ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γιανασχεδιάσουμεμιαπροπονητικήμονάδα(όπου υπάρχουν μία ή δύο προπονήσεις), αλλά και για να την κάνουμε πράξη, θα πρέπει να προσέξουμε τους παρακάτω διδακτικούς παράγοντες: 1. Ποιοι είναι οι επίκαιροι στόχοι της προπόνησης. 2. Ποιες οι προπονητικές μέθοδοι που αφορούν τη ΦΚ, την τεχνική και την τακτική.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3. Ποιο είναι το περιεχόμενο της προπόνησης (ομαδικά παιχνίδια, απλές και σύνθετες ασκήσεις, προπονητικό παιχνίδι κτλ.). 4. Ποια η οργάνωση της προπόνησης από πλευράς οργάνων, βοηθητικών μέσων κτλ.
1. ΕΠΙΚΑΙΡΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Οιεπίκαιροιστόχοιμιαςπροπόνησηςεξαρτώνται από τους μακροπρόθεσμους και από τους μεσοπρόθεσμους στόχους. Εδώ θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας και τους τελευταίουςαγώνεςωςπροςτηναπόδοσητουκάθε παίκτη ξεχωριστά ή ολόκληρης της ομάδας. Βραχυπρόθεσμα οι στόχοι συχνά επηρεάζονται και από αιφνίδιες εξωτερικές συνθήκες (βροχή, χιόνι, αέρας κτλ.).
1. ΕΠΙΚΑΙΡΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ Είναι καλό ο προπονητής να θέτει ένα στόχο για κάθε προπονητική μονάδα που θα ισοδυναμεί με παιχνίδι, ευχαρίστηση, γέλιο και χαρά. Σ ένα καλό προπονητή αυτό δεν αποτελεί αντίθεση στη σοβαρή και μελετημένη προπονητική του εργασία. ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ
2. ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Στο σχολικό και μαζικό αθλητισμό, αλλά ακόμα και στην παιδική ηλικία, ητεχνική, ηφυσική κατάσταση και η τακτική αναπτύσσονται ή βελτιώνονται, σήμερα, με σύνθετη παιγνιώδη μορφή, με ομαδικά παιχνίδια ή με προπονητικά παιχνίδια.
2. ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Ο τρόπος αυτός έχει σαν στόχο να εξισορροπήσει την έλλειψη παιχνιδιού, που παρατηρείται σήμερα στα παιδιά, σε σύγκριση με παλαιότερες γενιές, όταν τα παιδιά έπαιζαν στις «αλάνες». Σήμερα, κυρίως, τα επαγγελματικά σωματεία προπονούνται με ειδικές μεθόδους προπόνησης, προκειμένου να πετύχουν τους υψηλούς στόχους τους ως προς την ανάπτυξη της τεχνικής, της τακτικής και της ΦΚ.
3. ΜΟΡΦΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Οπροπονητής, τώρα, προκειμένου να επιλέξει την προπονητική μορφή ή τη μορφή προπόνησης, καθώς επίσης και τα περιεχόμενα της προπόνησης, θα πρέπει να λάβει υπόψη του: 1. Τους προπονητικούς στόχους 2. Την προπονητική επιβάρυνση που έχει προγραμματίσει
3. ΜΟΡΦΕΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ 3. Τη μέθοδο προπόνησης που διάλεξε 4. Το στάδιο εξέλιξης και απόδοσης των παικτών 5. το ενδιαφέρον και τα κίνητρα των παικτών, και 6. το χώρο και τα διάφορα γυμναστικά όργανα που έχει στη διάθεση του
ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Για να δημιουργήσουμε και να τελειοποιήσουμε: α) τα τεχνικά στοιχεία (πάσα, κοντρόλ, σουτ κτλ.) και β) τις συνήθειες στο παιχνίδι που είναι απαραίτητες για τη λύση της κάθε κατάστασης, σχετικά με τη δραστηριότητα του κάθε παίκτη, είναι πράγμα δύσκολο και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Στη διάρκεια, λοιπόν, αυτής της διαδικασίας ο προπονητής για να διδάξει τις τεχνικές δεξιότητες στους αρχάριους ή ακόμα και τακτικούς συνδυασμούς σε προχωρημένους παίκτες, χρησιμοποιεί τις παρακάτω ειδικές μεθόδους διδασκαλίας: α) συνθετική ή ολική, β) αναλυτική, γ) μερικής μάθησης, και δ) περίπλοκη.
Α. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ή ΟΛΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Αυτή η μέθοδος αποβλέπει στην εκτέλεση της τεχνικής σε όλη της τη μορφή, δηλ. ο παίκτης εκτελεί ολόκληρη την τεχνική, όπως αυτή παρουσιάζεται στην τελική της μορφή ή εκτέλεση. Η τελειοποίηση της τεχνικής πρέπει να γίνεται στις μικρές ηλικίες και στα πρώτα στάδια της ποδοσφαιρικής μύησης, συνθετικά (ολικά) και όχι αναλυτικά.
Α. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ή ΟΛΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Σχετικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η συνθετική ή ολική μέθοδος πρέπει να χρησιμοποιείται: 1. Στην διδασκαλία απλών τεχνικών ασκήσεων. 2. Στα πρώτα στάδια της ποδοσφαιρικής μύησης. 3. Στην αρχή της διδασκαλίας μιας τεχνικής κατά την επίδειξη, γιαναμπορούνοιπαίκτεςνα αποκτήσουν ολόκληρη την εικόνα της τεχνικής.
Α. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ή ΟΛΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ 4. Μετά τη χρησιμοποίηση της αναλυτικής μεθόδου, αφού πρώτα έχουν μελετηθεί και εκτελεστεί σωστά τα επί μέρους στοιχεία της τεχνικής. 5. Σε παίκτες που είναι έξυπνοι και αφομοιώνουν γρήγορα.
Α. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ή ΟΛΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Η συνθετική μέθοδος υπερτερεί της αναλυτικής μεθόδου, διότιεδώοαρχάριοςπαίκτηςαποτυπώνει στο μυαλό του τη θέα ολόκληρης της τεχνικής κίνησης, ενώ αυτή η ολοκληρωμένη τεχνική καταστρέφεται, όταν ο προπονητής αναλύει έναένα κομμάτι της τεχνικής κίνησης, με βάση την αναλυτική μέθοδο.
Α. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ή ΟΛΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Παράδειγμα συνθετικής μεθόδου είναι το χτύπημα τηςμπάλαςμετοκεφάλιστοναέρα. Όταν τώρα αυτή η κεφαλιά αναλυθεί: α) στο τρέξιμο του παίκτη, β) το πήδημα ψηλά, γ) το χτύπημα της μπάλας με το κεφάλι, τότε έχουμε την αναλυτική μέθοδο.
Α. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ή ΟΛΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Γενικά τώρα με την συνθετική ή ολική μέθοδο, οι παίκτες καταλαβαίνουν καλύτερα απλές παρά πολύπλοκες τεχνικές. Αυτή μας οδηγεί γρηγορότερα στην εκμάθηση της βασικήςμορφήςτηςάσκησηςκαιτέλοςαναπτύσσει το αίσθημα του ρυθμού της κίνησης, πράγμα που είναι αδύνατο με την αναλυτική μέθοδο.
Β. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Ηαναλυτικήμέθοδοςόπωςτολέεικαιηίδιαηλέξη, αναλύει μια τεχνική στα επί μέρους κομμάτια που την αποτελούν και ο προπονητής διδάσκει το κάθε κομμάτι ξεχωριστά. Πάντως χρησιμοποιείται: 1. Όταν θέλουμε να διδάξουμε πολύ σύνθετες και δύσκολες τεχνικές. 2. Σε άτομα ηλικίας άνω των 8-10ετών, εφ όσον έχουν προχωρήσει στην μύηση του αθλήματος που ασχολούνται.
Β. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ 3. Για τη διόρθωση ορισμένων λαθών τεχνικής, που δεν μπορούν να διορθωθούν με την ολική μέθοδο. 4. Εφαρμόζεται σε παίκτες υψηλής κλάσης, όταν ο προπονητής προσπαθεί να πετύχει και τελειοποιήσει τιςδιάφορεςκινήσειςτακτικής, κυρίως κατά την περίοδο προετοιμασίας, και 5. Η αναλυτική μέθοδος πρέπει να θεωρείται σαν ένα μέσο για την τελειοποίηση της ολικής τεχνικής κίνησης προς την οποία πάντοτε είναι καλά προσαρμοσμένη.
Γ. ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ Με τη μέθοδο της μερικής μάθησης, τα επί μέρους κομμάτια που αναλύθηκαν και εξασκήθηκαν με την αναλυτική μέθοδο, τώρα το ένα ενώνεται με το άλλο και έτσι ολοκληρώνεται και διαρθρώνεται ολόκληρη η τεχνική ή τακτική. Εξαλείφουμε λάθη που παρουσιάζονται στην πορεία της άσκησης.
Γ. ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ Γενικά, η μέθοδος είναι κουραστική, στοιχίζει σε χρόνο, κυρίως όταν ο προπονητής διακόπτει το παιχνίδι ή την προπόνηση, γιαναδιδάξειτονορθό τρόπο εκτέλεσης του κάθε κομματιού ή της κάθε κίνησης.
Δ. ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Η περίπλοκη μέθοδος είναι αποτέλεσμα της συνθετικής ή ολικής μεθόδου από τη μια πλευρά και της αναλυτικής μεθόδου από την άλλη πλευρά. Ο παίκτης δεν εκτελεί ένα-ένα τα στοιχεία της τεχνικής, αλλά αυτός ασκείται σε υποθετικές καταστάσεις του παιχνιδιού, που μπορεί να γίνουν στο παιχνίδι και που μοιάζουν με το παιχνίδι.
Δ. ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Έτσι, με τον τρόπο αυτό, ο αμυντικός εξασκείται: 1. Από πλευράς τακτικής στο σωστό παιχνίδι τοποθέτησης. 2. Από πλευράς τεχνικής σε όλα τα είδη χτυπήματος της μπάλας. 3. Από πλευράς σωματικής προετοιμασίας, σ όλες τις μορφές σπριντ, εκκινήσεων, προσποιήσεων, αλμάτων κτλ., και 4. Από πλευράς ψυχικής προετοιμασίας είναι έτοιμος για τη σκληρή μάχη που απαιτεί θάρρος, υπομονή, αποφασιστικότητα κτλ.
Δ. ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Η περίπλοκη μέθοδος στους παίκτες εφαρμόζεται με μια προοδευτική τεχνική: Αρχίζει με έναν παίκτη. Συνεχίζει με δύο. Φθάνουμε σταδιακά στο 1:1, 2:1, 2:2 μέχρι και ολόκληρη την ομάδα. Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι οι παίκτες στην προπόνηση συνηθίζουν ν αντιμετωπίζουν τα πραγματικά προβλήματα του παιχνιδιού.
Πάντως τελική γνώμη ή κρίση για το πόσο αποτελεσματική είναι η κάθε μέθοδος δεν μπορεί να εκφραστεί. Ο Gratty συνοψίζει την άποψη του, για τις διάφορες μεθόδους, κυρίως από πειράματα που έκανε σε κινήσεις, όπου συμμετέχουν λίγες μυϊκές ομάδες (π.χ. χεριών-ποδιών κ.λ.π.). Πειράματα με πολύπλοκες κινήσεις, όπου συμμετέχουν πολλές μυϊκές ομάδες (π.χ. αθλοπαιδιές) δεν έχουν γίνει ακόμη. Δ. ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ Η μέθοδος που είναι αποτελεσματική για τη διόρθωση των σφαλμάτων είναι η αναλυτική μέθοδος. Οι τρόποι που μπορεί να εφαρμόσει ο προπονητής για ναδιορθώσειτασφάλματαείναιοιπαρακάτω: 1. Προφορική διόρθωση Εδώ γίνεται εξήγηση του λάθους και επισημαίνει ο προπονητής τι πρέπει να γίνει. Ακόμα τονίζεται η ζημιά που προκαλεί το λάθος και οι συνέπειες που μπορεί να προκύψουν απ αυτό.
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ 2. Διόρθωση με ειδικές ασκήσεις Εδώ χρησιμοποιεί ο προπονητής ειδικές ασκήσεις που διορθώνουν έμμεσα το λάθος, αφού ο παίκτης συνεχίζει να κάνει το λάθος παρ όλες τις επιδείξεις και εξηγήσεις που δίνονται. Αυτέςοιβοηθητικέςασκήσειςπρέπεινα διαλέγονται με προσοχή, διότι διαφορετικά μπορεί να δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο τα πράγματα.
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ 3. Διόρθωση με συμπληρωματική επίδειξη Είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος διόρθωσης, ιδιαίτερα όταν ο αρχάριος παίκτης δεν έχει καταλάβει σωστά την άσκηση ή έχει σχηματίσει λαθεμένη κινητική εικόνα. Στην περίπτωση αυτή ο προπονητής εκτελεί μια ή περισσότερες συμπληρωματικές επιδείξεις, οι οποίες σίγουρα βοηθούν τον αρχάριο παίκτη να σκεφτεί και να καταλάβει καλύτερα την άσκηση ή την κίνηση, αποκτώντας έτσι μια καλύτερη κινητική εικόνα.
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ 4. Διόρθωση με αναδρομή σε προηγούμενα στοιχεία Πολλές φορές τα λάθη στην τεχνική, δημιουργούνται εξαιτίας μιας βιασύνης που υπάρχει, από το ένα στάδιο της τεχνικής σε ένα άλλο, χωρίς να έχει γίνει καλήαφομοίωσηαπότονπαίκτηήακόμαναμηνέχει δημιουργηθεί ο απαραίτητος αυτοματισμός των στοιχείων της προηγούμενης περιόδου μάθησης. Σε μια τέτοια περίπτωση ο προπονητής επανέρχεται σε προηγούμενα απλά στοιχεία.
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ Είναι καλύτερο να προλαβαίνονται τα ουσιώδη λάθη με μια συστηματική διδασκαλία, παρά να θεραπεύονται στη συνέχεια. Ανακεφαλαιώνοντας περιληπτικά, οι ενέργειες που πρέπει να ακολουθεί ο προπονητής στην πορεία για την εκμάθηση της τεχνικής είναι οι εξής: 1. Προκαλείται η προσοχή και το ενδιαφέρον.
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ 2. Γίνεται εξήγηση για την κατανόηση της τεχνικής 3. Γίνεται επίδειξη. 4. Εκτελείται η τεχνική με πολλές επαναλήψεις (κατ απομίμηση). 5. Γίνεται η διόρθωση των σφαλμάτων. 6. Τέλος γίνονται πολλές επαναλήψεις της σωστής κίνησης για εμπέδωση.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ Τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν αυτή τη μέθοδο: 1. Θεωρητική ανάπτυξη και ανάλυση της άσκησης. 2. Πρακτική επίδειξη της άσκησης. 3. Εξάσκηση σε απλή μορφή. 4. Εξάσκηση με παθητική αντίσταση αντιπάλου. 5. Εξάσκηση με ενεργοπαθητική αντίσταση αντιπάλου. 6. Εξάσκηση με ενεργητική αντίσταση αντιπάλου. 7. Εξάσκησησεπλήρημορφήήσεσυνθήκεςαγώνα.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ 1. Θεωρητική ανάπτυξη & ανάλυση της άσκησης Τονίζεται στους παίκτες η χρησιμότητα και η αξία μέσα στο παιχνίδι της τεχνικής που θα προπονήσουμε. Στη συνέχεια αναλύουμε τις βασικές αρχές και τα στοιχεία που πρέπει να παίρνονται υπόψη για τη σωστή εκτέλεση. Ακόμα επισημαίνουμε τα λάθη που παρατηρούνται.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ 2. Πρακτική επίδειξη της άσκησης Γίνεται από τον προπονητή ή έναν πολύ καλό παίκτη, ώστε οι παίκτες να σχηματίσουν μέσα τους την εικόνα της συγκεκριμένης τεχνικής. 3. Εξάσκηση σε απλή μορφή Αυτή γίνεται ή αρχίζει από βασικές θέσεις, σε αργή κίνηση, με πολύ εύκολες συνθήκες, χωρίς αντιπάλους, αλλά με μεγάλη αυτοσυγκέντρωση. Προοδευτικά γίνεται συνδυασμός της τεχνικής με την ταχύτητα εκτέλεσης.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ 4. Εξάσκηση με παθητική αντίσταση αντιπάλου Ο προπονητής καθορίζει το είδος της τεχνικής με διάφορους τρόπους, όπως: α) Αυξάνεται ο αριθμός των συμπαικτών ή ελαττώνεται ο αριθμός των αντιπάλων. β) Αυξάνεται ο χώρος και συγχρόνως ο χρόνος για μεγαλύτερη ευκολία αυτών που ασκούνται, και γ) Γίνεται συγκεκριμένος ο τρόπος της παθητικής αντίστασης που θα ασκήσει ο αντίπαλος.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ 5. Εξάσκηση με ενεργοπαθητική αντίσταση Εδώ η εξάσκηση των παικτών γίνεται με μεγαλύτερη δυσκολία απ ό,τι προηγούμενα, για τον λόγο ότι ο αντίπαλος ή οι αντίπαλοι, ασκούν μια μικρή μεν αλλά φανερή αντίσταση, την οποία ο ασκούμενος πρέπει να ξεπεράσει με επιτυχία, εκτελώντας σωστά την τεχνική δεξιότητα.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ 6. Εξάσκηση με ενεργητική αντίσταση Ο παίκτης βρίσκεται κάτω από την πίεση της ταχύτητας του, αλλά και της ενεργητικής αντίστασης που ασκεί ο αντίπαλος. Απότοσημείοαυτόαρχίζειηβελτίωσητης επιδεξιότητας και η προσαρμογή του παίκτη στις πραγματικές απαιτήσεις του αγώνα.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ 7. Εξάσκηση σε πλήρη μορφή αγώνα Κάθετεχνικήπρέπειναείναιστενάδεμένημετις συνθήκες και τις απαιτήσεις του αγώνα. Ο παίκτης πρέπει να ενεργεί με ταχύτητα στη σκέψη και να εκτελεί κάτω από την πίεση του χώρου, του χρόνου, των αντιπάλων, σε συνδυασμό με τις θέσεις των συμπαικτών του ανάλογα με τη φάση και τον επιδιωκόμενο αντικειμενικό σκοπό.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ Τα 5 πρώτα στοιχεία της μεθόδου, βελτιώνουν αποκλειστικά την τεχνική ικανότητα των παικτών, ενώ τα στοιχεία 6 και 7 αναπτύσσουν την επιδεξιότητά τους. Αυτή η επιδεξιότητα πρέπει να είναι ο στόχος του κάθε προπονητή, αν θέλει οι παίκτες του να είναι αποδοτικοί και αποτελεσματικοί στο παιχνίδι.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ & ΕΠΙΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ Η επιδεξιότατα βελτιώνεται με τους παρακάτω τρόπους: 1. Με τα αγωνιστικά τετράγωνα: 1:1, 2:1, 2:2, 3:2, 3:3 κτλ. 2. Με αγωνιστικά παιχνίδια στο μισό γήπεδο: 5:5, 6:6 και 7:7 με διάφορους περιορισμούς που τοποθετεί ο προπονητής. 3. Με προπόνηση κατά φάσεις. 4. Με εκπαιδευτικό διπλό. 5. Με φιλικά παιχνίδια 6. Με τα παιχνίδια πρωταθλήματος.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΜΟΡΦΗ ΑΓΩΝΑ Σε κάθε προπόνηση που αποβλέπει στην ανάπτυξη της επιδεξιότητας σε μορφή αγώνα, είναι απαραίτητο να υπάρχουν: 1. Μπάλα 2. Καθοδήγηση από τον προπονητή 3. Τα στοιχεία της τεχνικής 4. Οι κανονισμοί του ποδοσφαίρου
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΕ ΜΟΡΦΗ ΑΓΩΝΑ 5. Αντικειμενικός σκοπός της άσκησης 6. Συμπαίκτης ή συμπαίκτες 7. Αντίπαλος ή αντίπαλοι 8. Κινήσεις όμοιες με τον αγώνα 9. Η σωστή ταχύτητα και 10. Περιορισμοί στο παιχνίδι.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Εάν θέλουμε γρήγορη κινητικότητα της μπάλας, ο περιορισμός είναι: α) Κάθε παίκτης δικαιούται να έρθει σ επαφήμετημπάλα δύο ή μία φορά. ΣΕ ΜΟΡΦΗ ΑΓΩΝΑ β) Το γκολ είναι έγκυρο αν σημειωθεί μόνο με κεφαλιά ή σουτ έξω από το χώρο της μεγάλης περιοχής. γ) Επιτρέπονται μεταβιβάσεις μόνο με το εσωτερικό ή εξωτερικό μέρος των ποδιών. δ) Όταν η μπάλα έρχεται από συμπαίκτη, επιτρέπονται 2 επαφές και όταν προέρχεται από αντίπαλο 3 επαφές.
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ Φάσεις ανάπτυξης Στάδια Προπονητικοί Στόχοι Πρώτη σχολική περίοδος (6 έως 8 ετών) Α Εισαγωγικό Πολυπλευρικότητα Πολύπλευρη ψυχοκινητική εξάσκηση & βελτίωση των ψυχοκινητικών ικανοτήτων Δεύτερη σχολική περίοδος (8 έως 10 ετών) Β Βασικό Ειδική Προετοιμασία Προετοιμασία των βασικότερων στοιχείων του ποδοσφαίρου Τρίτη σχολική περίοδος (10 έως 12 ετών) Γ Εξειδίκευση Αρχή της εξειδίκευσης Ειδική ποδοσφαιρική προπόνηση για εκμάθηση, βελτίωση και σταθεροποίηση των τεχνικών επιδεξιοτήτων
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Η επιστήμη της παιδοψυχολογίας δέχεται ότι η ψυχοκινητική ανάπτυξη και ο κινητικός έλεγχος του σώματος ακολουθούν τρεις βασικές κατευθύνσεις: Η κίνηση από αντανακλαστική γίνεται σκόπιμη, Από μαζική και γενικευμένη γίνεται μερική και εξειδικευμένη, και Από αμφίπλευρη γίνεται ετερόπλευρη.
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Τα δομικά, τώρα, στοιχεία (δηλ. τα υλικά) της ψυχοκινητικής ικανότητας είναι τα εξής: α) Ηισχύς(το ποσό της δύναμης που παράγει το άτομο). β) Ηετοιμότητα(χρόνος αντίδρασης). γ) Ηακρίβεια(η σταθερότητα διατήρησης μιας κίνησης). δ) Ηταχύτητα(οχρόνοςπουμεσολαβείαπότηνέναρξη της κίνησης ως την ολοκλήρωση της). ε) Ευλυγισία-ευκαμψία (ευκολία κίνησης των αρθρώσεων σε όλο το εύρος που έχουν).
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Τα δομικά αυτά στοιχεία διασφαλίζονται με: α) κατάλληλους χώρους, β) αθλητικά όργανα, γ) κατάλληλα ενδύματα, και δ) ενθάρρυνση του παιδιού να νοιώθει ελεύθερο, χωρίς να υπάρχει περιορισμός στην κίνηση του.
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Το παιδί, μετηνείσοδοτουστοσχολείο, έχει αποκτήσει με τη βοήθεια ενδογενών και περιβαλλοντικών παραγόντων, ένα πλούσιο «ρεπερτόριο» από κινητικές δεξιότητες: Το τρέξιμο Την αναρρίχηση Το συγχρονισμένο βάδισμα Το πέταμα - χτύπημα - πιάσιμο της μπάλας κ.ο.κ. Αυτές τις δεξιότητες το παιδί θα τις αξιοποιήσει στα σχολικά-ομαδικά παιχνίδια.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ Είναι γεγονός ότι δεν είναι εύκολο να εξακριβώσει οπροπονητής, από την πρώτη στιγμή, κατά πόσο πραγματοποιούνταιοιστόχοιτηςπροπόνησης. Γι αυτό ο προπονητής θα πρέπει να κάνει συχνούς ελέγχους, σχετικάμετοβαθμόαφομοίωσηςτων στόχων της μάθησης.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ Οι έλεγχοι ή ο έλεγχος μπορεί να γίνει με τις παρακάτω μεθόδους: Από την υποκειμενική εκτίμηση που κάνει ο προπονητής παρακολουθώντας τους παίκτες του στην προπόνηση ή τον αγώνα Από τα αντικειμενικά αθλητικοκινητικά τεστ επίδοσης Από επιστημονικές μετρήσεις που αποδεικνύουν την πρόοδο ή μη του παίκτη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Πατσίδης, Π. (1992). Το ποδόσφαιρο και η τεχνική του, (σσ.9-25), Θεσ/νίκη: Σάλτο. Gerhard, H., Jörg, D. (1990). Παιδικό ποδόσφαιρο, (σσ.37-42), Θεσ/νίκη: Σάλτο.