Καρωτιδομηριαία ταχύτητα σφυγμικού κύματος σε φυσιολογική αρτηριακή πίεση και στην υπέρταση Δ. Κωνσταντινίδης 1, Ε. Χατζησταματίου 1, Ι. Μπαμπάτσεβα-Βαγενά 1, Γ. Μέμο 1, Κ. Μανάκος 1, Γ. Μουστάκας 2, Ε. Βέργη 1, Α. Φερέτου 1, Κ. Τραχανάς 1, Ζ. Μητάτου 1, Α. Αυγεροπούλου 1, Ι. Καλλικάζαρος 1 ΜΟΝΑΔΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ (1) ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν. ΑΘΗΝΩΝ,ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ (2) ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ Γ.Ν. ΑΘΗΝΩΝ, ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ
Kαρωτιδομηριαία ταχύτητα σφυγμικού κύματος (cf-pwv) Η αρτηριακή σκληρία είναι μια σημαντική παράμετρος για την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου, ενώ αποτελεί ένα ανεξάρτητο προγνωστικό δείκτη καρδιαγγειακών συμβάντων. Η καρωτιδομηριαία ταχύτητα του σφυγμικού κύματος (cf- PWV) αποτελεί επιβεβαιωμένο δείκτη αορτικής σκληρίας, κυρίως λόγω του απλού και αξιόπιστου τρόπου προσδιορισμού της, αλλά και της επαναληψιμότητας των μετρήσεων και της ισχυρής προγνωστικής αξίας. Vlachopoulos C, Aznaouridis K, Stefanadis C. JACC 2010; 55 :1318 1327. Mancia G et al. Eur Heart J 2007; 28: 1462 1536.
Kαρωτιδομηριαία ταχύτητα σφυγμικού κύματος (cf-pwv) Σύμφωνα με τις οδηγίες της ESH/ESC του 2013, τιμές cf-pwv >10m/sec χαρακτηρίζονται ως αυξημένες. Eur Heart J. 2010 Oct;31(19):2338-50. doi: 10.1093/eurheartj/ehq165. Epub 2010 Jun 7
Σκοπός Μελέτης Σκοπός της μελέτης μας ήταν να διερευνήσουμε τη σχέση της cf-pwv όχι μόνο με την ηλικία και τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης, αλλά και με τις κατηγορίες της συγκεκαλυμμένης και της μεμονωμένης αρτηριακής υπέρτασης ιατρείου.
Μέθοδοι 1163 συνεχόμενα άτομα χωρίς έκδηλη καρδιαγγειακή νόσο, ΣΔ ή άλλη συστηματική νόσο οι οποίοι επισκέφθηκαν την Μονάδα Προληπτικής Καρδιολογίας και Αντιυπερτασικό Ιατρείο της Κλινικής μας. Ασθενείς με δευτεροπαθή ΑΥ αποκλείστηκαν από τη μελέτη. 383 νορμοτασικοί 780 νεοδιαγνωσθέντες, μη θεραπευόμενοι ασθενείς με ιδιοπαθή ΑΥ Η Cf-PWV προσδιορίστηκε με την συσκευή Sphygmocor (τονομέτρηση) μέσω του αλγορίθμου τέμνουσας εφαπτομένης και της μεθόδου αφαίρεσης του μήκους. Τουλάχιστον 3 μετρήσεις ΑΠ ιατρείου HBPM 24ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ
Μέθοδοι ΑΥ ΛΕΥΚΗΣ ΜΠΛΟΥΖΑΣ ΑΥ Ι 140/90 ΑΥ ΙΙ ΕΜΜΕΝΟΥΣΑ 160/ ΑΥ 100 ΑΥ ΙΙΙ 180/110 ΑΠ ΙΑΤΡΕΙΟΥ 140/90 Βέλτιστη ΑΠ <120/80 Φυσιολογικ ή ΑΠ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ 120-129/ ΑΠ 80-84 Υψηλή φυσιολογικ ή ΑΠ 130-139/ 85-89 ΣΥΓΚΕΚΑΛΥΜΜΕΝΗ ΑΥ ΑΠ ΕΚΤΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ 135/85
Επιπολασμός ΑΠ 18,7 7,4 Βέλτιστη 3,1 6,5 12,9 Φυσιολογική 36,9 11,2 3,9 Υψηλή-Φυσιολογική Λευκής μπλούζας Συγκεκαλυμμένη Σταδίου Ι Σταδίου ΙΙ Σταδίου ΙΙΙ
Δημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού της μελέτης με βάση την κατηγορία της ΑΠ Δημογραφικά χαρακτηριστικά Συνολικός πληθυσμ ός (n=1163) Βέλτιστη (n=36) Φυσιολο γική (n=76) Υψηλή φυσιολο γική (n=143) Συγκεκα λυμμένη (n=45) Λευκής μπλούζα ς (n=130) ΑΥ Ι (n=430) ΑΥ ΙΙ (n=217) AGE, year 0,179 51 (13) 46 (13) 48 (14) 51 (15) 51 (18) 51 (14) 52 (13) 50 (13) 51 (11) FEMALE, (%) 49,5 72,2 67,1 53,8 53,3 55,4 49,1 40,1 32,6 Waist, cm 94 (13) 83 (12) 87 (12) 90 (12) 88 (11) 93 (13) 94 (12) 98 (13) 98 (14) BMI, kg/m 2 28 (4,7) 25 (3,3) 26 (4,4) 27 (3,8) 26 (3,4) 28 (4) 28 (4) 29 (5) 30 (6) Smoking status (%) 0,141 Active (%) Smokers 34,7 33,3 46,1 35 42,2 22,3 31,6 40,6 40,7 Past smokers (%) 23 16,7 15,8 23,8 20 29,2 24 20,7 23,3 No smokers (%) 42,3 50 38,2 41,3 37,8 46,9 44 38,2 36 Alcohol (%) 0,017 Light (%) 82,8 97,1 95,8 81,9 84,4 84 83,2 79,2 72,6 Intermediate (%) 12 2,9 1,4 14,5 13,3 12,8 11,8 12,7 17,9 heavy (%) 5,2-2,8 3,6 2,2 3,2 5 8 9,5 FPG, mg/dl 95 (11) 89 (9) 90 (11) 94 (11) 95 (12) 95 (10) 95 (11) 97 (11) 96 (10) LDL, mg/dl 0,264 137 (35) 134 (42) 139 (35) 132 (34) 132 (36) 139 (31) 135 (34) 141 (39) 142 (35) HDL, mg/dl 53 (14) 60 (15) 60 (16) 53 (14) 53 (15) 54 (14) 53 (14) 50 (13) 53 (16) Triglycerides, mg/dl Median (IQR) 103 (75-142) 78 (56 108) 90 (66 120) 104 (73 137) 98 (74 135) 105 (77 140) 102 (74 141) 112 (84 163) 117 (75 150) 0,001 GFR CKD-EPI 0,755 90 (17) 90 (17) 93 (17) 91 (18) 91 (21) 89 (17) 89 (17) 90 (17) 88 (17) ml/min cf-pwv, m/sec 8,1 (1,8) 6,3 (1,3) 7,4 (1,4) 7,5 (1,5) 7 (1,4) 8 (2) 8,1 (1,6) 8,6 (1,9) 9 (2) OSAP, ODAP, 144 (18) 112 (7,5) 123 (6,7) ΑΥ ΙΙΙ (n=86) 132 (7) 128 (6) 147 (13) 142 (12) 155 (14) 175 (19) 91 (12) 71 (6) 78 (6) 84 (5) 79 (7) 91 (8) 89 (9) 99 (8) 111 (13) p
Τιμές cf-pwv 9 8,8 8,6 8,4 8,2 8 7,8 7,6 7,4 7,2 7 p=0,771 8,09 8,06 Άντρες Γυναίκες 9 8,8 8,6 8,4 8,2 8 7,8 7,6 7,4 7,2 7 p 8,3 7,5 Νορμοτασικοί Υπερτασικοί
Μέσες τιμές cf-pwv ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα και την κατηγορία ΑΥ
cf-pwv με βάση την κατηγορία της ΑΠ και την ηλικιακή ομάδα Ηλικιακές ομάδες Υψηλή Συγκεκαλυμ Λευκής Βέλτιστη Φυσιολογική φυσιολογι ΑΥ Ι ΑΥ ΙΙ ΑΥ ΙΙΙ μένη μπλούζας κή 5.9 (0.7) 5.8 (0.6) 5.7 (1.0) 5.8 (0.6) 6.3 (0.9) 6.4 (0.9) 6.9 (0.9) 8.3 (-) <30 Median (5 95 %) 5.9 (5.2-6.7) 5.8 (4.8-6.5) 5.5 (4.4-8.5) 5.8 (5.1-6.5) 6.0 (4.9-7.9) 6.5 (5.1-7.6) 6.6 (5.6-8.5) 8.3 (-) 6.0 (1.1) 6.7 (1.1) 7.2 (1.0) 6.5 (-) 6.9 (0.6) 7.5 (1.1) 7.4 (0.8) 9.0 (1.8) 30-39 Median (5 95%) 6.2 (4.1-7.0) 6.4 (5.1-9.2) 7.2 (5.4-9.6) 6.5 (-) 7.0 (5.9-7.7) 7.5 (5.8-9.4) 7.4 (6.3-8.6) 8.5 (6.9-12.6) 5.5 (0.9) 7.3 (0.6) 6.9 (1.1) 7.5 (1.2) 7.8 (1.2) 7.8 (1.4) 8.1 (8.1) 8.8 (1.7) 40-49 Median (5 95%) 5.7 (4.0-6.5) 7.3 (6.6-9.0) 6.7 (5.1-9.0) 7.3 (6.4-9.2) 7.5 (6.3-10) 7.5 (6.1-9.7) 8.2 (6.4-10) 8.4 (7.0-12.5) 6.5 (1.2) 7.7 (1.5) 7.8 (1.2) 7.3 (0.7) 8.3 (1.5) 8.1 (1.3) 8.9 (1.7) 9.0 (1.8) 50-59 Median (5 95%) 6.5 (4.3-7.9) 7.4 (5.5-11.0) 7.6 (5.9-9.9) 7.6 (6.1-8.1) 7.8 (6.7-10.1) 8.1 (6.0-10.5) 8.4 (6.8-11.7) 8.6 (6.5-12.8) 7.4 (1.6) 8.0 (1.6) 8.1 (1.0) 7.2 (1.1) 9.2 (1.9) 8.9 (1.7) 9.7 (2.7) 9.8 (1.6) 60-69 Median (5 95%) 7.1 (5.4-9.9) 7.8 (6.0-11.3) 8.0 (6.8-10.2) 7.1 (5.6-9.5) 9.2 (6.6-13.8) 8.8 (6.5-12.3) 9.1 (6.8-15.7) 9.6 (7.2-14.0). 8.7 (1.8) 9.6 (2.3) 9.5 (1.8) 9.0 (1.5) 9.4 (2.2) 9.8 (2.3) 12.1 (3.6) =>70 Median (5 95%). 9.5 (6.6-10.0) 9.5 (7.3-14.6) 8.6 (7.6-12.1) 9.4 (6.9-11.3) 9.1 (5.9-14.0) 9.8 (6.3-13.8) 11.0 (8.5-18.0)
Γραφική απεικόνιση της συσχέτισης cf-pwv και ηλικίας
Πολυπαραγοντική γραμμική παλινδρόμηση με εξαρτημένη μεταβλητή το PWV b coefficient 95% Confidence interval P value Age 0,068 0,06 0,08 Male gender 0,35 0,13 0,58 0,002 Waist circumference 0,004 (-0,005) 0,012 0,417 Office heart rate 0,012 0,003 0,02 0,007 Triglycerides -0,001 (-0,002) 0,001 0,373 Type of BP Normal 1,003 0,26 1,74 0,008 High Normal 0,87 0,19 1,55 0,012 Masked hypertension 0,74 (-0,05) 1,52 0,065 White coat hypertension 1,42 0,73 2,11 Hypertension stage I 1,45 0,81 2,1 Hypertension stage II 1,92 1,26 2,59 Hypertension stage III 2,52 1,79 3,25
Περιορισμοί Το ποσοστό των ατόμων με συγκεκαλυμμένη υπέρταση του πληθυσμού μας ήταν σαφώς μικρότερο από αυτό που αναφέρεται στη βιβλιογραφία (13%).
Συμπεράσματα Σε μεγάλο αριθμό νορμοτασικών και νεοδιαγνωσθέντων μη θεραπευόμενων υπερτασικών ασθενών, ακόμα και οι φυσιολογικές τιμές της ΑΠ χαρακτηρίζονται από αυξημένο cf- PWV, συγκριτικά με τις βέλτιστες τιμές αυτής. Σε αντίθεση με την τρέχουσα άποψη, το σύνδρομο λευκής μπλούζας παρουσιάζει υψηλότερες τιμές cf-pwv και άρα μεγαλύτερη αορτική σκληρία συγκριτικά με την συγκεκαλυμμένη υπέρταση.
Σας ευχαριστώ
Δημογραφικά χαρακτηριστικά Δημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού της μελέτης με βάση την κατηγορία της ΑΠ Υψηλή Συγκεκαλυ Λευκής Βέλτιστη Φυσιολογι ΑΥ Ι φυσιολογι μμένη μπλούζας (n=36) κή (n=76) (n=430) κή (n=143) (n=45) (n=130) Συνολικός πληθυσμός (n=1163) AGE, year 0,179 51 (13) 46 (13) 48 (14) 51 (15) 51 (18) 51 (14) 52 (13) 50 (13) 51 (11) FEMALE, (%) 49,5 72,2 67,1 53,8 53,3 55,4 49,1 40,1 32,6 Waist, cm 94 (13) 83 (12) 87 (12) 90 (12) 88 (11) 93 (13) 94 (12) 98 (13) 98 (14) BMI, kg/m 2 28 (4,7) 25 (3,3) 26 (4,4) 27 (3,8) 26 (3,4) 28 (4) 28 (4) 29 (5) 30 (6) METS (%) 45,1 3,3 6,1 36,4 33,3 45,5 50,4 58,4 45,6 Smoking status (%) 0,141 Active Smokers (%) 34,7 33,3 46,1 35 42,2 22,3 31,6 40,6 40,7 Past smokers (%) 23 16,7 15,8 23,8 20 29,2 24 20,7 23,3 No smokers (%) 42,3 50 38,2 41,3 37,8 46,9 44 38,2 36 Alcohol (%) 0,017 Light (%) 82,8 97,1 95,8 81,9 84,4 84 83,2 79,2 72,6 Intermediate (%) 12 2,9 1,4 14,5 13,3 12,8 11,8 12,7 17,9 heavy (%) 5,2-2,8 3,6 2,2 3,2 5 8 9,5 Prediabetes (%) FPG, mg/dl 95 (11) 89 (9) 90 (11) 94 (11) 95 (12) 95 (10) 95 (11) 97 (11) 96 (10) LDL, mg/dl 0,264 137 (35) 134 (42) 139 (35) 132 (34) 132 (36) 139 (31) 135 (34) 141 (39) 142 (35) HDL, mg/dl 53 (14) 60 (15) 60 (16) 53 (14) 53 (15) 54 (14) 53 (14) 50 (13) 53 (16) Media 0,001 Triglycerides, 103 (75-78 (56 90 (66 104 (73 98 (74 105 (77 102 (74 112 (84 117 (75 n mg/dl 142) 108) 120) 137) 135) 140) 141) 163) 150) (IQR) GFRCKD-EPI ml/min 0,755 90 (17) 90 (17) 93 (17) 91 (18) 91 (21) 89 (17) 89 (17) 90 (17) 88 (17) cf-pwv, m/sec 8,1 (1,8) 6,3 (1,3) 7,4 (1,4) 7,5 (1,5) 7 (1,4) 8 (2) 8,1 (1,6) 8,6 (1,9) 9 (2) OSAP, 144 (18) 112 (7,5) 123 (6,7) 132 (7) 128 (6) 147 (13) 142 (12) 155 (14) 175 (19) ODAP, 91 (12) 71 (6) 78 (6) 84 (5) 79 (7) 91 (8) 89 (9) 99 (8) 111 (13) OHR, bpm 78 (12) 72 (9) 74 (12) 76 (11) 74 (12) 80 (12) 77 (12) 79 (12) 83 (13) OPP, 53 (12) 41 (9) 45 (8) 48 (8) 49 (7) 56 (14) 53 (11) 56 (13) 63 (14) ABPM 24h SAP, 122 (12) 104 (8,1) 110 (9,1) 114 (7) 121 (8,6) 115 (7) 122 (8) 130 (12) 140 (16) ABPM 24h DAP, 73 (10) 61 (8) 66 (7) 67 (6) 73 (9) 67 (7) 73 (8) 80 (9) 86 (11) ABPM 24h HR, 73 (9) 70 (8) 71 (8) 71 (8) 72 (7) 72 (9) 73 (8) 75 (9) 75 (10) bpm ABPM 24h PP, 49 (8) 42 (8) 44 (7) 46 (6) 48 (7) 48 (7) 49 (8) 51 (8) 54 (11) ABPM Day SAP, 126 (13) 107 (9,1) 113 (9) 117 (7) 125 (9) 118 (8) 126 (9) 134 (12) 143 (16) ABPM Day DAP, 76 (11) 64 (8) 68 (8) 70 (7) 76 (9) 70 (8) 76 (9) 83 (9) 89 (12) ABPM Day HR, 76 (9) 75 (10) 74 (8) 74 (9) 75 (8) 75 (9) 76 (9) 79 (9) 79 (11) bpm ABPM Day PP, 50 (8) 43 (8) 45 (7) 47 (6) 49 (7) 49 (7) 50 (8) 51 (9) 55 (11) ABPM Night SAP, 112 (13) 96 (8) 101 (11) 104 (8) 112 (11) 106 (8) 111 (11) 119 (14) 129 (16) ABPM Night DAP, 65 (10) 55 (8) 43 (7) 59 (6) 65 (9) 60 (7) 64 (9) 70 (10) 77 (12) ABPM Night HR, 64 (8,8) 58 (7) 61 (9) 62 (8) 64 (8) 63 (8) 64 (9) 66 (9) 66 (10) bpm ABPM Night PP, ΑΥ ΙΙ (n=217) ΑΥ ΙΙΙ (n=86) 47 (9) 41 (7) 43 (8,7) 45 (7) 47 (8) 47 (7) 47 (8) 49 (10) 52 (11) p
Φυσιολ. vs βέλτιστη 7,4 έναντι 6,3, p=0,001 λευκής μπλούζας vs συγκ. και της υψηλής φυσιολ. 8,1 έναντι 7,2 έναντι 7,5, p=0,004 και p=0,001, αντίστοιχα λευκής μπλούζας vs υπέρτασης σταδίου ΙΙ και ΙΙΙ 8,1 έναντι 8,6 έναντι 9,2, p=0,035 και p, αντίστοιχα λευκής μπλούζας vs υπέρταση σταδίου Ι 8,11 έναντι 8,15, p=0,833 συγκεκαλυμμένης vs βέλτιστης ΑΠ 7,23 έναντι 6,32, p=0,008 Συγκεκαλυμμένης vs σταδίου I, II και III 7,23 έναντι 8,15 έναντι 8,55 έναντι 9,24, p σε όλα, αντίστοιχα Συγκεκαλυμμένης vs φυσιολογικής και υψηλής φυσιολογικής 7.23 έναντι 7.35 έναντι 7.47, p>0.3 σε όλα, αντίστοιχα