ДРВОТО КАКО МАТЕРИЈАЛ ЗА

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ДРВОТО КАКО МАТЕРИЈАЛ ЗА"

Transcript

1 ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ-СКОПЈЕ Катедра за бетонски и дрвени конструкции ДРВОТО КАКО МАТЕРИЈАЛ ЗА ГРАДЕЖНИ КОНСТРУКЦИИ Доцент д-р Тони Аранѓеловски ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ

2 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Дрвото е биолошки, органски материјал со големи варијации во структурата. Заради начинот на растење и формирање на дрвото, тоа по својата внатрешна градба претставува низа од тенки и шупливи цилиндри кои се навлечени еден врз друг, природно секогаш пошироките на потесните цилиндри. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 2

3 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Гранки Врв Крошна (листови) Крошна Гранки Стебло Гранчиња Гранки Стебло Радијални Странични Коса на корења корењата Корења ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 3

4 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Слика 2.1. Структура на дрвото ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 4

5 СТРУКТУРА НА ДРВОТО а)срж, срце на дрвото, односно делот на дрвото околу анатомската оска на стеблото; б)срцевина дел од дрвото каде веќе се завршил процесот на растење; в)белковина дел во кој процесот на растење сеуште трае (слика 2.1.) ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 5

6 СТРУКТУРА НА ДРВОТО На попречниот пресек на дрвото може да се забележи нехомогеноста на градбата на дрвото,, а со тоа и неговата дисконтинуалност и анизотропија како материјал за градење. Сите живи организми се составени од клетки. Кај дрвото во текот на растење различни клеточни ткива вршат различна функција. Поголемиот дел од овие клеточни ткива се простираат вертикално во дрвото и можат да се забележат од ориентацијата на влакната на дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 6

7 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Кај т.н. меко дрво, вертикалните елементи се нарекуваат трахеиди и се распоредени речиси на геометриски начин. Течниот растителен сок поминува низ шуплините на овие клетки и од една трахеида во друга преку микроскопски отвори во ѕидовите на клетките. Вертикалните елементи кај т.н. тврдо дрво значително варираат по големина и распоред во зависност од видот на дрвото, но главна карактеристика на овие клетки се тенките влакна кои го носат дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 7

8 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Повеќето од поважните видови дрво се состојат од вертикални клетки или цевки, кои се нарекуваат пори. Ова овозможува да се разликува тврдото од мекото дрво со оглед дека присуството на пори е карактеристично р за тврдото дрво. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 8

9 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Хоризонталните елементи (сржни зраци) варираат многу повеќе кај тврдото отколку кај мекото дрво. Кај мекото дрво, генерално, тие се тесни и куси, а кај тврдото дрво може да бидат широки и високи. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 9

10 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Сржните зраци, кои уште се нарекуваат попречни перенхими, се простираат и низ срцевината и низ белковината. Со дрвените влакна, односно трахеидите, се вкрстуваат под прав агол и служат за одржување врска меѓу внатрешниот и надворешниот дел на дрвото. Сржните зраци имаат големо влијание на кохезијата на дрвото, односно на неговите технички особини ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 10

11 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Слика 2.2.а. Структура на меко дрво ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 11

12 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Слика 2.2.б. Структура на тврдо дрво ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 12

13 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Нехомогеноста на градбата на дрвото се манифестира во разликата на елементите кои го сочинуваат. Еден дел од градбата има механичка улога и има влијание на јакоста на дрвото, а другиот дел има физиолошка задача, односно овозможува растење (хранење) на дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 13

14 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Механичка задача извршуваат влакната на дрвото, влакненцата, а физиолошка задача извршуваат дрвените садови,, сржните зраци и дрвените паренхими и ткивата за секреција. Освен овие, постојат и елементи кои извршуваат истовремено и механичка и физиолошка функција, а тоа се трахеидите. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 14

15 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Хемискиот состав на дрвото не влијае битно на техничките особини на дрвото. Основни состојки на дрвото се јаглените хидрати со околу 3/4 основна компонента целулоза од околу 50% од сувата маса на дрвото, фенолни состојки (лигнин) околу 20 до 30%, терпени околу 5% и друго. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 15

16 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Водата во дрвото е содржана како слободна во порите и капиларите на дрвото (капиларна вода) и како врзана во ѕидовите на клетките. Процентот на вода во дрвото варира во широки граници: од 40 до 200% за четинари и од 35 до 140% за листари. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 16

17 СТРУКТУРА НА ДРВОТО Оваа содржина на вода се однесува на моментот на сечење на дрвото. Содржината на вода во дрвото се изразува како % по тежина, односно тежина на вода во однос на тежината на суво дрво (сушење на 103 C). ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 17

18 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Дрвото е нехомоген и анизотропен материјал со голем број неправилности кои повеќе или помалку влијаат на можностите за негова употреба во дрвените конструкции. Разликуваме промени во структурата кои се формираат р кај дрвото при растењето и промени кои можат да се јават како последица на хемиски влијанија кои можат да се јават пред сечењето, во текот на растењето или во текот на обработката и употребата. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 18

19 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Јазлите (кврги) се неисправности на структурата на дрвото, заостанати делови на гранките, вклештени во стеблото на дрвото. Јазлите се секако највидливи и најзначајни ј грешки на дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 19

20 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Развој на стеблото со една гранка Ран раст Подоцнежен раст Јака врска ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 20

21 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Раздвојување на стеблото Слаба врска ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 21

22 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Однос помеѓу димензиите на гранките на дрвото= D B /D r <0.5 ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 22

23 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Јака врска Слаба врска ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 23

24 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Таканаречените живи јазли не го прекинуваат континуитетот на дрвените влакна, туку се препрека р која прави девијација ј на дрвените влакна, не намалувајќи ја нивната јакост. Мртвите јазли настануваат од изумрени гранки во текот на растењето. Ако се здрави, тие немаат влијание на соседните влакна и во тој случај може да се прифатат како живи јазли. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 24

25 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 25

26 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Усуканоста на влакната на дрвото е грешка на растењето кога влакната на дрвото повеќе или помалку се обвиткуваат спирално околу подолжната оска на дрвото. Степенот на усуканост зависи од присуството на ветрови кои доминираат. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 26

27 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Закосеноста на влакната е грешка од растењето на дрвото и има слични последици како при усуканоста на влакната. Се јавува кај криви стебла кои се тешки за обработка и исечените елементи од нив никогаш не се прави. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 27

28 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Зголемената ширина на годовите ги намалува механичките особини на дрвото, поради тоа нивната ширина е ограничена со прописите. Ширината на годовите е последица од растењето на дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 28

29 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Пукнатини заедно со јазлите и закосеноста на влакната се најважните грешки кои се јавуваат во дрвото за градење. Пукнатините се јавуваат во текот на растењето на дрвото, во материјалот за изведба и во самите конструкции. Најголемо влијание од сите видови пукнатини се пукнатините кои се јавуваат при сушење на дрвото, односно поради затегнувањето при сушење (слика 2.4.). ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 29

30 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Се смета дека пукнатини до 5 cm длабочина немаат влијание на конструкциите кои се во затворен простор. Исто така, се толерираат сите површински прснатини до 1/3 од дебелината на елементите за влажност на дрвото од 15 %. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 30

31 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Слика 2.4. Анизотропни оски на структурата на дрвото ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 31

32 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 32

33 ОСНОВНИ ГРЕШКИ НА ДРВОТО Во зависност од височината на наведените видови на грешки на дрвото се врши класификација на дрвото по класи: екстра класа (без грешки), I класа и II класа. Класификацијата се врши според стандардите за дрвени конструкции. Оваа класификација треба секогаш да се разликува од класификацијата предвидена со комерцијалните стандарди. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 33

34 ТЕХНИЧКИ СВОЈСТВА НА ДРВОТО Техничките особини на дрвото се групираат во: а) Естетските особини, каде спаѓаат: боја, структура, сјај, мирис и финост на дрвото б) Физички особини порозност, влажност, тежина, променливост на димензии, проводливост на звук, проводливост на топлина, термички дилатации и акустичните својства на дрвото ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 34

35 ТЕХНИЧКИ СВОЈСТВА НА ДРВОТО в) Физичко-хемиски особини трајност и запаливост на дрвото г) Механички особини тврдина, отпорност на абење, јакост на дрвото, јакост на притисок, јакост на свиткување, јакост на смолкнување, жилавост и еластичност на дрвото д) Реолошки особини на дрвото однос напрегање - дилатација и негови карактеристики ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 35

36 Реологијата е наука која се занимава со изучување на деформационите процеси во реални материјали и реални термодинамички и други услови. Ова го наметнува фактот дека дрвото ни приближно не ги исполнува условите за т.н. идеални материјали. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 36

37 Проучувањата се базираат на т.н. феноменолошка макрореологија. Овој пристап се базира на користење на објективни експериментални податоци. Тоа значи дека е најдобро процесите на деформација кај дрвото да се набљудуваат во функција на напрегање, влажност, време и уште некои влијателни параметри, со земање во предвид само некои особини на составот и структурата на дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 37

38 Општи карактеристики на σ ε дијаграмот. Слика 2.5. Конвекционален σ ε дијаграм ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 38

39 Слика 2.8. Карактеристики на σ ε дијаграмот при товарење и растоварување ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 39

40 Карактеристики на σ ε дијаграмот за дрво На слика е прикажан дијаграмот σ ε за притисок и затегање за дрво кое се употребува за изработка на конструкции. Слика σ ε дијаграм за дрво-топола ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 40

41 Карактеристики на овој дијаграм се: а) Ако деформациите се зголемуваат, дрвените конструкции многу брзо може да доживеат лом бидејќи нема период на развлекување (течење) на материјалот. б) ) Границата на еластичност,, односно пропорционалноста на σ ε дијаграмот за дрво при затегнување за пракса се зема дека е помеѓу 0.90 и 0.95 од јакоста на дрвото на затегање. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 41

42 Карактеристики на овој дијаграм се: в) Јакоста на затегнување на дрвото е пати поголема од јакоста на притисок. г) Модулите на еластичност на притисок и затегање се еднакви само на почеток, а потоа се разликуваат. Притоа модулот на еластичност на затегнување е поголем од модулот на еластичност на притисок. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 42

43 За поголем дел од материјалите важи следната постапка: n ε = α σ Каде е: ε дилатација σ напрегање α, n константи зависни од материјалот, констатирано е експериментално дека за дрво n=1 се добива односот: ε = α σ ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 43

44 Во техничката литература се зема дека e 1/α= E, каде Е е модул на еластичност или Јунгов модул. Произлегува дека модулот на еластичност за дрво треба да се определи на следниот начин: E sr = 1 α sr = α pr 1 + α 2 z = 2 E E pr pr E + E Каде: E sr е средна вредност на модулот на еластичност ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 44 z z

45 д) Дијаграмот на напрегања се добива кога, дилатациите на затегање се множат со модулот на еластичност на затегнување,, а дилатациите на притисок со модулот на еластичност на притисок. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 45

46 ѓ) Најблиска апроксимација за σ ε дијаграмот за дрво за затегање е: y= m x, а за притисок парабола: y = a x 2 +b x σ ε дијаграмот е појдовната основа за развој на теоријата на пластичноста. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 46

47 Еластичните својства на дрвото, па и карактеристиките на σ ε дијаграмот зависат од: Нагибот на влакната на дрвото. Кај дрвото, јакоста на материјалот и еластичните константи се менуваат со промената на аголот на правецот на дрвените влакна. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 47

48 E ϕ = cos E 2 ϕ sin 2 1 ϕ cos 2ϕ + sin 0 E 90 E ϕ Каде: φ - агол за кој се бара модулот на еластичност E 0 - модул на еластичност во правец на дрвените влакна E 90 - за правец нормално на влакната ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 48

49 а) Од зафатнинската маса. При иста содржина на влага модулот на еластичност на дрвото се менува со промена на зафатнинската маса при поголеми зафатнински маси модулот на еластичност е поголем. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 49

50 в) Од содржината на влага. За влажност поголема од 30 % промената на влажноста не влијае на модулот на еластичноста. Под влажноста од 30 % што претставува точка на заситеност на дрвото, со намалување на процентот на влага се зголемува модулот на еластичноста. Поради ова влијание, стандардната влажност е намалена и изнесува 12 %. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 50

51 г) Од температурата. За дрвото како и за другите материјали за градење, јакоста и крутоста на материјалот се намалуваат со зголемување на температурата. д) Од јазли и расекотини. Распоредот на напрегањата при присуство на јазли (кврги) р е многу комплициран. Напрегањето на местото на јазелот може да биде поголемо седум пати од напрегањата во близина на јазелот. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 51

52 Деформации на дрвото при дејство на краткотраен товар Краткотрајни товари кај дрвото и дрвените конструкции може да се сметаат оние товари чие дејство трае од неколку минути до најмногу 2 часа. Поради градбата на дрвото, при разгледување на деформациите на дрвото воопшто, мора да се води сметка за аголот што надворешниот товар го формира со правецот на влакната на дрвото. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 52

53 Деформации на дрвото при дејство на краткотраен товар Најголема практична вредност имаат испитувањата при кои се дефинираат σ ε дијаграми за случаи на товарење паралелно со влакната на дрвото и нормално на влакната на дрвото, и тоа како за случај на дејство на аксијална сила на притисок. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 53

54 Слика 2.12 ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 54

55 За случај на затегнување паралелно со влакната, дрвото има многу крто однесување, има линеарна зависност меѓу напрегањата и деформациите се до напрегање од околу 90 % од јакоста. Јакоста на притисок паралелно со влакната покажува линеарност до окoлу 50 % од јакоста, што значи дека во овој случај на напрегање дрвото се однесува дуктилно. Граничните вредности на деформациите за двата вида напрегање се еднакви во границите од 6% до 8% %. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 55

56 При напрегањето на притисок нормално на влакната, дрвото се однесува многу жилаво, при што трпи големи деформации при мали товари. Ниската вредност на јакоста и крутоста нормално на влакната претставува слаба страна на дрвото како градежен материјал. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 56

57 Фактот дека со наизменично товарење и растоварување во подрачје на мали вредности на напрегањата можно е елиминирање на појавата на пластични деформации и доведување на материјалот до идеално еластично однесување,, укажува у на тоа дека дрвото во состојба на напрегања, која во праксата се смета за подрачје на еластично однесување, само условно може да се смета за еластично. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 57

58 Со други зборови, тоа значи дека дијаграмот σ ε, кој одговара за еднократно (монотоно) товарење, практично е криволиниски во целокупното подрачје на напрегања, но неговата закривеност при мали напрегања е незначителна,, па поради тоа може да биде занемарена. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 58

59 Слика ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 59

60 Пластичните деформации не може да се занемарат при поголеми вредности на напрегањата во дрвото, но што многу јасно укажуваат дијаграмите прикажани на слика и слика Слика 2.14 ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 60

61 Слика 2.15 ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 61

62 Деформации од долготраен товар течење на дрвото Основно реолошко својство на дрвото е течењето, прираст на деформациите со време при константно товарење. Течењето на дрвото се јавува при делување на долготрајни товари. Течењето се јавува при сите видови напрегања, но од најголемо практично значење е кај елементите изложени на свиткување ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 62

63 Феноменот на течењето на дрвото може да се илустрира р со (слика 2.17.). ) ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 63

64 За деформации од течење, во произволно време t, вкупната деформација ε = ε(t) ќе биде: t = ε 0 + ε tec ( t ) ( ε = ε ) ε ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 64

65 Ако, во општ случај, вкупната деформација на аксијално товарен дрвен елемент се прикаже во обликот: ( t) = ε 0 ε ( t) ε + tec ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 65

66 Под претпоставка дека напрегањето се наоѓа во подрачјето на работните напрегања, дадениот д израз може да се прикаже и на следниот начин: ε ( t) 1 + ε = ε tec el ε el ( t) ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 66

67 Овде моменталната деформација ε 0 е заменета со еластичната деформација ε el, што е сосема исправно со оглед дека дрвото во подрачјето на работните напрегања може да се третира како еластичен материјал. Ако односот ε tec( (t)/ε el претставува т.н. коефициент на течење φ = φ(t), конечно се добива: ( t) = ε ( 1 ϕ) ε + el ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 67

68 Меѓутоа, коефициентот на течење кај дрвото, не е исклучиво функција од времето t. Со оглед дека напред изложените ставови во врска со нелинеарната зависност меѓу деформациите на течењето и товарот, произлегува дека φ ќе биде и функција од напрегањата. Покрај тоа, коефициентот на течење на дрвото зависи и од неговата влажност (H) па конечно добиваме: ϕ = ϕ ( t, σ,h) ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 68

69 Конечните (гранични) вредности на коефициентот на течење φ, одговараат на време t,, се движат од 1.6 до 3.0. Конкретните вредности за φ, освен со лабараториски испитувања можат со доволна точност да се определат и врз база на дијаграмот прикажан на слика Слика 2.18 ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 69

70 Како што се гледа на сликата, дадени се зависностите меѓу φ, односот σ/σ doz и влажноста. Влијанието на влажноста е дадено како разлика меѓу одредена влажност H и стандардна влажност (15 %), одноно: ΔH = H 15 (%) ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 70

71 Доколку се работи за течење на дрвото при напрегања помали од σ*, целокупниот деформационен процес како функција од времето може да се прикаже во облик: ε [ ] ( ( ) αtt ) t = εel 1 + ϕ 1 e α ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 71

72 Што значи дека деформацијата од течење може да се прикаже во облик: 1 t τ ε ( t) = ε ϕ e tec el при што c и τ се параметри, кои треба да се утврдат со лабараториски испитувања (c<1). c ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 72

73 Деформации од бубрење и собирање на дрвото Промената на влажноста од 0 % до 30 % (точка на заситеност на влакната) резултира со зголемување на димензиите на дрвените елементи, а со тоа и на нивната зафатнина. Во подрачјето на влажност поголема од 30 % пак димензиите и зафатнината на дрвото практично не се менуваат. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 73

74 Деформации од бубрење и собирање на дрвото Идентично, однесување, само во спротивен правец, се забележува и при сушење на дрвото. За влажност > 30 % не се забележуваат никакви промени на димензиите, а при влажности помали од оваа граница се забележува намалување на димензиите и зафатнината. ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 74

75 Појавите на бубрење и собирање различно се одразуваат во лонгитудинален (l), радијален (r) и тангенцијален правец (t). Најмала промена на димензиите е присутна во подолжен правец (l), значајно поголема е во радијален правец (r), а најголема е во тангенцијален правец (t). ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 75

76 Овие промени на димензиите условуваат промена на зафатнината на дрвото: ε = ε + ε + ε v 1 r t ( % ) Зафатнинската промена за која станува збор овде претставена е со линија 4 на следната слика Бубрењето и собирањето зависат од видот на дрвото и најчесто се движат во следните граници: ε 1 < 0.1%; ε r = 3 6%; ε t = 7 12% ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 76

77 Слика ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 77

78 Ако со α l, α r и α t се означат собирањата односно бубрењето во проценти, кои одговараат за промена на влажноста за 1 %, промената на димензиите на дрвените елементи према долната слика со доволна точност може да се пресмета према следниве изрази: ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 78

79 за греда : ΔH Δh = 0.5(α t + α r) 100 ΔH Δb=0.5(α t + α r) 100 за штици : Δb=α t ΔH b 100 h b ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 79

80 H претставува разлика на влажноста во проценти, за која се бара промена на димензиите. Промената на должината на дрвениот елемент l, би можела да се пресмета со односот, но оваа промена е занемарлива. Средните вредности на параметрите кои уште се нарекуваат коефициенти на бубрење односно собирање, дадени се во табелата: Вид на дрвото α t α r α 1 Четинари Даб и бука ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 80

81 Поради наведените појави, бочнитекраиштана штиците изрежани од стеблото најчесто се деформираат на начин прикажан на (слика 2.27.). Најголеми деформации имаат широките штици кои се добиени од делот на пресекот на дрвото поблиску до периферијата. Слика ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 81

82 Слика 2.28 ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 82

НАПРЕГАЊЕ ПРИ ЧИСТО СМОЛКНУВАЊЕ

НАПРЕГАЊЕ ПРИ ЧИСТО СМОЛКНУВАЊЕ Факултет: Градежен Предмет: ЈАКОСТ НА МАТЕРИЈАЛИТЕ НАПРЕГАЊЕ ПРИ ЧИСТО СМОЛКНУВАЊЕ Напрегање на смолкнување е интензитет на сила на единица површина, што дејствува тангенцијално на d. Со други зборови,

Διαβάστε περισσότερα

Деформабилни каркатеристики на бетонот

Деформабилни каркатеристики на бетонот УКИМ Градежен Факултет, Скопје Деформабилни каркатеристики на бетонот проф. д-р Тони Аранѓеловски Деформабилни карактеристики на бетонот Содржина: Деформации на бетонот под влијание на краткотрајни натоварувања

Διαβάστε περισσότερα

σ d γ σ M γ L = ЈАКОСТ 1 x A 4М21ОМ02 АКСИЈАЛНИ НАПРЕГАЊА (дел 2) 2.6. СОПСТВЕНА ТЕЖИНА КАКО АКСИЈАЛНА СИЛА Напонска состојаба

σ d γ σ M γ L = ЈАКОСТ 1 x A 4М21ОМ02 АКСИЈАЛНИ НАПРЕГАЊА (дел 2) 2.6. СОПСТВЕНА ТЕЖИНА КАКО АКСИЈАЛНА СИЛА Напонска состојаба 4МОМ0 ЈАКОСТ АКСИЈАЛНИ НАПРЕГАЊА (дел ) наставник:.6. СОПСТВЕНА ТЕЖИНА КАКО АКСИЈАЛНА СИЛА Напонска состојаба γ 0 ( специфична тежина) 0 ak() G γ G ΣX0 ak() G γ ak ( ) γ Аксијалната сила и напонот, по

Διαβάστε περισσότερα

АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ Катедра за техничка механика и јакост на материјалите

АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ Катедра за техничка механика и јакост на материјалите УНИВЕРЗИТЕТ Св. КИРИЛ иметодиј ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ Катедра за техничка механика и јакост на материјалите http://ktmjm.gf.ukim.edu.mk АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ 17.02.2015 АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ КОГА??? АКСИЈАЛНО

Διαβάστε περισσότερα

ЈАКОСТ НА МАТЕРИЈАЛИТЕ

ЈАКОСТ НА МАТЕРИЈАЛИТЕ диј е ИКА ски ч. 7 ч. Универзитет Св. Кирил и Методиј Универзитет Машински Св. факултет Кирил и Скопје Методиј во Скопје Машински факултет МОМ ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА професор: доц. др Виктор Гаврилоски. ТОРЗИЈА

Διαβάστε περισσότερα

а) Определување кружна фреквенција на слободни пригушени осцилации ωd ωn = ω б) Определување периода на слободни пригушени осцилации

а) Определување кружна фреквенција на слободни пригушени осцилации ωd ωn = ω б) Определување периода на слободни пригушени осцилации Динамика и стабилност на конструкции Задача 5.7 За дадената армирано бетонска конструкција од задачата 5. и пресметаните динамички карактеристики: кружна фреквенција и периода на слободните непригушени

Διαβάστε περισσότερα

7.1 Деформациони карактеристики на материјалите

7.1 Деформациони карактеристики на материјалите 7. Механички особини Механичките особини на материјалите ја карактеризираат нивната способност да се спротистават на деформациите и разрушувањата предизвикани од дејството на надворешните сили, односно

Διαβάστε περισσότερα

М-р Јасмина Буневска ОСНОВИ НА ПАТНОТО ИНЖЕНЕРСТВО

М-р Јасмина Буневска ОСНОВИ НА ПАТНОТО ИНЖЕНЕРСТВО УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ - БИТОЛА ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ - БИТОЛА - Отсек за сообраќај и транспорт - ДОДИПЛОМСКИ СТУДИИ - ECTS М-р Јасмина Буневска ОСНОВИ НА ПАТНОТО ИНЖЕНЕРСТВО ПРИЛОГ ЗАДАЧИ ОД ОПРЕДЕЛУВАЊЕ

Διαβάστε περισσότερα

ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 3. СТАБИЛНОСТ НА КОНСТРУКТИВНИТЕ ЕЛЕМЕНТИ

ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 3. СТАБИЛНОСТ НА КОНСТРУКТИВНИТЕ ЕЛЕМЕНТИ ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ 3. СТАБИЛНОСТ НА КОНСТРУКТИВНИТЕ ЕЛЕМЕНТИ Општо Елементите на дрвените конструкции мора да се пресметаат така да се докаже дека конструкцијата во целина со доволна сигурност

Διαβάστε περισσότερα

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА. Влажен воздух 3/22/2014

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА. Влажен воздух 3/22/2014 Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Влажен воздух 1 1 Влажен воздух Влажен воздух смеша од сув воздух и водена пареа Водената пареа во влажниот воздух е претежно во прегреана состојба идеален гас.

Διαβάστε περισσότερα

37. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 основни училишта 18 мај VII одделение (решенија на задачите)

37. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 основни училишта 18 мај VII одделение (решенија на задачите) 37. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 03 основни училишта 8 мај 03 VII одделение (решенија на задачите) Задача. Во еден пакет хартија која вообичаено се користи за печатење, фотокопирање и сл. има N = 500

Διαβάστε περισσότερα

ИСПИТ ПО ПРЕДМЕТОТ ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ (III година)

ИСПИТ ПО ПРЕДМЕТОТ ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ (III година) Septemvri 7 g ИСПИТ ПО ПРЕДМЕТОТ ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ (III година) Задача 1. На сликата е прикажан 4 kv преносен вод со должина L = 18 km кој поврзува ЕЕС со бесконечна моќност и една електрична

Διαβάστε περισσότερα

ЛУШПИ МЕМБРАНСКА ТЕОРИЈА

ЛУШПИ МЕМБРАНСКА ТЕОРИЈА Вежби ЛУШПИ МЕМБРАНСКА ТЕОРИЈА РОТАЦИОНИ ЛУШПИ ТОВАРЕНИ СО РОТАЦИОНО СИМЕТРИЧЕН ТОВАР ОСНОВНИ ВИДОВИ РОТАЦИОНИ ЛУШПИ ЗАТВОРЕНИ ЛУШПИ ОТВОРЕНИ ЛУШПИ КОМБИНИРАНИ - СФЕРНИ - КОНУСНИ -ЦИЛИНДРИЧНИ - СФЕРНИ

Διαβάστε περισσότερα

Предизвици во моделирање

Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање МОРА да постои компатибилност на јазлите од мрежата на КЕ на спојот на две површини Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање

Διαβάστε περισσότερα

Заземјувачи. Заземјувачи

Заземјувачи. Заземјувачи Заземјувачи Заземјување претставува збир на мерки и средства кои се превземаат со цел да се обезбедат нормални услови за работа на системот и безбедно движење на луѓе и животни во близина на објектот.

Διαβάστε περισσότερα

DRAFT ЗАДАЧИ ЗА ВЕЖБАЊЕ АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ

DRAFT ЗАДАЧИ ЗА ВЕЖБАЊЕ АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ Градежен факултет Скопје Катедра за Техничка механика и јакост на материјалите Предмет: Јакост на материјалите http://ktmjm.gf.ukim.edu.mk 27.11.2008 ЗАДАЧИ ЗА ВЕЖБАЊЕ АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ 1. Апсолутно

Διαβάστε περισσότερα

Регулација на фреквенција и активни моќности во ЕЕС

Регулација на фреквенција и активни моќности во ЕЕС 8 Регулација на фреквенција и активни моќности во ЕЕС 8.1. Паралелна работа на синхроните генератори Современите електроенергетски системи го напојуваат голем број на синхрони генератори кои работат паралелно.

Διαβάστε περισσότερα

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април III година. (решенија на задачите)

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април III година. (решенија на задачите) 46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 3 април 3 III година (решенија на задачите) Задача. Хеликоптер спасува планинар во опасност, спуштајќи јаже со должина 5, и маса 8, kg до планинарот. Планинарот испраќа

Διαβάστε περισσότερα

ЗАДАЧИ ЗА УВЕЖБУВАЊЕ НА ТЕМАТА ГЕОМЕТРИСКИ ТЕЛА 8 ОДД.

ЗАДАЧИ ЗА УВЕЖБУВАЊЕ НА ТЕМАТА ГЕОМЕТРИСКИ ТЕЛА 8 ОДД. ЗАДАЧИ ЗА УВЕЖБУВАЊЕ НА ТЕМАТА ГЕОМЕТРИСКИ ТЕЛА 8 ОДД. ВО ПРЕЗЕНТАЦИЈАТА ЌЕ ПРОСЛЕДИТЕ ЗАДАЧИ ЗА ПРЕСМЕТУВАЊЕ ПЛОШТИНА И ВОЛУМЕН НА ГЕОМЕТРИСКИТЕ ТЕЛА КОИ ГИ ИЗУЧУВАМЕ ВО ОСНОВНОТО ОБРАЗОВАНИЕ. СИТЕ ЗАДАЧИ

Διαβάστε περισσότερα

Решенија на задачите за I година LII РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 мај 2009.

Решенија на задачите за I година LII РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 мај 2009. LII РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 мај 009 I година Задача 1. Топче се пушта да паѓа без почетна брзина од некоја висина над површината на земјата.

Διαβάστε περισσότερα

ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ. Проф. д-р Светлана Петковска - Ончевска Асист. м-р Коце Тодоров

ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ. Проф. д-р Светлана Петковска - Ончевска Асист. м-р Коце Тодоров УНИВЕРЗИТЕТ СВ.КИРИЛ И МЕТОДИЈ ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ Проф. д-р Светлана Петковска - Ончевска Асист. м-р Коце Тодоров СКОПJЕ, 202. ПРЕДГОВОР Предавањата по ГРАДЕЖНИ МАТЕРИЈАЛИ се наменети за студентите на Градежниот

Διαβάστε περισσότερα

ИНТЕРПРЕТАЦИЈА на NMR спектри. Асс. д-р Јасмина Петреска Станоева

ИНТЕРПРЕТАЦИЈА на NMR спектри. Асс. д-р Јасмина Петреска Станоева ИНТЕРПРЕТАЦИЈА на NMR спектри Асс. д-р Јасмина Петреска Станоева Нуклеарно магнетна резонанца Нуклеарно магнетна резонанца техника на молекулска спектроскопија дава информација за бројот и видот на атомите

Διαβάστε περισσότερα

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април II година (решенија на задачите)

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април II година (решенија на задачите) 46 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 03 0 април 03 година (решенија на задачите Задача Tочкаст полнеж е поставен во темето на правиот агол на правоаголен триаголник како што е прикажано на слика Јачината

Διαβάστε περισσότερα

Од точката С повлечени се тангенти кон кружницата. Одреди ја големината на AOB=?

Од точката С повлечени се тангенти кон кружницата. Одреди ја големината на AOB=? Задачи за вежби тест плоштина на многуаголник 8 одд На што е еднаков збирот на внатрешните агли кај n-аголник? 1. Одреди ја плоштината на паралелограмот, според податоците дадени на цртежот 2. 3. 4. P=?

Διαβάστε περισσότερα

Методина гранични елементи за инженери

Методина гранични елементи за инженери Методина гранични елементи за инженери доц. д-р Тодорка Самарџиоска Градежен факултет УКИМ -Скопје Типовина формулации со гранични елементи директна формулација: Интегралната равенка е формулирана во врска

Διαβάστε περισσότερα

СТАНДАРДНИ НИСКОНАПОНСКИ СИСТЕМИ

СТАНДАРДНИ НИСКОНАПОНСКИ СИСТЕМИ НН трифазни мрежи се изведуваат со три или четири спроводника мрежите со четири спроводника можат да преминат во мрежи со пет спроводника, но со оглед што тоа во пракса се прави во објектите (кај потрошувачите),

Διαβάστε περισσότερα

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 II година (решенија на задачите)

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 II година (решенија на задачите) 45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 1 II година (решенија на задачите) 1 Координатите на два точкасти полнежи q 1 = + 3 µ C и q = 4µ C, поставени во xy рамнината се: x 1 = 3, 5cm; y 1 =, 5cm и x = cm; y

Διαβάστε περισσότερα

3. ПРЕСМЕТКА НА КРОВ НА КУЌА СО ТРИГОНОМЕТРИЈА

3. ПРЕСМЕТКА НА КРОВ НА КУЌА СО ТРИГОНОМЕТРИЈА 3. ПРЕСМЕТКА НА КРОВ НА КУЌА СО ТРИГОНОМЕТРИЈА Цел: Учениците/студентите да се запознаат со равенки за пресметка на: агли, периметар, плоштина, волумен на триаголна призма, како од теоретски аспект, така

Διαβάστε περισσότερα

4.3 Мерен претворувач и мерен сигнал.

4.3 Мерен претворувач и мерен сигнал. 4.3 Мерен претворувач и мерен сигнал. 1 2 Претворањето на процесната величина во мерен сигнал се изведува со помош на мерен претворувач. Може да се каже дека улогата на претворувачот е претворање на енергијата

Διαβάστε περισσότερα

ВЕРОЈАТНОСТ И СТАТИСТИКА ВО СООБРАЌАЈОТ 3. СЛУЧАЈНИ ПРОМЕНЛИВИ

ВЕРОЈАТНОСТ И СТАТИСТИКА ВО СООБРАЌАЈОТ 3. СЛУЧАЈНИ ПРОМЕНЛИВИ Предавање. СЛУЧАЈНИ ПРОМЕНЛИВИ. Еднодимензионална случајна променлива При изведување на експеримент, случајниот настан може да има многу различни реализации. Ако ги знаеме можните реализации и ако ја знаеме

Διαβάστε περισσότερα

УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ - СКОПЈЕ МАТЕРИЈАЛИ ГРАДЕЖНИ МАТЕРИЈАЛИ ГРА ДЕЖНИ. проф. д-р ТОДОРКА САМАРЏИОСКА

УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ - СКОПЈЕ МАТЕРИЈАЛИ ГРАДЕЖНИ МАТЕРИЈАЛИ ГРА ДЕЖНИ. проф. д-р ТОДОРКА САМАРЏИОСКА ГРА ДЕЖНИ МАТЕРИЈАЛИ проф. д-р ТОДОРКА САМАРЏИОСКА УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ - СКОПЈЕ ГРА ДЕЖНИ МАТЕРИЈАЛИ проф. д-р ТОДОРКА САМАРЏИОСКА УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ГРАДЕЖЕН

Διαβάστε περισσότερα

ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ ВКЛУЧУВАЊЕ НА КОНДЕНЗАТОРСКИТЕ БАТЕРИИ КАЈ ЕЛЕКТРОЛАЧНАТА ПЕЧКА

ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ ВКЛУЧУВАЊЕ НА КОНДЕНЗАТОРСКИТЕ БАТЕРИИ КАЈ ЕЛЕКТРОЛАЧНАТА ПЕЧКА 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4 септември Бранко Наџински Илија Хаџидаовски Макстил АД ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ ВКЛУЧУВАЊЕ НА КОНДЕНЗАТОРСКИТЕ БАТЕРИИ КАЈ ЕЛЕКТРОЛАЧНАТА ПЕЧКА КУСА СОДРЖИНА Во овој труд е разгледан

Διαβάστε περισσότερα

Доц. д-р Наташа Ристовска

Доц. д-р Наташа Ристовска Доц. д-р Наташа Ристовска Класификација според структура на скелет Алифатични Циклични Ароматични Бензеноидни Хетероциклични (Повторете ги хетероцикличните соединенија на азот, петчлени и шестчлени прстени,

Διαβάστε περισσότερα

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Мерни мостови и компензатори V. Мерни мостови и компензатори V.. Мерни мостови. Колкава е вредноста на отпорот измерен со Томпсоновиот мост ако се: Ω,, Ω 6 и Ω. Колкава процентуална грешка ќе се направи

Διαβάστε περισσότερα

MEHANIKA NA FLUIDI. IV semestar, 6 ECTS Вонр. проф. d-r Zoran Markov. 4-Mar-15 1

MEHANIKA NA FLUIDI. IV semestar, 6 ECTS Вонр. проф. d-r Zoran Markov. 4-Mar-15 1 MEHANIKA NA FLUIDI IV semestar, 6 ECTS Вонр. проф. d-r Zoran Markov 1 СОДРЖИНА 1. Вовед во механиката на флуидите 2. Статика на флуидите 3. Кинематика на струењата 4. Динамика на идеален флуид 5. Некои

Διαβάστε περισσότερα

I. Теорија на грешки

I. Теорија на грешки I. Теорија на грешки I.. Вовед. Еден отпорник со назначена вредност од 000 Ω, измерен е со многу точна постапка и добиена е вредност од 000,9Ω. Да се одреди номиналната вредност на, конвенционално точната

Διαβάστε περισσότερα

ПИСМЕН ИСПИТ АРМИРАНОБЕТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ 1 БЕТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ АРМИРАН БЕТОН

ПИСМЕН ИСПИТ АРМИРАНОБЕТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ 1 БЕТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ АРМИРАН БЕТОН ПИСМЕН ИСПИТ АРМИРАНОБЕТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ 1 БЕТОНСКИ КОНСТРУКЦИИ АРМИРАН БЕТОН На скицата е прикажана конструкција на една настрешница покриена со челичен пластифициран лим со дебелина 0,8 mm. Рожниците

Διαβάστε περισσότερα

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Преглед - MKС ЕN ISO 6946 Компоненти и елементи од згради Топлински отпори и коефициенти на премин на топлина Метод на пресметка - ( Building components and building

Διαβάστε περισσότερα

Етички став спрема болно дете од анемија Г.Панова,Г.Шуманов,С.Јовевска,С.Газепов,Б.Панова Факултет за Медицински науки,,универзитет Гоце Делчев Штип

Етички став спрема болно дете од анемија Г.Панова,Г.Шуманов,С.Јовевска,С.Газепов,Б.Панова Факултет за Медицински науки,,универзитет Гоце Делчев Штип Етички став спрема болно дете од анемија Г.Панова,Г.Шуманов,С.Јовевска,С.Газепов,Б.Панова Факултет за Медицински науки,,универзитет Гоце Делчев Штип Апстракт Вовед:Болести на крвта можат да настанат кога

Διαβάστε περισσότερα

ШЕМИ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА ПРОСТИТЕ БРОЕВИ

ШЕМИ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА ПРОСТИТЕ БРОЕВИ МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, (07), 9 9 ШЕМИ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА ПРОСТИТЕ БРОЕВИ Весна Целакоска-Јорданова Секој природен број поголем од што е делив самo со и сам со себе се вика прост број. Запишани во низа,

Διαβάστε περισσότερα

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Преглед - МКС EN ISO 14683:2007 Топлински мостови во градежништво Линеарни коефициенти на премин на топлина Упростен метод и утврдени вредности Thermal bridges in

Διαβάστε περισσότερα

2. КАРАКТЕРИСТИКИ НА МЕРНИТЕ УРЕДИ

2. КАРАКТЕРИСТИКИ НА МЕРНИТЕ УРЕДИ . КАРАКТЕРИСТИКИ НА МЕРНИТЕ УРЕДИ Современата мерна техника располага со големо количество разнородни мерни уреди. Одделните видови мерни уреди имаат различни специфични својства, но и некои заеднички

Διαβάστε περισσότερα

Кои од наведениве процеси се физички, а кои се хемиски?

Кои од наведениве процеси се физички, а кои се хемиски? Кои од наведениве процеси се физички, а кои се хемиски? I. фотосинтеза II. вриење на алкохол III. топење на восок IV. горење на бензин V. скиселување на виното а) физички:ниту едно хемиски: сите б) физички:

Διαβάστε περισσότερα

Анализа на преодниот период на прекинувачите кај Н топологија на сериски резонантен конвертор при работа со уред за индукционо загревање

Анализа на преодниот период на прекинувачите кај Н топологија на сериски резонантен конвертор при работа со уред за индукционо загревање 7. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 2 4 октомври 2011 Гоце Стефанов Василија Шарац Дејан Милчевски Електротехнички факултет - Радовиш Љупчо Караџинов ФЕИТ - Скопје Анализа на преодниот период на прекинувачите кај Н топологија

Διαβάστε περισσότερα

Корелација помеѓу Еврокод и МК-Стандард за геомеханика

Корелација помеѓу Еврокод и МК-Стандард за геомеханика ВОВЕД Како и во секоја друга научна гранка, така и во геомеханиката постојат правила и прописи, односно стандарди кои со нивната примена претставуваат услов за квалитетот и нормативите кога станува збор

Διαβάστε περισσότερα

Анализа на триаголници: Упатство за наставникот

Анализа на триаголници: Упатство за наставникот Анализа на триаголници: Упатство за наставникот Цел:. Што мислиш? Колку многу триаголници со основа a=4см и висина h=3см можеш да нацрташ? Линк да Видиш и Направиш Mathcast за Што мислиш? Нацртај точка

Διαβάστε περισσότερα

Доц. д-р Вјекослав Танасковиќ Проф. д-р Ордан Чукалиев

Доц. д-р Вјекослав Танасковиќ Проф. д-р Ордан Чукалиев ОПРЕДЕЛУВАЊЕ НА ПРАВИЛЕН РЕЖИМ НА ЗАЛЕВАЊЕ НА ЗЕМЈОДЕЛСКИТЕ КУЛТУРИ КАКО МЕРКА ЗА КОНЗЕРВАЦИЈА НА ВОДА Доц. д-р Вјекослав Танасковиќ Проф. д-р Ордан Чукалиев Скооје 2013 г. 1 СОДРЖИНА ВОВЕД... 5 1. Влијание

Διαβάστε περισσότερα

Извори на електрична енергија

Извори на електрична енергија 6 Извори на електрична енергија 6.1. Синхрон генератор За трансформација на механичка во електрична енергија денес се употребуваат, скоро исклучиво, трифазни синхрони генератори со фреквенција од 50 Hz,

Διαβάστε περισσότερα

56. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 Скопје, 11 мај I година (решенија на задачите)

56. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 Скопје, 11 мај I година (решенија на задачите) 56. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 03 Скопје, мај 03 I година (решенија на задачите) Задача. Експресен воз го поминал растојанието помеѓу две соседни станици, кое изнесува, 5 km, за време од 5 min. Во

Διαβάστε περισσότερα

Предавање 3. ПРОИЗВОДНИ ТЕХНОЛОГИИ Обработка со симнување материјал (режење) Машински факултет-скопје 2.4. ПРОЦЕСИ ВО ПРОИЗВОДНОТО ОПКРУЖУВАЊЕ

Предавање 3. ПРОИЗВОДНИ ТЕХНОЛОГИИ Обработка со симнување материјал (режење) Машински факултет-скопје 2.4. ПРОЦЕСИ ВО ПРОИЗВОДНОТО ОПКРУЖУВАЊЕ Предавање 3 ПРОИЗВОДНИ ТЕХНОЛОГИИ Обработка со симнување материјал (режење) Машински факултет-скопје 2.4. ПРОЦЕСИ ВО ПРОИЗВОДНОТО ОПКРУЖУВАЊЕ Во структурата на индустриските системи на различни нивоа се

Διαβάστε περισσότερα

ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА 1. код: 312 ВОВЕД ВО ПРЕДМЕТОТ ОРГАНИЗАЦИЈА НА ПРЕДМЕТОТ ЦЕЛИ НА ПРЕДМЕТОТ ОСНОВНА ЛИТЕРАТУРА

ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА 1. код: 312 ВОВЕД ВО ПРЕДМЕТОТ ОРГАНИЗАЦИЈА НА ПРЕДМЕТОТ ЦЕЛИ НА ПРЕДМЕТОТ ОСНОВНА ЛИТЕРАТУРА Универзитет Св. Кирил и Методиј Машински факултет - Скопје код: 1 ВОВЕД ВО ПРЕДМЕТОТ наставник: Кабинет: 07 Приемни термини: понеделник и вторник - 16 часот ЦЕЛИ НА ПРЕДМЕТОТ 1. изучување на услови за

Διαβάστε περισσότερα

НУМЕРИЧКО МОДЕЛИРАЊЕ НА ГАЛАКСИИ

НУМЕРИЧКО МОДЕЛИРАЊЕ НА ГАЛАКСИИ Школа млади физичари 39, (2014) p. 1-12 НУМЕРИЧКО МОДЕЛИРАЊЕ НА ГАЛАКСИИ Наце Стојанов 1. ВОВЕД Kомпјутерските симулации, гледано воопштено, се прават заради разбирањете на својствата на објектите или

Διαβάστε περισσότερα

II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти

II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти 1. Структура на атом 2. Јони 3. Термодинамика 3.1 Темодинамичка стабилност 3.2 Влијание на

Διαβάστε περισσότερα

5. ТЕХНИЧКИ И ТЕХНОЛОШКИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА ОБРАБОТКАТА СО РЕЖЕЊЕ -1

5. ТЕХНИЧКИ И ТЕХНОЛОШКИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА ОБРАБОТКАТА СО РЕЖЕЊЕ -1 5. ТЕХНИЧКИ И ТЕХНОЛОШКИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА ОБРАБОТКАТА СО РЕЖЕЊЕ -1 5.1. ОБРАБОТУВАЧКИ СИСТЕМ И ПРОЦЕС ЗА ОБРАБОТКА СО РЕЖЕЊЕ 5.1.1. ОБРАБОТУВАЧКИ СИСТЕМ ЗА РЕЖЕЊЕ Обработувачкиот систем или системот за

Διαβάστε περισσότερα

ЗАШТЕДА НА ЕНЕРГИЈА СО ВЕНТИЛАТОРИТЕ ВО ЦЕНТРАЛНИОТ СИСТЕМ ЗА ЗАТОПЛУВАЊЕ ТОПЛИФИКАЦИЈА-ИСТОК - СКОПЈЕ

ЗАШТЕДА НА ЕНЕРГИЈА СО ВЕНТИЛАТОРИТЕ ВО ЦЕНТРАЛНИОТ СИСТЕМ ЗА ЗАТОПЛУВАЊЕ ТОПЛИФИКАЦИЈА-ИСТОК - СКОПЈЕ 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Иле Георгиев Македонски Телеком а.д. Скопје ЗАШТЕДА НА ЕНЕРГИЈА СО ВЕНТИЛАТОРИТЕ ВО ЦЕНТРАЛНИОТ СИСТЕМ ЗА ЗАТОПЛУВАЊЕ ТОПЛИФИКАЦИЈА-ИСТОК - СКОПЈЕ КУСА СОДРЖИНА Во

Διαβάστε περισσότερα

ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Размена на топлина. проф. д-р Мери Цветковска

ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Размена на топлина. проф. д-р Мери Цветковска ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Размена на топлина Енергетска ефикасност Енергетски Обука за енергетски карактеристики контролори на згради Зошто се воведува??? Што се постигнува??? Намалена енергетска интензивност Загадување

Διαβάστε περισσότερα

КОМПЕНЗАЦИЈА НА РЕАКТИВНА МОЌНОСТ

КОМПЕНЗАЦИЈА НА РЕАКТИВНА МОЌНОСТ Сите потрошувачи за својата работа ангажираат активна моќност, а некои од нив и реактивна моќност во ЕЕС извори на активната моќност се генераторите, синхроните компензатори, синхроните мотори, кондензаторските

Διαβάστε περισσότερα

СОДРЖИНА... Текстил. ЛЛД ЛЕПЕНО ЛАМЕЛИРАНО ДРВО Саемот за Мебел и Светло во Стокхолм. RW Machines лансираат нов независен бизнис од CoJet

СОДРЖИНА... Текстил. ЛЛД ЛЕПЕНО ЛАМЕЛИРАНО ДРВО Саемот за Мебел и Светло во Стокхолм. RW Machines лансираат нов независен бизнис од CoJet СОДРЖИНА... RW Machines лансираат нов независен бизнис од CoJet ПРИРОДНОЗАОБЛЕНИ ПАРКЕТИ ДВОЈНИ ПОДОВИ Текстил Енергетска ефикасност ЛЛД ЛЕПЕНО ЛАМЕЛИРАНО ДРВО Саемот за Мебел и Светло во Стокхолм ...

Διαβάστε περισσότερα

ЗБОРНИК НА ТРУДОВИ ПОДЕКС ПОВЕКС 15 ТЕХНОЛОГИЈА НА ПОДЗЕМНА И ПОВРШИНСКА ЕКСПЛОАТАЦИЈА НА МИНЕРАЛНИ СУРОВИНИ

ЗБОРНИК НА ТРУДОВИ ПОДЕКС ПОВЕКС 15 ТЕХНОЛОГИЈА НА ПОДЗЕМНА И ПОВРШИНСКА ЕКСПЛОАТАЦИЈА НА МИНЕРАЛНИ СУРОВИНИ VIII СТРУЧНО СОВЕТУВАЊЕ СО МЕЃУНАРОДНО УЧЕСТВО ЗРГИМ ПОДЕКС ПОВЕКС 15 13 15. 11. 2015 година Крушево ТЕХНОЛОГИЈА НА ПОДЗЕМНА И ПОВРШИНСКА ЕКСПЛОАТАЦИЈА НА МИНЕРАЛНИ СУРОВИНИ ЗБОРНИК НА ТРУДОВИ Зборник

Διαβάστε περισσότερα

ПРИМЕНЕТИ МЕТОДИ НА ИСТРАЖУВАЊЕ НА ПОЈАВИ И НАОЃАЛИШТА НА ЗЛАТО ВО Р. МАКЕДОНИЈА

ПРИМЕНЕТИ МЕТОДИ НА ИСТРАЖУВАЊЕ НА ПОЈАВИ И НАОЃАЛИШТА НА ЗЛАТО ВО Р. МАКЕДОНИЈА ПРИМЕНЕТИ МЕТОДИ НА ИСТРАЖУВАЊЕ НА ПОЈАВИ И НАОЃАЛИШТА НА ЗЛАТО ВО Р. МАКЕДОНИЈА Виолета Стефанова *, Виолета Стојанова * Апстракт Во овој труд се опфатени методите на проспекција на појавите на злато,

Διαβάστε περισσότερα

Ветерна енергија 3.1 Вовед

Ветерна енергија 3.1 Вовед 3 Ветерна енергија 3.1 Вовед Енергијата на ветерот е една од првите форми на енергија која ја користел човекот. Уште старите Египќани ја користеле за задвижување на своите бродови и ветерни мелници. Ваквиот

Διαβάστε περισσότερα

SFRA ТЕСТ ЗА МЕХАНИЧКА ПРОЦЕНКА НА АКТИВНИОТ ДЕЛ КАЈ ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ

SFRA ТЕСТ ЗА МЕХАНИЧКА ПРОЦЕНКА НА АКТИВНИОТ ДЕЛ КАЈ ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Жан Кипаризоски Howard Industries, Laurel, MS, USA SFRA ТЕСТ ЗА МЕХАНИЧКА ПРОЦЕНКА НА АКТИВНИОТ ДЕЛ КАЈ ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ КУСА СОДРЖИНА SFRA (sweep frequency

Διαβάστε περισσότερα

ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА

ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА интерна скрипта за студентите од УГД Штип Рубин Гулабоски Виолета Иванова Петропулос Универзитет Гоце Делчев-Штип, Штип, 2014 година 1 Вовед Инструменталните методи за

Διαβάστε περισσότερα

СОДРЖИНА 1. ОСНОВНИ ПОИМИ ОД ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ УЧЕЊЕ НА ПРЕДИКТИВНИ МОДЕЛИ...9

СОДРЖИНА 1. ОСНОВНИ ПОИМИ ОД ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ УЧЕЊЕ НА ПРЕДИКТИВНИ МОДЕЛИ...9 СОДРЖИНА ВОВЕД...3 1. ОСНОВНИ ПОИМИ ОД ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ...4 1.1 ВОВЕД...4 1.2 ОСНОВНИ ЗАДАЧИ ВО ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ...6 2. УЧЕЊЕ НА ПРЕДИКТИВНИ МОДЕЛИ...9 2.1 ВОВЕД...9 2.2 УЧЕЊЕ НА ВЕРОЈАТНОСНИ МОДЕЛИ...10

Διαβάστε περισσότερα

ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ. Охрид, 7 9 октомври 2007

ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ. Охрид, 7 9 октомври 2007 ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 7 9 октомври 2007 Проф. д-р Мито Златаноски, дипл. ел. инж. Доц. д-р Атанас Илиев, дипл. ел. инж. Софија Николова, дипл. ел. инж. Факултет за електротехника и информациски технологии

Διαβάστε περισσότερα

Примена на Matlab за оптимизација на режимите на работа на ЕЕС

Примена на Matlab за оптимизација на режимите на работа на ЕЕС 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Мирко Тодоровски Ристо Ачковски Јовица Вулетиќ Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје Примена на Matlab за оптимизација на режимите на работа

Διαβάστε περισσότερα

6. СОВЕТУВАЊЕ. Охрид, 4-6 октомври 2009

6. СОВЕТУВАЊЕ. Охрид, 4-6 октомври 2009 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 009 м-р Методија Атанасовски Технички Факултет, Битола д-р Рубин Талески Факултет за Електротехника и Информациски Технологии, Скопје ИСТРАЖУВАЊЕ НА ЕФИКАСНОСТА НА МАРГИНАЛНИТЕ

Διαβάστε περισσότερα

ЕВН ЕЛЕКТРОСТОПАНСТВО НА МАКЕДОНИЈА

ЕВН ЕЛЕКТРОСТОПАНСТВО НА МАКЕДОНИЈА 20140300978 ЕВН ЕЛЕКТРОСТОПАНСТВО НА МАКЕДОНИЈА ИЗМЕНИ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА МРЕЖНИ ПРАВИЛА ЗА ДИСТРИБУЦИЈА НА ЕЛЕКТРИЧНА ЕНЕРГИЈА ( СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА БР. 87/12) Член 1 Во мрежните правила

Διαβάστε περισσότερα

ЗБИРКА ЗАДАЧИ ПО ТЕОРИЈА НА ДВИЖЕЊЕТО НА МОТОРНИТЕ ВОЗИЛА

ЗБИРКА ЗАДАЧИ ПО ТЕОРИЈА НА ДВИЖЕЊЕТО НА МОТОРНИТЕ ВОЗИЛА УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ВО СКОПЈЕ МАШИНСКИ ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ МИЛАН ЌОСЕВСКИ ЗБИРКА ЗАДАЧИ ПО ТЕОРИЈА НА ДВИЖЕЊЕТО НА МОТОРНИТЕ ВОЗИЛА Z v t T Gt Tt 0 Rt Rat Rvt rd Tvt Tat Xt e Zt X Скопје, 2016

Διαβάστε περισσότερα

МОДЕЛИРАЊЕ НА ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ КОМУТАЦИИ СО MATLAB/Simulink

МОДЕЛИРАЊЕ НА ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ КОМУТАЦИИ СО MATLAB/Simulink 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Александра Крколева Јовица Вулетиќ Јорданчо Ангелов Ристо Ачковски Факултет за електротехника и информациски технологии Скопје МОДЕЛИРАЊЕ НА ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ КОМУТАЦИИ

Διαβάστε περισσότερα

СТУДИЈА НА РЕАЛЕН СЛУЧАЈ НА ВЛИЈАНИЕТО НА ДИСПЕРЗИРАНОТО ПРОИЗВОДСТВО ВРЗ СН ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА

СТУДИЈА НА РЕАЛЕН СЛУЧАЈ НА ВЛИЈАНИЕТО НА ДИСПЕРЗИРАНОТО ПРОИЗВОДСТВО ВРЗ СН ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Методија Атанасовски Љупчо Трпезановски Технички Факултет, Битола СТУДИЈА НА РЕАЛЕН СЛУЧАЈ НА ВЛИЈАНИЕТО НА ДИСПЕРЗИРАНОТО ПРОИЗВОДСТВО ВРЗ СН ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА

Διαβάστε περισσότερα

ПРИМЕНА НА FACTS УРЕДИ ЗА РЕДНА И НАПРЕЧНА КОМПЕНЗАЦИЈА НА РЕАКТИВНА МОЌНОСТ ВО ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ МРЕЖИ

ПРИМЕНА НА FACTS УРЕДИ ЗА РЕДНА И НАПРЕЧНА КОМПЕНЗАЦИЈА НА РЕАКТИВНА МОЌНОСТ ВО ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ МРЕЖИ 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Јовица Вулетиќ Јорданчо Ангелов Мирко Тодоровски Факултет за електротехника и информациски технологии Скопје ПРИМЕНА НА FACTS УРЕДИ ЗА РЕДНА И НАПРЕЧНА КОМПЕНЗАЦИЈА

Διαβάστε περισσότερα

нумеричка анализа и симулација на преминување на возило преку вертикална препрека на пат

нумеричка анализа и симулација на преминување на возило преку вертикална препрека на пат нумеричка анализа и симулација на преминување на возило преку вертикална препрека на пат Елениор Николов, Митко Богданоски Катедра за воена логистика Воена академија Скопје, Р. Македонија elenior.nikolov@ugd.edu.mk

Διαβάστε περισσότερα

КАРАКТЕРИСТИКИ НА АМБАЛАЖНИТЕ ФИЛМОВИ И ОБВИВКИ КОИШТО МОЖЕ ДА СЕ ЈАДАТ ЗА ПАКУВАЊЕ НА ХРАНА

КАРАКТЕРИСТИКИ НА АМБАЛАЖНИТЕ ФИЛМОВИ И ОБВИВКИ КОИШТО МОЖЕ ДА СЕ ЈАДАТ ЗА ПАКУВАЊЕ НА ХРАНА Journal of Agricultural, Food and Environmental Sciences UDC: 621.798.1:663.14.31 КАРАКТЕРИСТИКИ НА АМБАЛАЖНИТЕ ФИЛМОВИ И ОБВИВКИ КОИШТО МОЖЕ ДА СЕ ЈАДАТ ЗА ПАКУВАЊЕ НА ХРАНА Дијана Милосављева, Ленче

Διαβάστε περισσότερα

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ПРИРОДНИ И ТЕХНИЧКИ НАУКИ Институт за рударство Катедра за површинска експлоатација

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ПРИРОДНИ И ТЕХНИЧКИ НАУКИ Институт за рударство Катедра за површинска експлоатација УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ПРИРОДНИ И ТЕХНИЧКИ НАУКИ Институт за рударство Катедра за површинска експлоатација АНКИЦА ИЛИЈЕВА СТОШИЌ, дипл. руд. инж. ДИЗАЈНИРАЊЕ НА РАБОТНИТЕ КОСИНИ НА

Διαβάστε περισσότερα

ИЗБОР НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОР ЗА МЕТАЛНА КОМПАКТНА ТРАФОСТАНИЦА

ИЗБОР НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОР ЗА МЕТАЛНА КОМПАКТНА ТРАФОСТАНИЦА 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Михаил Дигаловски Крсте Најденкоски Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје Тане Петров Бучим ДООЕЛ - Радовиш ИЗБОР НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОР

Διαβάστε περισσότερα

ТАРИФЕН СИСТЕМ ЗА ДИСТРИБУЦИЈА

ТАРИФЕН СИСТЕМ ЗА ДИСТРИБУЦИЈА ТАРИФЕН СИСТЕМ ЗА ДИСТРИБУЦИЈА Тарифен систем за ДС на ЕВН Македонија 2014 година (rke.org.mk) Надоместок за користење на дистрибутивниот систем плаќаат сите потрошувачи, корисници на дистрибутивниот сите

Διαβάστε περισσότερα

ПОДОБРУВАЊЕ НА КАРАКТЕРИСТИКИТЕ НА ИСПИТНА СТАНИЦА ЗА ТЕСТИРАЊЕ НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ

ПОДОБРУВАЊЕ НА КАРАКТЕРИСТИКИТЕ НА ИСПИТНА СТАНИЦА ЗА ТЕСТИРАЊЕ НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Љубомир Николоски Крсте Најденкоски Михаил Дигаловски Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје Зоран Трипуноски Раде Кончар - Скопје ПОДОБРУВАЊЕ

Διαβάστε περισσότερα

АНАЛИТИЧКИ МЕТОД ЗА ПРЕСМЕТКА НА ДОВЕРЛИВОСТA НА ДИСТРИБУТИВНИTE СИСТЕМИ

АНАЛИТИЧКИ МЕТОД ЗА ПРЕСМЕТКА НА ДОВЕРЛИВОСТA НА ДИСТРИБУТИВНИTE СИСТЕМИ ЧЕТВРТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 6 9 септември 004 д-р Ристо Ачковски, дипл ел инж Електротехнички факултет, Скопје Сашо Салтировски, дипл ел инж АД Електростопанство на Македонија, Скопје АНАЛИТИЧКИ МЕТОД ЗА

Διαβάστε περισσότερα

Предавања доц. д-р Наташа Ристовска

Предавања доц. д-р Наташа Ристовска Предавања доц. д-р Наташа Ристовска Карбоксилните киселини добиени при хидролиза на мастите и маслата (липиди) се нарекуваат масни киселини. O O O CH 2 OCR R'COCH H 2 O O R'COH HOCH CH 2 OH HOCR CH 2 OCR"

Διαβάστε περισσότερα

Во трудот се истражува зависноста на загубите во хрватскиот електроенергетски систем од

Во трудот се истражува зависноста на загубите во хрватскиот електроенергетски систем од 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Стипе Ќурлин Антун Андриќ ХОПС ОПТИМИЗАЦИЈА НА ЗАГУБИТЕ НА ПРЕНОСНАТА МРЕЖА ОД АСПЕКТ НА КРИТЕРИУМОТ НА МИНИМАЛНИ ЗАГУБИ НА АКТИВНА МОЌНОСТ СО ПРОМЕНА НА АГОЛОТ НА

Διαβάστε περισσότερα

ИЗБОР НА ОПТИМАЛНА ЛОКАЦИЈА НА 400/110 kv РЕГУЛАЦИОНИ АВТО-ТРАНСФОРМАТОРИ ВО ЕЕС НА РМ

ИЗБОР НА ОПТИМАЛНА ЛОКАЦИЈА НА 400/110 kv РЕГУЛАЦИОНИ АВТО-ТРАНСФОРМАТОРИ ВО ЕЕС НА РМ 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Климент Наумоски Александар Пауноски Елизабета Силјановска Атанасова Елена Јовановска Александар Костевски АД МЕПСО Скопје ИЗБОР НА ОПТИМАЛНА ЛОКАЦИЈА НА 400/110

Διαβάστε περισσότερα

27. Согласно барањата на Протоколот за тешки метали кон Конвенцијата за далекусежно прекугранично загадување (ратификуван од Република Македонија во

27. Согласно барањата на Протоколот за тешки метали кон Конвенцијата за далекусежно прекугранично загадување (ратификуван од Република Македонија во Прашања за вежбање: 1. Со кој закон е дефинирана и што претставува заштита и унапредување на животната средина? 2. Што преттставуваат емисија и имисија на супстанци? 3. Што претставува гранична вредност

Διαβάστε περισσότερα

Грешки при хемиските анализи Случајни грешки Статистичка анализа

Грешки при хемиските анализи Случајни грешки Статистичка анализа Инструментални аналитички методи А-ниво 4+1+4 (вторник и среда 8-10, среда 10-11, понед. 9-15, четв. 1-15) Марина Стефова, кабинет 31, лаб. 310, mariaiv@pmf.ukim.mk Литература: Д.А. Ског, Д.М. Вест, Ф.Џ.

Διαβάστε περισσότερα

БИОФИЗИКА Биомеханика. Доцент Др. Томислав Станковски

БИОФИЗИКА Биомеханика. Доцент Др. Томислав Станковски БИОФИЗИКА Биомеханика Доцент Др. Томислав Станковски За интерна употреба за потребите на предметот Биофизика Катедра за Медицинска Физика Медицински Факултет Универзитет Св. Кирил и Методиj, Скопjе Септември

Διαβάστε περισσότερα

ИСПИТУВАЊЕ НА СТРУЈНО-НАПОНСКИТЕ КАРАКТЕРИСТИКИ НА ФОТОВОЛТАИЧЕН ГЕНЕРАТОР ПРИ ФУНКЦИОНИРАЊЕ ВО РЕАЛНИ УСЛОВИ

ИСПИТУВАЊЕ НА СТРУЈНО-НАПОНСКИТЕ КАРАКТЕРИСТИКИ НА ФОТОВОЛТАИЧЕН ГЕНЕРАТОР ПРИ ФУНКЦИОНИРАЊЕ ВО РЕАЛНИ УСЛОВИ . СОВЕТУВАЊЕ Охрид, - октомври 29 Димитар Димитров Факултет за електротехника и информациски технологии, Универзитет Св. Кирил и Методиј Скопје ИСПИТУВАЊЕ НА СТРУЈНО-НАПОНСКИТЕ КАРАКТЕРИСТИКИ НА ФОТОВОЛТАИЧЕН

Διαβάστε περισσότερα

НАСОКИ ЗА МОДЕЛИРАЊЕ НА КОНСТРУКЦИИТЕ И ИЗВРШУВАЊЕ НА СТАТИЧКА И СЕИЗМИЧКА АНАЛИЗА ВО РАМКИТЕ НА ГРАДЕЖНО-КОНСТРУКТИВНАТА ПРОЕКТНА ДОКУМЕНТАЦИЈА

НАСОКИ ЗА МОДЕЛИРАЊЕ НА КОНСТРУКЦИИТЕ И ИЗВРШУВАЊЕ НА СТАТИЧКА И СЕИЗМИЧКА АНАЛИЗА ВО РАМКИТЕ НА ГРАДЕЖНО-КОНСТРУКТИВНАТА ПРОЕКТНА ДОКУМЕНТАЦИЈА НАСОКИ ЗА МОДЕЛИРАЊЕ НА КОНСТРУКЦИИТЕ И ИЗВРШУВАЊЕ НА СТАТИЧКА И СЕИЗМИЧКА АНАЛИЗА ВО РАМКИТЕ НА ГРАДЕЖНО-КОНСТРУКТИВНАТА ПРОЕКТНА ДОКУМЕНТАЦИЈА 1. МОТИВАЦИЈА (1) Досегашната пракса во рамките на изготвувањето

Διαβάστε περισσότερα

ХЕМИСКА КИНЕТИКА. на хемиските реакции

ХЕМИСКА КИНЕТИКА. на хемиските реакции ХЕМИСКА КИНЕТИКА Наука која ја проучува брзината Наука која ја проучува брзината на хемиските реакции Познато: ЗАКОН ЗА ДЕЈСТВО НА МАСИ Guldberg-Vage-ов закон При константна температура (T=const) брзината

Διαβάστε περισσότερα

Физичка хемија за фармацевти

Физичка хемија за фармацевти Добредојдовте на наставата по предметот Физичка хемија за фармацевти Проф.д-р Зоран Кавраковски Проф.д-р Руменка Петковска Доц.д-р Наталија Наков zoka@ff.ukim.edu.mk mk rupe@ff.ukim.edu.mk natalijan@ff.ukim.edu.mk

Διαβάστε περισσότερα

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 III година (решенија на задачите)

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 III година (решенија на задачите) 45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА III година (решенија на задачите Рамнострана стаклена призма чиј агол при врвот е = 6 поставена е во положба на минимална девијација за жолтата светлина Светлината паѓа

Διαβάστε περισσότερα

ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА 1 3М21ОМ01 ВОВЕД ВО ПРЕДМЕТОТ ЦЕЛИ НА ПРЕДМЕТОТ ОСНОВНА ЛИТЕРАТУРА ОРГАНИЗАЦИЈА НА ПРЕДМЕТОТ

ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА 1 3М21ОМ01 ВОВЕД ВО ПРЕДМЕТОТ ЦЕЛИ НА ПРЕДМЕТОТ ОСНОВНА ЛИТЕРАТУРА ОРГАНИЗАЦИЈА НА ПРЕДМЕТОТ Универзитет Св. Кирил и Методиј Машински факултет - Скопје М1ОМ01 ВОВЕД ВО ПРЕДМЕТОТ наставник: Кабинет: 10 Приемни термини: ЦЕЛИ НА ПРЕДМЕТОТ 1. изучувањенаусловизарамнотежанаточкаи крути тела, определување

Διαβάστε περισσότερα

Анализа на профитабилноста на банките во Македонија

Анализа на профитабилноста на банките во Македонија Надица Илоска Анализа на профитабилноста на банките во Македонија АПСТРАКТ Целта на овој труд е да се истражат факторите кои влијаат на профитабилноста на банките, најпрво теоретски, а потоа да се направи

Διαβάστε περισσότερα

МЕХАНИЧКИ СВОЈСТВА НА ТЕКСТИЛНИ МАТЕРИЈАЛИ

МЕХАНИЧКИ СВОЈСТВА НА ТЕКСТИЛНИ МАТЕРИЈАЛИ УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ТЕХНОЛОШКО-ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ Д-р. Димко Димески Д-р. Винета Сребренкоска МЕХАНИЧКИ СВОЈСТВА НА ТЕКСТИЛНИ МАТЕРИЈАЛИ Штип. 2014 Димко Димески; Винета Сребренкоска МЕХАНИЧКИ

Διαβάστε περισσότερα

ФРАКТАЛИ: ДЕФИНИЦИЈА, КОНСТРУКЦИЈА, СВОЈСТВА И ПРИМЕНА. Елена Хаџиева 1 Јован Петкоски 2 1. ВОВЕД

ФРАКТАЛИ: ДЕФИНИЦИЈА, КОНСТРУКЦИЈА, СВОЈСТВА И ПРИМЕНА. Елена Хаџиева 1 Јован Петкоски 2 1. ВОВЕД МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, 3 (2018), 21 41 http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-3.html ФРАКТАЛИ: ДЕФИНИЦИЈА, КОНСТРУКЦИЈА, СВОЈСТВА И ПРИМЕНА Елена Хаџиева 1 Јован Петкоски 2 1. ВОВЕД Една од воведните

Διαβάστε περισσότερα

DEMOLITION OF BUILDINGS AND OTHER OBJECTS WITH EXPLOSIVES AND OTHER NONEXPLOSIVES MATERIALS

DEMOLITION OF BUILDINGS AND OTHER OBJECTS WITH EXPLOSIVES AND OTHER NONEXPLOSIVES MATERIALS Ристо Дамбов * РУШЕЊЕ НА ЗГРАДИ И ДРУГИ ГРАДЕЖНИ ОБЈЕКТИ СО ПОМОШ НА ЕКСПЛОЗИВНИ И НЕЕКСПЛОЗИВНИ МАТЕРИИ РЕЗИМЕ Во трудот се преставени основните параметри и начини за рушење на стари згради. Ќе се прикажат

Διαβάστε περισσότερα

8. МЕРНИ МОСТОВИ И КОМПЕНЗАТОРИ

8. МЕРНИ МОСТОВИ И КОМПЕНЗАТОРИ 8. МЕРНИ МОСТОВИ И КОМПЕНЗАТОРИ Мерните мостови и компензаторите спаѓаат во посредните мерни постапки. Мерењата со мерните мостови и компензаторите се остваруваат со затворени мерни процеси засновани врз

Διαβάστε περισσότερα

МЕТОДИ ЗА ДИГИТАЛНО ДИРЕКТНО ФАЗНО УПРАВУВАЊЕ НА СЕРИСКИ РЕЗОНАНТНИ ЕНЕРГЕТСКИ КОНВЕРТОРИ

МЕТОДИ ЗА ДИГИТАЛНО ДИРЕКТНО ФАЗНО УПРАВУВАЊЕ НА СЕРИСКИ РЕЗОНАНТНИ ЕНЕРГЕТСКИ КОНВЕРТОРИ 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Љупчо Караџинов Факултет за електротехника и информациски технологии, Универзитет Светите Кирил и Методиј Скопје Гоце Стефанов Факултет за електротехника Радовиш,Универзитет

Διαβάστε περισσότερα

Construction. Полиуретански премаз без растворувач EN :2004 EN 13813:2002. Опис на Производот

Construction. Полиуретански премаз без растворувач EN :2004 EN 13813:2002. Опис на Производот Construction Технички лист на производ Издание 16/07/2014 Идентификационен број: 010814020030000003-31 PurCem EN 1504-2:2004 EN 13813:2002 13 0086-31 PurCem Полиуретански премаз без растворувач Опис на

Διαβάστε περισσότερα

БИОФИЗИКА Термодинамика. Доцент Др. Томислав Станковски

БИОФИЗИКА Термодинамика. Доцент Др. Томислав Станковски БИОФИЗИКА Термодинамика Доцент Др. Томислав Станковски За интерна употреба за потребите на предметот Биофизика Катедра за Медицинска Физика Медицински Факултет Универзитет Св. Кирил и Методиj, Скопjе Септември

Διαβάστε περισσότερα

Душан Чакмаков. Веројатност

Душан Чакмаков. Веројатност Душан Чакмаков Веројатност Интерна скрипта, Машински факултет Скопје, 04 ii Содржина. Вовед.... Случајни настани и веројатност... 5.. Простор на случајни настани... 5.. Аксиоми на веројатност... 9.3. Класичен

Διαβάστε περισσότερα