Η αξία της συνεχούς καταγραφής στην καθημερινή ιατρική πράξη Στην παρουσίαση δεν υπάρχει οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων Δημήτρης Δελής Διευθυντής, Α' Παιδιατρική Κλινική, Διαβητολογικό Κέντρο, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού»
Περιεχόμενα Σκοπός συνεχούς καταγραφής Τύποι συνεχούς καταγραφής Τυφλή συνεχής καταγραφή Συνεχής καταγραφή σε πραγματικό χρόνο Πλεονεκτήματα για τους χρήστες Αναδρομική μελέτη των στοιχείων Κλινική αποτελεσματικότητα Αξιοπιστία Εφαρμογή στην κλινική πράξη
Η σημασία της γλυκαιμικής ρύθμιση για την μακροχρόνια έκβαση του Διαβήτη Η εντατικοποιημένη ινσουλινοθεραπεία με τα σχήματα πολλαπλών ενέσεων και τη χρήση αντλίας ινσουλίνης μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο των μακροχρόνιων επιπλοκών Οι υπογλυκαιμίες αποτελούν την κύρια ανεπιθύμητη ενέργεια της εντατικοποιημένης ινσουλινοθεραπείας H αυτορρύθμιση από τους ίδιους τους πάσχοντες αποτελεί το βασικότερο εργαλείο για την επίτευξη του βέλτιστου θεραπευτικού αποτελέσματος Οι πολλαπλές αυτομετρήσεις της γλυκόζης του αίματος (SMBG) είναι προαπαιτούμενο για τη βελτίωση της ρύθμισης και συνοδεύονται με καλύτερα επίπεδα HbA1c DCCT Research Group. N Engl J Med 1993;329:977 Wood JR et al. Diabetes Care 2013;36:2035
Παρά τις προόδους οι θεραπευτικοί στόχοι δεν επιτυγχάνονται από σημαντικό αριθμό παιδιών και εφήβων Αναλογία ασθενών (%) με ΣΔΤ1 που πληρούν τους στόχους της ADA για την HbA1c (T1D Exchange Clinic Registry) Miller KM et al. Diabetes Care 2015;38:971 Mέση HbA1c ανά έτος σε παιδιά-εφήβους < 20 ετών (German and Austrian DPV) Rosenbauer et al. Diabetes Care 2012;35:80 Μέση HbA1c ανά έτος σε παιδιά-εφήβους <18 ετών (Prospective Slovene Childhood onset T1D Register) Dovk K et al. Diabetes Technol Ther 2014;16(1):33
O αυτοέλεγχος (SMBG) παρέχει στιγμιαία εικόνα των επιπέδων της γλυκόζης χωρίς αντίληψη των διακυμάνσεων της γλυκαιμίας, ιδίως όταν δεν γίνονται πολλαπλές μετρήσεις σε καθημερινή βάση Τιμές μετρητή Πραγματική γλυκαιμία
Συνεχής καταγραφή γλυκόζης (Continuous Glucose Monitoring, CGM)
Συνεχής καταγραφή γλυκόζης (CGΜ) Συνεχής μέτρηση (κάθε 1-5 min) με υποδόριους αισθητήρες της γλυκόζης του διαμέσου υγρού με ηλεκτροχημική μεθοδολογία (Gox). Πομπός Δέρμα Αισθητήρας Διάμεσο υγρό Κύτταρα Γλυκόζη Αγγεία
Τύποι συνεχούς καταγραφής γλυκόζης Τυφλή (αναδρομική) καταγραφή Καταγραφή σε πραγματικό χρόνο (Real time) Απευθύνεται: Στους επαγγελματίες υγείας Κυρίως στους χρήστες (ασθενείς) αλλά και στους επαγγελματίες υγείας Απεικόνηση των τιμών της γλυκόζης Σκοπός Εκπαίδευση των χρηστών στη ρύθμιση Διάρκεια χρήσης Όχι. Αναδρομική μελέτη της συνεχούς καταγραφής της γλυκαιμίας για 6 ημέρες Εκτίμηση της ποιότητας του γλυκαιμικού ελέγχου, της γλυκαιμικής μεταβλητότητας και των ωρών του 24ώρου με μεγαλύτερο κίνδυνο υπερ- ή υπογλυκαιμίας. Αναδρομική, επεισοδιακή Λίγες ημέρες Ναι, άμεσα. Γραφήματα γλυκαιμίας, ειδοποιήσεις, συναγερμοί σε πραγματικό χρόνο. Δυνατότητα αναδρομικής μελέτης. Άμεσες τροποποιήσεις στη δόση της ινσουλίνης, στα γεύματα και στη φυσική δραστηριότητα. Άμεση, συνεχής Συνεχής Rodbard D. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):3-13
Τυφλή (αναδρομική) συνεχής καταγραφή γλυκόζης
Αναδρομική απεικόνηση τυφλής καταγραφής για χρονικό διάστημα 6 ημερών
Φύλλο ημερολογίου ασθενούς
Continuous Glucose Monitoring System in children with type 1 diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis Golicki DT et al. Diabetologia 2008;51:233-240 To σύστημα τυφλής συνεχούς καταγραφής δεν υπερτερεί του αυτοελέγχου της γλυκόζης στη βελτίωση της γλυκαιμικής ρύθμισης παιδιών με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 Weighted mean difference (WMD) and 95% CI of change in HbA 1C of children and adolescents whose insulin doses were adjusted on the basis of both CGMS and SMBG data versus SMBG data alone
Comparative Analysis of the Efficacy of Monitoring and Self-Monitoring of Blood Glucose in Type 1 Diabetes Mellitus Floyd B et al. J Diabetes Sci Technol 2012;6(5):1094-1102 14 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες, 8 μελέτες με τυφλή συνεχή καταγραφή 5 μελέτες με παιδιατρικούς ασθενείς ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΗbA 1 c ΣΕ ΤΥΦΛΗ ΣΥΝΕΧΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΕ ΣΥΝΕΧΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟ
Η τυφλή συνεχής καταγραφή μπορεί να είναι χρήσιμο διαγνωστικό εργαλείο: Στην ανίχνευση νυχτερινών και ασυμπτωματικών υπογλυκαιμιών Σε ασθενείς με σοβαρές υπογλυκαιμίες Στη διαπίστωση του φαινομένου της «αυγής» Στην ανίχνευση μεταγευματικών υπεργλυκαιμιών Στην αποκάλυψη αιτίων επιμένουσας υψηλής ΗbA 1 c Όταν απαιτούνται αλλαγές στο θεραπευτικό σχήμα Σε ειδικές καταστάσεις: φοβία υπογλυκαιμιών, sport, ταξίδια Phillip M et al. Pediatric Diabetes 2012;13:215-228
Συνεχής καταγραφή γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο (RT-CGM)
Συνεχής καταγραφή γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο (RT-CGM) Παρέχει στο χρήστη συνεχώς την πλήρη εικόνα των διακυμάνσεων της γλυκόζης: Τρέχουσα τιμή γλυκόζης σε πραγματικό χρόνο Γραφήματα με την εικόνα της γλυκαιμίας τις προηγούμενες ώρες Βέλη με τις τάσεις της γλυκαιμίας Οι χρήστες (παιδιά, γονείς) παίρνουν χρήσιμες πληροφορίες για τη λήψη των σωστών θεραπευτικών αποφάσεων
Συστήματα RT-SGM τελευταίας γενιάς Προειδοποήσεις του χρήστη με συναγερμούς σε πραγματικό χρόνο για τις υπογλυκαιμίες και τις υπεργλυκαιμίες, σύμφωνα με τα όρια που έχουν επιλεγεί Δυνατότητα χρήσης διαφορετικών ορίων συναγερμού στη διάρκεια του 24ώρου Ειδοποιήσεις σε ταχείες μεταβολές (αυξήσεις ή μειώσεις της γλυκόζης) πριν από το όριο συναγερμού Σε συστήματα SGM που συνδυάζονται με αντλία ινσουλίνης αυτόματη αναστολή της χορήγησης ινσουλίνης στα χαμηλά όρια, ή πριν από τα χαμηλά όρια
Θεωρητικά πλεονεκτήματα της χρήσης RT-CGM στην καθημερινή ζωή Έγκαιρη διαπίστωση και αντιμετώπιση των υπογλυκαιμιών Πρόληψη των υπογλυκαιμιών (βέλη προς τα κάτω και τρέχουσα τιμή γλυκόζης όχι αυξημένη) Έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των υπεργλυκαιμιών Τροποποίηση των διορθωτικών δόσεων ινσουλίνης ανάλογα με την κατεύθυνση των βελών της γλυκαιμίας Τροποποίηση των γευματικών δόσεων ινσουλίνης ανάλογα με την κατεύθυνση των βελών της γλυκαιμίας Παρακολούθηση της γλυκαιμίας τη νύχτα και αξιολόγηση της βασικής ινσουλίνης Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22 Pettus J et al.. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):34-42
Κλινικά παραδείγματα Προειδοποίηση για επερχόμενη υπογλυκαιμία τη νύχτα και αυτόματη αναστολή της χορήγησης ινσουλίνης Χορήγηση γευματικής ινσουλίνης χωρίς να υπολογισθεί η πορεία της γλυκαιμίας και να τροποποιηθεί η δόση
Αναδρομική μελέτη των καταγραφών της RT-CGM Πλήρης εικόνα των διακυμάνσεων της γλυκόζης σε προηγούμενο χρονικό διάστημα και δυνατότητα αξιολόγησης των δεδομένων από τους επαγγελματίες υγείας, αλλά και από τους χρήστες
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (1) Είναι τα στοιχεία αξιόπιστα και αντιπροσωπευτικά; Επαρκείς και σωστές βαθμονομήσεις; Ειδικές καταστάσεις κατά την περίοδο που θα μελετηθεί; (stress, ασθένεια, ασυνήθης φυσική δραστηριότητα, ταξίδια) Πόσο ακριβή είναι τα δεδομένα; MARD Αδρή σύγκριση τιμών μετρητή και αισθητήρα Συμμετοχή των χρηστών που ακολουθούν σχήμα πολλαπλών ενέσεων, με καταγραφή βασικών στοιχείων για 1-2 εβδομάδες πριν το προγραμματισμένο ραντεβού (δόσεις ινσουλίνης, γεύματα/snacks, άσκηση) Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (2) Στατιστικά στοιχεία Μέση τιμή γλυκόζης αισθητήρα (+ 2-3 %) Εκτίμηση HbA1c: (μέση τιμή αισθητήρα+46,7:28,7) Τα στοιχεία του αισθητήρα (συνεχής καταγραφή) είναι πιο έγκυρα από τις συμβατικές μετρήσεις (αποσπασματικές) Σταθερή απόκλιση (SD) SD < 33% της μέσης τιμής: επιθυμητό, μικρή μεταβλητότητα - SD > 50% της μέσης τιμής: μεγάλη μεταβλητότητα, οι θεραπευτικές προσπάθειες πρέπει να στραφούν και προς τη μείωση της μεταβλητότητας της γλυκαιμίας Nathan D et al. Diabetes Care 2008;31:1473-1478 Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22 -
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (3) Αποτελεσματικότητα των προγευματικών δόσεων ινσουλίνης. Μελέτη των προτύπων της γλυκαιμίας 3-4 ώρες μετά τα γεύματα. Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (4) Αξιολόγηση της βασικής ινσουλίνης. (νυχτερινό πρότυπο, δοκιμασία νηστείας Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (5) Αποκάλυψη επαναλαμβανομένων προτύπων υπογλυκαιμίας
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (6) Αποκάλυψη συμβάντων πριν από τις υπογλυκαιμίες Προηγηθείσα υπεργλυκαιμία Ταχεία μείωση τιμών αισθητήρα (βέλη προς τα κάτω) Γευματικό bolus με ταχεία μείωση τιμών αισθητήρα (βέλη προς τα κάτω) Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22 Pettus J et al.. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):34-42
Πληροφορίες που προσφέρει η αναδρομική μελέτη RT-CGM (7) Αποκάλυψη συμβάντων πριν από τις υπεργλυκαιμίες Ελάττωση βασικού ρυθμού Αυξανόμενες τιμές χωρίς να χορηγηθεί bolus (βέλη προς τα πάνω) Bolus με αυξανόμενες τιμές (βέλη προς τα πάνω) Scheiner G. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):14-22 Pettus J et al.. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):34-42
Εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων RT-CGM σε ερευνητικό επίπεδο Η σύγκριση και η κλινική αποτελεσματικότητα των ιατρικών τεχνολογιών πρέπει να γίνεται με τεκμηριωμένο (evidence based) τρόπο: Τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες, με κατάλληλο σχεδιασμό και επαρκή ισχύ Συστηματικές ανασκοπήσεις- μετααναλύσεις Η τεκμηριωμένη αξιολόγηση των νέων τεχνολογιών διαχείρησης του Διαβήτη είναι περιορισμένη, ιδίως σε παιδιά και εφήβους Acerini C. Pediatric Diabetes 2016;
Mέση διαφορά της μεταβολής της HbA1c Yeh HC et al. Ann Intern Med 2012;157:336-347
Yeh HC et al. Ann Intern Med 2012;157:336-347
Έτος / συγγραφείς 2006 Deiss et al 2008 JDRF 2009 JDRF 2009 Raccah et al 2009 O Connell et al 2010 Bergenstal et al* 2012 Kordonouri et al* 2011 Battelino et al 2012 Battelino et al 2012 Mauras et al 2012 Riveline et al RT-SGS και HbA1c: Ανασκόπηση RCTs μελετών με παιδιατρικούς ασθενείς (Dovc K et al. Horm Res Paediatr 2015;83:149) Αριθμός παιδιατρικών ασθενών Μέση ηλικία παιδιατρικών ασθενών (έτη) Διάρκεια μελέτης (μήνες) Baseline HbA1c (%) Κύρια έκβαση Συνολική έκβαση ΗbA1c Έκβαση ΗbA1c παιδιατρικών ασθενών 81 14,4 3 9,56 ΔHbA1c - 0,6, p:0,003-0,67, p:0,0447 224, 8-25 ετών 14,9 6 7,84 ΔHbA1c nr ns 62, 8-25 ετών nr 6 6,45 Χρόνος υπογλυκαιμίας 46 nr 6 9,2 ΔHbA1c CGM>70% χρόνου 32 16,2 3 7,4 Δ χρόνου στο στόχο - 0,34, p<0,001 nr - 0,41, p<0,004 nr - 0,43, p:0,009-0,6, p:0,025 156 12,2 12 8,3 ΔHbA1c - 0,5, p<0,001-0,5, p<0,001 154 νεοδιαγνωσθέντες 8,8 12 11,3 ΔHbA1c - ns 53 nr 6 6,9 Χρόνος υπογλυκαιμίας - 0,27, p:0,008 nr 72 12 6 8,5 ΔHbA1c - 0,43, p<0,001-0,46, p<0,001 146 7,5 6 7,9 Μείωση HbA1c 0,5 % - ns 24 nr 12 9 ΔHbA1c - 0,48, p<0,001 nr * Χρήση Sensor Augmented Pump (SAP), nr: non reported, ns: non significant
Συχνότητα χρήσης CGM και γλυκαιμική ρύθμιση σε παιδιά και εφήβους Post Hoc ανάλυση της μελέτης του JDRF (JDRF. Diabetes Care 2009;32:1947) 224 ασθενείς, < 25 ετών, σύγκριση RT-CGM vs SMBG Σημαντική μείωση της HbA1c στη χρήση RT-CGM 6 ημέρες/εβδομάδα 8-14 ετών: p < 0,001 15-24 ετών: p=0,002 >25 ετών: p=0,02 Τυχαιοποιημένη μελέτη της χρήσης CGM διάρκειας 6 μηνών με περίοδο παράτασης 6 μηνών (Chase HP et al. Diabetes Technol Ther 2010;12(7):507) 80 ασθενείς, 8-17 ετών με HbA1c > 7 H χρήση του CGM > 6 ημέρες/εβδομάδα βελτίωσε σημαντικά την HbA1c (0,8±0,6 vs 0,1±0,7), p < 0,001
RT-SGS και υπογλυκαιμία: Επισκόπηση RCTs μελετών με παιδιατρικούς ασθενείς (Dovc K et al. Horm Res Paediatr 2015;83:149) Δεν διαπιστώθηκε αύξηση των σοβαρών υπογλυκαιμιών, ανεξάρτητα από την ηλικία των παιδιών και τη μείωση της HbA1c Χρονικό διάστημα σε υπογλυκαιμικά επίπεδα: Έτος/ συγγραφέας 2009 JDRF 2011 Battelino et al 2012 Battelino et al Σύνολο ασθενών Αριθμός παιδιατρικών ασθενών Χρονική διάρκεια χαμηλών τιμών γλυκόζης ημερησίως, στο σύνολο των ασθενών (CGM vs SMBG) 129 62 70: 54 vs 99 min, p:0,16/0,04/0,06 60: 18 vs 35 min, p:0,05/0,02/0,02 50: 4 vs 18 min, p:0,12/0,05/0,04 116 53 < 63: 0,48±0,57 vs 0,97±1,55 ώρες, p:0,03 Post hoc ανάλυση παιδιατρικών ασθενών: Μείωση κατά 64% (p<0,001) της διάρκειας τιμών <63 σε 44 παιδιά που χρησιμοποίησαν RT-CGM > 20 ημέρες 153 72 < 70: 19 vs 31 min, p:0,009
Εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων RT-CGM στην καθημερινή πράξη Η αξιολόγηση των συστημάτων CGM σε ερευνητικό επίπεδο δεν αντανακλά τις συνθήκες της καθημερινής ζωής και τις ανάγκες των χρηστών Τα ευρήματα των μελετών μπορεί να είναι ξεπερασμένα από την ταχύτατη πρόοδο των τεχνολογικών εξελίξεων Αυξημένος κίνδυνος μεροληψίας (bias) λόγω αδυναμίας σχεδιασμού των μελετών με «τυφλοποίηση» (blinding) Acerini C. Pediatric Diabetes 2016;
Παράγοντες που επηρεάζουν την αξιοπιστία των RT-CGM (1) Αναλυτική ακρίβεια των αισθητήρων Με την πρόοδο της τεχνολογίας κάθε νέα γενιά αισθητήρων παρουσιάζει μεγαλύτερη ακρίβεια Οι σύγχρονοι αισθητήρες προσεγγίζουν το στόχο ακρίβειας: MARD (Mean Absolute Relative Difference) < 10 % Mειωμένη ακρίβεια στο υπογλυκαιμικό φάσμα των τιμών και στις ταχείες μεταβολές των επιπέδων της γλυκόζης Μικρότερη ακρίβεια 6-24 ώρες μετά την τοποθέτηση, συνέπεια του τραύματος των ιστών από την είσοδο του αισθητήρα Παροδική μείωση του «σήματος» στην έξοδο του αισθητήρα λόγω διαταραχών στην τοπική κυκλοφορία (πίεση στον ύπνο, αγγειοσύσπαση ή μικροτραύματος από μετακίνηση του αισθητήρα Έχει διαπιστωθεί ότι η ακρίβεια των αισθητήρων παρουσιάζει μεταβλητότητα κατά περιόδους, ακόμα και στην ίδια παρτίδα Rodbard D. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):3-13 DeSalvo and Buckingham. Curr Diab Rep 2013;13:657-662 Keenan D et al. Diabetes Technol Ther 2012;14:225-231
Παράγοντες που επηρεάζουν την αξιοπιστία των RT-CGM (2) Χρονική υστέρηση των μεταβολών των επιπέδων γλυκόζης του αίματος στο μεσοκυττάριο υγρό Οι τιμές της γλυκόζης πλάσματος απεικονίζονται καθυστερημένα (12-15 min) Η χρονική υστέρηση στους σύγχρονους αισθητήρες είναι σημαντικά μειωμένη H χρονική υστέρηση είναι πιο εμφανής στη διάρκεια γρήγορων μεταβολών της γλυκόζης (> 2 mg/dl/min) H χρονική υστέρηση μπορεί να διαφέρει μεταξύ αυξανομένων και μειουμένων τιμών γλυκόζης Aλγόριθμοι επεξεργασίας της ροής των δεδομένων του αισθητήρα (φιλτράρισμα σήματος, τυχαίοι «θόρυβοι σήματος») Χρονική διάρκεια λειτουργίας του αισθητήρα Οι σύγχρονοι αισθητήρες έχουν βελτιωθεί σημαντικά και παραμένουν σε μεγάλο βαθμό λειτουργικοί στο τέλος της 6 ης (Enlite:86%) ή της 7 ης ημέρας (Dexcom:94%) Rebrin K et al. J Diabetes Sci Technol 2010;4:1087-98 DeSalvo and Buckingham. Curr Diab Rep 2013;13:657-662 Kropff J and Devries H. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):53-63
Παράγοντες που επηρεάζουν την αξιοπιστία των RT-CGM (3) Bαθμονόμηση αισθητήρων Η σωστή βαθμονόμηση εξασφαλίζει τη βελτιστοποίηση της ακρίβειας Πραγματοποιείται με μέτρηση της γλυκόζης του τριχοειδικού αίματος με αξιόπιστο μετρητή SMBG Απαιτείται αρχική βαθμονόμηση, επαναβαθμονόμηση μετά από λίγες ώρες και στη συνέχεια τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα. H βαθμονόμηση μπορεί να μην είναι αποτελεσματική σε περιόδους απότομης αύξησης ή ελάττωσης της γλυκόζης Η βαθμονόμηση επηρεάζεται από την ακρίβεια του μετρητή SMBG που χρησιμοποιείται Βελτίωση MARD ~ 8% όταν η βαθμονόμηση γίνει με μέθοδο αναφοράς Cengiz E et al. Expert Rev Med Devices 2011;8:449-458 DeSalvo and Buckingham. Curr Diab Rep 2013;13:657-662
Συχνότητα εφαρμογής RT-CGM Η χρήση της συνεχούς καταγραφής είναι ακόμα περιορισμένη, ιδίως στην παιδική και εφηβική ηλικία Updated Data From the T1D Exchange Clinic Registry (Diabetes Care 2015;38(6):971)
Εμπόδια στην κλινική εφαρμογή της RT-CGM «Αδράνεια» στην εφαρμογή νέων θεραπευτικών παρεμβάσεων Χρηστικότητα RT-CGS και ανθρώπινο περιβάλλον (εκπαίδευση και εξοικείωση χρηστών, αναδρομική ανάλυση δεδομένων, ερμηνεία δεδομένων, μετατροπή των δεδομένων σε θεραπευτικές δράσεις) Ακρίβεια-αξιοπιστία των μετρήσεων; Iκανοποίηση των χρηστών από την ακρίβεια Mη εγκεκριμένη χρήση για τον υπολογισμό της ινσουλίνης από τα δεδομένα της RT-CGM Κόστος και μη κάλυψη από τα ασφαλιστικά ταμεία Διάρκεια ζωής αισθητήρων (ενόχληση, κόστος) Ανάγκη καθημερινών βαθμονομήσεων Πρακτική των χρηστών στη RT-CGM (συχνότητα χρήσης, στόχοι) Eνοχλήσεις των χρηστών (πόνος, δυσφορία από ψευδή alarm) H μεταβλητότητα της γλυκαιμίας από μέρα σε μέρα περιορίζει την χρηστικότητα των αναδρομικών δεδομένων Αντιγνωμίες για τα κλινικά οφέλη Rodbard D. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):3-13
Παράγοντες που επηρεάζουν τη χρήση RT-CGM στην παιδική ηλικία Αναγκαιότητα σχεδόν συνεχούς χρήσης ( 6 ημέρες/εβδομ.) λόγω μεγάλης μεταβλητότητας της γλυκαιμίας στην παιδική και εφηβική ηλικία Πόνος και δυσφορία κατά την εισαγωγή του αισθητήρα Μειωμένη ανοχή Αλλαγή του αισθητήρα κάθε 6-7 ημέρες Ενόχληση από το μέγεθος και εικόνα του πομπού Ερωτηματικά για την ακρίβεια Κόπωση από ψευδείς συναγερμούς Αβεβαιότητα στην ερμηνεία των δεδομένων Forlenza GP. J Pediatr 2016;169:13-20 Laffel L. Diabetes Technol Ther 2016;18(S2):23-33
Συμπεράσματα Σύμφωνα με τις τρέχουσες ενδείξεις η τακτική χρήση της συνεχούς καταγραφής στον παιδιατρικό πληθυσμό είναι ασφαλής και μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση του μεταβολικού ελέγχου. Με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι εφικτή η γενικευμένη χρήση της CGM και είναι απαραίτητο να μελετηθούν τα κριτήρια επιλογής των χρηστών. Οι τεχνικές βελτιώσεις της ακρίβειας, της αξιοπιστίας και της αποδοχής των συστημάτων CGS αναμένεται να μεταβάλλουν τη διαχείρηση του διαβήτη της παιδικής ηλικίας τα προσεχή χρόνια.