Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Σχετικά έγγραφα
Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Λυμένες ασκήσεις στα πλαίσια του μαθήματος «Διοίκηση Εφοδιαστικής Αλυσίδας»

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας ΙΙ

Επιχειρησιακή Έρευνα I

ΑΚΕΡΑΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Γραμμικός Προγραμματισμός

Μοντελοποίησης και Βελτιστοποίηση Εφοδιαστικών Αλυσίδων 7 Ο εξάμηνο

2. ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Εισαγωγή στον Γραμμικό Προγραμματισμό

Εισαγωγή στο Γραμμικό Προγραμματισμό. Χειμερινό Εξάμηνο

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Επιχειρησιακή Έρευνα I

Εισαγωγή στο Γραμμικό Προγραμματισμό

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Επισκόπηση μοντέλων λήψης αποφάσεων Τεχνικές Μαθηματικού Προγραμματισμού

Μοντέλα Διανομής και Δικτύων

Το Πρόβλημα Μεταφοράς

2 η ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΚΕΡΑΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Συστήματα Παραγωγής ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

Επιχειρησιακή Έρευνα I

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Case 12: Προγραμματισμός Παραγωγής της «Tires CO» ΣΕΝΑΡΙΟ (1)

Βασική Εφικτή Λύση. Βασική Εφικτή Λύση

Επιχειρησιακή Έρευνα

Λήψη αποφάσεων υπό αβεβαιότητα. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο

Εισαγωγή στο Γραμμικό Προγραμματισμό

Κεφάλαιο 4ο: Δικτυωτή Ανάλυση

Ποσοτικές Μέθοδοι στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ι Σύνολο- Περιεχόμενο Μαθήματος

Εισαγωγή στο Γραμμικό Προγραμματισμό. Χειμερινό Εξάμηνο

Case 10: Ανάλυση Νεκρού Σημείου (Break Even Analysis) με περιορισμούς ΣΕΝΑΡΙΟ

Ποσοτικές Μέθοδοι στη Διοίκηση Έργων (Y100)

Προβλήματα Μεταφορών (Transportation)

ΣΥΣΤHΜΑΤΑ ΑΠΟΦAΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓH

Βασίλειος Μαχαιράς Πολιτικός Μηχανικός Ph.D.

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΘΗΚΕΣ Ζ1 Ζ2 Ζ3 Δ1 1,800 2,100 1,600 Δ2 1, Δ3 1, ,200

Μοντελοποίηση προβληµάτων

Επιχειρησιακή Έρευνα I

Μοντελοποίηση και Τεχνικοοικονομική Ανάλυση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Βιοκαυσίμων

ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ (Γ.Π.).) (LINEAR PROGRAMMING)

Ποσοτικές Μέθοδοι στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΙΙ Σύνολο- Περιεχόμενο Μαθήματος

Κεφάλαιο 4: Επιλογή σημείου παραγωγής

Επιχειρησιακή Έρευνα I

ιοίκηση Λειτουργιών και Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Κεφάλαιο 4: Επιλογή σημείου παραγωγής

Fermat, 1638, Newton Euler, Lagrange, 1807

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΕ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Παραλλαγές του Προβλήματος Μεταφοράς Το Πρόβλημα Μεταφόρτωσης και το Πρόβλημα Αναθέσεων Γεωργία Φουτσιτζή ΤΕΙ Ηπείρου Επιχειρησιακή Έρευνα

Ποσοτικές Μέθοδοι στη Διοίκηση Έργων (Y100) Διάλεξη #2 Παραδείγματα Μοντελοποίησης Γραμμικού Προγραμματισμού

Το µαθηµατικό µοντέλο του Υδρονοµέα

ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ SIMPLEX, διαλ. 3. Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης 29/4/2017

Διαχείριση Εφοδιαστική Αλυσίδας. ΤΕΙ Κρήτης / Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

Γραφική Λύση & Πρότυπη Μορφή Μαθηματικού Μοντέλου

Case 02: Προγραµµατισµός Προϊόντων «MODA A.E.» ΣΕΝΑΡΙΟ (Product Mix)

Γραμμικός Προγραμματισμός

Επιχειρησιακή Έρευνα I

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ (1)

Λήψη αποφάσεων υπό αβεβαιότητα

ΤΕΙ Χαλκίδας Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

ΑΚΕΡΑΙΟΣ ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Επιχειρησιακή έρευνα (ασκήσεις)

Λήψη αποφάσεων υπό αβεβαιότητα

Στοχαστικές Στρατηγικές

Προβλήµατα Μεταφορών (Transportation)

Asset & Liability Management Διάλεξη 3

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ I ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Πρόβλημα Μεταφοράς. Γεωργία Φουτσιτζή ΤΕΙ Ηπείρου Επιχειρησιακή Έρευνα

max c 1 x 1 + c 2 x c n x n υπό a 11 x 1 + a 12 x a 1n x n b 1 a 21 x 1 + a 22 x a 2n x n b 2 a m1 x 1 + a m2 x a mn x n b m

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

3. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ( Transportation )

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

Θεωρία Παιγνίων και Αποφάσεων. Ενότητα 5: Εύρεση σημείων ισορροπίας σε παίγνια μηδενικού αθροίσματος. Ε. Μαρκάκης. Επικ. Καθηγητής

3.12 Το Πρόβλημα της Μεταφοράς

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ SIMPLEX

Επιχειρησιακή Έρευνα

ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

z = c 1 x 1 + c 2 x c n x n

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΣΥΣΤHΜΑΤΑ ΑΠΟΦAΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓH

Μέθοδοι Βελτιστοποίησης

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

1. ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Πρόβληµα Μεταφοράς ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ. Επιχειρησιακή Έρευνα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΈΡΕΥΝΑ ΣΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΥ

Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Δυϊκότητα. Γκόγκος Χρήστος ΤΕΙ Ηπείρου Επιχειρησιακή Έρευνα. τελευταία ενημέρωση: 1/12/2016

Θεωρία Δυαδικότητας ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ. Η παρουσίαση προετοιμάστηκε από τον Ν.Α. Παναγιώτου. Επιχειρησιακή Έρευνα

Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Ενότητα 7: Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Επιχειρηµατικές δραστηριότητες και εξέλιξη της εφοδιαστικής αλυσίδας

Περιεχόμενα Πρόλογος 5ης αναθεωρημένης έκδοσης ΚΕΦΆΛΆΙΟ 1 Ο ρόλος της επιχειρησιακής έρευνας στη λήψη αποφάσεων ΚΕΦΆΛΆΙΟ 2.

Μ Α Θ Η Μ Α Τ Ι Κ Ο Σ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Ι Σ Μ Ο Σ

Γραμμικός Προγραμματισμός

Μοντέλα Διαχείρισης Αποθεμάτων

Η γραφική μέθοδος επίλυσης προβλημάτων Γραμμικού Προγραμματισμού

Πολυκριτηριακός Γραμμικός Προγραμματισμός. Συστήματα Αποφάσεων Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης

Ανάλυση ευαισθησίας. Γκόγκος Χρήστος- Γεωργία Φουτσιτζή ΤΕΙ Ηπείρου Επιχειρησιακή Έρευνα. Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ

Case 09: Επιλογή Διαφημιστικών Μέσων ΙI ΣΕΝΑΡΙΟ (1)

ΑΚΕΡΑΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ. Κεφάλαιο 3 Μορφοποίηση Προβλημάτων Ακέραιου Προγραμματισμού

3.7 Παραδείγματα Μεθόδου Simplex

Transcript:

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας 10 η Διάλεξη: Σχεδιασμός Δικτύων Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Network Design) 2018 Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού, Παραγωγής και Λειτουργιών

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 2

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 3

Τι είναι ένα δίκτυο εφοδιαστικής αλυσίδας; Οι εφοδιαστικές αλυσίδες είναι στην πραγματικότητα δίκτυα Τα δίκτυα είναι συνδυασμός κόμβων (π.χ. εργοστάσια, αποθήκες) και ακμών (π.χ. οδικών, σιδηροδρομικών αρτηριών) Κάθε ακμή συνδέει δυο κόμβους (π.χ.η εθνική οδός Αθήνας-Λαμίας συνδέει τα εργοστάσια της Αθήνας με τις αποθήκες της Λαμίας) Σε ένα δίκτυο υπάρχει ροή μέσω των ακμών (π.χ. ροή μεταφερόμεων προϊόντων) Ο κάθε κόμβος έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (π.χ. γεωγραφική θέση, κόστος εγκατάστασης, αριθμό εργαζομένων) Η κάθε ακμή έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (π.χ. κόστος καυσίμου/ χλμ, χρόνο/χλμ, εκπομπές/χλμ) 4

Σχεδιασμός δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Πως πρέπει τα προϊόντα να κινούνται μέσα σε ένα δίκτυο εφοδιαστικής αλυσίδας; O σχεδιασμός δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας περιλαμβάνει όλες εκείνες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με τις διαδικασίες: Προμήθειας: επιλογή προμηθευτών, πρώτων υλών, καθορισμός προμηθευτικού κύκλου κ.α. Παραγωγής: προγραμματισμός παραγωγής, προγραμματισμός ανθρωπίνων πόρων, προσδιορισμός νέων εγκαταστάσεων, επιλογή υπεργολάβων κ.α. Αποθήκευσης: καθορισμός επιπέδου αποθέματος, προσδιορισμός νέων εγκαταστάσεων, επιλογή υπεργολάβων κ.α. Μεταφοράς πρώτων υλών/υλικών: καθορισμός τρόπου και μέσου μεταφοράς (π.χ. οδική, ακτοπλοϊκή μεταφορά), επιλογή χρονικής περίοδου μεταφοράς, επιλογή διαμετακομιστικών κέντρων κ.α. Μεταφοράς και διανομής τελικών προϊόντων: καθορισμός τρόπου και μέσου μεταφοράς (π.χ. ποδήλατο, φορτηγά περιορισμένης χωρητικότητας, καθορισμός σειράς εξυπηρέτησης των πελατών, επιλογή αστικού εμπορευματικού κέντρου κ.α. 5

Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο σχεδιασμός δικτύων; Αποτελέι μοχλό επίτευξης αριστείας στη διαχείριση πολύπλοκων εφοδιαστικών αλυσιδών Παγκoσμίου φήμης εταιρίες έχουν αναπτύξει εφοδιαστικές αλυσίδες, με πληθώρα προμηθευτών, εργοστασίων, κέντρων διανομής, αποθηκών, επιχειρηματικών εταίρων και πελατών σε πολλές και διαφορετικές χώρες Η μεγάλη ποικιλία των προϊόντων και η πολλαπλότητα των καναλιών διανομής αυξάνουν την πολυπλοκότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας Ernst & Young, 2012 Στοχεύοντας στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας, οι εταιρίες προσπαθούν να βελτιστοποιήσουν τα δίκτυα εφοδιαστικής αλυσίδας IBM, 2009 Αποτελέσματα σύγχρονων ερευνών αναδεικνύουν ως ισχυρότατο μοχλό αντιμετώπισης της πολυπλοκότητας, την βελτιστοποίηση του παγκόσμιου δικτύου της επιχείρησης Ernst & Young, 2013 6

Γιατί είναι τόσο πολύπλοκος ο σχεδιαμός δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας; Ύπαρξη πληθώρας επιλογών και αντικρουώμενων στόχων/ συμφερόντων Καθορισμός στόχου (π.χ. κόστος, χρόνος, ρίσκο) Επιλογή γεωγραφικής τοποθεσίας εγκαταστάσεων και μέγεθος/ είδος εγκαταστάσεων Επιλογή τρόπου μεταφοράς μεταξύ των εγκαταστάσεων Καθορισμός αριθμού και είδους εργαζομένων Επιλογή προμηθευτή Καθορισμός επιπέδου παραγωγής, επιπέδου αποθέματος, επιπέδου μεταφοράς Καθορισμός συνεργασίας μεταξύ των οντοτήτων κ.α. Δεν υπάρχει ένα ιδανικό δίκτυο εφοδιαστικής αλυσίδας ακόμα και μέσα στην ίδια επιχείρηση (εξαρτάται από δίαφορα άλλα χαρακτηριστικά όπως το είδος του πελάτη, του προϊόντος, τη χρονική στιγμή, τον χρονικό ορίζοντα, το είδος της ζήτησης, την αγορά κ.α.) 7

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 8

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Α. Περιγραφή του προβλήματος Β. Μοντελοποίηση του προβήματος Γ. Επίλυση του προβλήματος Δ. Ανάλυση και εφαρμογή της λύσης 9

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Α. Περιγραφή του προβλήματος Καθορισμός του στόχου/ων Δηλαδή ο ορισμός του προβλήματος Καθορισμός αποφάσεων Καθορισμός περιορισμών Καθορισμός παραμέτρων 10

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Α. Περιγραφή του προβλήματος Καθορισμός του στόχου/ων Καθορισμός αποφάσεων Καθορισμός περιορισμών Ελαχιστοποίηση κόστους (π.χ. $,, ) Ελαχιστοποίηση χρόνου (π.χ. Ώρες, μέρες, βδομάδες, μήνες) Ελαχιστοποίηση περιβαλλοντικών ρύπων (π.χ. CO2, NOx) Μεγιστοποίηση θέσεων εργασίας (π.χ. Πλήθος θέσεων εργασίας) Μεγιστοποίηση κέρδους (π.χ. $,, ) Συνδυασμός των παραπάνω στόχων κ.α. Καθορισμός παραμέτρων 11

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Α. Περιγραφή του προβλήματος Καθορισμός του στόχου/ων Καθορισμός αποφάσεων Καθορισμός περιορισμών Καθορισμός παραμέτρων Εάν και που ιδρύονται νέες εγκαταστάσεις (π.χ. εργοστάσια/ αποθήκες/ κέντρα διανομής/ καταστήματα/ σταθμοί μεταφόρτωσης) και τι δυναμικότητας; Ποια από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις σταματούν τη λειτουργία τους; Εάν και κατά πόσο επεκτείνονται/ συρρικνώνονται οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις Ποιος είναι ο κατάλληλος αριθμός εργαζομένων; Ποιοι είναι οι καταλληλότεροι συνεργάτες (π.χ. προμηθευτές); Ποιοι είναι οι καταλληλότεροι υπεργολάβο; Ποια μέσα μεταφοράς θα πρέπει να επιλεγούν συμπεριλαμβανομένων των συνδυασμένων μεταφορών, και σε ποιο επίπεδο; Ποιο κανάλι διανομής θα πρέπει να ακολουθεί; κ.α. 12

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Α. Περιγραφή του προβλήματος Καθορισμός του στόχου/ων Καθορισμός αποφάσεων Καθορισμός περιορισμών Καθορισμός παραμέτρων Περιορισμοί κάλυψης ζήτησης (π.χ. Η ζήτηση των πελατών πρέπει να ικανοποιηθεί) Περιορισμοί δυναμικότητας εγκαταστάσεων (π.χ. Μία αποθήκη δεν μπορεί να αποθηκεύσει πάνω απο μία συγκεκριμένη ποσότητα προϊόντων) Περιορισμοί αποθέματοποίσης (π.χ. Μία αποθήκη θα πρέπει να έχει τουλάχιστον μια συγκεκριμένη ποσότητα προϊόντων) Χρονικοί περιορισμοί (π.χ. Ένας πελάτης πρέπει να εξυπηρετηθεί σε λιγότερο από 2 μέρες από την στιγμή που θα ζητήσει το προϊόν) Γεωγραφικοί περιορισμοί (π.χ. Ένας πελάτης στην Ασία μπορεί να εξυπηρετηθεί μόνο από ασιατικά εργοαστάσια) Περιορισμοί νομοθεσίας (π.χ. Ένα εργοστάσιο στην Γερμανία δεν μπορεί να εκπέμπει ρύπους πάνω από μία συγκεκριμένη ποσότητα) Περιορισμοί εύρους τιμών των μεταβλητών απόφασης (π.χ. Αν μία μεταβητή λαμβάνει ακέραιες τιμές, συνεχής τιμές, δυαδικές τιμές) κ.α. 13

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Α. Περιγραφή του προβλήματος Καθορισμός του στόχου/ων Καθορισμός αποφάσεων Γεωγραφικές θέσεις εγκαταστάσεων (π.χ. Θέσεις εργοστασίων, αποθηκών κέντρων διανομής, διαμετακομιστηκών κέντρων, πελατών) Δυναμικότητα των εγκατάστασεων (π.χ. Χωριτικότητα αποθηκευτικού χώρου, δυναμικότητα εργοσασίου) Ζήτηση πελατών (π.χ. Μονάδες προϊόντος ανά εξάμηνο) Είδος και οικογένειες προϊόντων Καθορισμός περιορισμών Ανθρώπινο δυναμικό (π.χ. αριθμός και είδος εργαζομένων), Διαθέσιμο δίκτυο μεταφοράς (π.χ. οδικό, σιδηροδρομικό, κ.α.) Χρονικές περίοδοι (π.χ. Έτη, μήνες) Καθορισμός παραμέτρων Κόστος μεταφοράς (π.χ. $,, ) Περιβαλλοντικό κόστος κατά την παραγωγή ενός προϊόντος (π.χ. CO2/ μονάδα προϊόντος) κ.α. 14

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Β. Μοντελοποίηση του προβήματος Δηλαδή η περιγραφή του προβλήματος με μαθηματικές εξισώσεις Καθορισμός του στόχου/ων Μοντελοποίηση της αντικειμενικής συνάρτησης Καθορισμός αποφάσεων Μοντελοποίηση των μεταβλητών απόφασης Καθορισμός περιορισμών Μοντελοποίηση των περιορισμών Καθορισμός παραμέτρων Μοντελοποίηση των παραμέτρων 15

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Β. Μοντελοποίηση του προβήματος Αντικειμενική συνάρτηση Μεταβλητές απόφασης Αντικειμενική συνάρτηση είναι μία μαθηματική συνάρτηση που περιγράφει τον στόχο του προβλήματος και είναι µια σχέση µεταξύ µιας ή περισσοτέρων µεταβλητών που ονοµάζονται µεταβλητές απόφασης Το πρόβλημα αφορά τον εντοπισμό τιμής της κάθε μεταβλητής απόφασης ώστε να επιτευχεί ο στόχος Η αντικειμενική συνάρτηση μπορεί να βρίσκεται σε 2 κατευθύνσεις: (α) Ελαχιστοποίηση (min) ή (β) Μεγιστοποίηση (max) Περιορισμοί Παράμετροι π.χ. Σε ένα πρόβλημα ελαχιστοποίησης κόστους παραγωγής ενός συνόλου εργοστασίων (I: σύνολο εργοστασίων) αναζητήσουμε έναν τρόπο έκφρασης του συνολικού κόστους παραγωγής σαν συνάρτηση των μεταβλητών απόφασης (π i : πλήθος προϊόντων που παράγονται στο εργοστάσιο i, i I) εκτιμώντας το κόστος ανά μονάδα προϊόντος σε κάθε εργοστάσιο που αποτελεί παράμετρο του προβλήματος (κ i : κόστος παραγωγής/ μονάδα προϊόντος σε κάθε εργοστάσιοi i, i I ) Αντικειμενική συνάρτηση: min i I κ i π i Παράμετροι Μεταβλητές απόφασης 16

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Β. Μοντελοποίηση του προβήματος Αντικειμενική συνάρτηση Οι εναλλακτικές επιλογές του προβλήματος ονομάζονται μεταβλητές απόφασης Η τιµή τους είναι το αποτέλεσµα της επίλυσης του προβλήµατος Οι μεταβλητές απόφασης μπορεί να είναι: Μεταβλητές απόφασης Περιορισμοί (α) Διακριτές που μπορούν να πάρουν ακέραιες τιμές. π.χ. Σε ένα πρόβλημα ελαχιστοποίησης κόστους παραγωγής ενός συνόλου εργοστασίων: α i 0, 1 : Παίρνει την τιμή 0 αν δεν ανοίγει το εργοστάσιο i αλλιώς παίρνει την τιμή 1 (β) Συνεχείς που μπορούν να να πάρουν όλες τις τιμές ενός διαστήματος πραγματικών αριθμών. π.χ. Σε ένα πρόβλημα ελαχιστοποίησης κόστους παραγωγής ενός συνόλου εργοστασίων: Παράμετροι π i : Η ποσότητα των προϊόντων που παράγονται σε ένα εργοστάσιοi, i I 17

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Β. Μοντελοποίηση του προβήματος Αντικειμενική συνάρτηση Μεταβλητές απόφασης Περιορισμοί Ο αντικειμενικός στόχος θα πρέπει να επιτευχθεί κάτω από ορισμένες συνθήκες λειτουργίας/ όρια του προβλήματος Οι εξισώσεις (ισότητες και ανισότητες) που προσδιορίζουν αυτά τα όρια ονομάζονται περιορισμοί π.χ. Σε ένα πρόβλημα ελαχιστοποίησης κόστους παραγωγής ενός συνόλου εργοστασίων ένα είδος περιορισμού μπορεί να είναι οι περιορισμοί δυναμικότητας των εργοστασίων. Οι περιορισμοί δυναμικότητας των εργοστασίων απαγορεύουν η παραγόμενη ποσότητα προϊόντων του κάθε εργοστασίου (π i, i I) να ξεπερνα τη δυναμικότητα του εκάστοτε εργοστασίου Παράμετροι Περιορισμός δυναμικότητας εργοστασίων: Παράμετροι π i Δ i, i I Μεταβλητές απόφασης 18

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Β. Μοντελοποίηση του προβήματος Αντικειμενική συνάρτηση Μεταβλητές απόφασης Περιορισμοί Παράμετροι Οι τιμές των παραμέτρων του προβλήµατος θεωρούνται δεδομένα του προβλήματος (γνωστές τιμές του προβλήματος) Όσο πιο ακριβείς οι τιμές των παραμέτρων και όσο μικρότερη η πιθανότητα να μεταβηθούν λόγω εξωγενών παραγόντων τόσο λιγότερη ευαίσθητη είναι η βέλτιστη λύση του προβλήματος (δηλαδή οι τιμές των μεταβητών αποφασης) π.χ. Σε ένα πρόβλημα ελαχιστοποίησης κόστους παραγωγής ενός συνόλου εργοστασίων, παράμετροι μπορεί να είναι: (α) η δυναμικότητα των εργοστασίων δηλαδή ο μέγιστος αριθμός προϊόντων που μπορεί να παράξει το κάθε ένα εργοστάσιο (Δ i, i I) (β) το κόστος παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος σε κάθε εργοστάσιο (κ i, i I) 19

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Γ. Επίλυση του προβλήματος Για την επίλυση των προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας (δηλαδή τον προσδιορισμό των τιμών των μεταβλητών απόφασης του προβλήματος) χρησιμοποιούνται διάφορα εργαλεία με κύριο σκοπό τον προγραμματισμό των σχετικών μαθηματικών μοντέλων σε Η/Υ μέσω κάποιας γλώσσας ή εφαρμογής όπως: Λογιστικό πακέτο Microsoft Excel: Διαθέτει ειδικά εργαλεία επίλυσης (π.χ. Excel solver) για προβλήματα γραμμικού προγραμματισμού Προγραμματιστικό περιβάλλον MATLAB: Διαθέτει ειδικές εντολές/συναρτήσεις για την επίλυση μαθηματικών μοντελων καθώς και ειδικές εργαλειοθήκες (toolbox) για προβλήματα βελτιστοποίησης Γλώσσες προγραμματισμού (π.χ.: Fortran, C, Java, Python κ.α.) 20

Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Δ. Ανάλυση και εφαρμογή της λύσης: Το τελικό και πολύ σημαντικό βήμα του σχεδιασμού αποτελεί η ανάλυση της λύσης αναπτύσσοντας ένα εργαλείο λήψης αποφάσεων ικανό να υποστηρίξει τις αποφάσεις των ενδιαφερόµενω µερών (stakeholders) που θα λάβουν την τελική απόφαση και θα εφαρμόσουν την λύση δηλαδη το καταλληλότερο δίκτυο. Η ανάλυση της λύσης μπορεί να πραγματοποιηθεί με: Eκτίμηση πιθανών αλλαγών στις παραμέτρους του προβλήματος: π.χ. αλλαγή της ζήτησης των πελατών, αλλαγή στους μισθούς των εργαζομένων (ανάλυση ευαισθησίας) Ποσοτικοποίηση και εκτίμηση της επίπτωσης των διαφορετικών επιλογών επαναπροσδιορίζοντας τις βασικές παραδοχες: π.χ. εκτίμηση τους κόστους του δικτύου μιας επιχείρησης εξετάζονται διαφορετικές στρατηγικές (φιλοπεριβαλλοντική στρατηγική) Εκτίμηση της αβεβαιότητας και πως μπορεί να επηρεάσει το δίκτυο: π.χ. είσοδος στην αγορά μιας νέας επιχείρησης/ ανταγωνιστή, πολιτική αστάθεια κ.α. Εύρεση της λύσης εκείνης που εξισορροπεί τους στόχους που έχουν καθοριστεί: π.χ. trade-off μεταξύ ρίσκου και κόστους 21

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 22

Πρόβλημα μεταφορας Γραφική απεικόνιση Περιγραφή - Στόχος προβλήματος Αποτελεί πρόβλημα γραμμικού προγραμματισμού (linear programming), το δημοφιλέστερο μοντέλο επιχειρησικής έρευνας που θεμελιώθηκε και επιλύθηκε για πρώτη φορά από τον Ρώσο μαθηματικό Dantzig το 1951 Προσδιορίζει την ποσότητα ενός προϊόντος που θα μεταφερθεί από κόμβους προσφοράς (π.χ. εργοστάσια) σε κόμβους ζήτησης (π.χ. πελάτες) με το ελάχιστο δυνατό κόστος (χρόνο, ρίσκο κ.α.) Δηλαδή προσδιορίζει ποιοι κόμβοι προσφοράς πρέπει να ικανοποιήσουν τους κόμβους ζήτησης ώστε να επιτευχθεί το μικρότερο κόστος Κόμβοι Προσφοράς (ποσότητα προσφοράς) A (50) B (20) Γ (30) Παράδειγμα προβλήματος (100) x11 (300) x12 (200) x21 (200) x22 (300) x31 (100) x32 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης (ποσότητα ζήτησης) Α (40) Β (10) ελάχιστο δυνατό κόστος=???? 23

Πρόβλημα μεταφορας Γραφική απεικόνιση λύσης Λύση προβλήματος Παράδειγμα λύσης προβλήματος Ο κόμβος προσφοράς Α, με συνολική δυναμικότητα = 50 μονάδες προϊόντος, θα πρέπει να στείλει 40 μονάδες προϊόντος στο κόμβο ζήτησης Α καλύπτοντας τη ζήτηση του που είναι 40 μονάδες προϊόντος με 100 κόστος μεταφοράς ανά μονάδα προϊόντος. Άρα το συνολικό κόστος μεταφοράς για να ικανοποιηθεί η ζήτηση του κόμβου ζήτησης Α= 100 x 40 = 4000 μονάδες κόστους Ο κόμβος προσφοράς Γ, με συνολική δυναμικότητα = 30 μονάδες προϊόντος, θα πρέπει να στείλει 10 μονάδες προϊόντος στο κόμβο ζήτησης Β καλύπτοντας τη ζήτηση του που είναι 10 μονάδες προϊόντος με 100 κόστος μεταφοράς ανά μονάδα προϊόντος. Άρα το συνολικό κόστος μεταφοράς για να ικανοποιηθεί η ζήτηση του κόμβου ζήτησης Β= 100 x 10 = 1000 μονάδες κόστους Κόμβοι Προσφοράς (ποσότητα προσφοράς) A (50) B (20) (100) 40 = 4000 (300) 0 (200) 0 (200) 0 (300) 0 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης (ποσότητα ζήτησης) Α (40) Β (10) Το ελάχιστο δυνατό κόστος του προβλήματος μεταφοράς ισούται με 4000 + 1000= 5000 μονάδες κόστους Γ (30) (100) 10 = 1000 ελάχιστο δυνατό κόστος=5000 24

Σύνολα, Παράμετροι και Μεταβλητές Μαθηματικό μοντέλο του προβλήματος μεταφοράς Παράδειγμα προβλήματος Σύνολα I: Το σύνολο των κόμβων προσφοράς, i I (π.χ. Τα εργοστάσια παραγωγής, I = {A, B, Γ}) J: Το σύνολο των κόμβων ζήτησης, j J (π.χ. Οι πελάτες, J = {A, B}) Παράμετροι Π i : Η διαθέσιμη ποσότητα του κόμβου προσφοράς i (π.χ. Η δυναμικότητα των εργοστασίων, Π i = {50, 20, 30}) Z j : Η ζητούμενη ποσότητα του κόμβου ζήτησης j (π.χ. Η ζήτηση των πελατών, Z j = {40, 10}) κ ij : Το κόστος μεταφοράς μιας μονάδας του προϊόντος από τον κόμβο i στον κόμβο j (π.χ. Το κόστος καυσίμου, κ ij ) Μεταβλητές απόφασης x ij : H Μεταφερόμενη ποσότητα από τον κόμβο i στον κόμβο j (π.χ. Ποσότητα προϊόντος, x ij ) Κόμβοι Προσφοράς-I (Π i : ποσότητα προσφοράς) A (50) B (20) Γ (30) (100) x11 (300) x12 (200) x21 (200) x22 (300) x31 (100) x32 Άκμή (κ ij : κόστος) Κόμβοι Ζήτησης-J (Z j : ποσότητα ζήτησης) 25 Α (40) Β (10) ελάχιστο δυνατό κόστος=????

Σύμβολα, Παράμετροι και Μεταβλητές Σύνολα I: Το σύνολο των κόμβων προσφοράς, i I (π.χ. Τα εργοστάσια παραγωγής, I = {A, B, Γ}) J: Το σύνολο των κόμβων ζήτησης, j J (π.χ. Οι πελάτες, J = {A, B}) Παράμετροι Π i : Η διαθέσιμη ποσότητα του κόμβου προσφοράς i (π.χ. Η δυναμικότητα των εργοστασίων, Π i = {50, 20, 30}) Z j : Η ζητούμενη ποσότητα του κόμβου ζήτησης j (π.χ. Η ζήτηση των πελατών, Z j = {40, 10}) κ ij : Το κόστος μεταφοράς μιας μονάδας του προϊόντος από τον κόμβο i στον κόμβο j (π.χ. Το κόστος καυσίμου, κ ij ) Μαθηματικό μοντέλο του προβλήματος μεταφοράς j J i I min x ij Π i, i I x ij Z j, Αντικειμενική συνάρτηση i I j J j J κ ij x ij Περιορισμοί Ελάχιστοποίσηση του συνολικού κόστους από τους κόμβους i στους j Περιορισμοί δυναμικότητας Εξασφαλίζουν ότι η μεταφερόμενη ποσότητα από κάθε κόμβο i προς όλους τους κόμβους j δεν πρέπει να υπερβαίνει τη διαθέσιμη ποσότητα του κόμβου προσφοράς i Περιορισμοί κάλυψης ζήτησης Εξασφαλίζουν ότι η μεταφερόμενη ποσότητα προς κάθε κόμβο j από όλους τους κόμβους i πρέπει να καλύπτει τη ζητούμενη ποσότητα του κόμβου ζήτησης j Μεταβλητές απόφασης x ij : H Μεταφερόμενη ποσότητα από τον κόμβο i στον κόμβο j (π.χ. Ποσότητα προϊόντος, x ij ) x ij 0, i I, j J Περιορισμοί μη αρνητικότητας Οι μεταβητές απόφασης x ij πρέπει να λαμβάνουν μηδενική η θετική τιμή 26

Απαιτέιται η εγκατάσταση του πρόσθετου Επίλυση ( Solver ) του Excel Ανάπτυξη του προβλήματος μεταφοράς σε λογιστικό φύλλο excel Ανάπτυξη προβλήματος σε excel Παράδειγμα προβλήματος Βήμα 1. Δημιουργία της αντικειμενικής συνάρτησης: i I j J κ ij x ij Κόμβοι Προσφοράς -I (Π i : ποσότητα προσφοράς) Άκμή (κ ij : κόστος) Κόμβοι Ζήτησης-J (Z j : ποσότητα ζήτησης) A (50) (100) x11 Βήμα 2. Δημιουργία περιορισμών δυναμικότητας: j J x ij Π i, i I B (20) (300) x12 (200) x21 Α (40) (200) x22 Βήμα 3. Δημιουργία περιορισμών κάλυψης ζήτησης: x ij Z j, i I j J Γ (30) (300) x31 (100) x32 Β (10) ελάχιστο δυνατό κόστος=???? 27

Επίλυση του προβλήματος μεταφοράς σε λογιστικό φύλλο excel Επίλυση προβλήματος σε excel Βήμα 1. Επιλογή από καρτελα Δεδομένα Επίλυση (Data Solver) Βήμα 2. Προσδιορισμός του κελιού που εμπεριέχει την αντικειμενική συνάρτηση και τον στόχο του μοντέλου (max/ min) Βήμα 3. Προσδιορισμός των κελιών που θα υποδείξουν τις τιμές των μεταβλητών απόφασης 28

Επίλυση του προβλήματος μεταφοράς σε λογιστικό φύλλο excel Επίλυση προβλήματος σε excel Βήμα 4. Προσδιορισμός των κελιών που εμπεριέχουν το αριστερό & δεξιό μέλος καθώς και την συνθήκη των περιοριρισμών Βήμα 5. Προσδιορισμός του εύρους των τιμών των μεταβλητών απόφασης (x ij 0, i I, j J) Βήμα 6. Προσδιορισμός της μεθόδου επίλυσης (π.χ. Simplex) και επιλογή Επίλησης (Solve) 29

Λύση του προβλήματος μεταφοράς σε λογιστικό φύλλο excel Λύση προβλήματος σε excel Παράδειγμα λύσης προβλήματος Οι τιμές των μεταβλητών απόφασης Η τιμή της αντικειμενικής συνάρτησης Κόμβοι Προσφοράς (ποσότητα προσφοράς) Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης (ποσότητα ζήτησης) A (50) (100) 40 = 4000 (300) 0 Α (40) B (20) (200) 0 (200) 0 (300) 0 Β (10) Γ (30) (100) 10 = 1000 ελάχιστο δυνατό κόστος=5000 30

Συνάρτηση επίλυσης του προβλήματος μεταφοράς σε προγραμματιστικό περιβάλλον Matlab Απαιτέιται η εγκατάσταση της εργαλειοθήκης Matlog Λύση προβλήματος σε matlab Παράδειγμα λύσης προβλήματος Οι τιμές των μεταβλητών απόφασης Η τιμή της αντικειμενικής συνάρτησης Κόμβοι Προσφοράς (ποσότητα προσφοράς) Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης (ποσότητα ζήτησης) Κοστος μεταφοράς Δυναμικότητα A (50) (100) 40 Ζήτηση (300) 0 Α (40) B (20) (200) 0 (200) 0 (300) 0 Β (10) Γ (30) (100) 10 ελάχιστο δυνατό κόστος=5000 31

Αξιολόγηση της λύσης Αξιολόγηση της λύσης του προβλήματος μεταφοράς Παράδειγμα λύσης προβλήματος Η λύση του μαθηματικού μοντέλου του προβλήματος μεταφοράς υπέδειξε ότι τα εργοστάσια Α και Γ θα πρέπει να στείλεουν 40 και 10 προιόντα αντίστοιχα στους πελάτες Α και Β με κόστος 4000 μονάδες Είναι όμώς το προτεινόμενο δίκτυο εύρωστο; Πόσο θα το επηρεάσει: o o o o o μια ενδεχόμενη αλλαγή στη ζήτηση των πελάτων η ύπαρξη ενός νέου πελάτη σε μία νεά περιοχή μια ενδεχόμενη αύξηση του κόστους καυσίμου μια πολιτική αστάθεια στην χώρα του εργοστασίου Α η είσοδας στην αγορά ενός νέου ανταγωνιστή κ.α. Μήπως πρέπει να ληφθούν υπόψιν και άλλες σημαντικές αποφάσεις κατά τον σχεδιασμό του δικτύου όπως: o ο καθορισμός του μέσου μεταφοράς (τρένο, αεροπλάνο) o η ίδρυση ενός νέου εργοστασίου o Η αποθήκευση των προϊόντων σε έναν ενδιάμεσο κόμβο Μήπως η μέιωση του κόστους δεν είναι ο μοναδικός στόχος κατά τον σχεδιασμό του συγκεκριμένου δικτύου; Κόμβοι Προσφοράς (ποσότητα προσφοράς) A (50) B (20) Γ (30) (100) 40 = 4000 Άκμή (κόστος) (100) 10 = 1000 Κόμβοι Ζήτησης (ποσότητα ζήτησης) 32 Α (40) Β (10) ελάχιστο δυνατό κόστος=5000

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 33

Πρόβλημα χωροθέτησης Γραφική απεικόνιση Περιγραφή - Στόχος προβλήματος Παράδειγμα προβλήματος Θεμελιώδες πρόβλημα χωροθέτησης είναι το πρόβλημα των p - μέσων (p -median problem) που δημιουργήθηκε το 1965 από τον Hakimi Κόμβοι Προσφοράς p =2 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης Στόχος του προβλήματος είναι να προσδιορίσει ποιοι από τους πιθανούς κόμβους προσφοράς (π.χ εργοστάσια) θα εξυπηρετήσουν εξολοκλήρου τους κόμβους ζήτησης (π.χ. πελάτες) με το ελάχιστο κόστος (π.χ. κόστος μεταφοράς). Ο επιθυμητός A (50) x11 αριθμός ενεργών κόμβων προσφοράς ( p ) είναι x1 προκαθορισμένος και αποτελεί παράμετρο του προβλήματος και όχι (200) x12 μεταβλητή απόφασης Α Ο μελετητής προσδιορίζει εξαρχής τον συνολικό αριθμό των κόμβων προσφοράς (π.χ. p =2) μεταξύ των πιθανών κόμβων (20) x21 προσφοράς (π.χ. Α,Β,Γ) που επιθυμεί να εξυπηρετήσουν B εξολοκλήρου τους κόμβους ζήτησης. Η επίλυση του προβλήματος προσδιορίζει ποιοι 2 από τους 3 πιθανούς κόμβους προσφοράς x2 (30) x22 θα επιλεγούν ώστε να επιτευχθεί το ελάχιστο κόστος Το κόστος μεταξύ των κόμβων προσφοράς και ζήτησης μπορεί να οριστεί ως: το κόστος μεταφοράς ανά προϊόν x τα (200) x31 Β μεταφερόμενα προϊόντα (ζήτηση). π.χ. Αν το κόστος ανά προϊόν μεταξύ του κόμβου προσφοράς Α και του κόμβου ζήτησης Α Γ (50) x32 ισούται με 2 και η ζήτηση του Α με 25 προϊόντα, τότε το κόστος μεταξύ τους ισούται με: 2 x 25= 50 x3 ελάχιστο δυνατό κόστος=???? 34

Πρόβλημα χωροθέτησης Γραφική απεικόνιση λύσης Λύση προβήματος Παράδειγμα λύσης προβλήματος Δεδομένου ότι ο επιθυμητός αριθμός των ενεργών κόμβων προσφοράς ισούται με 2 (p = 2), θα πρέπει να ενεργοποιηθούν Κόμβοι Προσφοράς p =2 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης ακριβώς 2 κόμβοι προσφοράς ώστε να ικανοποιήσουν τους κόμβους ζήτησης Ο κόμβος προσφοράς Β εξυπηρετεί τον κόμβο ζήτησης Α με το A (50) 0 ελάχιστο δυνατό κόστος (20 μονάδες κόστους). Οπότε ο κόμβος προσφοράς Β ενεργοποιείται (x2=1) και εξυπηρετεί (x21=1) το κόμβο ζήτησης Α Ο κόμβος προσφοράς Β ΔΕΝ μπορεί να εξυπηρετήσει τον κόμβο x1=0 (200) 0 Α ζήτησης Β παρόλου που εξασφαλίζει το ελάχιστο δυνατό κόστος (30 μονάδες κόστους) καθώς ο επιθυμητός αριθμός των ενεργών κόμβων προσφοράς ισούται με 2. Οπότε θα πρέπει να ενεργοποιηθεί ένας ακόμη κόμβος προσφοράς B x2=1 (20) 1 = 20 (30) 0 Ο κόμβος προσφοράς Γ ενεργοποιείται (x3=1) και εξυπηρετεί (x32=1) το κόμβο ζήτησης Β με το ελάχιστο δυνατό κόστος (50 μονάδες κόστους) (200) 0 Β Το ελάχιστο κόστος του προβλήματος χωροθέτησης ισούται με 20 + 50= 70 μονάδες κόστους Γ x3=1 (50) 1 = 50 ελάχιστο δυνατό κόστος=70 35

Μαθηματικό μοντέλο του προβλήματος χωροθέτησης Σύνολα, Παράμετροι και Μεταβλητές Παράδειγμα προβλήματος Σύνολα Κόμβοι Προσφοράς p =2 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης I: Το σύνολο των πιθανών κόμβων προσφοράς, i I (π.χ. Τα εργοστάσια, I= {A, B, Γ}) J: Το σύνολο των κόμβων ζήτησης, j J (π.χ. Οι πελατες, J = {Α, Β}) A x1 (50) x11 Παράμετροι κ ij : Το κόστος μεταφοράς των προίόντων από τον (200) x12 Α κόμβο i στον κόμβο j p: ο επιθυμητός αριθμός ενεργών κόμβων προσφοράς B x2 (20) x21 (30) x22 Μεταβλητές απόφασης x ij : 1 αν ο κόμβος προσφοράς i εξυπηρετεί την κόμβο (200) x31 Β ζήτησης j, 0 διαφορετικά x i : 1 αν ο κόμβος προσφοράς i είναι ενεργός, 0 διαφορετικά Γ x3 (50) x32 ελάχιστο δυνατό κόστος=???? 36

Μαθηματικό μοντέλο του προβλήματος χωροθέτησης Σύνολα, Παράμετροι και Μεταβλητές Σύνολα I: Το σύνολο των πιθανών κόμβων προσφοράς, i I (π.χ. Τα εργοστάσια, I= {A, B, Γ}) J: Το σύνολο των κόμβων ζήτησης, j J (π.χ. Οι πελατες, J = {Α, Β}) Παράμετροι κ ij : Το κόστος μεταφοράς των προίόντων από τον κόμβο i στον κόμβο j p: ο επιθυμητός αριθμός ενεργών κόμβων προσφοράς i I i I x ij = 1, j J x i = p min x ij x i, i I, j J Αντικειμενική συνάρτηση i I j J κ ij x ij Περιορισμοί Ελάχιστοποίσηση του συνολικού κόστους από τους κόμβους i στους j Περιορισμοί εξυπηρέτησης Εξασφαλίζουν ότι καθε κόμβος ζήτησης j εξυπηρετείτε από έναν κόμβο προσφοράς i Περιορισμος ενεργών κόμβων Καθορίζει τον επιθυμητό αριθμό των ενεργών κόμβων προσφοράς Περιορισμοί ενεργοποίησης Εξασφαλίζουν ότι μόνο ένας ενεργός κόμβος προσφοράς i μπορεί να εξυπηρετήσει έναν κόμβο ζήτησης j Μεταβλητές απόφασης x ij : 1 αν ο κόμβος προσφοράς i εξυπηρετεί την κόμβο ζήτησης j, x i j J x ij i I Περιορισμοί ενεργοποιησηςεξυπηρέτησης Έξασφαλίζει ότι ένας ενεργός κόμβος προσφοράς i πρέπει να εξυπηρετήσει τουλάχιστον κόμβο ζήτησης j 0 διαφορετικά x i : 1 αν ο κόμβος προσφοράς i είναι ενεργός, 0 διαφορετικά x ij x i 0,1, i I, j J 0,1, i I Περιορισμοί εύρους μεταβήτών Οι μεταβλητές απόφασης x ij και x i λαμβάνουν τιμές 0 η 1 37

Ανάπτυξη του προβλήματος χωροθέτησης σε λογιστικό φύλλο excel 1/2 Απαιτέιται η εγκατάσταση του πρόσθετου Επίλυση ( Solver ) του Excel Ανάπτυξη προβλήματος σε excel Παράδειγμα προβλήματος Βήμα 1. Δημιουργία της αντικειμενικής συνάρτησης: κ ij x ij Κόμβοι Προσφοράς p =2 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης i I j J A (50) x11 Βήμα 2. Δημιουργία περιορισμών εξυπηρέτησης: i I x1 (200) x12 x ij = 1, j I (20) x21 B Α x2 (30) x22 Β Βήμα 3. Δημιουργία περιορισμoύ ενεργών κόμβων: i I x i = p (200) x31 Γ (50) x32 x3 ελάχιστο δυνατό κόστος=???? 38

Ανάπτυξη του προβλήματος χωροθέτησης σε λογιστικό φύλλο excel 2/2 Ανάπτυξη προβλήματος σε excel Παράδειγμα προβλήματος Βήμα 4. Δημιουργία περιορισμών ενεργοποίησης: x ij x i, i I, j J Κόμβοι Προσφοράς Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης A x1 (50) x11 Βήμα 5. Δημιουργία περιορισμών ενεργοποίσης-εξυπηρέτησης: (200) x12 Α x ij j J x ij, i I B (20) x21 x2 (30) x22 (200) x31 Β Γ (50) x32 x3 ελάχιστο δυνατό κόστος=???? 39

Επίλυση του προβλήματος χωροθέτησης σε λογιστικό φύλλο excel Επίλυση προβλήματος σε excel Βήμα 1. Επιλογή από καρτελα Δεδομένα Επίλυση (Data Solver) Βήμα 2. Προσδιορισμός του κελιού που εμπεριέχει την αντικειμενική συνάρτηση και τον στόχο του μοντέλου (max/ min) Βήμα 3. Προσδιορισμός των κελιών που θα υποδείξουν τις τιμές των μεταβλητών απόφασης x ij και των μεταβλήτων απόφασης x i 40

Επίλυση του προβλήματος χωροθέτησης σε λογιστικό φύλλο excel Επίλυση προβλήματος σε excel Βήμα 4. Προσδιορισμός των κελιών που εμπεριέχουν το αριστερό & δεξιό μέλος καθώς και την συνθήκη των περιοριρισμών Βήμα 5. Προσδιορισμός του εύρους των τιμών των μεταβλητών απόφασης (x ij 0,1, i I, j J, x i 0,1, i I) Βήμα 6. Προσδιορισμός της μεθόδου επίλυσης (π.χ. Simplex) και επιλογή Επίλησης (Solve) 41

Λύση του προβλήματος χωροθέτησης σε λογιστικό φύλλο excel Λύση προβλήματος σε excel Παράδειγμα λύσης προβλήματος Οι τιμές των μεταβλητών x ij και x i Κόμβοι Προσφοράς Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης Η τιμή της αντικειμενικής συνάρτησης A (50) 0 0 (200) 0 Α B (20) 1 = 20 1 (30) 0 (200) 0 Β Γ 1 (50) 1 = 50 ελάχιστο δυνατό κόστος=70 42

Αξιολόγηση της λύσης Η λύση του μαθηματικού μοντέλου του προβλήματος χωροθέτησης υπέδειξε ότι τα εργοστάσια B και Γ θα πρέπει να εξυπηρετήσουν πελάτες Α και Β αντίστοιχα με κόστος 70 μονάδες Είναι όμώς το προτεινόμενο δίκτυο εύρωστο; Πόσο θα επηρεάσει τη λύση: - Η αλλαγή στη ζήτηση ενός πελάτη - Η αύξηση του κόστους μεταφοράς - Η πιθανότητα να πρέπει να χρησιμοποιήθουν λιγότερα από δύο εργοστάσια Παρατηρείται ότι ο παράγοντας του αριθμού των ενεργών κόμβων επηρεάζει σημαντικά τη λύση του προβλήματος. Μήπως η μείωση του κόστους μεταφοράς δεν είναι ο μοναδικός στόχος στον σχεδιασμό του συγκεκριμένου δικτύου; Αν για παράδειγμα επιλεγόταν να εξυπηρετήσει μόνο ένα εργοστάσιο τους πελάτες το συνολικό κόστος θα ήταν 50 μονάδες αντι για 70 που είναι όταν εξυπηρετούν δύο εργοστάσια Μήπως πρέπει να ληφθούν υπόψιν και άλλες σημαντικές αποφάσεις κατά τον σχεδιασμό του δικτύου όπως το κόστος ενεργοποίησης ενός κόμβου; Αξιολόγηση της λύσης του προβλήματος χωροθέτησης Παράδειγμα λύσης προβλήματος Κόμβοι Προσφοράς A 0 B 1 Γ 1 (50) 0 (200) 0 (20) 1 = 20 (30) 0 (200) 0 (50) 1 = 50 Άκμή (κόστος) Κόμβοι Ζήτησης Α Β 43

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 44

Ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Στόχοι σχεδιασμού βιώσιμων δικτύων Οικονομικός στόχος Αύξηση του οικονομικού κέρδους με έμφαση στα χρηματοοικονομικά ζήτήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας Περιβαλλοντικός στόχος Μείωση του αρνητικού περιβαλλοντικού αντικτύπου (π.χ. εκπομπές, απόβλητα) Κοινωνικός στόχος Μείωση του αρνητικού κοινωνικού αντικτύπου στα ενδιαφερόμενα μέλη της εφοδιασικής αλυσίδας (π.χ. Δημιουργία θέσεων εργασίας) Βιωσιμότητα Σχεδιασμός δικτύου λαμβάνοντας υπόψιν: οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους 45

Οι σημαντικότερες αποφάσεις σχεδιασμού δικτύων με στόχο τη μείωση του οικονομικού κόστους Οι σημαντικότερες αποφάσεις κατά τον σχεδιασμό αποδοτικών δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Που να ιδρυθούν νέα εργοστάσια και τι δυναμικότητας; Που να ιδρυθούν νέες αποθήκες αι τι δυναμικότητας; Ποιες από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις πρέπει να χρησιμοποιηθούν και σε ποιο επίπεδο; Ποιες από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις πρέπει να χρησιμοποιηθούν και σε ποιο επίπεδο; Ποιος είναι ο κατάλληλος αριθμός και είδος εργαζομένων στις εγκαταστάσεις; Ποιος είναι ο καταλληλότερος προμηθευτής; Ποιος είναι ο κατάλληλος υπεργολάβος; Ποιο είναι το καταλληλότερο μέσο μεταφοράς; Ποιο είναι το κατάλληλο κανάλι διανομής? Supplier Metal New DC Existing DC Subcontr. DC New plant Existing plant Subcontr. plant Customer Customer Supplier Glass-Plastic-Paint 46

Οι σημαντικότερες αποφάσεις σχεδιασμού δικτύων με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού κόστους Οι σημαντικότερες αποφάσεις κατά τον σχεδιασμό πράσινων δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Που να ιδρυθούν νέα εργοστάσια με το μικρότερο περιβαλλοντικό κόστος κατά την κατασκευή; Που να ιδρυθούν νέες αποθήκες με το μικρότερο περιβαλλοντικό κόστος κατά την κατασκευή; Ποια από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις έχει το μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο; Ποια από τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις έχουν το μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκυπο κατά την επέκτασή τους; Ποιος είναι ο πιο φιλοπεριβαλλοντικός προμηθευτής; Ποιος είναι ο πιο φιλοπεριβαλλοντικός υπεργολάβος; Ποιος είναιο πιο φιλοπεριβαλλοντικός τρόπος μεταφοράς των προϊόντων; Εκπομπές Απόβλητα Εκπομπές Εκπομπές Απόβλητα Εκπομπές Απόβλητα New DC Supplier Metal New plant Existing DC Εκπομπές Απόβλητα Existing plant Εκπομπές Απόβλητα Subcontr. DC Subcontr. plant Εκπομπές Απόβλητα Εκπομπές Απόβλητα Εκπομπές Customer Customer Εκπομπές Απόβλητα Supplier Glass-Plastic-Paint Εκπομπές Απόβλητα Εκπομπές 47

Οι σημαντικότερες αποφάσεις σχεδιασμού δικτύων με στόχο τη μείωση του κοινωνικού κόστους Που να ιδρυθούν (επεκταθούν) νέα εργοστάσια με στόχο την υποστήριξη των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών; Που να ιδρυθούν (επεκταθούν) νέες αποθήκες με στόχο την υποστήριξη των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών; Ποια εγκατάσταση πρέπει να επιλεγεί με στόχο την ικανοποίηση των εργαζομένων; Ποιοι προμηθευτές πρέπει να επιλεγούν με στόχο την υποστήριξη της τοπικής αγοράς; Ποιες ιδιόκτητες / υπεργολαβικές εγκαταστάσεις πρέπει να επιλεγούν με στόχο την υποστήριξη των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών; Οι σημαντικότερες αποφάσεις κατά τον σχεδιασμό κοινωνικων δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Ποιο είναι το μέσο μετσφοράς με το μικρότερο κοινωνικό κόστος (π.χ. πιο ασφαλές); Θέσεις εργασίας Θέσεις εργασίας Θέσεις εργασίας Θέσεις εργασίας Supplier Metal Θέσεις εργασίας Θέσεις εργασίας Θέσεις εργασίας New DC Existing DC Subcontr. DC Θέσεις εργασίας Θέσεις εργασίας New plant Existing plant Subcontr. plant Customer Ατυχήματα Customer Θέσεις εργασίας Supplier Glass-Plastic-Paint Θέσεις εργασίας Ατυχήματα 48

Ατζέντα Εισαγωγή στις έννοιες του σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας Βασικά βήματα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Μαθηματική μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων 1. Το πρόβλημα της μεταφοράς 2. Το πρόβλημα της χωροθέτησης εγκαταστάσεων 3. Το ολοκληρωμένο πρόβλημα σχεδιασμού δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας Εφαρμογές προβλημάτων σχεδιασμού δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας 49

Amazon Supply Chain Network Επιτακτική η ανάγκη σχεδιασμού δικτύων για την αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας Χιλιάδες προμηθευτές παγκοσμίως Εκαντοντάδες εγκαταστασεις σε διάφορες χώρες Εκαντοντάδες υπεργολάβοι Πληθωρα διαφορετικών προϊόντων Δίαφορα είδη πελατών Δίαφορα είδη μεταφοράς των προϊόντων Διαφορετικά κανάλια διανομής Διαφορετικές στρατηγικές 50

Walmart Supply Chain Network 51