Γζκηθή Στοιή Δεμόζηας Υγείας. Η Υποθεημεκηθόηεηα ζηεκ Ακηίιευε ηφκ Κηκδύκφκ

Transcript

1 Γζκηθή Στοιή Δεμόζηας Υγείας Γπαγγειμαηηθή Υγεία Καζ. Κηθεμέκε Ακαζηαζία Η Υποθεημεκηθόηεηα ζηεκ Ακηίιευε ηφκ Κηκδύκφκ TΡΗΒΤΕΑ ΟΦΗΑ ΛΤΜΠΔΡΖ ΑΝΣΗΓΟΝΖ ΜΠΔΛΟΤΜΠΑΖ ΑΝΝΑ

2 «Ο θίκδοκμξ δεκ οπάνπεη εθεί έλς ακελάνηεηα από ημ μοαιό θαη ηεκ θμοιημύνα μαξ πενημέκμκηαξ κα μεηνεζεί. Ακηίζεηα, μη άκζνςπμη εθεύνακ ηεκ έκκμηα ημο θηκδύκμο γηα κα ημοξ βμεζήζεη κα ακηημεηςπίζμοκ ηηξ απεηιέξ θαη ηηξ αβεβαηόηεηεξ ηεξ δςήξ. Πανόηη μη απεηιέξ αοηέξ είκαη πναγμαηηθέξ, δεκ οπάνπεη πναγμαηηθόξ θίκδοκμξ ή ακηηθεημεκηθόξ θίκδοκμξ ε απεηιή είκαη πναγμαηηθή, αιιά μ θίκδοκμξ είκαη θμηκςκηθά θαηαζθεοαζμέκμξ». (Slovic, 1998)

3 ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΣ: Ζ ΠΗΘΑΝΟΣΖΣΑ ΤΠΑΡΞΖ ΑΡΝΖΣΗΚΧΝ ΔΠΗΠΣΧΔΧΝ ΣΖΝ ΑΝΘΡΧΠΗΝΖ ΤΓΔΗΑ, ΣΖΝ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΣΖ ΕΧΖ ΚΑΗ ΣΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΑΝΑΜΓΝΟΜΓΝΗ ΒΛΑΒΗ :ΟΡΗΕΔΣΑΗ ΑΠΟ ΣΖ ΠΗΘΑΝΟΣΖΣΑ ΚΑΗ ΣΖ ΒΑΡΤΣΖΣΑ ΣΧΝ ΑΡΝΖΣΗΚΧΝ ΤΝΔΠΔΗΧΝ ΠΟΤ ΠΡΟΚΑΛΔΗ.ΤΓΚΔΚΡΗΜΔΝΑ ΣΟΝ ΑΡΗΘΜΟ ΣΧΝ ΑΣΟΜΧΝ ΠΟΤ ΔΚΣΔΘΖΚΑΝ ΣΟ ΚΗΝΓΤΝΟ Ζ ΤΠΔΣΖΑΝ ΒΛΑΒΖ Δ ΔΝΑ ΤΓΚΔΚΡΗΜΔΝΟ ΥΡΟΝΗΚΟ ΓΗΑΣΖΜΑ.

4 Τπάνπμοκ πμιιέξ δηαθνίζεηξ ημο θηκδύκμο ακάιμγα με ημ ζθμπό μειέηεξ ημο. ε μία εθηεηαμέκε επηζθόπεζε 369 ζπεηηθώκ άνζνςκ, μ Sherif(1991) ζοκμρίδεη ηηξ ελεηαδόμεκεξ δηαθνίζεηξ ημο θηκδύκμο ζε: θαηαζηνμθηθόξ-μηθνόξ, ειεγπόμεκμξ-με ειεγπόμεκμξ, άμεζμξ-έμμεζμξ, δίθαημξ-άδηθμξ, ακαμεκόμεκμξ-με ακαμεκόμεκμξ, ζοκήζεξ-κέμξ, μμηναίμξ-με μμηναίμξ, γεκηθόξ-εηδηθόξ, αιιειεπηδνώκ-ακελάνηεημξ, εζςηενηθόξ-ελςηενηθόξ, αθανηαίμξ-ζηαδηαθόξ, ακαζηνέρημμξ-με ακαζηνέρημμξ, πνμζςνηκόξ-μόκημμξ, εθμύζημξ-αθμύζημξ. ηεκ ζογθεθνημέκε ένεοκα δηαθνίκμκηαη μη ελήξ.

5 ΚΑΤΗΓΟΡΙΓΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΤΦΗΛΟΙ ΚΙΝΔΤΝΟΙ ΜΓ ΟΒΑΡΓ ΤΝΓΠΓΙΓ ΓΙΑ ΣΟΤ ΟΠΟΙΟΤ ΤΠΑΡΥΟΤΝ ΠΟΛΛΓ ΔΙΑΘΓΙΜΓ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΓ ΚΙΝΔΤΝΟΙ ΜΓ ΥΑΜΗΛΗ ΠΙΘΑΝΟΣΗΣΑ, ΑΛΛΑ ΜΓΓΑΛΓ ΤΝΓΠΓΙΓ ΚΙΝΔΤΝΟΙ ΜΓ ΠΟΛΤ ΥΑΜΗΛΗ ΠΙΘΑΝΟΣΗΣΑ ΚΑΙ ΠΟΛΤ ΟΒΑΡΓ ΤΝΓΠΓΙΓ ΚΙΝΔΤΝΟΙ ΚΡΤΜΜΓΝΟΙ ΚΑΣΩ ΑΠΟ ΓΝΑ ΤΠΟΣΡΩΜΑ «ΦΤΙΚΗ» ΤΠΑΡΞΗ

6 ΚΙΝΔΤΝΟΙ ΕΡΓΑΙΑΚΟΙ ΜΗ ΕΡΓΑΙΑΚΟΙ Η δηαίρεζε ασηή βαζίδεηαη ζηο γεγοκός όηη ε επηιογή ηοσ ηομέα απαζτόιεζες ζσκεπάγεηαη ζε μεγάιο βαζμό ηεκ αποδοτή έθζεζες ζηοσς θηκδύκοσς ποσ εκέτεη ε εργαζία. Ακηίζεηα ε έθζεζε ζε με εργαζηαθούς θηκδύκοσς δεκ ζσκεπάγεηαη ηεκ αποδοτή μας.

7 Η πακηειήξ ελάιεηρε ηςκ θηκδύκςκ δεκ είκαη εθηθηή. Γπηδηώθεηαη ε δναζηηθή μείςζε ημοξ ιαμβάκμκηαξ οπόρε ημοξ πανάγμκηεξ πμο ημοξ επενεάδμοκ. Ονίδεηαη ιμηπόκ έκα επίπεδμ ακεθηού θηκδύκοσ.

8 ΑΠΑΡΑΔΕΚΣΟ ΚΙΝΔΤΝΟ ΑΝΕΚΣΟ ΑΠΟΔΕΚΣΟ

9 Ωξ απαράδεθηος παναθηενίδεηαη μ θίκδοκμξ πμο δεκ μπμνεί κα γίκεη απμδεθηόξ οπό θακμκηθέξ ζοκζήθεξ. Ωξ ακεθηός παναθηενίδεηαη μ θίκδοκμξ πμο δεκ είκαη μεκ εοπνόζδεθημξ, αιιά είκαη επανθώξ απμδεθηόξ. Ωξ αποδεθηός παναθηενίδεηαη μ μηθνόηενμξ θίκδοκμξ πμο μπμνεί κα πνμθύρεη μεηά από μηα δηαδηθαζία βειηηζημπμίεζεξ.

10 H ΓΠΙΚΙΝΔΤΝΟΣΗΣΑ Ο ζοκδοαζμόξ ηεξ πηζακόηεηαξ εθδήιςζεξ μπμημοδήπμηε δοζμεκμύξ απμηειέζμαημξ θαη ηςκ πεναηηένς ζοκεπεηώκ ημο.! Τπάνπεη ζαθήξ δηάθνηζε μεηαλύ θηκδύκμο θαη επηθηκδοκόηεηαξ. Μέηνμ επηθηκδοκόηεηαξ μηαξ δναζηενηόηεηαξ: μ μέζμξ ανηζμόξ ζακάηςκ ή ε μέζε μείςζε ημο πνόκμο δςήξ ζε έκα πιεζοζμό πμο θάκεη ηεκ δναζηενηόηεηα. Ο θαζμνηζμόξ εκόξ απμδεθημύ επηπέδμο επηθηκδοκόηεηαξ ελανηάηαη θαη από ηα θμηκςκηθά δεδμμέκα ηεξ εθάζημηε επμπήξ (εθηίμεζε ακζνώπηκεξ δςήξ θαη ανηημέιεηαξ).

11 Η έννοια του κινδύνου o κίνδυνος έχει δ ι τ τ ή φύση και σχετίζεται με τον τρόπο που γίνεται αντιληπτός

12 Γίνεται αντιληπτός α) φς ακηηθεημεκηθή σπόζηαζε

13 β) φς προχόκ κοεηηθώκ δηεργαζηώκ

14 Η αντίληψη του κινδύνου Δίλαη κία μερσξηζηή δηαηζζεηηθή θξίζε κεηαμύ ησλ δύν όςεσλ ηνπ θηλδύλνπ Σν άηνκν θαιείηαη λα αμηνινγήζεη: ζπκβάλ πηζαλόηεηα ζπκβάληνο ζπλδεδεκέλεο ζπλέπεηέο ηνπ

15 Η αντίληψη του κινδύνου όπως κάθε αντίληψη Γηαδηθαζία πνπ ζπλάγεηαη από νιόθιεξε ηελ πξνζσπηθόηεηα ηνπ αηόκνπ. ύλζεηε ςπρνινγηθή δηεξγαζία πνπ ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηελ προσωπική και κοινωνική εμπειρία ηνπ αηόκνπ. Δπηηπγράλεηαη βαζκηαία κε: + ηελ πάξνδν ηεο ηλικίας + ηε ζπιινγή πξνζσπηθώλ εκπεηξηώλ + ηελ έληαμε ηνπ αηόκνπ ζην θνηλσληθό ζύλνιν

16 Ισχυροποίηση παραγόντων αντίληψης

17 Οη ζεσξεηηθέο πξνζεγγίζεηο γηα ηελ αληίιεςε ηνπ θηλδύλνπ Σαξγνπηδίδεο,ΔΛΗΝΤΑΔ, 2007 πκπεξηθνξηζηηθέο Γλσζηηθέο Θεσξίεο πιαηζίσζεο Φπρνκεηξηθέο Ννεηηθώλ κνληέισλ Πξνζδνθ/λεο αμίαο Κνηλσληθνπνιηηηθέο Κνπιηνύξαο Αηηία ε ζπκπεξηθνξά πλεηδεηνί ππνι/ζκνί Πξνδηάζεζε-πλαίζ/κα Μεηξήζεηο-κεηαβιεηέο Κξίζηκα θελά γλώζεο Έλλνηα ηξσηόηεηαο Πνιηηηθή + θνηλσλία Κνπιηνύξα αζθάιεηαο Κ Ρ Η Σ Η Κ Δ

18 Θεωρία της ομοιόστασης του κινδύνου RHT Risk Homeostasis Theory To άηνκν ηείλεη λα δηαηεξεί ζηαζεξό επίπεδν όκνηα-ζηάζε ζηνλ θίλδπλν. Αschenbrenner (1986) taxi ABS umbrella Σφμφωνα, με τη ιεωρία τησ ομοιόςταςησ όλα τα ζωντανά ςυςτθματα επιζητοφν τη διατθρηςη ιςορροπίασ ώςτε να διαφυλάξουν το ςφςτημα. Ο άλζξσπνο είλαη ν απόιπηνο ιήπηεο απνθάζεσλ κε ζθνπό ηε κεγηζηνπνίεζε ησλ νθειώλ ηνπ, βειηηζηνπνηώληαο -θαη όρη ειαρηζηνπνηώληαο ην επίπεδν ξίζθνπ γηα λα ην πεηύρεη

19 Διαπιζηώζεις ηελ Φπρνινγία πηνζεηήζεθε ε νηθνλνκηθή άπνςε ησλ θηλδύλσλ. Πνιηηηθή δηαρείξηζε θηλδύλνπ >>> νηθνλνκηθέο ζπλέπεηεο >>>ρξήζε πόξσλ. (Οkrent,1998) Ζ αλαζθαιήο ζπκπεξηθνξά ζπάληα ηηκσξείηαη (Ζνfmann, 1996). H αζθαιήο ζπκπεξηθνξά ζπλδέεηαη κε ακνηβέο όρη κόλν πιηθέο αιιά θαη ρξνληθέο, απνδνηηθέο (Σrimpop 1996) O θίλδπλνο είλαη απεηιή ή επθαηξία, θέξδνο ή δεκηά. Ο βαζκόο εκπηζηνζύλεο ζηελ επηζηήκε δηακνξθώλεη ηελ αληίιεςε ελόο θηλδύλνπ (Wynne 1992) 06/04/11

20 ΑΠΟΓΟΥΖ ΚΗΝΓΤΝΟΤ όθεινο πνπ επάγεηαη από ηνλ θίλδπλν βιάβεο πνπ ελδέρεηαη λα πξνθαιέζεη επίδξαζε ΤΠΟΚΔΗΜΔΝΗΚΖ ΔΞΗΟΡΡΟΠΖΖ

21 Εξισορρόπηση οφέλους από τον κίνδυνο της βλάβης ΔΙΕΛΚΥΝΣΤΙΔΑ

22 Επίδξαζε ηεο ππνθεηκεληθήο εμηζνξξόπεζεο θαη ηεο απνδνρήο ηνπ θηλδύλνπ Πολλά άηομα μπορεί να ζσμθωνούν ως προς ηο βαθμό επίδραζης ενός κινδύνοσ..

23 ..αλλά να διαθωνούν ως προς ηην αποδεκηικόηηηα

24 Οη παξάγνληεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ αλζξώπσλ πνπ θξίλνπλ

25 Οη παξάγνληεο πνπ αθνξνύλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θηλδύλνπ:

26 Σν κέγεζνο ησλ θηλδύλσλ θαη ηα ΜΜΕ

27 Η θάισυε εκός ζέμαηος από ηα ΜΜΓ.. Δπηδξά ζηε δηακόξθσζε αληίιεςεο θηλδύλσλ. Δλεξγνπνηεί ηελ θνηλσληθή αληίδξαζε. Μπνξνύλ λα αλαπηύζζνληαη παξάιιεια. γεγνλόηα πνπ κεγάινο αξηζκόο αηόκσλ εθηέζεθαλ ζε θίλδπλν αιιά ειάρηζηα δεκηώζεθαλ πξαγκαηηθά,σζηόζν ηα ΜΜΔ εληζρύνληαο ην ζήκα θηλδύλνπ, ελεξγνπνίεζαλ ηελ θνηλσληθή αληίδξαζε-αληαπόθξηζε.

28 Μειέηε ηες σποθεημεκηθόηεηας ζηεκ ακηίιευε ηφκ θηκδύκφκ ζε θοηηεηές, εργαδόμεκοσς θαη επηζεφρεηές Υξήζε εξσηεκαηνινγίνπ από: 102 θνηηεηέο ηνπ Σ.Δ.Η Λάξηζαο (51 άλδξεο θαη 51 γπλαίθεο) - Μ.Ο. ειηθίαο: 22 2 έηε 47 εξγαδόκελνπο ηνπ Σ.Δ.Η Λάξηζαο (21 άλδξεο θαη 26 γπλαίθεο) - Μ.Ο. ειηθίαο: 36 9 έηε 13 Δπηζεσξεηέο ηνπ Κέληξνπ Πξόιεςεο Δπαγγεικαηηθνύ Κηλδύλνπ Κεληξηθήο Διιάδαο (ώκα Δπηζεώξεζεο Δξγαζίαο)

29 Βαζμμιόγεζε βαζμμύ ζμβανόηεηαξ θηκδύκςκ! ην εξσηεκαηνιόγην, βαζκνινγήζεθαλ σο πξνο ηε ζνβαξόηεηά ηνπο 15 θίλδπλνη ή επηθίλδπλεο δξαζηεξηόηεηεο, ζε κηα θιίκαθα από 0 έσο 5. 0 Ακειεηένο θίλδπλνο 1 Πνιύ ρακειόο θίλδπλνο 2 Υακειόο θίλδπλνο 3 Τςειόο θίλδπλνο 4 Πνιύ πςειόο θίλδπλνο 5 Άθξσο επηθίλδπλν

30 Κίλδπλνοδξαζηεξηόηεηα ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΘ ΦΟΘΣΗΣΕ ΕΠΘΘΕΩΡΗΣΕ Ραδηελέξγεηα 4,3 4,2 4,6 Σνμηθά απόβιεηα 4,1 4,1 4,6 Μεηαιιαγκέλα 3,7 3,8 3,9 Κάπληζκα 3,5 3,2 3,7 Κηλεηό ηειέθσλν 3,4 3,2 2,7 Ακίαληνο 3,4 3,2 4,4 Καπζαέξηα 3,2 2,8 3,6 Παρπζαξθία 3,2 3,2 3,4 Οδήγεζε κνηνζπθιέηαο 2,9 2,8 3,1 Αιθνόι 2,9 3,0 3,4 Αθηηλνγξαθία 2,6 2,0 3,4 Οηθνδνκηθέο εξγαζίεο 2,6 3,2 4,0 Οδήγεζε απηνθηλήηνπ 2,3 2,1 2,5 Θόξπβνο 2,0 1,5 3,0 Δμέηαζε κε ππέξερν 1,6 1,5 1,4 Πίκαθαξ 1. Βαζμμιόγεζε ζμβανόηεηαξ θηκδύκςκ (μέζεξ ηημέξ)

31 Ασζόρμεηε θαηαγραθή θηκδύκφκ Οη εξσηεζέληεο θαηέγξαςαλ 3-5 ζνβαξνύο θηλδύλνπο πνπ πίζηεπαλ πσο αληηκεησπίδνπλ ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο δσή.

32

33 Αποηειέζμαηα... Σξνραίν αηύρεκα: ζπρλόηεξα θαηαγξαθόκελνο θίλδπλνο. Φνηηεηέο θαη εξγαδόκελνη ηνπ Σ.Δ.Η. Λάξηζαο αλαθέξνπλ ρξήζε θηλεηνύ, θαπζαέξηα θαη θάπληζκα. Δξγαδόκελνη θαη επηζεσξεηέο αλαθέξνπλ ηνλ θίλδπλν πνπ επάγεη ε ρξήζε Ζ/Τ (όρη νη θνηηεηέο).

34 Σσμπεράζμαηα Ζ αληίιεςε επηθηλδπλόηεηαο εμαξηάηαη από ηελ ΔΜΠΔΗΡΗΑ θαη ηελ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ηελ Διιάδα: ε εθπαίδεπζε ζε ζέκαηα πγηεηλήο θαη αζθάιεηαο βξίζθεηαη ζε ρακειό επίπεδν. Αλάγθε νξγάλσζεο- βειηίσζεο. Δλεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ζε ό,ηη αθνξά ηνπο θηλδύλνπο. Γηακόξθσζε θνπιηνύξαο αζθαιείαο.

35 Γσταρηζηούμε γηα ηεκ προζοτή ζας