Διονύσιος Λουκέρης* & Ιωάννα Συρίου**
|
|
- Σαβαώθ Ζάππας
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ÅðéóôçìïíéêÞ Åðåôçñßäá Ðáéäáãùãéêïý ÔìÞìáôïò Ä.Å. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 20 (2007), Διονύσιος Λουκέρης* & Ιωάννα Συρίου** Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουρ γί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση Πε ρί λη ψη Η πα ρο χή γε νι κής βα σι κής παι δεί ας, η ο λό πλευ ρη α νά πτυ ξη και ε νί σχυ ση της προ σω πι κό τη τας του κά θε μα θη τή, η κοι νω νι κο ποί η σή του, η πολι τι κή και πο λι τι σμι κή του ευαι σθη το ποί η ση στα πα γκό σμια προ βλή μα τα του σύγ χρο νου αν θρώ που και η ε ξα σφά λι ση ι σό τη τας εκ παι δευ τι κών ευ και ριών σε ό λα τα παι διά, α νε ξάρ τη τα α πό το κοι νω νι κο-οι κο νο μι κό και το μορ φωτι κό ε πίπε δο του κοι νω νι κού πε ρι βάλ λο ντος α πό το ο ποί ο προ έρ χο νται πρέπει να α πο τε λούν τον κλασσι κό σκο πό της Α γω γής, δια σφα λί ζο ντας με αυ τόν τον τρό πο τον αν θρω πι στι κό χα ρα κτή ρα της εκ παί δευ σης. Τα τε λευ ταί α χρό νια στην Ελ λά δα έ χει γε νι κευ θεί ο θε σμός του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου, α φού λει τουρ γούν ως Ο λο ή με ρα τα πε ρισ σό τε ρα σχο λεί α της Πρω τοβάθ μιας και Προ σχο λι κής Α γω γής. Πρό κει ται για μια α πό τις ση μα ντι κό τε ρες με ταρ ρυθμιστι κές προ σπά θειες α να μόρ φω σης του ρό λου του σχο λεί ου στην Πρω το βάθμια Εκ παί δευ ση. Πα ράλ λη λα, α πο τε λεί ε ρευ νη τι κή πρό κλη ση ο τρό πος α να βάθμι σης του ρό λου του Δη μο τι κού σχο λεί ου μέ σα α πό τη εκ παι δευ τι κή και νοτο μί α του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Στην πα ρού σα ερ γα σί α ε πι χει ρείται, μέ σα α πό μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση, να α να δει χθούν οι πα ρά με τροι που συ νι στούν ποιο τι κούς δεί κτες α πο τε λε σμα τι κό τη τας του εκ παι δευ τικού έρ γου. H α νά γκη εν δο σχο λι κής ε πι μόρ φω σης, η συ νερ γα τι κό τη τα, η α πο τε λε σμα τι κή διοί κη ση του σχο λεί ου, η ε μπλοκή γο νέ ων και ε ταί ρων στη λει τουρ γί α του σχο λεί ου, η τό νω ση του παι δαγωγι κού κλί μα τος, η ε νί σχυ ση της χρη μα το δό τη σης και η ορ θή δια χεί ρι ση του χώ ρου και του χρό νου συ νι στούν κά ποιους α πό τους ση μα ντι κό τε ρους πα ρά γοντες που έ χουν ά με ση σχέ ση με την α πο τε λε σμα τι κή λει τουρ γί α του σχο λεί ου. Τέ λος, διε ρευ νώ νται αν οι συ γκε κρι μέ νοι πα ρά γο ντες εί ναι συμ βα τοί με την ελ λη νι κή εκ παι δευ τι κή πραγ μα τι κό τη τα σε σχέ ση με το Ο λοή με ρο Δη μοτι κό Σχο λεί ο, ό πως α να φέ ρο νται στα ε πί ση μα ελ λη νι κά θε σμι κά κεί με να και στην ελ λη νι κή βι βλιο γρα φί α. Λέ ξεις κλει διά: Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο, δεί κτες σχο λι κής α πο τε λε σμα τικό τη τας, αυ τονο μί α σχο λι κής μο νά δας, παι δα γω γι κό κλί μα, εν δο σχο λι κή ε πιμόρ φω ση, γο νι κή συμ με το χή, χρη μα το δό τη ση σχο λι κής μο νά δας, δια χεί ρι ση του χώ ρου και του χρό νου. School effectiveness and its role in qualitative development of All Day Primary School performance: A literature review Abstract The provision of general basic education, the overall development and reinforcement of each student s personality, their socialization, political and cultural sensitization to world problems and the guarantee of equality of educational opportunities to all children regardless of the *Πά ρε δρος στο Παι δα γω γι κό Ιν στι τού το ** Ε ρευ νή τρια στο Παι δα γω γι κό Ιν στι τού το
2 112 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου socio-economic and educative level of the social environment which they emanate from, should constitute the primary aims of Education, in this way ensuring its humanitarian character. During the last years, the institution of All day Primary School in Greece has been widely adopted, since most schools of Primary and Pre-school Education function as All day Primary Schools. It is one of the most important reforming efforts for the rehabilitation of the role of Primary school. At the same time, the way of upgrading the role of traditional Primary School through the All day Primary School educational innovation constitutes an inquiring challenge. In the present study, we attempt to highlight the parameters that constitute the qualitative indicators of effectiveness of educational work through a literature review. The need of in-service training, cooperation, effective school management, the involvement of parents and partners in school performance, the reinforcement of the pedagogic climate and financing and the proper management of space and time recommend some of the most important factors that have direct relation with the effective performance of school. We finally examine if the particular factors are compatible with the Greek educational reality in relation with All day Primary School, as they are reported in Greek Official Papers and Greek literature. Key words: All day Primary School, school effectiveness indicators, school autonomy, pedagogic climate, in-service training, parental involvement, financing of school, management of space and time. Ει σα γω γή Οι κοι νω νι κές, πο λι τι κές και οι κο νο μι κές αλ λα γές που πα ρατη ρού νται ή δη α πό τα τέ λη του 20 ου αιώ να θέτουν υ πό κρι τι κή θε ώ ρη ση το ρό λο των πα ρα δο σιακών θε σμών κοι νω νι κο ποί ησης του αν θρώ που, συ μπε ρι λαμ βα νο μέ νου και του ρό λου του σχο λεί ου. Μπρο στά σε αυ τή την πρό κλη ση, α να δει κνύ ε ται η α νά γκη ε νί σχυ σης του αν θρω πι στι κού χα ρα κτή ρα της εκ παί δευ σης, με την πα ρο χή γενι κής βα σι κής παι δεί ας, την ο λό πλευ ρη α νά πτυ ξη και ε νί σχυ ση της προ σω πι κότη τας του κά θε μα θη τή, την κοι νω νι κο ποί η σή του, την πο λι τι κή και πο λι τι σμι κή του ευαι σθη το ποί η ση στα πα γκό σμια προ βλή μα τα του σύγ χρο νου αν θρώ που (Δα νασ σής Α φε ντά κης, 1997) και την ε ξα σφά λι ση ι σό τη τας εκ παι δευ τι κών ευ και ριών σε ό λα τα παι διά, α νε ξάρ τη τα α πό το κοι νω νι κο-οι κο νο μι κό και το μορ φω τι κό ε πί πε δο του κοινω νι κού πε ρι βάλ λο ντος α πό το ο ποί ο προ έρ χο νται (Bourdieu & Passeron, 1977). Στο πα ρα πά νω πλαί σιο, σε πρώ τη φά ση, προ σεγ γί ζε ται α δρο με ρώς τό σο η φιλοσο φί α του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου στη χώ ρα μας ό σο και ε κεί νοι οι πα ρά γο ντες που συ νι στούν θε με λιώ δεις ά ξο νες της σχο λι κής α πο τε λε σμα τικότη τας του σύγ χρο νου σχο λεί ου. Κα τό πιν, ε κλαμ βά νο ντας ως ση μεί ο α να φο ράς τις πα ρα μέ τρους που λει τουρ γούν κα τα λυ τι κά στη λει τουρ γί α του Ο λο ή μερου Δη μο τι κού Σχο λεί ου και οι ο ποί ες πα ρου σιά ζο νται α πό τις σχε τι κές έρευ νες στην Ελ λά δα, ε πι χει ρεί ται ο τρό πος με τον ο ποί ο συν δρά μουν οι συ γκε κρι μέ νες πα ρά με τροι, εν δο γε νείς και ε ξω γε νείς, στη δια σφά λι ση της πα ρεχό με νης ποιότη τας σπου δών, σύμ φω να με τη διε θνή βι βλιο γρα φί α.
3 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 113 Φι λο σο φί α του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου και σχο λι κή α πο τε λε σμα τικό τη τα Α πό το σχο λι κό έ τος άρ χι σε η λει τουρ γί α 28 Πι λο τι κών Ο λο ήμε ρων Δη μο τι κών Σχο λεί ων σε διά φο ρα μέ ρη της Ελ λά δας με Πρό γραμ μα Σπουδών που πε ριε λάμ βα νε τρεις βα σι κές ζώ νες: την Πρω ι νή ζώ νη ερ γα σί ας, τη μεσημβρι νή ζώ νη α νά παυ σης και τη με τα με σημ βρι νή ζώ νη ερ γα σί ας. Τα δι δα κτικά α ντι κεί με να και οι δρα στη ριό τη τες δια χέ ο νται σε ό λο το πρό γραμ μα, το οποί ο εί ναι υ πο χρε ω τι κό για ό λους τους μα θη τές (Αγ γε λο πού λου, 2005: 92-4). Με αυτόν τον τρό πο ό λα τα μα θή μα τα και οι δρα στη ριό τη τες έ χουν την ί δια βα ρύ τητα και α πο φεύ γε ται η α ντί λη ψη ό τι σπου δαιό τε ρο εί ναι μό νο το πρω ι νό μά θημα, σε α ντί θε ση με το α πο γευ μα τι νό που πι θα νώς θα ε κλαμ βα νό ταν ως α να μο νή και α πλή α πα σχό λη ση των παι διών μέ χρι να τα πα ρα λά βουν οι γο νείς (Πυρ γιωτάκης, Ι., 2002:45). Ε νώ, λοι πόν, η ί δρυ ση των 28 Πι λο τι κών Ο λο ή με ρων Δη μο τι κών Σχο λεί ων έ γι νε κατ αρ χήν α πο δε κτή με εν θου σια σμό, στη συ νέ χεια άρ χι ζαν να πα ρουσιά ζονται κά ποια προ βλή μα τα, α πό τα ο ποί α τα σπου δαιό τε ρα εί χαν σχέ ση με την κα τάλ λη λη υ λι κο τε χνι κή υ πο δο μή (Κασ σε λού ρης, 2003:54), την έλ λει ψη του δι δα κτικού προ σω πι κού, (Χα νιω τά κης, Ν, 2004: 8) και κυ ρί ως τις δια μαρ τυ ρί ες γο νέ ων σχε τικά με την τή ρη ση του υ πο χρε ω τι κού χα ρα κτή ρα του προ γράμ μα τος για ό λα τα παι διά α νε ξαι ρέ τως που φοι τού σαν στο σχο λεί ο (Κασ σε λού ρης, Θ., 2003:54). Ο τε λευ ταί ος κυ ρί ως λό γος ή ταν αυ τός που τρο φο δό τη σε μια άλ λη φι λο σο φί α για το Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο, που σε γε νι κές γραμ μές ή ταν ί δια με την προ η γού με νη ό σον α φο ρά το Πρό γραμ μα Σπου δών και τον ε μπλου τι σμό του με πρό σθε τα α ντι κεί με να και δρά σεις πο λι τι σμι κού χα ρα κτή ρα, αλ λά και με την ε ξής ου σια στι κή δια φο ρά: το α πο γευ μα τι νό πρό γραμ μα του Ο λο ή με ρου Δημοτι κού Σχο λεί ου δεν εί ναι υ πο χρε ω τι κό για ό λους τους μα θη τές του σχο λεί ου ό πως στα Πι λο τι κά, αλ λά ε πι λέ γει ο μα θη τής ε άν ε πι θυ μεί να φοι τή σει σε αυτό με τά α πό αί τη ση των γο νέ ων. Αυ τού, λοι πόν, του εί δους τα Ο λο ή με ρα Δη μο τικά Σχο λεί α άρ χι σαν να ε πι κρα τούν και να γε νι κεύ ο νται ως θε σμός στα πε ρισ σό τερα σχο λεί α της Πρω το βάθ μιας και Προ σχο λι κής Εκ παί δευ σης, τα ο ποί α ό μως στην ου σί α ε κτός της προ αι ρε τι κής φοί τη σης των μα θη τών δε δια φο ρο ποιού νται στα βα σι κά τους χα ρα κτη ρι στι κά α πό τα Πι λοτι κά Ο λο ή με ρα Δη μο τι κά Σχολεί α. Ο σκο πός και το πε ριε χό με νο των προ γραμ μά των των Ο λο ή με ρων Δη μο τι κών Σχο λεί ων προσ διο ρί ζο νται κυ ρί ως α πό υ πουρ γι κές α πο φά σεις και ε γκυ κλί ους (Φ/50/76/121153/Γ1/ , Φ.50/57/26650/Γ1/ , Φ.50/58/26861/Γ1/ , Φ. 50/132/90416/Γ1/ ) και οι βα σι κές κατευ θύν σεις τους εί ναι: α. Η ε μπέ δωση των γνώ σε ων και δε ξιο τή των που δι δά σκο νται οι μα θη τές
4 114 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου στο πρω ι νό πρό γραμ μα (Με λέ τη, πρό σθε τες δι δα κτι κές πα ρεμ βά σεις στη Γλώσ σα και τα Μα θη ματι κά, ε νι σχυ τι κή δι δα σκα λί α, ε ξα το μι κευ μέ να προγράμ μα τα α πό τους δα σκάλους των α πο γευ μα τι νών τμη μά των) και β. ο ε μπλου τισμός του πρω ι νού προ γράμ μα τος με δι δα κτι κά α ντι κεί με να ι διαί τε ρης σπουδαιό τη τας-πο λι τι στι κής και κοι νω νι κής-α πό εκ παι δευ τι κούς ει δι κο τή των (Αγ γλι κή Γλώσ σα, Α θλη τι σμός, Μου σι κή, Χο ρός, Θε α τρι κή Α γω γή, Ει κα στι κά, Νέες τε χνο λο γί ες στην εκ παί δευ ση). Οι μα θη τές έ χουν τη δυ να τό τη τα ε πι λο γής κά ποιων πε δί ων α νά λο γα με τις α νά γκες και τα ενδια φέ ρο ντά τους. Έμ φα ση για την ε πι τυ χή ε φαρ μο γή του ε μπλου τι σμέ νου προ γράμ μα τος δί δεται στις ε ναλ λα κτι κές δι δα κτι κές προ σεγ γί σεις ο μα δο συ νερ γα τι κής, διε πιστη μο νικής-δια θε μα τι κής, βιω μα τι κής μορ φής κα θώς και στην α νά λη ψη καινο τό μων δρά σε ων και προ γραμ μά των (Λου κέ ρης κ.α., 2004γ, 2005α). Σύμ φω να με τις πα ραπά νω ε γκυ κλί ους, υ πουρ γι κές α πο φά σεις αλ λά και α πό τη διε θνή ε μπει ρί α (Αγγε λο πού λου, 2005) θε ω ρού νται ε πί σης α πα ραί τη τες η κα τάλ λη λη υ λι κο τε χνική υ πο δο μή των σχο λεί ων, η ο ποί α υ πο στη ρί ζε ται με σχε τι κή χρη μα το δό τη ση, όπως και η στε νή συ νερ γα σί α των εκ παι δευ τι κών με τα ξύ τους, με τη διοι κη τική και ε πι στη μο νι κή αρ χή, τους Συλ λό γους Γο νέ ων και την Το πι κή Αυ το διοί κηση. Στο σύγ χρο νο σχο λεί ο η ά κα μπτη τά ξη του πα ρελ θό ντος και ο πα ρω χη μέ νος ρό λος του δα σκάλου-με τα λα μπα δευ τή της γνώ σης αλ λά ζουν ρι ζικά. Η χρή ση πολ λα πλών πη γών μά θη σης (αί θου σες-ερ γα στή ρια, νέ ες τε χνο λο γίες, Η/Υ, βιβλιο θή κες και πλού σιο ε πο πτι κό υ λι κό δι δα σκα λί ας) υ πο στη ρί ζουν το πρό γραμμα, ε νερ γο ποιούν τους μα θη τές με ευ χά ρι στο τρό πο και α να διοργα νώ νουν το σχο λι κό πε ρι βάλ λον, το ο ποί ο κα θί στα ται πλέ ον πιο ευέ λι κτο και ελ κυ στι κό (Τζά νη, 2001). Ο στό χος της μα θη σια κής δια δι κα σί ας με τα το πί ζεται α πό το τι στο πώς της κα τά κτη σης ε νός γνω στι κού α ντι κει μέ νου. Η εκ παι δευ τική δια δι κασί α ε δώ εί ναι μια διά δρα ση με τα ξύ του δα σκά λου εμ ψυ χω τή και των μα θη τών μια σχέ ση αλ λη λε πί δρα σης με α περιό ρι στα πε ρι θώ ρια, με ευε λι ξί α, συ ναι σθημα τι κή φόρ τι ση, με στό χους-ό χι μό νο γνω στι κούς-ό πως εί ναι η α νά πτυ ξη πρωτο βου λί ας, η ι κα νό τη τα συ νερ γασί ας, ο σε βα σμός στην ε τε ρό τη τα, η λή ψη α ποφά σε ων, η λύ ση προ βλη μά των, η τεχνι κή με λέ της, κ.ά. (Μπά κας κ.α., 2001). Σύμ φω να με τα πα ρα πά νω, κα θί στα ται σα φές ό τι το Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχολεί ο συ νι στά μια α πό τις ση μα ντι κό τε ρες με ταρ ρυθ μι στι κές προ σπά θειες αναμόρ φω σης του ρό λου του σχο λεί ου στην Πρω το βάθ μια Εκ παί δευ ση στην Ελ λάδα (Πυρ γιω τά κης, 2002). Στο πλαί σιο λει τουρ γί ας του κα τα λύ ο νται πα ρα δο σια κές παι δα γω γι κές α ντι λή ψεις και προ ά γε ται μια πο λυ διά στα τη και ο λι κή παιδα γωγι κή σχέ ση, αυ τό που α πο κα λεί ται ε ναλ λα κτι κή α ντιαυ ταρ χι κή παι δαγω γι κή σχέ ση (Πα πα κων στα ντί νου, 2000: ). Σύμ φω να με αυ τή, αμ φι σβη τεί ται η ε ξουσί α που α σκεί ο δά σκα λος στο πα ρα δο σια κό σχο λεί ο με βά ση τις ρη τές ή σιωπη λές και ε ξυ πο νο ού με νες ε πι θυ μί ες του, οι ο ποί ες ξε κι νούν α πο κλει στι
5 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 115 κά α πό αυ τόν, πη γά ζουν α πό τη θέ ση του και εκ δη λώ νο νται με ε νέρ γειες που στηρί ζο νται στο φό βο ή στην τι μω ρί α, στον έ παι νο ή στην α μοι βή, στον έ λεγ χο και στην αυ στη ρό τη τα ορ γά νω σης του πλαι σί ου λει τουρ γί ας του σχο λεί ου, στο φορ μα λι σμό, στη μο νο λι θι κό τη τα και τέ λος, στην κα τά πνι ξη του αυ θορ μη τισμού και της ε λεύ θε ρης έκ φρα σης. Ταυ τό χρο να, στο Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο εκ πλη ρώ νε ται η παι δα γω γι κή απο στο λή του σχο λεί ου, που εί ναι η ε νί σχυ ση της συ νερ γα σί ας των μα θη τών και των δα σκά λων, των μα θη τών με τα ξύ τους ό πως και η ε πι λο γή δρα στη ριο τήτων, α το μι κών ή ο μα δι κών, σύμ φω να με το ε πί ση μο θε σμι κό πλαί σιο, ό πως α να φέρεται πα ρα πά νω. Αυ τό θέ τει υ πό αί ρε ση το αυ στη ρό κα νο νι στι κό πλαί σιο του πα ρα δο σια κού σχο λεί ου, ό που άλ λοι σκέ πτο νται και α πο φα σί ζουν ε ρή μην των μα θη τών α να φο ρι κά με τις εκ παι δευ τι κές τους α νά γκες, τη δια πραγ μά τευση κανό νων της σχο λι κής ζω ής και την ορ γά νω ση των δρα στη ριο τή των των μελών της σχο λι κής κοι νό τη τας με βά ση τις α ξί ες της αν θρω πι στι κής εκ παί δευσης (Γκό τοβος, 2000: ). Τέ λος, η ε στί α ση του Προ γράμ μα τος Σπου δών του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου σε ε ναλ λα κτι κού τύ που δρα στη ριό τη τες πο λι τι σμι κού χα ρα κτή ρα διευκο λύ νει «το ά νοιγ μα του σχο λεί ου στην κοι νω νί α», ό πως ο ρί στη κε στο Νόμο 1566/85, α φού προ ά γε ται η δυ να τό τη τα αυ θε ντι κών ε μπει ριών σε χώ ρους ε κτός του φυ σι κού χώ ρου της σχο λι κής μο νά δας. Ε πι ση μαί νε ται ό τι η συ γκεκρι μέ νη πα ρά με τρος εί ναι πο λύ ση μα ντι κή, α φού το νί ζε ται με έμ φα ση α πό πολλούς ερευ νη τές ό τι η ό λη δια δι κα σί α δι δα σκα λί ας και μά θη σης δεν πρέ πει να συν δέ ε ται μό νο με το φυ σι κό χώ ρο του σχο λεί ου (Μαυ ρο γιώρ γος, 2000: ). Συ γκε κρι μένα, η αυ στη ρή διά τα ξη της σχο λι κής τά ξης με τον προσ διο ρισμέ νο ρό λο του εκπαι δευ τι κού και την πα θη τι κή στά ση των μα θη τών, οι ο ποί οι συμ μορ φώ νο νται σε έ να αυ στη ρό πλαί σιο κα νό νων, χα ρα κτη ρι στι κά του παρα δο σια κού σχολεί ου (Μαυ ρο γιώρ γος, οπ.π), αί ρο νται α πό τη φι λο σο φί α του Ο λο ή με ρου Δη μο τικού Σχο λεί ου. Οι πα ρα πά νω πα ρά με τροι συ νι στούν α φε νός μια σύγ χρο νη φι λο σο φί α προσέγγι σης της παι δα γω γι κής πρά ξης και α φε τέ ρου ε ντάσ σο νται μέ σα στη γε νικότε ρη προ βλη μα τι κή της α πο τε λε σμα τι κής λειτουρ γί ας του θε σμού του σχολεί ου. Συ γκε κρι μέ να, η σχο λι κή α πο τε λε σμα τικό τη τα, ως φι λο σο φί α που διέ πει την ό σο το δυ να τόν α να βαθ μι σμέ νη -με ποιοτι κά κρι τή ρια- λει τουρ γί α του εκπαι δευ τι κού συ στή μα τος, στην αρ χή ε στιάστη κε κυ ρί ως σε πα ρα μέ τρους που ά πτο νταν του κοι νω νι κο οι κο νο μι κού υ πόβα θρου των μα θη τών. Ο Rutter (1983) μά λι στα, ει ση γή θη κε μια σει ρά α πό δεί κτες της σχολι κής α πο τε λε σμα τι κό τη τας, με τα ξύ των ο ποί ων κυ ρί αρ χη θέ ση έ χει η τή ρηση του προ γράμ μα τος σπου δών, η συ νερ γα σί α των εκ παι δευ τι κών του σχο λεί ου και η θε τι κή ή αρ νη τι κή ε νί σχυση των μα θη τών σε σχέ ση με την πρό ο δό τους. Οι πρώ τες αυ τές α πό ψεις συ νάντη σαν έ ντο νες α ντι δρά σεις α πό με τα γε νέ στερους με λε τη τές που έ στρε ψαν την
6 116 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου έ ρευ νά τους στην α να ζή τη ση και άλ λων χαρα κτη ρι στι κών των α πο τε λε σμα τι κών σχο λεί ων. Οι Purkey και Smith (1983) δια πι στώ νουν στην έ ρευ νά τους ότι έ νας συ γκε κρι μέ νος συν δυα σμός πα ρα γό ντων συ νει σφέ ρει στην α πο τε λεσμα τι κό τητα του σχο λεί ου, με τα ξύ των ο ποί ων α να φέ ρε ται η γο νι κή συμ με τοχή και υ ποστή ρι ξη στο σχο λεί ο κα θώς και η αύ ξη ση του χρό νου μά θη σης και η υπο στή ριξη του σχο λεί ου α πό την το πι κή κοι νω νί α. Στη συ νέ χεια, η McCormack-Larkin (1985) θέ τει ως α πα ραί τη τη προ ϋ πό θε ση της σχο λι κής α πο τε λε σματι κό τη τας τον α κα δη μα ϊ κό προ σα να το λι σμό του σχο λεί ου σε συν δυα σμό με την α να βάθ μιση του ε πι πέ δου σπου δών, την ε μπλο κή των γο νέ ων και της το πικής κοι νω νί ας και τη στή ρι ξη των α δύ να των μα θη τών. Σε α ντί στοι χες με λέ τες των Mortimer και των συ νερ γα τών του (1988), ε πιση μαί νε ται ό τι για να λει τουρ γεί έ να σχολεί ο με α πο τε λε σμα τι κό τρό πο θεω ρεί ται ε πι βε βλη μέ νη η ε μπλο κή του διευ θυντή του σχο λεί ου, συ νε πι κου ρού με νη και α πό τη συμ με το χή και την α νά μει ξη του υ πο διευ θυ ντή και του εκ παι δευ τι κού προ σω πι κού. Ε πί σης, ε πι ση μαί νε ται και η ση μα σί α της καλ λιέρ γειας ε νός α να βαθ μι σμέ νου παι δα γω γι κού κλί μα τος, το ο ποί ο να εί ναι προ σανα το λι σμέ νο στη μά θη ση με ση μα ντι κό πα ρά γο ντα την ου σια στι κή συμ με τοχή των γο νέ ων στην εκ παι δευ τι κή δια δι κα σί α. Την ε μπλο κή των γο νέ ων ως συ νε ταί ρων της σχο λι κής δια δι κα σί ας κα θώς και την ε νί σχυ ση των μα θη τών μέ σα στο σχο λεί ο υ πο στη ρί ζει ε πί σης και ο Reynolds (1999) και ο Reynolds και οι συ νερ γά τες του (1996), θε ω ρώ ντας ό τι συ νι στούν ση μα ντι κό τα τους πα ρά γο ντες της σχο λι κής α πο τε λε σμα τι κό τη τας. Τέ λος, μέ σα α πό συ γκρι τι κή με λέτη στις Η ΠΑ και στην Βρε τα νί α, προ κύ πτουν οι πα ρα κά τω κοι νοί πα ρά γο ντες σχο λι κής α πο τε λε σμα τι κό τη τας, οι ο ποί οι, ενδει κτι κά ο ρί ζο νται α πό τους Teddlie & Reynolds στον Reviere (2004: 65), και Sammons (2006): Η δια δι κα σί α της α πο τε λε σμα τι κής κα θο δή γη σης Η δια δι κα σί α της α πο τε λε σμα τι κής δι δα σκαλί ας Η α νά πτυ ξη και δια τή ρη ση μιας κυ ρί αρ χης ε στί α σης στην μά θη ση Η πα ρα γω γή ε νός θε τι κού σχο λι κού πο λι τι σμού Η δη μιουρ γί α υ ψη λών προσ δο κιών για ό λους Η υ πο γράμ μι ση των ευ θυ νών και των δι καιω μάτων των μα θη τών Ο έ λεγ χος της προ ό δου σε ό λα τα ε πί πε δα Η α νά πτυ ξη των δε ξιο τή των του δι δα κτι κού προ σω πι κού στο σχο λεί ο Η α νά μει ξη των γο νέ ων με πα ρα γω γι κούς και κα τάλ λη λους τρό πους. Πα ρά γο ντες που ε πη ρε ά ζουν με θε τι κό ή αρ νη τι κό τρό πο την α πο τε λε σμα τική λει τουρ γία του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου Στην Ελ λά δα έ χουν διε ξα χθεί σχε τι κές έ ρευ νες για το Ο λο ήμε ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο και τη λει τουρ γί α του, προ κει μέ νου να α να δει χθούν τα προ βλή μα τα, οι
7 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 117 τρό ποι α ντι με τώ πι σής τους και ε κεί νοι οι πα ρά με τροι που ε πη ρε ά ζουν αρ νη τικά ή θε τι κά τη λει τουρ γί α του. Α πό σχε τι κή βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση που πα ρου σιά στη κε α πό την Κυ ριακο πού λου (2006: 293-5) στο 20 ο Πα νελ λή νιο Εκ παι δευ τι κό Συ νέ δριο ΔΟ Ε-ΠΟ ΕΔ, ως πιο α ντι προ σω πευ τι κές έ ρευ νες, με γε ω γρα φι κά, κοι νω νι κά και οι κο γενεια κά κρι τή ρια, α να φέ ρο νται οι ε ξής: Η έ ρευ να που διε ξή χθη το 2003 α πό το ΙΝ.Ε. της Γε νι κής Συ νο μο σπονδίας Ερ γα τών Ελ λά δας. Η έ ρευ να που διε ξή χθη το α πό τις Πα μου κτσό γλου & Νι κολά ου Οι έ ρευ νες που πραγ μα το ποι ή θη καν το και α πό τους Λουκέ ρη & Στα μα το πού λου και Λου κέ ρη, Κα ρα μπα τζά κη & Στα μα το πού λου (Λου κέ ρης κ.α., 2005α & 2005γ) Η έ ρευ να που πραγ μα το ποι ή θη κε το 2005 α πό τον Πα πα χρή στο και Η Ει δι κή Με λέ τη Α ξιο λό γη σης του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου, που ο λο κλη ρώ θη κε το 2005 (α πό το 2002) και διε ξή χθη για λογα ρια σμό του Υ.Π.Ε.Π.Θ. με την συμ βο λή της Ει δι κής Υ πη ρε σί ας Δια χεί ρι σης του Ε ΠΕ Α ΕΚ, την Ει δι κή Υ πη ρε σί α Ε φαρ μο γής Προ γραμ μά των Κ.Π.Σ. και τη Διεύθυνση Π.Ε. του Υ.Π.Ε.Π.Θ. Ε κτός των πα ρα πά νω ε ρευ νών, εν δει κτι κά κά νου με λό γο και για τις α κό λουθες: Η έ ρευ να που διε ξή χθη α πό τους Πα τη νιώ τη, Ντο λιο πού λου & Θωμά (2002-3) και α πο τυ πώ νει τις α πό ψεις των γο νέ ων σχε τι κά με τη λει τουρ γί α του Ολο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Η Παν θεσ σα λι κή έ ρευ να για το Ο λο ή με ρο Δημο τι κό Σχο λεί ο των Τζήκα, Πόρ πο δα & Γού κου που διε ξή χθη το Η έ ρευ να α πευθυ νό ταν σε εκ παι δευ τι κούς της πρω ι νής και της α πο γευ μα τι νής ζώ νης του Ολο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου, σε γο νείς μα θη τών που φοι τούν σε αυ τό, σε γονείς μα θη τών που διέ κο ψαν τη φοί τη σή τους και σε μα θη τές των Δ, Ε και ΣΤ τά ξε ων (Τζή κας κ.α., 2005). Η έ ρευ να των Τσο μπα νί δη & Τσίπη που διε ξή χθη το 2004 και ε ξε τά ζει τις α πό ψεις των γο νέ ων που τα παι διά τους φοι τούν στο Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο (Τσο μπα νί δης & Τσί πη, 2005). Ση μειώ νε ται ό τι α πό τα α πο τελέ σμα τα των πα ρα πά νω ε ρευ νών προ κύ πτουν χρή σι μα συ μπε ρά σμα τα για την ευ ρύ τε ρη λει τουρ γί α του Ο λο ή με ρου Δημο τι κού Σχο λεί ου με ι διαί τε ρη έμ φαση στα α κό λου θα (Κυ ρια κο πού λου 2006:295-7 Λου κέ ρης κ.α. 2007, 2005γ, 2005α Τζή κας κ.α. 2005, Τσομπα νίδης κ.α. 2005, Πα τη νιώ της κ.α., 2003): Οι γο νείς α ντι με τω πί ζουν θε τι κά το θε σμό, εί ναι ευ χα ρι στημέ νοι με την
8 118 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου προ ε τοι μα σί α των ερ γα σιών των παι διών για την ε πό με νη μέ ρα και θε ωρούν την ε μπλο κή τους στην ό λη δια δι κα σί α α πα ραί τη τη. Α ντί θε τα, η μη ι κα νο ποί η ση των προσ δο κιών των γο νέ ων α πό το πρό γραμ μα του Ο λο ή μερου, ό πως π.χ. η ελ λι πής προ ε τοι μα σί α των παι διών τους για τα μα θή μα τα της ε πόμε νης η μέ ρας και η μη ε να σχό λη σή τους με δη μιουρ γι κές δρα στη ριότη τες που να τα εκ φρά ζει, φαί νε ται ό τι συν δέ ο νται με την α πο χώ ρη ση των μα θη τών από το πρό γραμ μα του σχο λεί ου. Το Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο συμ βάλ λει στην κοι νω νι κο ποί η ση του παι διού, τη βελ τί ω ση της α το μι κής του συ μπε ρι φοράς, την τό νω ση της αυ τοε πι βε βαί ω σης και αυ το πε ποί θη σής του. Εί ναι εμ φα νής η έλ λει ψη χρό νου των εκ παιδευ τι κών για συ χνές ε πα φές και κατ ε πέ κτα ση, συ νερ γα σί α με τα ξύ τους. Η υ λι κο τε χνι κή υ πο δο μή των Ο λο ή με ρων Δημο τι κών Σχο λεί ων δεν εί ναι ε παρ κής. Η πα ρο χή παι δα γω γι κού και δι δα κτι κού υ λικού εί ναι ελ λι πής. Η χρη μα το δό τη ση του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου εί ναι α νε παρ κής. Υ πάρ χει με γά λο πρό βλη μα γρα φειο κρα τί ας σε σχέ ση με την πρό σλη ψη κα τάλ λη λου εκ παι δευ τι κού προ σω πι κού με ε ξει δικευ μέ νες γνώ σεις. Κα τα γρά φε ται έ ντο νη η α νά γκη τα κτι κής ε πιμόρ φω σης στο εκ παι δευ τι κό προ σω πι κό, προ κει μέ νου να α να βαθ μί ζουν τις γνώ σεις τους και τις πρα κτικές τους, ώ στε να α ντε πε ξέλ θουν στον πο λυ δύ ναμο ρό λο τους. Ο συ ντο νι σμός του εκ παι δευ τι κού έρ γου α πό το Διευ θυ ντή με την ταυτό χρο νη ε μπλο κή των εκ παι δευ τι κών του σχο λεί ου ενι σχύ ει τον αυ τό νο μο ρό λο της σχο λι κής μο νά δας και το μα θη σια κό α πο τέ λεσμα. Ο ρό λος της διοί κη σης στην α πο τε λε σμα τι κή ορ γά νω ση του σχο λεί ου Στη συ νέ χεια ε πι χει ρεί ται, μέ σα α πό μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση, να α ναδει χθούν οι πα ρά με τροι που συν δέ ο νται με την α πο τε λε σμα τι κό τη τα του εκ παιδευ τι κού έρ γου στο πλαί σιο λει τουρ γί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Η α πο τελε σμα τι κή ορ γά νω ση του σχο λεί ου α πό τη διοι κη τι κή αρ χή, η τό νω ση του παιδα γω γι κού κλί μα τος, η συ ναί νε ση και η συ νο χή, η ε μπλο κή των γο νέ ων και άλ λων φο ρέ ων της το πι κής κοι νω νί ας στη λει τουρ γί α του σχο λεί ου, η χρημα το δότη ση και η ορ θή δια χεί ρι ση του χώ ρου και του χρό νου συ νι στούν τους ση μαντι κό τε ρους ί σως πα ρά γο ντες, οι ο ποί οι προ σεγ γί ζο νται στη συ νέ χεια και συ νι στούν βα σι κά στοι χεί α που διέ πουν την ποιο τι κή λει τουρ γί α του Ο λο ήμερου Δη μο τι κού Σχο λεί ου ει δι κό τε ρα και της σχο λι κής μο νά δας γε νι κό τερα. Η α πο τελε σμα τι κή ορ γά νω ση του σχο λεί ου α πό τη διοι κη τι κή αρ χή Πρό κει ται για ου σια στι κή πα ρά με τρο που θε ω ρεί ται α πα ραί τη τη για την ποιο τι
9 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 119 κή α να βάθμι ση της πα ρε χό με νης εκ παί δευ σης. Ο Rutter και οι συ νερ γά τες του δί νουν ι διαί τε ρη έμ φα ση σε αυ τό το θέ μα (1979) και συ γκε κρι μέ να θέ τουν ζή τημα ε ξα σφά λισης δη μο κρα τι κών δια δι κα σιών στη λει τουρ γί α του σχο λεί ου, ε φόσον οι α πόψεις των εκ παι δευ τι κών, ως ά με σα ε μπλε κό με νων στην εκ παι δευ τι κή δια δι κασί α, λαμ βά νο νται υ πό ψη στη συν δια μόρ φω ση του προ γράμ μα τος και των δρα στη ριο τή των του σχο λεί ου. Ε πι πρό σθε τα, το νί ζε ται και η ι κα νο ποί η ση των εκ παι δευ τι κών, ό ταν -σε πε ρι πτώ σεις που δεν εί ναι δυ να τή η ά με ση ε μπλοκή τους σχε τι κά με τη λή ψη α πο φά σε ων- α ντι προ σω πεύ ο νται α πό το Διευ θυντή και προ ω θεί ται η γνώ μη τους για εκ παι δευ τι κά ζη τή μα τα και θέ μα τα που τους α φορούν. Ο ρό λος του Διευ θυ ντή μά λι στα, κα τά τον Sammons και τους συ νερ γά τες του (1995), έ χει κα θο ρι στι κή ση μα σί α α φού μέ σα στις διοι κη τι κές του ι κα νό τη τες ε μπε ριέ χε ται η ευ χέ ρεια να ε πι κοι νω νεί και να συ νερ γά ζε ται με ό λο το προ σωπι κό του σχο λεί ου, προ κει μέ νου να με γι στο ποι η θεί το εκ παι δευτι κό έρ γο. Αυτό πι στο ποιεί ται και α πό α νά λο γες έ ρευ νες, ό πως π.χ. α πό τους Mortimore και τους συ νερ γά τες του (1988) ή τους Teddlie & Stringfield (1993) που υ πο στη ρί ζουν ό τι ο Διευ θυ ντής εί ναι αυ τός που συ ντο νί ζει το έρ γο του εκπαι δευ τι κού προ σω πι κού α νά λο γα με τις α νά γκες του σχο λεί ου και πρέ πει να εί ναι δια τε θει μέ νος να εκ χω ρή σει δικαιώ μα τα και ε ξου σί ες, ε μπι στευό με νος πλή ρως τους εκ παι δευ τι κούς του σχο λεί ου του σε θέ μα τα εκ παι δευ τι κής και οι κο νο μι κής φύ σης. Σε αυ τό μά λι στα το ση μεί ο πρέ πει να ε πι ση μαν θεί η σημα σί α που α πο δί δε ται, ό χι τό σο στο επι στη μο νι κό προ φίλ του Διευ θυ ντή, αλλά στην ε μπει ρί α του σχε τι κά με ζη τήμα τα δια χεί ρι σης αν θρώ πι νων σχέ σε ων, που φαί νε ται να λει τουρ γεί κα τα λυτι κά α να φο ρι κά με τη συμ με το χι κό τη τα των εκ παι δευ τι κών στην ορ γά νω ση και στον προ γραμ μα τι σμό της σχο λι κής ζω ής (Reynolds et al., 2003). Εί ναι αυ το νό η το ό τι οι α παι τή σεις Οι Scheerens & Bosker (1997) δια κρί νουν τη διοί κη ση της σχο λι κής μο νά δας σε γε νι κή και κα θο δη γη τι κή/εκ παι δευ τι κή. Η γε νι κή διοί κηση της σχο λι κής μο νά δας α να φέ ρε ται στη διεκ πε ραί ω ση γραφειο κρα τιών κυρί ως δια δι κα σιών και η κα θο δη γη τι κή/εκ παι δευ τι κή διοί κη ση σχε τί ζε ται κυ ρί ως με την εν γέ νει εκ παι δευ τι κή δια δι κα σί α που συ νι στά και το κατ ε ξο χήν έρ γο του Διευ θυ ντή και του εκ παι δευ τι κού προ σω πι κού. Ει δι κό τερα, ο διευ θυ ντής της σχο λι κής μο νά δας α φιε ρώ νει τον πε ρισ σό τε ρο χρό νο σε εκπαι δευ τι κές δρα στη ριό τη τες (δι δά σκει, ε πι κοι νω νεί με γο νείς, πα ρα κο λουθεί την υ λο ποί η ση του προ γράμ μα τος, συ νερ γά ζε ται με το εκ παι δευ τι κό προσω πικό κλπ.), ρυθ μί ζει την σχο λι κή δια δι κα σί α (εί ναι υ πεύ θυ νος σύ ντα ξης ή τρο ποποί η σης των προ γραμ μά των σπου δών α νά λο γα με τις ε κά στο τε εκ παι δευ τι κές πε ρι στά σεις, λαμ βά νει μέ ρι μνα για τη στή ρι ξη των α δύ να μων μα θη τών, θέ τει δι δα κτι κές προ τε ραιό τη τες κλπ.) και α σκεί συμ βου λευ τι κό και εμ ψυ χω τι κό έργο στο εκ παι δευ τι κό προ σω πι κό και την μα θη τι κή κοι νό τη τα, εν θαρ ρύ νο ντας συ νερ γα σί ες και συλ λο γι κές δρά σεις.
10 120 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου της διοί κη σης του σχο λεί ου δεν εί ναι φορ τί ο που ση κώ νει α πο κλει στι κά μόνο έ νας (Scheerens, 1992: 89) και γι αυ τόν α κρι βώς το λό γο πα ρα τη ρεί ται ό τι α ποτε λε σμα τι κά σχο λεί α εί ναι ε κεί να ό που οι διευ θυ ντές μπο ρούν να μοι ρα σθούν, αν ό χι να με τα βι βά σουν, τις ευ θύ νες που τους α να λο γούν α πό το συ ντο νι στι κό τους ρό λο, ε μπλέ κο ντας ά με σα ή έμ μεσα τους εκ παι δευ τι κούς σε δια δι κα σί ες λή ψης α πο φά σε ων (Cresswell, 2004). Αυ τό πι στο ποιεί ται α πό τη διε θνή βι βλιο γρα φί α (Reynolds et al. 2003) και α πό α ντί στοι χη έ ρευ να που έ χει γί νει στο πλαί σιο α ξιο λό γη σης του θε σμού του Ο λοή με ρου Δη μο τι κού Σχολεί ου στην ελ λη νι κή εκ παι δευ τι κή πραγ μα τι κό τη τα. Συγκε κρι μέ να, με την αξιο ποί η ση των α πό ψε ων των ε μπλε κό με νων εκ παι δευ τι κών δια φαί νε ται ό τι η βελ τί ω ση της α πο τε λε σμα τι κό τη τας έ χει ά με ση σχέ ση τό σο με την εκ δή λω ση εν δια φέ ρο ντος ό σο και με την ε νερ γή ε μπλο κή των εκ παι δευ τικών του Ο λο ήμε ρου στο σχε δια σμό του προ γράμ μα τος, αν και το ό λο πλαί σιο δυ σχε ραί νε ται α πό α σά φειες ο ρι σμού και κα τα νο μής δρα στη ριο τή των α πό την υ πάρ χου σα νομο θε σί α (Λου κέ ρης κ.α. 2005α). Παι δα γω γι κό κλί μα, συ ναί νεση και συ νο χή Σε αυ τή τη θε μα τι κή πε ριο χή ε ντάσ σο νται οι σχέ σεις που α να πτύσ σο νται στο ε σω τε ρι κό μιας σχο λι κής μο νάδας, ό πως οι σχέ σεις εκ παι δευ τι κών με τα ξύ τους, εκ παι δευ τι κών μα θη τών, εκ παι δευ τι κών συλ λό γων γο νέ ων και σχο λεί ου - το πι κής αυ το διοί κη σης (Σο λο μών 1999: 88). Οι πα ρα πά νω πα ρά με τροι ο ρί ζο νται α πό τους Scheerens & Bosker (1997: 108-9) ως ση μα ντι κό τα τοι πα ρά γο ντες που ε πη ρε ά ζουν τη σχο λι κή α πο τε λε σματι κό τη τα. Σύμ φω να με τον Gaziel (1996) το ευ χά ρι στο σχο λι κό κλί μα α να φέ ρεται στην δη μιουρ γί α μιας φι λι κής α τμό σφαι ρας στο σχο λεί ο, μιας αί σθη σης του «α νή κειν» α νά με σα σε δα σκά λους, μα θη τές και προ σω πι κό σε ση μεί ο τέ τοιο που το σχο λι κό πε ρι βάλ λον να εκλαμ βά νε ται ως οι κεί ο α πό τους ε μπλε κό μενους στην δι δα κτι κή και μα θη σια κή δια δι κα σί α. Οι Louis & Smith (1990: 23-47) μά λι στα, συ μπλη ρώ νουν ό τι η συ νερ γα σί α των εκ παι δευ τι κών με τα ξύ τους και η συμ με το χή στη λή ψη α πο φά σε ων ε νι σχύ ει την αί σθη ση α πο δο χής του έρ γου των εκ παι δευ τι κών σε σχέ ση με την το πι κή κοι νότη τα, τους γο νείς και την ευ ρύ τε ρη κοι νω νί α. Αυ τές α κρι βώς οι πα ρά με τροι ε νισχύ ουν τη δη μιουρ γί α παι δα γω γι κού κλί μα τος σε συν δυα σμό με το συ ντο νι σμό, τη με θο δι κό τη τα, τον προ σα να το λι σμό προς την ε πί τευ ξη των εκ παι δευ τι κών στό χων, τη διά θε ση για ε πί λυ ση προ βλη μά των και την α να γνώ ρι ση της θε τι κής προ σπά θειας (Levine & Lezotte, 1990). Ο Cheng (1993: 94-5) μά λι στα υ πο στη ρί ζει ό τι τα σχο λεί α, ό που κυ ριαρ χεί κοι νή ά πο ψη για το σχο λι κό ρό λο και την εκ παι δευ τι κή α πο στο λή, προ σλαμβάνο νται ως α πο τε λε σμα τι κά σε σχέ ση με την ορ γα νω τι κή λει τουρ γί α και την ενθάρ ρυν ση της συμ με το χής στη λή ψη α πο φά σε ων. Κά τω α πό αυ τές τις πε ρι
11 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 121 στάσεις οι διευ θυ ντές και οι προ ϊ στά με νοι τεί νουν να εί ναι προ θυ μό τε ροι να ενι σχύ σουν τη φι λί α και το σε βα σμό με τα ξύ τους και με τους υ φι στά με νους τους, στους ο ποί ους προ σπα θούν να εμ φυ σή σουν την έ μπνευ ση, την εν θάρ ρυν ση και τη ση μα σί α του ρό λου τους. Οι δά σκα λοι πα ράλ λη λα, φαί νο νται να έ χουν υψηλό τε ρο η θι κό, πιο φι λι κές κοι νω νι κές σχέ σεις και με γα λύ τε ρη συμ με τοχή στις σχο λι κές δρα στη ριό τη τες, ε νώ αι σθά νο νται δε μέ νοι με το ρό λο τους στο σχο λεί ο και πιο ι κα νο ποι η μέ νοι α πό τις ε σω τε ρι κές α ντα μοι βές και από τη σύ να ψη κοινω νι κών σχέ σε ων. Οι Scheerens and Bosker (1997) υ πο στη ρί ζουν ό τι στο πα ρα πά νω πλαί σιο δια μόρ φω σης θε τι κού παι δα γω γι κού κλί μα τος το νί ζε ται ό τι η συ ναί νε ση, συ νοχή και ι κα νο ποι η τική συ νέ χεια για τους μα θη τές, ό ταν αλ λά ζουν α πό τον έ να δά σκα λο στον άλ λο, δεν πρέ πει να ε κλαμ βά νο νται ως δε δο μέ να σε κά θε σχολεί ο, λαμ βά νο ντας υπό ψη την πα ρα δο σια κή αυ το νο μί α των δά σκα λων. Σύμ φωνα με τους ί διους ε ρευνη τές, τα χα ρα κτη ρι στι κά της συ νο χής και α πο τε λε σμα τικό τη τας στα σχο λεί α ε ντο πί ζο νται: Στις μορ φές και στη συ χνό τη τα των συ να ντή σε ων και δια βουλεύ σε ων (ε πί ση μες συ να ντή σεις με τον διευ θυ ντή, α νε πί ση μες συ να ντή σεις με τα ξύ ο μά δων δα σκά λων, συ χνό τη τα συ να ντή σε ων). Στο πε ριε χό με νο της συ νερ γα σί ας και στην ι κα νο ποί η ση α πό αυ τή (παιδα γω γι κή α πο στο λή του σχο λεί ου, ε πί τευ ξη εκ παιδευ τι κών στό χων, παι δαγω γι κές δρά σεις, και νο τό μα προ γράμ μα τα, υ ιο θέ τηση σύγ χρο νων με θο δολο γι κών προ σεγ γί σε ων, ε πί δο ση μα θη τών, στή ρι ξη μα θητών με μα θη σια κές δυ σκο λί ες, πα ρο χή συμ βου λών στους πρω το διό ρι στους δασκά λους, ι κα νοποί η ση των εκ παι δευ τι κών α να φο ρι κά με την κα τα νο μή των καθη κό ντων και το συ ντο νι σμό του εκ παι δευ τι κού έρ γου). Σύμ φω να με τον Heneveld (1994: 39), η α πο τε λε σμα τι κή λει τουρ γί α του σχολεί ου ε ξα σφα λί ζε ται ό ταν οι εκ παι δευ τι κοί μοι ρά ζο νται τις ι δέ ες με τα ξύ τους, ε μπι στεύ ο νται τις διδα κτι κές τους ι κα νό τη τες, προ γραμ μα τί ζουν τις δρα στη ριότη τες του σχο λεί ου και στην πε ρί πτω ση που προ κύ ψει έ να θέ μα ε πι στη μο νι κής φύ σης ή πρό βλη μα κα λού νται α πό κοι νού να το ε πι λύ σουν. Η ε στί α ση σε αυ τού του εί δους τα ζη τή μα τα, ό πως η κοι νο ποί η ση ι δε ών, η ε πί λυ ση προ βλη μά των εκ παι δευ τι κής φύ σης, ο προ γραμ μα τι σμός δρά σε ων ή και νο τό μων προ γραμ μάτων μέ σω της συνερ γα σί ας εί ναι και θέ μα εν δο σχο λι κής ε πι μόρ φω σης (Purkey & Smith, 1983, Levine & Lezotte, 1990), πα ρά με τρος που στην πε ρί πτω ση του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου ε πη ρε ά ζει θε τι κά τη σχο λι κή α πο τε λεσμα τι κότη τα (Λου κέ ρης κ.α., 2005γ). Εί ναι σα φές ό τι α πα ραί τη τη προ ϋ πό θε ση για την ε πί τευ ξη των πα ρα πά νω εί ναι η συ νερ γα σί α των εκ παι δευ τι κών με τα ξύ τους, προ κει μέ νου να ε ξα σφα λι στεί η συ ναί νε ση ό λων των ε μπλε κό με νων στην εκπαι δευ τι κή δια δι κα σί α με στό χευ ση στην ε νί σχυ ση του παι δα γω γι κού κλί μα τος
12 122 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου και κατ ε πέ κτα ση στην ο μα λή λει τουρ γί α του σχο λεί ου. Στην ελ λη νι κή εκ παι δευ τι κή πραγ μα τικό τη τα φαί νε ται ό τι η δια μόρ φω ση ε νός ευ χά ρι στου παι δα γω γι κού κλί μα τος σχε τί ζε ται θε τι κά με τη βελ τί ω ση της σχολι κής α πο τε λε σμα τι κό τη τας στο Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο (Λου κέ ρης κ.α., 2004α, 2005α, 200γ). Ει δι κό τε ρα, υ πάρ χει στατι στι κά ση μα ντι κή συ σχέ τι ση της βελ τί ω σης της α πο τε λε σμα τι κό τη τας με τη βελ τί ω ση των σχέ σε ων με τα ξύ του σχο λεί ου και του συλ λό γου γο νέ ων, της Το πι κής Αυ το διοί κη σης και των άλ λων φο ρέ ων που ε μπλέ κο νται στο εκ παι δευ τι κό σύ στη μα. Εί ναι σα φές ό τι η ευ ρεί α α να γνώ ρι ση της θε τι κής ει κό νας του σχο λεί ου στην ευ ρύ τε ρη κοι νω νί α εί ναι ι διαί τε ρης ση μα σί ας για την τόνω ση των προ σπα θειών του εκ παι δευ τι κού προσω πι κού γε νι κό τε ρα σε σχέ ση με την α να βάθ μι ση της ποιό τη τας του εκ παι δευτι κού έρ γου, ό πως πα ρου σιάζε ται και α πό τον Reviere (2004: 62) μέ σα α πό μια σύ γκρι ση των σχε τι κών με λε τών στις Η ΠΑ και τη Με γά λη Βρε τανί α. Τέ λος, ι διαί τε ρη μνεί α πρέ πει να γί νει στην α ξιο ποί η ση του Ο λο ή με ρου Δημο τι κού Σχο λεί ου ως θε σμού ι σχυ ρο ποί η σης της κοι νω νι κής συ νο χής, α φού απευ θύ νε ται προς ό λους τους μα θη τές, συ μπε ρι λαμ βα νο μέ νων και ε κεί νων που προ έρ χο νται α πό δια φο ρε τι κό κοι νω νι κο πο λι τι σμι κό ή οι κο γε νεια κό πε ριβάλλον με τρό πο που να αμ βλύ νει τις μορ φω τι κές α νι σό τη τες. Στη ση με ρι νή ε ποχή, ό που η α πό κτη ση γνώ σε ων και δε ξιο τή των θε ω ρεί ται α πο κλει στι κή σχε δόν προ στα σί α α πό τη διο λί σθη ση στον κοι νω νι κό α πο κλει σμό, την πε ρι θωριο ποί ηση και την α νέ χεια, οι ε ξο στρα κι σμέ νοι του εκ παι δευ τι κού συ στή μα τος εί ναι τα παι διά φτω χών οι κογε νειών, παι διά με χα μη λή σχο λι κή ε πί δο ση και πιε στι κές οι κο γε νεια κές υπο χρε ώ σεις και, μα ζί με αυ τά, παι διά της μου σουλ μα νι κής μειονό τη τας, τσιγγα νό που λα, παι διά αλ λο δα πών που εί τε δεν εμ φα νί ζο νται κα θόλου στο σχολεί ο εί τε το ε γκα τα λεί πουν πο λύ πρό ω ρα (Γκλα βάς, 2006: 7). Σε αυ τό το πλαί σιο και στις συνε χώς αυ ξα νό με νες α νά γκες για α να βάθ μι ση της ποιό τη τας σπου δών, σύμ φωνα με α πο τε λέ σμα τα ε ρευ νών (Λου κέ ρης κ.α., 2004α, 2005γ) το Ο λο ή με ρο Δη μο τι κό Σχο λεί ο προ ά γει σε γε νι κές γραμ μές το δι καί ω μα ό λων των μα θη τών για με ρι κή κάλυ ψη των μα θη σια κών κε νών της πρω ι νής ζώ νης και για προ ε τοι μα σί α σε μέ τριο βαθ μό των μα θη μά των της ε πόμε νης η μέ ρας. Αυ τό σε συν δυα σμό με την πραγμα το ποί η ση δη μιουρ γι κών δραστη ριο τή των, που σε άλ λη πε ρί πτω ση θα έ πρεπε να «α γο ρά σει» ο γο νιός α πό την ε λεύ θε ρη α γο ρά, θα μπο ρού σε να συ ντε λέ σει σε με γά λο βαθ μό στην άρ ση των εκ παι δευ τι κών α νι σο τή των και στην ε νί σχυση του μα θη σια κού α πο τε λέ σματος ει δι κό τε ρα για τους αλ λο δα πούς μα θη τές. Η τε λευ ταί α πα ρά με τρος εί ναι έ να ση μεί ο που πρέ πει να ε ξε τα στεί με τη δέου σα προ σο χή, για τί, σύμ φω να με τα α πο τε λέ σμα τα έ ρευ νας, α πό την α ποτύ πωση των α πό ψε ων των γο νέ ων των αλ λο δα πών μα θη τών (Loukeris et al., 2008) δια φαί νε ται η ι κα νο ποί η σή τους για την εκ μά θη ση της ελ λη νι κής γλώσσας α πό τα παι διά τους στο Ο λο ή με ρο Δημο τι κό Σχο λεί ο και, ταυ τό χρο να, η
13 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 123 α γω νί α τους για τη δι δα σκα λί α της μη τρικής τους γλώσ σας. Αυ τό α να δει κνύ ει το γε γο νός ό τι οι γο νείς των αλ λο δα πών μα θη τών έ χουν α πο δε χτεί ό τι η κυ ρίαρ χη γλώσ σα εί ναι η ελ λη νι κή, η ο ποί α α πο τε λεί α πα ραί τη τη προ ϋ πό θε ση για ε παγ γελ μα τι κή και κοι νω νι κή α νέ λιξη των παι διών τους και γι αυ τό το λό γο τα πα ρο τρύ νουν να την κα τα κτή σουν ό σο το δυ να τόν κα λύ τε ρα (Νι κο λά ου, 2000: 170). Η α πο κλει στι κή εκ μά θη σή της ό μως, δη λα δή αυ τής και μό νο, ε ντεί νει τη γρή γο ρη α φο μοί ω ση των αλ λο δα πών μα θητών στο κυ ρί αρ χο μο νο γλωσ σι κό και μο νο πο λι τι σμι κό σχο λεί ο (Μάρ κου, 1996). Είναι σα φές ό τι πα ρα πέ μπου με σε μια υ πο τί μη ση/α πα ξί ω ση του πο λι τι σμι κού κεφα λαί ου αυ τών των αν θρώ πων με δια φο ρε τι κές κουλ τού ρες α πό την κυ ρί αρ χη, που με την ε πι κά λυ ψη/πρό φα ση του πο λι τι στι κού ελ λείμ μα τος νο μι μο ποιεί ται το ερ μη νευ τι κό πλαί σιο μιας σειράς ε ρευνών σε σχέ ση με τις δια φο ρές με τα ξύ των γη γε νών και αλ λο δα πών μα θη τών (Γκό βα ρης, 2001: 46-51). Αυ τό ό μως ε πι σεί ει τον κίν δυ νο α πόρ ρι ψης της ο μι λού με νης γλώσ σας και του γη γε νούς πο λι τι σμού α πό τους αλ λο δα πούς μα θη τές ως κυ ρί αρχα στοι χεί α, με α πο τέ λε σμα τη γκε το ποί η σή τους και τη συνει δη τή προ σκόλ λη σή τους στη δι κή τους γλώσ σα και στο δι κό τους πο λι τι σμό, α πορ ρί πτο ντας α κό μα και πα ναν θρώ πι νες α ξί ες κοι νω νι κού και πο λι τι σμι κού χα ρα κτή ρα (Schumann, 1978, Γκό βα ρης, 2001: 50-1). Α πό τα πα ρα πά νω γίνεται α ντι λη πτό ό τι στο πλαί σιο του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου πρέ πει να λη φθεί μέ ρι μνα, ώ στε να δι δά σκε ται στους αλ λο δα πούς μα θη τές και η μητρι κή γλώσ σα. Η πα ρά με τρος αυ τή εί ναι πο λύ ση μα ντι κή για την ε πί τευ ξη της δίγλωσ σης κοι νω νι κο ποί η σης των αλ λο δα πών μα θη τών που ση μαί νει πα ράλλη λη α νά πτυ ξη της μη τρι κής γλώσ σας και της γλώσ σας του κοι νω νι κού πλαισί ου στο ο ποί ο ε ντάσ σο νται (Cummins, 1981,1996), στο χεύ ο ντας σε μια κοι νω νί α πο λιτών με κοι νω νι κή και πο λι τι σμι κή συ νο χή. Η γο νική συμ με το χή Η ε μπλο κή των γο νέ ων στην εκ παι δευ τι κή δια δι κα σί α εί ναι έ νας ε ξί σου ση μαντι κός πα ράγο ντας που σχε τί ζε ται με την α πο τε λε σμα τι κή λει τουρ γί α του σχολεί ου. Η Cotton (1995: 37-8) α πο δί δει στη γο νι κή συμ με το χή έ ναν πιο ση μα ντικό ρό λο και γι αυτόν α κρι βώς το λό γο την α πο κα λεί ως «συμ με το χή της γο νι κής κοι νό τη τας», θέ το ντας κά ποιες προ ϋ πο θέ σεις για την ου σια στι κή προ σφο ρά της στην εν γέ νει εκ παι δευ τι κή δια δι κα σί α. Ει δι κό τε ρα, το νί ζει την α νά γκη α ποσα φή νισης του θε σμο θε τι κού πλαι σί ου που νο μι μο ποιεί τη γο νι κή ε μπλο κή, προ κειμέ νου να έ χουν α πο σα φη νι στεί πλή ρως οι δια δι κα σί ες συμ με το χής των γο νέων στη στή ρι ξη της λει τουρ γί ας του σχο λεί ου. Η συμ με το χι κή δρά ση των γονέ ων μπο ρεί, σύμ φω να με την Cotton, να πε ριο ρί ζε ται σε συμ βου λευ τι κό ρόλο ή να επε κτεί νε ται α κό μα και σε δυ να μι κό πα ρά γο ντα συν δια μόρ φω σης των α πο φάσε ων/κα νο νι σμών που μπο ρούν να διέ πουν τη λει τουρ γί α μιας σχο λι κής μο νάδας. Ταυ τό χρο να, υ πο γραμ μί ζε ται ό τι κα τά τη «συμ με το χή της γο νι κής κοι
14 124 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου νότη τας» εί ναι ε πι βε βλη μέ νη η κα θο λι κή α ντι προ σώ πευ ση ό λων των γο νέ ων, με ιδιαί τε ρη έμ φα ση στους γο νείς των αλ λο δα πών μα θη τών και των μα θη τών ε κείνων που α ντι με τω πί ζουν μα θη σια κά προ βλή μα τα ή προ βλή μα τα συ μπε ριφο ράς, προ κει μέ νου να υ πάρ χει προ βλη μα τι σμός για την κα λύ τε ρη δυ να τή α ντιμετώ πι ση αυ τών των ευαί σθη των κα τη γο ριών μα θη τών. Την ί δια ά πο ψη εκ φρά ζουν και οι Sammons και οι συ νερ γά τες του(1995), α φού θε ω ρούν τους γο νείς ως ε ταί ρους συ μπα ρα στά τες στο έρ γο του σχο λείου και μά λι στα ε πι ση μαί νουν ό τι μέ σα α πό την ο μα λή συ νερ γα σί α των συλ λόγων γο νέ ων και του εκ παι δευ τι κού προ σω πι κού ε πι τυγ χά νε ται η βελ τί ω ση της λει τουρ γί ας του σχο λεί ου. Εί ναι σα φές ό τι στην ελ λη νι κή εκ παι δευ τι κή πραγ μα τι κό τη τα, αρ χής γε νομένης με το Νό μο 1566/85, θε σμο θε τή θη κε α πό πο λύ νω ρίς η ου σια στι κή συμ μετο χή των γο νέ ων στις Σχο λι κές Ε πι τρο πές και στις Ε πι τρο πές Παι δεί ας. Ο ρόλος όμως των γο νέ ων δεν ε πε κτεί νε ται στην ά σκη ση έρ γου που σχε τί ζε ται με την παι δα γω γι κή δια δι κα σί α, αλ λά κυ ρί ως σε σχέ ση με δια δι κα στι κής φύ σης δραστη ριό τη τες, ό πως π.χ. οι κο νο μι κή δια χεί ρι ση, έ γκρι ση κον δυ λί ων κλπ. Στο πλαί σιο λει τουρ γί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου ε πι ση μαί νε ται ό τι οι Σύλ λο γοι γο νέ ων α πό την πρώ τη στιγ μή στά θη καν α ρω γοί στη στή ριξη του (Μα νιά τη κ.α., 2004: 65-74). Σε πολ λές πε ρι πτώ σεις α πό την πρώ τη κιό λας στιγ μή εμπι στεύ θη καν το θε σμό και γι αυ τόν α κρι βώς το λό γο συ ναί νε σαν και ε νέτα ξαν τα παι διά τους στο πρό γραμ μα του. Στη συ νέ χεια, στή ρι ξαν αυ τή την προσπά θεια ό χι μό νο με η θι κά αλ λά και υ λι κά μέ σα, προ κει μέ νου να α ντι μετω πιστούν προ βλή μα τα που εί χαν να κά νουν κυ ρί ως με θέ μα τα πό ρων και υ ποδο μών που θε ω ρού νται α πα ραί τη τα στοι χεί α για την ορ γά νω ση και υ λο ποί η ση ε κείνων των και νο τό μων δρα στη ριο τή των που προ βλέ πο νται α πό το Πρό γραμμα Σπου δών του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Χρη μα το δό τη ση Οι ε παρ κείς πό ροι σε έ να σχο λείο εί ναι μια α πό τις ση μα ντι κό τε ρες πα ρα μέτρους που συ ντε λούν στη δια μόρφω ση ε νός ευ χά ρι στου και κα λαί σθη του ερ γασια κού πε ρι βάλ λο ντος για τους εκ παι δευ τι κούς και τους μα θη τές (Louis et al., 1990). Ο Gaziel (1996) μά λι στα, υ πο στη ρί ζει σε μια με λέ τη του σχε τι κά με τις α πό ψεις των γο νέ ων, μα θη τών, δι δα σκό ντων και διευ θυ ντών για την σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα ό τι οι γο νείς θε ω ρούν σημα ντι κή για την α πο τε λε σμα τι κότη τα του σχο λεί ου την ε ξοι κο νό μη ση πό ρων. Η «ε ξοι κο νό μη ση πό ρων» α να φέρε ται στην ι κα νό τη τα ε νός σχο λεί ου να συλ λέ ξει κε φά λαια α πό διά φο ρες πη γές, προ κει μέ νου να ι κα νο ποι η θούν οι α νά γκες του και, σύμ φω να με τον ε ρευ νη τή, α πο τε λε σμα τι κό εί ναι το σχο λεί ο ε κείνο που πε τυ χαί νει να ε ξοι κο νο μή σει πόρους και να τους δια χει ρί ζε ται με επι τυ χί α, ώ στε να ε πι τευ χθούν α πο τε λε σματι κά οι στό χοι του. Ο Henevald (1994) μά λι στα, προ τεί νει και ε ναλ λα κτι κούς
15 Η σχο λι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα και ο ρό λος της στην ποιο τι κή α να βάθ μι ση της λει τουργί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Μια βι βλιο γρα φι κή α να σκό πη ση 125 τρό πους χρη μα το δό τη σης, ό πως ταυ τό χρο νη υ λι κή υ πο στή ρι ξη α πό τους γο νείς και την κοι νό τη τα και α νε ξαρ τη σί α στη δια νο μή των πό ρων α νά λο γα με τις σχολι κές α πο φά σεις. Ό σον α φο ρά τώ ρα την πε ρί πτω ση του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου στον ελ λη νι κό χώ ρο, από α πο τε λέ σμα τα ε ρευ νών (Λου κέ ρης κ.α., 2005α, 2005γ) προκύ πτει ό τι η έλ λει ψη ε παρκούς χρη μα το δό τη σης εμ φα νί ζε ται ως έ νας πα ρά γοντας που σχε τί ζε ται αρ νη τι κά με την α πο τε λε σμα τι κή λει τουρ γί α του και βέ βαια συ νε πά γε ται ελ λιπή ή υ πο βαθ μι σμέ νο ει δι κό ε ξο πλι σμό α νά αί θου σα, έλ λει ψη ζω τι κών χώ ρων για την υ λο ποί η ση δη μιουρ γι κών δρά σε ων και δυ σκο λί ες στην πρό σλη ψη ε ξειδι κευ μέ νου ε πι στη μο νι κού δι δα κτι κού προ σω πι κού, πα ρά γο ντες που σχε τίζο νται αρ νη τι κά με την ο μα λή και α πρό σκο πτη λει τουρ γί α του προγράμ μα τος του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου. Η ορ θή δια χεί ρι ση του χώ ρου και του χρό νου Η σπου δαιό τη τα της ορ θής δια χεί ρι σης του χρό νου μά θη σης και του χώ ρου το νί ζε ται και α πό τους Scheerens & Bosker (1997: 126-7), οι ο ποί οι ο ρί ζουν ό τι ο α πο τε λε σμα τι κός χρό νος μά θη σης έ χει σχέ ση με την α νά πτυ ξη πο λι τι κών και δια δι κα σιών για την ε πι μή κυν ση του σχο λι κού χρό νου, τον έ λεγ χο της συ στημα τι κής α πο χής των μα θη τών α πό τo σχολεί ο, την πρό νοια τή ρη σης του προγράμ μα τος σε σχο λι κό ε πί πε δο και σε ε πίπε δο τά ξης, τον ε ξορ θο λο γι σμό των ερ γα σιών που α να λαμ βά νουν οι μα θη τές για το σπί τι και την υ ιο θέ τη ση των σύγ χρο νων παι δα γω γι κών θε ω ριών μά θη σης κα τά την ορ γά νω ση της συ νο λι κής εκ παι δευ τι κής δια δι κα σί ας. Ο Henevald (οπ.π) μά λι στα, το νίζει ό τι η εκ παι δευτι κή α πο τε λε σμα τι κό τη τα βελ τιώ νε ται ό ταν οι μα θη τές πα ρα μέ νουν πε ρισ σό τερες η μέ ρες ε τη σί ως στο σχο λεί ο, ό ταν ε μπλέ κο νται σε βιω μα τι κές δρα στη ριότη τες μά θη σης και ό ταν δεν πα ρα τη ρού νται φαι νό μενα διά σπα σης του χρό νου εκ μά θη σης. Ε πί σης, ει ση γεί ται και μια σει ρά α πό δεί κτες που σχε τί ζο νται με τις α παι τή σεις που τί θε νται σχε τι κά με την α ποτε λε σμα τι κή α ξιο ποί η ση του χρό νου μά θη σης στην τά ξη. Αυ τοί εί ναι: 1. Ο μη-εκ παι δευ τι κός χρό νος στις τά ξεις εί ναι ε λά χι στος. 2. Οι δά σκα λοι δια τη ρούν έ ναν βια στι κό ρυθμό στην δι δα σκα λί α με σα φείς εν δεί ξεις για την έ ναρ ξη και την λή ξη της και γρή γο ρη ει σα γω γή στα θέ μα τα των μα θη μά των. 3. Οι δά σκα λοι γνω ρί ζουν τις α νά γκες της τάξης σχε τι κά με τον ρυθ μό των μα θη μά των, πα ρέ χουν βο ή θεια στους μα θη τές ατο μι κά, ρυθ μί ζουν και ε πο πτεύ ουν την ερ γα σί α τους και εν θαρ ρύ νουν τη σχολι κή ερ γα σί α μετά την τά ξη για ε κεί νους που το χρειά ζο νται 4. Οι δά σκα λοι διορ θώ νουν και ε πι στρέ φουν τις ερ γα σί ες και τα τε στ των μα θη τών γρή γο ρα. Ε πί σης, η Cotton (1995: 25-6) για τη με γι στο ποί η ση του εκ παι δευ τι κού α πο
16 126 Διονύσιος Λουκέρης & Ιωάννα Συρίου τε λέ σμα τος προ τεί νει τη δη μιουρ γί α τμη μά των μι κρής διάρκειας, α νά λο γα τις ι κα νό τη τες και τις α νά γκες των μα θη τών, ώ στε οι μα θη τές με χα μη λές ή υ ψη λές ε πι δό σεις να ε ντάσ σο νται σε α νά λο γες ο μά δες, οι ο ποί ες θα προ σαρ μό ζο νται στις ε κά στο τε εκ παι δευ τι κές πε ρι στά σεις, συν θέτο ντας α νο μοιο γε νή τμή μα τα. Στο πλαί σιο λει τουρ γί ας του Ο λο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου στην ελ λη νική εκπαι δευ τι κή πραγ μα τι κό τη τα (Λου κέ ρης κ.α.,2004α: ), φαί νε ται ό τι δεν υ φί στα ται ε παρ κής α ξιο ποί η ση του με τα με σημ βρι νού χρό νου δια μο νής των μα θητών στο σχο λεί ο. Α πο τέ λε σμα εί ναι η α νε παρ κής προ ε τοι μα σί α τους για τις εργα σί ες που έ χουν για την ε πό με νη η μέ ρα και αυ τό ι σχύ ει κυ ρί ως για τις μεγα λύ τε ρες τά ξεις. Ταυ τό χρο να, η έλ λει ψη ε ξει δι κευ μέ νου δι δα κτι κού προσωπι κού στε ρεί σε με γά λο βαθ μό την ε να σχό λη ση του μα θη τι κού πλη θυ σμού με δη μιουρ γι κές δρα στη ριό τη τες που να στοι χούν στις κλί σεις και στα εν διαφέ ροντά του, ώ στε να πα ρα τη ρού νται φαι νό με να ε γκα τά λει ψης του προ γράμ μα τος του Ο λο ή με ρου α πό τους μα θη τές που ή ταν εγ γε γραμ μέ νοι σε αυ τό και το παρα κο λου θού σαν. Α ντί θε τα, η ι κα νο ποί η ση των γο νέ ων α πό τη με λέ τη των παιδιών τους για τα μα θή μα τα της ε πό με νης η μέ ρας και α πό τις δη μιουρ γι κές δραστη ριό τη τες που πραγ μα το ποιού νται στο πλαί σιο λει τουρ γί ας του Ολο ή με ρου Δη μο τι κού Σχο λεί ου σχε τί ζο νται θε τι κά με την α πο τε λε σμα τι κή του λει τουρ γί α (Λου κέ ρης κ.α., 2005γ). Α ντί ε πι λό γου Το σχο λεί ο α νέ κα θεν και ι διαί τε ρα σή με ρα, ε ξαι τί ας των προκλή σε ων της γνώσης, δια δρα μα τί ζει τον κυ ρί αρ χο ρό λο ως θε σμός και δια δικα σί α κοι νω νι κής έ ντα ξης των μα θη τών, δηλ. εσω τε ρί κευ σης των α ξιών, των ρό λων του κοι νω νικού συ νό λου της ε πο χής τους και α νά πτυ ξης ό λων ε κεί νων των ι κα νο τή των που δια σφα λί ζουν τη δη μιουρ γι κή και ε νερ γη τι κή δρα στη ριο ποί η σή τους σ αυ τό (Ξω χέλ λης, 1994: 14 ). Το ελ λη νι κό Ο λο ή με ρο Σχο λεί ο, ό πως ε φαρ μό ζε ται στο Δη μο τι κό και στο Νη πια γω γεί ο, με τη δη μιουρ γι κή α ξιο ποί η ση του ε πι πλέ ον α πο γευ μα τι νού χρόνου των μα θη τών μπο ρεί κά τω α πό προ ϋ πο θέ σεις να ε νι σχύ σει το μορ φω τι κό, πολι τι στι κό και κοι νω νι κό ρό λο του σχο λεί ου γε νι κό τε ρα. Η ό λη συλ λο γι στική λει τουρ γί ας του δύ να ται να συμ βάλ λει σε μια ποιο τι κή αλ λα γή των ό ρων εφαρμο γής του διευ ρυ μέ νου ω ρα ρί ου και ό χι στη δη μιουρ γί α ε νός δεύ τε ρου τύ που σχο λεί ου που πε ριο ρί ζε ται στην α πλή ορ γά νω ση του ε πι πλέ ον χρό νου των μαθη τών πο σο τι κής φύ σης με ρό λο μη εκ παι δευ τι κό, γε γο νός που συμ βαί νει ως έ να βαθ μό σή με ρα. Με την ποιο τική του α να βάθ μι ση και την ε πί λυ ση των προ βλη μά των που ε κτέθη καν α δρο μερώς πα ρα πά νω εί ναι δυ να τόν να προ ω θη θεί έ να αν θρω πο κε ντρικό μο ντέ λο εκ παί δευ σης που το πρό γραμ μά του να στο χεύ ει στο ου σια στι κό
ΣΤΟ ΧΟΣ- Ε ΠΙ ΔΙΩ ΞΗ ΠΛΑΙ ΣΙΟ ΧΡΗ ΜΑ ΤΟ ΔΟ ΤΗ ΣΗΣ
ΣΤΟ ΧΟΣ- Ε ΠΙ ΔΙΩ ΞΗ Στό χος του Ο λο κλη ρω μέ νου Προ γράμ μα τος για τη βιώ σι μη α νά πτυ ξη της Πίν δου εί ναι η δια μόρ φω ση συν θη κών α ει φό ρου α νά πτυ ξης της ο ρει νής πε ριο χής, με τη δη
Διαβάστε περισσότεραΌ λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει μέ νου. Friedrich Schelling. σελ. 13. σελ. 17. σελ.
σελ. 13 σελ. 17 σελ. 21 σελ. 49 σελ. 79 σελ. 185 σελ. 263 σελ. 323 σελ. 393 σελ. 453 σελ. 483 σελ. 509 σελ. 517 Ό λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει
Διαβάστε περισσότερα1.2.3 ιαρ θρω τι κές πο λι τι κές...35 1.2.4 Σύ στη μα έ λεγ χου της κοι νής α λιευ τι κής πο λι τι κής...37
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕ Φ Α Λ ΑΙΟ ΤΟ ΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΑΛΙΕΙΑΣ... 21 ΚΕ Φ Α Λ ΑΙΟ 1 o Η ΑΛΙΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 1.1 Η Α λιεί α ως Οι κο νο μι κή ρα στη ριό τη τα...25 1.2 Η Κοι νο τι κή Α λιευ τι κή Πο λι τι κή...28
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ. Πρό λο γος...13 ΜΕ ΡΟΣ Ι: Υ ΠΑΙ ΘΡΙΑ Α ΝΑ ΨΥ ΧΗ
ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ Πρό λο γος...13 ΜΕ ΡΟΣ Ι: Υ ΠΑΙ ΘΡΙΑ Α ΝΑ ΨΥ ΧΗ Ει σα γω γή 1 ου Μέ ρους...16 1 ο Κε φά λαιο: Ε ΛΕΥ ΘΕ ΡΟΣ ΧΡΟ ΝΟΣ & Α ΝΑ ΨΥ ΧΗ 1.1 Οι έν νοιες του ε λεύ θε ρου χρό νου και της ανα ψυ χής...17
Διαβάστε περισσότεραΤι μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο της Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου
18/05/2019 Τι μπορεί να δει κάποιος στο μουσείο της Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου / Ιερές Μονές Η μο νή του Με γά λου Με τε ώ ρου δι α μόρ φω σε μί α σει ρά α πό πε ρι κα λείς μου σεια κούς χώ ρους, για την α
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΗ, ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ
Γιάννης Θεοδωράκης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΑΣΚΗΣΗ, ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2010 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρό λο γος...6 1. Ά σκη ση και ψυ χική υ γεί α Ει σα γω γή...9 Η ψυ χο λο γί α της ά σκη σης...11
Διαβάστε περισσότεραα κα ρι ι ο ος α α νηρ ος ου ουκ ε πο ρε ε ευ θη εν βου λη η η α α σε ε ε βων και εν ο δω ω α α µαρ τω λω ων ουουκ ε ε ε
Ἦχος Νη α κα ρι ι ο ος α α νηρ ος ου ουκ ε πο ρε ε ευ θη εν βου λη η η α α σε ε ε βων και εν ο δω ω α α µαρ τω λω ων ουουκ ε ε ε στη η και ε πι κα α θε ε ε ε δρα α λοι οι µων ου ουκ ε ε κα θι ι σε ε ε
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ. Πρό λο γος...13 ΜΕ ΡΟΣ Ι: Υ ΠΑΙ ΘΡΙΑ Α ΝΑ ΨΥ ΧΗ
ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ Πρό λο γος...13 ΜΕ ΡΟΣ Ι: Υ ΠΑΙ ΘΡΙΑ Α ΝΑ ΨΥ ΧΗ Ει σα γω γή 1 ου Μέ ρους...16 1 ο Κε φά λαιο: Ε ΛΕΥ ΘΕ ΡΟΣ ΧΡΟ ΝΟΣ & Α ΝΑ ΨΥ ΧΗ 1.1 Οι έν νοιες του ε λεύ θε ρου χρό νου και της ανα ψυ χής...17
Διαβάστε περισσότεραΑποτελεσματικός Προπονητής
ÐÝñêïò Ι. ÓôÝ öá íïò & Χριστόπουλος Β. Γιάννης Αποτελεσματικός Προπονητής Ένας οδηγός για προπονητές όλων των ομαδικών αθλημάτων Θεσσαλονίκη 2011 Ðå ñéå ü ìå íá Ðñü ëï ãïò...6 Åé óá ãù ãþ...11 Êå öü ëáéï
Διαβάστε περισσότερατων Κοι νω νι κών λει τουρ γών που α πα σχο λού νται στις Νευ ρο ψυ χι α τρι κές κλι νι κές Α θη νών & περιχώρων Ot02R03
των Κοι νω νι κών λει τουρ γών που α πα σχο λού νται στις Νευ ρο ψυ χι α τρι κές κλι νι κές Α θη νών & περιχώρων Ot02R03 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΚOΙ ΝΩΩ ΝΙ ΚΩΩΝ
Διαβάστε περισσότερατων ερ γα το τε χνι τών εργοστασίων Τσιµεντολίθων, ό λης της χώρας O41R09
των ερ γα το τε χνι τών εργοστασίων Τσιµεντολίθων, ό λης της χώρας O41R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΕΡ ΓΑ ΤO ΤΕ ΧΝΙ ΤΩΩΝ ΕΡ ΓO ΣΤΑ ΣΙ ΩΩΝ ΤΣΙ ΜΕ ΝΤO ΛΙ ΘΩΩΝ, ΤΣΙ
Διαβάστε περισσότερατων Κοι νω νι κών Λει τουρ γών που α πα σχο λού νται στους ι δι ω τι κούς παι δι κούς σταθ µούς όλης της χώρας O21R09
των Κοι νω νι κών Λει τουρ γών που α πα σχο λού νται στους ι δι ω τι κούς παι δι κούς σταθ µούς όλης της χώρας O21R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΚOΙ ΝΩΩ ΝΙ ΚΩΩΝ ΛΕΙ
Διαβάστε περισσότεραΌ λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει μέ νου. Friedrich Schelling. σελ. 13. σελ. 17. σελ.
σελ. 13 σελ. 17 σελ. 21 σελ. 49 σελ. 79 σελ. 185 σελ. 263 σελ. 323 σελ. 393 σελ. 453 σελ. 483 σελ. 509 σελ. 517 Ό λοι οι κα νό νες πε ρί με λέ της συ νο ψί ζο νται στον ε ξής έ να: Μά θε, μό νο προκει
Διαβάστε περισσότεραο Θε ος η η µων κα τα φυ γη η και δυ υ υ να α α α µις βο η θο ος ε εν θλι ψε ε ε σι ταις ευ ρου ου ου ου ου σαις η η µα α α ας σφο ο ο ο
Ἐκλογή ἀργοσύντοµος εἰς τὴν Ἁγίν Κυρικήν, κὶ εἰς ἑτέρς Γυνίκς Μάρτυρς. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη. Ἦχος Νη ε Κ ι δυ υ υ υ ν µι ις Α λ λη λου ου ου ι ι ι ι ο Θε ος η η µων κ τ φυ γη η κι δυ υ υ ν µις βο η θο
Διαβάστε περισσότεραΒασικά Χαρακτηριστικά Αριθμητικών εδομένων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Βασικά Χαρακτηριστικά Αριθμητικών εδομένων Α ντι κείμε νο του κε φα λαί ου εί ναι: Να κα τα νο ή σου με τα βα σι κά χαρα κτη ρι στι κά των α ριθ μη τι κών δεδο μέ νων (τά ση, δια σπο ρά, α συμ
Διαβάστε περισσότεραΠ α σα πνο η αι νε σα τω τον Κυ ρι. Π α σα πνο η αι νε σα α τω τον. Ἕτερον. Τάξις Ἑωθινοῦ Εὐαγγελίου, Ὀ Ν Ψαλµός. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη.
Τάξις Ἑωθινοῦ Εὐαγγελίου, Ὀ Ν Ψαλµός. Μέλος Ἰωάννου Ἀ. Νέγρη. Κυ ρι ε ε λε η σον Ἦχος Πα Α µην Π α σα πνο η αι νε σα τω τον Κυ ρι ον Ἕτερον. Π α σα πνο η αι νε σα α τω τον Κυ υ ρι ι ον 1 ΙΩΑΝΝΟΥ Α. ΝΕΓΡΗ
Διαβάστε περισσότεραΕυγενία Κατσιγιάννη* & Σπύρος Κρίβας**
ÅðéóôçìïíéêÞ Åðåôçñßäá Ðáéäáãùãéêïý ÔìÞìáôïò Ä.Å. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 20 (2007), 41-55 Ευγενία Κατσιγιάννη* & Σπύρος Κρίβας** Αντιλήψεις γονέων και δασκάλων απέναντι στην κοινωνική ένταξη των ατόμων
Διαβάστε περισσότεραΧΑΙ ΡΕ ΤΙ ΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟ Ε ΔΡΟΥ ΤΗΣ Ο ΤΟ Ε
ÊËÁÄÉÊÅÓ ÓÕËËÏÃÉÊÅÓ ÓÕÌÂÁÓÅÉÓ ΧΑΙ ΡΕ ΤΙ ΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟ Ε ΔΡΟΥ ΤΗΣ Ο ΤΟ Ε σ. Σταύ ρου Κού κου. Κυ ρί ες και κύ ριοι, Συ να δέλ φισ σες και συ νά δελ φοι, Η σημερινή εκδήλωση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΟΤΟΕ
Διαβάστε περισσότεραε πι λο γές & σχέ σεις στην οι κο γέ νεια
ε πι λο γές & σχέ σεις στην οι κο γέ νεια ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπτγος ε.α Άρης Διαμαντόπουλος, Διδάκτορας Φιλοσοφίας - Ψυχολόγος ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Στρατιωτική Επιθεώρηση Α ξί α Οι κο γέ νειας Ό,τι εί ναι το κύτ τα ρο
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή... 11
ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή... 11 ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.0 Η Αθλητική Βιομηχανία...15 1.1 Εισαγωγή...15 1.2 Ορισμός του Όρου Βιομηχανία...16 1.3 Ένα Μοντέλο Περιγραφής της Αθλητικής Βιομηχανίας...17 1.3.1 Τμήμα Παραγωγής
Διαβάστε περισσότεραΑρχές Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ Οργανισμών και Επιχειρήσεων Αθλητισμού και Αναψυχής
Κωνσταντίνος Αλεξανδρής, PhD Αρχές Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ Οργανισμών και Επιχειρήσεων Αθλητισμού και Αναψυχής β βελτιωμένη έκδοση ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2011 ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή... 11 ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.0 Η Αθλητική
Διαβάστε περισσότερατων ερ γα ζο µέ νων σε ε πι χει ρή σεις Έ ρευ νας - Ε ξό ρυ ξης, Με λε τών και Δ ιΰ λι σης Αρ γού Πε τρε λαί ου ό λης της χώ ρας K65R10
των ερ γα ζο µέ νων σε ε πι χει ρή σεις Έ ρευ νας - Ε ξό ρυ ξης, Με λε τών και Δ ιΰ λι σης Αρ γού Πε τρε λαί ου ό λης της χώ ρας K65R10 2 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΕΡ ΓΑΖO ΜΕ ΝΩΩΝ ΣΕ
Διαβάστε περισσότεραΗ Ο ΜΑ ΔΙ ΚΗ. της ζω ής
Η Ο ΜΑ ΔΙ ΚΗ ΨΥ ΧΗ η αν θο δέ σµη της ζω ής ΚΕΙΜΕΝΟ: Υ πτγος ε.α. Ά ρης Δια μα ντό που λος, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας-Ψυχολόγος ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Στρατιωτική Επιθεώρηση ΕΙ ΣΑ ΓΩ ΓΙ ΚΕΣ ΕΝ ΝΟΙΕΣ Ό πως υ πάρ χει
Διαβάστε περισσότεραH ΕΝ ΝΟΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗ ΣΚΕΙΑΣ ΚΑ ΤΑ ΤΟΥΣ ΑΡ ΧΑΙΟΥΣ ΕΛ ΛΗ ΝΕΣ
H ΕΝ ΝΟΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗ ΣΚΕΙΑΣ ΚΑ ΤΑ ΤΟΥΣ ΑΡ ΧΑΙΟΥΣ ΕΛ ΛΗ ΝΕΣ Ο Ό μη ρος και ο Η σί ο δος έ χουν δη μιουρ γή σει κα τά τον Η ρό δο το 1, τους ελ λη νι κούς θε ούς. Ο Ό μη ρος στη θε ο γο νί α του έ χει ιε ραρ
Διαβάστε περισσότεραΚυ ρι ον ευ λο γη τος ει Κυ ρι ε ευ. λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον και πα αν. τα τα εν τος µου το ο νο µα το α γι ον αυ
ΤΥΙΚΑ & ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΙ Ἦχος Νη Μ Α Ν µην Ευ λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον ευ λο γη τος ει Κυ ρι ε ευ λο γει η ψυ χη µου τον Κυ ρι ον και πα αν τα τα εν τος µου το ο νο µα το α γι ον αυ του Ευ λο γει η ψυ
Διαβάστε περισσότεραΜάνατζμεντ και Μάνατζερς
Κ Ε ΦΑ ΛΑΙΟ 1 Μάνατζμεντ και Μάνατζερς Κά θε μέ ρα ε πι σκε πτό μα στε διά φο ρους ορ γα νισμούς με γά λους ή μι κρούς και ερ χό μα στε σε επα φή με τους υ παλ λή λους και τους μά να τζερ ς. Α νά λο γα
Διαβάστε περισσότεραΠρώϊος Μιλτιάδης. Αθαναηλίδης Γιάννης. Ηθική στα Σπορ. Θεωρία και οδηγίες για ηθική συμπεριφορά
Πρώϊος Μιλτιάδης Αθαναηλίδης Γιάννης Ηθική στα Σπορ Θεωρία και οδηγίες για ηθική συμπεριφορά ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2004 1 ΗΘΙΚΗ ΣΤΑ ΣΠΟΡ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΗΘΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ : Εκδόσεις Χριστοδουλίδη Α. & Π.
Διαβάστε περισσότερατων Καθηγητών Φροντιστηρίων Ξένων γλωσσών όλης της χώρας O18R11
των Καθηγητών Φροντιστηρίων Ξένων γλωσσών όλης της χώρας O18R11 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΚΑ ΘΗ ΓΗ ΤΩΩΝ ΦΡO ΝΤΙ ΣΤΗ ΡΙ ΩΩΝ ΞΕ ΝΩΩΝ ΓΛΩΩΣ ΣΩΩΝ O ΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΩ ΡΑΣ Α.
Διαβάστε περισσότεραΤην ε ται ρεί α BodyTalk
Εισαγωγή Εί ναι σή με ρα πια κοι νή πα ρα δο χή ό τι ο αθλη τι σμός με την ευ ρύ τε ρη έν νοια (συ μπε ρι λαμ βα νο μέ νης της α να ψυ χής και του α θλη τι κού του ρισμού) α πο τε λεί μια με γά λη και
Διαβάστε περισσότεραΚε φά λαιο. Έννοιες, Ο ρι σμοί και Βα σι κές Προ ϋ πο θέ σεις. Αναπηρία και ειδική φυσική αγωγή
Κε φά λαιο 1 Έννοιες, Ο ρι σμοί και Βα σι κές Προ ϋ πο θέ σεις Αναπηρία και ειδική φυσική αγωγή Η έν νοια της α ναπη ρί ας εί ναι πολυ διά στα τη και α ντι κα το πτρί ζει την αλ λη λε πί δρα ση του ε κά
Διαβάστε περισσότεραΘ Ρ Η Σ Κ Ε Ι Α- Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ & Α Ξ Ι Ε Σ
Θ Ρ Η Σ Κ Ε Ι Α- Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Μ Ο Σ & Α Ξ Ι Ε Σ Στον πο λι τι σμό των μη χα νών έ χει δι α φα νεί ο ρι στι κά ό τι δεν προβλέ πε ται θέ ση γι α τη λει τουρ γί α της ψυ χής. Τους δύ ο τε λευ ταίους αι
Διαβάστε περισσότεραΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΡΦΙΑΤΗΣ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ θεωριes και μεθοδοι
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΡΦΙΑΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ θεωριes και μεθοδοι ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2003 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ θεωριες και μεθοδοι ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΡΦΙΑΤΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΒΑΜΒΑΚΙ - ΚΛΩΣΤΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΒΑΜΒΑΚΙ Ε ΞΑ ΠΛΩ ΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΟ ΝΟ ΜΙ ΚΗ ΣΗ ΜΑ ΣΙΑ Γε νι κά
Περιεχόμενα ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΒΑΜΒΑΚΙ - ΚΛΩΣΤΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΒΑΜΒΑΚΙ... 19 1. Ε ΞΑ ΠΛΩ ΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΟ ΝΟ ΜΙ ΚΗ ΣΗ ΜΑ ΣΙΑ... 19 1.1. Γε νι κά... 19 1.2. Η καλ λιέρ γεια του βαμ βα κιού στην Ελ λά
Διαβάστε περισσότεραΑρ χές Ηγε σί ας κα τά Πλά τω να
. Αρ χές Ηγε σί ας κα τά Πλά τω να ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπτγος ε.α. Ά ρης Δια μα ντό που λος, Ψυχο λό γος, Δι δά κτω ρ Φι λο σο φί ας χή, στο σώ μα και στο πνεύ μα, 84 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
Διαβάστε περισσότεραH Η ΜΙΟΥΡ ΓΙ Α ΜΙΑΣ Ε ΝΩ ΜΈ ΝΗΣ ΕΥ ΡΩ ΠΗΣ ΚΑ ΤΑ ΤΗΝ ΠΕ ΡΙ Ο Ο ΣΤΗ ΒΑ ΣΗ ΤΟΥ Ο ΜΟ ΣΠΟΝ ΙΑ ΚΟΥ ΠΡΟ ΤΥ ΠΟΥ
H Η ΜΙΟΥΡ ΓΙ Α ΜΙΑΣ Ε ΝΩ ΜΈ ΝΗΣ ΕΥ ΡΩ ΠΗΣ ΚΑ ΤΑ ΤΗΝ ΠΕ ΡΙ Ο Ο 1945-1954 ΣΤΗ ΒΑ ΣΗ ΤΟΥ Ο ΜΟ ΣΠΟΝ ΙΑ ΚΟΥ ΠΡΟ ΤΥ ΠΟΥ Για Ποιους Λό γους εν Τελε σφό ρη σε; ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Αν θστης (ΠΖ) Γεώργιος Δη μη
Διαβάστε περισσότεραΛο γι στών & Βοη θών Λο γι στών βι ο µη χα νι κών και λοι πών ε πι χει ρή σε ων όλης της χώρας O23R09
Λο γι στών & Βοη θών Λο γι στών βι ο µη χα νι κών και λοι πών ε πι χει ρή σε ων όλης της χώρας O23R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΛO ΓΙ ΣΤΩΩΝ ΚΑΙ ΒOΗ ΘΩΩΝ ΛO ΓΙ ΣΤΩΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΗ ΤΑ ΚΤΙ ΚΗ ΤΕ ΧΝΗ ΤΩΝ ΑΡ ΧΑΙΩΝ ΕΛ ΛΗ ΝΩΝ
Η ΤΑ ΚΤΙ ΚΗ ΤΕ ΧΝΗ ΤΩΝ ΑΡ ΧΑΙΩΝ ΕΛ ΛΗ ΝΩΝ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ευ γέ νιος Αρ. Για ρέ νης, Α ντει σαγ γε λέ ας Στρα το δι κεί ου Ιω αν νί νων, Δι δά κτο ρας στο Πά ντειο Πα νε πι στή μιο Α πό την κλα σι κή φά λαγ γα
Διαβάστε περισσότερατων Oι κο δό µων συ νερ γεί ων O32R09
των Oι κο δό µων µο νί µων συ νερ γεί ων O32R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ OΙ ΚO Δ O ΜΩΩΝ ΜO ΝΙ ΜΩΩΝ ΣY ΝΕΡ ΓΕΙ ΩΩΝ ΒΙ O ΜΗ ΧΑ ΝΙ ΩΩΝ - ΒΙ O ΤΕ ΧΝΙ ΩΩΝ O ΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΩ ΡΑΣ Α. ΓΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΘρησκεία καί Ἐκκλησία στήν κοινωνία
Ὁ θεῖ ος ἔ ρως Ἀ να λύ ο ντας τό θέ μα γιά τόν θεῖ ο ἔ ρω τα βρι σκό μα στε στήν καρ διά τῆς πνευ μα τι κῆς ζω ῆς, ἀ φοῦ ὁ θεῖ ος ἔ ρως συν δέ ε ται στε νά μέ τήν θε ω ρί α τοῦ Θε οῦ, δη λα δή μέ τήν ὅ
Διαβάστε περισσότεραΗ ΤΡΥ ΠΑ ΤΟΥ Ο ΖΟ ΝΤΟΣ
Η ΤΡΥ ΠΑ ΤΟΥ Ο ΖΟ ΝΤΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟ: Α θα νά σιος Πα παν δρέ ου, Φαρ μα κο ποιός-το ξι κο λό γος- Ε πι στη μο νι κός συ νερ γά της του Ο φθαλ μο λο γι κού Ιν στι τού του Α θη νών Χρό νια τώ ρα, το κλα σι κό
Διαβάστε περισσότερατων Ξε να γών Ρόδου Ot04R14
των Ξε να γών Ρόδου Ot04R14 να γούς που εργάζονται στη Ρόδο, οι οποίοι πα ρέ χουν τις υπηρεσίες τους στους εργοδότες τους τουριστικούς πράκτορες πραγµατικά µε σχέση εξηρτηµένης εργασίας Δ. ΚΑ ΘO ΡΙ ΣΜOΣ
Διαβάστε περισσότερα1 ο Κεφά λαιο. Πώς λειτουργεί η σπονδυλική στήλη;...29
ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ Οδηγός χρησιμοποίησης του βιβλίου και των τριών ψηφιακών δίσκων (DVD)...11 Σκο πός του βι βλί ου και των 3 ψηφιακών δί σκων...15 Λί γα λό για α πό το Σχο λι κό Σύμ βου λο Φυ σι κής Α γω γής...17
Διαβάστε περισσότεραΠ Ε Ρ Ι E Χ Ο Μ Ε Ν Α
ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγικό μέρος Πρόλο γος της Ελ λη νι κής Έκ δο σης...11 Κλιμάκωση των Βημάτων για Επιτυχία στο Ποδόσφαιρο...12 Ôï Ü èëç ìá του Ποδοσφαίρου...13 Το Γήπε δο του Πο δο σφαίρου...15 Εξοπλισμός...16
Διαβάστε περισσότεραΑΠΟΛΥΤΙΚΙΑ & ΘΕΟΤΟΚΙΑ ΕΣΠΕΡΑΣ 1-15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ. Παρασκευή 1/08/2014 Ἑσπέρας Ψάλλοµεν τὸ Ἀπολυτίκιο τῆς 2/8/2014. Ἦχος.
ΑΟΛΥΤΙΚΙΑ & ΘΕΟΤΟΚΙΑ ΕΣΕΡΑΣ 1-15 ΑΥΟΥΣΤΟΥ αρασκευή 1/08/2014 Ἑσπέρας Ψάλλοµεν τὸ Ἀπολυτίκιο τῆς 2/8/2014 δ Ταχὺ προκατάλαβε ι α σι λει ον δι α δη µα ε στε φθη ση κο ρυ φη εξ α θλων ων υ πε µει νας υ περ
Διαβάστε περισσότεραΤο Σύ στη μα Συν θη κών των Βερ σαλ λιών και οι συνέ πειές του
Το Σύ στη μα Συν θη κών των Βερ σαλ λιών και οι συνέ πειές του Η Συν θή κη του Νε ϊ γύ και η Σύμ βα ση της Ελ λη νο βουλ γα ρι κής Με τανά στευ σης ΚΕΙΜΕΝΟ: Τχης (ΠΒ) Δη μή τριος Α. Κα τσι κώ στας ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ:
Διαβάστε περισσότερατου προσωπικού Κινηµατογράφων όλης της χώρας K22R11
του προσωπικού Κινηµατογράφων όλης της χώρας K22R11 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤOY ΠΡO ΣΩΩ ΠΙ ΚOY ΚΙ ΝΗ ΜΑ ΤO ΓΡΑ ΦΩΩΝ O ΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΩ ΡΑΣ Α. ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΩ Δ Ι ΚOΠOΙ Η ΣΗ
Διαβάστε περισσότεραΕ ΓΚΛΗ ΜΑ ΤΑ ΚΑΙ ΔΗ Ω ΣΕΙΣ ΚΑΤΟ ΧΙ ΚΗΣ ΠΕ ΡΙΟ ΔΟΥ ΣΤΗ ΔΙΑΡ ΚΕΙΑ ΤΗΣ ΣΤΟ ΝΟ ΜΟ Α ΧΑ Ϊ ΑΣ ΜΕ ΒΑ ΣΗ ΤΟ ΑΡ ΧΕΙΟ ΤΗΣ ΔΙΣ
ΓΚΛΗ ΜΑ ΤΑ ΔΗ Ω ΣΕΙΣ 1941-1944 Ε ΓΚΛΗ ΜΑ ΤΑ ΔΗ Ω ΣΕΙΣ 19 Ε ΓΚΛΗ ΜΑ ΤΑ ΚΑΙ ΔΗ Ω ΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΑΡ ΚΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟ ΧΙ ΚΗΣ ΠΕ ΡΙΟ ΔΟΥ 1941-1944 ΣΤΟ ΝΟ ΜΟ Α ΧΑ Ϊ ΑΣ ΜΕ ΒΑ ΣΗ ΤΟ ΑΡ ΧΕΙΟ ΤΗΣ ΔΙΣ ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟ ΛΟ ΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛ ΛΗ ΝΙ ΚΗΣ ΕΚ ΔΟ ΣΗΣ
ΠΡΟ ΛΟ ΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛ ΛΗ ΝΙ ΚΗΣ ΕΚ ΔΟ ΣΗΣ Η ε πο χή μας χα ρα κτη ρί ζε ται, ή του λά χι στον έ τσι θα έ πρε πε, α πό πλη θώ ρα ε πιλο γών ε λεύ θερου χρό νου. Η δια θε σι μό τη τα πα ράλ λη λα κα τάλ λη λης
Διαβάστε περισσότεραΘΑ ΛΗΣ Ο ΜΙ ΛΗ ΣΙΟΣ. του, εί ναι ση μα ντι κό να ει πω θούν εν συ ντομί α με ρι κά στοι χεί α για το πο λι τι σμι κό πε ριβάλ
ΘΑ ΛΗΣ Ο ΜΙ ΛΗ ΣΙΟΣ ΟΙ ΒΑ ΣΙ ΚΕΣ ΑΡ ΧΕΣ ΤΗΣ ΦΙ ΛΟ ΣΟ ΦΙΑΣ ΤΟΥ, Ο ΡΟ ΛΟΣ ΤΟΥ Α ΡΙ ΣΤΟ- ΤΕ ΛΗ ΣΤΗ ΔΙΑ ΔΟ ΣΗ ΤΩΝ ΘΕ ΣΕ ΩΝ ΤΟΥ ΚΑΙ Η Υ ΠΟ ΔΟ ΧΗ ΤΩΝ ΦΙ- ΛΟ ΣΟ ΦΙ ΚΩΝ ΤΟΥ ΘΕ ΣΕ- ΩΝ ΣΤΗΝ Ε ΠΟ ΧΗ ΤΟΥ ΚΙΚΕ ΡΩ ΝΑ
Διαβάστε περισσότεραΕΙ ΣΑ ΓΩ ΓΗ ΣΤΙΣ Ε ΠΙ ΧΕΙ ΡΗ ΣΕΙΣ
ΕΙ ΣΑ ΓΩ ΓΗ ΣΤΙΣ Ε ΠΙ ΧΕΙ ΡΗ ΣΕΙΣ CIMIC CIMIC CIMIC ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπλγος (ΜΧ) Ευ ρι πί δης Κ. Χα νιάς ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Στρατιωτική Επιθεώρηση CIMIC εί ναι τα αρ χι κά των λέ ξε ων Civil Military Co-operation
Διαβάστε περισσότεραΜΕ ΣΩΝ ΜΑ ΖΙ ΚΗΣ Ε ΝΗ ΜΕ ΡΩ ΣΗΣ (Μ.Μ.Ε.) ΣΤΗΝ ΟΥ ΣΙΟ Ε ΞΑΡ ΤΗ ΣΗ ΤΩΝ Α ΝΗ ΛΙ ΚΩΝ όπως προ κύ πτει α πό τις έ ρευ νες
Ο ΡΟ ΛΟΣ ΤΩΝ ΜΕ ΣΩΝ ΜΑ ΖΙ ΚΗΣ Ε ΝΗ ΜΕ ΡΩ ΣΗΣ (Μ.Μ.Ε.) ΣΤΗΝ ΟΥ ΣΙΟ Ε ΞΑΡ ΤΗ ΣΗ ΤΩΝ Α ΝΗ ΛΙ ΚΩΝ όπως προ κύ πτει α πό τις έ ρευ νες ΚΕΙΜΕΝΟ: Α να στά σιος Γ. Ρούσ σης Κοι νω νιο λό γος - Ε γκλη μα το λό
Διαβάστε περισσότερατων εργαζοµένων στα εργοστάσια και εργαστήρια Κοπής και Επεξεργασίας Μαρµάρων όλης της χώρας
των εργαζοµένων στα εργοστάσια και εργαστήρια Κοπής και Επεξεργασίας Μαρµάρων όλης της χώρας K63R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) TΩΩN EPΓAZOMENΩΩN ΣTA ΕΡ ΓO ΣΤΑ ΣΙΑ ΚΑΙ ΕΡ ΓΑ ΣΤΗ ΡΙΑ ΚO
Διαβάστε περισσότεραΣτις α ντιπα λό τη τες με τα ξύ των
Υ ΠΟ ΣΤΗ ΡΙ ΞΗ ΤΩΝ ΨΕ ΓΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΣΥΓ ΧΡΟ ΝΟ Ε ΠΙ ΧΕΙ ΡΗ ΣΙΑ ΚΟ ΠΕ ΡΙ ΒΑΛ ΛΟΝ ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Αν χης (ΠΖ) Ιω άν νης Ιω άν νου Στις α ντιπα λό τη τες με τα ξύ των αν θρώπων,
Διαβάστε περισσότεραΠΥ ΡΟ ΒΟ ΛΙΚΟΥ Τ Ο Υ Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ο Υ Μ Η Ε Ν Ε Ρ Γ Α Π Υ Ρ Ο Β Ο Λ Α H Ι Δ Ρ Υ Σ Η Τ Ο Υ Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ο Υ Π Υ - Ρ Ο Β Ο Λ Ι Κ Ο Υ
Μ Η Ε Ν Ε Ρ Γ Α Π Υ Ρ Ο Β Ο Λ Α Τ Ο Υ Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ο Υ ΠΥ ΡΟ ΒΟ ΛΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Ταξχος ε.α. Κων στα ντί νος Τέ φας H Ι Δ Ρ Υ Σ Η Τ Ο Υ Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ο Υ Π Υ - Ρ Ο Β Ο Λ Ι Κ Ο Υ Α πό τους πρώ
Διαβάστε περισσότεραΑ λιευ τι κή πο λι τι κή
Α λιευ τι κή πο λι τι κή της Ε.Ε. και σύ να ψη α λιευ τι κών συμ φω νιών α πό το 1983 έ ως σή με ρα ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλωτάρχης (ΛΣ) Τρύ φω νας Χαρ. Κο ρο ντζής, Υποψήφιος Διδάκτωρ τμ. Δημόσιας Διοίκησης Παντείου
Διαβάστε περισσότερα24 Πλημμυρισμένα. 41 Γίνε
Anderson s Ltd Εφαρμογές Υψηλής Τεχνολογίας - Εκδόσεις : Γ Σεπτεμβρίου 103 Αθήνα 10434 Τ: 210-88 21 109 F: 210-88 21 718 W: www.odp.gr E: web@odp.gr 42 Γρήγορο Εγχειρίδιο για τον Διαχειριστή 24 Πλημμυρισμένα
Διαβάστε περισσότεραΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1883 ΤΕΥΧΟΣ 2/2011 (ΜΑΡ.-ΑΠΡ.) ΕΤΗΣΙΑ ΣYΝΔΡΟΜΗ
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1883 ΤΕΥΧΟΣ 2/2011 (ΜΑΡ.-ΑΠΡ.) ΕΤΗΣΙΑ ΣYΝΔΡΟΜΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ Αξιωματικοί Στρατού Ξηράς ε.α. 2,94 Ιδιώτες, Σύλλογοι κ.λπ. 5,87 ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
Διαβάστε περισσότερατων Δ εν δρο αν θοκηπουρών Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων O08R12
των Δ εν δρο αν θοκηπουρών Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων O08R12 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ Δ ΕΝΔ ΡΟΑΝΘΟΚΗΠΟΥΡΩΩΝ ΞΕ ΝO Δ O ΧΕΙ Α ΚΩΩΝ Ε ΠΙ ΧΕΙ ΡΗ ΣΕ ΩΩΝ O ΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΩ
Διαβάστε περισσότεραΟ ΠΛΑ ΤΩ ΝΙ ΚΟΣ Η ΓΕ ΤΗΣ
ΦΙ ΛΟ ΣΟ ΦΙΑ Η ΓΕ ΣΙΑΣ Ο ΠΛΑ ΤΩ ΝΙ ΚΟΣ Η ΓΕ ΤΗΣ KΕΙΜΕΝΟ: Υ π τγος ε.α. Άρης Δια μα ντό που λος, Ψυ χο λό γος, Δι δά κτο ρας Φι λο σο φί ας Πα νε πι στη μί ου Αθη νών ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Στρατιωτική Επιθεώρηση
Διαβάστε περισσότερατων εργαζοµένων στα Συµβολαιογραφεία όλης της χώρας K67R09
των εργαζοµένων στα Συµβολαιογραφεία όλης της χώρας K67R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΕΡ ΓΑΖO ΜΕ ΝΩΩΝ ΣΤΑ ΣYΜ ΒO ΛΑΙ O ΓΡΑ ΦΕΙ Α O ΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΩ ΡΑΣ Α. ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΩ
Διαβάστε περισσότεραΕπί του πιεστηρίου. Τη στιγμή που η ύλη του 2ου τεύχους έκλεινε και το ΜΟΛΟΤ όδευε προς το τυπογραφείο, συνέβησαν δύο μείζονος σημασίας γεγονότα.
τεύχος 02-Χειμώνας 2015 Επί του πιεστηρίου Τη στιγμή που η ύλη του 2ου τεύχους έκλεινε και το ΜΟΛΟΤ όδευε προς το τυπογραφείο, συνέβησαν δύο μείζονος σημασίας γεγονότα. Το πρώτο ήταν η πολύνεκρη συντονισμένη
Διαβάστε περισσότεραJoseph A. Luxbacher. Μετάφραση - Επιμέλεια: Πέτρος Νάτσης, Αστέριος Πατσιαούρας. ΠοΔΟΣΦΑΙΡΟ. Βήματα για την επιτυχία
Joseph A. Luxbacher Μετάφραση - Επιμέλεια: Πέτρος Νάτσης, Αστέριος Πατσιαούρας ΠοΔΟΣΦΑΙΡΟ Βήματα για την επιτυχία ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2008 ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ. Βήματα για την επιτυχία. Joseph A. Luxbacher Μετάφραση - Επιμέλεια:
Διαβάστε περισσότεραΗ ΠΑΙ ΔΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕ ΓΑ ΛΟΥ Α ΛΕ ΞΑΝ ΔΡΟΥ
Η ΠΑΙ ΔΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕ ΓΑ ΛΟΥ Α ΛΕ ΞΑΝ ΔΡΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ: Υ πτγος ε.α. Γε ώρ γιος Βα σι λεί ου Ο Μέ γας Α λέ ξαν δρος, ο τέ λειος αυ τός εκ πρό σω πος του με γα λείου του ελ λη νι κού κό σμου, εί ναι α σφα λώς μί
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΕΒ ΟΜΑ ΟΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ἐν τῷ Ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης. Ἦχος
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΕΒ ΟΜΑ ΟΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ἐν τῷ Ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης Ἦχος Γα Ἰωάννου Πρωτοψάλτου υ ρι ι ε ε κε ε κρα ξα προ ος σε ε ε ει σα κου ου σο ο ο ο ον μου ου ει σα κου σο ον μου Κυ ρι ε ε Κυ ρι ε ε κε
Διαβάστε περισσότεραΚάτω τα χέρια από τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και τα ασφαλιστικά δικαιώματα.
Ôo ΚΩ Ι ΚΟΣ: 6115 ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ Σ.Ε.Φ.Κ. Λόντου 6, 10681 Αθήνα, τηλ. 210 3820537, 6977-652768, 6938-204777, 6974-439203 e - m a i l : s e f k @ s e
Διαβάστε περισσότεραΚωνσταντίνος Θ. Κώτσης* & Φίλιππος Β. Ευαγγέλου**
ÅðéóôçìïíéêÞ Åðåôçñßäá Ðáéäáãùãéêïý ÔìÞìáôïò Ä.Å. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 20 (2007), 57-90 Κωνσταντίνος Θ. Κώτσης* & Φίλιππος Β. Ευαγγέλου** Εικονικό ή πραγματικό πείραμα στη διδασκαλία της Φυσικής για
Διαβάστε περισσότεραἘν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης
Ἐν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης Ἦχος Νη υ υ υ υ ρι ι ι ι ε ε κε κρα α ξα προ ος σε ε ε ει σα κου ου ου σο ο ον μου ου ει σα κου σον μου Κυ υ υ υ ρι ι ι ι ε Κυ ρι ι ε ε κε κρα α ξα α προ ο ος σε ε ε ει
Διαβάστε περισσότεραΟι τα α α α α α α α Κ. ε ε ε ε ε ε ε ε ε Χε ε ε. ε ε ε ε ε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι. ιµ µυ στι κω ω ω ω ω ως ει κο ο
ΧΕΡΟΥΒΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΟΙΝΩΝΙΟ Λ. Β Χερουβικόν σε ἦχο πλ. β. Ἐπιλογές Ἦχος Μ Α µη η η η ην Οι τ Χε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε ε Χε ε ε ε ε ε ε ε ε ρου ου βι ι ι ι ι ι ι ιµ µυ στι κω ω ω ω ω ως ει κο ο
Διαβάστε περισσότερατων Κα θη γη τών Φρο ντι στη ρί ων Μέ σης Εκ παί δευ σης Ν. Ατ τι κής Ot01R12
των Κα θη γη τών Φρο ντι στη ρί ων Μέ σης Εκ παί δευ σης Ν. Ατ τι κής Ot01R12 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΚΑ ΘΗ ΓΗ ΤΩΩΝ ΦΡO ΝΤΙ ΣΤΗ ΡΙ ΩΩΝ ΜΕ ΣΗΣ ΕΚ ΠΑΙ Δ ΕY ΣΗΣ Ν.
Διαβάστε περισσότεραJUS IN BELLO: Η Ε ΞΕ ΛΙ ΞΗ, ΤΟ ΠΕ ΡΙΕ ΧΟ ΜΕ ΝΟ & Η Ε ΦΑΡ ΜΟ ΓΗ ΤΟΥ ΙΕ ΘΝΟΥΣ ΑΝ ΘΡΩ ΠΙ ΣΤΙ ΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ
JUS IN BELLO: Η Ε ΞΕ ΛΙ ΞΗ, ΤΟ ΠΕ ΡΙΕ ΧΟ ΜΕ ΝΟ & Η Ε ΦΑΡ ΜΟ ΓΗ ΤΟΥ ΙΕ ΘΝΟΥΣ ΑΝ ΘΡΩ ΠΙ ΣΤΙ ΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ 58 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010 ΚΕΙΜΕΝΟ: Τα ξιάρ χης Φι σκα τώ ρης, Διε θνο λό
Διαβάστε περισσότεραΝικολέττα Ισπυρλίδου* & Δημήτρης Χασάπης**
ÅðéóôçìïíéêÞ Åðåôçñßäá Ðáéäáãùãéêïý ÔìÞìáôïò Ä.Å. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 20 (2007), 23-39 Νικολέττα Ισπυρλίδου* & Δημήτρης Χασάπης** Η συγκρότηση μιας ευκλείδειας έννοιας της ευθείας γραμμής με τη διαμεσολάβηση
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΝΩ ΣΗΣ: Τον τε λευ ταί ο και ρό έ να νέ ο θέ μα
Μό δα ή α νά γκη; ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΓΝΩ ΣΗΣ: Τον τε λευ ταί ο και ρό έ να νέ ο θέ μα συ ζη τιέ ται στους κύ κλους των διευθυ ντι κών στε λε χών των διά φο ρων ορ γανι σμών και ε πι χει ρή σε ων. Το θέ μα αυ τό
Διαβάστε περισσότεραΙ διω τι κο ποί η ση του πο λέμου
Ι διω τι κο ποί η ση του πο λέμου μία νέ α πραγ μα τι κό τη τα ΚΕΙΜΕΝΟ: Λγος (ΠΖ) Ιω άν νης Χρή στου ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Στρατιωτική Επιθεώρηση Ει σα γω γή Η δο λο φο νί α των τεσ σά ρων Α μερικα νών πο λι
Διαβάστε περισσότεραΗ Ι ΣΤΟ ΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛ. Υ.Κ.
Η Ι ΣΤΟ ΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛ. Υ.Κ. ΚΕΙΜΕΝΟ: ΕΛ.ΔΥ.Κ. Το Φε βρουά ριο του 1959, υ πε γρά φη σαν στο Λον δί νο και Ζυ ρί χη οι συμ φω νί ες, με τα ξύ Η νω μέ νου Βα σι λεί ου - Ελλά δας - Τουρ κί ας - Ελ λη νο κυ
Διαβάστε περισσότεραáåé þñïò ÔÏÌÏÓ 2 VOLUME 2 ÔÅÕ ÏÓ 1 ISSUE 1
áåé þñïò ÊÅÉ ÌÅÍÁ Ð ÏËÅÏÄÏÌÉ ÁÓ, Ù ÑÏÔ ÁÎÉÁÓ ÊÁÉ ÁÍÁÐÔÕ ÎÇÓ ÔÏÌÏÓ 2 VOLUME 2 ÔÅÕ ÏÓ 1 ISSUE 1 ÌÁ ÏÓ 2003 MAY 2003 ΣΥΝΤΑΚΤΙΚH ΕΠΙΤΡΟΠH - Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας ΚΟΚΚΩΣΗΣ ΧΑΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΗΜΗΤΡΗΣ ΓΟΥΣΙΟΣ ΗΜΗΤΡΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΚΛΙ ΜΑ ΚΩ ΣΗ ΤΩΝ ΒΗ ΜΑ ΤΩΝ ΓΙΑ Ε ΠΙ ΤΥ ΧΙΑ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
ΚΛΙ ΜΑ ΚΩ ΣΗ ΤΩΝ ΒΗ ΜΑ ΤΩΝ ΓΙΑ Ε ΠΙ ΤΥ ΧΙΑ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ 12 Το γε γο νός ό τι δια βά ζεις αυ τό το βι βλί ο ση μαί νει ό τι έ χεις μολυν θεί α πό έ να μι κρόβιο το μι κρό βιο του πο δο σφαί ρου και σίγου
Διαβάστε περισσότεραΣτρα τιω τι κή. Ορ χή στρα Πνευ στών. (Μπά ντα)
Στρα τιω τι κή Ορ χή στρα Πνευ στών (Μπά ντα) KΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Λγός (ΜΣ) Κων στα ντί νος Κε ρε ζί δης Πώς γεν νή θη κε η μπά ντα Τον χει ρι σμό των πνευ στών ορ γά νων τον συ να ντού με στην ι στο
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΚΟΣ ΑΛΕΞΑΝΡΟΣ ΥΠΛΓΟΣ (ΠΖ)
ΥΠΛΓΟΣ (ΠΖ) ΔΙΑΚΟΣ ΑΛΕΞΑΝΡΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΛΕΙV Πα να γιώ της Πα σπά της Mα θη τής Γυ μνα σί ου α ντι δρού σε στις ι τα λι κές διατα γές και α πα γο ρεύ σεις. Σε μια ε πέ τειο της 25 ης Μαρ τί ου
Διαβάστε περισσότεραΔημήτρης Νανόπουλος INSPIRING WOMEN. Ο φυσικός επιστήμονας των μεγάλων ανακαλύψεων και η κληρονομική δημοκρατία... IPHONE TOY STEVE DOUBLE
BIMONTHLY FROM under exclusive licence to INSPIRING WOMEN ; IPHONE TOY STEVE DOUBLE 3 // 5,00 Ο φυσικός επιστήμονας των μεγάλων ανακαλύψεων... Δημήτρης Νανόπουλος...και η κληρονομική δημοκρατία... 21 6
Διαβάστε περισσότεραΗ ΛΕ ΚΤΡΟ ΝΙ ΚΟ Ε ΠΙΧΕΙ ΡΕΙΝ
Η ΛΕ ΚΤΡΟ ΝΙ ΚΟ Ε ΠΙΧΕΙ ΡΕΙΝ KEΙΜΕΝΟ: Λγος (ΠΒ) Νι κό λα ος Ι. Πέ ντσας (MS.c, MBA), Λγος (ΠΖ) Δη μή τριος Λ. Πισ σα νί δης (MBA) ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Στρατιωτική Επιθεώρηση Eισαγωγή Κα τά τη διάρ κεια της τε
Διαβάστε περισσότεραΧει ρι στών Μη χα νη µά των Λα το µεί ων Μαρµάρου, Πέτρας & Χώ µα τος ό λης της χώρας O53R10& O54R10
Χει ρι στών Μη χα νη µά των Λα το µεί ων Μαρµάρου, Πέτρας & Χώ µα τος ό λης της χώρας O53R10& O54R10 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ ΧΕΙ ΡΙ ΣΤΩΩΝ ΕΚ ΣΚΑ ΠΤΙ ΚΩΩΝ, Α ΝY
Διαβάστε περισσότεραΤρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος
Τρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος Πρ. Κορομηλά 51, Τ.Κ. 546 22, Θεσσαλονίκη Κωδικός 6120 Ιανουάριος-Φεβρουάριος- Μάρτιος 2010 Τεύχος 36 Τιμή: 0,01 ISSN 1109-7450 Editorial Άδηλο το μέλλον
Διαβάστε περισσότερατων η λε κτρο νι κών πτυ χιού χων α νω τέ ρων σχολών O11R09
των η λε κτρο νι κών πτυ χιού χων α νω τέ ρων σχολών O11R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α ) Η ΛΕ ΚΤΡO ΝΙ ΚΩΩΝ ΠΤYΧΙ OY ΧΩΩΝ Α ΝΩΩ ΤΕ ΡΩΩΝ ΣΧO ΛΩΩΝ Α. ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΩ Δ Ι ΚOΠOΙ
Διαβάστε περισσότερα13 ο Διεθνές Συνέδριο Φυσικής Αγωγής. Τρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος
Τρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος Πρ. Κορομηλά 51, Τ.Κ. 546 22, Θεσσαλονίκη Κωδικός 6120 Οκτώβριος-Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2009 Τεύχος 35 Τιμή: 0,01 ISSN 1109-7450 13 ο Διεθνές Συνέδριο
Διαβάστε περισσότεραΑ θη ναι ος πο λι τι κος και στρα τη γος του πρω του μι σου του 5ου αιωνα π.χ.
ΚΙ ΜΩΝ Α θη ναι ος πο λι τι κος και στρα τη γος του πρω του μι σου του 5ου αιωνα π.χ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Χρή στος Α να γνώ στου, Απόφοιτος Φιλοσοφικής Σχολής, τμήμα Φιλολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημείου Θράκης
Διαβάστε περισσότεραΧη μι κός Πό λε μος. Μία ι στο ρι κή α να δρο μή στο πό τε, που και πως άρ χι σε για πρώ τη φο ρά η χρή ση χη μι κών ου σιών για πο λε μι κούς σκοπούς
Χη μι κός Πό λε μος Μία ι στο ρι κή α να δρο μή στο πό τε, που και πως άρ χι σε για πρώ τη φο ρά η χρή ση χη μι κών ου σιών για πο λε μι κούς σκοπούς ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σμχος ε.α. Η λί ας Σβάρ νας Τα
Διαβάστε περισσότεραΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1883 ΤΕΥΧΟΣ 2/2011 (ΜΑΡ.-ΑΠΡ.) ΕΤΗΣΙΑ ΣYΝΔΡΟΜΗ
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1883 ΤΕΥΧΟΣ 2/2011 (ΜΑΡ.-ΑΠΡ.) ΕΤΗΣΙΑ ΣYΝΔΡΟΜΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ Αξιωματικοί Στρατού Ξηράς ε.α. 2,94 Ιδιώτες, Σύλλογοι κ.λπ. 5,87 ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΣμαράγδα Παπαδοπούλου*
ÅðéóôçìïíéêÞ Åðåôçñßäá Ðáéäáãùãéêïý ÔìÞìáôïò Ä.Å. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 20 (2007), 133-151 Σμαράγδα Παπαδοπούλου* Ο καλός, ο κακός και ο δάσκαλος. Γλωσσικές θεωρήσεις και διδακτικές μέθοδοι μέσα από
Διαβάστε περισσότερατων υπαλλήλων επιχειρήσεων Ρυµουλκών και Ναυαγοσωστικών πλοίων
των υπαλλήλων επιχειρήσεων Ρυµουλκών και Ναυαγοσωστικών πλοίων K45R09 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (ΣΣΕ & Δ Α) ΤΩΩΝ Y ΠΑΛ ΛΗ ΛΩΩΝ Ε ΠΙ ΧΕΙ ΡΗ ΣΕ ΩΩΝ ΡY ΜOYΛ ΚΩΩΝ ΚΑΙ ΝΑY Α ΓO ΣΩΩ ΣΤΙ
Διαβάστε περισσότεραΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ) Απλό (Επιταγή Γενικής Τράπεζας) 26,57 Συστημένο (Επιταγή Γενικής Τράπεζας) 41,57
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1883 ΤΕΥΧΟΣ 2/2011 (ΜΑΡ.-ΑΠΡ.) ΕΤΗΣΙΑ ΣYΝΔΡΟΜΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ Αξιωματικοί Στρατού Ξηράς ε.α. 2,94 Ιδιώτες, Σύλλογοι κ.λπ. 5,87 ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
Διαβάστε περισσότερατου ερ γα το τε χνι κού προ σω πι κού Πο το ποιΐ ας - O ξο ποιΐας κ.λπ. Ν. Ηρακλείου Kt07R11
του ερ γα το τε χνι κού προ σω πι κού Πο το ποιΐ ας - O ξο ποιΐας κ.λπ. Ν. Ηρακλείου Kt07R11 ΚΩΩ Δ Ι ΚO ΠOΙ Η ΣΗ ΣYΛ ΛO ΓΙ ΚΩΩΝ ΡYΘ ΜΙ ΣΕ ΩΩΝ (Σ.Σ.Ε. & Δ.Α.) ΤΩΩΝ ΕΡΓΑΖOΜΕΝΩΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠOΤOΠOΙΪΑΣ,
Διαβάστε περισσότεραἘν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης
Ἐν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης Ἦχος Νη υ υ υ υ ρι ι ι ι ε ε κε κρα α ξα προ ος σε ε ε ει σα κου ου ου σο ο ον μου ου ει σα κου σον μου Κυ υ υ υ ρι ι ι ι ε Κυ ρι ι ε ε κε κρα α ξα α προ ο ος σε ε ε ει
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος...4 Πεζικό...9 Τεθωρακισμένα...11 Πυροβολικό...12 Μηχανικό...13 Διαβιβάσεις...14 Ειδικές Δυνάμεις...15 Στρατονομία...16
Διαβάστε περισσότεραἘν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης
Ἐν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης Ἦχος Νη υ υ υ υ ρι ι ι ι ε ε κε κρα α ξα προ ος σε ε ε ει σα κου ου ου σο ο ον μου ου ει σα κου σον μου Κυ υ υ υ ρι ι ι ι ε Κυ ρι ι ε ε κε κρα α ξα α προ ο ος σε ε ε ει
Διαβάστε περισσότεραἘν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης
Ἐν τῷ ἑσπερινῷ τῆς Προηγιασμένης Ἦχος Πα υ ρι ε ε κε κρα α ξα προ ο ος σε ε ει σα κου ου ου σο ο ον μου ει σα κου σο ον μου ου Κυ υ υ ρι ι ι ι ε Κυ ρι ε ε κε κρα α ξα προ ος σε ει σα α α κου σο ο ο ον
Διαβάστε περισσότεραΤρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος
Τρίμηνη έκδοση της Ένωσης Γυμναστών Βορείου Ελλάδος Πρ. Κορομηλά 51, Τ.Κ. 546 22, Θεσσαλονίκη Κωδικός 6120 Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος 2010 Τεύχος 37 Τιμή: 0,01 ISSN 1109-7450 Editorial Κατά τη διάρκεια συζήτησης,
Διαβάστε περισσότεραΣΥΓ ΧΡΟ ΝΕΣ ΨΕ & ΔΙΑ ΔΙ ΚΤΥΟ
ΣΥΓ ΧΡΟ ΝΕΣ ΨΕ & ΔΙΑ ΔΙ ΚΤΥΟ Killing the enemy s courage is as vital as killing his troops «Η κάμ ψη του η θι κού του ε χθρού, εί ναι τό σο ζω τι κής ση μα σί ας όσο να σκο τώ νεις τα στρα τεύ μα τά του»
Διαβάστε περισσότεραΜ ε τ έ ω ρ α τό πος συ νά ντη σης θε ού
Μ ε τ έ ω ρ α τό πος συ νά ντη σης θε ού & αν θρώ πων Τα Με τέ ω ρα, το ση μα ντι κό τε ρο μνημεια κό σύ νο λο του Θεσ σα λι κού κά μπου, βρίσκο νται α νά με σα στην ο ρο σει ρά της Πίν δου και στα Α ντι
Διαβάστε περισσότεραΟ Ι Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Ε Ι Σ Σ Τ Ο Κ Ρ Η Τ Ι Κ Ο Ζ Η Τ Η Μ Α Τ Η Ν Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο & Ο Ι Μ Ε Γ Α Λ Ε Σ Δ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ
Ο Ι Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Ε Ι Σ Σ Τ Ο Κ Ρ Η Τ Ι Κ Ο Ζ Η Τ Η Μ Α Τ Η Ν Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο 1 8 9 6-1 9 0 9 & Ο Ι Μ Ε Γ Α Λ Ε Σ Δ Υ Ν Α Μ Ε Ι Σ ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Ιλ χος Βα σί λειος Α να στα σό που λος, Ι στο ρικός Η
Διαβάστε περισσότεραΤΖΩΝ Φ. ΚΕΝ ΝΕ ΝΤΥ, 35 ος Πρό ε δρος Η νω μέ νων Πο λι τειών (Η.Π.Α.)
ΤΖΩΝ Φ. ΚΕΝ ΝΕ ΝΤΥ, 35 ος Πρό ε δρος Η νω μέ νων Πο λι τειών (Η.Π.Α.) Χρο νι κό Α νό δου στην Ε ξου σί α και Δο λο φο νί α του 43 χρό νια πριν ΚΕΙΜΕΝΟ: Υ πτγος ε.α Ιω άν νης Αρ. Μερ τζά νης, τ. Κα θη γη
Διαβάστε περισσότερα