Strathprints Institutional Repository

Transcript

1 Strathprints Institutional Repository Cooper, Mick (2009) Interpersonal perceptions and metaperceptions : psychotherapeutic practice in the inter-experiential realm. Journal of Humanistic Psychology, 49 (1). pp ISSN , This version is available at Strathprints is designed to allow users to access the research output of the University of Strathclyde. Unless otherwise explicitly stated on the manuscript, Copyright and Moral Rights for the papers on this site are retained by the individual authors and/or other copyright owners. Please check the manuscript for details of any other licences that may have been applied. You may not engage in further distribution of the material for any profitmaking activities or any commercial gain. You may freely distribute both the url ( and the content of this paper for research or private study, educational, or not-for-profit purposes without prior permission or charge. Any correspondence concerning this service should be sent to Strathprints administrator: strathprints@strath.ac.uk

2 ΙΝΤΕΡΠΕΡΣΟΝΑΛ ΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ ΑΝD ΜΕΤΑΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ: ΠΣΨΧΗΟΤΗΕΡΑΠΕΥΤΙΧ ΠΡΑΧΤΙΧΕ ΙΝ ΤΗΕ ΙΝΤΕΡ ΕΞΠΕΡΙΕΝΤΙΑΛ ΡΕΑΛΜ ΜΙΧΚ ΧΟΟΠΕΡ, ΠΗ.D. ΥΝΙςΕΡΣΙΤΨ ΟΦ ΣΤΡΑΤΗΧΛΨDΕ Αυτηορ νοτε: Μιχκ Χοοπερ χαν βε χονταχτεδ ατ Χουνσελλινγ Υνιτ, 76 Σουτηβραε Dριϖε, Υνιϖερσιτψ Οφ Στρατηχλψδε, Γλασγοω Γ13 1ΠΠ, Σχοτλανδ. Εmαιλ: mιχκ.χοοπερ στρατη.αχ.υκ Αυτηορ Ινφορmατιον: Μιχκ Χοοπερ, Πη.D. ισ Προφεσσορ οφ Χουνσελλινγ, Υνιϖερσιτψ οφ Στρατηχλψδε, Γλασγοω, ΥΚ, ανδ α ΥΚΧΠ ρεγιστερεδ πσψχηοτηεραπιστ ωηοσε πραχτιχε χοmβινεσ ελεmεντσ οφ εξπεριεντιαλ, περσον χεντερεδ, εξιστεντιαλ ανδ ιντερπερσοναλ αππροαχηεσ. Μιχκ ισ αυτηορ οφ Εσσεντιαλ Ρεσεαρχη Φινδινγσ ιν Χουνσελλινγ ανδ Πσψχηοτηεραπψ: Τηε Φαχτσ αρε Φριενδλψ (Σαγε, 2008); Εξιστεντιαλ Τηεραπιεσ (Σαγε, 2003); χο εδιτορ οφ Τηε Ηανδβοοκ οφ Περσον Χεντρεδ Πσψχηοτηεραπψ ανδ Χουνσελλινγ (Παλγραϖε, 2007), ανδ αυτηορ οφ σεϖεραλ παπερσ ανδ χηαπτερσ ον περσον χεντερεδ, εξιστεντιαλ ανδ σελφ πλυραλιστιχ αππροαχηεσ το τηεραπψ. Αυτηορ πηοτογραπη 1

3 Αβστραχτ. Τηισ παπερ αιmσ το σψστεmατιζε ανδ δεϖελοπ ηυmανιστιχ πραχτιχε βψ χονσιδερινγ τηε ιmπλιχατιονσ οφ αδοπτινγ αν εξπεριεντιαλ στανχε το ωορκινγ ωιτηιν τηε ιντερ εξπεριεντιαλ ρεαλm: τηε ιντερφαχε βετωεεν ονε περσον σ εξπεριενχεσ ανδ τηοσε οφ ανοτηερ. Πσψχηολογιχαλ τηεορψ ανδ ρεσεαρχη αρε υσεδ το δεϖελοπ αν υνδερστανδινγ οφ ηοω πεοπλε περχειϖε, ανδ mισπερχειϖε, οτηερσ εξπεριενχεσ, ανδ ιmπλιχατιονσ φορ πραχτιχε αρε δισχυσσεδ: ιν παρτιχυλαρ, τηε νεεδ το ενχουραγε χλιεντσ το τεστ ουτ τηειρ ασσυmπτιονσ αβουτ οτηερσ εξπεριενχεσ ανδ το χοmmυνιχατε mορε τρανσπαρεντλψ τηειρ οων. Τηε παπερ τηεν φοχυσεσ ον τηε ισσυε οφ mεταπερχεπτιονσ ηοω ονε περσον περχειϖεσ ανοτηερ περσον ασ περχειϖινγ τηεm ανδ τηειρ εξπεριενχεσ ανδ, αγαιν, αργυεσ τηατ πεοπλε οφτεν mακε σιγνιφιχαντ ερρορσ ιν τηειρ ϕυδγmεντσ. Ιmπλιχατιονσ φορ πραχτιχε αρε δισχυσσεδ, ωιτη α παρτιχυλαρ εmπηασισ ον υσινγ αππροπριατε σελφ δισχλοσυρε το δελιβερατελψ χηαλλενγε χλιεντσ mεταπερχεπτυαλ ερρορσ. Ιν τηε χονχλυσιον το τηισ παπερ, τηε προποσεδ ιντερ εξπεριεντιαλ πραχτιχεσ αρε πρεσεντεδ ασ σπεχιφιχ προχεσσ εξπεριεντιαλ τασκσ. Κεψωορδσ: εξπεριεντιαλ πσψχηοτηεραπψ, πηενοmενολογιχαλ πσψχηολογψ, ιντερπερσοναλ περχεπτιον, mεταπερχεπτιον, ιντερπερσοναλ πηενοmενολογψ 2

4 ΙΝΤΕΡΠΕΡΣΟΝΑΛ ΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ ΑΝD ΜΕΤΑΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ: ΗΥΜΑΝΙΣΤΙΧ ΠΣΨΧΗΟΤΗΕΡΑΠΨ ΙΝ ΤΗΕ ΙΝΤΕΡ ΕΞΠΕΡΙΕΝΤΙΑΛ ΡΕΑΛΜ Ασ α φαmιλψ οφ πσψχηοτηεραπευτιχ πραχτιχεσ ροοτεδ ιν α χοmmιτmεντ το δεεπλψ ϖαλυινγ ανδ τρυστινγ οτηερσ (Χοοπερ, 2007α), τηε ηυmανιστιχ πσψχηοτηεραπιεσ τενδ το γιϖε επιστεmολογιχαλ ανδ χλινιχαλ πριοριτψ το τηε πηενοmενολογιχαλ, εξπεριενχεδ ασπεχτσ οφ ηυmαν βεινγσ λιϖεσ. Ηερε, ιν χοντραστ το ποσιτιϖιστιχ, ιδεαλιστιχ ορ πσψχηοαναλψτιχ ωορλδϖιεωσ, ηυmαν εξπεριενχεσ αρε νοτ σεεν ασ επιπηενοmενα βυτ ασ τηε ϖερψ γρουνδσ οφ βεινγ (ε.γ. Γενδλιν, 1970): ηυmαν βεινγσ αρε τηειρ εξπεριενχεσ. Ηενχε, το δεεπλψ υνδερστανδ τηειρ χλιεντσ, ηυmανιστιχ εξπεριεντιαλ πσψχηοτηεραπιστσ αρε ενχουραγεδ το αϖοιδ ιντερπρετινγ, αναλψζινγ ορ λοοκινγ βεηινδ τηειρ χλιεντσ εξπεριενχεσ, βυτ το ηελπ τηεm εξπλορε τηε ϖερψ αχτυαλιτψ οφ τηειρ λιϖεδ βεινγ (ε.γ. Μαηρερ, 1996; Ρογερσ, 1959). Α χριτιχαλ θυεστιον ραισεδ βψ συχη α πσψχηοτηεραπευτιχ αππροαχη, ηοωεϖερ, ισ τηατ οφ τηε νατυρε οφ ηυmαν εξπεριενχινγ. Wηατ δοεσ ιτ mεαν το εξπεριενχε σοmετηινγ ανδ ωηατ ισ τηατ εξπεριενχινγ λικε? Πηενοmενολογιχαλ ανδ ηυmανιστιχ τηεοριστσ ηαϖε αττεmπτεδ το ανσωερ τηισ θυεστιον ιν α νυmβερ οφ διφφερεντ ωαψσ (ε.γ. Μερλεαυ Ποντψ, 1962; Σαρτρε, 1958; Σπινελλι, 2001) ανδ, ωιτηιν τηε φιελδ οφ ηυmανιστιχ πσψχηοτηεραπευτιχ πραχτιχε, ηαϖε τενδεδ το πυτ παρτιχυλαρ εmπηασισ ον τηε ινδιϖιδυαλ, ιντερναλ, συβϕεχτιϖε νατυρε οφ τηισ εξπεριενχινγ (ε.γ. Βυγενταλ, 1981; Ρογερσ, 1959; σεε Χοοπερ, 2007β). Ηοωεϖερ, φορ α νυmβερ οφ εξιστεντιαλ πηιλοσοπηερσ ανδ πσψχηοτηεραπιστσ, ιτ ισ ερρονεουσ το ασσυmε τηατ εξπεριενχινγ ρεσιδεσ ωιτηιν υσ. Ρατηερ, τηεοριστσ συχη ασ Ηειδεγγερ (1962) ανδ Μερλεαυ Ποντψ (1962) ηαϖε αργυεδ 3

5 τηατ εξπεριενχινγ ισ φυνδαmενταλλψ ουτ ιν τηε ωορλδ βετωεεν υσ: αν ιντερσυβϕεχτιϖε πηενοmενον (σεε Χροσσλεψ, 1996). Ιν πηενοmενολογιχαλ τερmσ (Σπινελλι, 2005), συχη αν ιντερσυβϕεχτιϖιτψ χαν βε ηψποτηεσιζεδ το εξιστ ατ βοτη τηε νοετιχ ενδ οφ τηε εξπεριενχινγ πολε (ι.ε., τηε mαννερ ορ αχτ οφ εξπεριενχινγ) ανδ αλσο τηε νοεmατιχ ενδ (ι.ε., τηε χοντεντ οφ εξπεριενχεσ). Wιτη ρεσπεχτ το τηε φορmερ, φορ ινστανχε, τηε φαχτ τηατ ηυmαν βεινγσ τηινκ τηρουγη τηε σοχιαλλψ χονστρυχτεδ mεδιυm οφ λανγυαγε mεανσ τηατ τηειρ εϖερψδαψ εξπεριενχινγ ισ ινσεπαραβλε φροm τηε τηουγητσ, φεελινγσ, ηιστοριεσ ανδ εξπεριενχεσ οφ οτηερσ (χφ. ςψγοτσκψ, 1962). Σιmιλαρλψ, ατ τηε οτηερ ενδ οφ τηε εξπεριενχινγ πολε, ιτ ισ χλεαρ νοτ τηε λεαστ το πσψχηοτηεραπιστσ τηατ ηυmαν βεινγσ σπενδ αν ινορδινατε αmουντ οφ τηειρ λιϖεσ δωελλινγ ον τηε βεηαϖιορσ, τηουγητσ ανδ φεελινγσ οφ οτηερσ. Μορε τηαν τηατ, τηουγη, τηε φαχτ τηατ ωε εξπεριενχε οτηερσ ωηο εξπεριενχε υσ εξπεριενχινγ τηεm, αδ ινφινιτυm, mεανσ τηατ ουρ εξπεριενχεσ αρε φυνδαmενταλλψ εmβεδδεδ ωιτηιν α χοmπλεξ, mυλτι διρεχτιοναλ ιντερ εξπεριεντιαλ ωεβ (Χοοπερ, 2005), ιν ωηιχη ουρ οων εξπεριενχεσ χαν νεϖερ βε εντιρελψ δισεντανγλεδ φροm τηε εξπεριενχεσ οφ οτηερσ. Dραωινγ ον τηε ωορκ οφ Ρ. D. Λαινγ (ιν παρτιχυλαρ, 1969; 1966) ασ ωελλ ασ χοντεmποραρψ σοχιαλ πσψχηολογιχαλ ρεσεαρχη, τηε αιm οφ τηισ παπερ ισ το δεϖελοπ αν υνδερστανδινγ οφ τηισ ιντερ εξπεριεντιαλ φιελδ: ηοω ονε περσον σ εξπεριενχεσ ρελατε το τηοσε οφ ανοτηερ. Αναλψσεσ οφ ιντερσυβϕεχτιϖε, ρελατιοναλ ανδ σψστεmιχ προχεσσεσ αρε βψ νο mεανσ νεω ιν πσψχηολογψ ανδ πσψχηοτηεραπψ (ε.γ., ϑοηνσον, 1996; Μιτχηελλ, 2000; Πορτνοψ, 2008; Συλλιϖαν, 1953; Ψαλοm, 2001), βυτ τηε χοντριβυτιον οφ τηισ πρεσεντ αναλψσισ ισ το τρψ ανδ υνδερστανδ συχη δψναmιχσ ιν ωηολλψ πηενοmενολογιχαλ τερmσ: ι.ε., ιν τερmσ οφ εξπεριενχινγ, ιντεντιοναλ βεινγσ, ωιτηουτ ρεχουρσε το συχη νον πηενοmενολογιχαλ χονχεπτσ ασ υνχονσχιουσ ορ σψστεmιχ προχεσσεσ. Συχη αν 4

6 αππροαχη mακεσ τηισ αναλψσισ παρτιχυλαρλψ ρελεϖαντ το α ηυmανιστιχ εξπεριεντιαλ στανδποιντ. Ιν χοντραστ το mορε πσψχηοδψναmιχ περσπεχτιϖεσ, τηε παπερ αλσο αττεmπτσ το υνδερστανδ ηυmαν ιντερ ρελατινγ ανδ παρτιχυλαρλψ προβλεmατιχ ρελατινγ ιν τερmσ οφ ηερε ανδ νοω βιασεσ ανδ mισπερχεπτιονσ, ασ οπποσεδ το mορε ηιστοριχαλλψ ορ πατηολογιχαλλψ δεριϖεδ πηενοmενα, συχη ασ τρανσφερενχε. Ιν αδδιτιον, τηε παπερ λοοκσ ατ τηε ιmπλιχατιονσ οφ τηισ αναλψσισ φορ τηε πραχτιχε οφ εξπεριεντιαλ ηυmανιστιχ πσψχηοτηεραπψ, ιδεντιφψινγ α σετ οφ ιντερ εξπεριεντιαλ τασκ mαρκερσ, ανδ προποσινγ α σετ οφ ποτεντιαλλψ ηελπφυλ ρεσπονσεσ (χφ. Προχεσσ εξπεριεντιαλ/εmοτιον φοχυσεδ Τηεραπψ, Γρεενβεργ, Ριχε, & Ελλιοττ, 1993). Ηερε, ασ ωιτη mανψ οτηερ προχεσσ εξπεριεντιαλ τασκσ, τηε αχτυαλ ιντερϖεντιονσ βεινγ ουτλινεδ αρε νοτ εντιρελψ νεω, βυτ τηισ ισ α φιρστ αττεmπτ το σψστεmατιζε συχη φορmσ οφ πραχτιχε ανδ το γρουνδ τηεm ιν α σπεχιφιχ βοδψ οφ πσψχηολογιχαλ κνοωλεδγε. Ασ ωιτη αλλ οτηερ προχεσσ εξπεριεντιαλ τασκσ, ιτ σηουλδ αλσο βε εmπηασιζεδ τηατ τηερε ισ νο συγγεστιον ηερε τηατ τηεσε ιντερ εξπεριεντιαλ ιντερϖεντιονσ ωιλλ βε αππροπριατε ορ ηελπφυλ φορ αλλ χλιεντσ. Ρατηερ, βψ ιτσ ϖερψ νατυρε, τηε αιm οφ συχη αν αναλψσισ ισ το τρψ ανδ σπεχιφψ τηε παρτιχυλαρ ινστανχεσ ορ διφφιχυλτιεσ φορ ωηιχη τηεσε ιντερ εξπεριεντιαλ πραχτιχεσ mαψ βε οφ ϖαλυε. ΙΝΤΕΡΠΕΡΣΟΝΑΛ ΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ Ηοω δοεσ ονε περσον περχειϖε ανοτηερ περσον σ εξπεριενχεσ, ανδ αρε τηοσε περχεπτιονσ λικελψ το βε αχχυρατε? Λαινγ σ (1969) σταρτινγ ποιντ ισ τηατ ονε περσον χαν νεϖερ ηαϖε α διρεχτ αωαρενεσσ οφ ανοτηερ περσον σ εξπεριενχεσ οφ ηισ ορ ηερ ωορλδ: Ηε χαννοτ σεε τηρουγη τηε οτηερ σ εψεσ ανδ χαννοτ ηεαρ τηρουγη τηε οτηερ σ εαρσ 5

7 (π.28). Τηισ mεανσ τηατ, ηοωεϖερ ιντυιτιϖε, εmπατηιχ ορ πσψχηολογιχαλλψ mινδεδ αν ινδιϖιδυαλ mαψ βε, ηισ ορ ηερ περχεπτιον οφ ανοτηερ περσον σ εξπεριενχε ωιλλ αλωαψσ βε δεπενδεντ, ατ λεαστ το σοmε εξτεντ, ον τηατ οτηερ σ πυβλιχ αχτιονσ ανδ χηαραχτεριστιχσ, ανδ τηεσε αρε λικελψ το ρεπρεσεντ ονλψ α σεγmεντ οφ ηοω τηατ οτηερ αχτυαλλψ εξπεριενχεσ ηισ ορ ηερ ωορλδ. Τηισ ισ φορ α νυmβερ οφ ρεασονσ: φιρστ, mοστ ηυmαν βεινγσ mακε δελιβερατε ασ ωελλ ασ νον χονσχιουσ εφφορτσ το mαναγε τηοσε ασπεχτσ οφ τηειρ εξπεριενχινγ τηατ αρε σεεν βψ οτηερσ (Γοφφmαν, 1971), ωιτη σοmε εξπεριενχεσ φορεϖερ ρεταινεδ ατ α πριϖατε λεϖελ. Σεχονδ, αν οβσερϖερ ονλψ εϖερ σεεσ α ταργετ ινδιϖιδυαλ ιν α λιmιτεδ ρανγε οφ χιρχυmστανχεσ, φορ ινστανχε, ατ ωορκ ανδ ατ χονφερενχεσ, βυτ νοτ ατ ηοmε ορ ωιτη φριενδσ. Ηενχε, ωηιλε αν οβσερϖερ mαψ βε αβλε το mακε αν ινφορmεδ γυεσσ ασ το ωηατ ανοτηερ ηυmαν βεινγ ισ εξπεριενχεδ, τηισ ωιλλ αλωαψσ βε βασεδ ον ινχοmπλετε δατα, συχη τηατ τηε ποσσιβιλιτψ οφ ηαϖινγ αν εντιρελψ αχχυρατε υνδερστανδινγ οφ ανοτηερ σ εξπεριενχεσ ισ λικελψ το βε σmαλλ. Μορεοϖερ, τηε φαχτ τηατ ουρ περχεπτιονσ οφ οτηερσ αρε ρελιαντ ον τηοσε οτηερσ πυβλιχ χηαραχτεριστιχσ mεανσ τηατ τηε ωαψ ωε περχειϖε τηεm ισ λικελψ το βε βιασεδ ιν τηε διρεχτιον οφ τηειρ σελφ πρεσεντατιονσ, ανδ τηισ ισ ωηατ πσψχηολογιχαλ ρεσεαρχη ινδιχατεσ (φορ ινστανχε, Στορmσ, 1973). Α χλασσιχ ιλλυστρατιον οφ τηισ ισ τηε ωαψ τηατ θυιζ mαστερσ τενδ το βε περχειϖεδ ασ mορε κνοωλεδγεαβλε τηαν τηειρ χοντεσταντσ, εϖεν τηουγη αν οβσερϖερ, λογιχαλλψ, ωουλδ κνοω τηατ τηεψ ηαϖε βεεν φεδ τηε θυεστιονσ ανδ ανσωερσ ασ παρτ οφ τηειρ ρολε. Ιν οτηερ ωορδσ, αλτηουγη, ιντυιτιϖελψ, ωε mαψ ηαϖε α σενσε τηατ σοmεονε ηασ mανψ mορε σιδεσ το τηεm τηαν ωηατ χαν βε σεεν ατ α πυβλιχ λεϖελ, τηερε ισ α mαρκεδ τενδενχψ το εξπεριενχε οτηερσ ιν τηε διρεχτιον οφ τηειρ σελφ πρεσεντατιον, ανδ τηισ σεεmσ το βε βεχαυσε τηατ πρεσεντατιον ισ οφ γρεατερ περχεπτυαλ σαλιενχε τηαν ανψ ινφερρεδ χηαραχτεριστιχσ (Αρονσον, Wιλσον, & Ακερτ, 1999). 6

8 Συχη αν αναλψσισ δοεσ νοτ δενψ τηε ποσσιβιλιτψ τηατ ηυmαν βεινγσ ηαϖε τηε χαπαχιτψ το δεεπλψ ανδ ιντυιτιϖελψ υνδερστανδ τηε εξπεριενχεσ οφ οτηερσ; ινδεεδ, τηερε ισ εϖιδενχε το συγγεστ τηατ τηε χαπαχιτψ το εmπατηιζε ανδ το υνδερστανδ οτηερ mινδσ ισ αν ιννατε ηυmαν χηαραχτεριστιχ (σεε, Χοοπερ, 2001). Ψετ ιτ ισ χλεαρ φροm τηε ρεσεαρχη εϖιδενχε, ανδ τηε ωορλδ αρουνδ υσ, τηατ α δεεπ εmπατηιχ υνδερστανδινγ οφ οτηερσ ισ νοτ τηε υσυαλ στατε οφ ηυmαν αφφαιρσ: τηατ ηυmαν βεινγσ δο, σοmετιmεσ ϖιολεντλψ, mισπερχειϖε οτηερσ εξπεριενχεσ. Φροm α ηυmανιστιχ στανδποιντ, ωε mιγητ ωαντ το αργυε τηατ τηισ ισ πριmαριλψ α φαιλυρε οφ αχτυαλιζατιον ρατηερ τηαν αν ιννατε ηυmαν χηαραχτεριστιχ; βυτ τηε χογνιτιϖε σοχιαλ πσψχηολογψ εϖιδενχε χιτεδ αβοϖε, ασ ωελλ ασ ρεσεαρχη ιντο τηεορψ οφ mινδ ανδ mενταλιζατιον προχεσσεσ (ε.γ., Βαρον Χοηεν, 2000), συγγεστ τηατ τηε αβιλιτψ το χονχεπτυαλιζε οτηερσ εξπεριενχεσ ισ νοτ ωηολλψ ιν βυιλτ. Ρατηερ, το βε φυλλψ αχτυαλιζεδ, ιτ σεεmσ το ρεθυιρε παρτιχυλαρ κινδσ οφ χογνιτιϖε, ιντερπερσοναλ ανδ σοχιαλ δεϖελοπmεντ, ασ ωελλ ασ χονσχιουσ εφφορτ ανδ ωιλλ. Ρεσεαρχη φροm τηεσε φιελδσ αλσο συγγεστσ τηατ τηε αβιλιτψ το αχχυρατελψ χονχεπτυαλιζε οτηερσ εξπεριενχεσ ισ λικελψ το ϖαρψ σιγνιφιχαντλψ αχροσσ ινδιϖιδυαλσ (Wελλmαν & Λαγαττυτα, 2000); ανδ, ασ ωιτη Λαινγ (1969), Χοοπερ (2005) ανδ Ιντερπερσοναλ Πσψχηοτηεραπιστσ (ε.γ. Στυαρτ & Ροβερτσον, 2003; Συλλιϖαν, 1953; Wεισσmαν, Μαρκοωιτζ, & Κλερmαν, 2000), διφφιχυλτιεσ ιν χονχεπτυαλιζινγ οτηερσ εξπεριενχεσ ηαϖε βεεν ασσοχιατεδ ωιτη ϖαριουσ φορmσ οφ πσψχηολογιχαλ διστρεσσ. Ονε ρεασον φορ τηισ mαψ βε τηατ αν ιναβιλιτψ το υνδερστανδ ηοω οτηερσ εξπεριενχε τηειρ ωορλδ χαν λεαδ το διφφιχυλτιεσ ιν ιντερπερσοναλ ρελατιονσηιπσ, ανδ τηισ ηασ βεεν σηοων το βε α κεψ πρεδισποσινγ φαχτορ φορ mανψ διφφερεντ πσψχηολογιχαλ διφφιχυλτιεσ (ε.γ., Βροων & Ηαρρισ, 1978; Σεγριν, 2001). Τακε τηε φολλοωινγ εξαmπλε: Ισmαιλ, α 40 ψεαρ ολδ mαν, χοmεσ το τηεραπψ σαψινγ τηατ ηε φινδσ ιτ διφφιχυλτ το ρελατε το ωοmαν, ανδ ισ 7

9 ηαϖινγ παρτιχυλαρ προβλεmσ ωιτη ηισ χυρρεντ παρτνερ, Μαυρεεν 1. Ηε ρεπορτσ τηατ Μαυρεεν χονσταντλψ χριτιχιζεσ ηιm φορ βεινγ ινσενσιτιϖε ανδ υνχαρινγ, ανδ ηε χαννοτ υνδερστανδ ωηατ σηε ισ σαψινγ, βεχαυσε ηε φεελσ τηατ ηε ισ ρεαλλψ τρψινγ το βε τηουγητφυλ ανδ δοεσ νοτ κνοω ωηατ ελσε το δο. Ασ τηε σιτυατιον ισ εξπλορεδ, ωηατ εmεργεσ ισ τηατ Ισmαιλ σπενδσ α λοτ οφ τιmε αωαψ ατ ωορκ, ανδ ωηεν ηε δοεσ χοmε ηοmε, ηε τενδσ το κεεπ ουτ οφ Μαυρεεν σ ωαψ βεχαυσε ηε εξπεριενχεσ ηερ ασ ηοστιλε ανδ χριτιχαλ. Ιν φαχτ, ωηεν τηεψ αργυε, Ισmαιλ ρεπορτσ τηατ Μαυρεεν ταλκσ αβουτ φεελινγ υσελεσσ ανδ υνωαντεδ ασ α χονσεθυενχε οφ Ισmαιλ σ βεηαϖιορ; βυτ φροm Ισmαιλ σ ναρρατιϖε ιτ ισ χλεαρ τηατ ηε εξπεριενχεσ ηερ ασ α ποωερφυλ, οϖερωηελmινγ, ϕυδγmενταλ φιγυρε, ωηο ισ χονσιστεντλψ φοχυσεδ ον πυττινγ ηιm δοων. Ηερε, ωηατ ισ εϖιδεντ ισ τηατ Ισmαιλ φινδσ ιτ διφφιχυλτ το ρεαλλψ περχειϖε Μαυρεεν σ ϖυλνεραβιλιτιεσ ανδ ινσεχυριτιεσ, εϖεν τηουγη σηε σοmετιmεσ διρεχτλψ δισχλοσεσ τηεm το ηιm. Τηισ, τηεν, λεαδσ το α δεστρυχτιϖε ιντερπερσοναλ χψχλε: Ισmαιλ φεελσ χριτιχιζεδ, ηε ωιτηδραωσ, Μαυρεεν φεελσ ηυρτ, σηε εξπρεσσεσ ανγερ ανδ Ισmαιλ ωιτηδραωσ φυρτηερ. Φροm α πσψχηοδψναmιχ περσπεχτιϖε, ιτ mιγητ βε ηψποτηεσιζεδ τηατ Ισmαιλ σ τενδενχψ το περχειϖε Μαυρεεν ασ στρονγ ανδ ποωερφυλ δεσπιτε ηερ εξπρεσσεδ ϖυλνεραβιλιτιεσ ισ βεχαυσε ηε προϕεχτσ ον το ηερ θυαλιτιεσ φροm αν εαρλιερ δοmινεερινγ φιγυρε ιν ηισ λιφε, συχη ασ ηισ mοτηερ. Αλτερνατιϖελψ, ιτ mιγητ βε αργυεδ τηατ Ισmαιλ εξπεριενχεσ Μαυρεεν ιν τηισ ωαψ βεχαυσε οφ ηισ οων φεελινγσ οφ λοω σελφ εστεεm. Βοτη οφ τηεσε εξπλανατιονσ mαψ ηαϖε σοmε ϖαλιδιτψ. Wηατ ισ αλσο εϖιδεντ ιν τηε ωορκ, ηοωεϖερ, ισ τηατ Ισmαιλ φινδσ ιτ διφφιχυλτ το βελιεϖε τηατ Μαυρεεν ισ ηυρτ ανδ ϖυλνεραβλε βεχαυσε σηε ϕυστ σεεmσ σο ανγρψ σο mυχη οφ τηε τιmε, ανδ τηε mορε Ισmαιλ εξπλορεσ 1 Ασ ωιτη αλλ χασε εξαmπλεσ ιν τηισ παπερ, δεταιλσ οφ ινδιϖιδυαλσ ηαϖε βεεν χηανγεδ το προτεχτ ανονψmιτψ. 8

10 τηισ ποσσιβιλιτψ ρεχογνιζινγ τηατ υνδερνεατη τηε ανγερ σηε mαψ αχτυαλλψ εξπεριενχε α γρεατ δεαλ οφ ϖυλνεραβιλιτψ τηε mορε τηε ϖιχιουσ χψχλε σταρτσ το υνωινδ. ΕΞΠΛΟΡΙΝΓ ΙΝΤΕΡΠΕΡΣΟΝΑΛ ΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ ΙΝ ΠΡΑΧΤΙΧΕ Wηατ αρε τηε ιmπλιχατιονσ οφ τηισ αναλψσισ φορ τηε πραχτιχε οφ ηυmανιστιχ εξπεριεντιαλ πσψχηοτηεραπψ ανδ πσψχηοτηεραπψ ιν γενεραλ? Φιρστ, ιφ χλιεντσ mισπερχεπτιονσ οφ οτηερσ εξπεριενχεσ αρε α ποτεντ σουρχε οφ πσψχηολογιχαλ διστρεσσ, ιτ ωουλδ σεεm ιmπορταντ φορ πσψχηοτηεραπιστσ το ηαϖε στρατεγιεσ το ηελπ χλιεντσ ρεφλεχτ ον ανδ, ιφ νεχεσσαρψ, χορρεχτ, τηειρ περχεπτιονσ οφ οτηερσ εξπεριενχεσ. Ατ ιτσ mοστ βασιχ, τηισ mιγητ σιmπλψ ινϖολϖε α πσψχηοτηεραπιστ ασκινγ τηειρ χλιεντσ το αρτιχυλατε ωηατ τηεψ ιmαγινε οτηερσ το βε εξπεριενχινγ. Φορ ινστανχε, α πσψχηοτηεραπιστ ωορκινγ ωιτη Ισmαιλ mιγητ ασκ: Wηατ δο ψου τηινκ Μαυρεεν εξπεριενχεσ ωηεν ψου αρε αωαψ φροm ηοmε? Τηε ποιντ ηερε ωουλδ νοτ βε φορ Ισmαιλ το χοmε υπ ωιτη τηε ριγητ ανσωερ ορ το τακε ηιm αωαψ φροm ηισ οων εξπεριενχινγ, βυτ το ενχουραγε ηιm το ρεφλεχτ ον ηισ περχεπτιον οφ Μαυρεεν σ εξπεριενχε, ανδ περηαπσ το τηεν γο ον ανδ τεστ ηισ περχεπτιον ουτ βψ ασκινγ Μαυρεεν ωηατ σηε ισ αχτυαλλψ φεελινγ ανδ τηινκινγ. Ιν α σενσε, τηε αιm ηερε ισ το ηελπ χλιεντσ γετ το α πλαχε ωηερε τηεψ χαν εmπατηιζε mορε φυλλψ ωιτη οτηερσ: ωηερε τηεψ ηαϖε α mορε αχχυρατε υνδερστανδινγ οφ ηοω οτηερσ εξπεριενχε τηειρ ωορλδ, ανδ ηενχε αρε λεσσ λικελψ το φαλλ ιντο mισυνδερστανδινγσ ανδ ιντερπερσοναλ χονφλιχτσ. Ιν οτηερ ωορδσ, φροm αν ιντερσυβϕεχτιϖε στανδποιντ, πσψχηολογιχαλ ωελλβεινγ ισ νοτ ονλψ ασσοχιατεδ ωιτη τηε εξπεριενχε οφ βεινγ εmπατηιζεδ ωιτη (χφ. Ρογερσ, 1957, 1959) βυτ αλσο οφ βεινγ αβλε το εξτενδ τηατ εmπατηψ το οτηερσ (χφ. Ψαλοm, 2001): ωηατ ωε mιγητ 9

11 χαλλ τηε δεϖελοπmεντ οφ οτηερ αωαρενεσσ, α χορολλαρψ το τηε mορε φαmιλιαρ προχεσσ οφ εϖολϖινγ σελφ αωαρενεσσ. Ηελπινγ χλιεντσ το δεϖελοπ οτηερ αωαρενεσσ mαψ αλσο βε αν ιmπορταντ ελεmεντ ιν ηελπινγ τηεm αχηιεϖε α mορε ποσιτιϖε σενσε οφ σελφ ωορτη. Ασ αργυεδ αβοϖε, οβσερϖερσ τενδ το περχειϖε οτηερσ ιν τερmσ οφ τηειρ σελφ πρεσεντατιονσ, ανδ βεχαυσε τηοσε σελφ πρεσεντατιονσ ωιλλ τενδ το mασκ φεελινγσ οφ ϖυλνεραβιλιτψ, υνχερταιντψ ανδ ιναδεθυαχψ, οβσερϖερσ ωιλλ τενδ τοωαρδσ περχειϖινγ οτηερσ ασ mορε χονφιδεντ, χαπαβλε ανδ σελφ ασσυρεδ τηαν τηεψ αχτυαλλψ αρε. Τηισ, τηεν, χαν ηαϖε α νεγατιϖε ιmπαχτ ον τηε οβσερϖερ σ σενσε οφ σελφ ωορτη, ον τηε γρουνδσ τηατ, ασ σοχιαλ πσψχηολογιστσ ηαϖε δεmονστρατεδ (ε.γ. Φεστινγερ, 1954), ηοω πεοπλε φεελ αβουτ τηεmσελϖεσ ισ ρελατιϖε το ηοω τηεψ περχειϖε οτηερσ. Ιν οτηερ ωορδσ, τηε mορε τηατ ινδιϖιδυαλσ περχειϖε οτηερσ ασ χονφιδεντ ανδ χαπαβλε, τηε mορε λικελψ τηεψ αρε το σεε τηεmσελϖεσ ασ ρελατιϖελψ ιναδεθυατε ανδ ωεακ. Ιν τηισ ρεσπεχτ, ονε mιγητ γο σο φαρ ασ συγγεστινγ τηατ τηερε αρε τωο βασιχ ρουτεσ το α ποσιτιϖε σενσε οφ σελφ ωορτη: ονε ισ το ρεαλιζε ονε σ οων στρενγτησ ανδ χαπαχιτιεσ, ανδ τηε οτηερ ισ το ρεαλιζε ηοω ιναδεθυατε οτηερσ οφτεν φεελ ινσιδε (Χοοπερ, 2005)! Ιν τερmσ οφ τηεραπευτιχ πραχτιχε, τηισ mεανσ τηατ ιτ αλσο mαψ βε παρτιχυλαρλψ ηελπφυλ φορ πσψχηοτηεραπιστσ το ηελπ χλιεντσ εξπλορε ποσσιβλε φαντασιεσ ανδ ασσυmπτιονσ αβουτ ηοω οτηερ πεοπλε εξπεριενχε τηειρ ωορλδ: φορ ινστανχε, τηατ εϖερψονε ελσε ισ χονφιδεντ, φυλφιλλεδ, ανδ φεελινγ ηαππψ. Τηεραπιστ σελφ δισχλοσυρε χαν πλαψ α ϖαλυαβλε ρολε ηερε ανδ, ασ Φαρβερ (2000) ανδ Σπινελλι (2001) συγγεστ, ιν χερταιν ινστανχεσ, ιτ mαψ βε παρτιχυλαρλψ ϖαλυαβλε φορ πσψχηοτηεραπιστσ το δισχλοσε το χλιεντσ τηειρ οων ϖυλνεραβιλιτιεσ ανδ διφφιχυλτιεσ, συχη τηατ χλιεντσ ασσεσσmεντσ οφ τηειρ οων ρελατιϖε ωορτη mαψ βε συβσταντιαλλψ ενηανχεδ. Φορ α χλιεντ το δισχοϖερ, φορ ινστανχε, τηατ τηειρ 10

12 τηεραπιστ αλσο γετσ δεπρεσσεδ ορ φεελσ ωορτηλεσσ mαψ συβσταντιαλλψ αττενυατε τηε σεχονδαρψ φεελινγσ οφ σηαmε ορ ινφεριοριτψ τηατ mαψ ηαϖε χονστελλατεδ αρουνδ τηεσε πριmαρψ εmοτιονσ (Χοοπερ, 2005). Ασ ωιτη αλλ σελφ δισχλοσυρεσ (Ηιλλ & Κνοξ, 2002), ηοωεϖερ, ιτ ισ ιmπορταντ το εmπηασιζε τηατ συχη δισχλοσυρεσ σηουλδ ονλψ βε υσεδ σπαρινγλψ; ανδ σηουλδ νοτ ρεmοϖε τηε φοχυσ φροm τηε χλιεντ, ιντερφερε ωιτη τηε φλοω οφ τηε σεσσιον, βυρδεν ορ χονφυσε τηε χλιεντ, βε ιντρυσιϖε, ορ βλυρ τηε χλιεντ τηεραπιστ βουνδαριεσ (σεε, Χοοπερ, 2008). Ιφ, ηοωεϖερ, ιντερπερσοναλ mισπερχεπτιονσ αρε πατηογενιχ βεχαυσε τηεψ ηαϖε α νεγατιϖε ιmπαχτ ον χλιεντσ ιντερπερσοναλ (ασ ωελλ ασ ιντραπερσοναλ) ρελατιονσηιπσ, τηεν ιτ ισ νοτ ονλψ χορρεχτιονσ το τηε χλιεντσ ιντερπερσοναλ περχεπτιονσ τηατ χουλδ φαχιλιτατε τηε χλιεντσ ωελλβεινγ. Εθυαλλψ, ιφ τηοσε ιν ρελατιονσηιπ ωιτη τηε χλιεντσ, συχη ασ Μαυρεεν, χουλδ βε ηελπεδ το περχειϖε τηε χλιεντσ εξπεριενχεσ mορε αχχυρατελψ, τηεν τηισ χουλδ αλσο ηαϖε α ποσιτιϖε ρελατιοναλ, ανδ τηερεβψ πσψχηολογιχαλ, ιmπαχτ. Οφ χουρσε, πσψχηοτηεραπιστσ ωορκινγ ον α ονε το ονε βασισ αρε νοτ αβλε το ηαϖε α διρεχτ ιmπαχτ ον σιγνιφιχαντ οτηερσ ιν α χλιεντ σ λιφε, βυτ τηεψ χαν ηελπ χλιεντσ το εξπρεσσ τηειρ εξπεριενχεσ ανδ ωαντσ mορε διρεχτλψ το τηοσε οτηερσ, συχη τηατ τηοσε οτηερσ mαψ τηεν βε mορε φυλλψ αωαρε οφ ωηατ τηε χλιεντ ισ εξπεριενχινγ ανδ ωαντινγ. Το α λαργε εξτεντ, αλλ φορmσ οφ πσψχηοτηεραπψ φαχιλιτατε τηισ προχεσσ: ηελπινγ χλιεντσ το δεϖελοπ τηε σελφ αωαρενεσσ ανδ χονφιδενχε το ασσερτιϖελψ εξπρεσσ τηειρ φεελινγσ ανδ τηουγητσ το οτηερσ; ανδ, ινδεεδ, βψ mοδελινγ α χονγρυεντ ωαψ οφ βεινγ (Ρογερσ, 1957), ηυmανιστιχ εξπεριεντιαλ πσψχηοτηεραπιστσ mαψ αλσο ηελπ χλιεντσ το δεϖελοπ mορε τρανσπαρεντ mοδεσ οφ ρελατινγ. Ιν σοmε ινστανχεσ, ηοωεϖερ, ιτ mαψ αλσο βε ηελπφυλ φορ πσψχηοτηεραπιστσ σιmπλψ το ενχουραγε ορ χηαλλενγε χλιεντσ το βε ηονεστ ωιτη οτηερσ αβουτ ωηατ τηεψ αρε φεελινγ ορ τηινκινγ (α στρατεγψ σοmετιmεσ αδϖοχατεδ ιν Ιντερπερσοναλ Πσψχηοτηεραπψ, 11

13 Στυαρτ & Ροβερτσον, 2003). Φορ εξαmπλε: α χλιεντ χοmπλαινσ τηατ ηερ ηυσβανδ ηασ νο ιδεα ηοω στρεσσφυλ ιτ ισ φορ ηερ το λοοκ αφτερ τηε χηιλδρεν. Ηε γοεσ το ωορκ, χοmεσ ηοmε, πυτσ ηισ φεετ υπ, σηε σαψσ, ανδ εξπεχτσ ηερ το χλεαν υπ φορ ηιm ανδ mακε ηισ φοοδ ωηεν σηε φεελσ σηε ηασ βεεν ωορκινγ ϕυστ ασ ηαρδ αλλ δαψ. Σηε ισ ασκεδ ηοω σηε φεελσ αβουτ τηισ: Dισρεσπεχτεδ, ρεσεντφυλ, ανγρψ. Σηε ισ ηελπεδ το εξπλορε τηεσε φεελινγσ, βυτ ατ σοmε ποιντ, σηε ισ αλσο ασκεδ ωηετηερ σηε ηασ εϖερ αχτυαλλψ τολδ ηερ ηυσβανδ ηοω σηε φεελσ. Σηε σαψσ τηατ σηε προβαβλψ ηασ δονε, ϑυστ νοτ διρεχτλψ, βυτ ηε mυστ κνοω ωηατ σ γοινγ. Τηισ ισ εξπλορεδ φυρτηερ, ανδ ιτ εmεργεσ τηατ τηε χλιεντ ηασ νεϖερ ρεαλλψ τολδ ηερ ηυσβανδ αβουτ ηοω ηαρδ σηε φεελσ σηε ωορκσ ανδ ηοω ηυρτ σηε φεελσ αβουτ ηισ βεηαϖιορ: σηε ϕυστ φεελσ ηε σηουλδ κνοω τηισ. Ιν ρεσπονσε το τηισ, τηε πσψχηοτηεραπιστ συγγεστ τηατ, περηαπσ, σοmετιmεσ πεοπλε αρε νοτ ασ αωαρε οφ ουρ εξπεριενχεσ ασ ωε ωουλδ λικε τηεm το βε, ανδ ηε ασκσ ηερ ιφ σηε τηινκσ ιτ ωουλδ βε ηελπφυλ το χοmmυνιχατε διρεχτλψ το ηερ ηυσβανδ αβουτ ηερ ρεσεντmεντ ανδ ηυρτ. Ι συπποσε Ι χουλδ γιϖε ιτ α γο, σηε σαψσ, Wηατ ηαϖε Ι γοτ το λοσε? Τηε ρεmαινδερ οφ τηε σεσσιον ισ σπεντ χονσιδερινγ ηοω σηε mιγητ γο αβουτ δοινγ τηισ. ΜΕΤΑΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ Τηισ αναλψσισ οφ ηυmαν βεινγσ περχεπτιονσ οφ οτηερσ εξπεριενχεσ λεαδσ ον το αν εξπλορατιον οφ ονε ϖερψ σπεχιφιχ ρεαλm οφ ιντερ εξπεριενχινγ: ηοω ονε περσον περχειϖεσ ανοτηερ περσον σ περχεπτιονσ οφ ηιm ορ ηερ. Λαινγ ετ αλ (1969) ρεφερρεδ το συχη περχεπτιονσ ασ mεταπερχεπτιονσ ανδ αργυεδ τηατ mισmατχηεσ βετωεεν mεταπερχεπτιονσ ανδ οτηερσ αχτυαλ περχεπτιονσ πλαψσ α συβσταντιαλ ρολε ιν τηε 12

14 γενερατιον οφ πσψχηολογιχαλ διστρεσσ, τηρουγη τηε κινδσ οφ ιντερπερσοναλ mισυνδερστανδινγσ ανδ χονφλιχτσ ιδεντιφιεδ αβοϖε. Ρεσεαρχη ιν τηε σοχιαλ πσψχηολογιχαλ φιελδ συγγεστσ τηατ συχη mισmατχηεσ αρε χοmmονπλαχε. Νυmερουσ στυδιεσ, φορ ινστανχε, ηαϖε φουνδ τηατ ινδιϖιδυαλσ mεταπερχεπτιονσ χορρελατε ϖερψ ποορλψ ωιτη τηε οτηερσ αχτυαλ περχεπτιονσ οφ τηεm (σεε ρεϖιεωσ οφ τηε εmπιριχαλ εϖιδενχε βψ Κεννψ & Dεπαυλο, 1993; Σηραυγερ & Σχηοενεmαν, 1979), ανδ τηισ ισ παρτιχυλαρλψ τηε χασε φορ πεοπλε ωηο ηαϖε λοω σελφ εστεεm (Λανγερ & Wυρφ, 1999) ορ ηιγη σοχιαλ ανξιετψ (Dεπαυλο, Ηοοϖερ, Wεββ, Κεννψ, & Ολιϖερ, 1987; Ποζο, Χαρϖερ, Wελλενσ, & Σχηειερ, 1991). Ινδεεδ, χορρελατιονσ βετωεεν mεταπερχεπτιονσ ανδ οτηερσ αχτυαλ περχεπτιονσ αρε φρεθυεντλψ οφ α νον σιγνιφιχαντ νατυρε, ανδ νεαρλψ αλωαψσ λεσσ τηαν.20 (Dεπαυλο ετ αλ., 1987; Κεννψ & Dεπαυλο, 1993; Μαλλοψ & ϑανοωσκι, 1992; Σηραυγερ & Σχηοενεmαν, 1979). Μορε σπεχιφιχαλλψ, ωηατ τηε ρεσεαρχη ηασ δεmονστρατεδ ισ τηατ ωηιλε πεοπλε δο σεεm το ηαϖε σοmε ινσιγητ ιντο ηοω οτηερσ, ιν γενεραλ, τενδ το περχειϖε τηεm (ε.γ., Μοστ πεοπλε σεε mε ασ φαιρλψ ιντελλιγεντ ), τηεψ ηαϖε ϕυστ α τινψ γλιmmερ οφ ινσιγητ ιντο ηοω τηεψ αρε υνιθυελψ ϖιεωεδ βψ παρτιχυλαρ οτηερ πεοπλε (Κεννψ & Dεπαυλο, 1993, ππ.151, ιταλιχσ αδδεδ). Ιν οτηερ ωορδσ, πεοπλε τενδ το ασσυmε α γρεατερ ηοmογενειτψ ιν ηοω τηεψ αρε σεεν βψ οτηερσ τηαν τηερε αχτυαλλψ ισ (Χοοπερ, 2005; Κεννψ & Dεπαυλο, 1993). Ιν τερmσ οφ ωηψ πεοπλε τενδ το βε συχη ποορ ϕυδγεσ οφ οτηερσ περχεπτιονσ οφ τηεm, σοχιαλ πσψχηολογιχαλ ρεσεαρχη ηασ χοmε υπ ωιτη ονε ϖερψ πλαυσιβλε εξπλανατιον: πεοπλε σ βελιεφσ αβουτ ηοω οτηερσ ϖιεω τηεm αρε βασεδ πριmαριλψ ον τηειρ περχεπτιονσ οφ τηεmσελϖεσ (Κεννψ & Dεπαυλο, 1993, π.154). Ιν οτηερ ωορδσ, πεοπλε τενδ το ασσυmε τηατ οτηερσ σεε τηεm ασ τηεψ σεε τηεmσελϖεσ, ανδ στρυγγλε το πυτ το ονε σιδε 13

15 τηειρ οων σελφ περχεπτιον το σεε τηεmσελϖεσ φροm τηε ουτσιδε. Ιν α συmmαρψ οφ τηε ρεσεαρχη εϖιδενχε, φορ ινστανχε, Κεννψ ανδ DεΠαυλο (1993) φουνδ χορρελατιονσ οφ βετωεεν.47 ανδ.70 βετωεεν σελφ περχεπτιονσ ανδ mεταπερχεπτιονσ ατ τηε ινδιϖιδυαλ λεϖελ; ανδ, ατ τηε γενεραλιζεδ λεϖελ, βετωεεν.51 ανδ Χλινιχαλλψ, τηισ βελιεφ τηατ οτηερσ σεε υσ ασ ωε σεε ουρσελϖεσ τηε mψτη οφ σελφ τρανσπαρενχψ (Dεπαυλο ετ αλ., 1987) ηασ βεεν ασσοχιατεδ ωιτη α ρανγε οφ πσψχηολογιχαλ προβλεmσ. Χογνιτιϖε πσψχηοτηεραπιστσ, φορ ινστανχε, ηαϖε συγγεστεδ τηατ ιτ ισ α κεψ διστορτιον ασσοχιατεδ ωιτη αϖοιδαντ ανδ παρανοιδ περσοναλιτψ τψπεσ (Ρεινεχκε & Φρεεmαν, 2003) ανδ Ιντερπερσοναλ Πσψχηοτηεραπιστσ ηαϖε ιδεντιφιεδ ιτ ασ α χοmmον φαχτορ ιν mαριταλ δισπυτεσ (Στυαρτ & Ροβερτσον, 2003). Ινδεεδ, το σοmε εξτεντ, ιτ χουλδ βε αργυεδ τηατ τηισ mεταπερχεπτυαλ ερρορ ισ α κεψ φαχτορ ιν ανψ ιντερπερσοναλ χονφλιχτσ. Ιν τηε εξαmπλε οφ Ισmαιλ, φορ ινστανχε, τηε προβλεm ισ νοτ ϕυστ τηατ ηε φεελσ χριτιχιζεδ; τηε προβλεm ισ τηατ ηε φεελσ χριτιχιζεδ ανδ βερατεδ, ανδ, ατ σοmε λεϖελ, ασσυmεσ τηατ Μαυρεεν κνοωσ ηοω αωφυλ ηε φεελσ. Wηψ δοεσ σηε γο ον χριτιχιζινγ mε αλλ τηε τιmε? ηε χοmπλαινσ. Ιν φαχτ, τηουγη, ωηατ σεεmσ το βε τηε χασε ισ τηατ Μαυρεεν περχειϖεσ Ισmαιλ ασ σελφ χονταινεδ, χονφιδεντ ανδ οβλιϖιουσ το ηερ χριτιχισmσ; ανδ, ηαδ Ισmαιλ βεεν αωαρε οφ τηισ mεταπερχεπτιον, ηισ ρεσπονσε το ηερ mιγητ ηαϖε βεεν mυχη mορε χονχιλιατορψ ιν τηε φιρστ πλαχε. Ιν τηε εξαmπλε οφ Μαυρεεν ανδ Ισmαιλ, βοτη παρτιεσ ασσυmε τηατ τηε οτηερ σεεσ τηεm ασ mορε ιναδεθυατε τηαν τηεψ αχτυαλλψ δο ανδ, ιν mψ χλινιχαλ ανδ περσοναλ εξπεριενχε, τηισ ισ νεαρλψ αλωαψσ τηε διρεχτιον τηατ mεταπερχεπτυαλ ερρορσ τακε. Περηαπσ τηε ρεασον φορ τηισ ισ τηατ, ατ α πηενοmενολογιχαλ λεϖελ, ηυmαν βεινγσ αρε σο αωαρε οφ τηειρ οων δουβτσ, υνχερταιντιεσ ανδ ϖυλνεραβιλιτιεσ τηατ ιτ ισ ϖερψ διφφιχυλτ το βελιεϖε 14

16 τηατ οτηερσ χαν νοτ σεε τηεm τοο (αγαιν, τηε περχεπτυαλ σαλιενχε βιασ); ψετ, ασ αργυεδ αβοϖε, οβσερϖερσ αρε οφτεν mυχη mορε ινφλυενχεδ βψ αν ινδιϖιδυαλ σ πυβλιχ σελφ. Τηισ ασσυmπτιον, τηατ οτηερ πεοπλε χαν σεε ουρ φλαωσ, χαν τηεν δο mυχη το φυρτηερ ρεινφορχε α περσον σ φεελινγσ οφ λοω σελφ εστεεm. Νοτ ονλψ δο τηεψ σεε τηεmσελϖεσ ασ ιναδεθυατε, βυτ τηεψ βελιεϖε οτηερσ σεε τηεm ασ ιναδεθυατε, ανδ τηισ φυρτηερ χοmπουνδσ τηειρ σενσε οφ νοτ βεινγ γοοδ ενουγη. Ασ Σψmβολιχ Ιντεραχτιον Τηεορψ συγγεστσ (Μεαδ, 1934), ηοω πεοπλε σεε τηεmσελϖεσ ισ ηιγηλψ δεπενδεντ ον ηοω τηεψ ιmαγινε οτηερσ σεε τηεm; βυτ ιφ ηοω τηεψ ιmαγινε οτηερσ σεε τηεm ισ δεπενδεντ ον ηοω τηεψ σεε τηεmσελϖεσ, ιτ χαν βεχοmε αλmοστ ιmποσσιβλε το βρεακ ουτ οφ α νεγατιϖε σελφ ιmαγε. ΕΞΠΛΟΡΙΝΓ ΜΕΤΑΠΕΡΧΕΠΤΙΟΝΣ ΙΝ ΠΡΑΧΤΙΧΕ Ιφ mεταπερχεπτυαλ ερρορσ, λικε ερρορσ ιν ιντερπερσοναλ περχεπτιονσ, αρε α ποτεντ σουρχε οφ πσψχηολογιχαλ διστρεσσ, τηεν ηελπινγ χλιεντσ το ρεφλεχτ ον, ανδ χηαλλενγε, τηειρ mεταπερχεπτιονσ mαψ βε α υσεφυλ τηεραπευτιχ τασκ. Ηερε, ονε οφ τηε γρεατ αδϖανταγεσ οφ τηε πσψχηοτηεραπευτιχ χοντεξτ ανδ, ιν παρτιχυλαρ, γρουπ πσψχηοτηεραπψ ισ τηατ χλιεντσ ηαϖε αν οππορτυνιτψ το σηαρε τηειρ mεταπερχεπτιονσ ωιτη ονε ορ mορε οτηερσ, ανδ το φινδ ουτ ηοω τηεψ αρε αχτυαλλψ εξπεριενχεδ. Ασ α βριεφ εξαmπλε: τοωαρδσ τηε ενδ οφ α σεσσιον οφ πσψχηοτηεραπψ ρεχεντλψ, α χλιεντ σαιδ το mε, Wελλ, Ι γυεσσ τηατ σ ιτ, mε ταλκινγ ρυββιση αγαιν, ψου mυστ γετ σο βορεδ λιστενινγ το mε. Ηερε, mψ ινιτιαλ ρεσπονσε ωασ το ασκ ηιm το εξπανδ mορε ον ωηατ ηε ιmαγινεδ Ι ωασ εξπεριενχινγ τοωαρδσ ηιm, βυτ Ι αλσο ϖερψ εξπλιχιτλψ ανδ χαρεφυλλψ τολδ ηιm ωηατ mψ αχτυαλ εξπεριενχεσ ωερε ανδ ηιγηλιγητεδ τηε mεταπερχεπτυαλ δισχρεπανχψ: Ψου κνοω, φορ τηε 15

17 λαστ 45 mινυτεσ Ι ϖε φελτ ρεαλλψ ενγαγεδ ωιτη ψου, ανδ Ι m ρεαλλψ στρυχκ βψ ηοω διφφερεντ τηισ ισ το ωηατ ψου ιmαγινε Ι ωασ φεελινγ. Ηερε, ιν χοντραστ το χλασσιχ τρανσφερεντιαλ ωορκ, τηε αιm ωασ νοτ σολελψ το ηειγητεν τηε χλιεντσ αωαρενεσσ οφ ηοω ηε ορ σηε περχειϖεσ οτηερσ; νορ ωασ ιτ σιmπλψ το προϖιδε τηε χλιεντ ωιτη υνχονδιτιοναλ ποσιτιϖε ρεγαρδ (Ρογερσ, 1957). Ρατηερ, ιτ ωασ το ηελπ τηε χλιεντ ρεαλλψ σεε τηε δισχρεπανχψ βετωεεν ηισ ασσυmπτιον αβουτ ηοω ηε ωασ βεινγ εξπεριενχεδ ανδ ηοω ανοτηερ περσον αχτυαλλψ εξπεριενχεδ ηιm. Χλινιχαλλψ, τηε ηοπε ισ τηατ τηε χλιεντ mαψ τηεν γενεραλιζε τηισ λεαρνινγ ουτ, ανδ θυεστιον ηισ ορ ηερ mεταπερχεπτυαλ ασσυmπτιονσ ιν οτηερ ιντερπερσοναλ ρελατιονσηιπσ: ιφ Ι, ασ α τηεραπιστ, φεελ ενγαγεδ ωηεν ηε ασσυmεσ Ι αm φεελινγ βορεδ, περηαπσ τηε σαmε ισ τρυε φορ οτηερ πεοπλε: τηατ ηε, φορ ινστανχε, ισ πυττινγ χονσιδεραβλε ενεργψ ιντο κεεπινγ οτηερ πεοπλε εντερταινεδ ωηεν, ιν φαχτ, τηεψ αλρεαδψ ενϕοψ βεινγ ωιτη ηιm. Συχη ρεσπονσεσ παρτιχυλαρλψ ωηεν χηαλλενγινγ χλιεντσ νεγατιϖε mεταπερχεπτυαλ ασσυmπτιονσ αρε ϖερψ χονσιστεντ ωιτη τηε χοντεmποραρψ εmπιριχαλ εϖιδενχε ον σελφ δισχλοσυρεσ (Ηιλλ & Κνοξ, 2002) ανδ φεεδβαχκ (Χλαιβορν, Γοοδψεαρ, & Ηορνερ, 2002), ωηιχη ινδιχατε τηατ ποσιτιϖε σελφ ινϖολϖινγ στατεmεντσ (ι.ε., εξπρεσσιονσ οφ τηε τηεραπιστ σ ποσιτιϖε περσοναλ ρεσπονσε το τηε χλιεντ ιν τηε ηερε ανδ νοω) αρε παρτιχυλαρλψ χλοσελψ χορρελατεδ ωιτη γοοδ ουτχοmεσ (σεε, Χοοπερ, 2008). Οφ χουρσε, ωιτηιν τηε πσψχηοτηεραπευτιχ δψαδ, ιτ ισ νοτ ϕυστ χλιεντσ ωηο mαψ mακε mεταπερχεπτυαλ ερρορσ. Ινδεεδ, ρεσεαρχη συγγεστσ τηατ πσψχηοτηεραπιστσ αρε εϖεν λεσσ αχχυρατε τηαν χλιεντσ ατ ϕυδγινγ ηοω τηεψ αρε σεεν βψ οτηερσ (Μιχηελσ, 2000). Φυρτηερmορε, ασ ωιτη τηε mαϕοριτψ οφ ηυmαν βεινγσ, τηε εϖιδενχε συγγεστσ τηατ πσψχηοτηεραπιστσ αλσο τενδ το υνδερεστιmατε τηε εστεεm ωιτη ωηιχη οτηερσ ηολδ τηεm 16

18 ιν: ασσυmινγ, φορ ινστανχε, τηατ χλιεντσ σεε τηεm ασ mορε νευροτιχ, ανδ ασ λεσσ χονσχιεντιουσ, αγρεεαβλε ανδ συππορτιϖε, τηαν τηεψ αχτυαλλψ δο (Μιχηελσ, 2000). Ηενχε, ασ ωιτη νευροτιχ χουντερτρανσφερενχε (Γελσο & Ηαψεσ, 2002), ιτ ωουλδ σεεm ιmπορταντ τηατ πσψχηοτηεραπιστσ δεϖελοπ αν αωαρενεσσ οφ ανψ ποτεντιαλ δισχρεπανχιεσ βετωεεν ηοω τηεψ ασσυmε οτηερσ περχειϖε τηεm ανδ ηοω τηοσε οτηερσ αχτυαλλψ δο, συχη τηατ τηεσε mισπερχεπτιονσ δο νοτ χαυσε mισχοmmυνιχατιονσ ανδ ρυπτυρεσ ιν τηε τηεραπευτιχ ρελατιονσηιπ. Α πσψχηοτηεραπιστ, φορ ινστανχε, ωηο ασσυmεσ τηατ οτηερσ σεε ηερ ασ ωεακ ανδ ϖυλνεραβλε, βυτ χοmεσ αχροσσ ασ χονφιδεντ ανδ σελφ ασσυρεδ, mαψ βε mορε λικελψ το ρεσπονδ δεφενσιϖελψ το α χλιεντ ωηο ισ τρψινγ το mεετ ηερ χονφιδενχε τηαν α πσψχηοτηεραπιστ ωηο κνοωσ τηατ οτηερσ σεε ηερ ασ ποωερφυλ εϖεν ιφ σηε δοεσ νοτ φεελ τηατ ωαψ, ηερσελφ. Ον τραινινγ προγραmσ, ονε στρυχτυρεδ mεανσ οφ φαχιλιτατινγ τηισ σελφ αωαρενεσσ ισ τηρουγη ιντερπερσοναλ περχεπτυαλ εξερχισεσ. Α σιmπλε ανδ εφφεχτιϖε ϖερσιον οφ τηισ ισ το ασκ στυδεντσ το φορm γρουπσ οφ φουρ, ανδ τηεν το σπενδ τεν το φιφτεεν mινυτεσ χοmπλετινγ α τωο βψ τηρεε γριδ, ιν ωηιχη τηεψ αρε ασκεδ το ωριτε δοων ηοω τηεψ εξπεριενχε εαχη οφ τηε τηρεε οτηερ πεοπλε ιν τηειρ γρουπ, ανδ ηοω τηεψ ιmαγινε εαχη οφ τηοσε τηρεε οτηερ πεοπλε εξπεριενχε τηεm. Ηερε, ασ ελσεωηερε ιν τηισ εξερχισε, στυδεντσ αρε σπεχιφιχαλλψ ενχουραγεδ το ρεmαιν πηενοmενολογιχαλ ιν τηειρ δεσχριπτιονσ (ε.γ., Ι φεελ εξχιτεδ ωηεν Ι m ωιτη ψου, ρατηερ τηαν Ψου αρε αν εξχιτινγ περσον ), το αϖοιδ mακινγ ϕυδγmεντσ, το βε ηονεστ (ωιτηιν αππροπριατε λιmιτσ), ανδ το γιϖε σπεχιφιχ φεεδβαχκ ρατηερ τηαν mακινγ βλανδ γενεραλιζατιονσ. Στυδεντσ αρε τηεν ινϖιτεδ το σπενδ τωεντψ mινυτεσ ωιτη εαχη mεmβερ οφ τηειρ σmαλλ γρουπ, σηαρινγ ιν τηε δψαδ ηοω τηεψ ιmαγινε τηατ τηατ περσον εξπεριενχεσ τηεm ανδ ρεχειϖινγ φεεδβαχκ φροm τηατ οτηερ ον ωηατ τηατ περσον σ αχτυαλ εξπεριενχινγ οφ τηεm ισ λικε. Ατ τηε ενδ οφ τηε εξερχισε, στυδεντσ ηαϖε αν οππορτυνιτψ 17

19 το δισχυσσ τηισ εξπεριενχε ιν τηειρ γρουπσ οφ φουρ, ανδ τηεν ιν τηε λαργε γρουπ, ωιτη α παρτιχυλαρ φοχυσ ον τηε αχχυραχψ οφ τηειρ mεταπερχεπτιονσ ανδ ανψ σψστεmατιχ βιασεσ τηατ mαψ ηαϖε τακεν πλαχε. ΧΟΝΧΛΥΣΙΟΝ Χλεαρλψ, τηερε αρε παραλλελσ ιν τηισ ιντερ εξπεριεντιαλ ωορκ ωιτη ωορκινγ ωιτη τρανσφερεντιαλ ανδ χουντερτρανσφερεντιαλ ισσυεσ, βυτ τηερε αρε αλσο σοmε σιγνιφιχαντ διφφερενχεσ. Φιρστ, χονσιστεντ ωιτη α mορε ηυmανιστιχ εξιστεντιαλ περσπεχτιϖε (ε.γ., Ψαλοm, 2001) ασ ωελλ ασ τηε εmπιριχαλ ρεσεαρχη (Ηιλλ & Κνοξ, 2002), α ρατιοναλε ισ πρεσεντεδ φορ τηεραπιστσ γοινγ βεψονδ, ωηερε αππροπριατε, α νευτραλ στανχε ανδ σηαρινγ ωιτη τηειρ χλιεντσ ηοω τηεψ αρε αχτυαλλψ εξπεριενχινγ τηεm. Νοτ ονλψ ισ τηισ, ασ αργυεδ ιν τηισ παπερ, αν οππορτυνιτψ φορ χλιεντσ το εξαmινε τηε αχχυραχψ οφ τηειρ περχεπτιονσ ανδ mεταπερχεπτιονσ βυτ ιφ, ασ συγγεστεδ αβοϖε, πεοπλε τενδ το υνδερεστιmατε τηε εστεεm τηεψ αρε αφφορδεδ βψ οτηερσ, τηεν ιτ χαν βε α ποωερφυλ οππορτυνιτψ φορ τηε χλιεντ το ρεχειϖε ποσιτιϖε, ανδ οφτεν θυιτε συρπρισινγ, φεεδβαχκ. Σεχονδ, ιν χοντραστ το τρανσφερεντιαλ ανδ χουντερτρανσφερεντιαλ ωορκ, τηε ασσυmπτιον ιν τηισ πραχτιχε ισ τηατ mισϕυδγmεντσ ιν τηε ιντερ εξπεριεντιαλ ρεαλm αρε νοτ αλωαψσ δυε το υνρεσολϖεδ ισσυεσ ιν εαρλψ χηιλδηοοδ. Χερταινλψ, φροm αν εξπεριεντιαλ στανδποιντ, ιτ ισ αχκνοωλεδγεδ τηατ τηεψ mιγητ βε; βυτ mισϕυδγmεντσ αρε αλσο σεεν ασ εmεργινγ φροm τηε ϖερψ νατυρε οφ τηε ηερε ανδ νοω ιντερ εξπεριεντιαλ ενχουντερ, συχη τηατ τηισ mαψ αλσο βε αν αππροπριατε αρεα οφ τηεραπευτιχ εξπλορατιον. Φροm ιτσ νον διρεχτιϖε βεγιννινγσ (Ρογερσ, 1942), εξπεριεντιαλ ηυmανιστιχ πσψχηοτηεραπιστσ ηαϖε ινχρεασινγλψ δεϖελοπεδ στρατεγιεσ ανδ πραχτιχεσ τηατ χαν ηελπ 18

20 χλιεντσ δεεπεν τηειρ αωαρενεσσ οφ τηειρ εξπεριενχινγ (ε.γ. Γενδλιν, 1996; Γρεενβεργ ετ αλ., 1993; Μαηρερ, 1996). Ιν προχεσσ εξπεριεντιαλ τερmσ (Ελλιοττ, Wατσον, Γολδmαν, & Γρεενβεργ, 2004; Γρεενβεργ ετ αλ., 1993), τηεσε στρατεγιεσ χαν βε δεσχριβεδ ασ τασκσ, χονσιστινγ οφ α τασκ mαρκερ ( α βεηαϖιοραλ εξπρεσσιον οφ α παρτιχυλαρ εξπεριενχεδ διφφιχυλτψ (Ελλιοττ ετ αλ., 2004)), αν ιντερϖεντιον, ανδ α δεσιρεδ ενδ στατε. Τηε ιντερ εξπεριεντιαλ ωορκ βεινγ ουτλινεδ ηερε, τηεν, χαν βε τηουγητ οφ ασ ανοτηερ σετ οφ προχεσσ εξπεριεντιαλ τασκσ, ωηιχη πσψχηοτηεραπιστσ mαψ ιντροδυχε, σποντανεουσλψ ορ δελιβερατελψ, ιντο τηε τηεραπευτιχ εξπλορατιον. Φροm τηε αναλψσισ πρεσεντεδ ιν τηισ παπερ, τηρεε ιντερ εξπεριεντιαλ τασκσ, ιν παρτιχυλαρ, χαν βε ιδεντιφιεδ (σεε Ταβλε 1): ινϖιτινγ χλιεντσ το εξπλορε, ανδ τεστ ουτ, τηειρ ασσυmπτιονσ αβουτ ωηατ οτηερσ αρε εξπεριενχινγ; ινϖιτινγ χλιεντσ το εξπλορε τηε ποσσιβιλιτψ οφ χοmmυνιχατινγ τηειρ ωαντσ το τηοσε ωηο mιγητ βε αβλε το mεετ τηεm; ανδ χηαλλενγινγ χλιεντσ mεταπερχεπτυαλ ερρορσ ιν τηε πσψχηοτηεραπευτιχ ρελατιονσηιπ τηρουγη αππροπριατε σελφ δισχλοσυρε. [Ινσερτ Ταβλε 1 αβουτ ηερε] Ασ ωιτη οτηερ προχεσσ εξπεριεντιαλ τασκσ, συχη στρατεγιεσ mαψ αλσο βε ηελπφυλ φορ πσψχηοτηεραπιστσ οφ οτηερ οριεντατιονσ. Οβϖιουσλψ, τηεψ ωιλλ νοτ βε αππροπριατε φορ αλλ χλιεντσ, ανδ ιν σοmε χασεσ χουλδ δετραχτ φροm α mυχη νεεδεδ ιντραπερσοναλ φοχυσ, βυτ φορ χλιεντσ ωιτη λονγ στανδινγ ορ αχυτε διφφιχυλτιεσ ιν τηε ιντερπερσοναλ φιελδ, αν εξπλορατιον οφ τηε ιντερ εξπεριεντιαλ ρεαλm mαψ βε α ϖαλυαβλε ελεmεντ οφ τηε πσψχηοτηεραπευτιχ ωορκ. 19

21 ΡΕΦΕΡΕΝΧΕΣ Αρονσον, Ε., Wιλσον, Τ. D., & Ακερτ, Ρ. Μ. (1999). Σοχιαλ Πσψχηολογψ. Νεω Ψορκ: Λονγmαν. Βαρον Χοηεν, Σ. (2000). Τηεορψ οφ mινδ ανδ αυτισm: Α φιφτεεν ψεαρ ρεϖιεω. Ιν Σ. Βαρον Χοηεν, Η. Ταγερ Φλυσβεργ & D. ϑ. Χοηεν (Εδσ.), Υνδερστανδινγ Οτηερ Μινδσ: Περσπεχτιϖεσ φροm Dεϖελοπmενταλ Χογνιτιϖε Νευροσχιενχε. Οξφορδ: Οξφορδ Υνιϖερσιτψ Πρεσσ. Βροων, Γ. W., & Ηαρρισ, Τ. Ο. (1978). Σοχιαλ Οριγινσ οφ Dεπρεσσιον: Α Στυδψ οφ Πσψχηιατριχ Dισορδερσ ιν Wοmεν. Λονδον: Ταϖιστοχκ. Βυγενταλ, ϑ. Φ. Τ. (1981). Τηε Σεαρχη φορ Αυτηεντιχιτψ: Αν Εξιστεντιαλ Αναλψτιχ Αππροαχη το Πσψχηοτηεραπψ (Εξπ. εδ.). Νεω Ψορκ: Ιρϖινγτον. Χλαιβορν, Χ. D., Γοοδψεαρ, Ρ. Κ., & Ηορνερ, Π. Α. (2002). Φεεδβαχκ. Ιν ϑ. Χ. Νορχροσσ (Εδ.), Πσψχηοτηεραπψ Ρελατιονσηιπσ τηατ Wορκ: Τηεραπιστ Χοντριβυτιονσ ανδ Ρεσπονσιϖενεσσ το Πατιεντσ (ππ ). Οξφορδ: Οξφορδ Υνιϖερσιτψ Πρεσσ. Χοοπερ, Μ. (2001). Εmβοδιεδ εmπατηψ. Ιν Σ. Ηαυγη & Τ. Μερρψ (Εδσ.), Εmπατηψ (ππ ). Ροσσ ον Wψε: ΠΧΧΣ Βοοκσ. Χοοπερ, Μ. (2005). Τηε ιντερ εξπεριεντιαλ φιελδ: Περχεπτιονσ ανδ mεταπερχεπτιονσ ιν περσον χεντερεδ ανδ εξπεριεντιαλ πσψχηοτηεραπψ ανδ χουνσελινγ. Περσον Χεντερεδ ανδ Εξπεριεντιαλ Πσψχηοτηεραπιεσ, 4(1), Χοοπερ, Μ. (2007α). Ηυmανιζινγ πσψχηοτηεραπψ. ϑουρναλ οφ Χοντεmποραρψ Πσψχηοτηεραπψ, 37(1),

22 Χοοπερ, Μ. (2007β). Πηενοmενολογιχαλ ανδ εξπεριεντιαλ περσπεχτιϖεσ. Ιν Μ. Χοοπερ, Π. Σχηmιδ, Μ. Ο Ηαρα & Γ. Wψαττ (Εδσ.), Τηε Ηανδβοοκ οφ Περσον Χεντρεδ Πσψχηοτηεραπψ ανδ Χουνσελλινγ. Βασινγστοκε: Παλγραϖε. Χοοπερ, Μ. (2008). Εσσεντιαλ Ρεσεαρχη Φινδινγσ ιν Χουνσελλινγ ανδ Πσψχηοτηεραπψ: Τηε Φαχτσ αρε Φριενδλψ. Λονδον: Σαγε. Χροσσλεψ, Ν. (1996). Ιντερσυβϕεχτιϖιτψ: Τηε Φαβριχ οφ Σοχιαλ Βεχοmινγ. Λονδον: Σαγε. Dεπαυλο, Β. Μ., Ηοοϖερ, Χ. W., Wεββ, W., Κεννψ, D. Α., & Ολιϖερ, Π. ς. (1987). Αχχυραχψ οφ Περσον Περχεπτιον Dο Πεοπλε Κνοω Wηατ Κινδσ οφ Ιmπρεσσιονσ Τηεψ Χονϖεψ. ϑουρναλ οφ Περσοναλιτψ ανδ Σοχιαλ Πσψχηολογψ, 52(2), Ελλιοττ, Ρ., Wατσον, ϑ. Χ., Γολδmαν, Ρ., & Γρεενβεργ, Λ. Σ. (2004). Λεαρνινγ Εmοτιον Φοχυσεδ Τηεραπψ: Τηε Προχεσσ Εξπεριεντιαλ Αππροαχη το Χηανγε. Wασηινγτον DΧ: Αmεριχαν Πσψχηολογιχαλ Ασσοχιατιον. Φαρβερ, Λ. Η. (2000). Τηε Wαψσ οφ τηε Wιλλ (εξπ. εδ.). Νεω Ψορκ: Βασιχ Βοοκσ. Φεστινγερ, Λ. (1954). Α τηεορψ οφ σοχιαλ χοmπαρισον προχεσσεσ. Ηυmαν Ρελατιονσ, 7, Γελσο, Χ. ϑ., & Ηαψεσ, ϑ. Α. (2002). Τηε mαναγεmεντ οφ χουντερτρανσφερενχε. Ιν ϑ. Χ. Νορχροσσ (Εδ.), Πσψχηοτηεραπψ Ρελατιονσηιπσ τηατ Wορκ: Τηεραπιστ Χοντριβυτιονσ ανδ Ρεσπονσιϖενεσσ το Πατιεντσ (ππ ). Οξφορδ: Οξφορδ Υνιϖερσιτψ Πρεσσ. Γενδλιν, Ε. Τ. (1970). Εξιστεντιαλισm ανδ εξπεριεντιαλ πσψχηοτηεραπψ. Ιν ϑ. Τ. Ηαρτ & Τ. Μ. Τοmλινσον (Εδσ.), Νεω Dιρεχτιονσ ιν Χλιεντ Χεντρεδ Τηεραπψ (ππ ). Βοστον: Ηουγητον Μιφφλιν. Γενδλιν, Ε. Τ. (1996). Φοχυσινγ Οριεντεδ Πσψχηοτηεραπψ: Α Μανυαλ οφ τηε Εξπεριεντιαλ Μετηοδ. Νεω Ψορκ: Τηε Γυιλφορδ Πρεσσ. 21

23 Γοφφmαν, Ε. (1971). Τηε Πρεσεντατιον οφ Σελφ ιν Εϖερψδαψ Λιφε. Ηαρmονδσωορτη, Μιδδλεσεξ: Πενγυιν. Γρεενβεργ, Λ. Σ., Ριχε, Λ. Ν., & Ελλιοττ, Ρ. (1993). Φαχιλιτατινγ Εmοτιοναλ Χηανγε: Τηε Μοmεντ βψ Μοmεντ Προχεσσ. Νεω Ψορκ: Γυιλφορδ Πρεσσ. Ηειδεγγερ, Μ. (1962). Βεινγ ανδ Τιmε (ϑ. Μαχθυαρριε & Ε. Ροβινσον, Τρανσ.). Οξφορδ: Βλαχκωελλ. Ηιλλ, Χ. Ε., & Κνοξ, Σ. (2002). Σελφ δισχλοσυρε. Ιν ϑ. Χ. Νορχροσσ (Εδ.), Πσψχηοτηεραπψ Ρελατιονσηιπσ τηατ Wορκ: Τηεραπιστ Χοντριβυτιονσ ανδ Ρεσπονσιϖενεσσ το Πατιεντσ (ππ ). Οξφορδ: Οξφορδ Υνιϖερσιτψ Πρεσσ. ϑοηνσον, Σ. Μ. (1996). Τηε Πραχτιχε οφ Εmοτιοναλλψ Φοχυσεδ Μαριταλ Τηεραπψ: Χρεατινγ Χοννεχτιον. Νεω Ψορκ: Βρυννερ/Μαζελ. Κεννψ, D. Α., & Dεπαυλο, Β. Μ. (1993). Dο Πεοπλε Κνοω Ηοω Οτηερσ ςιεω Τηεm αν Εmπιριχαλ ανδ Τηεορετιχαλ Αχχουντ. Πσψχηολογιχαλ Βυλλετιν, 114(1), Λαινγ, Ρ. D. (1969). Σελφ ανδ Οτηερσ (2νδ εδ.). Λονδον: Πενγυιν Βοοκσ. Λαινγ, Ρ. D., Πηιλλιπσον, Η., & Λεε, Α. Ρ. (1966). Ιντερπερσοναλ Περχεπτιον: Α Τηεορψ ανδ α Μετηοδ οφ Ρεσεαρχη. Λονδον: Ταϖιστοχκ. Λανγερ, Σ. Λ., & Wυρφ, Ε. (1999). Τηε εφφεχτσ οφ χηαννελ χονσιστεντ ανδ χηαννελ ινχονσιστεντ ιντερπερσοναλ φεεδβαχκ ον τηε φορmατιον οφ mεταπερχεπτιονσ. ϑουρναλ οφ Νονϖερβαλ Βεηαϖιορ, 23(1), Μαηρερ, Α. Ρ. (1996). Τηε Χοmπλετε Γυιδε το Εξπεριεντιαλ Πσψχηοτηεραπψ. Νεω Ψορκ: Wιλεψ. 22

24 Μαλλοψ, Τ. Ε., & ϑανοωσκι, Χ. Λ. (1992). Περχεπτιονσ ανδ Μεταπερχεπτιονσ οφ Λεαδερσηιπ Χοmπονεντσ, Αχχυραχψ, ανδ Dισποσιτιοναλ Χορρελατεσ. Περσοναλιτψ ανδ Σοχιαλ Πσψχηολογψ Βυλλετιν, 18(6), Μεαδ, Γ. Η. (1934). Μινδ, Σελφ ανδ Σοχιετψ. Χηιχαγο: Υνιϖερσιτψ οφ Χηιχαγο Πρεσσ. Μερλεαυ Ποντψ, Μ. (1962). Τηε Πηενοmενολογψ οφ Περχεπτιον (Χ. Σmιτη, Τρανσ.). Λονδον: Ρουτλεδγε. Μιχηελσ, ϑ. Λ. (2000). Περχεπτιονσ ανδ mεταπερχεπτιονσ αmονγ χλινιχιανσ ανδ χλιεντσ ιν φιρστ τηεραπψ σεσσιονσ. Σουτηερν Ιλλινοισ Υνιϖερσιτψ, Χαρβονδαλε, ΙΛ. Μιτχηελλ, Σ. Α. (2000). Ρελατιοναλιτψ: Φροm Ατταχηmεντ το Ιντερσυβϕεχτιϖιτψ. Ηιλλσδαλε, Νϑ: Τηε Αναλψτιχ Πρεσσ. Πορτνοψ, D. (2008). Ρελατεδνεσσ: Wηερε εξιστεντιαλ ανδ πσψχηοαναλψτιχ αππροαχηεσ χονϖεργε. Ιν Κ. ϑ. Σχηνειδερ (Εδ.), Εξιστεντιαλ Ιντεγρατιϖε Πσψχηοτηεραπψ: Γυιδεποστσ το τηε Χορε οφ Πραχτιχε (ππ ). Νεω Ψορκ: Ρουτλεδγε. Ποζο, Χ., Χαρϖερ, Χ. Σ., Wελλενσ, Α. Ρ., & Σχηειερ, Μ. Φ. (1991). Σοχιαλ Ανξιετψ ανδ Σοχιαλ Περχεπτιον Χονστρυινγ Οτηερσ Ρεαχτιονσ το τηε Σελφ. Περσοναλιτψ ανδ Σοχιαλ Πσψχηολογψ Βυλλετιν, 17(4), Ρεινεχκε, Μ. Α., & Φρεεmαν, Α. (2003). Χογνιτιϖε τηεραπψ. Ιν Α. Σ. Γυρmαν & Σ. Β. Μεσσερ (Εδσ.), Εσσεντιαλ πσψχηοτηεραπιεσ (ππ ). Νεω Ψορκ: Γυιλφορδ Πρεσσ. Ρογερσ, Χ. Ρ. (1942). Χουνσελλινγ ανδ Πσψχηοτηεραπψ: Νεωερ Χονχεπτσ ιν Πραχτιχε. Βοστον: Ηουγητον Μιφφλιν. Ρογερσ, Χ. Ρ. (1957). Τηε νεχεσσαρψ ανδ συφφιχιεντ χονδιτιονσ οφ τηεραπευτιχ περσοναλιτψ χηανγε. ϑουρναλ οφ Χονσυλτινγ Πσψχηολογψ, 21(2),

25 Ρογερσ, Χ. Ρ. (1959). Α τηεορψ οφ τηεραπψ, περσοναλιτψ ανδ ιντερπερσοναλ ρελατιονσηιπσ ασ δεϖελοπεδ ιν τηε χλιεντ χεντερεδ φραmεωορκ. Ιν Σ. Κοχη (Εδ.), Πσψχηολογψ: Α Στυδψ οφ Σχιενχε (ςολ. 3, ππ ). Νεω Ψορκ: ΜχΓραω Ηιλλ. Σαρτρε, ϑ. Π. (1958). Βεινγ ανδ Νοτηινγνεσσ: Αν Εσσαψ ον Πηενοmενολογιχαλ Οντολογψ (Η. Βαρνεσ, Τρανσ.). Λονδον: Ρουτλεδγε. Σεγριν, Χ. (2001). Ιντερπερσοναλ Προχεσσεσ ιν Πσψχηολογιχαλ Προβλεmσ. Νεω Ψορκ: Γυιλφορδ. Σηραυγερ, ϑ. Σ., & Σχηοενεmαν, Τ. ϑ. (1979). Σψmβολιχ ιντεραχτιονιστ ϖιεω οφ σελφ χονχεπτ: Τηρουγη τηε λοοκινγ γλασσ δαρκλψ. Πσψχηολογιχαλ Βυλλετιν, 86(3), Σπινελλι, Ε. (2001). Τηε Μιρρορ ανδ τηε Ηαmmερ: Χηαλλενγεσ το Τηεραπευτιχ Ορτηοδοξψ. Λονδον: Χοντινυυm. Σπινελλι, Ε. (2005). Τηε Ιντερπρετεδ Wορλδ: Αν Ιντροδυχτιον το Πηενοmενολογιχαλ Πσψχηολογψ (2νδ εδ.). Λονδον: Σαγε. Στορmσ, Μ. (1973). ςιδεοταπε ανδ τηε αττριβυτιον προχεσσ: Ρεϖερσινγ αχτορσ ανδ οβσερϖερσ ποιντσ οφ ϖιεω. ϑουρναλ οφ Περσοναλιτψ ανδ Σοχιαλ Πσψχηολογψ, 27, Στυαρτ, Σ., & Ροβερτσον, Μ. (2003). Ιντερπερσοναλ Πσψχηοτηεραπψ: Α Χλινιχιαν σ Γυιδε. Λονδον: Αρνολδ. Συλλιϖαν, Η. Σ. (1953). Τηε Ιντερπερσοναλ Τηεορψ οφ Πσψχηιατρψ. Νεω Ψορκ: Νορτον. ςψγοτσκψ, Λ. Σ. (1962). Τηουγητ ανδ Λανγυαγε. Χαmβριδγε, ΜΑ: ΜΙΤ Πρεσσ. Wεισσmαν, Μ. Μ., Μαρκοωιτζ, ϑ. Χ., & Κλερmαν, Γ. Λ. (2000). Χοmπρεηενσιϖε Γυιδε το Ιντερπερσοναλ Τηεραπψ. Νεω Ψορκ: Βασιχ Βοοκσ. 24

26 Wελλmαν, Η. Μ., & Λαγαττυτα, Κ. Η. (2000). Dεϖελοπινγ υνδερστανδινγ οφ mινδ. Ιν Σ. Βαρον Χοηεν, Η. Ταγερ Φλυσβεργ & D. ϑ. Χοηεν (Εδσ.), Υνδερστανδινγ Οτηερ Μινδσ: Περσπεχτιϖεσ φροm Dεϖελοπmενταλ Χογνιτιϖε Νευροσχιενχε (ππ ). Οξφορδ: Οξφορδ Υνιϖερσιτψ Πρεσσ. Ψαλοm, Ι. (2001). Τηε Γιφτ οφ Τηεραπψ: Ρεφλεχτιονσ ον Βεινγ α Τηεραπιστ. Λονδον: Πιατκυσ. 25

27 Ταβλε 1. Ιντερ εξπεριεντιαλ Τασκσ Τασκ mαρκερ Ιντερϖεντιον Ενδ στατε Ιmπλιχιτ ορ εξπλιχιτ ασσυmπτιονσ αβουτ οτηερσ εξπεριενχεσ Dισχλοσυρε οφ σιγνιφιχαντ εξπεριενχεσ ανδ ωαντσ τηατ ηαϖε νοτ βεεν χοmmυνιχατε το τηοσε ωηο mιγητ βε αβλε το mεετ τηεm Dισϕυνχτιον βετωεεν χλιεντ σ mεταπερχεπτιον οφ πσψχηοτηεραπιστ σ εξπεριενχεσ ανδ τηεραπιστ σ αχτυαλ εξπεριενχεσ Εξπλορατιον οφ ασσυmπτιονσ αβουτ οτηερσ εξπεριενχεσ ανδ ινϖιτατιον το τεστ ουτ Εξπλορατιον οφ ωηετηερ ιτ mαψ βε αππροπριατε το χοmmυνιχατε ωαντσ, ανδ ηοω τηατ mιγητ βε δονε Χλαριφιχατιον οφ mεταπερχεπτιον ανδ δισχλοσυρε βψ τηεραπιστ οφ αχτυαλ εξπεριενχεσ Γρεατερ υνδερστανδινγ οφ οτηερσ αχτυαλ εξπεριενχεσ Χλιεντσ ωαντσ mορε φυλλψ mετ Γρεατερ αωαρενεσσ οφ mεταπερχεπτυαλ ερρορσ 26