Βλάβη οχημάτων :Προμήθεια ανταλλακτικών για αντικατάσταση βλαβών. Bλάβη οχήματος, που οφείλεται σε ανταλλακτικά, που αντικαθίστανται σε

Transcript

1 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΜΗΜΑ VΙΙ (σε συμβούλιο) ΠΡΑΞΗ 50/2018 Βλάβη οχημάτων :Προμήθεια ανταλλακτικών για αντικατάσταση βλαβών οχημάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα Περίληψη Bλάβη οχήματος, που οφείλεται σε ανταλλακτικά, που αντικαθίστανται σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά το σέρβις των οχημάτων, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως έκτακτη βλάβη (εκτός αν προκύπτει ότι οφείλεται σε άλλο γεγονός, π.χ. ελαττωματικότητα του προϊόντος), αλλά αφορά σε φθορές και βλάβες της συνήθους χρήσης αυτών, για τις οποίες η αρμόδια Επιτροπή του Δήμου οφείλει να έχει προβεί στον προγραμματισμό και προμήθεια των σχετικών ανταλλακτικών. Εντούτοις λαμβανομένων υπόψη των ως άνω ισχυρισμών του Δήμου ότι στα υπό προμήθεια ανταλλακτικά περιλαμβάνονται και ανταλλακτικά που δεν αφορούν στο τακτικό σέρβις των οχημάτων, όπως τούτο αποδεικνύεται και από τη δυσκολία ανεύρεσης των ανταλλακτικών για με αριθμ. Κυκλοφ. ΜΕ... όχημα, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου προέβησαν στην ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων και πρέπει για το λόγο αυτό να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, ν ανακληθεί η 164/2018 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο και, συνακόλουθα, να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Δείτε το πλήρες κείμενο

2 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΜΗΜΑ VΙΙ (σε συμβούλιο) ΠΡΑΞΗ 50/2018 Αποτελούμενο από την Πρόεδρο του Τμήματος Άννα Λιγωμένου, Αντιπρόεδρο, τους Συμβούλους Δημήτριο Τσακανίκα και Ευφροσύνη Παπαδημητρίου και τους Παρέδρους Ιωάννα Ευθυμιάδου (εισηγήτρια) και Παναγιώτη Παππίδα, που μετέχουν με συμβουλευτική ψήφο. Συνεδρίασε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, στις 27 Νοεμβρίου 2018 με την παρουσία του Γραμματέα του, Ιωάννη Αθανασόπουλου. Για να αποφασίσει σχετικά με την από αίτηση του Δήμου Αγ...., που εδρεύσει στον Αγ Κρήτης και εκπροσωπείται νόμιμα. Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 164/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο Άκουσε την εισήγηση της Παρέδρου Ιωάννας Ευθυμιάδου Μελέτησε τα σχετικά έγγραφα Και αφού έλαβε υπόψη Την 54/ έγγραφη γνώμη του Αντεπιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, Ευάγγελου Καραθανασόπουλου, κωλυομένης της Γενικής Επιτρόπου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία η αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί. Σκέφθηκε κατά το Νόμο

3 Ι. Με την κρινόμενη αίτηση ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 164/2018 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο παρόν Τμήμα, με την οποία κρίθηκε, ότι δεν πρέπει να θεωρηθεί το..., οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του αιτούντος Δήμου, ποσού ,38 ευρώ, που αφορά στην καταβολή αμοιβής σε ιδιωτικό συνεργείο για την επισκευή και συντήρηση δημοτικών οχημάτων. ΙΙ. Από την έναρξη ισχύος του ν.4412/2016 "Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/ 25/ΕΕ)" (Α 147), η σύναψη όλων των συμβάσεων προμηθειών των Δήμων, άνω και κάτω των ορίων εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, ρυθμίζεται από τις διατάξεις του νόμου αυτού. Περαιτέρω, για τη σύναψη των ως άνω συμβάσεων προμηθειών οι δήμοι μπορούν να προσφεύγουν σε απευθείας ανάθεση, όταν η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, χωρίς Φ.Π.Α., είναι ίση ή κατώτερη από ,00 ευρώ (άρθρα 116 παρ. 1 και 118 παρ. 1), κατ εξαίρεση του, διέποντος τη σύναψη των συμβάσεων προμηθειών των δήμων, κανόνα, που επιβάλλει τη σύναψή τους κατόπιν προκήρυξης διαγωνισμού. Στο πλαίσιο αυτό, είναι μη νόμιμος, καθόσον οδηγεί σε καταστρατήγηση του νόμου, ο επιμερισμός, προς αποφυγή προκήρυξης διαγωνισμού, της συνολικής, απαιτούμενης, για την κάλυψη των αναγκών του αναθέτοντος δήμου, ποσότητας όμοιων προμηθειών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες και η χωριστή απευθείας ανάθεση αυτών, με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την τεχνητή αυτή κατάτμησή τους (βλ. 252/2016 πράξη του Κλιμακίου τούτου). ΙΙΙ. Με την εκδοθείσα κατ εξουσιοδότηση του άρθρου 11 του ν.δ/τος 2396/ 1953 (Α 117) Οικ.3373/390/ απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως (Β 349), όπως τροποποιήθηκε με την Οικ.4993/745/ απόφαση του ίδιου Υπουργού (Β 489), καθορίζεται, μεταξύ άλλων, η διαδικασία επισκευής και συντήρησης και προμήθειας ανταλλακτικών και ελαστικών για τα

4 αυτοκίνητα οχήματα που ανήκουν, μεταξύ άλλων και στους Δήμους. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών καθώς και την επισκευή και συντήρηση σε ιδιωτικό συνεργείο οχημάτων των Ο.Τ.Α., που εδρεύουν σε διοικητική περιφέρεια πλην της Περιοχής τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης (βλ. α.ν. 44/1936) και που δεν διαθέτουν συνεργείο επισκευής αυτοκινήτων, συντάσσεται ειδική «ΕΝΤΟΛΗ» από το Γραφείο Κίνησης αυτού, όπου αναγράφονται, περιληπτικώς, στοιχεία αναφερόμενα στο είδος της συντηρήσεως ή επισκευής, οι απαιτούμενες επισκευαστικές εργασίες και τα αναγκαία ανταλλακτικά και παραδίδεται στην ειδική Επιτροπή, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Δημάρχου και επιλαμβάνεται όλων των επισκευαστικών εργασιών και προμηθειών, η προμήθεια, όμως, των απαιτούμενων ανταλλακτικών διέπεται από τις εν γένει ισχύουσες περί προμηθειών των Ο.Τ.Α. α βαθμού διατάξεις και διενεργείται καταρχήν κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α., με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας για αυτούς προσφοράς και κατ εξαίρεση, με απευθείας ανάθεσης (διαπραγμάτευση), μεταξύ άλλων, όταν λόγω επείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις, για την οποία καμία υπαιτιότητα δεν δύναται να αποδοθεί στην αναθέτουσα αρχή, καθίσταται ανέφικτη η τήρηση των προθεσμιών για τη διενέργεια διαγωνισμού, καθώς και όταν η ετήσια αξία της προμήθειας όμοιων ή ομοειδών αγαθών δεν υπερβαίνει το ποσό των ευρώ χωρίς τον ΦΠΑ. (βλ. Ελ.Συν. Πρ. VII Τμ. 66 και 71/2016 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία, Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 119/2018, 15 και 211/2017 και 252/2016). ΙV. Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Η Επιτροπή Συντήρησης και Επισκευής Αυτοκινήτων και Οχημάτων του

5 Δήμου, σύμφωνα με τις αντίστοιχες από εντολές τεχνικής επιθεώρησης οχήματος και προμήθειας υλικού του Γραφείου Διαχείρισης - Κίνησης Οχημάτων του Δήμου, ενέκρινε, με την 20887/ πράξη της, την επισκευή και συντήρηση σε ιδιωτικό συνεργείο τεσσάρων (4) δημοτικών οχημάτων. Συγκεκριμένα, ενέκρινε την προμήθεια ανταλλακτικών και τις απαιτούμενες εργασίες α) για αντικατάσταση συστήματος κλιματισμού, αντικατάσταση αντλίας φρένων, λάδι φρένων, στο με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα (εκσκαφέα), β) για γενικό service, αντικατάσταση δακτυλίδι, στεγανά και κοπίδι σφυριού, αντικατάσταση κλειδιού, νέα βαλβίδα αντλίας πετρελαίου, στο με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα (φορτωτή), γ) για γενικό service, μπουζόνια, παξιμάδια τροχών και βαλβίδα πίεσης, εξαγωγή και τοποθέτηση αντλίας πετρελαίου, στεγάνωση διαρροών, στο με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα (φορτηγάκι) και δ) για αντικατάσταση κορώνας πηνίου εμπρόσθιου διαφορικού, δίσκους και λαστιχάκια φρένων, κουτί και φουρκέτα ταχυτήτων, εσωτερικά και εξωτερικά τακάκια χειρόφρενων, στο με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα (πολλαπλών χρήσεων). Σύμφωνα με τις ως άνω διαπιστώσεις, με την 374/ πράξη της Οικονομικής Επιτροπής Αγίου... εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση «εκτέλεσης των εργασιών και των προμηθειών που θα χρειαστούν», για την «αντιμετώπιση έκτακτων ζημιών που προέκυψαν στα οχήματα» εκτιμώμενης αξίας μέχρι ,00 ευρώ, στην εταιρεία ".Ο.Ε." (και ήδη, μετά από τροποποίηση της επωνυμίας της, ".Ο.Ε."), με την οποία ο Δήμαρχος Αγίου... υπέγραψε, στις , τη σχετική σύμβαση προμήθειας. Μετά την ολοκλήρωση των ως άνω εργασιών επισκευής και συντήρησης των δημοτικών οχημάτων, στις για τα τρία πρώτα οχήματα (ανωτέρω υπό στοιχεία α - γ ) και στις για το τελευταίο από αυτά (υπό στοιχείο δ ) (βλ. αντίστοιχα πρακτικά παραλαβής ανταλλακτικών), εκδόθηκε το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, συνολικού ποσού ,38 ευρώ, για την καταβολή στην ανωτέρω εταιρεία της συμφωνηθείσας αμοιβής της, βάσει των εκδοθέντων απ αυτή τιμολογίων πώλησης ανταλλακτικών (ποσού 2.648, ,51 = 3.012,15 ευρώ για το με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα, ποσού 108,41 ευρώ για το με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα, ποσού

6 388,18 ευρώ για το με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα και ποσού 6.849,64 για το με αριθμό κυκλοφορίας ΜΕ... όχημα). Όπως βεβαιώνεται δε, με το από έγγραφο του Προϊσταμένου του Οικονομικού Τμήματος του Δήμου, από και μέχρι την έκδοση του επίμαχου χρηματικού εντάλματος η δαπάνη του Δήμου για την επισκευή και συντήρηση των οχημάτων του ανέρχεται στο ποσό των ,00 ευρώ. V. Το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του, αφού έκρινε ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, για την οποία δεν διαχωρίζεται η αξία της προμήθειας των ανταλλακτικών από την αξία των υπηρεσιών τοποθέτησής τους, έχει το χαρακτήρα της προμήθειας ανταλλακτικών, κατέληξε ότι αυτή δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν αποδεικνύεται ότι αφορά στην αντιμετώπιση έκτακτων ζημιών που προέκυψαν στα δημοτικά οχήματα και δικαιολογούν την απευθείας ανάθεσή τους, αλλά στην αντιμετώπιση συνήθων φθορών στο πλαίσιο της επιβαλλόμενης τακτικής συντήρησής τους, όπως τούτο προκύπτει εναργώς από την περιγραφή των απαιτούμενων επεμβάσεων στα οχήματα (γενικό service, αντικατάσταση τμημάτων που έχουν φθαρεί κατά τη χρήση τους). Συνεπώς, η ανωτέρω προμήθεια ανταλλακτικών για την τακτική συντήρηση και επισκευή των οχημάτων του Δήμου μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας, μετά από τεχνητή κατάτμηση της συνολικής, απαιτούμενης για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών του, δαπάνης, με σκοπό την αποφυγή, κατά παράβαση του άρθρου 117 παρ. 1 του ν.4412/2016, προκήρυξης διαγωνισμού, καθόσον η αξία της (11.650,00 ευρώ), συναθροιζόμενη με την αξία των προηγηθεισών αυτής όμοιων προμηθειών του Δήμου κατά το έτος 2018 (26.494,00 ευρώ), υπερβαίνει το ποσό των ,00 ευρώ, που τίθεται ως όριο για την απευθείας ανάθεση των προμηθειών των δήμων. Τέλος έκρινε ως αλυσιτελή την προσπάθεια του Δήμου να δικαιολογήσει την απευθείας ανάθεση κατ επίκληση των ως άνω Υπουργικών αποφάσεων με την αιτιολογία ότι αυτές αφορούν στην επισκευή δημοτικών οχημάτων που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη

7 διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής (βλ. 119/2018, 211, 15/2017 πράξεις του Κλιμακίου τούτου) και δεν τυγχάνει εφαρμογής στην, ως εν προκειμένω, περίπτωση προμήθειας ανταλλακτικών για την τακτική συντήρηση και επισκευή των δημοτικών οχημάτων. VΙ. Ήδη με την αίτησή του ο αιτών Δήμος προβάλλει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, διότι η προμήθεια των ανταλλακτικών δεν αφορούσε εργασίες και ανταλλακτικά τακτικής συντήρησης των οχημάτων, αλλά προμήθεια ανταλλακτικών για την επισκευή των ως άνω οχημάτων, που ήδη είχαν παρουσιάσει βλάβες και έχρηζαν επισκευής, ενώ η διενέργεια του γενικού σέρβις αποφασίστηκε επ ευκαιρία της επισκευής τους, ενόψει του ότι τα οχήματα μεταφέρονται σε συνεργείο σε άλλη πόλη και συγκεκριμένα στο Ηράκλειο. Ότι, περαιτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα αφορά μόνον στην προμήθεια των ανταλλακτικών, που προορίζονται για την αντιμετώπιση των βλαβών και όχι τις εργασίες επισκευής, συντήρησης και σέρβις, οι οποίες ανατέθηκαν στο Τέλος και προς επίρρωσιν του ισχυρισμού του ότι τα ανταλλακτικά αφορούν έκτακτες ζημίες, που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν, επικαλείται την καθυστέρηση στην προμήθεια των ανταλλακτικών του μηχανήματος έργων με αριθμ. Κυκλοφ. ΜΕ... και τη δυσκολία στην ανεύρεση των σχετικών ανταλλακτικών. Από τις ως άνω περιγραφείσες εργασίες, όμως, προκύπτει ότι πολλά από τα ανταλλακτικά αφορούν σε ανταλλακτικά της τακτικής συντήρησης των οχημάτων, δηλαδή ανταλλακτικά που υπόκεινται σε έλεγχο κατά το εκάστοτε γενικό σέρβις των οχημάτων, με αποτέλεσμα να ελέγχονται και να αντικαθίστανται εφόσον έχουν φθαρεί, ανεξαρτήτως αν έχει εκδηλωθεί ή όχι σχετική βλάβη. Συνεπώς, βλάβη οχήματος, που οφείλεται σε ανταλλακτικά, που αντικαθίστανται σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά το σέρβις των οχημάτων, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως έκτακτη βλάβη (εκτός αν προκύπτει ότι οφείλεται σε άλλο γεγονός, π.χ. ελαττωματικότητα του προϊόντος), αλλά αφορά σε φθορές και βλάβες της συνήθους χρήσης αυτών, για τις οποίες η αρμόδια Επιτροπή του Δήμου οφείλει να έχει προβεί στον προγραμματισμό

8 και προμήθεια των σχετικών ανταλλακτικών. Εντούτοις λαμβανομένων υπόψη των ως άνω ισχυρισμών του Δήμου ότι στα υπό προμήθεια ανταλλακτικά περιλαμβάνονται και ανταλλακτικά που δεν αφορούν στο τακτικό σέρβις των οχημάτων, όπως τούτο αποδεικνύεται και από τη δυσκολία ανεύρεσης των ανταλλακτικών για με αριθμ. Κυκλοφ. ΜΕ... όχημα, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου προέβησαν στην ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων και πρέπει για το λόγο αυτό να ανακληθεί η προσβαλ-λόμενη πράξη. VΙI. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, ν ανακληθεί η 164/2018 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο και, συνακόλουθα, να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την αίτηση ανάκλησης. Ανακαλεί την 164/2018 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα αυτό. Αποφαίνεται ότι το..., οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Αγ.... πρέπει να θεωρηθεί κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό. Κρίθηκε και αποφασίστηκε στις 27 Νοεμβρίου Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΡΕΔΡΟΣ ΑΝΝΑ ΛΙΓΩΜΕΝΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ