ΘΕΩΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Transcript

1 ΘΕΩΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Βασικές Αρχές Χρηματοδότησης επιχειρήσεων Περιουσιακά στοιχεία μίας επιχείρησης : πάγια, κεφάλαια, προσωπικά, απαιτήσεις, επενδύσεις. Χωρίζονται σε 2 κατηγορίες : 1. Μεγάλης διάρκειας (επενδύσεις μεγάλης) : περιλαμβάνει τα πάγια (π.χ. κτίρια, μηχανήματα). Η ζωή ενός πάγιου αρχίζει από τη στιγμή αγοράς και τελειώνει όταν αποσβένεται πλήρως. Μπορεί επίσης να κάνει επενδύσεις εκτός επιχείρησης (π.χ. να αγοράσει μετοχές από μία άλλη εταιρία, θυγατρική, δάνεια.) 2. Μικρής διάρκειας (επενδύσεις μικρής ) : κυκλοφορούν ενεργητικό (π.χ. εμπορεύματα, καταθέσεις όψεως). Αρχίζει από τη στιγμή αγοράς της πρώτης ύλης ως την πλήρη πώληση του εμπορεύματος. Στην Ελλάδα η μεσοπρόθεσμη περιλαμβάνεται στη μακροπρόθεσμη Βραχυπρόθεσμη 1 έτος Μακροπρόθεσμη 1 έτος και πάνω. 1 η Αρχή : Η αξία των πάγιων και λοιπών μεγάλης διάρκειας περιουσιακών στοιχείων πρέπει να καλύπτεται, αντίστοιχα, με κεφάλαια μεγάλης διάρκειας (μακροπρόθεσμα δάνεια). Κίνδυνος : 1. Μπορεί για οποιοδήποτε λόγο να μην έχω ρευστά στην επιχείρηση μου, να μην μπορώ να αντεπεξέλθω στη δόση του δανείου. 2. Αν το δάνειο μου κοστίζει π.χ και δανειστώ θα αναγκαστώ να κάνω και άλλα δάνεια και η τράπεζα πρόβλημα μη ανανέωσης του δανείου. - 1

2 3. Όταν πάω να ξαναπάρω δάνειο. Δεν έχω πληροφορία για το νέο δάνειο. π.χ. παίρνω δάνειο την 1/1/2003 δεν ξέρω πότε θα είναι το δάνειο που θα πάρω την 1/1/ Βραχυπρόθεσμα δάνεια έχουν περισσότερες διακυμάνσεις από τα μακροπρόθεσμα (σταθερό επιτόκιο άρα με συμφέρει να δανείζομαι μακροπρόθεσμα. Όταν δανείζομαι μακροπρόθεσμα μπορεί να έχω ψηλά επιτόκια όμως δεν διατρέχω τους πιο πάνω κινδύνους. SOS Ισχύει η 1 η αρχή ; Σωστό, αν ήταν, μικρής διάρκειας λάθος και αναφερόμαστε στους πιο πάνω κινδύνους. 2 η Αρχή : Μέρος του κυκλοφορούντος ενεργητικού πρέπει να χρηματοδοτείται με κεφάλαια μεγάλης διάρκειας. Μία επιχείρηση δε μπορεί να βασίζεται μόνο σε κεφάλαια βραχυπρόθεσμης διάρκειας γιατί διατρέχουν πολλούς κινδύνους όπως π.χ. έλλειμμα μετρητών. Κυκλοφορούν ενεργητικό : ένα μέρος χρηματοδοτείται από βραχυπρόθεσμα κεφάλαια και ένα μέρος από μακροπρόθεσμα. Παράγοντες που δηλώνουν το ποσοστό χρηματοδότησης κυκλοφορούντος ενεργητικού : 1. Φύση επιχείρησης 2. Σύνθεση του κυκλοφορούντος ενεργητικού 3. Κυκλικές διακυμάνσεις της οικονομίας (αν η οικονομία παρουσιάζει διακυμάνσεις δηλ. ύφεση, ανάπτυξη, και σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε) 4. Εμπορικές συνθήκες (αλλαγές τιμής) - 2

3 ΛΟΓΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΕΡΟΥΣ ΚΥΚΛ. ΕΝ. ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 1. Αποθέματα ασφαλείας (safety stock) : κρατάμε στην αποθήκη μερικά αποθέματα πρώτης ύλης και έτοιμων εμπορεύματα γιατί μπορεί να πωλήσεις αλλά και γιατί μπορεί να υπάρξει κάποιο πρόβλημα στην παραγωγή μας. Το απόθεμα ασφαλείας σε μία επιχείρηση χρησιμοποιείται πάγια. 2. Ο κύκλος δέσμευσης των κεφαλαίων σε κυκλοφορούντα ενεργητικά στοιχεία : σαν επιχείρηση έχω χρήμα αγοράζω πρώτη ύλη ημικατεργασμένα προϊόντα έτοιμα πίστωση, χρήμα. Αυτός ο κύκλος εξαρτάται από τη φύση της επιχείρησης εάν είναι βιομηχανική ή βιοτεχνική. Εξαρτάται επίσης από τη διάρκεια και της παραγωγικής διαδικασίας αλλά και των πιστώσεων που χορηγεί η επιχείρηση. Όσον αφορά τις πιστώσεις με συμφέρει να έχω διαρκής ροή πιστώσεων. Δηλ. έτσι ώστε να έχω μία σταθερή επιστροφή των χρημάτων κάθε ένα μικρό χρονικό διάστημα. 3. Εποχιακός χαρακτήρας ορισμένων εταιριών : (π.χ. χριστουγεννιάτικα) Διάρκεια κύκλου δέσμευσης κεφαλαίου στις επιχειρήσεις αυτές μειώνεται, δεν παραμένει σταθερή. Στο στάδιο παραγωγής ο κύκλος δέσμευσης κεφαλαίου είναι μεγάλης διάρκειας γι αυτό και χρειάζονται κεφάλαια μεγάλης διάρκειας. 4. Χαμηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα ορισμένων στοιχείων κυκλοφορούντος Ενεργητικού : χαμηλή κυκλοφορία ταχύτητας προϊόντων να έχουν παραχθεί και να μην έχουν πουληθεί, επομένως πωλούνται χαμηλότερα του κόστους. όταν έχω προϊόντα χαμηλής κυκλοφοριακής ταχύτητας δηλ. χαμηλού τύπου αυτά δεσμεύουνε κεφάλαια για χρονικό διάστημα που είναι μεγαλύτερο από τα όρια της βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης. Καθαρό κεφάλαιο κίνησης : = κυκλ. ενεργ. βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις επιχείρησης. Απαιτεί παράμετρο για να εξετάσουν τη ρευστότητα της επιχείρησης. Αν είναι υψηλό κεφάλαιο έχω ψηλή ρευστότητα και αντίστροφη. - 3

4 3 η Αρχή : Η επιχείρηση πρέπει να διαθέτει ίδια κεφάλαια που να καλύπτουν τουλάχιστον την αξία των πάγιων και λοιπών μεγάλης διάρκειας ενεργητικών στοιχείων. Καταφεύγω στην ξένη χρηματοδότηση όταν : 1. δεν επηρεάζει τη ρευστότητα της επιχείρησης (όταν συνάπτω δάνειο, πληρώνω επιτόκιο άρα πρέπει να διαθέτω ρευστότητα, αν δεν έχω θα έρθει η τράπεζα και θα τα κατασχέσει.) 2. δεν επηρεάζει την αποδοτικότητα ίδιων κεφαλαίων (μου δημιουργεί υποχρέωση, με τα χρήματα που έχω να πραγματοποιώ και πωλήσεις, εάν δεν έχω ικανοποιητικές πωλήσεις τότε έχω πρόβλημα. Υποχρέωση : εάν δανειστώ μακροπρόθεσμα να πληρώσω τόκο) 3. πιστοληπτική ικανότητα (όταν έχω δανειστεί ένα χρηματικό ποσό μειώνεται η πιστοληπτική ικανότητα της επιχείρησης. Όταν πάρω Δάνειο πρέπει να έχω χρήμα να πληρώσω τους τόκους, άρα δε θα μου μείνουν πολλά χρήματα για να παρέχω και μεγάλη πίστωση.) 4. ικανότητα εξυπηρέτησης δανείων (όταν δανείζομαι βραχυπρόθεσμα εισπράττω από τις πωλήσεις μου, μακροπρόθεσμα η χρηματοδότηση του δανείου γίνεται από τα κέρδη της μπορεί να πληρώσει επιτόκιο δανείου. Σύναψη μακροπρόθεσμου δανείου θα πρέπει να γνωρίζουμε σε ποιο επίπεδο θα κυμανθούν τα κέρδη μας.) ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ Μείωση Μετοχικού Κεφαλαίου Δανειακές συμβάσεις Ρευστότητα Φόρος αδιανέμητων κερδών Σταθερότητα κερδών ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Κόστος έκδοσης νέων μετοχών Αντικατάσταση ίδιων κεφαλαίων με ξένα Έλεγχος - 4

5 ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ Ρυθμός ανάπτυξης εταιρίας Χρόνος υλοποίησης επενδύσεων Υπάρχουν και μη χρηματικά μερίσματα 1. Μέρισμα σε μετοχές (αντί cash τους δίνει μετοχές) (stock dividend) 2. Διάσπαση μετοχής (stock split) 3. Αντίστροφη Διάσπαση μετοχής (reverse stock split) Μέρισμα σε μετοχές ( stock dividend ) Υποθέτουμε ότι μία εταιρία αποφάσισε να διανείμει μέρισμα σε μετοχές ίσο προς το 10% του μετοχικού κεφαλαίου. Η ονομαστική και χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής είναι 10 και 20 αντίστοιχα, ενώ το σύνολο των μετοχών σε κυκλοφορία Μπορεί να υπολογιστεί με 2 τρόπους : 1. με βάση ονομ. αξία μετοχών 2. με βάση τρέχουσα αξία μετοχών (αν η μετοχ. εταιρία είναι εισηγμένη επειδή η τρέχ. αξία είναι πιο πραγματική) Είναι σωστό και διανέμουμε μερίσματα ; Διανέμοντας μερίσματα οι Α.Ε. στερούνται κάποιας ρευστότητας Παροχή μερίσματος : η εταιρία έχει κόστος ενώ ο μέτοχος κέρδος. - 5

6 Καθαρή περιουσία Αρχική Μετά τη Διανομή Ονομ/κη τιμή Χρημ/κή Μετοχικό κεφάλαιο μετ* μετ* Αποθεματικό από Κεφαλαιοποίηση κερδών Υπέρ το άρτιο Λοιπά Αποθεματικά Κέρδη Χρήσεως Υπόλοιπο σε νέο Σύνολο ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ (stock split) Υποθέτουμε διάσπαση μετοχής 2 προς 1 Μετοχικό κεφάλαιο (μτ.χ * 5) Διάφορα αποθέματα ΜΕΡΙΣΜΑ ΣΕ ΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ Η αύξηση του αριθμού των μετοχών επιτρέπει στην εταιρία : 1. να διατηρεί την τιμή των μετοχών σε επίπεδα που δίνουν τη δυνατότητα σε μεγάλο αριθμό επενδυτών να αγοράσουν τις μετοχές 2. να αυξήσει το μέσο αριθμό μετοχών που διαπραγματεύονται σε μία ημέρα ( ploating supply) 3. να μεταφέρει κάποιο μήνυμα στους επενδυτές Το μέρισμα σε μετοχές και η διάσπαση μετοχών επιτρέπει στην εταιρία να αποφύγει τις ταμιακές εκροές που συνεπάγεται η καταβολή μερισμάτων. ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ (reverse split ) Μείωση του αριθμού των μετοχών και ανάλογη αύξηση της ονομαστικής αξίας της μετοχής. Τα κέρδη και τα μερίσματα. - 6

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΕΤΟΧΩΝ Δικαίωμα ψήφου (οι μέτοχοι καθορίζουν ποιοι θα διοικήσουν την Ανώνυμη Εταιρεία) Δικαίωμα προτίμησης Δικαίωμα Συμμετοχής στα κέρδη Δικαίωμα Συμμετοχής στο προϊόν της εκκαθάρισης Για ποιους λόγους πάει κάποιος σε μία Α.Ε..; 1. Μερίσματα 2. Κεφαλαιακά κέρδη Οι μέτοχοι προηγούνται των άλλων υποχρεώσεων; 1. Κοινός μέτοχος : ικανοποιούνται όλοι οι άλλοι και τελευταίος ο μέτοχος αυτός αναλαμβάνει το μεγαλύτερο κίνδυνο. 2. Προνομιούχος μέτοχος : ικανοποιούνται όλοι. Κατηγορίες Μετοχών Α. Με βάση τον τρόπο που μεταβιβάζονται: Ονομαστικές : επάνω στο σώμα της μετοχής αναγράφεται το όνομα του μετόχου. Μετοχές στον κομιστή : δεν έχουν όνομα πάνω ή ανώνυμες : μεταβιβάζονται με την παράδοση. Μετοχές σε διαταγή : μεταβιβάζονται με οπισθογράφηση. Δεσμευμένες μετοχές : μία συνηθισμένη μετοχή που κάποιο μέρος της Α.Ε. τις δέσμευσε. Αποδεσμεύονται με απόφαση του οργάνου που τις δέσμευσε. * Σήμερα ιδρύεται μία Α.Ε., δίνει ο καθένας ένα ποσό των χρημάτων του και γινόμαστε μέτοχοι. Τότε τα Ίδια Κεφάλαια = Μετοχικά Κεφάλαια. - 7

8 Θα είναι τυχαίο γεγονός μετά τη σύσταση της Α.Ε. αν υπάρχει ισότητα γιατί συνήθως Ίδια Κεφάλαια > Μετοχικό Κεφάλαιο. Β. Με βάση τα δικαιώματα του κομιστή: Κοινές : αυτές που έχουν Α προηγούμενα δικαιώματα Προνομιούχος μετοχή : Α και πάνω δικαιώματα 1ο προνόμιο : όταν διανέμει προνόμια η Α.Ε. προηγούνται οι κάτοχοι προνομιούχων μετοχών 2ο προνόμιο : προηγούνται από τους κοινούς σε περίπτωση λύσης ή εκκαθάρισης της εταιρείας. 3ο προνόμιο : αν σε κάποια χρήση η Α.Ε. δεν έκανε κέρδη άρα δε μοίρασε μέρισμα, αν η Προνομιούχος μετοχή είναι σωρευτική θα πάρει αθροιστικά το μέρισμα. 4ο προνόμιο : δε δίνουμε μέρισμα αλλά τόκο, οι προνομιούχοι μέτοχοι συνήθως δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. 5ο προνόμιο : μετοχές λέγονται συμμετοχικές (παίρνανε 1ος πρώτο μερίδιο). Εάν λυθεί η Εταιρία και εκκαθαριστεί παίρνανε πρώτοι μέρισμα και μετά ξανακάθονται για να πάρουν μέρισμα. Γιατί οι Α.Ε. δίνουν τόσα πολλά δικαιώματα; Λόγοι έκδοσης προνομιούχων μετοχών. 1. Δύσκολη χρηματοοικονομική κατάσταση. 2. Οι προνομιούχοι μπορεί να βγουν μετά και να διανεμηθούν σε παλιούς μετόχους ως επιβράβευσή τους. Αν εκδοθεί μία μετοχή που αναγράφεται ονομαστική αξία 10 και αν για κάποιο λόγο κατάφερε η Εταιρεία να την πουλήσει 15. Είναι υπέρ το άρτιο. ΤΙΜΕΣ ΜΕΤΟΧΩΝ Ονομαστική Αξία ή Αξία στο άρτιο (αυτή που αναγράφεται πάνω στο σώμα της μετοχής), χρησιμοποιείται για να γίνουν οι εγγραφές στα βιβλία. Έχει έννοια τη στιγμή που εκδίδεται η μετοχή. Λογιστική Αξία ή Εσωτερική (αν αθροίσουμε καθαρή περιουσία και διαιρέσουμε). - 8

9 Αρ.μετοχών = Λογιστική Αξία (ποιο αντιπροσωπευτική τιμή από την ονομαστική) Τιμή έκδοσης : η τιμή στην οποία εκδίδεται και πωλείται. Χρηματιστηριακή ή τρέχουσα αξία ή Market Value: Διαμορφώνεται στις οργανωμένες αγορές που ονομάζονται χρηματιστήρια. ΑΥΞΗΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1. Αύξηση με μετρητά (ουσιαστική) 2. Αύξηση με κεφαλαιοποίηση (τυπική) δεν υπάρχει εισροή. Γίνονται λογιστικοί μετασχηματισμοί αλλάζουν όνομα παθητικοί λογ/σμοι. Της υπεραξίας των πάγιων περιουσιακών στοιχείων Των αποθεματικών και Των κερδών της χρ προς διανομή. Σε σχέση με τους όρους της έκδοσης περιλαμβάνει: Τιμή έκδοσης μετοχών Αριθμό μετοχών που θα εκδοθούν Αριθμό δικαιωμάτων προτίμησης που απαιτούνται για απόκτηση μίας μετοχής. Τιμή παλιάς μετοχής χωρίς το δικαίωμα προτίμησης. Αξία δικαιώματος προτίμησης. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΙΜΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Προσδιορίζεται με βάση τη χρηματιστηριακή τιμή των μετοχών. Θεωρητικά η τιμή έκδοσης σε σχέση με τη χρηματιστηριακή τιμή μπορεί να είναι: Μεγαλύτερη Ίση ή Μικρότερη Στην πράξη όμως η τιμή έκδοσης πρέπει να είναι < από τη χρηματιστηριακή. - 9

10 ΔΙΑΦΟΡΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗ ΕΚΔΟΣΗΣ Παράγοντες προσδιορισμού διαφοράς Τάση της αγοράς Σύνθεση των μετοχών Ποιότητα επιχειρηματικών σχεδίων εταιρίας. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΝΕΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ Αριθμός νέων μετοχών = Ποσόν αύξησης κεφαλαίου Τιμή έκδοσης μετοχών ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΘΜΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ Αριθμός δικαιωμάτων για αγορά = Αριθμός παλιών μετοχών Μιας νέας μετοχής Αριθμός νέων μετοχών ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΙΜΗΣ ΜΕΤΟΧΗΣ ΧΩΡΙΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ ΤΜΧΔ = ΤΜΔ(Δ) + ΤΕΜ, όπου Δ+1 ΤΜΧΔ = Τιμή Μετοχής Χωρίς Δικαίωμα ΤΜΔ = Τιμή Μετοχής με Δικαίωμα Δ = Δικαιώματα απαραίτητα για την αγορά μιας μετοχής ΤΕΜ = Τιμή Έκδοσης Μετοχών ΤΜΧΔ = ΤΜΔ ΑΔ Αξία Δικαιώματος ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ ΑΔ = ΤΜΔ - ΤΕΜ Δ+1 ΑΔ = ΤΜΔ ΤΜΧΔ ΑΔΧΜ = ΤΜΧΔ ΤΕΜ Δ - 10

11 Σελ.143 Παράδειγμα Υποθέτουμε ότι μία επιχείρηση έχει σε κυκλοφορία μετοχές και η τρέχουσα αξία της μετοχής είναι 80. Η επιχείρηση αποφάσισε να αυξήσει το μετοχικό κεφάλαιο της κατά με τιμή έκδοσης 50 / μετοχή. ΛΥΣΗ Αριθμός Νέων Μετοχών = = Αριθμός Δικαιωμάτων για την αγορά μιας νέας μετοχής = = ΤΜΧΔ = (80*2) + 50 = 210 = ΑΔ = = ΑΔ = = 10 ΑΔΧΜ = = 10 2 ΣΚΟΠΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ Διατηρεί αμετάβλητα το αναλογικό συμφέρον των παρόντων μετοχών. Προστατεύει τους μετόχους από την πτώση της αξίας της μετοχής. Εξαιτίας της έκδοσης νέων μετοχών σε τιμή μικρότερη από τη χρηματιστηριακή. ΤΡΟΠΟΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ Ο μέτοχος μπορεί να : Ασκήσει το δικαίωμα και να λάβει μέρος στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. - 11

12 Πουλήσει το δικαίωμα Αφήσει το χρονικό διάστημα άσκησης του δικαιώματος του να προέλθει άπρακτο. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ Η τιμή έκδοσης των νέων μετοχών πρέπει να είναι σημαντικά μικρότερη από τη χρηματιστηριακή τιμή, προκειμένου η έκδοση να είναι ελκυστική στους επενδυτές. Το χρονικό διάστημα άσκησης του δικαιώματος προτίμησης πρέπει να είναι σχετικά σύντομο, έτσι η χρηματιστηριακή τιμή να μη μειωθεί κάτω από την τιμή έκδοσης. ΑΥΞΗΣΗ ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΠΑΓΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Οι εταιρίες διανέμουν την υπεραξία των πάγιων στοιχείων τους. Με έκδοση δωρεάν νέων μετοχών Με αύξηση της ονομαστικής αξίας των μετοχών ή Με συνδυασμό των παραπάνω. σελ.148 Άσκηση Μία εταιρία αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση της υπεραξίας των πάγιων περιουσιακών στοιχείων της. Για το σκοπό αυτό θα εκδώσει δωρεάν μία νέα κοινή μετοχή και μία νέα προνομιούχο μετοχή σε κάθε 2 παλιές κοινές και προνομιούχες μετοχές αντίστοιχα. Η τρέχουσα τιμή της κοινής μετοχής πριν από την αποκοπή του δικαιώματος προτίμησης είναι 15 και της προνομιούχος μετοχής είναι 12. Η ονομαστική αξία των μετοχών θα παραμείνει αμετάβλητη. Κοινές Μετοχές ΤΜΧΔ = 12 * = 10 ΑΔ = =

13 Προνομιούχες Μετοχές ΤΜΧΔ = 12 * = 8 ΑΔ = 12 8 = ΑΥΞΗΣΗ ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ Οι εταιρίες διανέμουν την υπεραξία των πάγιων στοιχείων τους : Με έκδοση δωρεάν νέων μετοχών Με αύξηση της ονομαστικής αξίας των μετοχών ή Με συνδυασμό των παραπάνω. Σελ.150 Μία επιχείρηση αποφάσισε την μετοχικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών. Για το σκοπό αυτό αποφασίστηκε η διανομή 1 δωρεάν μετοχής σε κάθε 4 παλιές μετοχές. Η τιμή της μετοχής πριν από τη διανομή των νέων μετοχών είναι 40. Λύση : ΤΜΧΔ = 10 * = ΑΔ = 10 8 = 2. ΑΥΞΗΣΗ ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΝΕΜΗΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ Μία εταιρία αποφάσισε να μετοχικό της κεφάλαιο με κεφαλαιοποίηση των διαθέσιμων κερδών της τρέχουσας χρήσεως. Για το σκοπό αυτό θα διανεμηθούν δωρεάν στους μετόχους 1 νέα μετοχή για κάθε 5 παλιές μετοχές. Η τιμή της κοινής μετοχής πριν την αποκοπή του δικαιώματος είναι 12. ΤΜΧΔ = 12 * = 10 ΑΔ = =

14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ Τι μέρος των κερδών θα διανεμηθεί. Τι επηρεάζει η διανομή μερισμάτων Ταμειακή εκροή : Διαθέσιμα, διάρθρωση ενεργητικού αλλάζει ( από εντάσεως ενεργητικού, ένταση κυκλοφορούν ) αυξάνει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις αλλάζει τη διάρθρωση του παθητικού αλλάζει τη σύνθεση του χρηματοπιστωτικού κινδύνου (= αδυναμία να πληρώσει τόκους και χρεολύσια που λήγουν) αλλαγή του συνολικού κινδύνου (= όταν το k μεγάλο - συντελεστής Π.Α.- ή ΚΠΑ είναι μικρές μικρές των μετοχών). Επηρεάζει βιωσιμότητα πάγιων επενδύσεων. Επιχειρηματικός κίνδυνος Ο κίνδυνος που οφείλεται στις διακυμάνσεις Τυπική Απόκλιση της κατανομής των πωλήσεων. Χρηματοπιστωτικός κίνδυνος Οφείλεται στην ύπαρξη δανείων. Μεταξύ κερδών, μερισμάτων και κεφαλαιακά κέρδη ποιοι έχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο ; Εξαρτάται από την επιχείρηση Κλάδο Οικονομία ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ : Σταθερό ποσό ανά μετοχή ( το μέρισμα από χρήση σε χρήση δεν μεταβάλλεται, στην ουσία δεν υπάρχει, αυξάνεται παθητικά. - 14

15 Λόγοι που είναι καλύτερη 1. Αφού είναι σταθερή είναι και προβλέψιμο, δεν έχει μεγάλη τυπική απόκλιση μικρός κίνδυνος, μικρό και μεγάλες Π.Α ( μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου) καλή τρέχουσα αξία μετοχών. 2. Στις αναπτυγμένες χρηματοοικονομικές χώρες όπου αποκλειστικά έσοδα είναι μερίσματα θέλουν σταθερά μερίσματα 3. legal list όποια εταιρία εγγράφεται σε αυτό το κατάλογο έχουν το δικαίωμα να δίνουν μέρισμα το οποίο δεν έχει διακύμανση Σταθερό ποσοστό διανεμομένων κερδών Μερίσματα = Pay Out ration δείκτης Καθαρά Κέρδη Οι επιχειρήσεις από χρόνια σε χρόνια τα διατηρούν σταθερό το δείκτη αυτό. Μπορεί να εφαρμοστεί σε επιχειρήσεις με μικρές διακυμάνσεις στα κέρδη ( μεγαλύτερες διακυμάνσεις έχουν τα κέρδη γιατί επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες ενώ τα μερίσματα επηρεάζονται από την επιχείρηση. time lag πρώτον αλλάζουν τα κέρδη και μετά τα μερίσματα) Χαμηλό τακτικό μέρισμα σαν έκτακτο. Η μοναδική χρηματική αμοιβή που προσδοκά ο μέτοχος από την επιχείρηση είναι το μέρισμα Ναι ή Όχι. Το Κεφαλαιακό μέρισμα δεν το δίνει η επιχείρηση. Το μέρισμα το δίνει. Ναι η μοναδική χρηματική απόδοση είναι το μέρισμα. Σελ.176 ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ 1. Καθορίζει τον άριστο συνδυασμό επενδύσεων. 2. Καθορίζει το ποσόν των ίδιων κεφαλαίων που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση των παραπάνω επενδύσεων δεδομένης της επιθυμητής Κεφαλαιακής διάρθρωσή της. 3. Όσο είναι δυνατό χρησιμοποιεί παρακρατηθέντα κέρδη για να καλύψει το ποσό των ίδιων κεφαλαίων που απαιτούνται. 4. Διανέμει μερίσματα μόνο αν τα κέρδη είναι μεγαλύτερα από εκείνα που χρειάζονται για την υποστήριξη του άριστου συνδυασμού επενδύσεων. - 15

16 Σελ.177 Υποθέτουμε ότι μία εταιρία έχει κέρδη , άριστο δείκτη δανειακής επιβάρυνσης 50% και κ = 12%. Επίσης, υποθέτουμε ότι η Εταιρία καταρτίζει ένα κατάλογο επενδυτικό ευκαιριών τις οποίες κατατάσσει σύμφωνα με την εσωτερική αποδοτικότητα του. ΜΣκκ Μδκκ 12 IRA3 IRA2 IRA ΝΕΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Γιατί το k από είναι ευθεία παράλληλη με οριζόντιο άξονα και μετά προς τα πάνω ; Επειδή πρέπει να βρούμε για την αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου ξένα Κεφάλαια. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ Μέρισμα : το ποσό που δίνεται στους μετόχους ανάλογα με τα καθαρά κέρδη της Εταιρίας. Σταθερό Μέρισμα ανά μετοχή (για κάθε μετοχή παίρνει συγκεκριμένο μέρισμα ) Σταθερό Ποσοστό δια τη τιμή μετοχών (ανάλογα με τα κέρδη της εταιρίας καθορίζεται ένα ποσοστό) - 16

17 ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ 1. Θωρούμε ότι η εταιρία Α αναλαμβάνει όλες τις επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν διαθέσιμες 2. Επειδή δεν έχουμε στοιχεία για την κεφαλαιακή διάρθρωση της Εταιρίας υποθέτουμε ότι η Κεφαλαιακή της διάρθρωση μπορεί να μεταβάλλεται ανάλογα έτσι ώστε να καλύπτεται κάθε φορά το σύνολο των επενδύσεων που υπάρχει διαθέσιμο. Κεφαλαιακή Διάρθρωση = Ίδια Κεφάλαια Ξένα Κεφάλαια 3. Αν η εταιρία δε μπορεί να καλύψει τις επενδυτικές της ανάγκες με παρακράτηση κερδών τότε δεν καταφεύγει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια αλλά καταφεύγει στην ξένη χρηματοδότηση. Καθαρά κέρδη Μέρισμα Παρακρατηθέντα κέρδη (αν δεν επαρκούν για να χρηματοδοτήσω τις επενδύσεις μου θα δανειστώ). - 17

18 Σελ.195 Άσκηση : η πολιτική ( Υπολειμματική Πολιτική ) Χρόνια Καθαρά Κέρδη (1) Επενδύσεις (2) Παρακρατηθέντα Κέρδη (3) Μερίσματα (4) = (1) (3) Μέρισμα ανά μετοχή (5)=(4)/ Ξένα Κεφάλαια (6)= (2)-(3) , Σύμφωνα με την Υπολειμματική Πολιτική η Εταιρεία θα εξυπηρετήσει πρώτα όλες τις επενδυτικές της ανάγκες και αν περισσέψουν χρήματα θα τα διανείμει στους μετόχους ως μέρισμα. Βάση των παραδοχών 2 και 3 η Εταιρεία θα παρακρατήσει όσα κέρδη χρειάζονται για την εξυπηρέτηση των επενδύσεων και αν περισσέψουν μετρητά θα τα διανείμει σε μέρισμα. Αν τα κέρδη δεν είναι αρκετά για να καλυφθούν οι επενδύσεις θα καταφύγει στην ξένη χρηματοδότηση. - 18

19 2.2 η πολιτική ( Σταθερό Μέρισμα ανά μετοχή ) Βάση αυτής της πολιτικής η εταιρεία θα δώσει κάθε χρόνο μέρισμα ίσο με 1 ανά μετοχή. Αυτό σημαίνει ότι η εταιρεία θα διανείμει πρώτα από τα κέρδη της (1 ανά μετοχή * μετοχές) και θα παρακρατήσει τις επενδύσεις της. Αν τα παρακρατηθέντα κέρδη δεν επαρκούν και ισχύει η πρώτη παραδοχή θα καλύψει το υπόλοιπο ποσό με ξένη χρηματοδότηση. Χρόνια Καθαρά Κέρδη (1) Επενδύσεις (2) Μέρισμα ανά μετοχή (3) Μερίσματα (4) Παρακρατ. Κέρδη (5) = (1) - (4) Ξένα Κεφάλαια (6)= (2)-(5) η πολιτική ( Δείκτης Μερισμάτων προς καθαρά κέρδη είναι 50% ) Δείκτης Μερισμάτων = 50 % Καθαρά Κέρδη Μέρισμα = 0,5 * Καθαρά Κέρδη Παρακρατηθέντα Κέρδη = 0,5 * Καθαρά Κέρδη - 19

20 Χρόνια Καθαρά Κέρδη (1) Επενδύσεις (2) Μερίσματα (3)=0.5 * (1) Μέρισμα ανά μετοχή (4)= (3)/ Παρακρατ. Κέρδη (5) = 0,5 * (1) Ξένα Κεφάλαια (6)= (2)-(5) , , Τα συνολικά μερίσματα μεγιστοποιούνται με την 3 η πολιτική. Η 2 η πολιτική δίνει ελάχιστα μικρότερο συνολικό μέρισμα. Η ξένη χρηματοδότηση ελαχιστοποιείται με την υπολειμματική πολιτική γεγονός που είναι αναμενόμενο διότι η εταιρεία προσπαθεί να χρηματοδοτήσει τις επενδύσεις της με ίδια κεφάλαια. Έτσι δανείζεται χρήματα μόνο εάν τα παρακρατηθέντα κέρδη της δεν επαρκούν. ΕΚΜΙΣΘΩΤΗΣ Χωρίς Δάνειο Με δάνειο - 20

21 Σελ. 215 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΧΩΡΙΣ ΔΑΝΕΙΟ Υποθέτουμε ότι ο εκμισθωτής είναι ένα άτομο του οποίου το εισόδημα προέρχεται από τόκους, έχει συντελεστή φορολογίας 40% και δυνατότητα να αγοράσει ομολογίες τετραετούς διάρκειας οι οποίες έχουν απόσβεση 9% ετησίως. Υπολειμματική Αξία Λογιστική Αξία = Οικονομικό Αποτέλεσμα Υπολειμματική Αξία > Λογιστική Αξία = Κέρδος (που φορολογείται) Καθαρή Ταμιακή Ροή = Αποσβέσεις + Καθαρά Κέρδη Σελ. 216 ΑΓΟΡΑ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ Υποθέτουμε ότι ο εκμισθωτής έχει τη δυνατότητα να δανειστεί από τις του κόστους του μηχανήματός προς 9% για 4 χρόνια πληρωτέα εφάπαξ στη λήψη του δανείου. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Χ.Μ ΓΙΑ ΤΟ LEASING Ρευστότητα και δανειακή επιβάρυνση Χρηματοδότηση Ευελιξία Φορολογικά κίνητρα Κόστος επένδυσης Προγραμματισμός ταμειακών ροών Εμπράγματες εξασφαλίσεις Πτώχευση Συντήρηση Για εξετάσεις : Σταθερό ποσό ανά μετοχή Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν ; - 21

22 Σελ. 188 ΜΕΤΟΧΕΣ ΘΗΣΑΥΡΟΦΥΛΑΚΙΟΥ Υποθέτουμε ότι η εταιρεία Α έχει σε κυκλοφορία μετοχές, η χρηματιστηριακή αξία της μετοχής είναι 20. Επίσης, υποθέτουμε ότι η εταιρεία πραγματοποίησε κέρδη , τα οποία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει κατά 50 % είτε για επαναγορά μετοχών της προς 22 ανά μετοχή, είτε για διανομή μερίσματος 2 ανά μετοχή. Λύση : Κέρδη ανά μετοχή (ΚΑΜ) = Συνολικά Κέρδη = = 4. Αριθμός Μετοχών Δείκτης τιμής / κερδών (Τ / Κ) = 20 = 5 φορές. 4 ΚΑΜ μετά την επαναγορά των μετοχών = = = 4, Αναμενόμενη χρηματιστηριακή τιμή μετά την επαναγορά = (Τ / Κ) (ΚΑΜ) = 5 * (4,4) =

23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΑ ΔΑΝΕΙΑ Τα ομολογιακά δάνεια είναι μακροπρόθεσμα δάνεια μεγάλου ύψους Το κεφάλαιο των δανείων αντιλαμβάνεται από πολλούς δανειστές Η απαίτηση των δανειστών κατά του δανειζόμενου (κεφάλαιο και τόκοι) ενσωματώνεται στους τίτλους του δανείου (ομολογίες) Οι ομολογίες μπορεί να διαπραγματεύονται στην αγορά κεφαλαίου ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ Ονομαστική Αξία Ονομαστικό Επιτόκιο ή Επιτόκιο έκδοσης ή τοκομερίδιο ή κουπόνι Χρόνος πληρωμής τόκων Διάρκεια Δικαίωμα Ανάκλησης ή Επαναγοράς Δικαίωμα επιστροφής Εγγύηση ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ Ομολογίες Σταθερής Απόδοσης Ομολογίες Μεταβλητής Απόδοσης ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ Μετατρέψιμες Ομολογίες (convertible bonds) Ομολογίες με πιστοποιητικά αγοράς μετοχών (warrants) Ομολογίες μηδενικού επιτοκίου (zero coupon bonds) Ομολογίες κυμαινόμενου επιτοκίου (ploating rate bonds) Ομολογίες αγοραστικής δύναμης (purchasing power bonds) Ομολογίες υψηλού κινδύνου και απόδοσης (junk bonds) Εγγυημένες Ομολογίες (quaranteed bonds) Συμμετοχικές Ομολογίες (participating bonds) Ομολογίες Εισοδήματος (income bonds) - 23

24 Rp σ = c Rp Rp = c σ rf o σ Όσο μικρό είναι το rf τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πετύχει αρκετά χαμηλό κέρδος αλλά όχι ζημία Αυτό συμβαίνει και αντίστροφα. Γι αυτό και δημιουργήθηκαν τα ομόλογα υψηλού κινδύνου και απόδοσης που βοηθούν τις επιχειρήσεις στην εξυγίανση προβλημάτων. SOS ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Η τρέχουσα τιμή μίας ομολογίας είναι ίση με την παρούσα αξία των περιοδικών πληρωμών των τόκων και της ονομαστικής αξίας της ομολογίας η οποία υπολογίζεται με συντελεστή προεξόφλησης το επιτόκιο αγοράς. ν Τρέχουσα Τιμή Ομολογίας = Τ + ΟΑΟ. Τα=1 (1 + Κδπ)^2 (1 + Κδπ) v ΣΕΛ.240 1) ΤΤΟ = Τ(ΣΠΑΠκδπ,ν) + ΟΑΟ (ΣΠΑκδπ,ν) ΤΤΟ = Τρέχουσα Τιμή Ομολογίας Τα = Ετήσιοι Τόκοι ΟΑΟ = Ονομαστική Αξία Ομολογίας Κδπ = Επιτόκιο Αγοράς Ν = Αριθμός περιόδων μέχρι τη λήξη - 24

25 2) ΤΤΟ ΜΕ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ 2 ΠΕΡΙΟΔΩΝ Υπολογισμός του αριθμού των ημερών που παρεμβάλλονται μεταξύ της συναλλαγής και της επόμενης τοκοφόρου περιόδου Αριθμός ημερών από ημερομηνία συναλλαγής Z = μέχρι επόμενη τοκοφόρο περίοδο. Αριθμός ημερών τοκοφόρου περιόδου Υπολογισμός της τρέχουσας τιμής της ομολογίας ΤΤΟ = Τ + Τ + + Τ + (1+ Κδπ)^2 (1+ Κδπ)^1+2 (1+ Κδπ)^v ΟΑΟ. (1+ Κδπ)^v-1+2 παράδειγμα : σελ. 242 Υπολογισμός δεδουλευμένων τόκων (ΔΤ) για τις ημέρες που μεσολαβούν από την αμέσως προηγούμενη τοκοφόρο περίοδο ως την ημερομηνία συναλλαγής. Αριθμός ημερών από προηγούμενη ΔΤ = περίοδο μέχρι συναλλαγή. * τόκοι βάσης Αριθμός ημερών βάσης Υπολογισμός της καθαρής τρέχουσας τιμής της ομολογίας, δηλαδή της διαφοράς μεταξύ της ακαθάριστης τρέχουσας τιμής της ομολογίας και των δεδουλευμένων τόκων. Καθαρή τιμή Ομολογίας = ΤΤΟ - ΔΤ Παράδειγμα: σελίδα

26 3) ΤΤΟ ΜΕ ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΑ ΤΟΚΟΦΟΡΟ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΤΟ = Τ / 2 (ΣΠΑΡκδπ/2,2ν) + ΟΑΟ (ΣΠΑΚδπ/2,2ν) Το ονομαστικό επιτόκιο (επιτόκιο έκδοσης) είναι 20% το επιτόκιο αγοράς, η διάρκεια 5 χρόνων και η ονομαστική αξία ΤΤΟ = 1000 * * ο.6139 = ) ΤΤΟ ΧΩΡΙΣ ΤΟΚΟΜΕΡΙΔΙΟ ΤΤΟ = ΟΑΟ. (1 + Κδπ)^ ν Υποθέτουμε ότι μια επιχείρηση επιθυμεί να εκδώσει μία ομολογία χωρίς τοκομερίδιο ονομαστικής αξίας 100, λήξης σε 15 χρόνια και επιτόκιο αγοράς 10% είναι : ΤΤΟ = 100 = 100 = ( )^ σελίδα 244 ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ SOS 1. Με ποιους τρόπους γίνεται η αποτίμηση της ομολογίας ; (4 τρόποι) 2. Πως αποτιμάται μία ομολογία χωρίς τοκομερίδιο 3. Ποια είναι η σχέση της τρέχουσας τιμής ομολογίας με την ονομαστική ; σελίδα 245 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΤΙΜΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ Οι ΤΤΟ αναφέρονται από τους διαπραγματευτές ομολογιών στην αγορά. - 26

27 ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ασκήσεις σελ. 158 (άσκηση μετοχικού κεφαλαίου 2 μον.) άσκηση 1 Κοινές μετοχές (ον. αξίας 20 ) Συμμετρικές προνομιούχες μετοχές (ον. αξίας 25 ) Αποθεματικό από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο Λοιπά αποθεματικά Κέρδη σε νέο Α. ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ Επειδή έχει κέρδη μας δείχνει την καθαρή θέση Πρέπει καταρχήν να υπολογίσω την καθαρή περιουσία Β. Αριθμός Κοινών Μετοχών = συνολική αξία = = ονομαστική αξία μετοχής 20 = μετοχές Γ. Αριθμός συμμετοχικών προνομιούχων μετοχών = = μετοχές 25 Όσοι κατέχουν κοινές μετοχές έχουν δικαίωμα ψήφου ενώ όσοι κατέχουν συμμετοχικές δεν έχουν Δ. Λογιστική αξία = Καθαρή Περιουσία = = 50 Αριθμός μετοχών

28 άσκηση 2 Καθαρή Περιουσία = (προσφέρουν περισσότερα δικαιώματα στους μετόχους προνομιούχες ) -προνομιούχες μετοχές σταθερού μερίσματος υπολογίζονται ξεχωριστά και μειώνουν τα κέρδη που αντιστοιχούν στους κοινούς μετόχους κατά το ύψος του μερίσματός τους. Καθαρή Περιουσία Ον. αξία προνομ. Μετοχών (σύνολο) = = Λογιστική Αξία = Καθαρή Περιουσία = = 50 Αριθμός Κοινών Μετοχών Λογιστική Αξία Αξία Μετοχής όπως απεικονίζεται στα λογιστικά βιβλία Αν έχω και προνομιούχες και κοινές και συμμετοχικές πάλι αφαιρώ από καθαρή περιουσία τις προνομιούχες μετοχές και τα υπόλοιπα τα ίδια. άσκηση 3 ΤΕΜ = Τιμή έκδοσης Μετοχής ΤΜΔ = Τιμή Μετοχής με Δικαίωμα Αριθμός Κοινών νέων μετοχών = Αριθμός Δικαιωμάτων για αξία μίας μετοχής = 4:1 Αξία μετοχών με δικαίωμα προτίμησης (ΤΜΔ) = 20 Τιμή Έκδοσης νέων μετοχών (ΤΕΜ) = 15 ΑΔ (Αξία Δικαιώματος ) = ; Υπολογίζεται με διάφορους τρόπους, αν δε μας αναφερθεί επιλέγουμε όποιον τρόπο θέλουμε : - 28

29 α τρόπος ΑΔ = ΤΜΔ ΤΕΜ = = 5 = 1 Δ β τρόπος ΑΔ = ΤΜΔ ΑΜΧΔ (αξία μετοχής χωρίς δικαίωμα) ΑΜΧΔ = ΤΜΔ(Δ) + ΤΕΜ = (20*4) + 15 = = 95 = 19 Δ άσκηση 4 Κοινές Μετοχές σε κυκλοφορία = Ονομαστική Αξία = 10 Χρηματιστηριακή Αξία = 21 Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου κατά (έκδοση μετοχών 15 ) Ζητείται :, Α. Αριθμός νέων μετοχών = Μετοχικό Κεφάλαιο = = Τιμή Έκδοσης Νέων Μετοχών 15 = 200 μετοχές. Β. Αριθμός Δικαιωμάτων προτίμησης = Αριθμός παλιών μετοχών = = 5 : 1 Αριθμός νέων μετοχών Γ. ΑΔ ( με 3 τρόπους) (Αριθμός Δικαιωμάτων Προτίμησης ) ι) ΑΔ = ΤΜΔ ΤΕΜ = = 6 = 1 (21 : χρηματιστηριακή τιμή ) - 29

30 Δ ιι)αδ = ΤΜΔ ΤΜΧΔ = 1) 21 (ΤΜΔ ΑΔ) = 21 (21 1) = 1 2) 21 ΤΜΔ(Δ) + ΤΕΜ = 21 21(5) + 15 = Δ = 1. ιιι) ΑΔ = ΤΜΧΔ ΤΕΜ = (21 1) 15 = 1 Δ 5 Όταν το δικαίωμα διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο η αξία του υπ/ται όπως παραπάνω. iv) ΤΜΧΔ = ΤΜΔ ΑΔ = 21 1 = 20. άσκηση 6 1 νέα μετοχή για κάθε 4 πάγιες χρηματική τιμή μετοχής 20 ΤΜΧΔ = ; ΤΜΧΔ = ΤΜΔ(Δ) + ΤΕΜ = 20(4) + 0 = 16 Δ

31 άσκηση 7 Απάντηση : 50 ΑΔ = 10 άσκηση 5 Απάντηση : 30 / ΧΔ 15 / Δ κοινές 20 / ΧΔ 10 / Δ προνομιούχες Άσκηση : 2 σελ η περίπτωση : Μία αναπτυσσόμενη εταιρεία με αφθονία ευκαιριών για αποδοτικές επενδύσεις είναι μία εταιρία που βρίσκεται στο στάδιο Bobby Dazler. Επειδή είναι αναπτυσσόμενη έχει μικρό δείκτη παγιοποίησης περιουσίας. Δε μπορεί να λάβει εύκολα δάνεια και δε μπορεί να αυξήσει το μετοχικό της κεφάλαιο με δημόσια εγράφη. Τα κέρδη που πραγματοποιεί τα παρακρατεί για να χρηματοδοτήσει τις επενδύσεις της γι αυτό το λόγο δίνει πολύ χαμηλά μερίσματα. Ο δείκτης μερίσματα είναι χαμηλός. καθαρά κέρδη 2 η περίπτωση : Μία εταιρεία με συνήθη ανάπτυξη, υψηλή ρευστότητα και μεγάλη πιστοληπτική ικανότητα. Μία εταιρεία που έχει υψηλή ρευστότητα δεν έχει πολλές επενδυτικές ευκαιρίες, επειδή έχει μεγάλη πιστοποιητική ικανότητα. Η εταιρεία μπορεί να λάβει εύκολα δάνειο Επειδή έχει υψηλή ρευστότητα (πολλά μετρητά) διανέμει υψηλό μέρισμα - 31

32 Επειδή είναι εύκολη η λήψη δανείου η εταιρεία δε χρειάζεται να κάνει παρακράτηση κερδών για τη δημιουργία αποθεματικού. Τα κέρδη της είναι κανονικά. Ο δείκτης μερίσματα είναι μέτριος καθαρά κέρδη προς υψηλός. SOS Άσκηση: 4 σελίδα 196 Κοινές Μετοχές Ονομαστικής Αξίας 8 : Αποθεματικά : Κέρδη Χρήσεως : Τρέχουσα Αξία Μετοχής = 60 α) = Εφόσον η ονομαστική αξία της μετοχής είναι 8 και η συνολική αξία είναι οι μετοχές της Εταιρείας που κυκλοφορούν στην αγορά είναι Θα διανείμει : μετοχές * 0.2 (=20%) = μέρισμα. Η εταιρεία έχει σε κυκλοφορία = μετοχές κατόπιν της διανομής του μερίσματος. Μετά τη διανομή μερισμάτων Ίδια Κεφάλαια Ονομαστική Τιμή Χρηματιστηριακή Τιμή Μετοχικό Κεφάλαιο (2) Αποθεματικά

33 Αποθεματικά από κεφαλαιοποίηση κερδών υπέρ τα άρτιο (1) Υπόλοιπο σε Νέο (1) * (60 8) (2) μετοχές * 8 β) Διάσπαση Μετοχής 2 :1 Αφού υπάρχει διάσπαση μετοχής (2 : 1) ο αριθμός των μετοχών θα διπλασιαστεί ( ) Και η ονομαστική αξία της μετοχής θα υποδιπλασιαστεί (4 = 8/2) Κοινές Μετοχές ονομαστικής αξίας ( * 4 ) : γ) Αντίστροφη διάσπαση της Μετοχής 1 :2 Κοινές Μετοχές ονομαστικής αξίας * 16 : δ) Αν δεν υπάρξει επίδραση στην αξία των μετοχών από το πληροφοριακό περιεχόμενο των μερισμάτων τότε ο δείκτης Τ/Κ (κέρδη ανά μετοχή) της μετοχής θα παραμείνει σταθερός πριν και μετά τη διανομή. 1. τα κέρδη ανά μετοχή πριν τη διανομή = = 33, τα κέρδη ανά μετοχή μετά τη διανομή = = πριν τη διανομή : Τ = 60 = 1,786 Κ 33,6 τρέχουσα αξία μετοχής : Τ (κέρδη ανά μετοχή μετά τη διανομή) = Κ - 33

34 1,786 * 28 = 50 Αν υπάρξει επίδραση στην αξία των μετοχών από το πληροφοριακό περιεχόμενο των μερισμάτων τότε επειδή η μη διανομή μερίσματος σε μετρητά συνήθως λαμβάνεται από τους επενδυτές ως ανάγκη της εταιρείας να παρακρατήσει κέρδη για να χρηματοδοτήσει κάποιες επενδύσεις η μετοχή θα πουληθεί σε τιμή μεγαλύτερη από τα 50. SOS Άσκηση: 5 σελίδα πλεόνασμα μετρητών μετοχές τρέχουσα τιμή 22 / μετοχή 1)Τιμή Επαναγοράς Αν η εταιρεία αποφάσιζε να διανείμει όλη την πλεονάζουσα ρευστότητα με τη μορφή μερισμάτων θα έδινε μέρισμα ανά μετοχή = 2, έτσι θεωρώντας ότι οι άλλοι παράγοντες που διαμορφώνουν την τιμή της μετοχής είναι σταθεροί. Η τιμή των 22 περιλαμβάνει 2.5 μερισματική απόδοση και τι υπόλοιπο (22 2,5) 19,5 κεφαλαιακά κέρδη. Εφόσον η εταιρεία αποφασίζει την επαναγορά των μετοχών της η τιμή επαναφοράς θα πρέπει να είναι 22 ώστε να μην αδικηθούν ούτε όσοι μέτοχοι αποφασίσουν να την πουλήσουν, ούτε όσοι αποφασίσουν να την κρατήσουν και να λάβουν μερισματική απόδοση. Αν η τιμή επαναγοράς είναι χαμηλότερη των 22 οι μέτοχοι που θα πουλήσουν θα υποστούν ζημία σε όφελος των υπολοίπων. Αντίθετα, αν η τιμή επαναγοράς είναι υψηλότερη των 22 αυτό θα κατέληγε σε διανομή του πλούτου σε όφελος εκείνων που πούλησαν. Θεωρητικά, τα κεφαλαιακά κέρδη από την επαναγορά είναι ίσα με τα μερίσματα. Τρέχουσα τιμή μετά από μέρισμα = τρέχουσα τιμή από μέρισμα - μέρισμα = Μετοχή = 22 2,5 = 19,5-34

35 τρέχουσα τιμή μετοχής πριν από το μέρισμα = 22 ( κεφαλαιακά κέρδη 19,5) ( 2,5 Μερισματική Απόδοση) Τ = 19,5 = 7,8 Κ 2.5 ΚΑΜ (Καθαρή Αξία Μετοχής) = = ( / 19.5) Τιμή Επαναγοράς = 282 * 7,8 = 22 2) θα επαναγοράσει στην παρακάτω τιμή : Αριθμός επαναγοραζόμενων μετοχών = = μετοχές 22 3) Μετά από το μέρισμα είναι 19,5 (= 22 2,5) ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ 1. Ονομαστική Απόδοση : είναι το ονομαστικό επιτόκιο ή το επιτόκιο έκδοσης με το οποίο δανείστηκε ο εκδότης το κεφάλαιο από την αγορά κεφαλαίου. 2. Τρέχουσα Απόδοση : ή απόδοση τόκων είναι η απόδοση μιας ομολογίας με βάση το ποσό των χρημάτων που έδωσε ο επενδυτής για την αγορά της ομολογίας (τιμή ετήσιας ομολογίας). Δηλαδή : παράδειγμα : 1 σελίδα 246 ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ Τρέχουσα Απόδοση = Τόκος. Τιμή Κτήσης Ομολογίας Κεφαλαιακή Απόδοση = Κεφαλαιακό αποτέλεσμα Τρέχουσα Τιμή Ομολογίας - 35

36 παράδειγμα : 1 σελίδα 248 ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ Συνολική Απόδοση = Τόκοι + Κεφαλαιακό Αποτέλεσμα Τιμή Κτήσης Ομολογίας ΑΠΟΔΟΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΛΗΞΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ 1. Κίνδυνος Πληθωρισμού SOS leasing Μετοχικό Κεφάλαιο Μερισματική Πολιτική 1 μικρή 1 μεγάλη 2 θεωρίες Άσκηση: 2 σελίδα 228 (στην αρχή κάθε έτους) Κόστος της χρηματοδοτικής μίσθωσης = Μ = = = ΣΠΑΡ10%,4 4,

37 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΩΝ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΕΚΡΟΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΣΟΔΑ ( - ) ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ (ΚΠΦ) ( - ) ΦΟΡΟΣ 40% ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΕΤΗΣΙΕΣ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ( ) (95.925) ( ) ( ) Πραγματικό Επιτόκιο = 10 % * (1 φορ. Συντ.) = 10% * (1 40%) = 6 % Κόστος χρηματοοικονομικής μίσθωσης = ( ) = ΣΠΑΡ6%,4 = Θεωρία σελ ΚΟΣΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ ΤΟΚΟΧΡΕΟΛΥΣΙΟ = ΔΑΝΕΙΟ = = ΣΠΑΡ10%,5 3,

38 ΤΟΚΟΧΡΕΟΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΟΛ. ΔΑΝΕΙΟΥ ΤΟΚΟΧΡΕΟΛΥΣΙΟ ΤΟΚΟΣ (10%) ΧΡΕΟΛΥΣΙΟ (τοκοχρεολύσιο τόκος) ο έτος : το υπόλοιπο δανείου = Υπόλοιπο δανείου 1 ου χρεολύσιο = = = σελ (πολ. κόστ. αγοράς) ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΧΡΟΝΙΑ Πώληση Μηχανών (-) Τόκοι (-) Αποσβέσεις * (-) Συντήρηση ΚΠΦ (50.000) ( ) ( ) ( ) ( ) (93.982) (-) Φόρος 40% (20.000) ( ) ( ) ( ) (86.313) (37.592) Καθαρά Κέρδη (30.000) ( ) ( ) ( ) ( ) (56.390) (+) Αποσβέσεις (-) Χρεολύσιο (ΚΤΡ) Καθαρή Ταμιακή Ροή (30.000) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ΠΑ 6% (30.000) ( ) ( ) ) ( ) (94.132) - 38

39 * αποσβέσεις : 5 : 20% 32% 19% 12% 11% ( ) = = Συνολική Παρούσα Αξία = ΚΤΡ ΣΠΑ6%,5 (βλ.πίνακα) ΠΑ 6% (30.000) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Κόστος χρηματοοικονομικής μίσθωσης = < Άρα συμφέρει η μίσθωση (leasing), όχι το δάνειο. SOS Στο leasing αν έχω κέρδη προ φόρου αρνητικά υπολογίζω μετά τους φόρους. Έτσι τα καθαρά κέρδη μειώνονται κίνδυνος επιτοκίου = είναι ο κίνδυνος που προκύπτει από τις μεταβολές των επιτοκίων, παράδειγμα βιβλίου σελ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΠΑΝΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Δε λειτουργεί αθροιστικά, έτσι και ο κίνδυνος επιτοκίου Ομολογίες χωρίς τοκομερίδιο δε φέρουν αυτόν τον κίνδυνο Οι μακροπρόθεσμες ομολογίες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στον κίνδυνο επιτοκίου σε σχέση με τις βραχυπρόθεσμες. ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΑΚΛΗΣΗΣ Απόσυρση Ομολογιών σταθερής Απόδοσης. - 39

40 Άσκηση: 3 σελίδα 228 (διαφορά με τη 2 = στο τέλος κάθε χρόνου) Μίσθωμα = = = ΣΠΑΡ10%, ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΩΝ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΕΚΡΟΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΧΡΟΝΙΑ Έσοδα - (-) Μισθώματα ΚΠΦ ( ) (-) Φόρος 40% ( ) ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ( ) ΕΤΗΣΙΕΣ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ( ) Πραγματικό επιτόκιο = 10% * (1 40%) = 6% Κόστος χρηματοοικονομικής μίσθωσης = * ΣΠΑΡ6%,5 = ΚΟΣΤΟΣ ΔΑΝΕΙΟΥ Τοκοχρεολύσιο = Δάνειο = = ΣΠΑΡ10%, ( ο τοκοχρεολυτικός πίνακας είναι ο ίδιος ακριβώς με της άσκησης 2) - 40

41 ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΧΡΟΝΙΑ Πώληση Μηχανών (-) Τόκοι (-) Αποσβέσεις * (-) Συντήρηση ΚΠΦ ( ) (-) Φόρος 40% (57.592) Καθαρά Κέρδη (56.390) (+) Αποσβέσεις (-) Χρεολύσιο (ΚΤΡ) Καθαρή ( ) Ταμιακή Ροή ΠΑ 6% ( ) Παίρνω ΠΑ6% για χρόνια 1, 2, 3, 4, 5 και τις προσθέτω Συν ΠΑ = κόστος Δανείου Μίσθωση = < συμφέρει η μίσθωση Το αποτέλεσμα το συγκρίνω σε απόλυτες τιμές και παίρνω το χαμηλότερο κόστος. - 41

42 Άσκηση: 4 σελίδα 229 Μίσθωμα (στο τέλος του προηγούμενου χρόνου) = = 1 + ΣΠΑΡ14%, = Πραγματικό Επιτόκιο = 14% * (1-40%) = 8,4 %. Επειδή έχουμε καταβολή μισθώματος στο τέλος της προηγούμενης περιόδου το πρώτο μίσθωμα καταβάλλεται το χρόνο 0, το δεύτερο μίσθωμα καταβάλλεται στο τέλος του χρόνου 1 και το ν μίσθωμα καταβάλλεται ν 1. Καταβάλλεται στο τέλος του χρόνου ν-1. Κάθε μίσθωμα καταβάλλεται την πρώτη μέρα της επόμενης περιόδου αφού η τελευταία μέρα της προηγούμενης περιόδου και η πρώτη μέρα της επόμενης περιόδου είναι η ίδια ημερομηνία. Ο υπολογισμός του μισθώματος είναι όπως την περίπτωση που είχαμε καταβολή μισθώματος. Αυτό ισχύει για το μίσθωμα. Για τον υπολογισμό των ταμιακών εκροών λαμβάνουμε υπόψη ότι αν ένα μίσθωμα καταβληθεί σε δεδομένη χρονική περίοδο γίνεται δεδουλευμένο στην επόμενη περίοδο. Λογαριασμοί Υπολογισμός Ταμιακών Εκροών (σελ.210) Έσοδα (-) Μισθώματα Κέρδη προ φόρων ( ) ( ) - - (75.638) (75.638) (-) φόρος 40% ΚΑΘΑΡΑ ( ) ( ) ΚΕΡΔΗ ΚΤΡ ( ) ( ) ΠΑ για 8,4% ( ) ( )

43 Χρόνια ΚΤΡ ΣΠΑΡ8,4%,7 ΠΑ ( )^ ( )^ χρόνια ,4% = 0,084 1 = (1+i)^v (1+0,084) ^1 ( )^2 1 7 ΣΠΑΡ 8 ο ΣΠΑ Συν. ΠΑ = Κόστος Χρημ. Μίσθωσης =

44 ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΟΛ. ΔΑΝΕΙΟΥ ΤΟΚΟΧΡΕΟΛΥΣΙΟ ΤΟΚΟΣ (14%) ΧΡΕΟΛΥΣΙΟ (τοκοχρεολύσιο τόκος) ΚΟΣΤΟΣ ΔΑΝΕΙΟΥ ΤΟΚΟΧΡΕΟΛΥΣΙΟ = ΔΑΝΕΙΟ = = ΣΠΑΡ14%,8 4,6389 = ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΧΡΟΝΙΑ Πώληση Μηχανών (-) Τόκοι (-) Αποσβέσεις ΚΠΦ ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) (49.697) (53.525) (-) Φόρος 40% ( ) ( ) ( ) (87.524) (81.254) (51.066) (19.878) (21.410) Καθαρά Κέρδη (204.00) ( ) ( ) ( ) ( ) (76.601) (29.819) (32.115) (+) Αποσβέσεις (-) Χρεολύσιο (ΚΤΡ) Καθαρή Ταμιακή Ροή (79.568) (35.800) (91.825) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ΠΑ 6% (73.401) (30.465) (72.091) (92.742) (89.748) ( ) ( ) ) - 44

45 Σύνολο ΠΑ = Μίσθωση Συν. ΠΑ = Άρα ΔΑΝΕΙΟ Αποσβέσεις 1) 20 2) 32 3) ) ) ) 9.76 Άσκηση: 5 σελίδα 228 Αποσβέσεις (Σταθερή Μέθοδο) = = χρόνια όπως την 4. Άσκηση: 6 σελίδα 228 ΕΚΜΙΣΘΩΤΗΣ β μέρος ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΧΩΡΙΣ ΔΑΝΕΙΟ Πραγματικό Επιτόκιο = 12% * (1 40%) = 7.2% (12% : απόδοση ομολογίας ) Μίσθωμα = = ΣΠΑΡ15%,4-45

46 ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΧΡΟΝΙΑ Πώληση Μηχανών (+) Μισθώματα (-) Αποσβέσεις (-) Συντήρηση ΚΠΦ (-) Φόρος 40% Καθαρά Κέρδη (+) Αποσβέσεις (-) Κόστος Επένδυσης (ΚΤΡ) Καθαρή Ταμιακή Ροή ΠΑ 8% Σελίδα 215 Διαφορά Εκμισθωτή Μισθωτή 1. Αντί ( - ) τόκοι ( + ) Μισθώματα 2. Μετά τις Αποσβέσεις ( - ) Συντήρηση 3. Αντί χρεολύσιο Κόστος Επένδυσης - 46

47 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ ΕΚΜΙΣΘΩΤΗΣ Λογαριασμοί Πώληση μηχ. ( + ) Μισθώματα ( - ) Αποσβέσεις ( - ) Συντήρηση ( - ) Τόκοι ΚΠΦ ( - ) Φόρος 40% ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ( + ) Αποσβέσεις ( - ) Κόστος επένδυσης ( - ) Δάνειο ΚΤΡ (καθαρή ταμιακή ροή) ΠΑ 7,2 % Ευχαριστούμε τη φοιτήτρια Δέσποινα Λάμπρου για τις πολύτιμες σημειώσεις της. - 47