Πνευμονολόγος 401 ΓΣΝΑ ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ

3 ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ Α ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Βασίλειος Σ. Σκούρας Πνευμονολόγος 401 ΓΣΝΑ ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ

No conflict of interest

ορισμός μονήρης πνευμονικός όζος (solitary pulmonary nodule, SPN) ακτινολογική σκίαση μεγέθους 3cm σε διάμετρο με τουλάχιστον τα 2/3 των ορίων της να περιβάλλονται από πνευμονικό παρέγχυμα ** απουσία λεμφαδενοπάθειας, ατελεκτασίας, μεταποφρακτικής πνευμονίας Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

επιπολασμός ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΘΩΡΑΚΟΣ 0.09 7% SPN ανιχνεύεται σε ποσοστό έως 7% όλων των ακτινογραφιών θώρακος CT ΘΩΡΑΚΟΣ 8 51% ( ευαισθησία λόγω μεγαλύτερης ευκρίνειας) αυξανόμενη χρήση CT θώρακος -> SPNs ΗΠΑ: 875.000 περισσότεροι όζοι ετησίως λόγω LDCT screening Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

διαφορική διάγνωση Σε αντίθεση με τις πνευμονικές μάζες (όγκοι >3cm) που συνήθως είναι κακοήθους αιτιολογίας, η δ.δ. του SPN είναι ιδιαίτερα εκτεταμένη * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39 * Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

διαφορική διάγνωση Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

σημασία έγκαιρης διάγνωσης Detterbeck FC, et al. Chest, 2016 (online first) [DOI: 10.1016/j.chest.2016.10.010]

επιπολασμός κακοήθειας Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

κακοήθης vs. καλοήθης Μπορώ να διακρίνω αν ένας πνευμονικός όζος είναι κακοήθης βασιζόμενος στα απεικονιστικά χαρακτηριστικά του...;;; Ποιά είναι τα απεικονιστικά χαρακτηριστικά του όζου που θα μπορούσαν να με βοηθήσουν...;;;

απεικονιστική τεχνική CT θώρακος CXR PET-CT Χαμηλή ευαισθησία: σημαντικός αριθμός SPN δεν γίνεται αντιληπτός (άνω λοβοί & περιφερικές ζώνες ασαφοποίηση από παρακείμενες οστικές δομές) δεν ενδείκνυται ούτε για screening Χαμηλή ευκρίνεια: αδυναμία ανάδειξης μορφολογικών χαρακτηριστικών όζου Λεπτές τομές (διαδοχικές εικόνες 1mm κατά μήκος όζου) 2 παράθυρα: πνευμονικό (εκτίμηση ορίων όζου) - μεσοθωρακίου (εκτίμηση συμπαγούς τμήματος) Υψηλή ευαισθησία - ευκρίνεια Αδυναμία ακριβούς σταδιοποίησης Λειτουργική συμπεριφορά όζου (FDG) Υψηλή ακρίβεια στη διάκριση κακοήθων από καλοήθεις όζους μόνο σε SPN >8-10mm Εντοπισμός μεταστάσεων Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

απεικονιστική τεχνική Λεπτές τομές (διαδοχικές εικόνες 1mm κατά μήκος όζου) CT θώρακος Πνευμονικό παράθυρο (εκτίμηση ορίων όζου) Μεσοθωρακικό παράθυρο (εκτίμηση συμπαγούς τμήματος όζου) Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

μορφολογικά χαρακτηριστικά απαιτεί 2 εξετάσεις σε 2 διαφορετικές χρονικές στιγμές Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

μέγεθος όσο μεγαλύτερο το μέγεθος του SPN, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα κακοήθειας παρόλα αυτά, το μικρό μέγεθος ΔΕΝ αποκλείει την κακοήθεια Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

μέγεθος όσο μεγαλύτερο το μέγεθος του SPN, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα κακοήθειας παρόλα αυτά, το μικρό μέγεθος ΔΕΝ αποκλείει την κακοήθεια Tanner N, et al.management of pulmonary nodules by community pulmonologists. Chest, 2015;148(6):1405-14

εντόπιση άνω λοβός vs κάτω λοβός SPN των άνω λοβών είναι σε μεγαλύτερο ποσοστό κακοήθεις συγκριτικά με τους αντίστοιχους των κάτω λοβών μεγαλύτερη συγκέντρωση καρκινογόνων καπνού στους άνω λοβούς Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

περίγραμμα * Furuya K, et al. New classification of small pulmonary nodules by margin characteristics on HRCT. Acta Radiol, 1999;40(5):496-504 * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

περίγραμμα ομαλά όρια ένδειξη καλοήθειας κακοήθεια σε ποσοστό έως 30% λοβωτά όρια ένδειξη ανισότιμης ανάπτυξης PPV: 80% για κακοήθεια 25% καλοήθων SPN (αμάρτωμα) ακτινωτά όρια ( corona radiata sign) PPV: 88-94% για κακοήθεια καλοήθεις SPN: λιποειδική πνευμονία, εστιακή ατελεκτασία, φυμάτωμα, προοδευτική μαζική ίνωση * Furuya K, et al. New classification of small pulmonary nodules by margin characteristics on HRCT. Acta Radiol, 1999;40(5):496-504 * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

περίγραμμα κροσσωτά όρια ένδειξη ανάπτυξης κατά μήκος κυψελιδικών τοιχωμάτων λεπιδικού τύπου αδενοca πολυγωνικά όρια ίνωση, διήθηση κυψελίδων, ατελεκτατικές κυψελίδες halo sign ασπεργίλλωση, Wegener σάρκωμα Kaposi, μεταστατικό αγγειοσάρκωμα κοιλοτικά όρια όρια με κοιλάνσεις ή εγκοπές - αδενοca με ταχεία ανάπτυξη * Furuya K, et al. New classification of small pulmonary nodules by margin characteristics on HRCT. Acta Radiol, 1999;40(5):496-504 * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

πυκνότητα Hounsfield Units (HU)= 1000 x (μ μ water )/(μ water μ air ) Σύγκριση πυκνότητας SPN με αυτή του ύδατος και του αέρα Κάθε τιμή (-1000 έως +1000) αντιστοιχεί σε απόχρωση του γκρι Introduction to CT physics. Elsevierhealth.com.2007

πυκνότητα nodules showing hazy increased attenuation that does not obliterate the underlying bronchial or vascular structures non-solid nodules that also have 25% solid part nodules that present homogeneous soft-tissue attenuation * Hansell. Radiology, 2008;246:697-722 * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

πυκνότητα: ιστολογική συσχέτιση * Callister MEJ, et al. BTS Guidelines for the investigation and management of pulmonary nodules.thorax, 2015;70(2):151-9

πυκνότητα: επασβέστωση CXR: ανεπαρκής αναγνώριση επασβέστωσης (sens: 50%, spec: 87%) CT: οπτική αναγνώριση - μεσοθωρακικό παράθυρο CT: αντικειμενική επιβεβαίωση - πυκνότητα >200 HU τύποι καλοήθους επασβέστωσης (ισχυρή ένδειξη καλοήθειας) ΔΕΝ υπάρχει τύπος επασβέστωσης με ειδικότητα για κακοήθεια Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

πυκνότητα: καλοήθης επασβέστωση διάχυτη κεντρική διαστρωματωμένησυγκεντρική pop-corn Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

πυκνότητα: επασβέστωση Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

πυκνότητα: λίπος πυκνότητα: μεταξύ -40 και -120 HU 60% αμαρτωμάτων σπάνια αίτια: - λιποειδική πνευμονία - μετάσταση από λιποσάρκωμα - μετάσταση από νεφροκυτταρικό Ca Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

κοιλοποίηση πάχος τοιχώματος <5mm: ένδειξη καλοήθειας πάχος τοιχώματος >15mm: ένδειξη κακοήθειας Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

ρυθμός ανάπτυξης volume doubling time (VDT) συμπαγείς όζοι VDT: 20-400 days -> κακοήθης SPN VDT >400 d: βραδύς ρυθμός ανάπτυξης -> καλοήθης SPN VDT <20 d: ταχύς ρυθμός ανάπτυξης -> λοιμώδες αίτιο μη-συμπαγείς όζοι βραδύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης (VDT: 400-600 d) σταθερότητα SPN -> καλοήθεια solid: 2 έτη non-solid: 3-5 έτη * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

ρυθμός ανάπτυξης: subsolid nodules * Kakinuma R, et al. Natural history of pulmonary subsolid nodules. JTO, 2016;11(7):1012-28

απεικονιστικά χαρακτηριστικά * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

PET-CT sensitivity: 87-96% (SPN >8-10 mm) specificity: 79-83% PPV: 72% - 3 στους 10 ασθενείς με PET(+) SPN δεν έχουν κακοήθη SPN NPV: 90-92% - δυνατότητα παρακολούθησης * Patel VK, et al. A practical algorithmic approach to the diagnosis and management of solitary pulmonary nodules. Chest, 2013;143(3):825-39

PET-CT * Veronesi J, et al. PET in the diagnostic workup of screening-detected lung nodules. ERJ, 2015;45:314-16

αδιευκρίνιστος όζος απουσία χαρακτηριστικού που αποδεικνύει καλοήθεια 1. σταθερότητα/μείωση μεγέθους 2. καλοήθης επασβέστωση αδιευκρίνιστος όζος indeterminate nodule * Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

κακοήθης vs. καλοήθης Πώς θα χειριστώ σωστά* έναν αδιευκρίνιστο όζο...;;; *σωστά: αποφυγή επεμβατικών/χειρουργικών πράξεων σε περίπτωση καλοήθους όζου έγκαιρη χειρουργική εξαίρεση σε περίπτωση κακοήθους όζου * Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

επιλογές Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

μέθοδοι δειγματοληψίας SPN >8-10mm καμία ενέργεια δειγματοληψία παρακολούθηση μη-χειρουργικές μέθοδοι χειρουργικές μέθοδοι συμβατική βρογχοσκόπηση διαθωρακική παρακέντηση κυτταρολογική πτυέλων κατευθυνόμενη βρογχοσκόπηση διαπαρεγχυματική προσέγγιση bronchoscopic transparenchymal nodule access (BTPNA) VATS R-EBUS Electromagnetic navigation Virtual bronchoscopy θωρακοτομή Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

κυτταρολογική πτυέλων μη-επεμβατική μέθοδος - ανίχνευση άτυπων κυττάρων στα πτύελα διαγνωστική ακρίβεια (μη επικοινωνία με βρογχικό δένδρο) θετική: κεντρική ή μεγάλη (>2.4 cm) βλάβη αιμόπτυση χαμηλή FEV 1 sensitivity: 66% (71% κεντρικές βλάβες 49% περιφερικές βλάβες) μέγιστη ευαισθησία: 3 δείγματα ειδικότητα: 99% ΔΕΝ αποτελεί χρήσιμη μέθοδο λόγω χαμηλής ευαισθησίας στους περιφερικούς όζους που αποτελούν και την πλειοψηφία Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

βρογχοσκόπηση η λιγότερο επεμβατική μέθοδος δειγματοληψίας περιορισμοί 1 1 διάμετρος βρογχοσκοπίου δεν επιτρέπει περιήγηση σε περιφερικούς αεραγωγούς αδύνατη η άμεση οπτική επαφή περιφερικών όζων μέγιστη διαγνωστική απόδοση σε κεντρικές βλάβες Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

βρογχοσκόπηση κεντρική βλάβη περιφερική βλάβη έσω τριτημόριο μέσο τριτημόριο έξω τριτημόριο 12% 88% 8% ορατή ενδοβρογχική βλάβη Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

βρογχοσκόπηση: κεντρικοί όζοι τεχνικές δειγματοληψίας o βιοψία με λαβίδα, brushing, washing, needle aspiration ορατή ενδοβρογχική βλάβη o βιοψία με λαβίδα (3 λήψεις) sens: 74% συνδυασμός τεχνικών > sens: 88% (71-97%) ασφάλεια o μείζονες επιπλοκές (0%) o ελάσσονες επιπλοκές (παροδικός πυρετός, μικρή αιμορραγία) ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ: μέγιστη απόδοση στη μειονότητα των περιπτώσεων Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

βρογχοσκόπηση: περιφερικοί όζοι τυφλές διαβρογχικές βιοψίες ± brushing, washing, BAL από ύποπτο πνευμονικό τμήμα (CT θώρακος) sens: 49% για κακοήθεια (μικρότερη για καλοήθεις βλάβες) επιπλοκές: πνευμοθώρακας (1.5%) αιμορραγία (0.5%) απεικονιστική καθοδήγηση ακτινοσκόπηση o αύξηση sens: 78% (36-88%, μετα-ανάλυση) o ευαισθησία εξαρτάται από αριθμό δειγμάτων (1 δείγμα: 45% - 6 δείγματα: 70%) bronchus sign (60% vs 25%) μέγεθος (>2cm: 63% - <2cm: 34%) CT καθοδήγηση o μεγαλύτερη sensitivity (62% vs 53%) o αυξημένη ακτινοβολία πρακτικά θέματα (προσωπικό, μεταφορά) Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

βρογχοσκόπηση: κατευθυνόμενη radial endobronchial ultrasound (R-EBUS) καθετήρας με κεφαλή υπερήχων εικόνα 360 πέριξ ιστών o o εντοπισμός όζου (διαδοχική είσοδος καθετήρα σε ύποπτα στόμια) διαβρογχική βιοψία, brushing, washing, needle aspiration overall sensitivity: 73% (κακοήθεια) διαγνωστική απόδοση: 71% αύξηση απόδοσης σε μεγάλο μέγεθος: >2cm: 78% - <2cm: 56% επιπλοκές: πνευμοθώρακας (1%) μόνο 0.4% απαιτεί παροχέτευση Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

βρογχοσκόπηση: κατευθυνόμενη navigational bronchoscopy (πλοηγούμενη βρογχοσκόπηση) electromagnetic navigation virtual bronchoscopy ανασύσταση CT εικόνων παροχή δρομολογίου προς όζο EMN: real-time οδηγίες (σαν GPS) sensitivity: EMN: 67% - VB: 72% δεν επηρεάζεται από μέγεθος επηρεάζεται από ύπαρξη bronchus sign (67% vs 79%) Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

διαθωρακική παρακέντηση overall sensitivity: 90% - (μέγεθος <15mm sens: 70-82%) false negative rate: 20-30% αρνητικό αποτέλεσμα απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση false positive rate: 1% (κακοήθεια) έως 50% (καλοήθη αίτια) θετικό καλόηθες αποτέλεσμα: αποδεκτό μόνο επί συμβατής εικόνας επιπλοκές: πνευμοθώρακας (15%, 6.6% παροχέτευση) αιμορραγία (1%) μόνο σε 1 στους 5 μετάγγιση Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

Video-Assisted Thoracoscopic Surgery ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική: γενική αναισθησία ιατρογενής πνευμοθώρακας trocar (7o ΜΠΔ) - είσοδος θωρακοσκοπίου εντοπισμός SPN - σφηνοειδής εκτομή ταχεία βιοψία κακοήθεια: λοβεκτομή + συστηματική λεμφαδενική δειγματοληψία ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ: αδυναμία ψηλάφησης πνεύμονος για εντοπισμό όζων που δεν είναι οπτικά εμφανείς με το θωρακοσκόπιο (έως 45%) sensitivity: 87% (SPN <1.1cm) 94% (SPN 1.1-1.5%) - 99% (SPN >1.5cm) θνητότητα 0% - επιπλοκές 5% Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

ανοικτή θωρακοτομή η περισσότερο επεμβατική χειρουργική τεχνική ένδειξη: αποτυχία εντοπισμού SPN κατά τη VATS επιπλοκές: 15% θνητοτητα: 1.7-5.3% (κακοήθης SPN) 0.5% (καλοήθης SPN) Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

χειρισμός SPN: δειγματοληψία Επιλογή μεταξύ χειρουργικής ή μη-χειρουργικής μεθόδου o πιθανότητα κακοήθειας o χειρουργικός κίνδυνος o διαθεσιμότητα τεχνολογικών μέσων Επιλογή καταλληλότερης χειρουργικής/μη-χειρουργικής μεθόδου o εντόπιση όζου (κεντρικός/περιφερικός) o κίνδυνος επιπλοκών o διαθεσιμότητα τεχνολογικών μέσων * Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

χειρισμός SPN επιπλοκές πιθανότητα κακοήθειας διαγνωστική ακρίβεια προτίμηση ασθενούς Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

πιθανότητα κακοήθειας Ημι-ποσοτική μέθοδος εκτίμησης της πιθανότητας κακοήθειας Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

πιθανότητα κακοήθειας: CHEST Η πιθανότητα κακοήθειας σε SPN που εκτιμάται για πρώτη φορά βασίζεται στις ακόλουθες μεταβλητές: ηλικία διάμετρος όρια ιστορικό κακοήθειας κάπνισμα εντόπιση Probability of Malignancy = e x (1 + e x ) where x = -6.8272 + (0.0391 x Age) + (0.7917 x Cigarettes) + (1.3388 x Cancer) + (0.1274 x Diameter) + (1.0407 x Spiculation) + (0.7838 x Upper) Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

πιθανότητα κακοήθειας: BTS (Brock) Η πιθανότητα κακοήθειας σε SPN που εκτιμάται για πρώτη φορά βασίζεται στις ακόλουθες μεταβλητές: ηλικία φύλο εμφύσημα περίγραμμα αριθμός όζων ιστορικό κακοήθειας κάπνισμα εντόπιση διάμετρος τύπος όζου (solid vs subsolid) Probability of Malignancy = 100 x (e (Logodds) /(1 + e (Logodds) ) where Logodds = (0.0287 * (Age - 62)) + Sex + FamilyHistoryLungCa + Emphysema - (5.3854 * ((Nodulesize/10)-0.5-1.58113883)) + Noduletype + NoduleUpperLung - (0.0824 * (Nodulecount - 4)) + Spiculation - 6.789 * Callister MEJ, et al. BTS Guidelines for the investigation and management of pulmonary nodules.thorax, 2015;70(2):151-9

πιθανότητα κακοήθειας: BTS (Herder) * Callister MEJ, et al. BTS Guidelines for the investigation and management of pulmonary nodules.thorax, 2015;70(2):151-9

πιθανότητα κακοήθειας: Lung-RADS

χειρισμός SPN

χειρισμός SPN <8mm Low <1% 2-6% δεν απαιτείται δειγματοληψία Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

χειρισμός SPN <8mm Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

χειρισμός SPN <8mm (Fleishcner)

χειρισμός SPN >8mm (CHEST) Gould M, et al. Evaluation of individuals with pulmonary nodules. When is it lung cancer? Chest, 2013;143(5):93-120

χειρισμός solid SPN (BTS) * Callister MEJ, et al. BTS Guidelines for the investigation and management of pulmonary nodules.thorax, 2015;70(2):151-9

παρακολούθηση solid SPN <8mm * Callister MEJ, et al. BTS Guidelines for the investigation and management of pulmonary nodules.thorax, 2015;70(2):151-9

χειρισμός subsolid SPN (BTS) * Callister MEJ, et al. BTS Guidelines for the investigation and management of pulmonary nodules.thorax, 2015;70(2):151-9

χειρισμός SPN >8-10mm * Skouras V, et al. Diagnostic approach to the solitary pulmonary nodule. Semin Respir Crit Care Med, 2013;34:762-9

overdiagnosis overdiagnosis ανίχνευση καρκίνου που δεν θα γινόταν κλινικά αντιληπτός αν ο ασθενής δεν υποβαλλόταν σε LDCT θώρακος false-positives εσφαλμένος χαρακτηρισμός μιας μη-καρκινικής βλάβης ως καρκίνου * Kanodra NM, et al. Screening and early detection efforts in lung cancer. Cancer, 2015;121:1347-56

overdiagnosis overdiagnosis rate: 18.5% 1.38 περιστατικά υπερδιάγνωσης ανά 320 συμμετέχοντες προκειμένου να αποφευχθεί 1 θάνατος ΔΗΛΑΔΗ για κάθε 320 άτομα που υποβάλλονταν σε LDCT screening 1 άτομο γλίτωνε από θάνατο λόγω καρκίνου πνεύμονος 1.38 άτομα ελάμβαναν θεραπεία για έναν καρκίνο που δεν θα τους ενοχλούσε ποτέ * Kanodra NM, et al. Screening and early detection efforts in lung cancer. Cancer, 2015;121:1347-56

overdiagnosis Υπάρχουν καρκίνοι πνεύμονος που μεγαλώνουν με βραδύ ρυθμό; slow-growing tumors: 3-45% (screening + clinical origin) * Infante M, et al. Slow-growing lung cancer as an emerging entity. ERJ, 2013;41:1459-63

overdiagnosis * Detterbeck FC. Viewing lung cancer in color instead of black and white. Ann Am Thorac Soc, 2015;12(8):1118-9

κλινικά ασήμαντος NSCLC δυναμική όγκου (μεγέθυνση/πρόοδο) ατομικοί παράγοντες (άλλοι παράγοντες κινδύνου) ηλικία, συνοδά νοσήματα

κλινικά ασήμαντος NSCLC Infante M, et al. Slow-growing lung cancer as an emerging entity. ERJ, 2013;42:1706-22

3 ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ Α ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Βασίλειος Σ. Σκούρας Πνευμονολόγος 401 ΓΣΝΑ ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ