ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΗΡΕΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΙΚΡΩΝ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ονοματεπώνυμο: Μαρίνος Σταύρος Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Κυριακίδου Ολίβια Διευθυντής προγράμματος: Σιώμκος Γεώργιος Σειρά: 13
ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Μελέτη των παραγόντων που επηρεάζουν την βιώσιμη επιχειρηματικότητα σε μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Αλεξανδρούπολη. Έχοντας αντιληφθεί τις δυνατότητες και τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η βιώσιμη επιχειρηματικότητα, δημιουργήθηκε το παρόν ερευνητικό μοντέλο το οποίο συνδυάζοντας προηγούμενες μελέτες και μεταβλητές, διατηρεί την αξιοπιστία και την μοναδικότητά του.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ Οργανωτική αρετή Κοινωνία Επιχείρηση
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ Βιώσιμη επιχειρηματικότητα: επικεντρώνεται στην φύση, στην υποστήριξη της ζωής, στην εύρεση ευκαιριών για μελλοντικά αγαθά και υπηρεσίες με σκοπό το κέρδος, όπου το κέρδος αναφέρεται στα οικονομικά και μη οικονομικά οφέλη στα άτομα, στην οικονομία και την κοινωνία (Shepherd και Patzelt, 2011). o Δράση Επικεντρώνεται στον βαθμό κατά τον οποίο οι επιχειρηματίες προσπαθούν έμπρακτα να λύσουν τα προβλήματα βιωσιμότητας, που υπάρχουν, στις επιχειρήσεις τους (Muñoz και Dimov, 2015). o Ανταλλαγή Επικεντρώνεται στον βαθμό σύμφωνα με τον οποίο οι επιχειρηματίες ενσωματώνουν στοιχεία της βιωσιμότητας στην επιχείρησή τους, λαμβάνοντας υπόψη τους πιθανούς πελάτες, τους προμηθευτές, τους επενδυτές (Muñoz και Dimov, 2015).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Προ-δραστικότητα: αναφέρεται στις συνεχείς προσπάθειες ενός ατόμου να επιφέρει αλλαγές στο περιβάλλον του. Ειδικότερα, ένα άτομο με υψηλά επίπεδα προ-δραστικότητας λαμβάνει πρωτοβουλίες μέχρις ότου αλλάξει ολοκληρωτικά το περιβάλλον του (Zampetakis, 2008). Συνεργατική αλληλεπίδραση: αναφέρεται στην ικανότητα δύο ή περισσότερων μονάδων να παράγουν μεγαλύτερη αξία, από αυτή που θα παρήγαγαν εάν εργαζόταν ατομικά. Οι στρατηγικές συμμαχίες βοηθούν σημαντικά στην βιώσιμη επιχειρηματικότητα και στην διατήρηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος (Teng, 2007). Γνώση: αντανακλά την γνώση που διαθέτουν οι επιχειρηματίες για τις ευθύνες μιας επιχείρησης απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον, καθώς και από τις απειλές της επιχείρησης απέναντι σε αυτά (Muñoz και Dimov, 2015). Μέσα κοινωνικής δικτύωσης: οι πράσινες διαφημίσεις στις περισσότερες περιπτώσεις είναι επιτυχημένες, διότι μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οι καταναλωτές γνωρίζουν την υιοθέτηση των πράσινων συμπεριφορών των φίλων και γνωστών τους (Minton et al., 2012).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΟΥΣΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Επιχειρηματικές ιδέες που προσανατολίζονται στην βιωσιμότητα: δημιουργούν σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις που τις υιοθετούν (Muñoz και Dimov, 2015). Προσανατολισμός στην βιωσιμότητα : οι επιχειρήσεις με υψηλότερα επίπεδα προσανατολισμού στην βιωσιμότητα, είναι πιο πιθανό να διαθέτουν μια σειρά από στρατηγικές δομές, διαδικασίες και δραστηριότητες που αποσκοπούν στην μείωση των αρνητικών τους επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον (Linnenluecke και Griffiths, 2010). Επιχειρηματικές προθέσεις για βιωσιμότητα: οι επιχειρηματικές προθέσεις για βιωσιμότητα εξαρτώνται από την ιδιοσυγκρασία του κάθε επιχειρηματία, την τάση ανάληψης κινδύνου και την αισιοδοξία που διαθέτει για τις μελλοντικές του κινήσεις (Liñán και Fayolle, 2015). Δημιουργία αξίας: γίνεται αντιληπτή ως μια μηχανή κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης, παρέχοντας νέες ευκαιρίες απασχόλησης και ποικίλα καινοτόμα αγαθά και υπηρεσίες (Hitt et al., 2001).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ Οργανωτική αρετή Σε μελέτες που σχετίζονται με την οργάνωση οι έννοιες που σχετίζονται με την αρετή αναφέρονται στην κοινωνική ευθύνη μιας εταιρίας, στην συμπεριφορά του πολίτη και στο ηθικό των εργαζομένων. Κοινωνία Οι κοινωνικές νόρμες και η κουλτούρα μιας κοινωνίας επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρηματίες διαχειρίζονται την επιχείρησή τους καθώς και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Επιχείρηση Οι πρακτικές βιωσιμότητας έχουν αποδειχθεί σημαντικές σχετικά με την πρόσληψη των εργαζομένων και την διατήρησή τους, την διαφοροποίηση των προϊόντων και των υπηρεσιών της, τις σχέσεις της με τους προμηθευτές αλλά και με την κοινωνία.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ποσοτική πρωτογενής έρευνα Δομημένο ερωτηματολόγιο Κλίμακα Likert (7-βάθμια) Αποστολή ερωτηματολογίου ηλεκτρονικά 102 επιχειρηματίες της Αλεξανδρούπολης
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΛΟ 41,20% 58,80% Άντρας Γυναίκα ΗΛΙΚΙΑ 6,9% 2,9% 28,4% 17,6% 23,5% 20,6% 18-26 27-33 34-41 42-49 50-58 59+
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μορφωτικό επίπεδο 15,7% 7,8% 20,6% Πτυχίο ΤΕΙ Πτυχίο ΑΕΙ 28,4% 27,5% Μεταπτυχιακό Διδακτορικό Οικογενειακή κατάσταση Άλλο 9,80% 2,90% 41,20% 46,10% Ανύπαντρος/η Παντρεμένος/η Διαζευγμένος/η Άλλο
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Χρόνος διοίκησης 0 έως 2 27,5% 24,5% 26,5% 21,6% 3 έως 4 5 έως 6 Μηνιαίο εισόδημα περισσότερα από 6 24,5% 12,7% 0-800 801-1500 28,4% 34,3% 1501-3000 περισσότερα από 3000
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Cronbach s α ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Cronbach s α Exchange 0,880 Proactivity 0,774 Action 0,826 Synergistic_interaction 0,823 Venture_Ideas 0,869 Networks 0,912 Prior_knowledge 0,834 Bussiness_support 0,858 Orientation 0,801 Social_support 0,715 Intention 0,779 Organiz_support 0,875 Value 0,763 Υψηλός δείκτης αξιοπιστίας Έγκυρα αποτελέσματα έρευνας
Exchange Action Proactivity Synergesti c_interacti on Networks Prior_Kno wledge Venture_ Idea Orientatio n Intention Value ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ Sig. (2-tailed) Exchange 1 0,000 0,000 0,000 0,001 0,000 0,001 0,000 0,000 0,000 Action 0,000 1 0,000 0,000 0,002 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 Proactivity 0,000 0,000 1 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 Synergestic_interactio n 0,000 0,000 0,000 1 0,000 0,000 0,001 0,000 0,000 0,000 Networks 0,001 0,002 0,000 0,000 1 0,000 0,003 0,001 0,000 0,000 Prior_Knowledge 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 1 0,000 0,000 0,000 0,000 Venture_ Ideas 0,001 0,000 0,000 0,001 0,003 0,000 1 0,000 0,000 0,002 Orientation 0,000 0,000 0,000 0,000 0,001 0,000 0,000 1 0,000 0,000 Intention 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 1 0,000
Exchange Action Proactivit y Synergesti c_interact ion Networks Prior_Kno wledge Venture_ Idea Orientatio n Intention Value ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ Pearson Correlation Exchange 1,572**,405**,538**,336**,515**,336**,505**,405**,527** Action,572** 1,446**,482**,306**,471**,462**,689**,497**,716** Proactivity,405**,446** 1,703**,356**,557**,371**,557**,537**,487** Synergestic_interact ion,538**,482**,703** 1,401**,530**,329**,547**,605**,537** Networks,336**,306**,356**,401** 1,340**,294**,315**,454**,340** Prior_Knowledge,515**,471**,557**,530**,340** 1,447**,491**,483**,483** Venture_ Ideas,336**,462**,371**,329**,294**,447** 1,574**,345**,297** Orientation,505**,689**,557*,547**,315**,491**,574** 1,572**,521** Intention,405**,497**,537**,605**,454**,438**,345**,572** 1,557**
Excha nge Action Busine ss_sup port Social _supp ort Organi z_virt uousn ess ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ Exchange Pearson Correlation 1,572**,483**,367 **,509** Sig. (2-tailed) 0,000 0,000 0,000 0,000 Action Business_suppo rt Social_support Organiz_virtuo usness Pearson Correlation Sig. (2-tailed) Pearson Correlation Sig. (2-tailed) Pearson Correlation Sig. (2-tailed) Pearson Correlation Sig. (2-tailed),572** 1,565**,459**,420 ** 0,000 0,000 0,000 0,000,483**,565** 1,427 **,582 ** 0,000 0,000 0,000 0,000,367**,459 **,427 ** 1,231 ** 0,000 0,000 0,000 0,020,509**,420**,582**,231 ** 1 0,000 0,000 0,000 0,020
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟ-ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ Exchange Μεταβλητές R R Square Beta Sig Proactivity 0,405 0,164 0,405 0,000 Synergistc_interactions 0,538 0,290 0,538 0,000 Networks 0,336 0,113 0,336 0,001 Prior_Knowledge 0,515 0,265 0,515 0,000 ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟ-ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ Action Μεταβλητές R R Square Beta Sig Proactivity 0,446 0,199 0,446 0,000 Synergistc_interactions 0,482 0,232 0,482 0,000 Networks 0,306 0,094 0,306 0,002
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ 1.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 2.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Coefficients Sig. Coefficients Sig. 1. AM.C 0,263 0,014 Α=Proactivity, C=Exchange, M=Intention 1. AM.C 0,216 0,28 Α=Proactivity, C=Exchange, M=Venture_Ideas 3. AM.C 0,405 0,000 Α=Proactivity, C=Exchange, M=Orientation 4. AM.C 0,433 0,000 Α=Proactivity, C=Exchange, M=Value 1. AM.C 0,362 0,000 Α=Proactivity, C=Action, M=Intention 1. AM.C 0,344 0,000 Α=Proactivity, C=Action, M=Venture_Ideas 1. AM.C 0,638 0,000 Α=Proactivity, C=Action, M=Orientation 4. AM.C 0,653 0,000 Α=Proactivity, C= Action, M=Value
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ 3.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 4.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Coefficients Sig. Coefficients Sig. 1. AM.C 0,124 0,243 Α=Synergestic_interaction, C=Exchange, M=Intention 1. AM.C 0,178 0,045 Α==Synergestic_interaction, C=Exchange, M=Venture_Ideas 3. AM.C 0,300 0,002 Α==Synergestic_interaction, C=Exchange, M=Orientation 4. AM.C 0,335 0,001 Α==Synergestic_interaction, C=Exchange, M=Value 1. AM.C 0,325 0,003 Α==Synergestic_interaction, C=Action, M=Intention 1. AM.C 0,340 0,000 Α==Synergestic_interaction, C=Action, M=Venture_Ideas 1. AM.C 0,607 0,000 Α==Synergestic_interaction, C=Action, M=Orientation 4. AM.C 0,642 0,000 Α=Synergestic_interaction, C= Action, M=Value
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ 5.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 6.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Coefficients Sig. Coefficients Sig. 1. AM.C 0,318 0,002 Α=Networks, C=Exchange, M=Intention 1. AM.C 0,260 0,008 Α=Networks, C=Exchange, M=Venture_Ideas 3. AM.C 0,443 0,000 Α=Networks, C=Exchange, M=Orientation 4. AM.C 0,467 0,000 Α=Networks, C=Exchange, M=Value 1. AM.C 0,415 0,000 Α=Networks, C=Action, M=Intention 1. AM.C 0,407 0,000 Α=Networks, C=Action, M=Venture_Ideas 1. AM.C 0,657 0,000 Α=Networks, C=Action, M=Orientation 4. AM.C 0,691 0,000 Α=Networks, C= Action, M=Value
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ 7.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 8.ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Coefficients Sig. Coefficients Sig. 1. AM.C 0,203 0,038 Α=Prior_Knowledge, C=Exchange, M=Intention 1. AM.C 0,132 0,170 Α=Prior_Knowledge, C=Exchange, M=Venture_Ideas 3. AM.C 0,331 0,001 Α=Prior_Knowledge, C=Exchange, M=Orientation 4. AM.C 0,363 0,000 Α=Prior_Knowledge, C=Exchange, M=Value 1. AM.C 0,352 0,000 Α=Prior_Knowledge, C=Action, M=Intention 1. AM.C 0,314 0,001 Α=Prior_Knowledge, C=Action, M=Venture_Ideas 1. AM.C 0,602 0,000 Α=Prior_Knowledge, C=Action, M=Orientation 4. AM.C 0,636 0,000 Α=Prior_Knowledge, C= Action, M=Value
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σημαντική επίδραση της προ-δραστικότητας, των συνεργατικών αλληλεπιδράσεων, της αποτελεσματικότητας των μέσων κοινωνικών δικτύωσης και της γνώσης ως παράγοντες επηρεασμού στην βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Οι επιχειρηματικές ιδέες προσανατολισμένες στην βιωσιμότητα, ο προσανατολισμός στην βιωσιμότητα, η πρόθεση για βιωσιμότητα και η δημιουργία αξίας λειτουργούν ως διαμεσολαβούσες μεταβλητές στην σχέση της προ-δραστικότητας και βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Οι επιχειρηματικές ιδέες προσανατολισμένες στην βιωσιμότητα, ο προσανατολισμός στην βιωσιμότητα και η δημιουργία αξίας λειτουργούν ως διαμεσολαβούσες μεταβλητές στην σχέση των συνεργατικών αλληλεπιδράσεων και βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Η πρόθεση για βιωσιμότητα δεν λειτουργεί ως διαμεσολαβητή μεταβλητή για την σχέση των συνεργατικών αλληλεπιδράσεων και βιώσιμης επιχειρηματικότητας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι επιχειρηματικές ιδέες προσανατολισμένες στην βιωσιμότητα, ο προσανατολισμός στην βιωσιμότητα, η πρόθεση για βιωσιμότητα και η δημιουργία αξίας λειτουργούν ως διαμεσολαβούσες μεταβλητές στην σχέση της αποτελεσματικότητας των μέσων κοινωνικών δικτύωσης και βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Ο προσανατολισμός στην βιωσιμότητα, η πρόθεση για βιωσιμότητα και η δημιουργία αξίας αποτελούν διαμεσολαβητικές μεταβλητές στην σχέση της γνώσης με την βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Οι επιχειρηματικές ιδέες προσανατολισμένες στην βιωσιμότητα δεν λειτουργεί ως διαμεσολαβούσα μεταβλητή στην σχέση της γνώσης και της βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Σημαντική επίδραση της βιώσιμης επιχειρηματικότητας στην οργανωτική αρετή, στην κοινωνία και στην επιχείρηση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Κατανόηση της διαδικασίας που απαιτείται για τον εντοπισμό των ευκαιριών και των ιδεών μέχρι την υλοποίησή τους. Πρότυπο δράσεων, στρατηγικών και δραστηριοτήτων για τις επιχειρήσεις. Εφαρμογή πρακτικών βιωσιμότητας από τους επιχειρηματίες. Βελτίωση της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΟΔΟΙ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΡΕΥΝΑ Συλλογή στοιχείων σε γεωγραφικά περιορισμένη περιοχή. Σύνδεση της βιώσιμης επιχειρηματικότητας με τις έννοιες της καινοτομίας και της ανάπτυξης ως διαμεσολαβούσες μεταβλητές. Οικονομική ύφεση Ευρύτερο δείγμα από γεωγραφικής πλευράς Μελέτη των παραγόντων μόνο των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εκπόνηση συγκριτικών μελετών (δηλαδή σε διαφορετικές χώρες).
ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ