ΑΡΙΘΜΟΙ FIBONACCI ΚΑΙ ΜΑΡΚΟΒΙΑΝΕΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΣΕ ΡΟΕΣ ΔΙΑΔΟΧΙΚΩΝ ΕΠΙΤΥΧΙΩΝ Ή ΑΠΟΤΥΧΙΩΝ
|
|
- Ἡρὼ Αλεξίου
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΑΡΙΘΜΟΙ FIBONACCI ΚΑΙ ΜΑΡΚΟΒΙΑΝΕΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΣΕ ΡΟΕΣ ΔΙΑΔΟΧΙΚΩΝ ΕΠΙΤΥΧΙΩΝ Ή ΑΠΟΤΥΧΙΩΝ Μωυσιάδης Θεόδωρος, Μωυσιάδης Πολυχρόνης Τμήμα Μαθηματικών και Στατιστικής, Παν. Κύπρου Τμήμα Μαθηματικών, ΣΘΕ - ΑΠΘ cmoi@math.auth.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το πρόβλημα της εμφάνισης διαδοχικών επιτυχιών ή αποτυχιών σε επαναλαμβανόμενες ρίψεις ενός νομίσματος ή ισοδύναμα της εμφάνισης σειράς διαδοχικών επιτυχιών ή αποτυχιών ενός παίκτη στις επαναλαμβανόμενες επιλογές τυχερών συνδυασμών με σταθερή πιθανότητα, προσεγγίζεται με χρήση απλών και γενικευμένων αριθμών Fiboacci και με μαρκοβιανές α- λυσίδες, με στόχο τον ευκολότερο υπολογισμό των σχετικών πιθανοτήτων και την κατανόηση της πιθανότητας επιτυχίας στα τυχερά παιχνίδια.. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΕΣ ΡΙΨΕΙΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ Ας θεωρήσουμε το εξής απλό πρόβλημα: Ρίχνουμε ένα κανονικό νόμισμα έως ότου να εμφανιστούν δύο διαδοχικές κορώνες. Ποια η πιθανότητα να εμφανιστούν για πρώτη φορά δύο κορώνες στην -στή ρίψη ( ); Για την απάντηση αρκεί να παρατηρήσουμε ότι οι δύο τελευταίες από τις ρίψεις θα είναι προφανώς Κορώνες (Κ) και στις υπόλοιπες m, η τελευταία θα είναι υποχρεωτικά Γράμματα (Γ). Επιπλέον, θα ισχύει ότι στις πρώτες m δοκιμές δεν εμφανίστηκαν δύο διαδοχικές Κ. Μία συνδυαστική εύρεση του πλήθους αυτών των διαφορετικών περιπτώσεων είναι η ακόλουθη: Ας θέσουμε m το πλήθος των τοποθετήσεων m συμβόλων Κ, Γ ώστε να μην είναι ούτε δύο Κ σε γειτονικές θέσεις με το τελευταίο να είναι Γ. Έχουμε δύο διακεκριμένες δυνατότητες:. Το τελευταίο σύμβολο είναι Γ και το προτελευταίο είναι επίσης Γ, ενώ στις υπόλοιπες θέσεις δεν υπάρχουν δύο διαδοχικά Κ,. Το τελευταίο σύμβολο είναι Γ, το προτελευταίο είναι Κ, άρα το αμέσως προηγούμενο θα είναι υποχρεωτικά Γ και στις υπόλοιπες θέσεις δεν υπάρχουν δύο διαδοχικά Κ. Το πλήθος των τρόπων για την περίπτωση είναι εξ ορισμού m ενώ για την περίπτωση είναι m. Θα ισχύει επομένως m m m, για κάθε m. Υπολογίζοντας και τις αρχικές τιμές και, διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για την ακολουθία των αριθμών Fiboacci. Δηλαδή F, m 0,,, m m
2 Αν συμβολίσουμε X την τ.μ. που παίρνει την τιμή όταν εμφανίζονται για πρώτη φορά οι δύο Κορώνες στην -στη ρίψη, θα είναι: F (),,3,4,... P X p () λαμβάνοντας υπόψη ότι συνολικά έχουμε ανεξάρτητες ρίψεις και καθένα από τα σύμβολα Κ ή Γ εμφανίζεται με πιθανότητα (βλ. Charalambide 00, σελ. 0). Είναι φανερό ότι για την τ.μ. X, θα πρέπει να ισχύει: P() X p F () Η () μπορεί να αποδειχθεί εύκολα είτε απευθείας είτε με τη χρήση της γεννήτριας των αριθμών Fiboacci F() t F t 0 που βρίσκεται με πολλαπλασιασμό της αναδρομικής σχέσης F F F με t και άθροιση από έως άπειρο. Η γεννήτρια είναι (βλ. Μωυσιάδης 00, σελ 4): F() t t t. Το αριστερό μέλος της ( ) γράφεται F() που ισούται με, άρα η () ισχύει. 4 Οι αριθμοί Fiboacci εμφανίζονται παντού στη φύση, από τη διάταξη των φύλλων στα φυτά μέχρι το μοτίβο των πετάλων στα λουλούδια, τις πευκοβελόνες, το πλήθος των αριστερόστροφων ή δεξιόστροφων σπειρών στον ηλιόσπορο, στο κουνουπίδι ή τα στρώματα του φλοιού ενός ανανά. Φαίνεται πώς οι αριθμοί Fiboacci σχετίζονται με την ανάπτυξη κάθε ζωντανού οργανισμού, ενός κυττάρου, ενός σπυριού σταριού, μιας κυψέλης μελισσών, κτλ. Ξεκινώντας από δύο -δες και αθροίζοντας στη συνέχεια τους δύο προηγούμενους σχηματίζεται η ακολουθία αυτών των αριθμών, που οι πρώτοι όροι της είναι:,,, 3, 5, 8,3,, 34, 55, 89,44, 33, 377, 60, 987,597, 584, Ο λόγος δύο διαδοχικών αριθμών της ακολουθίας τείνει στον αριθμό που είναι γνωστός ως Χρυσή Τομή, ή Χρυσή αναλογία, ή Χρυσός Αριθμός. Ένα ορθογώνιο τετράπλευρο του οποίου ο λόγος των πλευρών είναι ίσος με ονομάζεται Χρυσό Ορθογώνιο. Μερικά παραδείγματα εμφάνισης των αριθμών Fiboacci στη φύση, φαίνονται στην Εικόνα. Με το πρόβλημα αυτό, των επαναλαμβανόμενων ρίψεων, ασχολήθηκαν πάρα πολλοί ερευνητές, όπως οι: Α. Φιλίππου, Δ. Αντζουλάκος, Μ. Κούτρας, Χ. Χαραλαμπίδης, Φ. Μακρή και άλλοι. Θα αναφερθούμε στην προσέγγιση του Harold D. Shae του 973. Ο Shae θεώρησε μια Μαρκοβιανή αλυσίδα η οποία ξεκινά με μία μάρκα στη θέση 0. Σε κάθε λεπτό από εκεί και μετά ρίχνεται ένα νόμισμα. Αν έρθει Κορώνα η μάρκα μετακινείται στην επόμενη θέση, ενώ αν έρθει Γράμματα επιστρέφει στη θέση 0. Έστω X ο αριθμός των ρίψεων (ή o χρόνος σε λεπτά) που απαιτού- - -
3 Εικόνα νται για να φθάσει η μάρκα για πρώτη φορά στη θέση. Αν τότε έχουμε το αρχικό πρόβλημα και η τ.μ. X ονομάστηκε Fiboacci Probability Fuctio. Ο Shae θεώρησε κανονικό το νόμισμα και παρατήρησε ότι για περίπτωση, έχουμε απλή γεωμετρική κατανομή με πιθανότητα. Αν θεωρήσουμε το νόμισμα να είναι μη-κανονικό με πιθανότητα εμφάνισης Κορώνας ίση με p, τότε η X θα ακολουθεί τη γεωμετρική κατανομή με παράμετρο p, δηλαδή X ~() Geom p. Επομένως η γεωμετρική κατανομή μπορεί να θεωρηθεί ως μαρκοβιανή αλυσίδα με δύο καταστάσεις 0 και και με πίνακα μετάβασης: P 0 p p. Εύκολα διαπιστώνουμε ότι: ()()() p p p p p p 0 P 0 και όριο lim P x Η μορφή του P μας δίνει τη θέση που θα βρίσκεται η μάρκα μετά από ρίψεις. Για παράδειγμα αν η μάρκα ήταν αρχικά στη θέση 0 τότε σε βήματα θα βρεθεί στη θέση αν σε οποιοδήποτε από τα αυτά βήματα βρεθεί στη θέση (οπότε και θα παραμείνει εκεί). Έτσι στη θέση (,) του πίνακα P αθροίζουν οι πιθανότητες να βρεθεί η μάρκα στη θέση από το πρώτο μέχρι το -στο βήμα. Θα είναι επομένως: (,)()() k P P X k F που είναι προφανώς η συνάρτηση κατανομής της τ.μ. X. Το όριο δείχνει ότι τελικά από όποια θέση και αν ξεκινήσουμε θα βρεθούμε στη θέση, κάτι που προφανώς αναμένεται. Για την περίπτωση, η μαρκοβιανή αλυσίδα που θεώρησε ο Shae δίνεται σχηματικά στην εικόνα και διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για το αρχικό πρόβλημα, Εικόνα X
4 διότι όταν φθάνουμε για πρώτη φορά στο σημαίνει ότι εμφανίστηκαν για πρώτη φορά δύο Κορώνες. Ο Shae βρήκε την κατανομή της τ.μ. X, θεωρώντας πάλι το νόμισμα ως κανονικό υπολογίζοντας αρχικά τις πιθανότητες P( X )() P HH, P( X 3)() P THH 3 όπου H, T συμβολίζουν Head και Tail αντίστοιχα, και μετά τις πιθανότητες: A, k P( X k 3)( P k δοκιμές χωρίς ροή δύο κεφαλών)() P THH, k 3 όπου η ακολουθία A,k είναι, όπως απέδειξε, η ακολουθία των αριθμών Fiboacci. Επομένως κατέληξε στη σχέση () που αποδείξαμε πιο πάνω. Για την κατανομή αυτή βρήκε επίσης τη συνάρτηση κατανομής της που είναι: F[ x] G ()() x P X x αν x 0 και 0 αλλιώς (3) [ x] όπου [ x] είναι το ακέραιο μέρος του x. Για την απόδειξη χρειάστηκε κάποιες ιδιότητες των αριθμών Fiboacci, τις οποίες απέδειξε ως λήμματα. Στη συνέχεια βρήκε και τη ροπογεννήτρια της τ.μ. που είναι: X t M ()() x E t 4 t t. Αν μας ενδιαφέρει να υπολογίσουμε τις πιθανότητες P() X, δηλαδή τις πιθανότητες να εμφανιστεί για πρώτη φορά ροή δύο Κορωνών στην -στή δοκιμή ( ), μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα πρόγραμμα σε υπολογιστή και να τις βρούμε. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εύρεσή τους με το Excel, που έχει το πλεονέκτημα να είναι διαθέσιμο σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Στις τρεις πρώτες γραμμές και στις τέσσερις πρώτες στήλες τοποθετούμε τους αριθμούς και τις πράξεις, όπως φαίνεται στην Εικόνα 3. Κατόπιν, επιλέγουμε τα A3,B3,C3,D3, τα αντιγράφουμε (Ctrl+C), επιλέγουμε στη συνέχεια την περιοχή A4 έως π.χ. D00, και κάνουμε επικόλληση (Ctrl+V). Τότε η στήλη Α θα έχει τους φυσικούς αριθμούς (δείκτες), η στήλη Β τους αριθμούς Fiboacci, και οι στήλες C και D θα έχουν τη συνάρτηση πιθανότητας και τη συνάρτηση κατανομής της τ.μ. X, αντίστοιχα. Δεξιά στην εικόνα 3 φαίνεται ένα τμήμα του πίνακα που προκύπτει. Για παράδειγμα ισχύει f (6)( P X6) και F(6)( P X6) Εικόνα 3-4 -
5 Η κατανομή της X βρέθηκε με την προϋπόθεση ότι το νόμισμα είναι κανονικό, δηλαδή ότι η πιθανότητα Επιτυχίας-Κορώνας είναι /. Αν, όμως, το νόμισμα δεν είναι κανονικό η παραπάνω μέθοδος δεν λειτουργεί. Για παράδειγμα, αν κάποιος ποντάρει στο Κόκκινο σε Αμερικάνικου τύπου ρουλέτα (Εικόνα 4), τότε έχει πιθανότητα 8 p να κερδίσει και p να 38 χάσει. Εικόνα 4 Πράγματι, αν π.χ. πετύχαμε τις δύο επιτυχίες στις δοκιμές 4 και 5 για πρώτη φορά, τότε οι ευνοϊκές περιπτώσεις είναι 3 F3 και 3 3 συγκεκριμένα οι ΚΓΓΚΚ, ΓΚΓΚΚ, ΓΓΓΚΚ με πιθανότητα ()() p p p p, ενώ η πιθανότητα να βρεθεί η μάρκα στη θέση σε 5 το πολύ βήματα είναι: 3 p (4 3)(5) p p p FX, όπως προκύπτει με απ ευθείας πράξεις και όπου F () X k η σ.κ. της τ.μ. X. Ας θεωρήσουμε τώρα τη μαρκοβιανή αλυσίδα, που ορίζει την τ.μ. X. Έχουμε τρεις καταστάσεις αφού η μάρκα βρίσκεται στη θέση 0, στη θέση και στη θέση, ενώ η τελευταία είναι κατάσταση απορρόφησης (Εικόνα ). Ο πίνακας μετάβασης P p p 0 αυτής της αλυσίδας είναι: P p 0 p. Οι δυνάμεις του πίνακα αυτού δεν 0 0 είναι εύκολο να γραφούν στη γενική μορφή, μπορούν όμως να υπολογιστούν με διάφορα μαθηματικά πακέτα. Π.χ. με το πακέτο Mathematica βρίσκουμε ότι: 3 3 ()( p )()()(4 p 3) p p p p p p p p P ()()()()( p p 3p 5 p ) p p p p p p 0 0 και παρατηρούμε ότι στη θέση (,3) είναι η τιμή F (5) X. Αν μας ενδιαφέρουν οι προσεγγιστικές τιμές, τότε χρησιμοποιώντας την R βρίσκουμε τους πίνακες π.χ. P, για p 0.5 και για p 8 / 38, ότι είναι ίσοι με: P , P Είναι φανερό και μπορεί εύκολα να επαληθευτεί εμπειρικά ότι για οποιαδήποτε 0 0 τιμή του p ισχύει lim P
6 . ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ ΓΙΑ ΡΟΕΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ Ας θεωρήσουμε την περίπτωση με 3, δηλ. την τ.μ. X 3 αυτήν που μας δίνει την πιθανότητα να απαιτηθούν ρίψεις ( 3 ) για να βρεθεί η μάρκα στη θέση 3, ή ισοδύναμα να εμφανιστούν για πρώτη φορά τρεις κορώνες διαδοχικά με την -στή δοκιμή. Για την απάντηση παρατηρούμε ότι η τελευταίες 3 ρίψεις είναι ΚΚΚ και ότι η τελευταία από τις υπόλοιπες m k 3 ρίψεις είναι υποχρεωτικά Γ. Επίσης ισχύει ότι στις προηγούμενες m ρίψεις δεν εμφανίστηκαν τρεις διαδοχικές Κ. Εργαζόμενοι όπως και στην περίπτωση του, θέτουμε m το πλήθος των τοποθετήσεων m συμβόλων Κ, Γ ώστε να μην είναι τρεις Κ σε γειτονικές θέσεις με το τελευταίο να είναι Γ. Έχουμε τρεις διακεκριμένες δυνατότητες:. Το τελευταίο σύμβολο είναι Γ και το προτελευταίο είναι επίσης Γ, ενώ στις υπόλοιπες θέσεις δεν υπάρχουν τρία διαδοχικά Κ.. Το τελευταίο σύμβολο είναι Γ, το προτελευταίο είναι Κ, το προ-προτελευταίο Γ και στις υπόλοιπες θέσεις δεν υπάρχουν τρία διαδοχικά Κ. 3. Το τελευταίο σύμβολο είναι Γ, το προτελευταίο είναι Κ, το προ-προτελευταίο Κ και το αμέσως προηγούμενο είναι Γ και στις υπόλοιπες θέσεις δεν υπάρχουν τρία διαδοχικά Κ. Θα ισχύει επομένως η αναδρομική σχέση m m m m3, που μπορεί να θεωρηθεί ως πρώτη γενίκευση της αναδρομικής σχέσης των αριθμών Fiboacci. Γενικώς έχει δοθεί ο εξής ορισμός για γενικευμένους αριθμούς Fiboacci - τάξης, (βλ. Charalambide 00, σελ. 69): Η ακολουθία αριθμών που προκύπτει από την αναδρομική σχέση: F F F,, όπου F, F 0, t 0,,,,, t, m m λέγεται ακολουθία αριθμών Fiboacci τάξης. Για έχουμε τη γνωστή ακολουθία Fiboacci. Διαπιστώνουμε, ότι στην περίπτωσή μας,, 3 4, 4 7, που σημαίνει ότι F,,3 δηλαδή οι Fiboacci αριθμοί τάξης 3, και συνεπώς η ζητούμενη πιθανότητα, για κανονικό νόμισμα, είναι F, () 3, k 3, 4, 5,... k P X k k (4) λαμβάνοντας υπόψη μας ότι συνολικά έχουμε k ανεξάρτητες ρίψεις. Εύκολα μπορεί και εδώ να βρεθεί η ροπογεννήτρια των αριθμών Fiboacci τάξης που είναι η : F () t, που για 3 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δείξουμε ότι η X 3 t t t t 3 ικανοποιεί τις απαιτούμενες ιδιότητες και να υπολογίσουμε και άλλες παραμέτρους της
7 Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι το Excel μπορεί να εμφανίσει τους αριθμούς Fiboacci τάξης, όπως και τιμές της κατανομής X αλλά και της συνάρτησης κατανομής της με τον ίδιο εύκολο τρόπο που αναφέραμε προηγούμενα για τη μεταβλητή X. Για παράδειγμα αν 3, θέτουμε στη στήλη Β τρία αρχικά κελιά με τους αριθμούς,,, στο τέταρτο θα βάλουμε το άθροισμά τους και θα αναπαράγουμε έτσι τους αριθμούς Fiboacci τρίτης τάξης στη στήλη Β (βλ. Εικόνα 5). Στη στήλη C γεμίζουμε τρία κελιά με τους αριθμούς 0, 0, 0 και στο C4 θέτουμε το άθροισμα «=B/^A4», ενώ Εικόνα 5 στη στήλη D γεμίζουμε τρία κελιά με τους αριθμούς 0, 0, 0 και στο D4 θέτουμε το άθροισμα «=D3+C4». Κατόπιν κάνουμε επικόλληση του περιεχομένου της 4 ης γραμμής στις επόμενες γραμμές του πίνακα. Ένα απόσπασμα φαίνεται στην Εικόνα 5. Η τεχνική αυτή γενικεύεται και για μεγαλύτερα. Αν p, η προηγούμενη διαδικασία δε βοηθάει. Θεωρούμε τότε τη μαρκοβιανή αλυσίδα, που ορίζει την τ.μ. X. Υπάρχουν καταστάσεις αφού η μάρκα μπορεί να βρεθεί σε μία από τις θέσεις 0,,,, όπου η τελευταία είναι κατάσταση απορρόφησης (Εικόνα 6). Ο πίνακας μετάβασης P αυτής της αλυσίδας είναι ο ( )( ) πίνακας που δίνεται παρακάτω: p p p 0 p 0 0 p 0 0 p 0 P p p Εικόνα Αν ενδιαφερόμαστε για την πιθανότητα να εμφανιστεί συγκεκριμένο πλήθος ροών αποτυχιών (ή επιτυχιών) με πιθανότητα p με δοκιμές (παρτίδες) αρκεί να υπο- λογίσουμε με κάποιο πρόγραμμα το στοιχείο στη θέση (, ) της δύναμης P του πίνακα μετάβασης για όλα τα (που είναι τιμές της συνάρτησης κατανομής), και από τα στοιχεία αυτά για διαδοχικά, με αφαίρεση, θα προκύψει η πιθανότητα. Για τους υπολογισμούς αυτούς χρησιμοποιήσαμε τη γλώσσα R μετά κάναμε και διάφορες γραφικές παραστάσεις για διάφορες τιμές του. Στα επόμενα ασχολούμαστε με την περίπτωση 6. Έχοντας τη συνάρτηση πιθανότητας (ή και τη συνάρτηση κατανομής) της X6 υπολογίσαμε και τη μέση τιμή ώστε να έχουμε μία εκτίμηση για το πότε ένα «στοίχημα» ότι «σε συγκεκριμένο πλήθος δοκιμών θα εμφανιστεί ροή 6 αποτυχιών», γίνεται ευνοϊκό, πότε σχεδόν βέβαιο, κτλ
8 Χρησιμοποιήσαμε το πακέτο R και τη βιβλιοθήκη expm για να υπολογίσαμε τα στοιχεία των δυνάμεων t t P6.0 (,7),(,7), P6,, t,500, όπου P 6.0 και P6 οι πίνακες μετάβασης της τ.μ. X 8 6 για p και p αντίστοιχα. Ο κώδικας R είναι: 38 library(expm) =6; p=.5 ; P.0=rbid(cbid(rep(-p,),diag(p,,)),c(rep(0,),));P.0 =6; p=0/38 ; P=rbid(cbid(rep(-p,),diag(p,,)),c(rep(0,),));P m=500 ; x=null ; x0=null ; x[]=0; x0[]=0 for (i i :m) { Pi0=P.0 %^% i ; x0[i+]=pi0[,7] ; } x0 ; x Pi=P %^% i x[i+]=pi[,7] # Τα διανύσματα με τιμές της σ.κ. για τις δύο τιμές του p Η γραφική παράσταση των σ.κ. των δύο τ.μ. X 6 για τις δύο τιμές p δίνονται στο σχήμα, καθώς και οι τιμές μετά τις οποίες η σ.κ. γίνεται μεγαλύτερη του 0.5 (ευνοϊκό στοίχημα) ή του 0.95 (σχεδόν β έ- βαιο στοίχημα). Παρατηρούμε ότι: αν p τότε το στοίχημα «να εμφανιστούν 6 διαδοχικές επιτυχίες, τουλάχιστον μία φορά» γίνεται ευνοϊκό σε 89 ή περισσότερες δοκιμές, ενώ γίνεται σχεδόν βέβαιο σε πάνω από 368 δοκιμές. αν p 0 38 τότε οι παραπάνω τιμές είναι μικρότερες και είναι αντίστοιχα 69 και 8 δοκιμές, α- Σχήμα ντίστοιχα. Δηλαδή, σε 8 διαδοχικές παρτίδες στο κόκκινο-μαύρο στη ρουλέτα είναι σχεδόν βέβαιο (>0.95) ότι θα έχουμε μία τουλάχιστον φορά έξι διαδοχικές αποτυχίες. Από τα διανύσματα x0 και x, που υπολογίσαμε πριν βρήκαμε τα διανύσματα των πιθανοτήτων z0, z αντίστοιχα, άρα και τη μέση τιμή, με τον κώδικα: z0=c(0,diff(x0)) ; z=c(0,diff(x)) m0=um(z0[:500]*(0:499)) ;m=um(z[:500]*(0:499)) Τις ίδιες πιθανότητες τις υπολογίσαμε και με προσομοίωση (κώδικας για p=.5 ; =0000 ; hd0=rep(0,) for (j i :){ r=a.umeric(ruif(0000)>=-p) for (i i 6:){ m=i if (r[i-5]== && r[i-4]== && r[i-3]== && r[i-]== && r[i-]== && r[i]==) break } hd0[j]=m } thd0=table(hd0)/ # η συνάρτηση πιθανότητας για p p ): - 8 -
9 Στο Σχήμα κάναμε τις γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων πιθανότητας για την τ.μ. X 6. Αριστερά είναι οι ακριβείς τιμές που προέκυψαν από τη μαρκοβιανή αλυσίδα, ενώ δεξιά οι τιμές που προέκυψαν από προσομοίωση με 0000 εκτελέσεις της αλυσίδας. Παρατηρούμε την πολύ καλή ομοιότητα και σχεδόν την ταύτιση των μέσων τιμών Για λόγους σύγκρισης, επαναλάβαμε την προσομοίωση για p και οι συναρτήσεις πιθανότητας, ακριβείς και με προσομοίωση, δίνονται στο Σχήμα 3. Παρατηρούμε και πάλι μεγάλη ο- μοιότητα και ταύτιση των μέσων τιμών. Παρατηρούμε, επίσης, τη μεγάλη μείωση της μέσης τιμής εμφάνισης της ροής 6 διαδοχικών επιτυχιών όταν η πιθανότητα επιτυχίας μειώνεται. ABSTRACT Σχήμα Σχήμα 3 The problem of the appearace of a erie of ucceive uccee or failure i repeated toig of a coi or i repeated bettig i game with cotat probability, i approximated uig imple ad geeralized Fiboacci umber ad Markov chai, i order to make eaier both the calculatio of the probability ad the udertadig of the likelihood of ucce i gamblig. ΑΝΑΦΟΡΕΣ Charalambide C (00). Eumerative Combiatoric. Hall/CRC Μωυσιάδης Πολυχρόνης (00). Συνδυαστική Απαρίθμηση. Εκδόσεις ΖΗΤΗ, Θεσσαλονίκη Shae Harold D. (973). A Fiboacci Probability Fuctio. The Fiboacci Quarterly.5, p
ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Π
ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Π ι θ α ν ό τ η τ ε ς Ι Πειραιάς 2008 Πιθανότητες Ι-Μ. Κούτρας 2 Κατανομές χρόνου αναμονής (... μέχρι να συμβεί ηπρώτη επιτυχία) 3 Ας θεωρήσουμε μία ακολουθία
Διαβάστε περισσότεραΘΕΩΡΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ Ι
ΘΕΩΡΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ Ι Ιανουάριος 2014 Επώνυμο... Όνομα... A.E.M.... Εξάμηνο... Σειρά Θέμα Ι (ΟΛΑ) Θέμα ΙΙ (2 από τα 3) Βαθμός /1 /1 /1 /1 /1 /2,5 /2,5 /2,5 /10 ΘΕΜΑ Ι: Ασχοληθείτε και με τα πέντε ερωτήματα.
Διαβάστε περισσότεραΘεωρία Πιθανοτήτων, εαρινό εξάμηνο Λύσεις του πέμπτου φυλλαδίου ασκήσεων.. Δηλαδή:
Θεωρία Πιθανοτήτων, εαρινό εξάμηνο 2017-18 Λύσεις του πέμπτου φυλλαδίου ασκήσεων 1 Σε ένα πρόβλημα πολλαπλής επιλογής προτείνονται n απαντήσεις από τις οποίες μόνο μία είναι σωστή Αν η σωστή απάντηση κερδίζει
Διαβάστε περισσότεραP (A B) = P (AB) P (B) P (A B) = P (A) P (A B) = P (A) P (B)
Πιθανότητες και Αρχές Στατιστικής (4η Διάλεξη) Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών Ακαδημαϊκό Ετος 2017-2018 Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής 1 / 39 Περιεχόμενα
Διαβάστε περισσότεραΣτοχαστικές Στρατηγικές
Στοχαστικές Στρατηγικές 3 η ενότητα: Εισαγωγή στα στοχαστικά προβλήματα διαδρομής Τμήμα Μαθηματικών, ΑΠΘ Ακαδημαϊκό έτος 2018-2019 Χειμερινό Εξάμηνο Παπάνα Αγγελική Μεταδιδακτορική ερευνήτρια, ΑΠΘ & Πανεπιστήμιο
Διαβάστε περισσότερα3.1 ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ. ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ Αιτιοκρατικό πείραμα ονομάζουμε κάθε πείραμα για το οποίο, όταν ξέρουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιείται, μπορούμε να προβλέψουμε με
Διαβάστε περισσότεραΤυχαία μεταβλητή (τ.μ.)
Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) είναι μια συνάρτηση X ( ) με πεδίο ορισμού το δειγματικό χώρο Ω του πειράματος και πεδίο τιμών ένα υποσύνολο πραγματικών αριθμών που συμβολίζουμε συνήθως
Διαβάστε περισσότεραΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ στη Ναυτιλία και τις Μεταφορές
ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ στη Ναυτιλία και τις Μεταφορές ΠΜΣ στη «Ναυτιλία» Τμήμα Β art time Χαράλαμπος Ευαγγελάρας hevangel@unipi.gr Η έννοια της Πιθανότητας Ο όρος πιθανότητα είναι συνδέεται άμεσα με τη μελέτη
Διαβάστε περισσότεραΗ Διωνυμική Κατανομή. μαθηματικών. 2 Ο γονότυπος μπορεί να είναι ΑΑ, Αα ή αα.
Η Διωνυμική Κατανομή Η Διωνυμική κατανομή συνδέεται με ένα πολύ απλό πείραμα τύχης. Ίσως το απλούστερο! Πρόκειται για τη δοκιμή Bernoulli, ένα πείραμα τύχης με μόνο δύο, αμοιβαίως αποκλειόμενα, δυνατά
Διαβάστε περισσότεραα n z n = 1 + 2z 2 + 5z 3 n=0
Η ύλη συνοπτικά... Στοιχειώδης συνδυαστική Γεννήτριες συναρτήσεις Σχέσεις αναδρομής Θεωρία Μέτρησης Polyá Αρχή Εγκλεισμού - Αποκλεισμού Η ύλη συνοπτικά... Γεννήτριες συναρτήσεις Τι είναι η γεννήτρια Στην
Διαβάστε περισσότεραΣτατιστική Περιγραφή Φυσικού Μεγέθους - Πιθανότητες
Στατιστική Περιγραφή Φυσικού Μεγέθους - Πιθανότητες Είπαμε ότι γενικά τα συστηματικά σφάλματα που υπεισέρχονται σε μια μέτρηση ενός φυσικού μεγέθους είναι γενικά δύσκολο να επισημανθούν και να διορθωθούν.
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 5. Το Συμπτωτικό Πολυώνυμο
Κεφάλαιο 5. Το Συμπτωτικό Πολυώνυμο Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζεται η ιδέα του συμπτωτικού πολυωνύμου, του πολυωνύμου, δηλαδή, που είναι του μικρότερου δυνατού βαθμού και που, για συγκεκριμένες,
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ, ΜΕΤΑΘΕΣΕΙΣ, ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΜΕΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ Εισαγωγή. Οι σχηματισμοί που προκύπτουν με την επιλογή ενός συγκεκριμένου αριθμού στοιχείων από το ίδιο σύνολο καλούνται διατάξεις αν μας ενδιαφέρει η σειρά καταγραφή
Διαβάστε περισσότεραΘεωρία Πιθανοτήτων, εαρινό εξάμηνο Λύσεις του φυλλαδίου ασκήσεων επανάληψης. P (B) P (A B) = 3/4.
Θεωρία Πιθανοτήτων, εαρινό εξάμηνο 207-8. Λύσεις του φυλλαδίου ασκήσεων επανάληψης.. Αν P (A) / και P (A B) /4, βρείτε την ελάχιστη δυνατή και την μέγιστη δυνατή τιμή της P (B). Το B καλύπτει οπωσδήποτε
Διαβάστε περισσότεραΗ διακριτή συνάρτηση μάζας πιθανότητας δίνεται από την
Η ΔΙΩΝΥΜΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ Ενδιαφερόμαστε για την απλούστερη μορφή πειραματικής διαδικασίας, όπου η έκβαση των αποτελεσμάτων χαρακτηρίζεται μόνο ως "επιτυχής" ή "ανεπιτυχής" (δοκιμές Beroulli). Ορίζουμε λοιπόν
Διαβάστε περισσότεραΆδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύ
Διακριτά Μαθηματικά Ι Ενότητα 2: Γεννήτριες Συναρτήσεις Μέρος 1 Διδάσκων: Χ. Μπούρας (bouras@cti.gr) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΑριθμητική εύρεση ριζών μη γραμμικών εξισώσεων
Αριθμητική εύρεση ριζών μη γραμμικών εξισώσεων Με τον όρο μη γραμμικές εξισώσεις εννοούμε εξισώσεις της μορφής: f( ) 0 που προέρχονται από συναρτήσεις f () που είναι μη γραμμικές ως προς. Περιέχουν δηλαδή
Διαβάστε περισσότεραΤυχαίες Μεταβλητές. Ορισμός
Τυχαίες Μεταβλητές Ορισμός Μία τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) είναι μία συνάρτηση (ή μία μεταβλητή) η οποία καθορίζει αριθμητικές τιμές σε μία ποσότητα που σχετίζεται με το αποτέλεσμα ενός πειράματος, όπου μία
Διαβάστε περισσότερα, ο αριθμός στον οποίο αντιστοιχεί ο 2 καλείται δεύτερος όρος της ακολουθίας και τον συμβολίζουμε συνήθως με
5. ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ Γενικά ακολουθία πραγματικών αριθμών είναι μια αντιστοίχιση των φυσικών αριθμών,,,...,ν,... στους πραγματικούς αριθμούς. Ο αριθμός στον οποίο αντιστοιχεί ο καλείται πρώτος όρος της ακολουθίας
Διαβάστε περισσότεραΛύσεις 4ης Ομάδας Ασκήσεων
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Γ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ. Ζυγοβίστι Λύσεις 4ης Ομάδας Ασκήσεων Τμήμα Α Λ αʹ Το συνολικό πλήθος των τερμάτων που θα σημειωθούν είναι X + Y, και η μέση
Διαβάστε περισσότερα0 1 0 0 0 1 p q 0 P =
Στοχαστικές Ανελίξεις - Σεπτέμβριος 2015 ΟΔΗΓΙΕΣ (1) Απαντήστε σε όλα τα θέματα. Τα θέματα είναι ισοδύναμα. (2) Οι απαντήσεις να είναι αιτιολογημένες. Απαντήσεις χωρίς να φαίνεται η απαιτούμενη εργασία
Διαβάστε περισσότεραO n+2 = O n+1 + N n+1 = α n+1 N n+2 = O n+1. α n+2 = O n+2 + N n+2 = (O n+1 + N n+1 ) + (O n + N n ) = α n+1 + α n
Η ύλη συνοπτικά... Στοιχειώδης συνδυαστική Γεννήτριες συναρτήσεις Σχέσεις αναδρομής Θεωρία Μέτρησης Polyá Αρχή Εγκλεισμού - Αποκλεισμού Σχέσεις Αναδρομής Γραμμικές Σχέσεις Αναδρομής με σταθερούς συντελεστές
Διαβάστε περισσότερα(Γραμμικές) Αναδρομικές Σχέσεις
(Γραμμικές) Αναδρομικές Σχέσεις ιδάσκοντες: Φ. Αφράτη,. Φωτάκης Επιμέλεια διαφανειών:. Φωτάκης Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αναδρομικές Σχέσεις Αναπαράσταση
Διαβάστε περισσότεραΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ Ή ΥΠΟ ΣΥΝΘΗΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ
ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ Ή ΥΠΟ ΣΥΝΘΗΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Έστω ότι επιθυμούμε να μελετήσουμε ένα τυχαίο πείραμα με δειγματικό χώρο Ω και έστω η πιθανότητα να συμβεί ένα ενδεχόμενο Α Ω Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ενώ δεν γνωρίζουμε
Διαβάστε περισσότεραΥπολογιστικά & Διακριτά Μαθηματικά
Υπολογιστικά & Διακριτά Μαθηματικά Ενότητα 7: Ανεξάρτητα ενδεχόμενα Στεφανίδης Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 7. Τυχαίες Μεταβλητές και Διακριτές Κατανομές Πιθανοτήτων
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΤΡΑΣ Εργαστήριο Λήψης Αποφάσεων & Επιχειρησιακού Προγραμματισμού Καθηγητής Ι. Μητρόπουλος ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Διαβάστε περισσότερα(Γραμμικές) Αναδρομικές Σχέσεις
(Γραμμικές) Αναδρομικές Σχέσεις Διδάσκοντες: Φ. Αφράτη, Δ. Φωτάκης Επιμέλεια διαφανειών: Δ. Φωτάκης Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αναδρομικές Σχέσεις
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 8. Συνεχείς Κατανομές Πιθανοτήτων
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΤΡΑΣ Εργαστήριο Λήψης Αποφάσεων & Επιχειρησιακού Προγραμματισμού Καθηγητής Ι. Μητρόπουλος ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΤΟ ΔΙΩΝΥΜΙΚΟ ΘΕΩΡΗΜΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΤΟ ΔΙΩΝΥΜΙΚΟ ΘΕΩΡΗΜΑ Εισαγωγή Οι αριθμοί που εκφράζουν το πλήθος των στοιχείων ανά αποτελούν ίσως τους πιο σημαντικούς αριθμούς της Συνδυαστικής και καλούνται διωνυμικοί συντελεστές διότι εμφανίζονται
Διαβάστε περισσότεραΣτατιστική Ι. Ενότητα 3: Πιθανότητες. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών
Στατιστική Ι Ενότητα 3: Πιθανότητες Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,
Διαβάστε περισσότεραΣτατιστική Ι. Ενότητα 5: Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών
Στατιστική Ι Ενότητα 5: Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΜαθηματικά Πληροφορικής Πιθανοτικά Εργαλεία. Υποπροσθετικότητα. Η Πιθανοτική Μέθοδος (The Probabilistic Method)
Μαθηματικά Πληροφορικής Πιθανοτικά Εργαλεία Δύο βασικά εργαλεία από τη Θεωρία Πιθανοτήτων. 1 Υποπροσθετικότητα (Union Bound). 2 Γραμμικότητα Αναμενόμενης Τιμής (Linearity of Expectation). Τμήμα Πληροφορικής
Διαβάστε περισσότεραΧΡΟΝΟΙ ΑΝΑΜΟΝΗΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΡΙΤΙΜΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ
Ελληνικό Στατιστικό Ινστιτούτο Πρακτικά 8 ου Πανελληνίου Συνεδρίου Στατιστικής (5) σελ.97-33 ΧΡΟΝΟΙ ΑΝΑΜΟΝΗΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΔΙΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΡΙΤΙΜΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ Σ. Μπερσίμης
Διαβάστε περισσότερα2.5.1 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ
.5. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ Η μέθοδος κατασκευής διαστήματος εμπιστοσύνης για την πιθανότητα που περιγράφεται στην προηγούμενη ενότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή διαστημάτων
Διαβάστε περισσότερασ.π.π. Γεωμετρικής Κατανομής με p=0, Αριθμός επιτυχιών μέχρι την πρώτη επιτυχία
Ν(n) 2.11 ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ Αν αντί της ερώτησης "πόσες επιτυχίες σημειώνονται σε n δοκιμές Bernoulli;" ενδιαφέρει η ερώτηση "πόσες δοκιμές απαιτούνται μέχρι να σημειωθεί η πρώτη επιτυχία;", οδηγούμαστε
Διαβάστε περισσότεραΘεωρία παιγνίων Δημήτρης Χριστοφίδης Εκδοση 1η: Παρασκευή 3 Απριλίου 2015. Παραδείγματα Παράδειγμα 1. Δυο άτομα παίζουν μια παραλλαγή του σκακιού όπου σε κάθε βήμα ο κάθε παίκτης κάνει δύο κανονικές κινήσεις.
Διαβάστε περισσότεραP(n, r) = n! P(n, r) = n r. (n r)! n r. n+r 1 r n!
Διακριτά Μαθηματικά Σύνοψη Θεωρίας Τυπολόγιο Αναστασία Κόλλια 20/11/2016 1 / 55 Κανόνες γινομένου και αθροίσματος Κανόνας αθροίσματος: Αν ένα γεγονός μπορεί να συμβεί κατά m τρόπους και ένα άλλο γεγονός
Διαβάστε περισσότεραΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Σ
ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Σ υ ν δ υ α σ τ ι κ ή Πειραιάς 2007 1 Μάθημα 2ο Κανόνες Απαρίθμησης (συνέχεια) 2 ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΕ ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ, ΒΙΒΛΙΟ & ΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑΤΩΝ www.unipi.gr/faculty/mkoutras/index.htm
Διαβάστε περισσότερα1.1 ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ. ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ Αιτιοκρατικό πείραμα ονομάζουμε κάθε πείραμα για το οποίο, όταν ξέρουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιείται, μπορούμε να προβλέψουμε με
Διαβάστε περισσότεραΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΣΑΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Η/Υ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ
Διαβάστε περισσότεραΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ
ΤΕΙ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Η/Υ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 8 o ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΣΚΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Email: gasil@math.auth.gr Ιστοσελίδα Μαθήματος: users.auth.gr/gasil
Διαβάστε περισσότερα2.6 ΟΡΙΑ ΑΝΟΧΗΣ. πληθυσµού µε πιθανότητα τουλάχιστον ίση µε 100(1 α)%. Το. X ονοµάζεται κάτω όριο ανοχής ενώ το πάνω όριο ανοχής.
2.6 ΟΡΙΑ ΑΝΟΧΗΣ Το διάστηµα εµπιστοσύνης παρέχει µία εκτίµηση µιας άγνωστης παραµέτρου µε την µορφή διαστήµατος και ένα συγκεκριµένο βαθµό εµπιστοσύνης ότι το διάστηµα αυτό, µε τον τρόπο που κατασκευάσθηκε,
Διαβάστε περισσότεραΙ ΙΑΣΤΑΤΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΟΛΥΩΜΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΜΦΥΤΕΥΣΙΜΕΣ ΣΕ ΜΑΡΚΟΒΙΑΝΗ ΑΛΥΣΙ Α
Ελληνικό Στατιστικό Ινστιτούτο Πρακτικά 7 ου Πανελληνίου Συνεδρίου Στατιστικής 4) σελ 35-33 Ι ΙΑΣΤΑΤΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΠΟΛΥΩΜΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΜΦΥΤΕΥΣΙΜΕΣ ΣΕ ΜΑΡΚΟΒΙΑΝΗ ΑΛΥΣΙ Α Σ Μπερσίµης Λ Αντζουλάκος και Μ Β Κούτρας
Διαβάστε περισσότεραpdf: X = 0, 1 - p = q E(X) = 1 p + 0 (1 p) = p V ar(x) = E[(X µ) 2 ] = (1 p) 2 p + (0 p) 2 (1 p) = p (1 p) [1 p + p] = p (1 p) = p q
Πιθανότητες και Αρχές Στατιστικής (7η Διάλεξη) Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών Ακαδημαϊκό Ετος 2018-2019 Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής 1 / 39 Περιεχόμενα
Διαβάστε περισσότεραΠαραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι Ι. Λυχναρόπουλος
Παραδείγματα Διανυσματικοί Χώροι Ι. Λυχναρόπουλος Παράδειγμα Έστω το σύνολο V το σύνολο όλων των θετικών πραγματικών αριθμών εφοδιασμένο με την ακόλουθη πράξη της πρόσθεσης: y y με, y V και του πολλαπλασιασμού
Διαβάστε περισσότεραΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΛΓΕΒΡΑΣ. 1. Συνδυαστική ανάλυση. 1.1. Μεταθέσεις
1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΛΓΕΒΡΑΣ 1 Συνδυαστική ανάλυση Η συνδυαστική ανάλυση είναι οι διάφοροι μέθοδοι και τύποι που χρησιμοποιούνται στη λύση προβλημάτων εκτίμησης του πλήθους των στοιχείων ενός πεπερασμένου συνόλου
Διαβάστε περισσότερα(Γραμμικές) Αναδρομικές Σχέσεις
(Γραμμικές) Αναδρομικές Σχέσεις ιδάσκοντες:. Φωτάκης. Σούλιου Επιμέλεια διαφανειών:. Φωτάκης Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αναδρομικές Σχέσεις Αναπαράσταση
Διαβάστε περισσότεραΞέρουμε ότι: Συνάρτηση-απεικόνιση με πεδίο ορισμού ένα σύνολο Α και πεδίο τιμών ένα σύνολο Β είναι κάθε μονοσήμαντη απεικόνιση f του Α στο Β.
Η έννοια της ακολουθίας Ξέρουμε ότι: Συνάρτηση-απεικόνιση με πεδίο ορισμού ένα σύνολο Α και πεδίο τιμών ένα σύνολο Β είναι κάθε μονοσήμαντη απεικόνιση f του Α στο Β. Δηλαδή: f : A B Η ακολουθία είναι συνάρτηση.
Διαβάστε περισσότεραOΡΙΟ - ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ OΡΙΟ - ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Έστω Α ένα υποσύνολο του Τι ονομάζουμε πραγματική συνάρτηση με πεδίο ορισμού το Α ; Απάντηση : ΕΣΠ Β Έστω
Διαβάστε περισσότεραn ίδια n διαφορετικά n n 0 n n n 1 n n n n 0 4
Διακριτά Μαθηματικά Ι Επαναληπτικό Μάθημα 1 Συνδυαστική 2 Μεταξύ 2n αντικειμένων, τα n είναι ίδια. Βρείτε τον αριθμό των επιλογών n αντικειμένων από αυτά τα 2n αντικείμενα. Μεταξύ 3n + 1 αντικειμένων τα
Διαβάστε περισσότεραΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Π
ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Π ι θ α ν ό τ η τ ε ς Ι Πειραιάς 2008 Πιθανότητες Ι-Μ. Κούτρας 2 Δοκιμές Bernoulli Ας θεωρήσουμε μία ακολουθία (σειρά) πειραμάτων στην οποία ισχύουν τα επόμενα
Διαβάστε περισσότεραΆδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύ
Διακριτά Μαθηματικά Ι Ενότητα 2: Γεννήτριες Συναρτήσεις Μέρος 3 Διδάσκων: Χ. Μπούρας (bouras@cti.gr) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήµιο Κρήτης - Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών. ΗΥ-217: Πιθανότητες-Χειµερινό Εξάµηνο ιδάσκων : Π. Τσακαλίδης
Πανεπιστήµιο Κρήτης - Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών ΗΥ-27: Πιθανότητες-Χειµερινό Εξάµηνο 205- ιδάσκων : Π. Τσακαλίδης Λύσεις Τέταρτης Σειράς Ασκήσεων Ασκηση. (αʹ) Σύµφωνα µε το αξίωµα της κανονικοποίησης,
Διαβάστε περισσότεραΠαραδείγματα (1 ο σετ) Διανυσματικοί Χώροι
Παραδείγματα ( ο σετ) Διανυσματικοί Χώροι Παράδειγμα Έστω το σύνολο V το σύνολο όλων των θετικών πραγματικών αριθμών εφοδιασμένο με την ακόλουθη πράξη της πρόσθεσης: y y με y, V και του πολλαπλασιασμού:
Διαβάστε περισσότεραΜεθοδολογία Επίλυσης Προβλημάτων ============================================================================ Π. Κυράνας - Κ.
Μεθοδολογία Επίλυσης Προβλημάτων ============================================================================ Π. Κυράνας - Κ. Σάλαρης Πολλές φορές μας δίνεται να λύσουμε ένα πρόβλημα που από την πρώτη
Διαβάστε περισσότεραB A B A A 1 A 2 A N = A i, i=1. i=1
Κεφάλαιο 2 Χώρος πιθανότητας και ενδεχόμενα 2.1 Προκαταρκτικά Εστω ότι κάποιος μας προτείνει να του δώσουμε δυόμισι ευρώ για να παίξουμε το εξής παιχνίδι: Θα στρίβουμε ένα νόμισμα μέχρι την πρώτη φορά
Διαβάστε περισσότεραΜΟΥΣΙΚΗ & ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ FIBONACCI
ΜΟΥΣΙΚΗ & ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ FIBONACCI Θωμάς Μπουλούσης & Χρήστος Παπαχρήστου Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Χατσοπούλου Παναγιώτα 1 ο Γυμνάσιο Πεύκων Θεσσαλονίκης ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο
Διαβάστε περισσότεραΕφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ 9ο Σετ Ασκήσεων (Λύσεις) Διανυσματικοί Χώροι
Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ 9ο Σετ Ασκήσεων (Λύσεις) Διανυσματικοί Χώροι Επιμέλεια: Ι. Λυχναρόπουλος. Δείξτε ότι ο V R εφοδιασμένος με τις ακόλουθες πράξεις (, a b) + (, d) ( a+, b+ d) και k ( ab, ) ( kakb,
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 4. μιας και αντιστοιχεί στην περίοδο μηδέν, είναι δηλαδή το αρχικό κεφάλαιο. Όμοια έχουμε τα κεφάλαια K1, K2, K
Κεφάλαιο. Ανατοκισμός. Εισαγωγή Στη διαδικασία με την οποία ένα κεφάλαιο κατατίθεται στον απλό τόκο, στο τέλος κάθε περιόδου παίρνουμε τον τόκο και αφήνουμε το αρχικό κεφάλαιο να τοκιστεί. Έτσι το κεφάλαιο
Διαβάστε περισσότεραΕπαναληπτικές μέθοδοι
Επαναληπτικές μέθοδοι Η μέθοδος της διχοτόμησης και η μέθοδος Regula Fals που αναφέραμε αξιοποιούσαν το κριτήριο του Bolzano, πραγματοποιώντας διαδοχικές υποδιαιρέσεις του διαστήματος [α, b] στο οποίο,
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ
ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΑΛΓΕΒΡΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Ακολουθία ονομάζουμε
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 3 Κατανομές. Πέτρος Ε. Μαραβελάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Πειραιώς
Κεφάλαιο Κατανομές Πέτρος Ε. Μαραβελάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Πειραιώς - - Χρησιμοποιώντας την Στατιστική Έστω οι διαφορετικές διατάξεις ενός αγοριού (B) και ενός κοριτσιού (G) σε τέσσερις
Διαβάστε περισσότεραΠ Κ Τ Μ Ε Μ Λύσεις των ασκήσεων
Π Κ Τ Μ Ε Μ Λύσεις των ασκήσεων Πρ. Η f : [0, ] R είναι συνεχής στο [0, ]. Χρησιμοποιώντας το Θεώρημα Bolzao- Weierstraß δείξτε ότι η f είναι φραγμένη στο [0, ]. Μην επικαλεστείτε κάποιο άλλο θεώρημα.
Διαβάστε περισσότεραΑριθμητική Ανάλυση και Εφαρμογές
Αριθμητική Ανάλυση και Εφαρμογές Διδάσκων: Δημήτριος Ι. Φωτιάδης Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών Ιωάννινα 07-08 Αριθμητική Παραγώγιση Εισαγωγή Ορισμός 7. Αν y f x είναι μια συνάρτηση ορισμένη σε ένα διάστημα
Διαβάστε περισσότεραpdf: X = 0, 1 - p = q E(X) = 1 p + 0 (1 p) = p V ar(x) = E[(X µ) 2 ] = (1 p) 2 p + (0 p) 2 (1 p) = p (1 p) [1 p + p] = p (1 p) = p q
7ο Μάθημα Πιθανότητες Σωτήρης Νικολετσέας, αναπληρωτής καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Σωτήρης Νικολετσέας, αναπληρωτής καθηγητής 7ο Μάθημα Πιθανότητες
Διαβάστε περισσότεραΑριθμητικές Μέθοδοι σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον
Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Αριθμητικές Μέθοδοι σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Δρ. Δημήτρης Βαρσάμης Επίκουρος Καθηγητής Οκτώβριος 2014 Δρ. Δημήτρης Βαρσάμης Οκτώβριος 2014 1 / 42 Αριθμητικές Μέθοδοι
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Σ. ΖΗΜΕΡΑΣ Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Σάμος
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Σ. ΖΗΜΕΡΑΣ Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Σάμος Εισαγωγή Αριθμητικά δεδομένα αντιστοιχούν σε πραγματοποιήσεις τυχαίων
Διαβάστε περισσότεραΚΥΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ημερομηνία: 02/12/2017 Ώρα Εξέτασης: 09:30-12:30 ΟΔΗΓΙΕΣ: 1. Να λύσετε όλα τα θέματα, αιτιολογώντας πλήρως τις απαντήσεις
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΓΕΒΡΑ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ & ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΓΕΒΡΑ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Επιμέλεια : Παλαιολόγου Παύλος Μαθηματικός Αγαπητοί μαθητές. αυτό το βιβλίο αποτελεί ένα βοήθημα στην ύλη της Άλγεβρας Α Λυκείου, που είναι ένα από
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ του Παν. Λ. Θεοδωρόπουλου 0
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ του Παν. Λ. Θεοδωρόπουλου 0 Η Θεωρία Πιθανοτήτων είναι ένας σχετικά νέος κλάδος των Μαθηματικών, ο οποίος παρουσιάζει πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στοιχεία. Επειδή η ιδιαιτερότητα
Διαβάστε περισσότεραΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. Γεώργιος Α. Κόλλιας - μαθηματικός. 150 ασκήσεις επανάληψης. και. Θέματα εξετάσεων
Γεώργιος Α. Κόλλιας - μαθηματικός Περιέχονται 50 συνδυαστικές ασκήσεις επανάληψης και θέματα εξετάσεων. Δεν συμπεριλαμβάνεται το κεφάλαιο των πιθανοτήτων, της γεωμετρικής προόδου, της μονοτονίας συνάρτησης,
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Θεωρία Πιθανοτήτων. Δρ. Αγγελίδης Π. Βασίλειος
Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής 1 Θεωρία Πιθανοτήτων Δρ. Αγγελίδης Π. Βασίλειος 2 Περιεχόμενα Έννοια πιθανότητας Ορισμοί πιθανότητας Τρόπος υπολογισμού Πράξεις πιθανοτήτων Χρησιμότητα τους 3 Πείραμα
Διαβάστε περισσότεραΜέρος ΙΙ. Τυχαίες Μεταβλητές
Μέρος ΙΙ. Τυχαίες Μεταβλητές Ορισμοί Συναρτήσεις κατανομής πιθανότητας και πυκνότητας πιθανότητας Διακριτές τυχαίες μεταβλητές Ειδικές κατανομές διακριτών τυχαίων μεταβλητών Συνεχείς τυχαίες μεταβλητές
Διαβάστε περισσότεραΛΥΣΕΙΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ 5 05/05/2016 ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΛΥΣΕΙΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ 5 5/5/6 ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΘΕΜΑ ο Α Τι ορίζουμε ως εφαπτομένη (όχι κατακόρυφη) της γραφικής παράστασης C f
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ 12) ΕΡΓΑΣΙΑ 6 η Ημερομηνία Αποστολής στο Φοιτητή: 23 Απριλίου 2012
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι (ΘΕ ΠΛΗ ) ΕΡΓΑΣΙΑ 6 η Ημερομηνία Αποστολής στο Φοιτητή: Απριλίου 0 Ημερομηνία παράδοσης της Εργασίας: 8 Μαΐου 0 Πριν από τη
Διαβάστε περισσότεραΠερίληψη μαθημάτων Ι. ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ. Με N θα συμβολίζουμε το σύνολο των φυσικών αριθμών, δηλ. N = {1, 2, 3, 4, }.
Περίληψη μαθημάτων Ι. ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Με N θα συμβολίζουμε το σύνολο των φυσικών αριθμών, δηλ. N = {1, 2, 3, 4, }. Με Z θα συμβολίζουμε το σύνολο των ακεραίων αριθμών, δηλ. Z = N {0, 1, 2, 3, 4, }. Με Q θα
Διαβάστε περισσότερανα είναι παραγωγίσιμη Να ισχύει ότι f Αν μια από τις τρεις παραπάνω συνθήκες δεν ισχύουν τότε δεν ισχύει και το θεώρημα Rolle.
Κατηγορία η Συνθήκες θεωρήματος Rolle Τρόπος αντιμετώπισης:. Για να ισχύει το θεώρημα Rolle για μια συνάρτηση σε ένα διάστημα [, ] (δηλαδή για να υπάρχει ένα τουλάχιστον (, ) τέτοιο ώστε ( ) ) πρέπει:
Διαβάστε περισσότεραΓνωστό: P (M) = 2 M = τρόποι επιλογής υποσυνόλου του M. Π.χ. M = {A, B, C} π. 1. Π.χ.
Παραδείγματα Απαρίθμησης Γνωστό: P (M 2 M τρόποι επιλογής υποσυνόλου του M Τεχνικές Απαρίθμησης Πχ M {A, B, C} P (M 2 3 8 #(Υποσυνόλων με 2 στοιχεία ( 3 2 3 #(Διατεταγμένων υποσυνόλων με 2 στοιχεία 3 2
Διαβάστε περισσότερα1. Πείραμα τύχης. 2. Δειγματικός Χώρος ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ
1 ΣΤΟΙΧΕΙ ΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙ ΠΙΘΝΟΤΗΤΩΝ 1. Πείραμα τύχης Πείραμα τύχης (π.τ.) ονομάζουμε κάθε πείραμα που μπορεί να επαναληφθεί όσες φορές επιθυμούμε υπό τις ίδιες συνθήκες και του οποίου το αποτέλεσμα είναι
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 3 ο a. Τυχαία Μεταβλητή-Έννοιες και Ορισμοί
Μάθημα 3 ο a Τυχαία Μεταβλητή-Έννοιες και Ορισμοί Στο μάθημα αυτό θα ορίσουμε την έννοια της τυχαίας μεταβλητής και θα αναφερθούμε σε σχετικές βασικές έννοιες και συμβολισμούς. Ross, σσ 135-151 Μπερτσεκάς-Τσιτσικλής,
Διαβάστε περισσότεραKεφάλαιο 4. Συστήματα διαφορικών εξισώσεων. F : : F = F r, όπου r xy
4 Εισαγωγή Kεφάλαιο 4 Συστήματα διαφορικών εξισώσεων Εστω διανυσματικό πεδίο F : : F = Fr, όπου r x, και είναι η ταχύτητα στο σημείο πχ ενός ρευστού στο επίπεδο Εστω ότι ψάχνουμε τις τροχιές κίνησης των
Διαβάστε περισσότεραΌριο συνάρτησης στο x. 2 με εξαίρεση το σημείο A(2,4) Από τον παρακάτω πίνακα τιμών και τη γραφική παράσταση του παραπάνω σχήματος παρατηρούμε ότι:
Όριο συνάρτησης στο Στα παρακάτω θα προσεγγίσουμε την διαισθητικά με τη βοήθεια γραφικών παραστάσεων και πινάκων τιμών. 4 4 Έστω η συνάρτηση f με τύπο f ) = και πεδίο ορισμού το σύνολο ) ) η οποία μπορεί
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 06-07 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Λέκτορας v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 7035468 Εκτίμηση Διαστήματος
Διαβάστε περισσότεραΘεώρημα Βolzano. Κατηγορία 1 η. 11.1 Δίνεται η συνάρτηση:
Κατηγορία η Θεώρημα Βolzano Τρόπος αντιμετώπισης:. Όταν μας ζητούν να εξετάσουμε αν ισχύει το θεώρημα Bolzano για μια συνάρτηση f σε ένα διάστημα [, ] τότε: Εξετάζουμε την συνέχεια της f στο [, ] (αν η
Διαβάστε περισσότεραX i = Y = X 1 + X X N.
Κεφάλαιο 6 Διακριτές τυχαίες μεταβλητές Σε σύνθετα προβλήματα των πιθανοτήτων, όπως π.χ. σε προβλήματα ανάλυσης πολύπλοκων δικτύων ή στη στατιστική ανάλυση μεγάλων δεδομένων, η λεπτομερής, στοιχείο-προς-στοιχείο
Διαβάστε περισσότερα2.1 ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ο : ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ. ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Συνάρτηση από ένα σύνολο Α σε ένα σύνολο Β λέγεται μια διαδικασία (κανόνας), με την οποία κάθε στοιχείο του
Διαβάστε περισσότερα2.1 ΠΡΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ. ΠΡΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ Ρητός ονομάζεται κάθε αριθμός που έχει ή μπορεί να πάρει τη μορφή κλάσματος, όπου, είναι ακέραιοι με 0. Ρητοί αριθμοί : Q /, 0. Έτσι π.χ.
Διαβάστε περισσότεραΜαθηματικά. Ενότητα 2: Διαφορικός Λογισμός. Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)
Μαθηματικά Ενότητα 2: Διαφορικός Λογισμός Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΔΥΝΑΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ
ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Εισαγωγή Ο Δυναμικός Προγραμματισμός (ΔΠ) είναι μία υπολογιστική μέθοδος η οποία εφαρμόζεται όταν πρόκειται να ληφθεί μία σύνθετη απόφαση η οποία προκύπτει από τη σύνθεση επιμέρους
Διαβάστε περισσότερακ.λπ. Ισχύει πως x = 100. Οι διαφορετικές λύσεις αυτής της εξίσωσης χωρίς κανένα περιορισμό είναι
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Διακριτά Μαθηματικά 3 η γραπτή εργασία, Σχέδιο Λύσεων Επιμέλεια: Δ. Φωτάκης, Δ. Σούλιου ΘΕΜΑ (Συνδυαστική,.6 μονάδες)
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών. HY-217: Πιθανότητες-Χειµερινό Εξάµηνο ιδάσκων : Π. Τσακαλίδης.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών HY-7: Πιθανότητες-Χειµερινό Εξάµηνο 08-09 ιδάσκων : Π. Τσακαλίδης Φροντιστήριο 4 Ασκηση Το πείραµά µας συνίσταται στη ϱίψη 3 τίµιων κερµάτων. Συµβολίζουµε
Διαβάστε περισσότεραΕ π ι μ έ λ ε ι α Κ Ο Λ Λ Α Σ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ
Ε π ι μ έ λ ε ι α Κ Ο Λ Λ Α Σ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ 1 Συναρτήσεις Όταν αναφερόμαστε σε μια συνάρτηση, ουσιαστικά αναφερόμαστε σε μια σχέση ή εξάρτηση. Στα μαθηματικά που θα μας απασχολήσουν, με απλά λόγια, η σχέση
Διαβάστε περισσότεραΝικος Χαλιδιας Μαθηματικό Τμήμα κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών-Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Πανεπιστημιο Αιγαιου
Νικος Χαλιδιας Μαθηματικό Τμήμα κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών-Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Πανεπιστημιο Αιγαιου Λημμα Εστω A ένα σύνολο άπειρου πλήθους θετικών ακέραιων αριθμών των οποίων
Διαβάστε περισσότερα5.1 Δραστηριότητα: Εισαγωγή στο ορισμένο ολοκλήρωμα
5.1 Δραστηριότητα: Εισαγωγή στο ορισμένο ολοκλήρωμα Θέμα της δραστηριότητας Η δραστηριότητα εισάγει τους μαθητές στο ολοκλήρωμα Riemann μέσω του υπολογισμού του εμβαδού ενός παραβολικού χωρίου. Στόχοι
Διαβάστε περισσότεραΟδηγίες για το Geogebra Μωυσιάδης Πολυχρόνης Δόρτσιος Κώστας
Οδηγίες για το Geogebra Μωυσιάδης Πολυχρόνης Δόρτσιος Κώστας Η πρώτη οθόνη μετά την εκτέλεση του προγράμματος διαφέρει κάπως από τα προηγούμενα λογισμικά, αν και έχει αρκετά κοινά στοιχεία. Αποτελείται
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Εισαγωγή Οι γεννήτριες συναρτήσεις είναι ένα από τα ισχυρά εργαλεία για μια ενοποιημένη αντιμετώπιση πολλών κατηγοριών προβλημάτων απαρίθμησης Ο Lplce έθεσε πρώτος τις
Διαβάστε περισσότερα3 ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ. ο δειγματικός χώρος του πειράματος θα είναι το σύνολο: Ω = ω, ω,..., ω }.
3 ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 3.1 ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟΣ ΧΡΟΣ - ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ Πείραμα Τύχης Ένα πείραμα του οποίου δεν μπορούμε εκ των προτέρων να προβλέψουμε το αποτέλεσμα, μολονότι επαναλαμβάνεται φαινομενικά τουλάχιστον κάτω από
Διαβάστε περισσότεραP(n, r) = n r. (n r)! n r. n+r 1
Διακριτά Μαθηματικά Φροντιστήριο Στοιχειώδης Συνδυαστική ΙΙ 1 / 15 Επανάληψη Κανόνας Αθροίσματος Κανόνας Γινομένου Χωρίς επαναλήψεις στοιχείων P(n, r) = n! (n r)! C(n, r) = ( ) n r Με επαναλήψεις στοιχείων
Διαβάστε περισσότεραΑριθμητικές Μέθοδοι σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον
Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Αριθμητικές Μέθοδοι σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Δρ. Δημήτρης Βαρσάμης Επίκουρος Καθηγητής Οκτώβριος 2015 Δρ. Δημήτρης Βαρσάμης Οκτώβριος 2015 1 / 47 Αριθμητικές Μέθοδοι
Διαβάστε περισσότεραΗ Θεωρία στα Μαθηματικά κατεύθυνσης της Γ Λυκείου
Η Θεωρία στα Μαθηματικά κατεύθυνσης της Γ Λυκείου wwwaskisopolisgr έκδοση 5-6 wwwaskisopolisgr ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ 5 Τι ονομάζουμε πραγματική συνάρτηση; Έστω Α ένα υποσύνολο του Ονομάζουμε πραγματική συνάρτηση
Διαβάστε περισσότερα