9th Panhellenic Conference on Alzheimer's Disease and 1st Mediterranean on Neurodegenerative Diseases Θεραπευτικό πρόγραμμα «Ασκήσεις Λόγου» ΜΑΡΙΑ ΒΑΣΙΛΟΓΛΟΥ, ΜΑΡΚΟΥ ΝΕΦΕΛΗ Dr ΚΟΥΝΤΗ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ Prof. ΤΣΟΛΑΚΗ ΜΑΓΔΑ
ΛΟΓΟΣ Η λειτουργία του λόγου αποτελεί αντικείμενο μελέτης από την αρχή της ζωής του ανθρώπου Εντούτοις στην Τρίτη ηλικία δεν έχει μελετηθεί εκτενώς
ΛΟΓΟΣ Ωστόσο έρευνες καταδεικνύουν μια φθίνουσα πορεία της επεξεργασίας του λόγου στους ηλικιωμένους (Cohen & Faulkner,1986 Meyer & Rice, 1981)
ΛΟΓΟΣ Η σπουδαιότητα της μελέτης του φυσιολογικού λόγου στην Τρίτη ηλικία έγκειται στην άμεση σχέση της με την κλινική μελέτη του λόγου κατά την ύπαρξη κάποιας παθολογίας
ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΑΝΟΙΑ Η άνοια σχετίζεται με τη φθίνουσα πορεία των νοητικών ικανοτήτων (κυρίως της μνήμης) μεταξύ των οποίων είναι και ο λόγος
ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΑΝΟΙΑ Η σκέψη και ο λόγος είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένα ώστε όταν η σκέψη και τα επιμέρους συστήματά της είναι διαταραγμένα, τότε και η λειτουργία του λόγου είναι εξίσου προβληματική
ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ύπαρξη διαταραχών λόγου που ξεκινούν στην ΗΝΔ και κατόπιν εξελίσσονται στην άνοια (AD) Σχεδιασμός πιλοτικού θεραπευτικού νοητικού Προγράμματος Ασκήσεων λόγου
ΣΤΟΧΟΣ Πρωταρχικός στόχος είναι η καλλιέργεια συγκεκριμένων γλωσσικών ικανοτήτων και κατ επέκταση η επιβράδυνση της εξέλιξης γλωσσικών ελλειμμάτων ή ακόμη και η βελτίωσή τους
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ Άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών ΗΝΔ και ήπια άνοια τύπου Alzheimer Εκπαίδευση 6 έτη και άνω Επαρκείς Αισθητηριακές ικανότητες (όραση, ακοή)
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ Προοδευτική Ρέουσα Αφασία Εγκεφαλικά επεισόδια με διαταραχές λόγου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Προφορικές ασκήσεις λόγου ομαδικά Γραπτές ασκήσεις λόγου ατομικά σε ομάδα Ομάδα 5-10 ατόμων Ψυχολόγος= Συντονισμός, παροχή ενίσχυσης και βοήθειας όταν κρίνεται απαραίτητη, διδασκαλία στρατηγικών
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Συχνότητα: 2 φορές εβδομαδιαίως Διάρκεια: 1 ώρα ανά συνεδρία Ολοκλήρωση σε 6 μήνες 48 συνεδρίες Πριν και μετά το πρόγραμμα πλήρης ΝΨΕ με επιμέρους δοκιμασίες λόγου
ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ MMSE, FRSSD, NPI GDS, FUCAS, TEA ΔΠΝ, ΧΣΑ, RAVLT ROCFT, RBMT, TRAIL B, Αντίληψη Άγχους, BAI, BDI ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΛΟΓΟΥ BOSTON NAMING RYRAMIDS BDAE (Αφηγηματική γραφή, Επανάληψη, Φωνητική συσχέτιση, Κατανόηση προτάσεων, Αντιστοίχηση λέξεωνεικόνων, Εντολές
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 3 επίπεδα δυσκολίας Ποσοστιαία αξιολόγηση στην 1 η συνεδρία και την 24 η Αλλαγή επιπέδου σε 100% επιτυχία
ΑΣΚΗΣΕΙΣ Κάθε συνεδρία αποτελείται από 10 ασκήσεις που έχουν χωριστεί σε: 3 ασκήσεις σημασιολογικής κατανόησης 3 ασκήσεις σημασιολογικής παραγωγής 4 φωνημικής παραγωγής λόγου
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Σημασιολογική κατανόηση Βάλε τις λέξεις στη σωστή σειρά για να σχηματιστούν οι προτάσεις πολύ τα Αγαπώ μου παιδιά Αντιστοίχισε την κάθε εικόνα με μία από τις 2 λέξεις. Σβήσε τη λέξη που δεν ταιριάζει Ο ουρανός είναι τραχύς και γαλάζιος
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Σημασιολογική παραγωγή Γράψτε 2 αντικείμενα/ εργαλεία που χρησιμοποιεί ο καθένας από τους παρακάτω: π.χ ο γιατρός Βρείτε στις παρακάτω προτάσεις, τη λέξη που λείπει και η οποία είναι αντίθετο μιας λέξης που ήδη υπάρχει. Από τα ψηλά που ήμουν, ξαφνικά έπεσα στα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Φωνημική παραγωγή λόγου 1. Φτιάξε τουλάχιστον 10 λέξεις χρησιμοποιώντας όσα γράμματα θέλεις από τα παρακάτω. Ι Τ Ρ Υ Π Α Ν Ο Σ Γ 2. Βάλε τα γράμματα στη σωστή σειρά για να σχηματιστούν σωστά τα ζώα. Λοςκύ, Άλγοο, Τηςγρί 3. Βρες 5 λέξεις που να αρχίζουν από Κα-
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΗΝΔ Οι Γραπτές Ασκήσεις λόγου στην ΗΝΔ ωφέλησαν περισσότερο από τις προφορικές Η βελτίωση των γλωσσικών ικανοτήτων γενικεύθηκε στις ικανότητες: 1. Εκτελεστικής λειτουργίας 2. Σημασιολογικής μνήμης 3. Καθημερινής λειτουργικότητας
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΟΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Βελτίωση σε: Ταχύτητα αντίδρασης σε έργο προσοχής με φορτίο εργαζόμενης μνήμης Επιδείνωση σε: Επιλεκτική προσοχή Λεκτική μνήμη Σταθερότητα στις υπόλοιπες λειτουργίες για 6 μήνες
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΟΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Βελτίωση σε: Επιλεκτική προσοχή Λεκτική μνήμη Σημασιολογική μνήμη
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΝΟΙΑ Αξιοσημείωτο η ομάδα των προφορικών είχε χαμηλή εκπαίδευση(μ.ο=6) σε σχέση με την ομάδα των γραπτών (Μ.Ο.=13) Εντούτοις η προφορική ομάδα της άνοιας πήγε καλύτερα από την γραπτή
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Στην ΗΝΔ συστήνονται οι γραπτές ασκήσεις λόγου Στην Ήπια Άνοια οι προφορικές ασκήσεις λόγου
«Τα λόγια είναι οι άνεμοι της ψυχής.» Πυθαγόρας
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ