Ελένη Αυλωνίτου, Ph.D. Εργοφυσιολογία-Ενδοκρινολογία Εθνικό Κέντρο Αθλητικών Ερευνών (Ολυµπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών) Βαλκανιονίκης Κολύµβησης ΠΟ ΟΣΦΑΙΡΟ ΣΑΛΑΣ Μεγιστοποίηση Απόδοσης Αθλητών Το φουτσάλ ή µίνι ποδόσφαιρο ή ποδόσφαιρο σάλας είναι αυτό που παίζεται στα κατασκευασµένα ειδικά γήπεδα γι αυτό το σκοπό, διαστάσεων πέντε επί πέντε, αφού αλάνες δεν υπάρχουν πια στις τσιµεντένιες πόλεις που καταφέραµε να ζούµε και τώρα αναγκαζόµαστε να ψάχνουµε για λίγο χώρο, όχι µόνο για να περπατήσουµε, αλλά και για να σταθούµε! Εκεί στο µίνι διαστάσεων γήπεδο κάθε φανατικός του ποδοσφαίρου, που ξέρει ή δεν ξέρει τεχνικά πως κλωτσάνε τη µπάλα, προσπαθεί να αθληθεί, αλλά υπάρχουν και ποδοσφαιριστές διεθνώς αναγνωρισµένοι που έκαναν τα πρώτα βήµατά τους µε τη µπάλα σ αυτά τα 5χ5 γήπεδα, ή αφότου ήσαν γνωστοί έπαιξαν ποδόσφαιρο και σε τέτοιους χώρους για να διαφηµίσουν το ποδόσφαιρο στα γήπεδο αυτά. Πράγµατι, όταν παίκτες υψηλού επιπέδου παίζουν στο γήπεδο 5Χ5, το ποδόσφαιρο γίνεται πολύ θεαµατικό και κρατάει συνεχώς ψηλά το ενδιαφέρον του κοινού. Γενικά, οι παίκτες µε καλή φυσική κατάσταση και καλή τεχνική έχουν µεγάλο πλεονέκτηµα στο µικρό γήπεδο. Πως µπορούµε λοιπόν να µεγιστοποιήσουµε την απόδοση των παιδιών που ασχολούνται µε το µίνι ποδόσφαιρο, το γνωστό σε όλους πλέον φουτσάλ; Για να απαντήσουµε λοιπόν ποιος τύπος προπόνησης απαιτείται στο άθληµα, θα πρέπει να διερευνήσουµε τις ενεργειακές απαιτήσεις αυτού του τύπου αθλητικής δραστηριότητας. Γενικά οι βασικοί παράγοντες της αθλητικής απόδοσης είναι: η τεχνική η ψυχολογική ετοιµότητα η φυσική κατάσταση Στη διαµόρφωση των παραπάνω παραγόντων καθοριστικό επίσης ρόλο παίζουν:
1. η κληρονοµικότητα 2. η ηλικία 3. η διατροφή 4. η σύνθεση του σώµατος (ποσοστά λίπους και µυϊκής µάζας) 5. οι διάφοροι τραυµατισµοί και ασθένειες 6. το αγωνιστικό και κοινωνικό περιβάλλον του αθλητή. Όσον αφορά τους βασικούς παράγοντες της απόδοσης η µεν τεχνική διδάσκεται, αλλά εξαρτάται κατά πολύ από το σωµατότυπο και την µυϊκή συναρµογή του ατόµου, έχει δε να κάνει µε αυτό που θεωρούµε «ταλέντο» ή χαρισµατικό άτοµο για το συγκεκριµένο άθληµα, για παράδειγµα είναι καλός πασαδόρος. Η ψυχολογία έχει να κάνει µε την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία του ατόµου, αλλά και µε την εµπειρία που αποκτά καθηµερινά στη προπόνηση και τον αγώνα. Με την προπόνηση προσπαθούµε περισσότερο να επιδράσουµε και να βελτιώσουµε τη φυσική κατάσταση του αθλητή, αν και κάποιοι προπονητές επικεντρώνονται πολύ περισσότερο στην τεχνική, την τακτική και τη στρατηγική του αγώνα, παραµελώντας τις απαιτήσεις της φυσικής κατάστασης, όπου µπορούµε να παρέµβουµε επηρεάζοντας τα µέγιστα την απόδοση των παικτών. Η συχνότητα των αγωνιστικών υποχρεώσεων και οι αλλαγές του ρόλου των παικτών καθιστούν τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης των παικτών επιβεβληµένη. Η πρόκληση για τους προπονητές είναι να µπορούν οι παίκτες τους να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της φυσικής κατάστασης που επιβάλλει το άθληµα, χωρίς να θυσιάσουν το χρόνο προπόνησης για το στυλ και τη τεχνική που κάνει και το άθληµα µοναδικό! Ως φυσική κατάσταση ορίζεται η φυσιολογική ετοιµότητα του οργανισµού, δηλαδή τα ενεργειακά του αποθέµατα ή τα καύσιµα που διαθέτει, ώστε ο οργανισµός να προσαρµοσθεί το ταχύτερο δυνατόν στις απαιτήσεις που του θέτει η εκτέλεση ενός συγκεκριµένου µυϊκού έργου. Η βελτίωση της φυσικής κατάστασης έχει να κάνει µε λειτουργικές προσαρµογές που συµβαίνουν στον οργανισµό του αθλητή ως αποτέλεσµα της προπόνησης, είναι δε είναι εξειδικευµένες στην προπόνηση που κάνει το άτοµο για το συγκεκριµένο άθληµα και λαµβάνουν χώρα τον χρόνο κατά τον οποίον το σώµα ξεκουράζεται (µεταξύ των προπονήσεων). Η φυσική κατάσταση δεν έχει να κάνει µε µία µόνο φυσιολογική ικανότητα αλλά περιλαµβάνει βελτιώσεις σε ξεχωριστά ή συνδυασµένα στοιχεία φυσιολογικών παραµέτρων όπως: καρδιοαναπνευστική αντοχή µυϊκή ισχύς (δύναµη χ ταχύτητα), µυϊκή αντοχή και δύναµη
νευροµυϊκή συναρµογή ευλυγισία σωµατική σύνθεση (% µυϊκής µάζας έναντι % σωµατικού λίπους). Το ποδόσφαιρο είναι µεικτό άθληµα από φυσιολογικής πλευράς, καθώς συνδυάζει επαναλαµβανόµενα µέγιστα sprints µε ενδιάµεσο τρέξιµο µέτριας έντασης. Συγχρόνως, απαιτεί υψηλή διανοητική λειτουργία, συγχρονισµό κινήσεων στη δεξιοτεχνία του ελέγχου της µπάλας και ακρίβεια της πάσας κάτω από τη πίεση του αντιπάλου και την κίνηση του συµπαίκτη. Με αυτά τα δεδοµένα το ποδόσφαιρο µπορεί να χαρακτηρισθεί «επαναλαµβανόµενη άσκηση υψηλής έντασης» και όσο πιο υψηλό είναι το επίπεδο της της οµάδας (παίζει σε µεγαλύτερη κατηγορία), τόσο η ένταση είναι υψηλότερη. ηλαδή, οι υψηλού επιπέδου παίκτες διανύουν µεγαλύτερα διαστήµατα «sprinting» και αναπτύσσουν υψηλότερη µέγιστη ταχύτητα κατά τη διάρκεια αυτών των προσπαθειών. Στο φουτσάλ, εκ των πραγµάτων, όλα τα παραπάνω δεδοµένα συµπυκνώνονται, µε αποτέλεσµα η ένταση να διατηρείται συνεχώς σε υψηλότερο επίπεδο από το ποδόσφαιρο, αφού και η διάρκεια του παιχνιδιού είναι πολύ µικρότερη του ποδοσφαίρου. Αποτελεί ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι η κύρια διαφορά που χαρακτηρίζει τους παίκτες διαφορετικού επιπέδου στο ποδόσφαιρο είναι: ποσοστό της συνολικής απόστασης που καλύπτεται µε γρήγορη ταχύτητα οι απόλυτες τιµές της µέγιστης ταχύτητας κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Ως εκ τούτου λοιπόν, όταν τα επαναληπτικά διαστήµατα γρήγορου σπριντ µεταφέρονται σε γήπεδο µικρότερων διαστάσεων το παιχνίδι διεξάγεται ακόµα γρηγορότερα γιά τεχνικούς πλέον λόγους. Ως εκ τούτου, γίνεται κατανοητό γιατί οι παίκτες µε υψηλή φυσική κατάσταση έχουν ακόµη µεγαλύτερο πλεονέκτηµα, καθώς διατηρούν µεγαλύτερη ταχύτητα, σε σχέση µε τους ερασιτέχνες, όταν παίζουν ποδόσφαιρο σε τέτοιο γήπεδο. Σύµφωνα µε τον Foss Ml & Keteyjan S. (1998), η ενέργεια για έναν αγώνα ποδοσφαίρου προέρχεται τόσο από τον αερόβιο µεταβολισµό παραγωγής ενέργειας (30%), όσο και από τον αναερόβιο φωσφορικό γαλακτικό µεταβολισµό (50%) και αναερόβιο γαλακτικό αερόβιο (20%). Για τον Reilly T (1997) η παραγωγή ενέργειας διαφοροποιείται ανάλογα τη θέση που παίζει ο παίκτης προερχόµενη από τον αναερόβιο µεταβολισµό (60 70%) και 30-40% από τον αερόβιο µεταβολισµό. Ο µέσος όρος για ένα sprint είναι 4.4 sec και 28 sec για αποκατάσταση. Ενας ποδοσφαιριστής διανύει τα 2/3 του αγώνα µε καρδιακές συχνότητες (ΚΣ) µεγαλύτερες από το 85% της µέγιστης ΚΣ, ή µε κατά µέσο όρο επιβάρυνση που αντιστοιχεί στο 80% της VO 2max. Αναερόβια Ικανότητα
Στο φουτσάλ, αν και δεν βρήκα στη βιβλιογραφία τα ακριβή ποσοστά παραγωγής ενέργειας, είναι φυσικό από τον τρόπο και το χρόνο διάρκειας του αθλήµατος ότι ο αναερόβιος µεταβολισµός είναι πολύ σηµαντικός. Το αναερόβιο σύστηµα είναι πολύ σηµαντικό σύστηµα παραγωγής ενέργειας στο φουτσάλ, εξαιτίας των συνεχόµενων σπριντ µέσα σε ένα µικρό χώρο. Θα είναι σηµαντικό να γίνει καταγραφή του αριθµού και του µήκους των διαστηµάτων σπριντ µέσα στη διάρκεια ενός αγώνα, των αλλαγών κατεύθυνσης, των αλµάτων και των τζαρτζαρισµάτων, ώστε να µπορέσουµε να τα συγκρίνουµε µε τα αντίστοιχα αποτελέσµατα στο ποδόσφαιρο. Είναι σίγουρο ότι η ταχύτητα που αναπτύσσεται στο παιχνίδι µαζί µε όλες τις κόντρες µε τον αντίπαλο επιβαρύνουν το αναερόβιο φορτίο του παίκτη. Οι παίκτες υψηλού επιπέδου είναι και ταχύτεροι από τους υπόλοιπους και µε µεγαλύτερη δυνατότητα επιτάχυνσης, χωρίς εδώ να διαφοροποιούνται τα αποτελέσµατα, εξαιτίας της θέσης που παίζει ο παίκτης. Θα είναι πολύ ενδιαφέρον να αξιολογήσουµε στο Εθνικό Κέντρο Αθλητικών Ερευνών την ικανότητα αυτών των αθλητών στο 30 sec wingate test σε επίπεδο Εθνικής Οµάδας και συλλόγων, αλλά και ερασιτεχνών, ώστε να εξάγουµε συµπεράσµατα, τόσο για τις απαιτήσεις του αθλήµατος, όσο και για τη µεταξύ των διαφόρων επιπέδων αξιολόγηση των αθλητών. Είναι επίσης ενδιαφέρον να διαπιστώσουµε, εάν µόνο η αναερόβια ικανότητα µπορεί να διαχωρίσει την αγωνιστική απόδοση των αθλητών µεταξύ τους ή αυτή η αξιολόγηση πρέπει να συνδυάζεται µε την µυϊκή ισχύ των κάτω άκρων. Ο Faina (1988) συγκρίνοντας την µυϊκή ισχύ των κάτω άκρων σε Ιταλούς ποδοσφαιριστές βρήκε τιµές στο τεστ δυναµικού άλµατος µε φορά, οι οποίες υπολείποντο ελαφρά από αρσιβαρίστες, αθλητές (τυπικό άθληµα αναερόβιας ισχύος). Το τεστ διαχώριζε πλήρως την ικανότητα αθλητών διαφορετικού επιπέδου φυσικής κατάστασης και εποµένως αγωνιστικής απόδοσης. Αντίθετα, το τεστ 15 sec σπριντ στο κυκλοεργόµετρο δεν διέκρινε σαφώς τις διαφορές αθλητών διαφορετικής αγωνιστικού επιπέδου. Η αξιολόγηση χαρακτηριστικών σε τέτοιους αθλητές πρέπει να δίνει έµφαση σε πολύ σύντοµες χρονικά προσπάθειες, όπως αυτές που συµβαίνουν µέσα στο παιχνίδι ή να είναι πολύ εξειδικευµένες κινήσεις που να µοιάζουν στις κινήσεις µέσα στο παιχνίδι για να µπορούν να δώσουν πιό αξιόπιστα αποτελέσµατα διάκρισης µεταξύ διαφορετικού επιπέδου αθλητών. Αερόβια Ικανότητα Ο αερόβιος µεταβολισµός είναι επίσης σηµαντικός σε ένα άθληµα που διαρκεί δύο εικοσάλεπτα καθαρό χρόνο. Πλάγιο τρέξιµο, ντριπλάρισµα της µπάλας, διεκδίκηση της µπάλας, συνεχείς
αναπηδήσεις σηµατοδοτούν αυξηµένο φυσιολογικό στρες και ενεργειακό κόστος, σε σχέση µε το απλό τρέξιµο. Άλλωστε κατά τη διάρκεια ποδοσφαίρου έχουν βρεθεί καρδιακές συχνότητες που αντιστοιχούν στο 80 90 % της µέγιστης, οι οποίες όµως δεν είναι ενδεικτικές του αερόβιου φυσιολογικού στρες. Η καρδιακή συχνότητα επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες (περιβάλλον, ψυχολογική κατάσταση), ενώ τα αυξοµειώµενα σπριντ µπορούν να ανεβάσουν τη καρδιακή συχνότητα, δυσανάλογα της κατανάλωσης οξυγόνου. Η αερόβια ικανότητα βοηθά στην αποκατάσταση και την γρηγορότερη ανάληψη από τη κόπωση, καθώς τα µεταβολικά προϊόντα της µυϊκής προσπάθειας αποµακρύνονται γρηγορότερα όταν το άτοµο διαθέτει υψηλή αερόβια ικανότητα. Ευκινησία Ευλυγισία Οι κινήσεις στο ποδόσφαιρο σάλας απαιτούν γρήγορες αλλαγές στη κατεύθυνση που κινείται το σώµα, προκειµένου αυτό να παρακολουθήσει την κίνηση της µπάλας, πολύ πιο συχνές, απ ότι απαιτείται στο ποδόσφαιρο. Για έναν παίκτη αποτελεί µεγάλο πλεονέκτηµα η ικανότητά του να ανταπεξέρχεται το σώµα του την αλλαγή κατεύθυνσης µε τη µεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα, χωρίς να χάνει την σταθερότητα της κίνησής του. Αυτή η ικανότητα µπορεί να διαφοροποιεί τους παίκτες µεταξύ τους µε τους ερασιτέχνες. Ένας προπονητής µπορεί να δοκιµάσει αυτή την ικανότητα αξιολογώντας ένα συνδυασµό µέγιστου «σπριντ», µε αλλαγή κατεύθυνσης γύρω από διάφορα εµπόδια χωρίς να τα ακουµπήσει ο παίκτης, σε συνολικό χρόνο γύρω στα 15 δευτερόλεπτα. Επιτόπιο Άλµα Το επιτόπιο άλµα συχνά χρησιµοποιείται ως ενδεικτικό της εκρηκτικής δύναµης του αθλητή. Ένας ποδοσφαιριστής διαθέτει περισσότερες µυϊκές ίνες, ταχείας συστολής, ιδίως στους µυς των κάτω άκρων Όσο καλύτερη φυσική κατάσταση έχει ο ποδοσφαιριστής, τόσο ψηλότερα θα σκοράρει στο άλµα, εν σχέσει µε λιγότερο γυµνασµένους αθλητές. Το τεστ αυτό µπορεί να διαφοροποιεί παίκτες διαφόρων επιπέδων ή οµάδες διαφορετικών κατηγοριών. Επίσης µπορεί να διαφοροποιεί παίκτες, ανάλογα τη θέση τους µέσα στο παιχνίδι µε τους τερµατοφύλακες, τους αµυντικούς και επιθετικούς να σκοράρουν ψηλότερα από τους µέσους. Το επιτόπιο άλµα έχει επίσης σηµαντική συσχέτιση µε το πόσο ταχύς και εκρηκτικός είναι ο αθλητής, ως εκ τούτου αποτελεί σηµαντικό τεστ αξιολόγησης των αθλητών του φουτσάλ.
Μυική ύναµη & Ισχύς Τα τεστ δύναµης και µυϊκής ισχύος διαφοροποιούν πολύ τους αθλητές µεταξύ τους. Η ισοκινητική δύναµη κάµψης και έκτασης γονάτου είναι ενδεικτικό τεστ της φυσικής κατάστασης των αθλητών. Όταν όµως λαµβάνεται υπόψη η µάζα σώµατος µεγάλες διαφορές στις απόλυτες τιµές της δύναµης ελαχιστοποιούνται, εκτός από τις περιπτώσεις όπου χρησιµοποιούνται γρήγορες ταχύτητες του µηχανήµατος (300 0 /sec). Ως εκ τούτου, διαπιστώνεται η σηµασία της ικανότητας για γρήγορη ταχύτητα κίνησης. Η ισοκινητική δύναµη του γόνατος διαφοροποιεί παίκτες σε διαφορετική θέση. Οι τερµατοφύλακες είχαν καλύτερο σκορ και στις τρεις ταχύτητες του ισοκινητικού µηχανήµατος ( 0 0 30 0 και 180 0 /sec) και σε απόλυτες και σε σχετικές τιµές, από τους αµυντικούς και µετά από τους µέσους και τέλος από τους επιθετικούς παίκτες (Oberg et al., 1984). Ο Narici και οι συνεργάτες του (1988), βρήκε συσχέτιση µεταξύ της δύναµης των κάτω άκρων και της επιτάχυνσης που αποκτά η µπάλα µε το κλώτσηµα. Από την άλλη όµως πλευρά ο Τrolle και οι συνεργάτες του (1993), δεν βρήκε σχέση µεταξύ της προπόνησης για βελτίωση της µέγιστης δύναµης και της ικανότητας εκτέλεσης του λακτίσµατος της µπάλας. Ως εκ τούτου, διαφαίνεται ότι δεν είναι µόνο η δύναµη που παίζει ρόλο στο λάκτισµα, αλλά και η τεχνική αποτελεί σηµαντικό παράγοντα. Γενικά τα διαφορετικά αποτελέσµατα ερευνών στο συγκεκριµένο θέµα φαίνονται ότι επηρεάζονται από τις µυϊκές οµάδες που εξετάζονται, τον τύπο του προπονητικού προγράµµατος και τη µέθοδο αξιολόγησής των. Ικανότητα Ανοχής Γαλακτικού Η αξιολόγηση του γαλακτικού κατά τη διάρκεια ενός αγώνα ποδοσφαίρου έχει δώσει κατά καιρούς διάφορα αποτελέσµατα µε ποικίλες τιµές από 5-13 mmol/l (Ekblom, 1986), καθώς το γαλακτικό επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως η θέση του παίκτη, οι κόντρες µε τον αντίπαλο, η ένταση της προσπάθειας λίγο πριν την λήψη του αίµατος. Οι καλοί παίκτες διακρίνονται για υψηλότερες τιµές αναερόβιας ικανότητας και ικανότητας ανοχής γαλακτικού στο αίµα. Αυξανόµενα επίπεδα γαλακτικού στο αίµα θα χαλάσουν την τεχνική του παίκτη ενώ θα αυξήσoυν τα τεχνικά του λάθη κατά τη διάρκεια του αγώνα. Όσο χαµηλότερη φυσική κατάσταση έχει ο παίκτης, τόσο περισσότερο θα επηρεασθεί από τα επίπεδα γαλακτικού και τόσο χαµηλότερη θα είναι η αγωνιστική του απόδοση. Οι παίκτες που παίζουν σε υψηλότερη κατηγορία διαθέτουν καλή ανοχή στο γαλακτικό, ιδιαίτερα στα πιο έντονα αγωνιστικά σηµεία του αγώνα.
Από φυσιολογικής άποψης, αν και το αναερόβιο αγαλακτικό φωσφορικό σύστηµα παραγωγής ενέργειας φαίνεται εξ ίσου σηµαντικό για τον συγκεκριµένο τύπο αθλήµατος (επαναλαµβανόµενη άσκηση υψηλής έντασης µέγιστα σπριντς), όµως και το αναερόβιο γαλακτικό σύστηµα, ως εκ τούτου δεν θα πρέπει να αγνοείται. ιατήρηση Απόδοσης στον Αγώνα Οι παίκτες που διατηρούν καλή φυσική κατάσταση σε όλες τις φυσιολογικές παραµέτρους µπορούν και διατηρούν το ίδιο επίπεδο προσπάθειας σε όλον τον αγώνα, χωρίς να µειώνεται η απόδοσή τους όσο περνάει ο χρόνος. Η µείωση της απόδοσης στο δεύτερο µέρος του αγώνα ή στη παράταση έχει να κάνει και µε τα επίπεδα γλυκογόνου στους µυς. Ευρήµατα όπως χαµηλότερες καρδιακές συχνότητες, χαµηλότερα γαλακτικά, χαµηλότερη εν γένει αγωνιστική απόδοση στο δεύτερο µισό του αγώνα, είναι αποτέλεσµα, είτε χαµηλής αερόβιας ικανότητας, η οποία θα βοηθούσε στη διατήρηση του υψηλού ρυθµού απόδοσης σε όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού, είτε χαµηλού επιπέδου µυϊκού γλυκογόνου, µε τα οποία ο παίκτης ξεκίνησε τον αγώνα. Η σωστή αναπλήρωση και η επαρκής αποθήκευση του µυϊκού γλυκογόνου, όπως και η διατήρηση του επιπέδου γλυκόζης κατά τη διάρκεια του αγώνα αποτελεί σηµαντικό παράγοντα για τη διατήρηση της σταθερής υψηλής αγωνιστικής απόδοσης, όµως είναι πέραν της σκοπιάς αυτής της εργασίας για να εξετάσουµε αυτές τις λεπτοµέρειες. Επίµαχα Σηµεία Το άθληµα διακρίνεται σε άσκηση µε επαναλαµβανόµενα σπριντ υψηλής έντασης και οι παίκτες χρειάζεται να αναπτύξουν µυϊκή δύναµη, µυϊκή ισχύ και αναερόβια αντοχή. Η διάρκεια του παιχνιδιού και η ανάγκη του παίκτη να αναλαµβάνει γρήγορα µετά από κάθε σπριντ απαιτεί και καλή αερόβια αντοχή. Οι παίκτες στο ποδόσφαιρο υπολείπονται στην αερόβια ικανότητα των αθλητών αντοχής και στην αναερόβια ικανότητα των αθληµάτων µυϊκής ισχύος, όπως η άρση βαρών. Η αξιολόγηση της αερόβιας και αναερόβιας ικανότητας των αθλητών βρίσκονται κάπου στο ενδιάµεσο και η δεξιοτεχνία και τεχνική αντιστάθµιζαν πολλές φορές στο παρελθόν τις πιό περιορισµένες φυσιολογικές δυνατότητες των αθλητών. Στο ποδόσφαιρο οι απαιτήσεις για µεγαλύτερη αγωνιστική περίοδο, συχνότητα αγώνων και αναζήτηση παικτών µε ποικίλες δυνατότητες δηµιούργησαν την ανάγκη επιτάχυνσης του ρυθµού αγώνα, γεγονός που αναγκάζει και τους προπονητές να αναζητούν παίκτες µε µεγαλύτερες φυσιολογικές δυνατότητες και τρόπο βελτίωσης της ήδη υπάρχουσας φυσικής
τους κατάστασης. Οι δυνατότητες για βελτίωση των αθλητών αυτών στην αερόβια, αναερόβια ικανότητα και στη µυϊκή δύναµη και ισχύ είναι πολύ µεγάλες γιατί πολλοί αθλητές δεν έχουν προπονηθεί ποτέ κατάλληλα γι αυτό. Η ικανότητα για γρήγορη εκρηκτική δύναµη διαφοροποιεί τους παίκτες µεταξύ τους. αλλά το επίπεδο της µυϊκής δύναµης που απαιτείται δεν είναι σαφές. Πόσο πολύ δύναµη είναι αρκετή για να επηρεάσει την δυνατότητα λακτίσµατος; Ωστόσο είναι γεγονός ότι η µυϊκή δύναµη των κάτω άκρων ενισχύει την αυτοπεποίθηση του παίκτη και την δυνατότητά του να αποφύγει έναν τραυµατισµό, γεγονός σηµαντικό, ώστε να µην παραµελείται η ενδυνάµωσή τους. Η διατροφή του αθλητή συχνά είναι ανεπαρκής, ιδιαίτερα όταν δηµιουργούνται αυξηµένες ενεργειακές ανάγκες. Πολλές φορές η διατροφή των παικτών υπολείπεται σε υδατάνθρακες, όµως η σηµασία τους ως πηγή ενέργειας είναι καθοριστική, ιδιαίτερα όταν αυξάνουν ο ρυθµός και η συχνότητα των αγώνων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σήµερα το δίληµµα σε ένα προπονητή είναι να κατορθώσει να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση των παικτών του, µέσω των οργανωµένων προπονητικών προγραµµάτων, χωρίς να θυσιάζει την ικανότητα των παικτών του για συνεχόµενη αθλητική απόδοση από παιχνίδι σε παιχνίδι, ή να παραµελεί την προπόνηση τεχνικής, η οποία προσδίδει στο άθληµα τη θεαµατικότητά του. Η βελτίωση της φυσικής κατάστασης όλης της οµάδας θα βοηθήσει την αγωνιστική της απόδοση, µόνον όταν παράλληλα βελτιώνεται η δεξιοτεχνία των παικτών µε τη µπάλα και η αίσθηση που διαθέτουν στον αγώνα, δηλαδή να γνωρίζουν ανά πάσα στιγµή που βρίσκονται σε σχέση µε τους άλλους συµπαίκτες και αντιπάλους τους, ώστε να µπορούν να προβλέπουν την επόµενη φάση και να τοποθετούνται κατάλληλα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ποδόσφαιρο Σάλας - EΠΟ. Ηλεκτρονική ιστοσελίδα της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Οµοσπονδίας. www.epo.gr. Ekblom B. Applied Physiology of Soccer. Sports Medicine 3: 50-60, 1986. Faina M., Gallozzi C., Lupo S., Colli R., Sassi R. et al. Definition of the Physiological Profile of the Soccer Player. In Reilly et al. (Eds) Science and Football, E & F. N. Spon. London,. pp. 158-163, 1988. Foss ML & Keteyjan S. Τhe Physiological Basiw of Exercises & Sports. 6 th Edition, 1998. Narici MV., Sirtori MD., Mognani P. Maximal Ball Velocity and Peak Torques of hip Flexors and knee Extensor muscles. In Reilly et al. (Eds) Science and Football, E & F. N. Spon. London, pp. 429-433, 1988. Oberg B., Ekstrand J., Moller M., Gilliquist J. Muscle strength and flexibility in different positions of soccer players. International J. of Sport Medicine 5: 213-216, 1984.
Reilly T. Energetics of High Intensity Exercise (Soccer) with Particular Reference to Fatigue. Journal of Sports Sciences, Vol. 15, Issue 3, pp. 257-263, May 1997, Trolle M., Aagaard P., Simonsen EB., Klausen K., Bangsbo J. Effects of strength training on kicking performance in soccer. In Reilly et al. (Eds) Science and Football, E & F. N. Spon. London, pp. 95-97,1993. Τα κείµενα, τα στοιχεία και οι πληροφορίες του περιοδικού (newsletter) προσφέρονται µόνο για ενηµέρωση και προσωπική χρήση των αναγνωστών του και αποτελούν πνευµατική ιδιοκτησία της εταιρίας και των συγγραφέων τους. Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, αναδιανοµή, ανατύπωση και καθ' οποιονδήποτε τρόπο εκµετάλλευση των κειµένων, των πληροφοριών και των στοιχείων του περιοδικού (newsletter). Οι πληροφορίες και τα στοιχεία του περιοδικού εκφράζουν τις προσωπικές απόψεις των συγγραφέων, δεν αποτελούν υπόδειξη ιατρικής αγωγής ή θεραπείας και δεν υποκαθιστούν την επαγγελµατική ιατρική συµβουλή. Η επιλογή και χρήση των στοιχείων και των πληροφοριών του περιοδικού και τα εξ' αυτής αποτελέσµατα, γίνεται µε αποκλειστική ευθύνη του αναγνώστη. Η εταιρία SCIENCE TECHNOLOGIES, ο εκδότης και ο επιστηµονικός υπεύθυνος του Newsletter δεν φέρουν καµία οικονοµική ή ηθική ευθύνη για τα γραφόµενα ή για τις επιπτώσεις από τα γραφόµενα στο έντυπο αυτό. Οι συγγραφείς φέρουν την πλήρη ευθύνη των γραφόµενων στα κείµενά τους και η υποβολή κειµένων προς δηµοσίευση στο Newsletter σηµ αίνει ταυτόχρονη αποδοχή των παραπάνω όρων. Η ανάγνωση των κειµένων συνεπάγεται την αποδοχή των παραπάνω όρων. Copyright 2007-2008 Science Technologies - All Rights Reserved