essential oil through response surface methodology

Transcript

1 DOI: /jbioc * Corresponding author ebadollahi@uma.ac.ir گیا ی بیماری ای ي آفات بی ل شیک کىترل )3-13( 1937 تابستان ي ب ار 1 شمار 7 دير Thymus (بااستفادهاز vulgaris بهینهسازیاثراتضدقارچیوحشرهکشیاسانسآویشنباغی). L روشسطحپاسخ) RSM ( 3 2 *1 ومهدیداوری ابراهیمتقینصاد عسگرعباداللهی پاسخ ایزاى اردبیلی هحقق دا طگا هغاى طبیعی ه ابع کطا رسی دا طکد استادیاراى 2 1. ایزاى اردبیلی هحقق دا طگا طبیعی ه ابع کطا رسی دا طکد گیا پشضکی گز دا طیار 3. 97/02/25( پذیزش: تاریخ 96/11/25- دریافت: )تاریخ چکیده سطح ر ش اس استفاد با باغی آ یطي اسا س تدخی ی سوی ت هیسلی هی رضد باسدار دگی فعالیت هدلساسی ب ی ساسی حاضز تحقیق در Botrytis cinerea Fusarium graminearum بیواریسای ه ن قارچ د ر ی ب تزتیب غالت سیاىآ ر س سک کز هات گزافی- گاس دستگا اس استفاد با هذک ر اسا س ضیویایی اجشای وچ یي گزفت. قزار بزرسی ه رد )Rhyzopertha dominica ).F ب - درصد( )7/60 استات صرا یل درصد( )8/91 صرا ی ل درصد( )12/76 تیو ل درصد( )27/99 کار اکز ل ضد بزرسی جزهی طیفس ج باعث هع یداری ب ص رت قزارگیزی هعزض در سهاى افشایص اسا س استفاد ه رد غلظت ای ضد د. ض اسایی آى عود تزکیبات ع اى قارچ در هیسلی هی رضد اس باسدار دگی بیطی حص ل ج ت ب ی ضزایط ضد. آفت حطز هزگ هیز افشایص قارچ ا هیسلی هی رضد کا ص غلظت ساعت 74/01 سهاى وچ یي آهد. ب دست پیپیام 486/67 غلظت ساعت 88/59 سهاى درصد( )88/67.F graminearum لیتز بز هیکز لیتز 43/10 غلظت هیض د. درصد( )94/43.B cinerea قارچ در رضدی باسدار دگی بیطتزیي ایجاد سبب پیپیام 552/96 داد د طاى تایج ضد. بزآ رد غالت سیاىآ ر س سک درصدی 72/23 هزگ هیز ب دستیابی بزای ب ی ضزایط ب ع اى ساعت ضصت سهاى هدت غالت سیاىآ ر س سک.B cinerea.f graminearum بیواریسای قارچ ای هدیزیت بزای را السم پتا سیل باغی آ یطي اسا س ک هیباضد. دارا واشههایکلیدی: پاسخ. سطح ر ش تدخی ی سوی ت هیسلی هی رضد باسدار دگی اسا س Optimization of antifungal and insecticidal effects of garden thyme (Thymus vulgaris L. essential oil through response surface methodology Asgar Ebadollahi* 1. Ebrahim Taghinezhad 2 and Mahdi Davari 3 1and 2. Assistant Professors, Moghan College of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. 3. Associate Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. (Received: February 14, Accepted: May 15, 2018) ABSTRACT In the present study, optimization and modeling of the mycelial growth inhibitory and fumigant toxicity of Thymus vulgaris essential oil were investigated using Response Surface Methodology (RSM) against the pathogenic fungi Fusarium graminearum and Botrytis cinerea and the lesser grain beetle (Rhyzopertha dominica), respectively. The chemical composition of this essential oil was also assessed through Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS) and carvacrol (27.99%), thymol (12.76%), and geraniol (8.91%) were identified as its main components. Mycelial growth inhibition of pathogenic fungi and insect pest mortality was significantly enhanced with increasing of the essential oil concentrations and the exposure times. Optimum conditions to achieve maximum mycelial growth inhibitory (88.67%) were evaluated as time of h and the concentration of ppm. Also, a time of h and the concentration of ppm caused the maximum growth inhibitory of B. cinerea (94.43%). The concentration of µl/l and 60 h exposure time were estimated as optimum conditions for achieving 72.23% mortality of R. dominica. Results demonstrated that the essential oil of T. vulgaris has a high potential for management of and B. cinerea and the lesser grain beetle. Key words: Essential oil, Mycelial growth inhibition, Fumigant toxicity, Response Surface Methodology.

2 اؾب ؽ... حكط وكی ضسلبضچی اثطات ث ی ؾبظی ىبضا : ػجبزا ی 10 تازههایتحقیق لجی اظ ذؿبضتظایی ػ ا ای و تط حبضط حب زض ؾ اظ اؾتفبز ثب آفت حكطات ثی بض ط لبضذ بی قی یبیی تطویجبت اظ اؾتفبز ی یطز. ا دب قی یبیی تبثیط حیطی آ ز ی بی لجی اظ تؼسزی خب جی اثطات ض ای اظ اؾت. زاقت پی زض ضا غیط سف خ زات ضی سیطیت زض طجیؼی و ذطط خبی عی تطویجبت اظ اؾتفبز ثبظزاض س ی فؼب یت حبضط پػ ف زض یثبقس. ضطضی آ ب ث - ثبغی آیك اؾب ؽ تسذی ی ؾ ی ت یؿ ی ی ضقس ثی بض ط لبضذ بی ضی تطتیت B. cinerea آ ثط ػال قس. اضظیبثی غالت ظیب آض ؾ ؾه بظ زؾت ب اظ اؾتفبز ثب صو ض اؾب ؽ قی یبیی اخعای ؾبیط ث ت خ ثب ق بؾبیی خط ی وط بت طافی-طیفؾ ح فؼب یت ثب اخعا ای احت ب ی اضتجبط قس ا دب تحمیمبت حبضط ثطضؾی تبیح چ ی طزیس. ثحث اؾب ؽ ظیؿتی زض بؾت ضقی ث ػ ا پبؾد ؾطح ض و زاز كب حكط وكی ضسلبضچی فؼب یت ث ی ؾبظی س ؾبظی یثبقس شوط ث الظ طزز. ططح یت ا س آیك اؾب ؽ لبضذ ب و تط زض ثبغی آیك اؾب ؽ اظ اؾتفبز و ث ی - زض پبؾد ؾطح ض اظ اؾتفبز صو ض آفت حكط ا دب ثبض ا ی ثطای ظیؿتی اثطات ای س ؿبظی ؾبظی اؾت. قس مقدمه ثی بضی ػب Fusarium graminearum Schwabe لبضذ 1 زض ضیعزا غالت ؾبیط س ) ذ ق )اؾىت ثبزظز ی زض ثی بضی ای.(Suga et al. (2008 یثبقس ز یب ؾطاؾط ؿتب اؾتب خ اظ ذعض زضیبی ؾ اح زض ایطا بطك ثطذی اضزثی اؾتب زض غب طم بظ سضا اؾت ثطذ ضزاض ذبنی ا یت اظ س وبضی Davari et al. ( زا بی ثب ب طغ ة حه ی ثی بضی ای اثط زض 2012(. یق ز. و زا عاض ظ آ س ث خ ز چطویس ضیع ویفیت ضفت زؾت اظ ثبػث ت ب ثی بضی ای لبضچی ظ طاث بی ایدبز ثب ث ى یق ز حه ػ ىطز خسی ذططات ظیطا زاوؿی ی ا ی ا ب س یآضز خ ز ث زا ا ؿب ؾال تی ثطای ضا Windels ( Botrytis cinerea Persoon لبضذ.)2000 ثی بض طی لج و یثبقس ؾیغ ثؿیبض یعثب ی طیف ثب ذطط بن ظط اظ یو س. آ ز ضا تؼسزی یب ب ثطزاقت اظ پؽ ز ثی زض ز خبی ب لبضذ ای التهبزی ػ ی ا یت ( اؾت زاز اذتهبل ذ ز ث ضا لبضذ Dean et al. )2012 اظ ثؿیبضی زض ذبوؿتطی وپه ثی بضی ثبػث و زیؿت اظ ثیف یق ز. ظی تی یب ب ؾجعیدبت ی ب.B ثطایcinerea یعثب ث ػ ا ز یب ؾطاؾط زض یب ی تطی اظ.)Williamson et al. )2007 اؾت قس عاض خ فط ی ا ض ؾیت ث یت ا لبضذ ای یعثب بی وطز اقبض ت تفط ی وی ی غالت ظیب آض ؾ ؾه.)Romanazzi 2013( Rhyzopertha dominica F. خ ب ی ؿتط ثب آفتی (Coleoptera: Bostrichidae) ث - ا جبضی غالت ضی ثبالیی التهبزی ذؿبضت ث ز وب حكطات یو س. اضز ثط ح خ س ذه ل ی- ث خ ز غالت زا بی ضی و ؾ ضاذی زض ؼ ال الض بی وطز تر صاضی قىؿت زا بی زض یب آض س یو س تغصی زا زاذ حت یبت اظ قس ذبضج Rees (.)2007 و تط زض تسا ض قی یبیی ؾ اظ اؾتفبز یق ز. حؿ ة لبضچی ثی بضیظای ػ ا آفت حكطات فی اثطات تطویجبتی چ ی ثیضی وبضثطز حب ای ثب قی ع مب خ ؼیت بی آ س ث خ ز لجی اظ تؼسزی ظیؿت حیط ضی رطة اثطات ثب ی ثی بض ط ػ ا اؾت زاقت پی زض ضا ا ؿب ؾال تی ت سیس Jeyasankar ( and Jesudasan 2005, Cavalcanti et al. 2010, Attia et.)al و - طجیؼی تطویجبت ؼطفی خؿتد صا یثبقس. ضطضی قی یبیی ؾ ثب خبی عی ی ثطای ذطط مف ثب ی تبث یت بی لب ت زض یب ی اؾب ؽ بی یب - حكطات لبضذ ب ثطاثط زض یب ب حفبظت زض ی ػال تز س ى بی ث ػ ا تطویت ب ای زاض س. ذ اض زض ذ ز ػ ىطزی مف ثب تىب ی ضاثط ای وطز ػ زاز ا س كب ضا یب Theis and Lerdau 2003, Tholl ( ظ ی زض رت فی تحمیمبت اذیط ؾب بی زض 2006(. ثی بض ط لبضذ بی و تط زض یب ی اؾب ؽ بی اظ اؾتفبز ( اؾت قس ا دب آفت حكطات Batish et al. 2008, خ ؽ یب ب.)Bakkali et al. 2008, Pinto et al Fusarium head blight (FHB) 2. nivalenol 3. Deoxynivalenol 4. zearalenone

3 تبثؿتب ث بض 1 ق بض ٠ 7 زض ٠ یب ی بی ثی بضی آفبت ثی غیه و تط Thymus آیك ث و ؿت س ؼططی زای ی یب ب ز وطز ث ن ضت آیك رت ف بی قس ا س. ؼطف زاضیی یب ب ثی زض زاقت وبضثطز غصایی چبق ی طفت ا س لطاض خ ب ؾطاؾط زض تسا Hardman 2002, ( آیك.)Javed et al ثبغی Thymus vulgaris L. ؾی تب ثیؿت اضتفبع ث ؿتمی ؾبل ای ثب ث ت ای یب ی ؾب تی تط ثطي بی ؼطط تب یك حسزی ؾجع ی- ؾفیس تب و ض اضغ ا ی ض ث بیی تمبث 5 آظ بیكی ططح بی اظ د ػ ای پبؾد ؾطح ض ثبقس. تؼیی ث لبزض ضا آظ بیك ط و اؾت ث ی ؾبظی ف بی ضاثط ض ای یؾبظز. ؿتم تغیط بی پبؾد ثی حسز زض پبؾد ؾطح یه تطؾی ثطای ظط ضز ث ظ ض فطآی س قطایط ا تربة ثطای پبؾد ث ی ؾبظی هطفو س یبظ سی بی یب سف كرهبت ث زؾتیبثی ث ج ز س ؾبظی ثطای چ ی ض ای یضز. ث وبض ث ی ؾبظی قطایط یثبقس بؾت زض ا اع رت ف فطای س بی.)Eren and Kaymak-Ertekin 2007( ظیؿتی زض و ذطط طجیؼی تطویجبت اظ اؾتفبز ا یت ث ت خ ثب ان ی سف وكبضظی حه الت ذؿبضتظای ػ ا و تط اظ ؿترطج اؾب ؽ اظ اؾتفبز ا ىب ثطضؾی حبضط تحمیك لبضذ بی و تط زض ثبغی آیك یب B. cinerea ای ث یثبقس. غالت ظیب آض ؾ ؾه حكط - لبضذوكی ذ ال ث ی ؾبظی س ؾبظی ظ ض ا دب پبؾد ؾطح ض اظ اؾتفبز ثب صو ض اؾب ؽ وكی بظ زؾت ب اظ اؾتفبز ثب آ قی یبیی اخعای قس 6 طزیس. ثطضؾی خط ی وط بت طافی-طیفؾ ح موادوروشها اساوس استخراج ي گیا ی م اد ت ی اظ.T( vulgaris( ثبغی آیك یب ب ایی لؿ ت بی "9/542 خغطافیبیی )ط اضزثی اؾتب حؿ ثبضق طم اظ اضتفبع 38 14' 39/935" خغطافیبیی ػطو 48 14' یب ی بی قس. خ غآضی تط( 1369/5 زضیب ؾطح ا ىتطیىی ذطزو ت ؾط اتبق ز بی زض قس ذكه اظ پؽ زض اؾب ؽ یطی ثطای یب اظ ط یىهس مساض قس ذطز حجبة ثب و دط زؾت ب ز عاض قس. ضیرت ی ی یتطی ث ست یب ی بی اظ اؾب ؽ یطی ؾ زض ؾبػت اظ اؾتفبز ثب آ س ث زؾت اؾب ؽ وطز. پیسا ازا زؾت ب آة یطی ؾ فبتؾسی قس ثب قس پ قب س اظ پؽ ؾ ؿی ؼ زضخ چ بض ز بی ثب یرچب زض آ ی ی ی ف ی قس. ساضی اؾتفبز ظ ب تب اساوس شیمیایی تجسی اظ اؾتفبز ثب اؾب ؽ قی یبیی آ ب یع س وط بت طافی HP 7890A 7 زؾت ب بظ ؾیؿت ث د ع قس. ا دب 5975C س خط ی طیفؾ ح آقىبضؾبظ پی- اذ وبپیالضی ؾت زض وط بت طافیىی خساؾبظی 8 ضرب ت( یىط تط 0/25 ی ی تط 0/25 تط 30( 5 زض ی ی جغ خیؾی ؽ زؾت ب اؾط طفت. ن ضت ز ب بی ز بی قس. ت ظی ؾ ؿی ؼ زضخ پ دب زض ؾت ز بیی ثط ب ؾ ؿی ؼ زضخ 250 تعضیك ث 10 زلیم زض و ث ز زلیم 3 ث ست ؾ ؿی ؼ زضخ زضخ 180 تب ثؼسی زلیم ز زض ؾ ؿی ؼ زضخ 110 حب بظ ث ػ ا زضنس( )99/999 ی ضؾیس. ؾ ؿی ؼ ث یعا 1 تكریم قس. اؾتفبز زلیم ط زض ی ی یتط اؾتب ساضز طیف بی مبیؿ آ ب اخعای طب ؼ ثب طیف ب Wiley 7n.1 mass computer ( زؾت ب وتبثرب زض خ ز 9.)Adams 2007( طفت ن ضت ) NIST library بیماریزا قارچ ای ت ی ثی بض ط لبضذ بی B. cinerea اظ حمك زا ك ب یب پعقىی ط لبضذق بؾی و ىؿی غب طم آ ز س ؾ ج اظ ث تطتیت لجال و اضزثی ی ا تربة ث ز س قس خساؾبظی آ ز فط ی ت ت ی ضز آظ بیكبت ثطای PDA وكت حیط زض ثبظوكت اظ پؽ قس س. اؾتفبز ظط اساوس قارچی ضذ اثر بررسی ثی بضیظا لبضذ بی ضی ثبغی آیك اؾب ؽ ضسلبضچی اثط صا قس. ثطضؾی وكت حیط ثب اؾب ؽ اذتالط ض ث 75 غ ظت بی ثب ظط ضز اؾب ؽ بی اظ ا ؿی بیی ت ئی 80 ح زض ا پی پی 7. Hewlett-Packard Inc., Palo Alto, CA, USA 8. Capillary HP-5 9. National Institute of Standards Technology 5. Response Surface Methodology 6. Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS)

4 ػجبزا ی ىبضا : ث ی ؾبظی اثطات ضسلبضچی حكط وكی اؾب ؽ سمی ت تذخیىی اساوس ا ريی حشرات کامل س سک زیانآير غالت ثطای ثطضؾی ؾ ی ت تسذی ی اظ ظطف پالؾتیىی ثب حد 232 ی ی یتط ىؼت ث ػ ا اتبق تسذی اؾتفبز قس. ثیؿت ػسز حكط وب یه تب ؾ ضظ ؾ ؾه ظیب آض غالت ث ن ضت تهبزفی ا تربة زاذ ل طی بی پالؾتیىی اؾت ا ای قى )5 3/5 ؾب تی تطی( و یه ططف آ ب ثطیس قس ثب پبضچ ت ضی پ قب س قس ث ز س لطاض زاز قس س پؽ اظ ثؿت زضپ آ ب اظ طوع ظطف تسذی )232 ی ی یتط( ث ؾی د آیعا قس س. غ ظت بی حبؾج قس ثط پبی آظ بیف بی مس بتی 12/93( 43/10 31/90 23/71 17/67 یىط یتط ثط یتط ا( ضی وبغص بی نبفی ث اثؼبز 3 2 ؾب تی تط ضیرت قس زض ظطف تسذی لطاض زاز قس س. زضة ظطف ث ن ضت غیطلبث ف ش ث ا ثؿت زض قطایط زض ز بیی ± 2 27 زضخ ؾ ی ؼ ضط ثت ؿجی ± 5 65 زضنس زاقت قس س. ت ب آظ بیف ب ثطای ط بی قب س ثس زض ظط طفت اؾب ؽ ب ا دب قس ط آظ بیف چ بض ثبض تىطاض طزیس. ت فبت ایدبز قس زض ظ ب - بی ؾبػت پؽ اظ تی بض ثب غ ظت- بی اؾب ؽ ثجت قس )2018.)Ebadollahi مذلسازی فعالیت قارچکشی اساوس ي تجسی آماری داد ا ض ؾطح پبؾد د ػ ای اظ تى یه بی آ بضی اؾت و زض ث ی ؾبظی فطآی س بیی و پبؾد ضز ظط ث اؾط تؼسازی اظ تغیط ب تحت تأثیط لطاض ی یطز ث وبض یضز. ق بی طافیىی س ضیبضی ؾجت تؼطیف اغ ی ض ؾطح پبؾد قس اؾت. ثب و ه ای ططح آ بضی و ی ضطایت س ض طؾی زضخ ز اثط تمبث تغیط ب لبث ثطآضز ؿت س. زض ض ؾطح پبؾد ؾطح ضز ظط تحت تأثیط تغیط بی ثؿیبضی لطاض زاضز سف ث ی وطز پبؾد عث ض اؾت. ثطای ث زؾت آضز مساض ث ی :)Li et al. 2007( اظ ضاثط ظیط اؾتفبز قس )Y i ( )0/05 زضنس( ت ی قس. چ ی ح ت ئی 80 )0/05 زضنس( ث ػ ا تی بض قب س زض ظط طفت قس. فالؾه بی حبی حیط وكت PDA لطاض زاز قس س تب ز بی آ ب ث پؽ اظ ات وال زض ز بی اتبق زضخ ؾ ؿی ؼ ت ع یبثس. غ ظت بی كرهی اظ اؾب ؽ ثؼس اظ آظ بی ا ی ث فالؾه بی حبی حیط PDA اضبف ث ظز قس س تب ا ؿی یى اذتی ث خ ز آیس. حیط وكت بی حبن ثالفبن زض تكته بی پتطی ث لطط 9 ؾب تی تط تمؿی اخبظ زاز قس تب خب س طز س. ؾپؽ زیؿه بی لبضچی ت ؾط چ ةپ ج ؾ ضاخو اظ وكت بی خ ا لبضذ بی ثی بض ط زض لؿ ت ؾط تكته بی پتطی حبی حیط وكت اؾب ؽزاض لطاض زاز قس س. تكته بی پتطی بی ظ ی قس زض ا ى ثبت ض ثب ز بی ثیؿت پ ح زضخ ؾ ؿی ؼ لطاض زاز قس س. ضقس ضیكی ب ط لبضذ ث ط ض ضظا تب ظ ب ی و ؾطح حیط وكت تكته بی پتطی قب س ت ؾط لبضذ ث ط ض وب اقغب ق ز ا ساظ یطی قس. زض ا دب ای آظ بیف ثطای ط تی بض 3 تىطاض زض ظط طفت 10 قس. زضنس ثبظزاض س ی IP( ) غ ظت بی رت ف اؾب ؽ ب ثب ث ط یطی اظ ضاثط آ لطط IP= C-T/C 100 C یب ی لطط ب لبضذ زض تی بض قب س ب لبضذ زض تی بض ضز ظط اؾت ( تؼیی قس و زض یب ی T Amini et al..)2012 پريرش ي مسه سازی س سک زیانآير غالت حكطات وب ؾ ؾه ظیب آض غالت اظ زا بی س آ ز ث آفت زض زا كىس وكبضظی بثغ طجیؼی غب خ غ- آضی قس س. ثطای پطض حكطات اظ ظطف اؾت ا ای قى یه یتطی حبی زا بی س )ضل ؾطزاضی( اؾتفبز قس. ث ظ ض ایدبز ت ی ز ب ظطف ثب پبضچ ت ضی ؿسز قس س. تؼساز پ دب خفت حكط ثب غ زض ط ظطف پطضقی ضی حیط بی غصایی ض ب 48 ؾبػت ثؼس اظ زاذ ت ز بی غصایی حصف قس س. ت ز بی غصایی آ ز ث تر بی حكط زض ز بی 27 ± 2 زضخ ؾ ی ؼ ضط ثت ؿجی ± 5 65 زضنس ث ست 6 ب زاقت قس حكطات وب یه تب ؾ ضظ ثطای ا دب آظ بیف بی ظیؿتؾ دی ا تربة قس س. ضطایت ثبثت ض طؾی x i زض فطآی س ذطبی تهبزفی اؾت. و زض آ x تغیط بی j ؿتم 10. Inhibitory Percentage

5 13 و تط ثی غیه آفبت ثی بضی بی یب ی زض ٠ 7 ق بض ٠ 1 ث بض تبثؿتب 1397 س بی ضیبضی ثطای ط پبؾد ثب تدعی ض طؾی ذطی چ س ب اضظیبثی قس س. زض تحمیك حبضط ث ظ ض تر ی اثط تغیط بی ؿتم )غ ظت بی اؾب ؽ ظ ب بی زض ؼطو لطاض یطی( ثط یعا ثبظزاض س ی ضقسی لبضذ بی ثی بضیظا اظ ض ؾطح پبؾد ططح زاز بی الؼی اؾتفبز قس. ؼ یزاض ث ز آ بضی ػجبضت ب زض ؼبز ض طؾی ی زض ؾطح اط ی ب 95 زضنس )0.05 < P( ثطضؾی طزیس. خ ت ثطاظ زاز ب ضؾ زاض ب یع اظ ط افعاض 11 زیعای اوؿپطت ؿر ( 10 Statease Minnapolis, USA, )Inc اؾتفبز قس. A B C قى 1- ؾ ی ت تسذی ی فؼب یت ثبظزاض س ی ضقسی اؾب ؽ آیك ثبغی ضی ؾ ؾه ظیب آض غالت )A( لبضذ بی F. graminearum B. cinerea )B(.)C( Fig 1. The fumigant toxicity and growth inhibitory effect of T. vulgaris essential oil against R. dominica (A), F. graminearum (B) and B. cinerea (C).

6 اؾب ؽ... حكط وكی ضسلبضچی اثطات ث ی ؾبظی ىبضا : ػجبزا ی 14 خط ی. وط بت طافی-طیفؾ ح بظ زؾت ب اظ اؾتفبز ثب ثبغی آیك اؾب ؽ قی یبیی تدعی تبیح 1- خس Table 1- Results of the chemical analysis of Thymus vulgaris essential oil by Gas Chromatography-Mass spectrometry. Components Retention Time (minute) % α-thujene α-pinene Camphene ß-Pinene Methyl-5-hepten-2-one b ß-Myrcene α-terpinene o-cymene ,8-Cineole ß-Ocimene γ-terpinene trans-sabinene hydrate N,N-Dimethyl benzenamine Linalool Camphor p-menthan-3-one Borneol L-Menthol Terpinene-4-ol α-terpineol Geranyl Alcohol Methoxys-4-methyl-2-(1-methylethyl) benzene Geraniol Citral p-propenylanisole Thymol Carvacrol ,2,3,4,4a,5,6,7-Octahydro-4a-methyl naphthalene α-copaene Geranyl acetate Caryophyllene Germacrene Aromadendrene α-caryophyllene ß-Cubebene α-amorphene α-selinene ß-Bisabolene δ-cadinene Bisabolene ,7-Dimethyl-2,6-octadienyl ester, (E)-butanoic acid Spathulenol Caryophyllene oxide Geranyl butyrate Eremophilene ß-Patchoulene Methyl-6-methylenebicyclo[3/2/0]heptane (3S,4R,5S,6R,7S)-Aristol-9-en-3-ol ,10,14-trimethyl-2-Pentadecanone Nonadecane Phytol Isooctyl phthalate Total /60( نتایجوبحث اؾب ؽ قی یبیی اخعای ثطضؾی تبیح ثبغی آیك زض زض تطویت 52 د ع زض اؾت. قس زاز كب 1 خس و اظ زضنس 99/35 و قس ق بؾبیی ثبغی آیك اؾب ؽ آیك اؾب ؽ قی یبیی تدعی یقس. قب ضا اؾب ؽ 12 تی زضنس( )27/99 11 وبضاوط و زاز كب ثبغی اؾتبت غضا ی زضنس( )8/91 غضا ی زضنس( 15 )6/64 آ فب-تطپی ئ زضنس( 17 )4/34 ی ب زضنس( 16 ؾبی زضنس( ػ س تطویجبت زضنس( 5/95( غ ظت بی ظ ب اثط ؿت س. اؾب ؽ ای زض خ ز ضقس ثبظزاض س ی یعا زض ثبغی آیك اؾب ؽ رت ف ظیب - ؾ ؾه وب حكطات طي یط لبضذ ب یؿ ی ی قى زض غالت آض اؾت. قس زاز كب افعایف ثب یؿ ی ی ضقس لطاض یطی ؼطو زض ظ ب اؾب ؽ غ ظت 1 12/76( 15. α-terpineol 16. o-cymene 17. Linalool 11. Carvacrol 12. Thymol 13. Geraniol 14. Geranyl acetate

7 15 و تط ثی غیه آفبت ثی بضی بی یب ی زض ٠ 7 ق بض ٠ 1 ث بض تبثؿتب 1397 لبضذ بی ثی بض ط وب ف طي یط حكطات وب ؾ ؾه ظیب آض غالت افعایف یبفت اؾت. تبیح تدعی اضیب ؽ زاز بی حبن اظ اثط ثبظزاض س ی ضقس یؿ ی ی ؾ ی ت تسذی ی اؾب ؽ آیك ثبغی ث - تطتیت ضی لبضذ بی B. cinerea ؾ ؾه ظیب آض غالت زض خس 2 كب زاز قس اؾت. B 2 AB B تبثیط فبوت ض بی A )ظ ب ( )غ ظت اؾب ؽ( ضی ثبظزاض س ی ضقس یؿ ی ی لبضذ بی ثی بض ط اظ ظط آ بضی 2 ؼ یزاض ث ز. مبزیط دصض ا بی ( ( اثط ز فبوت ض ظ ب غ ظت اؾب ؽ زض ثبظزاض س ی ضقس یؿ ی ی 6/925 0/450 ثطآضز B. cinerea لبضذ.F graminearum ث تطتیت قس. مبزیط صو ض زض ضز لبضذ ث تطتیت زض ضقس یؿ ی ی لبضذ بی ثی بض ط زاقت اؾت. ثط اؾبؼ تبیح خس 2 تبثیط فبوت ض بی ظ ب زض ؼطو لطاض یطی )A( غ ظت اؾب ؽ )B( اثطات تمبث آ ب )AB( ضی طي یط ؾ ؾه ظیب آض غالت اظ ظط آ بضی ؼ یزاض ث ز ثط B 3 چ ی تبثیط فبوت ض بی AB 2.)P < 0/01( مساض وك س ی ؼ یزاضی ث ز )0/05 < P(. ثب ت خ ث 2 مبزیط دصض ا ب ( ( ثطای ز فبوت ض ظ ب غ ظت اؾب ؽ )ث تطتیت 0/185 1/606( كرم یق ز و ثیكتطی تبثیط ثط مساض وك س ی ت ؾط فبوت ض غ ظت اؾب ؽ آیك ثبغی یثبقس و كب ز س ا یت ثیكتط آ اؾت. ػجبضت بیی و اثط آ ثط پبؾد ؼ یزاض ج ز س اظ س حصف قس س. 11/726 0/204 ث ز. صا فبوت ض غ ظت ثیكتطی تبثیط ضا خس 2- تبیح تدعی اضیب ؽ زاز بی حبن اظ ؾ ی ت تسذی ی اثط ثبظزاض س ی ضقس یؿ ی ی اؾب ؽ آیك ثبغی ضی ؾ ؾه ظیب آض غالت لبضذ بی.B. cinerea Table 2- Results of the analysis of variance of data on the fumigant toxicity and mycelial growth inhibitory of T. vulgaris essential oil against R. dominica, and B. cinerea fungi. Pathogenic Fungus /Insect pest R. diominica Source df Mean Square F value p-value Model < A < B < AB AB B Residual Pure Error Cor Total 99 Model < A < B < AB A B < Residual Pure Error Cor Total 44 B. cinerea Model < A B < AB B < Residual Pure Error Cor Total 44 A and B are time (h) and concentration of essential oil (ppm), respectively.

8 ػجبزا ی ىبضا : ث ی ؾبظی اثطات ضسلبضچی حكط وكی اؾب ؽ خس 3- ث ی ؾبظی ؾ ی ت تسذی ی اثط ثبظزاض س ی ضقسی اؾب ؽ آیك ثبغی ث تطتیت ضی ؾ ؾه ظیب آض غالت لبضذ بی.F.B. cinerea graminearum Table 3. Optimization of the fumigant toxicity and the mycelial growth inhibitory effect of T. vulgaris essential oil, respectively, against R. dominica and and B. cinerea. Insect/Pathogenic fungus Response variable Time (h) Concentration (ppm) Desirability R. dominica Mortality (%) = 50 Mortality (%) = IP = 50 IP = B. cinerea IP = 50 IP = IP is Inhibition Percentage اؾب ؽ آیك ثبغی غ ظت 193/86 پیپیا ظ ب 77/85 ؾبػت وبفی ذ ا س ث ز. ثطای ثبظزاض س ی 50 ثب ت خ ث مساض ضطیت تغییطات ضطایت ذطب ث تطی س ثطای تر ی اثط غ ظت بی اؾب ؽ آیك ثبغی )B( )A( ظ ب ضی ثبظزاض س ی ضقسی لبضذ بی F. B. cinerea graminearum ز ث تطتیت ثطاثط ثب س زضخ A B E- 4 A B A B A E-4 B E-4 A B E-4 B 2 و اؾت و A ث تطتیت B ؼبز ظ ب )h( غ ظت اؾب ؽ )ppm( یثبقس. زض حب ی ث تطی س ثطاظ قس ثط طي یط حكطات وب ؾ ؾه ظیب آض غالت س زضخ ؾ A B A B A B B 3 اؾت. ب ط ض و زض س بی اضائ قس كب س یق ز ضطایت تغیط بی ؿتم ی و ثجت ؿت س ثط افعایف ط یه اظ تغیط بی ب جطز اثطی افعای س زض س اضائ قس زاض س. چ ی ػال ت فی تغیط ب زض س ثیب ط اثط وب س آ تغیط ثط مساض ثبظزاض س ی ضقسی لبضذ اؾت. تبیح ث ی ؾبظی اثط ثبظزاض س ی ضقسی اؾب ؽ آیك ثبغی زض ضقس یؿ ی ی لبضذ بی B. cinerea 3 زض خس طي یط حكطات وب ؾ ؾه ظیب آض غالت كب زاز قس اؾت. ثط ای اؾبؼ ظ ب 88/59 ؾبػت غ ظت 486/67 پیپیا اظ اؾب ؽ آیك ثبغی ثبػث ثبظزاض س ی ضقس یؿ ی ی زض لبضذ F. graminearum 88/67 یعا ث زضنس ذ ا س قس. چ ی ثطای 94/43 زضنس ثبظزاض س ی ضقسی زض لبضذ B. cinerea ث تطتیت 74/01 ؾبػت ظ ب 552/96 پیپیا غ ظت ضز یبظ اؾت. خس 3 زضنسی ضقس یؿ ی ی زض لبضذ ثطای ثبظزاض س ی 50 اظ زضنسی ضقس یؿ ی ی زض لبضذ B. cinerea غ ظت 161/56 پیپیا ظ ب 72/89 ؾبػت ضز یبظ ذ ا س ث ز. ثب ث وبض یطی تبثغ ط ثیت غ ظت 43/10 یىط یتط ثط یتط ست ظ ب 60 ؾبػت ث ػ ا قطایط ث ی ثطای طي یط 72/23 زضنسی ؾ ؾه ظیب آض غالت ثب زلت 87 زضنس ث زؾت آ س. ثطای طي یط پ دب زضنس خ ؼیت آفت اظ اؾب ؽ آیك ثبغی غ ظت 25/86 یىط یتط ثط یتط ظ ب 59 ؾبػت وبفی ذ ا س ث ز. اثطات ضس لبضچی اؾب ؽ بی آیك ضی ثطذی لبضذ- بی ثی بض ط ت ؾط ثطذی حممی طب ؼ قس اؾت. ثطای ثب فؼب یت ضسلبضچی اؾب ؽ آیك ثبغی ضی لبضذ Aspergillus niger ثطضؾی كب )Moghtader 2012( زاز قس و فؼب یت ضسلبضچی اؾب ؽ آیك ثبغی اظ آ تی- ثی تیه بی اؾتطپت بیؿی ؾ فبت خ تب بیؿی ثبالتط اؾت. زض تحمیمی زی ط اثطات ضسلبضچی اؾب ؽ آیك ثبغی ضی لبضذ بی ثی بض ط Pythium aphanidermatum Fusarium graminearum Rhizoctonia solani Sclerotinia sclerotiorum ثطضؾی قس. تبیح كب زاز و اؾب ؽ صو ض ث ن ضت ؼ یزاضی ثبػث ثبزاض س ی ضقس یؿ ی ی زض لبضذ بی ثی بض ط قس س )2012 al..)amini et تبیح ای تحمیمبت اظ ظط زاقت اثطات ضسلبضچی اؾب ؽ آیك ثبغی ثب تبیح تحمیك حبضط طبثمت زاضز. چ ی تحمیمبت اذیط كب زاز ا س و اؾب ؽ آیك ثبغی ضی ثطذی اظ آفبت حه الت وكبضظی ؾ ی ت لبث ت خ ی زاقت ا س. ثطای ثب ؾ ی ت

9 تبثؿتب ث بض 1 ق بض ٠ 7 زض ٠ یب ی بی ثی بضی آفبت ثی غیه و تط.) ثیب ؾ ؾه شضت قپك ضی ثبغی آیك اؾب ؽ 20 Pavela ( و عا طز ذ اض ؾ ؾه )Bittner et al. 2008( 21 ثجت )Ateyyat et al. 2012( ؾیت ی قت )2011 آفتوكی ذ ال اضائ ظط اظ صو ض تحمیمبت اؾت. قس ثب زاضز. طبثمت حبضط تحمیك تبیح ثب ثبغی آیك اؾب ؽ تحمیك زض ثبض ا ی ثطای صو ض اؾب ؽ ؾ ی ت خ ز ای اؾت. قس اضظیبثی غالت ظیب آض ؾ ؾه ضی حبضط اظ ثطذی زض ثبغی آیك اؾب ؽ قی یبیی اخعای تی ثب ثطای اؾت. قس ثطضؾی صقت تحمیمبت 46/2( )14/1 آ فب-تطپی زضنس( پ تب-ؾبی زضنس( ان ی اخعای ث ػ ا زضنس( )3/0 آ فب-پی زضنس( )9/9 قس س ؼطفی تطوی وك ض اظ ثبغی آیك اؾب ؽ Özcan (.)and Chalchat 2004 آیك اؾب ؽ زض صو ض تطویجبت حبضط تحمیك زض ای مساض ا ب قس س ق بؾبیی اضزثی طم ث ی ثبغی آ فب-پی ثب ثطای ث ز. تفبت ثبال تحمیك ثب تطویجبت ث تطتیت آ فب-تطپی 0/29 0/72 ضا اؾب ؽ اظ زضنس اؾب ؽ قی یبیی اخعای زی ط تحمیمی زض قس س. قب )38/54 وب ف ض قس طب ؼ طاوف زض ثبغی آیك زضنس( )9/35 آ فب-پی زضنس( )17/19 وب ف زضنس( ث - زضنس( )4/91 ث ض ئ زضنس( )5/ ؾی ئ قس س ق بؾبیی اؾب ؽ ای زض خ ز ػ س تطویجبت ػ ا ثؿیبض زضنس تطویجبت ای.)Imelouane et al. )2009 ( تطویجبت مبث زض زاقت س. حبضط تحمیك زض پبیی تطی اؾتبت غضا ی غضا ی تی وبضاوط لجی اظ زی طی زض ضا ثبغی آیك اؾب ؽ ان ی اخعای آ فب-تطپی ئ زاز س. اذتهبل ث ذ ز حبضط تحمیك تطویجبت مساض زض تطویجبت ع ثط ػال ث بثطای صو ض تحمیمبت تبیح حبضط تحمیك زض قس ق بؾبیی خ ز ث ز ی اؾت ى تفبت ب ای زاضز. خ ز تفبت تبثیط صاض ػ ا یىؿطی اظ ثبقس. زاذ ی ذبضخی فه ی ػ ا تغییطات ث یت ا ػ ا ای تطی طح اؾتفبز ضز یب ب غ تیىی حت ای خغطافیبیی وطز اقبض اؾب ؽ ب اؾترطاج ض آ ب ظیؿتی ظیؿتی اثطات و زاز ا س كب اذیط تحمیمبت ػ س تطویجبت ثب ؿتمی ی اضتجبط یب ی اؾب ؽ بی ؾبیط ثب آ ب ؾی طغیؿتی اثطات اؾب ؽ ب ای زض خ ز زاضز اخعا.)Bakkali et al. 2008, Batish et al. 2008( تطپ ی تطویجبت اظ ثطذی ضسلبضچی فؼب یت بی آ ثط ػال اؾت قس ق بؾبیی یب ی اؾب ؽ بی زض خ ز Pina-Vaz et al. 2004, Soković et al. 2008, Pinto et ( ضا ثبغی آیك اؾب ؽ ضسلبضچی ذ ال صا.)al آیك اؾب ؽ ای زض تطویجبتی چ ی خ ز ث یت ا زاز. ؿجت ثبغی Fusarium ثی بض ط لبضذ بی غالت ظیب آض ؾ ؾه Botrytis ایطا خ ب زض التهبزی ظیب آض ػ ا خ اظ ضی ت یس حی زض حه الت اظ ثؿیبضی ضی و ؿت س حبضط حب زض یظ س. ذؿبضت ثطزاقت اظ پؽ غصایی از قی یبیی ؾ اظ اؾتفبز ثب رطة ػ ا ای و تط خب جی اثطات قی یبیی تطویجبت اظ اؾتفبز ی یطز ا دب ضی تبثیط حیطی آ ز ی بی لجی اظ تؼسزی اؾتفبز ض ای اظ اؾت. زاقت پی زض ضا غیط سف خ زات آ ب سیطیت زض طجیؼی و ذطط خبی عی تطویجبت اظ یثبقس. ضطضی یؿ ی ی ضقس ثبظزاض س ی فؼب یت حبضط پػ ف زض لبضذ- ضی ث تطتیت ثبغی آیك اؾب ؽ تسذی ی ؾ ی ت ثی بض ط بی ؾ ؾه B. cinerea قی یبیی اخعای آ ثط ػال قس. زاز كب غالت ظیب آض وط بت طافی- بظ زؾت ب اظ اؾتفبز ثب صو ض اؾب ؽ تحمیمبت ؾبیط ث ت خ ثب ق بؾبیی خط ی طیفؾ ح ظیؿتی فؼب یت ثب اخعا ای احت ب ی اضتجبط قس ا دب زاز كب حبضط ثطضؾی تبیح چ ی طزیس. ثحث اؾب ؽ س ؾبظی زض بؾت ضقی ث ػ ا پبؾد ؾطح ض و اؾب ؽ حكط وكی ضسلبضچی فؼب یت ث ی ؾبظی طزز. ططح یت ا س آیك سپاسگساری ف بضی پػ كی حتط ؼب ت اظ مب یؿ س ب حبضط پػ ف اظ ب ی ح بیت ثبثت اضزثی ی حمك زا ك ب زاض س. ضا لسضزا ی تكىط و ب Özgüven et al. 2008, Ben Jemâa et al. 2012, Dokhani et al. 2012, Zandi-Sohani and Ramezani 18. Sitophilus zeamais Motschulsky 19. Acanthoscelides obtectus 20. Meligethes aeneus (F.) 21. Eriosoma lanigerum Hausmann

10 ػجبزا ی ىبضا : ث ی ؾبظی اثطات ضسلبضچی حكط وكی اؾب ؽ REFERENCES Adams RP (2007) Identification of essential oil components by gas chromatography/mass spectrometry. 4thed. Allured Publishing Corporation, Carol Stream, USA. Amini M, Safaie N, Salmani MJ, Shams-Bakhsh M (2012) Antifungal activity of three medicinal plant essential oils against some phytopathogenic fungi. Trakia Journal of Sciences 10(1): 1-8. Ateyyat M, Abdel-Wali M, Al-Antary T (2012) Toxicity of five medicinal plant oils to woolly apple aphid, Eriosoma lanigerum (Homoptera: Aphididae). Australian Journal of Basic and Applied Sciences 6(9): Attia S, Grissa KL, Lognay G, Bitume E, Hance T, Mailleux AC (2013) A review of the major biological approaches to control the worldwide pest Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae) with special reference to natural pesticides. Journal of Pest Science 86(3): Bakkali F, Averbeck S, Averbeck D, Idaomar M (2008) Biological effects of essential oils A review. Food and Chemical Toxicology 46(2): Batish DR, Singh HP, Kohli RK, Kaur S (2008) Eucalyptus essential oil as a natural pesticide. Forest Ecology and Management 256(12): Ben Jemâa JM, Haouel S, Bouaziz M, Khouja ML (2012) Seasonal variations in chemical composition and fumigant activity of five Eucalyptus essential oils against three moth pests of stored dates in Tunisia. Journal of Stored Products Research 48: Bittner M, Casanueva M, Arbert C, Aguilera M, Hernandez V, Becerra J (2008) Effect of essential oils from plant species against the granary weevils, Sitophilus zeamais and Acanthoscelides obtectus (Coleoptera). Chilean Journal of Agricultural Research 53: Cavalcanti SCH, Niculau ES, Blank AF, Câmara CAG, Araújo IN, Alves PB (2010) Composition and acaricidal activity of Lippia sidoides essential oil against two-spotted spider mite (Tetranychus urticae Koch). Bioresource Technology 101(2): Davari M, Van Diepeningen AD, Babai-Ahari A, Arzanlou M, Najafzadeh MJ, Van der Lee TAJ, de Hoog GS (2012) Rapid identification of Fusarium graminearum species complex using Rolling Circle Amplification (RCA). Journal of Microbiological Methods 89(1): Dean R, Van Kan JAL, Pretorius ZA, Hammond-Kosack KE, Pietro AD, Spanu PD, Rudd JJ, Dickman M, Kahmann R, Ellis J, Foster GD (2012) The Top 10 fungal pathogens in molecular plant pathology. Molecular Plant Pathology 13(4): Dokhani S, Durance TD, Cottrell T, Mazza G (2012) Drying effects on major volatile and phenolic components of Achillea filipendulina Lam. Journal of Essential Oil Bearing Plants 15(6): Ebadollahi A (2018) Fumigant toxicity and repellent effect of seed essential oil of celery against lesser grain borer, Rhyzopertha dominica F. Journal of Essential Oil Bearing Plants 21(1): Eren İ, Kaymak-Ertekin F (2007) Optimization of osmotic dehydration of potato using response surface methodology. Journal of Food Engineering 79(1): Hardman R (2002) Thyme. 1thed. CRC Press, London. Imelouane B, Amhamdi H, Wathelet JP, Ankit M, Khedid K, Bachiri AE (2009) Chemical composition of the essential oil of thyme (Thymus vulgaris) from Eastern Morocco. International Journal of Agriculture and Biology 11: Javed h, Erum S, Tabassum S, Ameen F (2013) An overview of medicinal importance of Thymus vulgaris. Journal of Asian Scientific Research 3(10): Jeyasankar A, Jesudasan RWA (2005) Insecticidal properties of novel botanicals against a few lepidopteran pests. Pestology 29: Li Jw, Ding SD, Ding Xl (2007) Optimization of the ultrasonically assisted extraction of polysaccharides from Zizyphus jujuba. Journal of Food Engineering 80(1): Moghtader M (2012) Antifungal effects of the essential oil from Thymus vulgaris L. and comparison with synthetic thymol on Aspergillus niger. Journal of Yeast and Fungal Research 3(6): Özcan M, Chalchat JC ( 2004) Aroma profile of Thymus vulgaris L. Growing wild in turkey. Bulgarian Journal of Plant Physiology 30( Özgüven M, Şener B, Orhan I, Şekeroğlu N, Kirpik M, Kartal M, Peşin I, Kaya Z (2008) Effects of varying nitrogen doses on yield, yield components and artemisinin content of Artemisia annua L. Industrial Crops and Products 27(1): Pavela R (2011) Insecticidal and repellent activity of selected essential oils against of the pollen beetle, Meligethes aeneus (Fabricius) adults. Industrial Crops and Products 34(1): Pina-Vaz C, Gonçalves Rodrigues A, Pinto E, Costa-de-Oliveira S, Tavares C, Salgueiro L, Cavaleiro C, Gonçalves MJ, Martinez-de-Oliveira J (2004) Antifungal activity of Thymus oils and their major compounds. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology 18(1):

11 19 و تط ثی غیه آفبت ثی بضی بی یب ی زض ٠ 7 ق بض ٠ 1 ث بض تبثؿتب 1397 Pinto E, Gonçalves MJ, Hrimpeng K, Pinto J, Vaz S, Vale-Silva LA, Cavaleiro C, Salgueiro L (2013) Antifungal activity of the essential oil of Thymus villosus subsp. lusitanicus against Candida, Cryptococcus, Aspergillus and dermatophyte species. Industrial Crops and Products 51: Rees D. (2007) Insects of stored grain: a pocket reference. 3th ed. CSIRO Publishing. Romanazzi G (2013) Innovative control strategies for Botrytis cinerea in different postharvest fruit system. In Processing of XVI International Botrytis Symposium, 72. Locorotodono, Italy. Sokoviš M, Glamočlija J, Širiš A, Kataranovski D, Marin PD, Vukojeviš J, Brkiš D (2008) Antifungal activity of the essential oil of Thymus vulgaris L. and thymol on experimentally induced Dermatomycoses. Drug Development and Industrial Pharmacy 34(12): Suga H, Karugia GW, Ward T, Gale LR, Tomimura K, Nakajima T, Miyasaka A, Koizumi S, Kageyama K, Hyakumachi M (2008) Molecular characterization of the Fusarium graminearum species complex in Japan. Phytopathology 98(2): Theis N, Lerdau M (2003) The evolution of function in plant secondary metabolites. International Journal of Plant Sciences 164(S3): Tholl D (2006) Terpene synthases and the regulation, diversity and biological roles of terpene metabolism. Current Opinion in Plant Biology 9(3): Williamson B, Tudzynski B, Tudzynski P, Van Kan JAL (2007) Botrytis cinerea: the cause of grey mould disease. Molecular Plant Pathology 8(5): Windels CE (2000) Economic and social impacts of Fusarium head blight: changing farms and rural communities in the Northern great plains. Phytopathology 90(1): Zandi-Sohani N, Ramezani L (2015) Evaluation of five essential oils as botanical acaricides against the strawberry spider mite Tetranychus turkestani Ugarov and Nikolskii. International Biodeterioration and Biodegradation 98: