραση του παλμού enable καθορίζεται χρονικά μέσω της δημιουργίας ακμής (edge). Με αυτό το τρόπο, ο έλεγχος και η αλλαγή κατάστασης του κυκλώματος γίνεται σε αυστηρά καθορισμένο χρόνο, κατά την άνοδο ή τη κάθοδο του παλμού enable, από το 0 ατο 1 ή από το 1 στο 0. Η τεχνική αυτή λέγεται ακμο-πυροδότηση (edge trigger).

Aκμο-πυροδότηση (a) Δημιουργία ακμής (b) Διάγραμμα χρονισμού.

Latches και Flip-Flops (a) D latch με enable στη τιμή 1 (b) D latch με enable στη τιμή 0 (c) D flip-flop με edge-trigger ανόδου (0 -> 1) (d) D flip-flop με edge-trigger καθόδου (1 -> 0)

Καταχωρητές Καταχωρητής 8-bit.

Μνήμη (1)

Mνήμη (2) Eίσοδος Δεδομένων m bits m bits Γραμμή 0 Διεύθυνση logn bits ΑποΚωδικοποιητής Γραμμή 1 Γραμμή 2 ΠολυΠλέκτης ' Εξοδος Δεδομένων... m bits Γραμμή n-1 ' Ελεγχος RD, CS, OE Επιλογή Εγγραφής και Επιλογή Γραμμής Εγγραφής Επιλογή Γραμμής Ανάγνωσης και Έλεγχος Διαύλου

Read 1 0 X Y Z Z 1 1 Z X Y 1

Write Z X Y 1 0 X Y Z 1 0 0

Λειτουργία μνήμης (1) Είσοδος δεδομένων Έξοδος δεδομένων Ι0, Ι1, Ι2 Ο0, Ο1, Ο2 Είσοδος διεύθυνσης Α0, Α1 προσπέλαση σε 4 λέξεις(αποκωδικοποίηση) Σήματα ελέγχου CS Chip Select OE Output Enable RD Read 3 bits / λέξη 3 bits / λέξη οργάνωση με επι-μέρους chips επιτρέπει έξοδο εγγραφή δεδομένων Λειτουργία ανάγνωσης 1. Διεύθυνση από address bus σε Α0, Α1 2. Σήματα ελέγχου CS = 1, OE = 1, RD = 1 3. Είσοδος δεδομένων Ι0, Ι1, Ι2 αδιάφορη, οι πύλες εγγραφής δίνουν 0. Επιλέγεται μια από τις 4 λέξεις με βάση την αποκωδικοποίηση των A0, A1. Οι αμετάβλητες καταστάσεις των αντίστοιχων Dff's καταλήγουν στις πύλες OR και μέσω των απομονωτών στις γραμμές O0, O1, O2.

Λειτουργία μνήμης (2) Λειτουργία εγγραφής 1. Διεύθυνση από address bus σε Α0, Α1 2. Σήματα ελέγχου CS = 1, OE = 1, RD = 0 3. Είσοδος δεδομένων σε Ι0, Ι1, Ι2. Επιλέγεται μια από τις 4 λέξεις με βάση την αποκωδικοποίηση των A0, A1. Οι αντίστοιχες πύλες εγγραφής δίνουν 1 και τα συγκεκριμένα Dff's αλλάζουν κατάσταση με βάση την αντίστοιχη είσοδο δεδομένων. Οι παλιές καταστάσεις των Dff's καταλήγουν στις πύλες OR αλλά λόγω των απομονωτών δεν φθάνουν στις γραμμές O0, O1, O2. (a) απομονωτής (b), (c) λειτουργία (d) αντιστρέφων απομονωτής

Σύνδεση Καταχωρητή σε Διαύλους Το CK ('χρονισμός') ελέγχει την είσοδο ενώ το ΟΕ ('απομονωτής') ελέγχει την έξοδο.

Οργάνωση Μνήμης Εναλλακτικοί τρόποι οργάνωσης μνήμης 512 Mbits.

Μνήμη ROM

Τεχνολογίες μνήμης S=StaticD= Dynamic SD=Synchronous Dynamic DDR=Double Data Rate P=Progmammable E=Erasable EE= Electrically Erasable Flash=Block Erasable

Ολοκληρωμένα κυκλώματα CPU Συνδεσμολογία τυπικού ολοκηρωμένου κυκλώματος CPU. Τα βέλη δηλώνουν είσοδο ή έξοδο.οι μικρές διαγώνιες γραμμές σημαίνουν πολλαπλές γραμμές.

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Λογική Σχεδίαση Αναπαράσταση Πληροφορίας Λογικά Κυκλώματα Δίαυλοι, Διασύνδεση Παραδείγματα

Δίαυλοι (1) Τυπικό σύστημα υπολογιστή με πολλαπλούς διαύλους.

Δίαυλοι (2) Λειτουργίες master - slave σε διαύλους.

Εύρος Διαύλων Μεγέθυνση Διαύλου Διευθύνσεων (backward compatibility).

Χρονισμός Διαύλου (1) Χρονισμός Ανάγνωσης σε σύγχρονο δίαυλο.

Χρονισμός Διαύλου (2) Ορισμός μερικών σημαντικών σημάτων.

Διαιτησία Διαύλου (a) Κεντρικός διαιτητής διαύλου ενός επιπέδου. (b) Ο ίδιος δαιτητής με δύο επίπεδα.

Ελεγκτής Διακοπών Ελεγκτής Διακοπών 8259A.

Αποκωδικοποίηση Διευθύνσεων (1) EPROM, RAM, και PIO σε χώρο διευθύνσεων 64 KB.

Αποκωδικοποίηση Διευθύνσεων (2) Πλήρης αποκωδικοποίηση διευθύνσεων.

Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Ψηφιακή Λογική Αναπαράσταση Πληροφορίας Λογικά Κυκλώματα Δίαυλοι, Διασύνδεση Παραδείγματα

Pentium 4 (1) Η φυσική συνδεσμολογία του Pentium 4t.

Pentium 4 (2) Το chip Pentium 4 της Intel, 2003.

Λογική Συνδεσμολογία του Pentium 4 Τα ονόματα σε κεφαλαία είναι επίσημα, τα υπόλοιπα είναι περιγραφές.

Μητρική Πλακέτα Τυπικού PC 1. Pentium 4 socket 2. 875P Support chip 3. Memory sockets 4. AGP connector 5. Disk interface 6. Gigabit Ethernet 7. Five PCI slots 8. USB 2.0 ports 9. Cooling technology 10. BIOS Η καρδιά κάθε προσωπικού υπολογιστή είναι ένα τυπωμένο κύκλωμα η μητρική πλακέτα (motherboard) : Intel D875PBZ board.

Δίαυλοι Pentium 4 Δομή Διαύλων του Pentium 4.