ΔΘΟΚΩΛΑΘΙΖ ΔΠΓΑΡΘΑ ΛΔ ΗΔΛΑ:

Transcript

1 ΑΠΘΡΞΔΚΔΘΞ ΟΑΜΔΟΘΡΖΛΘΞ ΗΔΡΡΑΚΞΜΘΙΖΡ ΡΥΞΚΖ ΜΞΛΘΙΖΡ Ο.Λ.Ρ. ΔΛΟΞΠΘΙΞΣ ΙΑΘ ΞΘΙΞΜΞΛΘΙΞΣ ΔΘΙΑΘΞΣ ΔΘΟΚΩΛΑΘΙΖ ΔΠΓΑΡΘΑ ΛΔ ΗΔΛΑ: ΞΘ ΟΠΞΜΞΛΘΞΣΥΔΡ ΛΔΞΥΔΡ ΑΜΩΜΣΛΖΡ ΔΑΘΠΘΑΡ ΥΑΕΖΜΑΙΖΡ ΑΜΔΠΔΑΡ Α.Λ Λάθημα: Δίκαιξ Δμπξοικώμ Δςαιοιώμ Δπιβλέπχμ καθηγηςήπ: ΔΚΚΖΡ ΜΘΙΞΚΑΞΡ ΗΔΡΡΑΚΞΜΘΙΖ

2 ΟΔΠΘΔΥΞΛΔΜΑ Ρσμςξμξγοατίεπ 5 Α] ΔΘΡΑΓΩΓΘΙΑ 7 1) Ζ έμμξια ςηπ μεςξυήπ 7 2) α είδη ςχμ μεςξυόμ 9 3) Βαρικέπ αουέπ πξσ διέπξσμ ςη μεςξυή Ζ αουή ςηπ ιρϊςηςαπ Ζ αουή ςξσ αδιαίοεςξσ Ζ αουή ςηπ εμρχμάςχρηπ 13 4) Ζ έμμξια ςηπ ποξμξμιξϋυξσ μεςξυήπ 13 5) Θρςξοική μξμξθεςική ενέλινη ςξσ θερμξϋ 14 6) Θρυϋξμ μξμξθεςικϊ καθερςόπ 15 7) Ζ ξικξμξμική λειςξσογία ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ 16 Β] ΑΜΑΚΣΡΖ ΞΣ ΑΠΗΠΞΣ 3 ΟΑΠ.1 Ι.Μ.2190/ ) Ζ καςαρςαςική ποϊβλεφη ποξπ έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ 19 2) Ζ διαδικαρία έκδξρηπ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ 20 3) Ζ διαδικαρία μεςαςοξπήπ κξιμόμ μεςξυόμ ρε ποξμξμιξϋυεπ 21 4) α ποξμϊμια ςξσ άοθοξσ 3 παο.1 Ι.Μ.2190/ Γεμικά για ςα ποξμϊμια ξ ποξμϊμιξ επί ςχμ διαμεμϊμεμχμ μεοιρμάςχμ ξ ποόςξ μέοιρμα ξ ποξρχοιμϊ μέοιρμα ξ ποϊρθεςξ μέοιρμα Δικαίχμα ποξμξμιακήπ απϊδξρηπ ςηπ ξμξμαρςικήπ ανίαπ ςηπ μεςξυήπ απϊ ςξ ποξψϊμ ςηπ εκκαθάοιρηπ 32 Γ] ΑΜΑΚΣΡΖ ΞΣ ΑΠΗΠΞΣ 3 ΟΑΠ.2 Ι.Μ.2190/ ) α ποξμϊμια ςηπ παοαγοάτξσ 2 ςξσ άοθοξσ 3 Ι.Μ.2190/

3 1.1 ξ ποξμϊμιξ ςηπ απϊληφηπ ρςαθεοξϋ μεοίρμαςξπ ξ ποξμϊμιξ ςηπ ρσμμεςξυήπ ρςα κέοδη ςηπ εςαιοίαπ ξ ποξμϊμιξ ςηπ απϊληφηπ ςϊκξσ ξ μέξ ποξμϊμιξ επί κεοδόμ ξοιρμέμξσ κλάδξσ 39 2) Διατξοεςικέπ ρειοέπ έκδξρηπ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ Ξι διατξοεςικέπ ρειοέπ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ Ζ αουή ςηπ ίρηπ μεςαυείοιρηπ επί πλειξμϊςηςαπ καςηγξοιόμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ 42 3) Ξ πεοιξοιρμϊπ ςξσ άοθοξσ 44α Ι.Μ.2190/ ) Ζ εμδεικςική απαοίθμηρη ςχμ ποξμξμίχμ 44 5) Ζ ρυέρη αμάμερα ρςα ποξμϊμια ςηπ παο.1 και ασςά ςηπ παο.2 ςξσ άοθοξσ 3 Ι.Μ.2190/ Δ] Ζ ΑΜΑΚΣΡΖ ΞΣ ΑΠΗΠΞΣ 3 ΟΑΠ.3 Ι.Μ.2190/ ) Ζ έμμξια ςχμ μεςαςοέφιμχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ ρε κξιμέπ 47 2) Ζ διαδικαρία μεςαςοξπήπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ ρε κξιμέπ Ζ καςαρςαςική ποϊβλεφη ξ δικαίχμα ςξσ μεςϊυξσ Οοξβλήμαςα καςά ςη μεςαςοξπή Ξ υοϊμξπ ςηπ μεςαςοξπήπ 51 Δ] ΑΜΑΚΣΡΖ ΞΣ ΑΠΗΠΞΣ 3 ΟΑΠ.4 Ι.Μ.2190/ ) Ζ καςαρςαςική ποϊβλεφη 53 2) ξ πεοιευϊμεμξ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ υχοίπ δικαίχμα φήτξσ μεςξυόμ ξ δικαίχμα ρσμμεςξυήπ ρςη Γεμική Ρσμέλεσρη ςχμ μεςϊυχμ Σπξλξγιρμϊπ ςχμ υχοίπ δικαίχμα φήτξσ μεςξυόμ για ςξμ ρυημαςιρμϊ απαοςίαπ ξ δικαίχμα φήτξσ ρςιπ ειδικέπ ρσμελεϋρειπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςϊυχμ 57 Ρ] ΑΜΑΚΣΡΖ ΞΣ ΑΠΗΠΞΣ 3 ΟΑΠ.5 Ι.Μ.2190/ ) Ζ ιδιαίςεοη γεμική ρσμέλεσρη ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςϊυχμ 58 3

4 1.1 Ξ θερμϊπ ςχμ ειδικόμ γεμικόμ ρσμελεϋρεχμ Ξ λϊγξπ ςηπ μξμξθεςικήπ καθιέοχρηπ ςχμ ειδικόμ γεμικόμ ρσμελεϋρεχμ 59 2) α απαιςξϋμεμα πξρξρςά για ςη λήφη ςηπ ρυεςικήπ απϊταρηπ 60 3) Ζ Διαδικαρία καςάογηρηπ ή πεοιξοιρμξϋ ςχμ ποξμξμίχμ 62 4) Ζ μξμική ρυέρη ςχμ δϋξ απξτάρεχμ 64 5) Ζ ποξρβξλή ςχμ ποξμξμίχμ 66 Ε] ΔΘΔΘΙΞΔΠΑ ΗΔΛΑΑ 68 1) Ξ Μϊμξπ 3723/ ) Ζ μξμική μεςαυείοιρη ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ καςά ςη ρσγυόμεσρη με απξοοϊτηρη εςαιοιόμ 71 Ζ] ΡΣΛΟΔΠΑΡΛΑΑ 73 ΒΘΒΚΘΞΓΠΑΤΘΑ 75 4

5 ΡΣΜΞΛΞΓΠΑΤΘΔΡ Βλ. Α.Δ. Δ.Ο.Δ. Βλέπε Αμόμσμη Δςαιοία Δςαιοία Οεοιξοιρμέμηπ Δσθϋμηπ Μ. Μϊμξπ Ρελ. Δ.Ξ.Ξ.Ρ. Θ.Ι.Δ. Ξ.Δ. Δ.Δ. Δ.Δ.κ.μ. Μ.Δ. Δδ. Οαο. Ο.Μ.Ο. Ό.π. Ο.υ. Ι.Μ. Α.Ι. Δπ. Απϊτ. Δτ. Σπξρημ. ΔμπΜ Α.Μ. Ο.Δ. AktG Ρελίδα Δσοχπαψκϊπ Όμιλξπ Ξικξμξμικξϋ Ρκξπξϋ Θδιχςική Ιεταλαιξσυική Δςαιοία Ξμϊοοσθμη Δςαιοία Δςεοϊοοσθμη Δςαιοία Δςεοϊοοσθμη Δςαιοία καςά μεςξυέπ Μξμξθεςικϊ Διάςαγμα Δδάτιξ Οαοάγοατξπ Οοάνη Μξμξθεςικξϋ Οεοιευξμέμξσ Όπχπ παοαπάμχ Οαοαδείγμαςξπ υάοιμ Ιξιμϊ Μξμξθέςημα Αρςικϊπ Ιόδικαπ Δπϊμεμα Απϊταρη Δτεςείξ Σπξρημείχρη Δμπξοικϊπ Μϊμξπ Αμαθεχοηςικϊπ Μϊμξπ Οοξεδοικϊ Διάςαγμα Aktiengesetz 5

6 ΜΙΡ ΜΟΔΔ ΤεΙ Γ.Δ.ΛΖ. ΡςΔ Μξμικϊ Ρσμβξϋλιξ ςξσ Ιοάςξσπ Μξμικϊ Οοϊρχπξ Δημξρίξσ Δικαίξσ Τϋλλξ Δτημεοίδαπ Ισβέομηρηπ Γεμικϊ Δμπξοικϊ Ληςοόξ Ρσμβξϋλιξ ςηπ Δπικοαςείαπ 6

7 Α] ΔΘΡΑΓΩΓΘΙΑ 1) Ζ ΔΜΜΞΘΑ ΖΡ ΛΔΞΥΖΡ Βαρικϊ θεμέλιξ ςηπ Αμόμσμηπ Δςαιοίαπ απξςελεί ςξ μεςξυικϊ ςηπ κετάλαιξ. Ωπ μεςξυικϊ κετάλαιξ ξοίζεςαι χπ η ατηοημέμη μαθημαςική πξρϊςηςα, πξσ αμαγοάτεςαι ρςξ καςαρςαςικϊ με απϊλσςξ αοιθμϊ, ποξρδιξοίζεςαι ρε υοήμα και ρςξ ξπξίξ αμςιρςξιυεί η καθαοή πεοιξσρία, πξσ ποέπει μα ςεθεί και μα παοαμείμει ρςη διάθερη ςηπ εςαιοίαπ 1, ποξκειμέμξσ μα επιδιόνει ςξμ καςαρςαςικϊ ρκξπϊ ςηπ 2. Δπιπλέξμ, βαρική και θεμελιόδηπ αουή ςξσ δικαίξσ ςηπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ απξςελεί η θέρη ϊςι ςξ μεςξυικϊ κετάλαιξ ποέπει μα παοαμέμει αμεςάβληςξ 3 αμενάοςηςα απϊ ςημ μείχρη ή ςημ αϋνηρη ςηπ λξιπήπ εςαιοικήπ πεοιξσρίαπ. Ιαςόςαςξ ϊοιξ ςξσ πξρξϋ ςξσ χπ άμχ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ ξοίζεςαι πλέξμ 4 απϊ ςξ άοθοξ 8 παο. 2 Μ.2190/1920 ρςα και δεμ επιςοέπεςαι καμία μείχρη κάςχ απϊ ςξ ρσγκεκοιμέμξ πξρϊ 6. Λε βάρη ςα παοαπάμχ, μεςξυέπ απξςελξϋμ ςα ιρϊςιμα μεοίδια, ρςα ξπξία διαιοείςαι ςξ μεςξυικϊ κετάλαιξ με ςέςξιξ ςοϊπξ, όρςε ςξ άθοξιρμα ςηπ ξμξμαρςικήπ ανίαπ ςχμ μεςξυόμ μα είμαι ίρξ με ςξ μεςξυικϊ κετάλαιξ 7. Ρσμεπόπ, η ποόςη λειςξσογία ςηπ μεςξυήπ είμαι μα απξςελεί ςημ ελάυιρςη λξγιρςική ανία, μεςανϋ πεοιρρξςέοχμ, ρςιπ ξπξίεπ ςέμμεςαι ςξ μεςξυικϊ κετάλαιξ. Ζ ανία ασςή ξοίζεςαι απϊ ςξ άοθοξ 14 παο.1 Μ.2190/1920 ποέπει μα ξοίζεςαι απϊ ςξ καςαρςαςικϊ μεςανϋ 30 λεπςά ςξσ εσοό μέυοι 100 εσοό 8. Οαοάλληλα, η μεςξυή σπξδηλόμει ςξ ρϋμξλξ ςχμ δικαιχμάςχμ και ςχμ σπξυοεόρεχμ αμάμερα ρςξ ποϊρχπξ, πξσ ςημ αμαλαμβάμει έμαμςι ςηπ εςαιοίαπ, δηλαδή ςξμ μέςξυξ, απέμαμςι ρςξ μξμικϊ ποϊρχπξ ςηπ εςαιοίαπ 9. Λε άλλη διαςϋπχρη, η μεςξυή σπξδηλόμει ςημ έμμξμη ρυέρη, πξσ δημιξσογείςαι αμάμερα ρςα δϋξ ρσγκεκοιμέμα ποϊρχπα με μϊμη ςημ αμάληφη ςηπ εσθϋμηπ απϊ ςημ πλεσοά 1 Βλ. Β. Αντωνόπουλο, Δίκαιο Εμπορικϊν Εταιριϊν (προςωπικζσ εταιρίεσ Α.Ε. Ε.Π.Ε.) μετά το Ν. 4072/2012, Β ζκδοςθ, ςελ Βλ.. Ψυχομάνθ, Δίκαιο Εμπορικϊν Εταιριϊν, Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Ε.κ.μ., Αφανοφσ, Κοινοπραξίασ, Ε.Ο.Ο.., Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., μετά το Ν.4072/2012, ζκδοςθ 2013, ςελ Αυτι αποτελεί μία διαχρονικι και ςτακερι κζςθ τθσ κεωρίασ αναφορικά με το δίκαιο τθσ ανϊνυμθσ εταιρίασ. Ωςτόςο, πρζπει να αναφερκεί ότι το ΔΕΚ με τισ αποφάςεισ του Centros (C-212/1997) και Inspire Art (C-167/2001) είπε ότι θ ςυγκζντρωςθ ελάχιςτου κεφαλαίου περιορίηει τθν ελευκερία εγκατάςταςθσ των εταιριϊν ςτον ευρωπαϊκό χϊρο. Αυτζσ οι αποφάςεισ ίςωσ υποδθλϊνουν μία ςτο μζλλον αλλαγι τθσ αντιμετϊπιςθσ τθσ κεωρίασ και τθσ νομολογίασ απζναντι ςτθ ςυγκεκριμζνθ κεμελιϊδθ αρχι του δικαίου ανωνφμων εταιριϊν. 4 Κατόπιν και τθσ τελευταίασ μεταβολισ του ςυγκεκριμζνου άρκρου με τθν Π.Ν.Π./ (Άρκρο 6 παρ.3 εδ.α ). 5 Εξαίρεςθ ωσ προσ το φψοσ του μετοχικοφ κεφαλαίου τίκεται από ειδικά νομοκετιματα για ςυγκεκριμζνα είδθ ανωνφμων εταιριϊν, όπωσ για παράδειγμα για τισ τραπεηικζσ ανϊνυμεσ εταιρίεσ από το Ν.2076/1992 και τισ αςφαλιςτικζσ εταιρίεσ από το ν.δ. 400/1970. θμειωτζον, ότι ο Ν.2076/1992 αντικαταςτάκθκε από το Ν.3601/2007, ο οποίοσ με τθ ςειρά του αντικαταςτάκθκε από το Ν.4514/2018. Παράλλθλα, το ν.δ.400/1970 αντικαταςτάκθκε από το Ν.4364/ φμφωνα με το άρκρο 8 παρ.6 Ν.2190/ Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ

8 ςξσ μεςϊυξσ μα καςαβάλει απέμαμςι ρςξ μξμικϊ ποϊρχπξ ςηπ εςαιοίαπ ςξσλάυιρςξμ ςημ ξμξμαρςική ανία ςηπ μεςξυήπ χπ ειρτξοά. έλξπ, η μεςξυή ρσμιρςά και ανιϊγοατξ 10, ρϋμτχμα με ςημ ποϊβλεφη ςξσ άοθοξσ 68 παο.1 μ.δ.1923, ςξ ξπξίξ ξοίζει ϊςι μεςανϋ ςχμ δικαιξγοάτχμ, πξσ μπξοξϋμ μα εκδξθξϋμ ειπ ςξμ κξμιρςή αματέοεςαι και η μεςξυή αμόμσμηπ εςαιοίαπ 11. Ζ ανιξγοατική ιδιϊςηςα ςηπ μεςξυήπ έυει χπ απξςέλερμα ϊςι υχοίπ ςξ έγγοατξ, ρςξ ξπξίξ εμρχμαςόμεςαι η μεςξυή, ξ μέςξυξπ ατεμϊπ δεμ μπξοεί μα αρκήρει ςα απξοοέξμςα απϊ ασςή δικαιόμαςά ςξσ, ατεςέοξσ δεμ δϋμαςαι μα μεςαβιβάρει ςιπ μεςξυέπ ςξσ υχοίπ ςημ ςασςϊυοξμη μεςαβίβαρη και ςξσ εγγοάτξσ 12. Δπίρηπ, η μεςξυή καςαςάρρεςαι ρςα δηλχςικά και ϊυι ρςα ρσρςαςικά 13 ανιϊγοατα, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι ρε ασςή εμρχμαςόμεςαι δικαίχμα, πξσ ποξωπάουει, δηλαδή, πξσ δεμ δημιξσογείςαι ςξ ποόςξμ με ςημ έκδξρη ςξσ ανιξγοάτξσ, αλλά απλόπ δηλόμεςαι με ασςϊ 14. ξ γεγξμϊπ ασςϊ έυει χπ απξςέλερμα ςξ μεςξυικϊ δικαίχμα μα μημ επηοεάζεςαι απϊ ςημ ακσοϊςηςα ςξσ ςίςλξσ. Απϊοοξια ςχμ αμχςέοχ είμαι η οϋθμιρη ςξσ άοθοξσ 8β παο.2 εδ.1 Ι.Μ.2190/1920, ρϋμτχμα με ςξ ξπξίξ η εςαιοία σπξυοεξϋςαι μα εκδόρει και μα παοαδόρει ρςξσπ μεςϊυξσπ ςξσπ μεςξυικξϋπ ςίςλξσπ, εμό η αμςίρςξιυη ανίχρη ςξσ μεςϊυξσ απέμαμςι ρςημ εςαιοία ποξπ έκδξρη και παοάδξρη ρε ασςϊμ ςχμ μεςξυικόμ ςίςλχμ, πξσ έυει αμαλάβει είμαι απαοάγοαπςη 15. Λάλιρςα, η εςαιοία έυει ςη δσμαςϊςηςα δσμάμει ςξσ άοθοξσ 8β παο.3 Ι.Μ.2190/1920 μα εκδόρει και μα παοαδόρει ρςξσπ μεςϊυξσπ ποξρχοιμξϋπ ςίςλξσπ ρςξσπ μεςϊυξσπ μέυοι μα εκδξθξϋμ και μα παοαδξθξϋμ ξι αμςίρςξιυξι ξοιρςικξί. Ρσυμά, πάμςχπ, ρςημ ποάνη γίμεςαι υοήρη ςξσ άοθοξσ 8β παο.4 εδ.α Ι.Μ.2190/1920, ρϋμτχμα με ςξ ξπξίξ η μη ειρηγμέμη αμόμσμη εςαιοία μπξοεί μα μημ εκδίδει έγγοατξσπ μεςξυικξϋπ ςίςλξσ, ετϊρξμ σπάονει ξμϊτχμη απϊταρη ςχμ μεςϊυχμ, πξσ παοίρςαμςαι ή αμςιποξρχπεϋξμςαι ρςη Γεμική Ρσμέλεσρη παοαιςξϋμεμξι επί ςηπ ξσρίαπ απϊ ςξ δικαίχμά ςξσπ απέμαμςι ρςημ εςαιοία για έκδξρη και παοάδξρη ςχμ μεςξυικόμ ςίςλχμ ρε ασςξϋπ 16. Ρε ασςή ςη πεοίπςχρη ςξ καςαρςαςικϊ ποέπει μα ξοίζει ςξμ ςοϊπξ, με ςξμ ξπξίξ ξ μέςξυξπ θα μπξοεί μα απξδεικμϋει ςημ μεςξυική ςξσ ιδιϊςηςα, εμό για ςημ απϊδεινη ασςή μπξοεί μα γίμει υοήρη και ςξσ βιβλίξσ μεςϊυχμ ςηπ εςαιοίαπ ή ξπξιξδήπξςε άλλξ ςσυϊμ έγγοατξ 10 Ειδικότερα ωσ αξιόγραφο ορίηεται το ζγγραφο, το οποίο ενςωματϊνει ιδιωτικό δικαίωμα ςυνδεδεμζνο κατά τζτοιο τρόπο με το ζγγραφο, ϊςτε για τθν άςκθςθ του δικαιϊματοσ να είναι απαραίτθτθ θ κατοχι του εγγράφου (βλ. Α. Κιάντου Παμποφκθ, Δίκαιο των Αξιογράφων, 7 θ ζκδοςθ, ςελ. 3). 11 Βλ. Α. Καλλιαρζκου, προνομιοφχεσ μετοχζσ, ςφγχρονα κζματα εμπορικοφ δικαίου, διευκυντισ ςειράσ: Λ. Κοτςίρθσ, ςελ Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ Ειδικότερα ωσ ςυςτατικό αξιόγραφο είναι αυτό, ςτο οποίο το δικαίωμα, που ενςωματϊνει, γεννάται το πρϊτον με τθν ζκδοςι του, όπωσ για παράδειγμα θ ςυναλλαγματικι και θ επιταγι, υπό τθν ζννοια ότι ναι μεν υπάρχει κάποιο προγενζςτερο δικαίωμα π.χ. μία ςφμβαςθ δανείου, που δίνει τθν αφορμι για τθν ζκδοςθ του αξιογράφου, αλλά με τθν ζκδοςθ του ςυςτατικοφ αξιογράφου γεννάται ζνα νζο, παράλλθλο και ανεξάρτθτο δικαίωμα ςε ςχζςθ με το προχφιςτάμενο. 14 Βλ. Α. Κιάντου Παμποφκθ, ό.π., ςελ Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ

9 καςέυει ξ μέςξυξπ 17. Όρξ ατξοά ρςιπ ειρηγμέμεπ ρςξ Υοημαςιρςήοιξ Αθημόμ εςαιοίεπ, ασςέπ διαθέςξσμ απξωλξπξιημέμεπ μεςξυέπ, υχοίπ ςημ έκδξρη κάπξιξσ εγγοάτξσ 18. 2) Α ΔΘΔΖ ΩΜ ΛΔΞΥΩΜ Ξι ιδοσςέπ ςηπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ έυξσμ μα επιλένξσμ αμάμερα ρε διατξοεςικά είδη μεςξυόμ με γμόμξμα κσοίχπ ςα ρσμτέοξμςα ςξσπ, αλλά και ςιπ αμάγκεπ και ιδιαιςεοϊςηςεπ ςηπ ιδοσϊμεμηπ εςαιοίαπ. Διδικϊςεοα, ρςα άοθοα 3 και 11α Ι.Μ.2190/1920 ποξβλέπεςαι ϊςι ξι ιδοσςέπ ςηπ εςαιοίαπ έυξσμ ςη δσμαςϊςηςα μα επιλένξσμ ατεμϊπ αμάμερα ρε ξμξμαρςικέπ 19 και αμόμσμεπ 20, ατεςέοξσ μεςανϋ δερμεσμέμχμ, κξιμόμ και ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ 21. Όρξ ατξοά ρςημ ποόςη διάκοιρη, ρςξ καςαρςαςικϊ ςηπ εςαιοίαπ μπξοεί μα ξοίζεςαι ϊςι ξι μεςξυέπ ςηπ εςαιοίαπ θα είμαι μϊμξ ξμξμαρςικέπ ή μϊμξ αμόμσμεπ ή και ςχμ δϋξ καςηγξοιόμ 22. Οάμςχπ, ρε πεοίπςχρη πξσ ςξ καςαρςαςικϊ ςηπ εςαιοίαπ δεμ πεοιέυει κάπξια ποϊβλεφη για ξμξμαρςικέπ μεςξυέπ, ςϊςε ρσμάγεςαι ϊςι ςξ ρϋμξλξ ςξσ μεςξυικξϋ ςηπ κεταλαίξσ είμαι διαιοεμέμξ ρε αμόμσμεπ μεςξυέπ. Αματξοικά με ςημ ελεσθεοία χπ ποξπ ςημ επιλξγή έκδξρηπ αμχμϋμχμ μεςξυόμ ςίθεμςαι πεοιξοιρμξί ςϊρξ απϊ ςξμ ίδιξ ςξ Μ.2190/1920, ιδίχπ ρςα άοθοα 11α παο.2 Ι.Μ.2190/1920, ϊπξσ ξοίζεςαι ϊςι για ρσγκεκοιμέμεπ καςηγξοίεπ εςαιοιόμ 23 ξι εκδιδϊμεμεπ απϊ ασςέπ μεςξυέπ θα είμαι μϊμξ ξμξμαρςικέπ, ϊρξ και απϊ ειδικϊςεοα μξμξθεςήμαςα, ϊπχπ ρςξ Μ.1665/1986 για ςιπ εςαιοίεπ leasing και ρςξ Μ.4459/1965 για ςιπ εςαιοίεπ διαυείοιρηπ αρςικόμ ακιμήςχμ 24. Δερμεσμέμεπ είμαι ξι μεςξυέπ, πξσ έυξσμ εκδξθεί χπ ξμξμαρςικέπ και για ςη μεςαβίβαρή ςξσπ ςξ καςαρςαςικϊ απαιςεί ποξηγξϋμεμη ρσγκαςάθερη ςξσ Διξικηςικξϋ Ρσμβξσλίξσ ςηπ εςαιοίαπ ή ςηπ Γεμικήπ ςηπ Ρσμέλεσρηπ ή ποξβλέπει άλλξσ είδξσπ πεοιξοιρςικξϋπ ϊοξσπ π.υ. ςημ σπϊδεινη απϊ ςημ ίδια ςημ εςαιοία ςχμ 17 Όπωσ το άρκρο 8β παρ.4 εδ.2-3 Κ.Ν.2190/1920 ορίηει. 18 Όπωσ ο Ν.2533/1997 ορίηει. θμειωτζον, ότι ο Ν.2533/1997 αντικαταςτάκθκε από το Ν.3606/2007, ο οποίοσ με τθ ςειρά του αντικαταςτάκθκε από το Ν.4514/ τθν ονομαςτικι μετοχι αναγράφεται το όνομα του μετόχου, το οποίο και ςθμειϊνεται και ςτο βιβλίο μετόχων τθσ εταιρίασ, με αποτζλεςμα θ εταιρία να γνωρίηει ανά πάςα ςτιγμι ποια πρόςωπα ζχει ωσ μετόχουσ, αλλά και οι ίδιοι οι μζτοχοι να γνωρίηουν τουσ άλλουσ μετόχουσ, που μετζχουν ςτθν εταιρία. 20 τθν ανϊνυμθ μετοχι δεν γράφεται το όνομα του μετόχου κάποιου προςϊπου ωσ μετόχου. Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςμα να κεωρείται ωσ μζτοχοσ ο εκάςτοτε κφριοσ του εγγράφου τθσ μετοχισ, τουλάχιςτον κατά νόμιμο τεκμιριο ωσ νόμιμοσ κομιςτισ, ςφμφωνα με το άρκρο 1110 ΑΚ. Πζραν τθσ αναςφάλειασ ωσ προσ το ποια πρόςωπα είναι μζτοχοι ςε ςυγκεκριμζνθ χρονικι ςτιγμι, διευκολφνεται πολφ περιςςότερο θ μεταβιβαςτι τθσ ωσ περιουςιακό ςτοιχείο από τον μζτοχο. 21 Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ Και ειδικότερα για τισ τραπεηικζσ, αςφαλιςτικζσ, ςιδθροδρομικζσ και αεροπορικζσ ανϊνυμεσ εταιρίεσ, όπωσ και οι εταιρίεσ, που αςκοφν επιχείρθςθ παραγωγισ φωταερίου, παραγωγισ και διανομισ θλεκτρικοφ ρεφματοσ, υδρεφςεωσ και αποχετεφςεωσ πόλεων, τθλεπικοινωνιϊν, ραδιοφωνίασ και καταςκευισ κάκε είδουσ πολεμικοφ υλικοφ. 24 Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ

10 αγξοαρςόμ ρε πεοίπςχρη, πξσ ξι κάςξυξι ςχμ δερμεσμέμχμ μεςξυόμ επιθσμξϋμ μα πχλήρξσμ ςιπ μεςξυέπ ςξσπ 25. α ειδικϊςεοα ζηςήμαςα και πεοιξοιρμξί ξοίζξμςαι απϊ ςξ καςαρςαςικϊ ςηπ εςαιοίαπ, εμό ρε κάθε πεοίπςχρη ξ ίδιξπ ξ μϊμξπ ρςξ άοθοξ 3 παο.7 Ι.Μ.2190/1920 ποξβλέπει δικλείδα αρταλείαπ, ρϋμτχμα με ςημ ξπξία αμ εςαιοία αμςιςάρρεςαι ρςημ πόληρη ςχμ μεςξυόμ ή παοαλείπει μα απαμςήρει εμςϊπ ςηπ ποξθερμίαπ, πξσ ξοίζεςαι ρςξ καςαρςαςικϊ, εμό ρε κάθε πεοίπςχρη δεμ θα ποέπει ξι πεοιξοιρμξί, ξι ξπξίξι ςίθεμςαι μα καθιρςξϋμ αδϋμαςη ςη μεςαβίβαρη ςχμ ρσγκεκοιμέμχμ μεςξυόμ 26. Ιξιμέπ μεςξυέπ είμαι ξι πάρηπ τϋρηπ μεςξυέπ, ξι ξπξίεπ δεμ παοέυξσμ ρςξσπ μεςϊυξσπ κάπξιξ ιδιαίςεοξ ποξμϊμιξ 27, ξϋςε έυξσμ κάπξιξ πεοιξοιρμϊ χπ ποξπ ςη μεςαβίβαρή ςξσπ, ϊπχπ ιρυϋει για ςιπ δερμεσμέμεπ. έλξπ, μία ιδιαίςεοη καςηγξοία μεςξυόμ είμαι άσλεπ μεςξυέπ, ξι ξπξίεπ εκδίδξμςαι απϊ ειρηγμέμεπ ρςξ Υοημαςιρςήοιξ Ανιόμ εςαιοίεπ και για ςιπ ξπξίεπ δεμ εκδίδεςαι έγγοατξ, αλλά ποαγμαςξπξιξϋμςαι απλέπ εγγοατέπ ρςα αουεία ςξσ ρσρςήμαςξπ άσλχμ ανιόμ 28. 3) ΒΑΡΘΙΔΡ ΑΠΥΔΡ ΟΞΣ ΔΘΔΟΞΣΜ Ζ ΛΔΞΥΖ 3.1 Ζ αουή ςηπ ιρόςηςαπ Ζ αουή ασςή ρςξ πεδίξ ςχμ μεςξυόμ μιαπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ έυει διςςϊ πεοιευϊμεμξ. Ζ ποόςη λειςξσογία ςηπ ρυεςίζεςαι με ςημ αμαλξγικϊςηςα ςχμ μεςξυικόμ δικαιχμάςχμ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι ρςξ πλαίριξ ςηπ ίδιαπ αμχμϋμξσ εςαιοίαπ ίρηπ ξμξμαρςικήπ ανίαπ μεςξυέπ παοέυξσμ ςα ίδια δικαιόμαςα ρςξσπ ιδιξκςήςεπ ςξσπ 29. Διδικϊςεοα ςξ άοθοξ 30 παο.1 Ι.Μ.2190/1920 ξοίζει ϊςι κάθε μεςξυή παοέυει δικαίχμα φήτξσ και ϊλα ςα απξοοέξμςα απϊ ςημ μεςξυή δικαιόμαςα είμαι σπξυοεχςικόπ αμάλξγα με ςξ πξρξρςϊ ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ ςηπ εςαιοίαπ, ρςξ ξπξίξ αμςιρςξιυξϋμ ξι μεςξυέπ. Ζ αουή ασςή, βέβαια, ϊπχπ και ςξ ίδιξ ςξ άοθοξ ξοίζει, ιρυϋει σπϊ ςημ επιτϋλανη ςξσ άοθοξσ 3 Ι.Μ.2190/1920, ρςξ ξπξίξ ποξβλέπεςαι η δσμαςϊςηςα έκδξρηπ απϊ ςημ εςαιοία δερμεσμέμχμ και ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ, ξι ιδιαιςεοϊςηςεπ ςχμ ξπξίχμ θα αμαλσθξϋμ ρςη ρσμέυεια. Ιαςά λξγική ρσμέπεια, ποξκϋπςει η θέρη ϊςι μέςξυξι, πξσ καςέυξσμ ίρηπ ανίαπ μεςξυέπ απξλαμβάμξσμ ίδια, κας αουήμ δικαιόμαςα, εμό ασςά πξλλαπλαριάζξμςαι καςά αμάλξγξ ςοϊπξ ϊςαμ πξλλαπλαριάζεςαι και ξ αοιθμϊπ ςχμ μεςξυόμ, πξσ καςέυει έμαπ μέςξυξπ. 25 Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ φμφωνα με το άρκρο 3 παρ.7 εδ.η Κ.Ν.2190/ Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ

11 Ζ δεϋςεοη εκδξυή ςηπ αουήπ ςηπ ιρϊςηςαπ ρςξ πλαίριξ μιαπ αμχμϋμξσ εςαιοίαπ είμαι η ίρη μεςαυείοιρη ςχμ μεςϊυχμ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι ϊλξι ξι μέςξυξι σπϊ ςιπ ίδιεπ ποξωπξθέρειπ ποέπει μα ςσγυάμξσμ ςηπ ίδιαπ μεςαυείοιρηπ απϊ ςξ μξμικϊ ποϊρχπξ ςηπ εςαιοίαπ 30. Ιαςά ρσμέπεια, επιδιόκεςαι η άμιρη αμςιμεςόπιρη ςχμ άμιρχμ μεςϊυχμ, ϊςαμ ξι διακοίρειπ ασςέπ ςελξϋμ ρε αμάλξγη ρυέρη με ςημ αμιρϊςηςα μεςανϋ ςχμ μεςϊυχμ και ςημ ίρη μεςαυείοιρη ςχμ ίρχμ μεςϊυχμ 31. Απϊ ςξ ρσμδσαρμϊ ςχμ δϋξ παοαπάμχ εκτάμρεχμ ςηπ αουήπ ςηπ ιρϊςηςαπ αματξοικά με ςιπ μεςξυέπ και ςξσπ μεςϊυξσπ μιαπ αμχμϋμξσ εςαιοίαπ ποξκϋπςξσμ με αρτάλεια δϋξ βαρικά ρσμπεοάρμαςα. Οοόςξμ, ρε επίπεδξ ξοιζϊμςιαπ ρυέρηπ, δηλαδή ρςιπ ρυέρειπ μεςανϋ ςχμ μεςϊυχμ, κας αουήμ κάθε μεςξυή είμαι ίρη με ςιπ σπϊλξιπεπ και απξμέμει ςα ίδια δικαιόμαςα ρςξμ κϋοιϊ ςηπ, εκςϊπ αμ ποϊκειςαι για δερμεσμέμη ή ποξμξμιξϋυξ μεςξυή. Δεϋςεοξμ, ρε επίπεδξ κάθεςηπ ρυέρηπ, δηλαδή ρςη ρυέρη αμάμερα ρςξ μξμικϊ ποϊρχπξ ςηπ εςαιοίαπ και ςξσπ μεςϊυξσπ, η εςαιοία δεμ επιςοέπεςαι μα ποξβαίμει ρε διακοίρειπ μεςανϋ ςχμ μεςϊυχμ, εκςϊπ αμ ασςέπ είμαι δικαιξλξγημέμεπ. Ρσμεπόπ, αμ και απϊ ςημ ποόςη ενέςαρη ςξσ ζηςήμαςξπ ταίμεςαι ϊςι ξι ποξμξμιξϋυεπ και ξι δερμεσμέμεπ μεςξυέπ έουξμςαι ρε αμςίθερη με ςημ αουή ςηπ ιρϊςηςαπ ςϊρξ ρςιπ ξοιζϊμςιεπ ϊρξ και ρςιπ κάθεςεπ ρυέρειπ μεςανϋ ςχμ εμπλεκϊμεμχμ ποξρόπχμ ρε μία εςαιοία, εμςξϋςξιπ δικαιξλξγξϋμςαι, ϊςαμ εκδίδξμςαι ποξπ ενσπηοέςηρη ςχμ άμερχμ, κσοίχπ ξικξμξμικόμ, αμαγκόμ ςηπ εςαιοίαπ 32. Λε ασςϊμ ςξμ ςοϊπξ δικαιξλξγξϋμςαι και ξι επιτσλάνειπ, ςιπ ξπξίεπ θέςει ξ μξμξθέςηπ, ατεμϊπ ρςξ άοθοξ 30 παο.1 Ι.Μ.2190/1920 αματξοικά με ςημ αουή ςηπ ιρϊςηςαπ, ατεςέοξσ ρςημ εταομξγή ςηπ ιρϊςηςαπ ρςημ κάθεςη ρυέρη μεςανϋ ςηπ εςαιοίαπ και ςξσ μεςϊυξσ, πξσ ποξβλέπεςαι ρςη δεϋςεοη παοάγοατξ ςξσ άοθοξσ, ατξϋ κι εκεί ποξβλέπεςαι η επιτϋλανη ϊςι η αουή ςηπ ίρηπ μεςαυείοιρηπ ιρυϋει για ςξσπ μεςϊυξσπ «πξσ βοίρκξμςαι ρςημ ίδια θέρη». 3.2 Ζ αουή ςξσ αδιαίοεςξσ Ζ αουή ςξσ αδιαίοεςξσ ιρυϋει σπϊ διπλή έμμξια ρςξ πλαίριξ ςχμ μεςξυόμ μιαπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ. Ζ ποόςη έκταμρή ςηπ έυει μα κάμει με ςξ γεγξμϊπ ϊςι κάθε μεςξυή απξςελεί ρϋμθερη δικαιχμάςχμ και σπξυοεόρεχμ ποξπ ςξ ποϊρχπξ ςξσ μεςϊυξσ, ςα ξπξία δεμ είμαι δσμαςϊμ μα διαρπαρςξϋμ. Δεδξμέμξσ, λξιπϊμ, ϊςι η μεςξυή παοέυει δικαιόμαςα ςϊρξ διξικηςικήπ τϋρηπ ςξσ μξμικξϋ ποξρόπξσ ςηπ εςαιοίαπ 33 ϊρξ και πεοιξσριακήπ τϋρηπ 34, ασςά δεμ μπξοξϋμ μα διαυχοιρςξϋμ και 30 Αυτι απορρζει από το άρκρο 30 παρ.2 Κ.Ν.2190/1920, ςφμφωνα με το οποίο: «Θ εταιρία διαςφαλίηει τθν ίςθ μεταχείριςθ όλων των μετόχων, που βρίςκονται ςτθν ίδια κζςθ». 31 Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ Διοικθτικισ φφςθσ δικαιϊματα του μετόχου είναι το δικαίωμα παράςταςθσ ςτθ Γενικι υνζλευςθ, ελζγχου τθσ διαχείριςθσ, το δικαίωμα ψιφου, κακϊσ και τα δικαιϊματα μειοψθφίασ, όπωσ είναι το δικαίωμα προσ πλθροφόρθςθ και το δικαίωμα ςφγκλθςθσ Γενικισ υνζλευςθσ για λιψθ απόφαςθσ επί ςυγκεκριμζνων κεμάτων. 34 Σο κφριο περιουςιακισ φφςθσ δικαίωμα είναι θ λιψθ μερίςματοσ επί των κερδϊν τθσ εταιρίασ. 11

12 μα μεςαβιβαρςξϋμ ρε διατξοεςικά ποϊρχπα 35, αλλά η μεςξυική ρυέρη μεςαβιβάζεςαι ξλϊκληοη μϊμξ χπ ρϋμξλξ. Οάμςχπ, ξ μϊμξπ θέςει εναιοέρειπ ρςημ αουή ασςή, ςϊρξ με ςη οϋθμιρη ςξσ άοθοξ 1177 ΑΙ για ςημ επικαοπία μεςξυόμ 36, ρϋμτχμα με ςημ ξπξία ξ επικαοπχςήπ μπξοεί μα μεςέυει ρςιπ ρσμελεϋρειπ ςχμ μεςϊυχμ ςηπ εςαιοίαπ 37, ϊρξ και με ςη οϋθμιρη ςξσ άοθοξσ 1245 ΑΙ για ςξ εμέυσοξ μεςξυόμ εςαιοίαπ, ρϋμτχμα με ςξ ξπξίξ ξ εμευσοαρςήπ έυει δικαίχμα καςά ςη διάοκεια ςξσ εμευϋοξσ μα μεςέυει ρςιπ ρσμελεϋρειπ ςχμ μεςϊυχμ 38. Δπιπλέξμ, αματξοικά με ςξ πεοιξσριακήπ τϋρηπ δικαίχμα ςηπ μεςξυήπ είμαι δσμαςή η εκυόοηρη απαίςηρηπ ςξσ μεςϊυξσ ποξπ λήφη ςξσ μεοίρμαςξπ ρε ςοίςξ ποϊρχπξ, ρϋμτχμα με ςιπ γεμικέπ διαςάνειπ ςξσ δικαίξσ 455 επ. ΑΙ. Ζ δεϋςεοη έκταμρη ςηπ αουήπ εμςξπίζεςαι ρςξ αδιαίοεςξ ςηπ ίδιαπ ςηπ μεςξυήπ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι μία μεςξυή δεμ μπξοεί μα διαιοεθεί ρε πεοιρρϊςεοεπ μεςξυέπ 39. Ξ μϊμξπ ςοϊπξπ, για μα ρσμβεί ασςϊ, είμαι η ςοξπξπξίηρη ςξσ καςαρςαςικξϋ ςηπ εςαιοίαπ, σπϊ ςημ ποξωπϊθερη, βέβαια, ϊςι δεμ θα παοαβιάζει ςξ μξμξθεςικϊ πεοιξοιρμϊ για ςημ καςόςαςη ανία ςηπ μεςξυήπ μιαπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ, η ξπξία ξοίζεςαι ρςα 0,30 εσοό 40, ϊπχπ ςξ άοθοξ 14 παο. 1 Ι.Μ.2190/1920. Οεοαιςέοχ, ακϊμα και αμ μία μεςξυή πεοιέλθει ρε πεοιρρϊςεοα ςξσ εμϊπ ποϊρχπα 41, διαςηοεί ςημ αςξμικϊςηςά ςηπ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι ςα δικαιόμαςα, πξσ απξοοέξσμ απϊ ασςή αρκξϋμςαι απϊ έμαμ κξιμϊ εκποϊρχπξ, εμό για ςιπ σπξυοεόρειπ, πξσ ποξκϋπςξσμ απϊ ασςή, ξι κϋοιξί ςηπ εσθϋμξμςαι ειπ ξλϊκληοξ Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ Θ περίπτωςθ τθσ επικαρπίασ μετοχϊν είναι διαφορετικι ςε ςχζςθ με τισ μετοχζσ επικαρπίασ. Ωσ τζτοιεσ ορίηονται οι μετοχζσ δυνάμενεσ να εκδοκοφν με απόφαςθ τθσ Γενικισ υνζλευςθσ και οι οποίεσ αντικακιςτοφν τισ αρχικά εκδοκείςεσ μετοχζσ, των οποίων θ ονομαςτικι αξία επιςτρζφεται ςτουσ μετόχουσ από αποκεματικά ι μθ διανεμθκζντα κζρδθ, ϊςτε να αποςβινεται το κεφάλαιο. Ουςιαςτικά επιςτρζφεται με τον τρόπο αυτό ςτον μζτοχο μζροσ του κεφαλαίου, που είχε διακζςει ςτθν εταιρία, με αποτζλεςμα αυτόσ να ςτερείται πλζον αφενόσ το δικαίωμα επιςτροφισ τθσ ειςφοράσ του κατά τθν εκκακάριςθ τθσ εταιρίασ, αφετζρου του δικαιϊματοσ επί των ενδεχόμενων μεριςμάτων επί των κερδϊν τθσ εταιρίασ (Βλ.. Ψυχομάνθ, ό.π., ςελ. 222). 37 Εκτόσ αν ζχει οριςτεί διαφορετικά ςτθ μεταξφ ψιλοφ κυρίου και επικαρπωτι. 38 Εκτόσ αν υπάρχει αντίκετθ ςυμφωνία ανάμεςα ςτον ενεχυροφχο δανειςτι και ενεχυραςτι οφειλζτθ. 39 Βλ. όμωσ και ςχετικι απόφαςθ Εφ. Ακθνϊν 3126/2000, ςφμφωνα με τθν οποία: «Όταν το αξιόγραφο τθσ μετοχισ περιζρχεται ςε περιςςότερα πρόςωπα, κακϊσ δεν τεμαχίηεται ςε ιςάρικμα μζρθ, ςυνεχίηει να φζρει μζςα του διαιρετι τθ μετοχι ωσ ζννομθ ςχζςθ. Και ζτςι, το αδιαίρετο τθσ μετοχισ, ωσ αξιογράφου, αντιςτοιχεί απόλυτα προσ το αδιαίρετο τθσ μετοχισ ωσ ζννομθσ ςχζςθσ. Άρα, είναι δυνατι θ ςυγκυριότθτα κακεμιάσ χωριςτισ μετοχισ κατ ιδανικά μερίδια εξ αδιαιρζτου. Και αν οι μετοχζσ είναι περιςςότερεσ, δθμιουργοφνται τόςεσ κοινωνίεσ, όςεσ και οι μετοχζσ, διότι κοινωνία ομάδασ πραγμάτων ι δικαιωμάτων δεν υφίςταται». 40 Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ Ζνα τζτοιο ενδεχόμενο κα μποροφςε να προκφψει, για παράδειγμα, ςε περίπτωςθ κλθρονομικισ διαδοχισ. 42 Κατά μία άποψθ, θ οποία μάλλον κα πρζπει να προκρικεί ωσ ορκι, κα εφαρμοςτοφν ςτθν περίπτωςθ αυτι και οι διατάξεισ για τθν κοινωνία δικαιϊματοσ 785 επ. ΑΚ, ϊςτε να εφαρμόηεται κάκε φορά θ γνϊμθ τθσ πλειοψθφίασ των δικαιοφχων μετόχων (Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ. 503, υποςθμ. 24). 12

13 3.3 Ζ αουή ςηπ εμρχμάςχρηπ Ζ ιδιϊςηςα ασςή αματέοεςαι ρςημ επί ςηπ ξσρίαπ εμρχμάςχρη ςηπ εςαιοικήπ ιδιϊςηςαπ ρςξ έγγοατξ, δηλαδή ςη μεςξυή. Λε ςημ μεςαβίβαρη ςηπ μεςξυήπ μεςαβιβάζεςαι και η μεςξυική ρυέρη χπ ρϋμξλξ δικαιχμάςχμ και σπξυοεόρεχμ. Λε ςξμ ςοϊπξ ασςϊ καθίρςαςαι δσμαςή η μεςαβίβαρη ςχμ μεςξυόμ και κας επέκςαρη η εσυεοήπ εμπξοεσριμϊςηςά ςξσπ χπ πεοιξσριακϊ ρςξιυείξ ςξσ μεςϊυξσ 43. Ωπ αουή έυει ιδιαίςεοη ρημαρία για ςξ δίκαιξ ςηπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ, γι ασςϊ και δεμ μπξοεί ςξ καςαρςαςικϊ μα θέρει πεοιξοιρμξϋπ ρςημ μεςαβίβαρη ςχμ μεςξυόμ, εκςϊπ απϊ ςιπ πεοιπςόρειπ, ςιπ ξπξίεπ οηςά επιςοέπει ξ μϊμξπ 44. Απϊ ςημ αουή ασςή ποξκϋπςει ςϊρξ ξ αποϊρχπξπ υαοακςήοαπ ςηπ μεςξυήπ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι η εςαιοική ρυέρη στίρςαςαι πάμςα αμενάοςηςα απϊ ςξμ εκάρςξςε τξοέα ςηπ και ςξ πϊρα ποϊρχπα έυξσμ σπειρέλθει ρε ασςή, ϊρξ και η ασςξςέλεια ςχμ μεςξυόμ μεςανϋ ςξσπ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι έμαπ μέςξυξπ μπξοεί μα απξκςήρει ςξ ρϋμξλξ ςχμ μεςξυόμ μιαπ αμόμσμηπ εςαιοίαπ, υχοίπ ασςή μα λσθεί, αλλά και η ίδια η εςαιοία μπξοεί μα απξκςήρει ίδιεπ μεςξυέπ, υχοίπ κας αουήμ ασςϊ μα ρσμεπάγεςαι ςημ άμερη απϊρβερη ςχμ μεςξυόμ ασςόμ 45. 4) Ζ ΔΜΜΞΘΑ ΖΡ ΟΠΞΜΞΛΘΞΣΥΞΣ ΛΔΞΥΖΡ Ξι ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ απξςελξϋμ μία ειδική καςηγξοία μεςξυόμ. Ζ βαρική διατξοά ςξσπ ρε ρυέρη με ςιπ κξιμέπ είμαι ϊςι παοέυξσμ ξοιρμέμα ποξμϊμια πεοιξσριακήπ τϋρηπ ρςξσπ καςϊυξσπ ςξσπ 46. Απξςελξϋμ κι ασςέπ, ϊπχπ και ςα άλλα είδη μεςξυόμ, ςμήμα ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ ςηπ εςαιοίαπ, ιδοϋξσμ μεςξυική ρυέρη αμάμερα ρςξμ κάςξυϊ ςξσπ και ςημ εςαιοία, εμό μπξοξϋμ μα λάβξσμ ςη μξοτή ξμξμαρςικόμ, αμόμσμχμ ή και δερμεσμέμχμ μεςξυόμ 47. Ωπ ρσρςαςικϊ ρςξιυείξ και ειδξπξιϊπ διατξοάπ ςηπ ρσγκεκοιμέμηπ καςηγξοίαπ μεςξυόμ είμαι ςξ ποξμϊμιξ, ςξ ξπξίξ ξσριαρςικά απξςελεί κάθε δικαίχμα, υξοηγξϋμεμξ απξκλειρςικά σπέο ξοιρμέμηπ καςηγξοίαπ μεςϊυχμ και ςα ξπξία απαοιθμξϋμςαι καςά ςοϊπξ απξκλειρςικϊ ρςξ άοθοξ 3 Ι.Μ.2190/ α ποξμϊμια ασςά μπξοξϋμ μα παοέυξμςαι ϊλα μαζί ή ξοιρμέμα απϊ ασςά μεμξμχμέμα, αμάλξγα κάθε 43 Βλ. Β. Αντωνόπουλο, ό.π., ςελ Για παράδειγμα, θ πρόβλεψθ για τθ δυνατότθτα ζκδοςθσ δεςμευμζνων μετοχϊν του άρκρου 3 παρ. 7 Κ.Ν.2190/1920, θ μεταβίβαςθ των οποίων μπορεί να γίνει υπό προχποκζςεισ, αποτελεί μία τζτοια επιτρεπόμενθ περίπτωςθ, που προβλζπει ο νόμοσ. 45 Ο νόμοσ απαγορεφει κατ αρχιν τθν απόκτθςθ ιδίων μετοχϊν, ιδίωσ ςτθν περίπτωςθ κατά πρωτότυπο τρόπο ανάλθψθσ ιδίων μετοχϊν από το νομικό πρόςωπο τθσ εταιρίασ, για τον οποίο το άρκρο 15β Κ.Ν. 2190/1920 προβλζπει ότι είναι άκυρθ. Ωςτόςο, με τισ τελευταίεσ νομοκετικζσ μεταβολζσ και ειδικά μετά το Ν.3604/2007, ο οποίοσ μετζφερε τθν ρφκμιςθ τθσ Οδθγίασ 2006/68/ΕΚ και ο οποίοσ τροποποίθςε το άρκρο 16 Κ.Ν. 2190/1920, επετράπθ υπό προχποκζςεισ θ παράγωγθ απόκτθςθ ιδίων μετοχϊν τθσ εταιρίασ, χωρίσ άμεςθ απόςβεςι τουσ. 46 Βλ. Ι. Ρόκα, Εμπορικζσ Εταιρίεσ, 4 θ ζκδοςθ, ςελ Βλ. Χ. Αποςτολόπουλο ςε Ανϊνυμεσ Εταιρίεσ, τόμοσ 1 άρκρα 1-17β, επιςτθμονικι διεφκυνςθ Β. Αντωνόπουλοσ π. Μοφηουλασ, άρκρο 3 Κ.Ν.2190/1920, Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ

14 τξοά με ςημ καςαρςαςική οϋθμιρη. Δπίρηπ, καθίρςαςαι ρατέπ ϊςι απξςελξϋμ εναίοερη απϊ ςημ αουή ςηπ ιρϊςηςαπ 49, ϊπχπ ασςή μα αμαλϋθηκε παοαπάμχ 50, ατξϋ ςα ιδιαίςεοα πεοιξσριακά δικαιόμαςα, ςα ξπξία παοέυξσμ ρςξσπ καςϊυξσπ ςξσπ δεμ ρσμβαδίζξσμ με ςη οϋθμιρη ςξσ άοθοξσ 30 παο.1 Ι.Μ.2190/1920, ςξ ξπξίξ οηςά ποξβλέπει ϊςι ςα εκ ςηπ μεςξυήπ απξοοέξμςα δικαιόμαςα είμαι αμάλξγα ποξπ ςξ ςμήμα ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ, πξσ αμςιποξρχπεϋει 51. 5) ΘΡΞΠΘΙΖ ΜΞΛΞΗΔΘΙΖ ΔΝΔΚΘΝΖ ΞΣ ΗΔΡΛΞΣ Ξ Code de Commerce, ξ ξπξίξπ χπ γμχρςϊμ ρσμςάυθηκε ίρυσρε ρςη Γαλλία ήδη απϊ ςξ 1808 και ξ ξπξίξπ απξςέλερε ρςη μεςάτοαρή ςξσ ςξ ποόςξ ελλημικϊ εμπξοικϊ μξμξθέςημα, πξσ ίρυσρε απϊ ςξ δεμ ρσμπεοιέλαβε κάπξια οϋθμιρη για ςιπ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ. Ασςϊ ξτείλεςαι ρςξ γεγξμϊπ ϊςι χπ θερμϊπ εμταμίρςηκε ρςξμ αγγλξρανξμικϊ υόοξ 53 και ρςη ρσμέυεια ρςη Γεομαμία 54, εμό ρςη Γαλλία καθιεοόθηκαμ μξμξθεςικά ρςξ άοθοξ 34 ςξσ γαλλικξϋ ΔμπΜ., ϋρςεοα απϊ ςοξπξπξίηρή ςξσ ςξ Έκςξςε ακξλξϋθηρε πλήθξπ μξμξθεςικόμ μεςαβξλόμ 55. Ρςημ Δλλάδα για ποόςη τξοά ξ θερμϊπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ καθιεοόθηκε μξμξθεςικά ρςξ άοθοξ 3 Ι.Μ.2190/1920. Ζ ποόςη ςοξπξπξίηρη ποαγμαςξπξιήθηκε με ςξ Μ.5294/1931, ξ ξπξίξπ ποϊρθερε έμα ακϊμα ποξμϊμιξ και ρσγκεκοιμέμα ςξ ποξμϊμιξ ςηπ απϊληφηπ ρχοεσςικξϋ μεοίρμαςξπ για ποξηγξϋμεμεπ υοήρειπ και διαςήοηρε ςα ήδη ποξβλετθέμςα, δηλαδή ασςϊ ςηπ απϊληφηπ ποξ ςχμ κξιμόμ μεςξυόμ ςξσ ποόςξσ μεοίρμαςξπ και ασςϊ ςηπ ποξμξμιακήπ απϊδξρηπ ςξσ καςαβληθέμςξπ απϊ ςξσπ ποξμξμιξϋυξσπ μεςϊυξσπ κεταλαίξσ απϊ ςξ ποξψϊμ ςηπ εκκαθάοιρηπ. ξ μ.δ. 4237/1962 ποξέβλεφε ςιπ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ υχοίπ δικαίχμα φήτξσ και ςηπ δσμαςϊςηςαπ έκδξρήπ ςξσπ με πξρξςικϊ πεοιξοιρμϊ και καθιέοχρε ςιπ ειδικέπ ρσμελεϋρειπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςϊυχμ. Ρςη ρσμέυεια ξ α.μ. 148/1967 ποϊρθερε ςξ μέξ ποξμϊμιξ ςηπ απϊληφηπ ρςαθεοξϋ μεοίρμαςξπ ή ρσμμεςξυήπ ρςα κέοδη, καςήογηρε ςημ απαγϊοεσρη έκδξρηπ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ απϊ ςοάπεζεπ, πξσ είυε επιβάλει ςξ μ.δ. 4237/1962 και οϋθμιρε ςη διαδικαρία μεςαςοξπήπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ με δικαίχμα φήτξσ ρε κξιμέπ. Ακξλξϋθηρε ξ α.μ. 34/1968, ξ ξπξίξπ καςήογηρε ςξμ πξρξςικϊ πεοιξοιρμϊ ςξσ ¼ επί ςξσ ρσμϊλξσ ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ αματξοικά με ςημ έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ υχοίπ δικαίχμα φήτξσ. Ξ αμχςέοχ πξρξςικϊπ πεοιξοιρμϊπ επαμήλθε με ςξ Μ.876/1979, ξ ξπξίξπ έθερε χπ αμόςαςξ πξρξρςϊ ςξ 40% ςχμ κξιμόμ μεςξυόμ 49 Βλ. Ι. Ρόκα, ό.π., ςελ Βλ. ενότθτα Α Βλ. Γ. ωτθρόπουλο ςε Σο Δίκαιο τθσ Ανϊνυμθσ Εταιρίασ, ειςαγωγικό μζροσ και Γενικζσ διατάξεισ (άρκρα 1-7), τόμοσ πρϊτοσ, Β ζκδοςθ, άρκρο 3 Κ.Ν.2190/1920, Βλ.. Ψυχομάνθ, ςε Εμπορικό Δίκαιο, Γενικό μζροσ Δίκαιο βιομθχανικισ ιδιοκτθςίασ, Β. Αντωνόπουλου. Ψυχομάνθ, επιμζλεια επικαιροποίθςθ Ρ. Γιοβανόπουλοσ, ςελ Όπου χρθςιμοποιείται ο όροσ «preferred shares». 54 Όπου χρθςιμοποιείται ο όροσ «Verzugsaktien». 55 Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ

15 για ςιπ ειρηγμέμεπ εςαιοίεπ ή ασςέπ, πξσ εποϊκειςξ μα ειρηυθξϋμ. έλξπ, ςξ π.δ. 409/1986 έδχρε ςη ρημεοιμή ςηπ μξοτή ρςημ παοάγοατξ 4 ςξσ άοθοξσ 3 Ι.Μ.2190/1920, εμό ξ Μ.2339/1995 ςοξπξπξίηρε ςημ παοάγοατξ 5 ςξσ άοθοξσ 3 Ι.Μ.2190/1920, καςήογηρε ςημ παοάγοατξ 7 και επαμαοίθμηρε ςξ άοθοξ 56. Ηεμελιόδηπ ήςαμ και η ςοξπξπξίηρη ςηπ οϋθμιρηπ για ςιπ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ με ςξ Μ.3604/2007. Ζ βαρικϊςεοη ςοξπξπξίηρη ήςαμ η καςάογηρη ςηπ αουήπ ςξσ κλειρςξϋ αοιθμξϋ 57 ςχμ ποξμξμίχμ, ατξϋ με ςξ ποξψρυϋραμ καθερςόπ ήςαμ επιςοεπςά μϊμξ ςα καςά απξκλειρςική απαοίθμηρη ρςξ μϊμξ ποξμϊμια. Απϊ ςημ άλλη, ξ Μ.3604/2007 ποξέβλεφε ϊςι είμαι επιςοεπςή η ποϊβλεφη καςαρςαςικξϋ, ρϋμτχμα με ςημ ξπξία ςα ποξβλεπϊμεμα ρςξ άοθοξ 3 Ι.Μ.2190/1920 ποξμϊμια μπξοξϋμ μα ρσμδσαρςξϋμ μεςανϋ ςξσπ, είςε ασςά μα ποξβλετςξϋμ με μεγαλϋςεοη εσοϋςηςα ςα παοευϊμεμα πεοιξσριακά δικαιόμαςα σπέο ςξσ καςϊυξσ ςηπ ποξμξμιξϋυξσ μεςξυήπ 58. έλξπ, ρημαμςική μεςαβξλή σπήονε και ρςξ πξρξρςϊ πλειξφητίαπ ρςημ ιδιαίςεοη ρσμέλεσρη ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςϊυχμ απϊ 3/4 ρε 2/3 αματξοικά με ςα θέμαςα ςηπ καςάογηρηπ ή ςξμ πεοιξοιρμϊ ςξσ ποξμξμίξσ. 6) ΘΡΥΣΞΜ ΜΞΛΞΗΔΘΙΞ ΙΑΗΔΡΩΡ Ιαςϊπιμ και ςχμ αμχςέοχ μξμξθεςικόμ ςοξπξπξιήρεχμ, η μξμική αμςιμεςόπιρη ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ γίμεςαι ρϋμτχμα με ςξ άοθοξ 3 παο. 1-6 Ι.Μ.2190/1920. Διδικϊςεοα, ρςημ ποόςη παοάγοατξ ςξσ άοθοξσ αματέοξμςαι ςα ποξμϊμια ρςξ μέοιρμα και ρςξ ποξψϊμ ςηπ εκκαθάοιρηπ. Ζ δεϋςεοη παοάγοατξπ αματέοεςαι με εμδεικςικϊ ςοϊπξ 59 ρςα ποξμϊμια, ςα ξπξία μπξοξϋμ μα ποξβλετςξϋμ ρςξ καςαρςαςικϊ ςηπ εςαιοίαπ, μεςανϋ ςχμ ξπξίχμ ςξ δικαίχμα απϊληφηπ ςϊκξσ και ξι μεςξυέπ κλάδξσ, εμό ςίθεμςαι και ξοιρμέμξι πεοιξοιρμξί χπ ποξπ ςημ ποϊβλεφη ςχμ ποξμξμίχμ ασςόμ 60. Ζ ςοίςη και ςέςαοςη παοάγοατξι ςξσ άοθοξσ ποξβλέπξσμ διάτξοα είδη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ. έλξπ, η πέμπςη παοάγοατξπ ςξσ άοθοξσ αματέοεςαι ρςη Γεμική Ρσμέλεσρη ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςϊυχμ και ξοιξθεςεί ςιπ αομξδιϊςηςέπ ςηπ, εμό η έκςη παοάγοατξπ καθξοίζει μία ςσπική ποξωπϊθερη, πξσ ποέπει μα πληοξϋμ ςα έγγοατα εμρχμάςχρηπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ. 56 Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ Θ αρχι αυτι, όπωσ και ςτθ ςυνζχεια κα αναλυκεί ςιμαινε ότι οι εταίροι μποροφςαν να προβλζψουν ςτο καταςτατικό τθσ εταιρίασ μόνο τα προνόμια, τα οποία το άρκρο 3 Κ.Ν.2190/1920 προζβλεπε, χωρίσ να μποροφν να προβλζψουν άλλα ι παραλλαγζσ των προβλεπόμενων ςτο άρκρο προνομίων. Τπό τθν ιςχφουςα μορφι του άρκρου, θ αρχι αυτι ζχει καταργθκεί, με αποτζλεςμα οι εταίροι να μποροφν να κακιερϊςουν προνόμια πζραν αυτϊν, που προβλζπονται ςτο άρκρο 3 παρ.1-2 Κ.Ν.2190/1920, αλλά και παραλλαγζσ προνομίων των ιδθ προβλεπόμενων ςτο άρκρο. Μόνοσ περιοριςμόσ είναι ότι οι εταίροι δεν μποροφν να προβλζψουν διοικθτικισ φφςθσ προνόμια, αλλά μόνο περιουςιακισ φφςθσ. 58 Ν. Βερβεςό ςε Σο Δίκαιο τθσ Ανϊνυμθσ Εταιρίασ, κατ άρκρο ερμθνεία του Κ.Ν.2190/1920 Άρκρα 1-35γ, επιμζλεια Ε. Περάκθσ, Γ ζκδοςθ, άρκρο 3 Κ.Ν.2190/1920, Κατόπιν και τθσ νομοκετικισ αλλαγισ με το Ν. 3604/2007, όπωσ και ανωτζρω αναλφκθκε. 60 Βλ. Ν. Βερβεςό, ό.π., 3. 15

16 Οαοά ςξ γεγξμϊπ ϊςι ξ θερμϊπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ ποξβλέπξμςαι ρςξ εθμικϊ δίκαιξ ςχμ πεοιρρξςέοχμ εσοχπαψκόμ κοαςόμ 61, εμςξϋςξιπ δεμ σπάουει κάπξια ρυεςική κξιμξςική οϋθμιρη. Οαοά ςαϋςα, σπήονε μία ποξρπάθεια, όρςε ξ θερμϊπ μα οσθμιρςεί κξιμξςικά με ςξ ρυέδιξ ςηπ πέμπςηπ εςαιοικήπ ξδηγίαπ, ρςημ ξπξία ρσμπεοιλήτθηκε μία διάςανη 62, η ξπξία ποξέβλεπε ςημ έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ υχοίπ δικαίχμα φήτξσ, χρςϊρξ η ξδηγία ασςή παοέμειμε χπ ρυέδιξ και δεμ ςέθηκε ρε ιρυϋ μέυοι ρήμεοα 63. 7) Ζ ΞΘΙΞΜΞΛΘΙΖ ΚΔΘΞΣΠΓΘΑ ΩΜ ΟΠΞΜΞΛΘΞΣΥΩΜ ΛΔΞΥΩΜ Ξι ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ έυξσμ ιδιαίςεοη ξικξμξμική ρημαρία ςϊρξ για ςξ μξμικϊ ποϊρχπξ ςηπ εκδϊςοιαπ εςαιοίαπ, ϊρξ και για ςξμ ίδιξ ςξ ποϊρχπξ, μξμικϊ ή τσρικϊ, πξσ απξκςά ςέςξιξσ είδξσπ μεςξυέπ. Διδικϊςεοα, ϊρξ ατξοά ρςξ ποϊρχπξ ςηπ εκδϊςοιαπ εςαιοίαπ, δεμ σπξυοεξϋςαι μα επιρςοέφει ςιπ ειρτξοέπ, πξσ καςαβάλλξμςαι απϊ ςξσπ απξκςόμςεπ ποχςξγεμόπ ςιπ μεςξυέπ ασςέπ ρε ξοιρμέμξ υοϊμξ, ϊπχπ, αμςίθεςα ρσμβαίμει με μία ρϋμβαρη δαμείξσ ή έμα ξμξλξγιακϊ δάμειξ 64. Ρσμεπόπ, δεμ απξςελξϋμ ξτειλή ςηπ εςαιοίαπ, με ςη ρςεμή ςξσλάυιρςξμ έμμξια ςξσ ϊοξσ, όρςε μα απξςσπχθεί ρςιπ λξγιρςικέπ καςαρςάρειπ ςηπ. Ρσμεπόπ 61 Πιο ςυγκεκριμζνα, ςτον αγγλικό νόμο Companies Act 1985 γίνεται διάκριςθ ανάμεςα ςτισ κοινζσ μετοχζσ, που παρζχουν δικαίωμα ςυμμετοχισ ςτθν εταιρία από άποψθ κυριότθτασ ( equities ) και ςτισ προνομιοφχεσ μετοχζσ, που παρζχουν ςτουσ μετόχουσ προτεραιότθτα ςε ςχζςθ με τουσ άλλουσ μετόχουσ ι τουσ παρζχουν οριςμζνα προνομιακά δικαιϊματα, κυρίωσ προνομιακά μερίςματα υπζρ των κατόχων τουσ ( preference shares ). το γαλλικό δίκαιο ο νόμοσ περί εμπορικϊν εταιριϊν προβλζπονται οριςμζνεσ «μετοχζσ προτεραιότθτασ» ι «μετοχζσ προτίμθςθσ» ι «προνομιοφχεσ μετοχζσ», οι οποίεσ απολαμβάνουν ευνοϊκότερου κακεςτϊτοσ ςε ςχζςθ με τισ κοινζσ μετοχζσ. Αυτζσ αναγνωρίηουν κυρίωσ δικαιϊματα χρθματικισ φφςθσ με προνομιακι μεταχείριςθ των κατόχων τουσ ωσ προσ τθ διανομι κερδϊν ι τθν επιςτροφι τθσ ειςφοράσ τουσ προσ τθν εταιρία κατά τθ λφςθ τθσ ι κακιερϊνουν προνομιακό μζριςμα. το γερμανικό δίκαιο οι προνομιοφχεσ μετοχζσ κακιερϊκθκαν το πρϊτον για τισ εταιρίεσ ςιδθροδρόμων και παρείχαν πολλαπλι ψιφο ςτακερό τόκο και άλλα προνόμια. ιμερα, οι προνομιοφχεσ μετοχζσ προβλζπονται ςτθν παράγραφο 11 AktG, θ οποία προβλζπει ότι δεν χρειάηεται θ ςυμμετοχι ςε μία ανϊνυμθ εταιρία να πραγματοποιείται από όλουσ τουσ μετόχουσ με τον ίδιο τρόπο. Επίςθσ, με ρθτό τρόπο θ παράγραφοσ 141 AktG προβλζπει ωσ κεςμό τισ προνομιοφχεσ μετοχζσ χωρίσ δικαίωμα ψιφου, οι οποίεσ παρζχουν προνομιακό μζριςμα ςτουσ κατόχουσ τουσ. Από τθν άλλθ, ςτο ελβετικό δίκαιο δεν προβλζπονται προνομιοφχεσ μετοχζσ χωρίσ δικαίωμα ψιφου, αλλά όλεσ οι μετοχζσ παρζχουν πλιρεσ δικαίωμα ψιφου. Οι όποιεσ προνομιοφχεσ μετοχζσ μποροφν να προβλεφτοφν ςτο καταςτατικό τθσ εταιρίασ ζχουν ςχζςθ μόνο με προνομιακά μερίςματα και άλλα περιουςιακά δικαιϊματα, όπωσ προνομιακι ικανοποίθςθ από το προϊόν τθσ εκκακάριςθσ. (Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ , 61-62, 66-68, 73-74). 62 Και ςυγκεκριμζνα ςτο άρκρο 33 παρ.2 αυτισ. 63 Βλ. Ν. Βερβεςό, ό.π., Ομολογιακό δάνειο επί τθσ ουςίασ είναι τρόποσ χρθματοδότθςθσ μιασ ανϊνυμθσ εταιρίασ με ξζνα κεφάλαια. Ειδικότερα, ωσ ομολογιακό δάνειο ορίηεται «το ςυναπτόμενο από ανϊνυμθ εταιρία δάνειο, που διαιρείται ςε πολλά μικρά τμιματα, κακζνα από τα οποία αναλαμβάνει να καλφψει και να καταβάλει ςυγκεκριμζνοσ αρχικά δανειςτισ, ο οποίοσ ζναντι των απαιτιςεων του επιςτροφισ του δανείςματοσ και των αναλογοφντων τόκων, λαμβάνει αξιόγραφο ομολογία και τοκομερίδια ςυγκεκριμζνθσ ςυνικωσ θμερομθνίασ λιξεωσ με ενςωματωμζνεσ τισ αντίςτοιχεσ απαιτιςεισ. Ο υποψιφιοσ κομιςτισ των ομολογιϊν καταβάλλει το τμιμα του δανείου, που αναλογεί ςτθν ονομαςτικι αξία των λθφκθςομζνων ομολογιϊν, και τισ αναλαμβάνει, κακιςτάμενοσ κομιςτισ τουσ. Με τθ ςυμπλιρωςθ του χρόνου λιξεωσ τθσ ομολογίασ και τθν εμφάνιςι τθσ προσ πλθρωμι, θ εκδότρια εταιρία υποχρεοφται να επιοςτρζψει ςτον κομιςτι το ποςό, που αναφζρεται ςτον τίτλο» (Βλ.. Ψυχομάνθ, Σραπεηικό δίκαιο Δίκαιο τραπεηικϊν ςυμβάςεων, ςελ ). 16

17 απϊ λξγιρςικήπ άπξφηπ λειςξσογξϋμ με ςξμ ίδιξ ςοϊπξ, ϊπχπ και ξι κξιμέπ μεςξυέπ, δηλαδή εγγοάτξμςαι ρςα ίδια κετάλαια ςξσ ιρξλξγιρμξϋ και ϊυι ρςξ ρκέλξπ ςχμ ξτειλόμ ςηπ 65. Αμςιθέςχπ, απξςελξϋμ κετάλαια, ςα ξπξία η εςαιοία έυει ρε διαοκή διάθερή ςηπ, ποξκειμέμξσ μα επιςϋυει ςξμ εςαιοικϊ ςηπ ρκξπϊ, άοα και μία μξοτή διαοκξϋπ επέμδσρηπ απϊ ςημ πλεσοά ςξσ απξκςόμςξπ ςιπ μεςξυέπ ασςέπ σπέο ςξσ μξμικξϋ ποξρόπξσ ςηπ εςαιοίαπ και μάλιρςα εκςεθειμέμηπ ρςξσπ επιυειοημαςικξϋπ κιμδϋμξσπ ςηπ 66. Απϊ ςημ άλλη, ξ απξκςόμ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ θα ικαμξπξιηθεί καςά ποξςεοαιϊςηςα ρε ρυέρη με ςξσπ κξιμξϋπ μεςϊυξσπ, αματξοικά με ςξ ποξψϊμ ςηπ εκκαθάοιρηπ ςηπ εςαιοίαπ, εμό αμάλξγα με ςα ποξμϊμια, πξσ έυξσμ ποξβλετςεί, θα λαμβάμει κάπξια επιποϊρθεςα μεοίρμαςα, ςϊκξσπ ή ρσμμεςξυήπ ρςα κέοδη ςηπ εςαιοίαπ, ρσμεπόπ απξςελεί μία πιξ ρσμτέοξσρα επεμδσςική εμέογεια ρε ρυέρη με ςημ απϊκςηρη κξιμόμ μεςξυόμ. Σπϊ ςξ παοαπάμχ πλαίριξ ξι ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ θεχοξϋμςαι μία μξοτή επέμδσρηπ, πξσ καςαςάρρεςαι αμάμερα ρςημ αγξοά ξμξλξγιόμ και ςιπ κξιμέπ μεςξυέπ, σπϊ ςημ έμμξια ϊςι παοξσριάζξσμ μεγαλϋςεοξ ξικξμξμικϊ οίρκξ ρε ρυέρη με ςξ ποόςξ 67, και μικοϊςεοξ ρε ρυέρη με ςιπ δεϋςεοεπ 68. Όςαμ μάλιρςα ποξβλέπεςαι δικαίχμα απϊληφηπ ςϊκξσ ρχοεσςικά με ςξ δικαίχμα απϊληφηπ μεοίρμαςξπ, η ποξμξμιξϋυξπ μεςξυή ρσγκλίμει πεοιρρϊςεοξ ποξπ ςξ ξμξλξγιακϊ δάμειξ, ατξϋ εναρταλίζει ρςξμ κάςξυϊ ςηπ ςϊρξ ρςαθεοή ξικξμξμική απϊδξρη, ϊρξ και κέοδξπ. Ιαθίρςαςαι, λξιπϊμ, ρατέπ ϊςι έμαπ επεμδσςήπ, ξ ξπξίξπ δεμ εμδιατέοεςαι ιδιαίςεοα για ςημ μακοϊυοξμη πξοεία ςηπ εςαιοίαπ και ςη διξίκηρή ςηπ 69, χτελείςαι ιδιαίςεοα απϊ ςημ αμάληφη 70 ή απϊκςηρη 71 ςέςξιχμ μεςξυόμ, ρσμεπόπ απξςελξϋμ μία άκοχπ δελεαρςική επέμδσρη. 65 Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π., Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π., Ειδικότερα από οικονομικισ άποψθσ ςε ό,τι αφορά ςτο ομόλογο το ποςό του τοκομεριδίου είναι ςτακερό και γνωςτό κατά τθ ςτιγμι τθσ ζκδοςισ του, ςυνεπϊσ ο αποκτϊν αυτά μπορεί εκ των προτζρων να υπολογίςει τθν απόδοςθ τθσ επζνδυςισ του. Από τθν άλλθ, θ αξία τθσ κοινισ μετοχισ προςδιορίηεται από τθν ονομαςτικι τθσ αξία, ςτθν οποία αντιςτοιχεί και το κεφάλαιο τθσ επζνδυςθσ, ενϊ το κζρδοσ προςδοκάται να προκφψει από τα κζρδθ, τα οποία κα ςθμειϊςει θ εταιρία και κατ επζκταςθ από τθν διανομι των μεριςμάτων. Ο οικονομικόσ κίνδυνοσ, βζβαια, είναι ορατόσ ειδικά ςτθν περίπτωςθ, που θ εταιρία δεν παρουςιάςει κερδοφορία, οπότε δεν διανεμθκοφν μερίςματα ι θ εταιρία κθρυχτεί ςε πτϊχευςθ. Θ προνομιοφχοσ μετοχι ωσ μορφι επζνδυςθσ κατατάςςεται μεταξφ αυτϊν, διότι ναι μεν δεν μπορεί ο επενδυτισ να προςδιορίςει εκ των προτζρων το φψοσ τθσ κερδοφορίασ του, όπωσ ςυμβαίνει με τθν αγορά ομολόγων, ωςτόςο ςε ενδεχόμενθ κερδοφορία τθσ εταιρίασ κα ςυμμετζχει προνομιακά ςτθ διανομι των εταιρικϊν μεριςμάτων, υπό τθν ζννοια ότι κα ικανοποιθκεί πριν τουσ κοινοφσ μετόχουσ. υνεπϊσ, ο επενδυτισ εκτίκεται ςτον κίνδυνο να μθν παρουςιάςει κερδοφορία θ εταιρία, όμωσ βρίςκεται ςε πλεονεκτικότερθ κζςθ ςε ςχζςθ με το κοινό μζτοχο ωσ προσ τθν διανομι μεριςμάτων τθσ εταιρίασ,. Ακόμα περιςςότερο διαςφαλιςμζνθ από επενδυτικισ άποψθσ είναι θ αγορά προνομιοφχων μετοχϊν με δικαίωμα απόλθψθσ τόκου, οι οποίεσ ωσ ειδικι κατθγορία κα αναλυκοφν ςτθ ςυνζχεια (Βλ. Κ. Δζλθ, Αγορζσ χριματοσ και κεφαλαίου μζκοδοι ανάλυςθσ, ςελ. 17 και 22-23). 68 Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π., Άρα και για το δικαίωμα ψιφου ςτθ Γενικι υνζλευςθ τθσ εταιρίασ. 70 Εννοείται κατά το ιδρυτικό ςτάδιο τθσ εταιρίασ απόκτθςθ των μετοχϊν αυτϊν πρωτογενϊσ. 71 Εννοείται κατά το ςτάδιο λειτουργίασ τθσ εταιρίασ απόκτθςθ των μετοχϊν αυτϊν κατά παράγωγο τρόπο. 17

18 Οαοάλληλα, η εςαιοία εναρταλίζει ρημαμςική ενχςεοική υοημαςξδϊςηρη, δίυχπ ασςϊ μα απξςσπόμεςαι ρςιπ λξγιρςικέπ ςηπ καςαρςάρειπ. Δεϋςεοξμ, ρςημ πεοίπςχρη, πξσ ςξ ποξμϊμια ρσμίρςαμςαι ρε μέοιρμα και ςϊκξ, ξ ςελεσςαίξπ τξοξλξγικά αμςιμεςχπίζεςαι χπ δαπάμη, με απξςέλερμα μα μημ σπξλξγίζεςαι ρςα τξοξλξγηςέα κέοδη ρε αμςίθερη με ςα μεοίρμαςα 72. οίςξμ, η έκδξρη ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ υχοίπ δικαίχμα φήτξσ μπξοεί μα λειςξσογήρει χπ μέρξ άμσμαπ ςηπ εςαιοίαπ απϊ ενχςεοικέπ ποξρπάθειεπ απϊκςηρηπ ςξσ ελέγυξσ ςηπ, ατξϋ παοά ςξ γεγξμϊπ ϊςι αμςλξϋμςαι κετάλαια για ςη λειςξσογία ςηπ, εμςξϋςξιπ δεμ επιτέοξσμ καμία αλλαγή ρςξ status quo ςηπ διξίκηρήπ ςηπ Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π., Βλ. Ν. Βερβεςό, ό.π., 7. 18

19 Β] ΑΜΑΚΣΡΖ ΞΣ ΑΠΗΠΞΣ 3 ΟΑΠ.1 Ι.Μ.2190/1920 1) Ζ ΙΑΑΡΑΘΙΖ ΟΠΞΒΚΔΦΖ ΟΠΞΡ ΔΙΔΞΡΖ ΟΠΞΜΞΛΘΞΣΥΩΜ ΛΔΞΥΩΜ Ρςημ ποόςη παοάγοατξ ςξσ άοθοξσ 3 Ι.Μ.2190/1920 ποξβλέπξμςαι ςα ποόςα δϋξ είδη ποξμξμίχμ, πξσ μπξοεί μα ποξβλέφει ςξ καςαρςαςικϊ αματξοικά με ςιπ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ ςηπ εςαιοίαπ. Δπιπλέξμ, ποξβλέπξμςαι ξι ποξωπξθέρειπ και η διαδικαρία θέρπιρηπ ςχμ ποξμξμίχμ ασςόμ. Νεκιμόμςαπ απϊ ςξ δεϋςεοξ θέμα ρςξ εδάτιξ α ςηπ ποόςηπ παοαγοάτξσ ξοίζεςαι οηςά ϊςι ποξκειμέμξσ μα εκδξθξϋμ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ απϊ ςημ εςαιοία, απαοαίςηςη ποξωπϊθερη είμαι η ϋπαονη καςαρςαςικήπ ποϊβλεφηπ 74. Ρςξ ρημείξ ασςϊ ποέπει μα γίμει ρατήπ διάκοιρη αμάμερα ρςημ ρυεςική καςαρςαςική ποϊβλεφη για ςημ έκδξρη ςχμ μεςξυόμ και ςημ διαδικαρία έκδξρήπ ςξσπ. Οοϊκειςαι για δϋξ μξμικά γεγξμϊςα, ςα ξπξία εμδέυεςαι μα ρσμπίπςξσμ υοξμικά καςά ςξ ρςάδιξ ςηπ ίδοσρηπ ςηπ εςαιοίαπ, χρςϊρξ ςξ γεγξμϊπ ϊςι σπάουει η ρυεςική καςαρςαςική ποϊβλεφη, δεμ ρημαίμει ϊςι έυξσμ εκδξθεί απαοαίςηςα ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ, ατξϋ δεμ δημιξσογεί σπξυοέχρη ςχμ ιδοσςόμ ποξπ έκδξρή ςξσπ, αλλά παοέυεςαι η ρυεςική δσμαςϊςηςα, ετϊρξμ ασςξί ςξ απξταρίρξσμ 75. Δπξμέμχπ, καςά ςξ ιδοσςικϊ ρςάδιξ, μπξοξϋμ ξι ιδοσςέπ ςηπ εςαιοίαπ μα επιςοέφξσμ ςημ έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ με ρυεςική καςαρςαςική ποϊβλεφη, ϊμχπ ασςϊ δεμ ρημαίμει ϊςι εμ ςέλει ποάγμαςι ασςέπ θα εκδξθξϋμ. Οέοαμ ςξσ ρςαδίξσ ςηπ ίδοσρηπ ςηπ εςαιοίαπ, η ρυεςική καςαρςαςική ποϊβλεφη μπξοεί μα σπάονει ρε μεςαγεμέρςεοξ ρςάδιξ ςοξπξπξίηρηπ ςξσ καςαρςαςικξϋ 76. Έμα ποόςξ ζήςημα, πξσ ςίθεςαι αματξοικά με έμα ςέςξιξ εμδευϊμεμξ είμαι ςξ αμ απαιςείςαι ασνημέμη ή ρσμήθηπ απαοςία και πλειξφητία 77. Ξι ρυεςικέπ ςοξπξπξιήρειπ ςξσ καςαρςαςικξϋ, πξσ απαιςξϋμ ασνημέμη απαοςία και πλειξφητία ποξβλέπξμςαι πεοιξοιρςικά ρςξ άοθοξ 29 παο. 3 Ι.Μ.2190/1920. Ρσμεπόπ, αμ κοιθεί ϊςι η έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ εμπίπςει ρε μία απϊ ςιπ εκεί ποξβλεπϊμεμεπ πεοιπςόρειπ, θα απαιςείςαι ασνημέμη απαοςία και πλειξφητία, όρςε μα λητθεί η ρυεςική απϊταρη, διατξοεςικά θα απαιςείςαι η ρσμήθηπ. Απϊ ςημ ενέςαρη ςχμ πεοιπςόρεχμ ςξσ άοθοξσ, η έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ θα μπξοξϋρε θεχοηςικά μα σπαυθεί ρςημ πεοίπςχρη ςηπ μεςαβξλήπ ςξσ ςοϊπξσ διάθερηπ ςχμ κεοδόμ. Ωρςϊρξ, ςα ρυεςικά ποξμϊμια, ςα ξπξία μπξοξϋμ μα ποξβλετςξϋμ, αματέοξμςαι ρσμήθχπ ρςξ ποόςξ μέοιρμα και ςημ ποξμξμιακή καςαβξλή ρςξσπ καςϊυξσπ ςχμ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ αματξοικά με ασςϊ, εμό η μεςαβξλή ςξσ ςοϊπξσ διάθερηπ ςχμ κεοδόμ ςξσ άοθοξσ 29 παο.3 Ι.Μ.2190/1920, 74 Είτε με βάςθ το αρχικό καταςτατικό, είτε με βάςθ μεταγενζςτερθ τροποποίθςθ του καταςτατικοφ (Βλ. Ι. Παπαγιάννθ, Δίκαιο Ανωνφμων Εταιριϊν, κατ άρκρο ερμθνεία Κϊδικα Νόμων 2190/1920 περί ανωνφμων εταιριϊν, άρκρο 3 Κ.Ν.2190/1920 ςελ. 156). 75 Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π., Βλ. Ν. Βερβεςό, ό.π., Για τθν αυξθμζνθ απαρτία και πλειοψθφία των άρκρων 29 και 31 Κ.Ν.2190/1920 απαιτείται θ παρουςία των 2/3 των μετόχων κατά τθ υνζλευςθ και θ κετικι ψιφοσ των 2/3 των ψιφων, που εκπροςωποφνται ςτθ ςυνζλευςθ. 19

20 αματέοεςαι ρςη μεςαβξλή ςξσ καςαρςαςικά ποξβλεπϊμεμξσ ςοϊπξσ διάθερηπ ςχμ κεοδόμ μεςά ςη διαμξμή ςξσ ποόςξσ μεοίρμαςξπ 78. Ρσμεπόπ, ςα ποξμϊμια ςξσ άοθοξσ 3 παο. 1 και 2 Ι.Μ.2190/1920 δεμ εμπίπςξσμ ρε κάπξια απϊ ςιπ ποξβλεπϊμεμεπ πεοιπςόρειπ ςξσ άοθοξσ 29 παο.3 Ι.Μ.2190/1920. Ωπ εκ ςξϋςξσ δεμ απαιςείςαι ασνημέμη απαοςία και πλειξφητία ςηπ Γεμικήπ Ρσμέλεσρηπ ςχμ μεςϊυχμ, όρςε μα λητθεί η ρυεςική απϊταρη αματξοικά με ςημ ποϊβλεφη ποξμξμίχμ για ρσγκεκοιμέμεπ μεςξυέπ. Οοακςικά, χρςϊρξ, η έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ ρε μεςαγεμέρςεοξ ςηπ ίδοσρηπ ςηπ εςαιοίαπ ρςάδιξ θα απξταριρςεί μαζί με ρυεςική έκςακςη αϋνηρη ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ, η ξπξία σπάγεςαι ρςξ άοθοξ 29 παο.3 Ι.Μ.2190/ Δίμαι λξγικϊ, λξιπϊμ, ατξϋ η ποόςη απϊταρη απαιςεί ασνημέμη πλειξφητία, μα λητθεί απϊ ςημ ίδια Γεμική Ρσμέλεσρη η απϊταρη ρυεςικά με ςημ έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ. Δπξμέμχπ, ρςημ ποάνη η ρσγκεκοιμέμη απϊταρη θα λητθεί με ασνημέμη απαοςία και πλειξφητία. 2) Ζ ΔΘΑΔΘΙΑΡΘΑ ΔΙΔΞΡΖΡ ΟΠΞΜΞΛΘΞΣΥΩΜ ΛΔΞΥΩΜ Σπϊ ςημ ποξψρυϋξσρα διαςϋπχρή ςξσ ςξ άοθοξ 3 παο.1 εδ.α Ι.Μ.2190/1920 ποξέβλεπε οηςά ϊςι ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ μπξοξϋραμ μα εκδξθξϋμ ςϊρξ ρςξ ιδοσςικϊ ρςάδιξ ςηπ εςαιοίαπ, ϊρξ και καςά ςη διάοκεια ςηπ λειςξσογίαπ ςηπ. Ωρςϊρξ, μεςά ςημ ςοξπξπξίηρη ςξσ εδατίξσ απϊ ςξμ α.μ. 148/1967 και ςημ γεμική διαςϋπχρη αματξοικά με ςη δσμαςϊςηςα ποϊβλεφηπ ρςξ καςαρςαςικϊ ςηπ εςαιοίαπ, υχοίπ αμ διεσκοιμίζεςαι αμ ασςή μπξοεί μα γίμει μϊμξ καςά ςξ ιδοσςικϊ ρςάδιξ ή και μεςέπειςα καςϊπιμ ςοξπξπξίηρήπ ςξσ, ποξέκσφε ξ ποξβλημαςιρμϊπ, μήπχπ ξ μξμξθέςηπ ήθελε μα απξκλείρει ςη δσμαςϊςηςα έκδξρηπ ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ καςά ςξ ρςάδιξ λειςξσογίαπ ςηπ εςαιοίαπ. ελικόπ, με ςη μεςαβξλή ρςη διαςϋπχρη ςξσ άοθοξσ δεμ θεχοήθηκε ϊςι ξ μξμξθέςηπ ήθελε μα επιτέοει μία ςέςξια ξσριαρςική μεςαβξλή και κας επέκςαρη ϊςι δεμ επέτεοε ςξμ απξκλειρμϊ ςηπ ρυεςικήπ δσμαςϊςηςαπ καςά ςξ ρςάδιξ λειςξσογίαπ ςηπ εςαιοίαπ 80. Ιαςά ςξ ρςάδιξ ίδοσρηπ ςηπ εςαιοίαπ είμαι δσμαςή η καςαρςαςική ποϊβλεφη και η έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ, ϊπχπ οηςά ξοίζει ςξ άοθοξ 3 παο.1 εδ.α Ι.Μ.2190/1920. Τοαγμϊ ρςη ρσμβαςική ελεσθεοία ςχμ ιδοσςόμ απξςελεί ςξ γεγξμϊπ ϊςι δεμ μπξοξϋμ μα ποξβλέφξσμ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ, υχοίπ μα 78 Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π., υγκεκριμζνα ςτθν περίπτωςθ «αφξθςθσ του μετοχικοφ κεφαλαίου, που δεν προβλζπεται ςτο καταςτατικό, ςφμφωνα με τισ παραγράφουσ 1 και 2 του άρκρου 13 Κ.Ν.2190/1920». 80 Φυςικά δεν ζλειψαν και οι αντίκετεσ απόψεισ, όπωσ για παράδειγμα του κακθγθτι Παμποφκθ, ο οποίοσ υποςτιριξε ότι θ τροποποίθςθ του άρκρου δεν ιταν απλά μία γλωςςικι αναδιατφπωςθ τθσ ίδιασ πρόβλεψθσ,, αλλά ότι ο νομοκζτθσ με τθν τροποποίθςθ του άρκρου ικελε να επιφζρει ουςιαςτικζσ μεταβολζσ ςτο νομικό κακεςτϊσ των προνομιοφχων μετοχϊν. Θ άποψθ αυτι, βζβαια, κατζλθγε ςτο ςυμπζραςμα ότι δεν αποκλείςτθκε θ δυνατότθτα ζκδοςθσ προνομιοφχων μετοχϊν κατά το ςτάδιο λειτουργίασ τθσ εταιρίασ, αλλά, προκειμζνου να πραγματοποιθκεί αυτι, ζπρεπε να γίνει απολφτωσ ςεβαςτό το δικαίωμα προτίμθςθσ των παλαιϊν μετόχων ι αν αυτοί ςυναινοφςαν ρθτά (Για περιςςότερα ςχετικά με το πρόβλθμα αυτό βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ. 130). 20

21 ποξβλέφξσμ κξιμέπ, καθόπ δεμ μπξοεί μα σπάονει εςαιοία, η ξπξία μα διαθέςει μϊμξ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ 81. Ζ θέρη ασςή ρσμάγεςαι και απϊ ςη υοήρη ςξσ ϊοξσ «Δπιςοέπεςαι», ξ ξπξίξπ ρημαίμει ϊςι απξςελεί μία εναιοεςική δσμαςϊςηςα ςχμ ιδοσςόμ και δεμ ατξοά ρε καμία πεοίπςχρη ςξ ρϋμξλξ ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ. Δπίρηπ, δεδξμέμηπ ςηπ μη αμςίθεςηπ ποϊβλεφηπ ςξσ εδατίξσ, έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ μπξοεί μα ποαγμαςξπξιηθεί και καςά ςη διάοκεια λειςξσογίαπ ςηπ εςαιοίαπ ρςξ πλαίριξ ποαγμαςικήπ αϋνηρηπ ςξσ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ ςηπ εςαιοίαπ 82 με ςοξπξπξίηρη ςξσ καςαρςαςικξϋ και ειροξή μέχμ κεταλαίχμ ρςημ εςαιοία. Εήςημα έυει ςεθεί για ςξ αμ μπξοεί μα ποαγμαςξπξιηθεί έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ και ρςξ πλαίριξ ξμξμαρςικήπ αϋνηρηπ κεταλαίξσ με κεταλαιξπξίηρη απξθεμαςικόμ ςηπ εςαιοίαπ. Ζ γμχμξδϊςηρη ΜΡΙ 809/1974 απάμςηρε καςαταςικά ρςξ εοόςημα, θεχοόμςαπ χπ μη αμαγκαία ποξωπϊθερη για ςη θέρπιρη ποξμξμίχμ ςημ ρσγκέμςοχρη κεταλαίχμ 83. 3) Ζ ΔΘΑΔΘΙΑΡΘΑ ΛΔΑΠΞΟΖΡ ΙΞΘΜΩΜ ΛΔΞΥΩΜ ΡΔ ΟΠΞΜΞΛΘΞΣΥΔΡ Έμαπ άλλξπ ςοϊπξπ για ςη υξοήγηρη ποξμξμίχμ καςά ςξ ρςάδιξ λειςξσογίαπ ςηπ εςαιοίαπ είμαι η μεςαςοξπή ήδη στιρςάμεμχμ κξιμόμ μεςξυόμ ρε ποξμξμιξϋυεπ ή η ποξρθήκη επιπλέξμ ποξμξμίχμ ρε ήδη στιρςάμεμεπ ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ 84. Οαοά ςξ γεγξμϊπ ϊςι ςξ άοθοξ 3 παο.5 Ι.Μ.2190/1920 ξοίζει οηςά ςη διαδικαρία, πξσ ποέπει μα ςηοηθεί, ποξκειμέμξσ μα μεςαςοαπξϋμ ξι ποξμξμιξϋυεπ μεςξυέπ ρε κξιμέπ, εμςξϋςξιπ δεμ σπάουει η οϋθμιρη για ςημ αμςίρςοξτη πεοίπςχρη, δηλαδή ςημ μεςαςοξπή ςχμ κξιμόμ μεςξυόμ ρε ποξμξμιξϋυεπ. Ζ έλλειφη οηςήπ μξμξθεςικήπ οϋθμιρηπ δημιξϋογηρε ςξμ ποξβλημαςιρμϊ για ςξ αμ ποάγμαςι ασςξϋ ςξσ είδξσπ η διαδικαρία επιςοεπϊςαμ. Ζ με αοιθμϊ 396/1975 γμχμξδϊςηρη ΜΡΙ σπξρςήοινε ϊςι ποξμϊμια μπξοξϋμ μα υξοηγηθξϋμ μϊμξ ρςξ πλαίριξ έκδξρηπ μέχμ μεςξυόμ και ϊυι ρε ήδη στιρςάμεμεπ κξιμέπ μεςξυέπ με βαρική αιςιξλξγία ϊςι ςξ άοθοξ 3 παο.3 Ι.Μ.2190/1920 ποξβλέπει μϊμξ ςημ αμςίρςοξτη πεοίπςχρη, δηλαδή ςημ έκδξρη 81 Βλ. Γ. ωτθρόπουλο, ό.π, Με τον όρο πραγματικι αφξθςθ κεφαλαίου υπενκυμίηεται ότι εννοείται θ αφξθςθ του μετοχικοφ κεφαλαίου τθσ εταιρίασ με καταβολι νζων ειςφορϊν, θ οποία μάλιςτα διακρίνεται ςε τακτικι, όταν πραγματϊνεται με τυπικι τροποποίθςθ του καταςτατικοφ, χωρίσ μάλιςτα ποςοτικοφσ ι χρονικοφσ περιοριςμοφσ και ςε ζκτακτθ, όταν πραγματϊνεται χωρίσ τυπικι τροποποίθςθ του καταςτατικοφ, αλλά με απόφαςθ τθσ γενικισ ςυνζλευςθσ ι του διοικθτικοφ ςυμβουλίου. 83 υγκεκριμζνα, ςφμφωνα με τθ γνωμοδότθςθ ΝΚ 809/1974: «Εάν το καταςτατικό δεν περιζχει πρόβλεψθ περί εκδόςεωσ προνομιοφχων μετοχϊν ι δεν περιζχει πρόβλεψιν περί του περιεχομζνου των εκδοκθςομζνων προνομιοφχων μετοχϊν, ουδζν εμπόδιον υφίςταται θ αφτθ γενικι ςυνζλευςισ θ οποία κα αποφαςίςει τθν αφξθςιν του μετοχικοφ κεφαλαίου δι εκδόςεωσ προνομιοφχων μετοχϊν, να αποφαςίςει και τθν τροποποίθςιν του καταςτατικοφ, ϊςτε τοφτο να διαλάβθ διάταξιν περί του φψουσ του μετοχικοφ κεφαλαίου δι εκδόςεωσ προνομιοφχων μετοχϊν και του περιεχομζνου του προνομίου. Ο νόμοσ απαιτεί να διαλαμβάνει το καταςτατικόν περί προνβομιοφχων μετοχϊν ρθτι διάταξιν, δια α γνωρίηουν οι τρίτοι τθν φπαρξιν των προνομιοφχων μετοχϊν, τροποποιείται αντιςτοίχωσ το καταςτατικόν. Αρκεί βεβαίωσ ότι ετθρικθςαν αι διατυπϊςεισ του νόμου δια τθν νόμιμον πρόςκλθςιν των μετόχων, τθν νόμιμον ςυγκρότθςιν τθσ γενικισ ςυνελεφςεωσ και τθν νόμιμον λιψιν αποφάςεωσ». 84 Βλ. Λ. Γεωργακόπουλο, Ερμθνεία Ν.2190/1920 περί Ανωνφμων Εταιριϊν ΕρμΑΕ *άρκρα 1-15β+, ςελ

22 ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ μεςαςοέφιμχμ ρε κξιμέπ χπ κάμφη ςηπ αουήπ ςηπ ιρϊςηςαπ ςχμ μεςϊυχμ 85 και ασςή δικαιξλξγείςαι απϊ ςημ αμάγκη ποξρέλκσρηπ μέχμ επεμδσςόμ ρςημ εςαιοία 86. Αμςίθεςα, η μεςαςοξπή κξιμόμ μεςξυόμ ρε ποξμξμιξϋυεπ δεμ ενσπηοεςεί κάπξιξμ ςέςξιξ δικαιξλξγημέμξ ρκξπϊ ποξπ ϊτελξπ ςηπ εςαιοίαπ, όρςε μα θεχοηθεί χπ επιςοεπςή κάμφη ςηπ αουήπ ςηπ ιρϊςηςαπ ςχμ μεςϊυχμ. Ζ ρσγκεκοιμέμη γμχμξδϊςηρη δεμ κοίθηκε χπ επιςσυημέμη, διϊςι ρκξπϊπ ςηπ κάμφηπ ςηπ αουήπ ςηπ ιρϊςηςαπ ςχμ μεςϊυχμ αματξοικά με ςη μεςαςοξπή κξιμόμ μεςξυόμ ρε ποξμξμιξϋυεπ δεμ είμαι μϊμξ η ποξρέλκσρη μέχμ επεμδσςόμ, αλλά ρςημ ποξρέλκσρη κεταλαίχμ, δηλαδή μέχμ ξικξμξμικόμ πϊοχμ για ςημ εςαιοία, είςε ασςξί ποξέουξμςαι απϊ παλαιξϋπ, είςε απϊ μέξσπ μεςϊυξσπ 87. ξ βαρικϊ ςηπ ρτάλμα ςηπ αιςιξλϊγηρηπ δηλαδή, έγκειςαι ρςξ γεγξμϊπ ϊςι πεοιξοίζει ςξ ρκξπϊ ςηπ διάςανηπ ρςημ ποξρέλκσρη κεταλαίχμ απϊ μέξσπ μεςϊυξσπ και αγμξεί ςη δσμαςϊςηςα μα ποξέλθξσμ μέα κετάλαια απϊ ςξσπ ήδη στιρςάμεμξσπ μεςϊυξσπ. Άλλχρςε και εμδευϊμεμη αϋνηρη μεςξυικξϋ κεταλαίξσ ςηπ εςαιοίαπ, δεμ θα ποαγμαςξπξιηθεί πάμςξςε με έκδξρη μέχμ μεςξυόμ, αλλά μπξοεί μα γίμει και μέρχ ςηπ αϋνηρηπ ςηπ ανίαπ ςχμ ήδη στιρςάμεμχμ μεςξυόμ 88. Ζ ενήγηρη, πξσ μπξοεί μα δξθεί είμαι ϊςι η σπϊ κοίρη γμχμξδϊςηρη ερςιάζει ρςξ ρσμήθχπ ρσμβαίμξμ, δηλαδή ρςημ πεοίπςχρη, καςά ςημ ξπξία η έκδξρη ποξμξμιξϋυχμ μεςξυόμ ποαγμαςξπξιείςαι ρςξ πλαίριξ αϋνηρηπ μεςξυικξϋ κεταλαίξσ με έκδξρη μέχμ 85 υγκεκριμζνα, τα κφρια ςθμεία τθσ γνωμοδότθςθσ υπ αρικμό 396/1975 ΝΚ είχαν ωσ εξισ: «*,,,+ ναι μεν θ τοιαφτθ προνομιακι μεταχείριςθσ δφναται να οριςκι ου μόνον υπό του αρχικοφ Καταςτατικοφ τθσ εταιρίασ, αλλά και μεταγενεςτζρωσ δια τροποποιιςεωσ τοφτου υπό τθσ μείηονοσ Γενικισ υνελεφςεωσ των μετόχων, αλλά κατ αμφοτζρασ τασ περιπτϊςεισ τελεί αφτθ εν ςυναρτιςει προσ ζκδοςιν μετοχϊν, είτε το πρϊτον, κατά τθ ςφςταςιν τθσ εταιρίασ, είτε νζων τοιοφτων, νομοτφπωσ αποφαςιηομζνθν υπό τθσ υνελεφςεωσ εισ τασ υπό του νόμου επιτρεπομζνασ περιπτϊςεισ, μετϋεκτίμθςιν δε υπ αυτισ τθσ οικονομικισ καταςτάςεωσ και των ςυνκθκϊν λειτουργίασ τθσ εταιρίασ και προσ το ςυμφζρον αυτισ. * + Ότι δε δια τροποποιιςεωσ του Καταςτατικοφ μεταγενεςτζρα κζςπιςισ προνομίων υπζρ οριςμζνων μετοχϊν αυτισ προχποκζτει εν πάςει περιπτϊςει ζκδοςιν νζων τοιοφτων, ανεξαρτιτωσ του εάν τα προνόμια κα οριςκοφν υπζρ των εκδιδομζνων νζων μετοχϊν ι υπζρ ιδθ υφιςταμζνων παλαιϊν, εξ απόψεωσ μεν τθσ αρχικισ διατάξεωσ του ςχετικοφ άρκρου 3 του ν. 2190/1920, ςαφϊσ ςυνάγεται: α) εκ του ρθτοφ γράμματοσ τθσ παραγρ. 1 του άρκρου τοφτου, β) εκ τθσ υπό παραγρ. 3 του ίδιου άρκρου απαιτουμζνθσ ειδικεφςεωσ των προνομιοφχων μετοχϊν επ αυτοφ τοφτου του ςϊματοσ αυτϊν προσ ςαφι από των λοιπϊν κοινϊν διάκριςιν και γ) εκ τθσ δικαιολογίασ τθσ αναγνωρίςεωσ υπό του νόμου τθσ δυνατότθτασ κάμψεωσ τθσ αρχισ τθσ ιςότθτασ, δια τθσ παροχισ δυνατότθτοσ εκδόςεωσ προνομιοφχων μετοχϊν, ςυνιςταμζνθσ εισ τθν ανάγκθν προςελκφςεωσ νζων μετόχων. Αλλά και κατά τθν νζαν διατφπωςιν του προρρθκζντοσ άρκρου του περί Ανωνφμων Εταιριϊν βαςικοφ νόμου, επενεχκείςαν δια του άρκρου 5 του α.ν. 148/1967, επιφυλαςςομζνθσ μόνο τθσ εν τζλει τθσ παροφςθσ παρατθριςεωσ, θ διά προχπόκεςισ δζον, κατά τθ γνϊμθν του Σμιματοσ τοφτου, να κεωρθκι ωσ τικζμενθ ζνεκα των αυτϊν λόγων ο εξ ων μεν ο τρίτοσ (γ) νοείται οίκοκεν εκ τθσ ταυτότθτοσ του ςκοποφ, ο δεφτεροσ (β) προκφπτει εκ τθσ διατάξεωσ τθσ παραγρ. 6 του άρκρου 5 του α.ν.148/1967, επαναλαμβανομζνθσ αυτολεξεί τθν αντίςτοιχον παραγρ.1 του αντικαταςτακζντοσ άρκρου 3 του ν.2190/1920, και ο πρϊτοσ (α), ιτοι ο αφορϊν εισ το γράμμα του νόμου, δεν εμφαίνεται μεν ρθτϊσ εν παραγρ.1 του, περί ου πρόκειται, άρκρου του α.ν.148/1967, προκφπτει όμωσ εκ των ςυμφραηομζνων εισ τασ παραγρ. 3 και 4, ζνκα γίνεται μνεία περί «εκδιδομζνων» μετοχϊν. Εισ ταφτα δζον να προςτεκι και επιχείρθμα, ςυναγόμενον κατ αντιδιαςτολιν προσ τθν υπό παραγρ. 3 εδαφ. Πρϊτον, του αυτοφ ωσ άνω άρκρου του α.ν. προβλεπομζνθσ μεμονομζνωσ αντίςτροφον δυνατότθτα μετατρεψιμότθτασ των προνομιοφχων μετοχϊν εισ κοινάσ τοιαφτασ». 86 Βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ βλ. Α. Καλλιαρζκου, ό.π., ςελ Πρόκειται για ονομαςτικι αφξθςθ του μετοχικοφ κεφαλαίου τθσ εταιρίασ, οπότε θ εταιρία κα χορθγιςει ςτουσ μετόχουσ, που υπιρχαν πριν τθν απόφαςθ για τθν αφξθςθ, χωρίσ αντάλλαγμα μετοχζσ μεγαλφτερθσ αξίασ ςε ςχζςθ με αυτζσ, που κατείχαν ιδθ. 22