Ο ρόλος του κλινικού καρδιολόγου στην εποχή της οικονομικής κρίσης Χρήστος Ντέλλος
Δήλωση οικονομικών συμφερόντων: Καμία
ΕΚΕ και Ιατρικές Σχολές Απουσία εκπαίδευσης Οικονομικών της Υγείας και Ιατρικής Δεοντολογίας!
Είναι πια καιρός για ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ και ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΛΟΣ στο «δεν μας ενδιαφέρουν τα οικονομικά της υγείας», «υπεύθυνο είναι το κράτος»!
Συναισθηματική νοημοσύνη σε περίοδο οικονομικής κρίσης
Η συναισθηματική νοημοσύνη στην καρδιολογία Η διαγνωστική και θεραπευτική αξία της ενσυναίσθησης
Συναισθηματική Νοημοσύνη (Emotional Intelligence) Η ικανότητα για αυτοεπίγνωση και αυτοέλεγχο + Ενσυναίσθηση (Empathy) Η ικανότητα να μπαίνεις στη θέση των άλλων και να την κατανοείς
Empathy: The human connection to patient care Video, Cleveland Clinic
Η τέχνη της επικοινωνίας με τον άρρωστο Στο κέντρο ο άρρωστος
Το όφελος του γιατρού έρχεται σαν αντανάκλαση από το όφελος του αρρώστου. Να μη λέει «να ένα λουκουμάκι!»
Πως θέλει ο ασθενής τον γιατρό του; Ο άρρωστος δε θέλει ο γιατρός να τον λυπάται, θέλει να τον προσέχει!
Οπτική επαφή Ακουστική επαφή Άγγιγμα Η γλώσσα του σώματος (ασθενή, γιατρού)
Ο ιατρός δε δίνει μόνο φάρμακα. Είναι ο ίδιος το πιο δραστικό φάρμακο που υπάρχει. Καθ. Δ. Σιδερής, «Καρδιολογική Γνώμη»
Γιατρός Placebo
Dr Placebo
Γιατρός Nocebo
Dr Nocebo
Εξωτερικά Ιατρεία εφημερίας: Συμπεριφορά, στάση!
Μονάδα Εντατικής Θεραπείας: Οι ασθενείς δεν είναι αυτοκίνητα στο συνεργείο με ανοιγμένα καπό!
Επίσκεψη στο θάλαμο Περάστε όλοι έξω!
ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΞΟΔΟΥ! -Θα παίρνω όλα αυτά τα φάρμακα γιατρέ;
-Αμα θέλεις πάρτα, άμα θέλεις μην τα παίρνεις...
O επίμονος καρδιολόγος! Η στάση και συμβολή του γιατρού στη διακοπή καπνίσματος και γενικά στην πρόληψη
Άντρας 35 ετών, καλή διάπλαση, καπνιστής, ασυμπτωματικός. Προληπτικός έλεγχος από την δουλειά του Ολ. Χοληστερ. 200, ΗDL 39, TC 170 Συνεστήθη αμέσως φαρμακευτική αγωγή! -Δεν σου είπαν να κόψεις το κάπνισμα; -Μου το είπαν, αλλά μου το είπαν ευγενικά -Δηλαδή; -«Κόψε και το κάπνισμα, αλλά επειδή δεν πρόκειται να το κόψεις, πάρε φάρμακα»!
Συμμετοχή του αρρώστου στη λήψη αποφάσεων
Κοστολόγιο θεραπείας! Ενημέρωση και συμφωνία αρρώστου!
Ο κυνισμός στην ιατρική Ακραία έλλειψη ενσυναίσθησης
«Δεν σκεφτήκαμε να ζητήσουμε φορολογική δήλωση»! Δεν χρειάζεσαι φορολογική δήλωση, μόνο δυο λεπτά συζήτηση
Οι πραγματικές ανάγκες των ασθενών σε φάρμακα και η κάλυψή τους σε περίοδο οικονομικής κρίσης www.ntellos.gr Χ. Ντέλλος Διευθυντής Καρδιολογικό Τμήμα, Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά
Παραγματικές ανάγκες και προκλητή ζήτηση φαρμάκων
Τα νέα φάρμακα δεν είναι σαν τη νέα τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών!
Τα καινοτόμα (novel) φάρμακα πρέπει να αποδεικνύουν τη χρησιμότητα και την ανωτερότητά τους, σε σχέση με παλαιότερα, σε σκληρά τελικά σημεία, όπως η ολική θνητότητα!
85% of new drugs 'offer few benefits' By John von Radowitz, PA Tuesday, 17 August 2010 An estimated 85% of new drugs offer few if any new benefits while having the potential to cause serious harm due to toxicity or misuse, a study has concluded
Hypertension ESC Guideline 2013 Diuretics, beta-blockers, calcium antagonists, ACEinhibitors and angiotensin receptors blockers are all suitable for the initation and maintenance of antihypertensive treatment, either as monotherapy or in combination therapy.
Χρόνια στεφανιαία νόσος 1η επιλογή Φάρμακα χαμηλού κόστους και υψηλής αποτελεσματικότητας (β-blockers, ασπιρίνη)
Αντιαιμοπεταλιακά μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου και αγγειοπλαστική Κίνδυνος από τη διακοπή ακριβών νέων αντιαιμοπεταλιακών
Σακχαρώδης Διαβήτης 1η επιλογή τα παλιά φτηνά αποτελεσματικά και ασφαλή φάρμακα
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1. Οι πραγματικές ανάγκες των ασθενών σε φάρμακα στην Ελλάδα είναι πολύ μικρότερες σε ποσότητα (όγκο) από όσα καταναλώνονται σήμερα. 2. Αυστηρά θεραπευτικά πρωτόκολλα πρέπει άμεσα να αρχίσουν να εφαρμόζονται. 3. Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην επέκταση των αξιόπιστων γενόσημων φαρμάκων. 4. Τα παλιά πρωτότυπα φάρμακα πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής και προστασίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 5. Τα «καινοτόμα» νέα φάρμακα μπορούν να περιμένουν μέχρι να τεκμηριωθεί στην κλινική πράξη η ανωτερότητα τους συγκριτικά με τα αντίστοιχα παλιά φάρμακα και να μην αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία. 6. Τα «ορφανά» φάρμακα πρέπει να δίνονται μόνο στους ελάχιστους ασθενείς που έχουν ένδειξη και να ελεγχθεί αυστηρά η off label χορήγηση τους. 7. Πρέπει να περιορισθεί δραστικά ο αριθμός των ιατρικών συνεδρίων και των συμμετοχών των γιατρών σε αυτά, για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και της σπατάλης στην Υγεία.
Η εποχή των κατευθυντήριων οδηγιών (Guidelines) Ιατρική βασισμένη σε ενδείξεις (evidence based medicine)
Introduction I It is stressed that these guidelines are just that, and not didactic rules. They should be interpreted in the light of the clinician s own knowledge and judgement, the patient s view, and in the light of local conditions and practicalities and as new knowledge becomes available.
Introduction II Indeed the development of national guidelines is strongly encouraged, to suit local conditions, both medical and economic.
The likely benefits of drug treatment should be weighed against side effects, cost, the use of medical resources, and turning healthy people into 'patients'.
Οταν τα Guidelines παραβιάζουν τα Guidelines!
To 87% των συγγραφέων των guidelines έχουν οικονομικές σχέσεις με την ιατρική βιομηχανία! Κατά μέσο όρο 10 εταιρείες για κάθε μέλος!
Ρε Θανάση, αφού δε χρειαζόμαστε πραγματικά τα νέα αντιπηκτικά, δεν τους λέμε να μας τα δώσουν σε πετρέλαιο;
Ticagrelor Compared with Clopidogrel by Geographic Region in the Platelet Inhibition and Patient Outcomes (PLATO) Trial
Αναφορές 1.Balder JW, Scholtens S, Schie LM, et al. Adherence to national guidelines in primary and secondary prevention of cardiovascular diseases in the Netherlands: The LifeLines cohort study. ISA 2015; May 24. 2015; Amsterdam the Netherlands 2.Eight in ten primary-prevention patients skip statins Dutch study finds. Medscape Cardiology, May 26, 2015
310 mg/dl 2 270 mg/dl 230 mg/dl 190 mg/dl 5 8 21
Να ξεχωρίζουμε τους θεραπευτικούς από τους εμπορικούς «στόχους»
Αναφορές 1. Intake of saturated and trans unsaturated fatty acids and risk of all cause mortality. Cardiovascular disease and type 2 diabetes; Systematic review and meta-analysis of observational studies. BMJ 2015; 351. Published 12 August 2015 2. Risks from trans fat confirmed in meta-analysis Saturated fat seems innocent. NEJM Journal Watch 2015 3. Trans fatty acids and mortality in patients reffered for coronary angiography: the Ludwigshafen Risk and Cariovascular Health Study. European Heart Journal 2015. First published online: 22 September 2015 4. Low fat dietary pattern and risk of cardiovascular disease: the Women s Health Initiative randomized controlled dietary modification trial. JAMA 2006; 295:655-66 5. Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease. Am J Clin Nutr 2010 vol. 91 no 3 535-546 6. Association of dietary, circulating, and supplament fatty acids with coronary risk. A systematic review and meta-analysis. Ann Intern Med 2014; 160;398-406
7. Red and processed meat consumption and the risk of incidence coronary heart disease, stroke and diabetes mellitus. A systematic review and metaanalysis. Circulation 2010 8. Egg consumption and risk of coronary heart disease and stroke response meta-analysis of prospective cohort studies. BMJ 2013 9. Evidence from randomized controlled trials did not support the introduction of dietary fat guidelines in 1977 and 1983: a systematic review and meta-analysis. Open Heart 2015; DOI: 10. 1136 10. Keys Ancel. Seven Countries. A multivariate analysis of death and coronary heart disease. Harvard University Press. 1980 11. Mediterranean diet, traditional risk factors, and the rate of cardiovascular complications after myocardial infarction. Final report of the Lyon Diet Heart Study. Circulation 1999 12. Estruch R, Ros E, et al. Primary prevention of cardiovascular disease with a Mediterranean diet.predimed primary prevention trial. N Engl J Med 2013 13. Aseem Malhotra. Saturated fat is not the main issue. BMJ 2013 ; 347:F6340 14. The scientific report guiding the US dietary guidelines: is it scientific? BMJ 2015 ; 351:h4962
Προτροπή προς ειδικευόμενους: «Να μαθαίνετε μόνο τα guidelines και αυτά που θέλουν να ακούσουν στις εξετάσεις!»
Βέβαια, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η κεφαλαλγία την οποία αναφέρεται να οφείλεται στο εμφανές βέλος, αλλά με βάση τα τελευταία guidelines θα πρέπει για επιβεβαίωση να προχωρήσουμε σε μια σειρά εργαστηριακών εξετάσεων.
Γίναμε τουλάχιστον καλύτεροι γιατροί με τόσο εντατική «συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση» στα χιλιάδες συνέδρια; Σίγουρα όχι!
Τι δεν μαθαίνουμε στα συνέδρια, γιατί δεν έχουν σπόνσορα Την ιατρική δεοντολογία Την ανθρώπινη προσέγγιση του αρρώστου Την κατανόηση των αισθημάτων και αναγκών του και την κοινωνική και οικονομική του θέση Τη δυνατότητα που έχουμε να κινητοποιήσουμε τις φυσικές και ψυχικές του δυνάμεις για να αντιμετωπίσει την αρρώστια Την αποφυγή της αμυντικής ιατρικής, της σπατάλης και των υπερδιαγνώσεων Τους κινδύνους της πολυφαρμακίας και της υπερβολής στις επεμβατικές πράξεις
Αυτό που πετυχαίνουν σίγουρα τα συνέδρια είναι να μετατρέπουν, σιγά σιγά, το γιατρό, από ανθρωπιστή επιστήμονα, σε παραγωγικό συνταγογράφο φαρμάκων και ευθυνόφοβο συντάκτη παραπεμπτικών για εργαστηριακές εξετάσεις και επεμβάσεις. Ο αλλοτριωμένος γιατρός των συνεδρίων θεραπεύει εργαστηριακές εξετάσεις και όχι αρρώστους!
Συναισθηματική νοημοσύνη στα ιατρικά συνέδρια (και γενικά νοημοσύνη)