ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΛΗΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΕ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ. Του

Transcript

1 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΛΗΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΕ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Αμπατζίδη Ηλία Του Υποστήριξη μεταπτυχιακής διατριβής που υποβάλλεται στο καθηγητικό σώμα για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Εγκεκριμένο από το Καθηγητικό σώμα: 1 ος Επιβλέπων καθηγητής: Τσίτσκαρης Γεώργιος, Επίκουρος Καθηγητής 2 ος Επιβλέπων καθηγητής: Κέλλης Σπυρίδων, Καθηγητής 3 ος Επιβλέπων καθηγητής: Μιχαηλίδης Χαράλαμπος, Λέκτορας Θεσσαλονίκη 2007

2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η βασική παράμετρος που καθορίζει τον τρόπο παραγωγής ενέργειας στο ποδόσφαιρο είναι η καταγραφή Κ.Σ..Η καταγραφή της Κ.Σ είναι πολύ σημαντική τόσο στη διάρκεια της προπόνησης όσο και στη διάρκεια του αγώνα. Σκοπός της έρευνας αυτής ήταν η καταγραφή της Κ.Σ αθλητών ποδοσφαίρου ερασιτεχνικού πρωταθλήματος και η συγκριτική μελέτη αυτής ανάλογα με τη θέση που αγωνίζεται ο κάθε παίκτης καθώς και το σύστημα που χρησιμοποιεί ο προπονητής. Το δείγμα της έρευνας αποτελέσαν δύο επιθετικοί, δύο πλάγιοι μέσοι και δύο αμυντικοί.έγινε η καταγραφή της Κ.Σ σε πέντε αγώνες όπου η ομάδα αγωνιζόταν με σύστημα και πέντε αγώνες όπου η ομάδα αγωνιζόταν με σύστημα Η καταγραφή της Κ.Σ έγινε με το μοντέλο Polar Sport Tester 610. Για την καλύτερη επεξεργασία των δεδομένων χωρίστηκε Κ.Σ. σε ορισμένα επίπεδα επιβάρυνσης με βάση τη μέγιστη τιμή της. Η στατιστική ανάλυση που χρησιμοποιήθηκε ήταν η ανάλυση διακύμανσης ANOVA. Aπό την ανάλυση των δεδομένων βρέθηκε ότι δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές στην Μ.Κ.Σ των ποδοσφαιριστών. Ωστόσο, παρατηρήθηκε ότι υπήρχε η τάση, οι επιθετικοί και οι πλάγιοι μέσοι να έχουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, υψηλότερες τιμές Κ.Σ από ότι οι αμυντικοί. Λέξεις κλειδιά: Καρδιακή συχνότητα, φυσική κατάσταση, συστήματα ποδοσφαίρου. ABSTRACT The basic parameter that determines the ways for measuring physical situation in training conditions is heart-rate frequency records me assuring heart rate is as important at training as during the game. The purpose of this study was to measure the heart rate on football players in actual match and its comparative results among different places a footballer takes on systems and For the needs of this study have been selected two offensive players,two middle side players and two defensive players.we have record five matches with system and five matches with system Polar sport Tester 610 was used for measuring heart-rate. Classification of heart-rate measurement according to maximum heart-rate was divided in levels for better results. Range analysis ANOVA was used to examining the different rates of maximum heart-rate per place and systems. As a result, statistically differences were not found in average heart-rate. Never less offensive and middle side players had higher heart-rate of the defensive ones. Words-Keys: Heart-rate, football systems 2

3 Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 4 Σκοπός της έρευνας 5 Σημασία της έρευνας 5 Οριοθετήσεις της έρευνας 6 Περιορισμοί της έρευνας 6 Ερευνητική υπόθεση 6 Στατιστικές υποθέσεις 7 ΙΙ. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Α)Φυσικές απαιτήσεις στο ποδόσφαιρο 8 B) Καταγραφή διανυόμενης απόστασης 8 Γ) Θερμοκρασία σώματος 10 Δ) Μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου 10 Ε) Μέθοδοι μέτρησης καρδιακής συχνότητας 11 Ζ) Καρδιακή συχνότητα και ποδόσφαιρο 12 ΙΙΙ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Δείγμα 17 Μέσα συλλογής δεδομένων 17 Διαδικασία συλλογής δεδομένων 18 Σχεδιασμός της έρευνας 19 Στατιστική ανάλυση 19 Αποτελέσματα 20 Συζήτηση 35 Συμπεράσματα-προτάσεις 41 Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες 41 3

4 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΛΗΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΣΕ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ. Εισαγωγή Στο σύγχρονο αθλητισμό, με το μεγάλο ανταγωνισμό, η μεγιστοποίηση της απόδοσης των αθλητών οδηγεί στην ανάγκη ειδικής προπόνησης για την ανάπτυξη όλων των φυσικών ικανοτήτων, ώστε να αποκτήσει ο αθλητής μια καλή φυσική κατάσταση (Cibichi 1991). Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που προϋποθέτει πολλές και μεγάλες απαιτήσεις από τους παίχτες. Σημαντικό ρόλο στη μεγιστοποίηση της απόδοσης των παικτών διαδραματίζει η τεχνική του κάθε παίχτη, όπως επίσης και η ομαδική και ατομική τακτική. Η φυσική κατάσταση ακολουθεί σε σημαντικότητα και λειτουργεί ως υπόβαθρο στη διαμόρφωση της αθλητικής απόδοσης (Κέλλης,1999). Στη βιβλιογραφία, ο όρος φυσική κατάσταση, ερμηνεύεται με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τον τρόπο προσέγγισης. Μια πιο ευρεία έννοια του όρου «φυσική κατάσταση» εμπεριέχει όλους τους φυσικούς, σωματικούς, τεχνικoτακτικούς, γνωστικούς και κοινωνικούς παράγοντες απόδοσης, (Werchoschanski 1988). Όπως είναι πλέον σαφές, η απαίτηση για υψηλή απόδοση στο παιχνίδι έχει σημαντική σχέση με τη φυσική κατάσταση. Η βασική παράμετρος που καθορίζει τους τρόπους μέτρησης της φυσικής κατάστασης σε συνθήκες προπόνησης είναι η καταγραφή της διακύμανσης της καρδιακής συχνότητας (Κλεισούρας, 1997). Η καταγραφή της καρδιακής συχνότητας είναι πολύ σημαντική τόσο στην προπόνηση όσο και στη διάρκεια του αγώνα (Bangsbo 1994). Η μελέτη ενός αγώνα δίνει μια καλή εικόνα των απαιτήσεων που έχουμε από έναν ποδοσφαιριστή. Οι ατομικές διαφορές μέσα σε μια ομάδα, οι μεταβολές στις δραστηριότητες κάθε παίχτη από αγώνα σε αγώνα και οι δραστηριότητες στην ομάδα σημαίνουν ότι μια ολοκληρωμένη ανάλυση απαιτεί πολλές παρατηρήσεις. Παρ όλες αυτές τις παραλλαγές, μπορεί μια 4

5 γενική περιγραφή να δώσει μια λογική εικόνα των απαιτήσεων του ποδοσφαιριστή (Bangsbo 1994). Πρωταρχική επιδίωξη κάθε προπονητικού προγράμματος είναι η δραστηριοποίηση και βελτίωση εκείνου του ενεργειακού συστήματος που κυριαρχεί στο άθλημα. Επομένως το πρώτο βήμα στη σχεδίαση ενός προπονητικού προγράμματος, είναι να βασιστεί στη σχεδίαση και τη βελτίωση αυτής της συγκεκριμένης πηγής ενέργειας. Δυστυχώς η έρευνα δεν έχει καταλήξει σε κάποια σταθερή απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Η έλλειψη τεχνολογικής υποστήριξης στέρησε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα τους ερευνητές από αυτήν τη δυνατότητα (Reilly 1994) Στην υπάρχουσα βιβλιογραφία, λίγα δεδομένα υπάρχουν που να καθορίζουν το επίπεδο έντασης στη διάρκεια του παιχνιδιού. Γι αυτό οδηγηθήκαμε στη σκέψη, ότι μια ερευνητική δουλειά που θα είχε σα στόχο να διευκρινίσει το είδος της επιβάρυνσης μέσα από τη μελέτη πραγματικών αγώνων, θα έδινε κάποιες χρήσιμες πληροφορίες στον προπονητικό χώρο του ποδοσφαίρου, βοηθώντας όλους να καταλάβουν τι συμβαίνει στη διάρκεια του παιχνιδιού από πλευράς επιβάρυνσης, εξετάζοντας τη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας στον αγώνα. Σκοπός της έρευνας Σκοπός της έρευνας αυτής ήταν η καταγραφή της καρδιακής συχνότητας των αθλητών ποδοσφαίρου σε πλήρεις αγωνιστικές συνθήκες και η συγκριτική μελέτη αυτής, ανάλογα με τη θέση που αγωνίζεται ο αθλητής καθώς και με το σύστημα που χρησιμοποιεί ο προπονητής της ομάδας. Σημασία της έρευνας Η καταγραφή, ανάλυση και σύγκριση της διακύμανσης της καρδιακής συχνότητας των αθλητών ποδοσφαίρου, θα συμβάλλει στον καθορισμό, στη διαμόρφωση και περαιτέρω βελτίωση των προγραμμάτων προπόνησης που αφορούν την ικανότητα της αντοχής στην προπονητική διαδικασία της φυσικής κατάστασης. 5

6 Οριοθέτηση της έρευνας Η συγκεκριμένη έρευνα οριοθετήθηκε στα παρακάτω σημεία: 1. οι αγώνες ποδοσφαίρου ήταν ανδρών, ερασιτεχνικού πρωταθλήματος, 2. ελάχιστη συμμετοχή των αθλητών τουλάχιστον 90 λεπτά, 3. προπονητική ηλικία πάνω από 8 χρόνια, 4. οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου και σε παίκτες που προπονούνταν τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα, 5. η διάρκεια της κάθε προπόνησης είναι 1.30 ώρα, 6. οι θέσεις που αγωνίζονταν οι παίκτες είναι δύο επιθετικοί, δύο πλάγιοι μέσοι και δύο κεντρικοί αμυντικοί. Οι θέσεις των παικτών καταγράφηκαν σε δύο διαφορετικά συστήματα (3-5-2 και 4-4-2). Και στα δύο συστήματα οι θέσεις των παικτών ήταν οι ίδιες, 7. η επιλογή των συστημάτων έγινε με βάση τα συστήματα που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι προπονητές στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα και 8. καταγράφηκαν πέντε αγώνες για κάθε σύστημα παιχνιδιού. Περιορισμοί της έρευνας Είναι πιθανό σε κάποιο θεωρητικά εύκολο παιχνίδι οι ελεγχόμενοι παίκτες να μην κατέβαλαν το μέγιστο της προσπάθειάς τους. Είναι αντικειμενικά δύσκολο να ελεγχθεί αν επηρεάστηκαν οι μετρήσεις των παικτών από δραστηριότητες που προηγήθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας (ερασιτέχνες αθλητές). Μπορεί να επηρεάστηκαν από τα sport testers. Ερευνητική υπόθεση Υπάρχουν διαφορές στη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας των παικτών ποδοσφαίρου μεταξύ των επιθετικών, των κεντρικών μέσων και των αμυντικών, καθώς και των ίδιων παικτών στα συστήματα και 3-5-2, στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο 6

7 Στατιστικές υποθέσεις Μηδενικές υποθέσεις. 1. Δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές στην καρδιακή συχνότητα μεταξύ των παικτών. Ηο:Μ.Ο(1,2α) = Μ.Ο(3,4α). Ηο:Μ.Ο(1,2α) = Μ.Ο(5,6α) Ηο:Μ.Ο(3,4α) = Μ.Ο(5,6α) 2. Δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές στην καρδιακή συχνότητα μεταξύ των θέσεων στα δύο διαφορετικά συστήματα. Ηο:Μ.Ο(1,2α) = Μ.Ο(1,2β). Ηο:Μ.Ο(3,4α) = Μ.Ο(3,4β) Ηο:Μ.Ο(5,6α) = Μ.Ο(5,6β) Εναλλακτικές υποθέσεις 1. Υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές στην καρδιακή συχνότητα μεταξύ των παικτών. Ηο:Μ.Ο(1,2) #Μ.Ο(3,4) Ηο:Μ.Ο(1,2) #Μ.Ο(5,6) Ηο:Μ.Ο(3,4)#Μ.Ο(5,6) 2. Υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές στην καρδιακή συχνότητα μεταξύ των θέσεων των δύο συστημάτων. Ηο:Μ.Ο(1,2α) # Μ.Ο(1,2β). Ηο:Μ.Ο(3,4α) # Μ.Ο(3,4β) Ηο:Μ.Ο(5,6α) # Μ.Ο(5,6β) 7

8 Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας Φυσικές απαιτήσεις Διάφοροι συγγραφείς έχουν αναφερθεί για τις φυσικές απαιτήσεις των αθλητών σε διάφορα ομαδικά αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, το ράγκπυ και το χόκεϊ (Withers,R., G.D. Roberts and G.J. Davies 1977; Van Gool D.,Van Gerven, D. and Boutmanw, J.,1988; Cibichi,1991; Woolford and Angove,1991; Ali A and Farrally M,1991; Ghosh AK, Goswami A, Mazumdar P, Mathur D,1991; Boyle PM, Mahoney CDA, Wallace WFM,1994; Deutsch M.U., Maw GJ, Jenkins D and Reaburn P.(1998).; Capranica L, L Tessitore, A Guidetti, F Figura 2001; Foster C et al;). Σχετικά όμως λίγα είναι γνωστά για τις φυσικές απαιτήσεις των παικτών του ποδοσφαίρου κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, Mcinnes, S.E., Carlson J, S., Jones C.J. and Mckenna. M. J. (1995). Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διάφορους τρόπους για να μελετήσουν τις φυσικές απαιτήσεις των ποδοσφαιριστών κατά τη διάρκεια του αγώνα. Ασχολήθηκαν με τη μέτρηση του γαλακτικού οξέως, τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, τη μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματος, την απόσταση που διατρέχουν και τις ενέργειες που εκτελούν οι παίκτες, όπως επίσης με τη μέτρηση της καρδιακής συχνότητας Καταγραφή διανυόμενης απόστασης Ένας υποκειμενικός δείκτης για να υπολογιστεί η ενέργεια που χρησιμοποίησε ο ποδοσφαιριστής κατά τη διάρκεια του αγώνα, είναι η καταγραφή της απόστασης που διέτρεξε μέσα στο γήπεδο. Οι Stolen, Chamari, Castagna, Wisloff (2005) σε έρευνά τους αναφέρουν ότι οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές καλύπτουν περίπου χιλιόμετρα σε κάθε αγώνα, ενώ ο τερματοφύλακας 4 χιλιόμετρα. Επίσης αναφέρουν ότι στο δεύτερο ημίχρονο η απόσταση που καλύπτουν είναι 10% λιγότερη από ότι στο πρώτο ημίχρονο. Η έρευνα έγινε σε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές της Νορβηγίας. Ο Bangsbo (1994) σύγκρινε την απόσταση που διατρέχουν οι ποδοσφαιριστές της πρώτης και δεύτερης εθνικής κατηγορίας της Δανίας. 8

9 Βρήκε ότι οι ποδοσφαιριστές και των δύο κατηγοριών διέτρεχαν την ίδια απόσταση σε έναν αγώνα, αλλά οι παίκτες της 1 ης κατηγορίας δούλευαν συχνότερα με υψηλότερη ένταση. Τα αποτελέσματα μπορούν να ερμηνευθούν, στο ότι οι παίκτες της 1 ης κατηγορίας έχουν ένα αποτελεσματικό σχήμα κίνησης, αποφεύγουν να τρέχουν άσκοπα και έτσι έχουν σε μεγαλύτερο βαθμό δυνάμεις να αλλάξουν ρυθμό, δηλαδή να τρέξουν με υψηλή ένταση. Επίσης στην ίδια έρευνα αναφέρει ότι οι ποδοσφαιριστές αλλάζουν το είδος της κίνησης που εκτελούν κάθε πέντε δευτερόλεπτα, καθώς και ότι εκτελούν περίπου 1350 ενέργειες στη διάρκεια του αγώνα (κεφαλιές, προσποιήσεις, τρέξιμο χαμηλής έντασης κ.α.). Ο Reilly (2005) μελετώντας την απόσταση που διατρέχουν οι ποδοσφαιριστές κατά τη διάρκεια του αγώνα, παρατήρησε ότι στο δεύτερο ημίχρονο οι ποδοσφαιριστές εκτελούν πιο λίγες ενέργειες, καθώς και ότι τρέχουν λιγότερα χιλιόμετρα. Οι Mohr, Krustrup and Bangsbo (2004) αναφέρουν ότι οι παίκτες που έτρεχαν με υψηλή ένταση ένα πεντάλεπτο στα επόμενα πέντε λεπτά η απόδοσή τους έπεφτε αρκετά πιο κάτω από το μέσο όρο του αγώνα. Οι Rienzi et. al. (2000), κατέγραψαν την απόσταση που καλύπτουν ποδοσφαιριστές που αγωνίζονταν στο επαγγελματικό πρωτάθλημα της Αμερικής. Βρήκαν ότι οι κεντρικοί παίκτες καλύπτουν μεγαλύτερη απόσταση από ότι οι αμυντικοί και οι επιθετικοί. Ωστόσο αναφέρουν ότι η απόσταση που θα διατρέξει ένας ποδοσφαιριστής εξαρτάται άμεσα από το σύστημα της ομάδας, από τον αντίπαλο, καθώς και από το αποτέλεσμα του αγώνα. Οι Reilly and Tomas (1976) μελετώντας την απόσταση που διατρέχουν οι ποδοσφαιριστές κατά τη διάρκεια του αγώνα, παρατήρησαν ότι οι παίκτες της μεσαίας γραμμής καλύπτουν μεγαλύτερες αποστάσεις, αλλά δουλεύουν αερόβια, ενώ οι παίκτες της αμυντικής γραμμής διανύουν λιγότερες αποστάσεις και δουλεύουν αναερόβια (εκτελούν περισσότερες εκρηκτικές κινήσεις). Ο Reilly (1994) σε έρευνά του, αναφέρει ότι οι κινήσεις που εκτελούν οι ποδοσφαιριστές είναι, 24% περπάτημα, 36% χαλαρό τρέξιμο, 20% πιο 9

10 έντονο τρέξιμο, 11% τρέξιμο υψηλής έντασης (σπριντ), 7% πίσω κίνηση και 2% κίνηση προς την μπάλα. Η έρευνα αυτή έγινε σε επαγγελματίες Άγγλους ποδοσφαιριστές. Θερμοκρασία σώματος Ένας άλλος τρόπος που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να μετρηθεί η απαιτούμενη ενέργεια στο ποδόσφαιρο είναι η θερμοκρασία του σώματος. Μέσω των εργαστηριακών εξετάσεων έχει βρεθεί ότι η θερμοκρασία του σώματος συνδέεται με τη σχετική κατανάλωση ενέργειας του σώματος στο βαθμό που η θερμοκρασία του περιβάλλοντος δεν είναι υψηλή. Αυτό σημαίνει ότι με τη μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματος ενός παίκτη μετά το 1 ο και το 2 ο ημίχρονο μπορούμε να έχουμε μια αντίληψη για την κατανάλωση ενέργειας κατά τον αγώνα (Bangsbo 1994). Αρκετές έρευνες έχουν αναφέρει, ότι υπάρχει στενή σχέση μεταξύ της θερμοκρασίας του σώματος και της ενέργειας που καταναλώνεται σε έναν αγώνα, (Asmussen & Boje (1945); Bergh & Ekblom (1979); Sargeant (1987);). Οι Μohr et al., 2004 βρήκαν ότι η θερμοκρασία του σώματος κατά τη διάρκεια του αγώνα είναι πάνω από τους 39 ο C, ενώ στη διάρκεια του ημιχρόνου πέφτει περίπου κατά 2 ο C. Σε έρευνα του ο Bangsbo (1994) αναφέρει ότι οι Σουηδοί παίκτες της 1 ης εθνικής κατηγορίας είχαν 39.5 o C αμέσως μετά τον αγώνα. Οι μέσες τιμές για την 2 η και 3 η εθνική κατηγορία ήταν χαμηλότερες. Αυτή η διαφορά στη θερμοκρασία, σύμφωνα με την έρευνα, δείχνει ότι η ένταση της άσκησης ήταν υψηλότερη στους παίκτες της 1 ης κατηγορίας. Μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου Σημαντικός δείκτης της αερόβιας ικανότητας ενός αθλητή είναι η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου. Ο πρώτος που μέτρησε απ ευθείας την κατανάλωση οξυγόνου και την καρδιακή συχνότητα σε παιχνίδι ήταν ο Selinger (1968) σε αγώνα καλαθοσφαίρισης. Βέβαια οι παίκτες αυτοί "κουβαλούσαν " στην πλάτη τους ένα σάκο συλλογής αέρα και φυσικά δεν 10

11 μπορεί να πει κανείς ότι ήταν πλήρως αγωνιστικές οι συνθήκες μέτρησης. Τα στοιχεία που δίνει ο Selinger είναι 0.92 kj/kg/min για την κατανάλωση ενέργειας και μία μέση τιμή καρδιακής συχνότητας 170 b/min. Σε παρόμοια έρευνα, οι Ogushi et al (1991) μέτρησαν τη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας σε σχέση με την πρόσληψη οξυγόνου κατά τη διάρκεια αγώνα ποδοσφαίρου. Η μέτρηση της πρόσληψης οξυγόνου έγινε με το φορητό σάκο του Daglas. Βρέθηκε ότι η μέση καρδιακή συχνότητα αντιστοιχεί στο 80% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου. Σε έρευνα των Stolen, Chamari et al (2005), αναφέρονται αναλυτικές τιμές μετρήσεων της πρόσληψης οξυγόνου από διάφορες κατηγορίες παικτών. Για επαγγελματίες Σουηδούς ποδοσφαιριστές η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου υπολογίστηκε στα 61 ml/kg/min. Για επαγγελματίες Νορβηγούς στα 60 ml/kg/min. Στην ίδια εργασία αναφέρεται η μέτρηση για παίκτες του εθνικού πρωταθλήματος Αγγλίας, που ήταν 62.5 ml/kg/min ενώ οι ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές της Αγγλίας είχαν 57.8 ml/kg/min. Οι Stoyer, Hansen and Klausen (2004) συνέκριναν τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου ενήλικων και ανήλικων ποδοσφαιριστών. Βρήκαν ότι οι ενήλικες ποδοσφαιριστές είχαν μεγαλύτερη πρόσληψη οξυγόνου από τους ανήλικους. Λαμβάνοντας όμως υπόψη και το σωματικό βάρος των αθλητών η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική. Ο Smaros (1980) αναφέρει ότι υπάρχει υψηλή συσχέτιση της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου και της διανυομένης απόστασης που καλύπτουν οι ποδοσφαιριστές. Οι παίκτες της μεσαίας γραμμής συνήθως έχουν μεγαλύτερη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου και διανύουν μεγαλύτερη απόσταση από τους υπόλοιπους ποδοσφαιριστές. Υπολογισμός μέγιστης καρδιακής συχνότητας Από το βηματοδότη της καρδιάς, δηλαδή από το φλεβώδη κόμβο, φεύγουν γύρω στις 400 ώσεις (ερεθίσματα) στο λεπτό. Επομένως, θεωρητικά η μέγιστη συχνότητα συστολών των κοιλιών θα έπρεπε να ήταν 400 συστολές / λεπτό. Αυτό όμως, ευτυχώς, δε συμβαίνει γιατί ο κολποκοιλιακός κόμβος δεν 11

12 επιτρέπει να περάσουν περισσότερες από 230 ώσεις στο λεπτό και αποτελεί έναν προστατευτικό μηχανισμό για να μην πάθει η καρδιά τέτανο (Ασπιώτης 1981). Η καρδιακή συχνότητα και ο όγκος παλμού μειώνεται αισθητά με την ηλικία. Η μέγιστη Κ.Σ βρίσκεται κατά κανόνα αφαιρώντας την ηλικία από τον αριθμό 220 ( Κλεισούρας 1997 ). Επίσης οι Lester, M., L.T. Sheffield, P.Tramell and T.J. Reeves.(1968), Cooper et al (1977), αναφέρουν ότι η Μ.Κ.Σ. μπορεί να υπολογιστεί με την εξίσωση: Μ.Κ.Σ.=217,4-0,845 Η Όπου: Μ.Κ.Σ.= μέγιστη καρδιακή συχνότητα. Η= ηλικία σε χρόνια. Η μέγιστη καρδιακή συχνότητα ενός ατόμου μπορεί να προσδιοριστεί αν τη μετρήσουμε τα πρώτα 10 δευτερόλεπτα μετά από τρέξιμο 1000 μέτρων και ανάγοντας την σε παλμούς το λεπτό. Επίσης μπορεί να προσδιοριστεί με βάση το ποδοσφαιρικό τεστ του Bangsbo (1994). Οι αθλητές τρέχουν: -4 φορές το γύρω του γηπέδου με μέτρια ένταση, -1 γύρο με μέτρια ένταση προς υψηλή ένταση, -½ γύρο με υψηλή ένταση και -½ γύρο με μέγιστη ένταση. Αμέσως μετά μετριέται η καρδιακή συχνότητα με τη χρησιμοποίηση του Pollar. Η καρδιακή συχνότητα έχει εξαιρετική σπουδαιότητα στην άθληση. Όσο αυξάνεται η Κ.Σ τόσο αυξάνεται και η πρόσληψη Ο 2 δηλαδή η ένταση της μυϊκής προσπάθειας. Υπάρχει μια γραμμική σχέση ανάμεσα στην Κ.Σ και στην πρόσληψη Ο 2 Καρδιακή συχνότητα και ποδόσφαιρο Η πιο κοινή ερώτηση που κάνουν οι προπονητές στους εαυτούς τους ή απευθυνόμενοι σε άλλους ειδικούς είναι: ποια πηγή ενέργειας παράγει το ΑΤΡ που χρησιμοποιείται στο παιχνίδι του ποδοσφαίρου, ή ποιο απλά πού βρίσκεται 12

13 η ενέργεια στη διάρκεια του παιχνιδιού. Πρωταρχική επιδίωξη κάθε προπονητικού προγράμματος είναι η δραστηριοποίηση και βελτίωση εκείνου του ενεργειακού συστήματος που κυριαρχεί στο αγώνισμα. Επομένως το πρώτο βήμα στη σχεδίαση ενός προπονητικού προγράμματος, είναι να βασιστεί στη σχεδίαση και τη βελτίωση αυτής της συγκεκριμένης πηγής ενέργειας. Δυστυχώς η έρευνα δεν έχει καταλήξει σε κάποια σταθερή απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Η έλλειψη τεχνολογικής υποστήριξης στέρησε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα τους ερευνητές από αυτήν τη δυνατότητα (Reilly 1994). Σύμφωνα με τους Stone, W.J., Strengard, P.M., (1993) αερόβια είναι η ικανότητα της μεταφοράς οξυγόνου στους ιστούς κατά τη διάρκεια της άσκησης. Επίσης έχει καθοριστεί σαν η βάση της προπόνησης για τα περισσότερα αθλήματα και αποτελεί σημαντικό στοιχείο της προπόνησης στο ποδόσφαιρο. Για τη βελτίωση της αερόβιας ικανότητας τα προπονητικά ερεθίσματα πρέπει να έχουν μια ελάχιστη ένταση που αντιστοιχεί στο αερόβιο κατώφλι (Μούγιος 1996). Η καρδιακή συχνότητα πρέπει να κυμαίνεται για έναν αθλητή 20 χρονών από 130 έως 180 παλμούς το λεπτό. Για τη βελτίωση του αναερόβιου γαλακτικού (ΑΝ-LA) μηχανισμού παραγωγής ενέργειας, το είδος της προπόνησης πρέπει να έχει μέγιστη ένταση που σημαίνει και αύξηση της παραγωγής γαλακτικού οξέος και ανοχής του αθλητή σ αυτήν. Η καρδιακή συχνότητα κατά την προπόνηση αυτή, είναι πάντα μέγιστη (Μ.Κ.Σ.). Δείκτης μέτρησης της αερόβιας και αναερόβιας ικανότητας είναι η καρδιακή συχνότητα. Ελάχιστες είναι οι πληροφορίες για την επιβάρυνση της καρδιακής συχνότητας σε πραγματικές συνθήκες παιχνιδιού. O Reilly (2005) παρακολούθησε την ανταπόκριση του καρδιακού ρυθμού ενός παίκτη κατά τη διάρκεια ποδοσφαιρικού αγώνα και ανέφερε ότι οι τιμές κυμάνθηκαν από 155 μέχρι 190 b/min. Ένα ενδιαφέρον σημείο στη μελέτη ήταν ότι ακόμη και στη διάρκεια των διακοπών του παιχνιδιού (πλάγιο 13

14 αουτ, κόρνερ, φάουλ), η καρδιακή συχνότητα δεν έπεφτε κάτω από τους 155 b/min. Σε έρευνα των Stolen et al, (2005) αναφέρονται αναλυτικές τιμές μετρήσεων καρδιακής συχνότητας από διάφορες κατηγορίες παικτών. Για παίκτες του εθνικού πρωταθλήματος Γερμανίας η μέση καρδιακή συχνότητα κυμάνθηκε στους 170.5±11.5 b/min. Στην ίδια εργασία αναφέρεται η μέτρηση για παίκτες του εθνικού πρωταθλήματος Αγγλίας, όπου η μέση καρδιακή συχνότητα κυμάνθηκε στους 175 b/min. Το σημαντικότερο κομμάτι αυτής της μέτρησης αναφέρεται στη διακύμανση της Κ.Σ. μεταξύ 161 και 190 b/min. To 62.7% της συνολικής λειτουργίας της καρδιάς κυμάνθηκε μέσα σε αυτό το εύρος. Βέβαια δεν υπάρχει συγκεκριμένη συσχέτιση με το χρόνο και τη μέγιστη Κ. Σ. κάθε παίκτη αλλά δίνει με σαφήνεια την υψηλή επιβάρυνση σε παίκτες υψηλού επιπέδου. Οι τιμές του μέσου όρου της καρδιακής συχνότητας που καταγράφηκαν σε διάφορες μελέτες είναι 175 καρδιακοί σφυγμοί ανά λεπτό (Stone, W.J., Strengard, P.M., 1993), 159 κτύπους ανά λεπτό (Bangsbo 1994 ) και 167 κτύπους ανά λεπτό (Van gool et al. 1988). Σε έρευνα των D Ottavio and Castagna (2001) αναφέρεται ότι η καρδιακή συχνότητα Διαιτητών που μετείχαν στην 1 η κατηγορία της Ιταλίας ήταν το μεγαλύτερο διάστημα μεγαλύτερη από το 84% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας. Επίσης η καρδιακή συχνότητα αντιστοιχούσε στο 89.1% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου. Παρατηρήθηκαν διαφορές μεταξύ των δύο ημιχρόνων. Οι Caprinica et al (2001), συνέκριναν τη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας νεαρών ποδοσφαιριστών σε διαφορετικές καταστάσεις παιχνιδιού. Αρχικά μετρήθηκε η καρδιακή συχνότητα των νεαρών ποδοσφαιριστών σε παιχνίδι 11 εναντίων 11 σε κανονικό γήπεδο (100 Χ 65) και στην συνέχεια σε παιχνίδι 7 εναντίον 7 σε μικρότερο γήπεδο (60 Χ 40). Δε βρέθηκαν σημαντικές διαφορές στη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας. Και στις δύο περιπτώσεις η μέση καρδιακή συχνότητα ήταν 170 b/min. 14

15 Δεκατέσσερις (14) γυναίκες που μετείχαν στο επαγγελματικό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου πήραν μέρος σε έρευνα των Krustrup, Mohr, Ellingsgaard and Bangsbo (2005). Αρχικά μετρήθηκε η ανταπόκριση του καρδιακού ρυθμού, των γυναικών, σε δοκιμασίες στο εργαστήριο (επιβάρυνση ίδια με αυτή ενός κανονικού αγώνα) και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια επίσημου αγώνα. Βρέθηκε ότι η καρδιακή συχνότητα κυμαινόταν σε υψηλότερα επίπεδα στη διάρκεια του αγώνα από ότι στο εργαστήριο. Η μέση καρδιακή συχνότητα στον επίσημο αγώνα ήταν 167b/min. Αυτό ίσως να οφείλεται στο άνχος και στο στρες που διακατέχει τους παίκτες στη διάρκεια του αγώνα. Ο Bangsbo (1994) συνέκρινε τη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας των παικτών ανάλογα με τη θέση που παίζουν. Βρήκε ότι σε επίλεκτους Δανούς ποδοσφαιριστές, οι επιθετικοί είχαν μεγαλύτερη μέση καρδιακή συχνότητα από τους αμυντικούς. Επίσης οι κεντρικοί παίκτες διανύουν μεγαλύτερη απόσταση από όλους τους άλλους παίκτες αλλά η ένταση τους στη μεγαλύτερη διάρκεια είναι χαμηλή. Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα της έρευνας των Rienzi et al. (2000), που κατέγραψαν την καρδιακή συχνότητα ποδοσφαιριστών που αγωνίζονταν στο επαγγελματικό Πρωτάθλημα της Αμερικής. Βρήκαν ότι οι επιθετικοί εμφανίζουν μεγαλύτερα διαστήματα υψηλής καρδιακής συχνότητας από τους υπόλοιπούς παίκτες. Ωστόσο αναφέρουν ότι η καρδιακή συχνότητα του ποδοσφαιριστή εξαρτάται άμεσα από τη θέση που αγωνίζεται, το σύστημα της ομάδας, από τον αντίπαλο, καθώς και από τη φυσική του κατάσταση. Ο Van Gool και οι συνεργάτες του (1988) συνέκριναν τη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας Δανών ποδοσφαιριστών ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονται. Βρήκαν ότι οι αμυντικοί είχαν μικρότερη μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα από τους υπόλοιπους παίκτες. Οι τιμές που αναφέρονται στην έρευνα αυτή είναι 155 bit/min για τους αμυντικούς, 168 bit/ min για τους μέσους και 170 bit/min για τους επιθετικούς. Στην έρευνα αυτή δεν αναφέρεται τί σύστημα χρησιμοποιούσε η ομάδα. 15

16 Αντίθετα είναι τα αποτελέσματα των Smith et al (1991). Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε Άγγλους ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές. Βρέθηκε ότι o αμυντικός και ο κεντρικός μέσος έχουν τη μεγαλύτερη μέση καρδιακή συχνότητα (175 bit/min) από τους υπόλοιπούς παίκτες. Ο επιθετικός είχε τη χαμηλότερη μέση καρδιακή συχνότητα (143 bit/min), ενώ ο πλάγιος μέσος είχε 166 bit/min. Ο ερευνητής δικαιολογεί την υψηλή μέση καρδιακή συχνότητα του αμυντικού, λέγοντας ότι οφείλεται στο γεγονός ότι, ο αμυντικός είχε προσωπικό μαρκάρισμα (man to man). Σε έρευνα των Gerisch, Rutemoller and Weber (1988) αναφέρεται ότι οι αμυντικοί είχαν μικρότερη μέση καρδιακή συχνότητα από τους υπόλοιπους παίκτες διότι η αμυντική λειτουργία γινόταν με τη χρησιμοποίηση της άμυνας ζώνης. Η έρευνα έγινε σε Βέλγους ποδοσφαιριστές. 16

17 ΙΙΙ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ - Δείγμα Για τις ανάγκες της έρευνας επιλέχθηκαν: -ένας Επιθετικός (1) ηλικίας 23 ετών, ύψους 180 cm και βάρους 78 kg. -ένας Επιθετικός (2) ηλικίας 21 ετών, ύψους 177 cm και βάρους 75kg. -ένας Κεντρικός Μέσος (3) ηλικίας 18 ετών, ύψους 176 cm και βάρους 75kg. -ένας Κεντρικός Μέσος (4) ηλικίας 24 ετών, ύψους 172 cm και βάρους 70kg -ένας Αμυντικός (5) ηλικίας 19 ετών, ύψους 174 cm και βάρους 71kg -ένας Αμυντικός (6) ηλικίας 20 ετών, ύψους 174 cm και βάρους 72kg Μέσα συλλογής δεδομένων Όργανα μέτρησης Για τη μέτρηση της καρδιακής συχνότητας χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο POLAR-SPOR TESTER 610 που αποτελείται: Α). Από έναν πομπό που χρησιμοποιεί πολλαπλά ηλεκτρόδια καταγραφής των ηλεκτρικών πεδίων του καρδιακού κύκλου και o οποίος τοποθετείται στο στήθος του αθλητή με μια ελαστική ζώνη. Το βάρος του είναι 70 gr και η ακτίνα μετάδοσης των ηλεκτρομαγνητικών σημάτων cm. Η λειτουργία του σε σχέση με τη θερμοκρασία μπορεί να κυμανθεί μεταξύ με+50 0 C. Β). Από ένα δέκτη που είναι περίπου ίδιος με ένα ρολόι χειρός, μe διαστάσεις 47 mmχ 43 mmχ 11 mm. Το βάρος του είναι 45gr. Μπορούσε άνετα να φορεθεί στο χέρι και καλύπτονταν από ελαστικό περικάρπιο. Αυτό έγινε για να μην υπάρξουν τραυματισμοί. Η μεταφορά των δεδομένων από το δέκτη στο κομπιούτερ έγινε μέσω ενός interface. Η επεξεργασία των δεδομένων της καρδιακής συχνότητας έγινε με το πρόγραμμα για windows της POLAR

18 Διαδικασία συλλογής δεδομένων -αρχικά έγινε ο υπολογισμός της μέγιστης Καρδιακής συχνότητας των παικτών που πήραν μέρος στην έρευνα, σύμφωνα με το τεστ του Bangsbo (1994). Στη διάρκεια του αγώνα: -γινόταν καταγραφή της καρδιακής συχνότητας κάθε 5 sec., -υπολογίστηκε η μέση μέγιστη τιμή Κ.Σ. κάθε ημιχρόνου κάθε παίκτη ξεχωριστά. - έγιναν μετρήσεις σε 5 διαφορετικούς αγώνες ανά θέση, στους ίδιους παίκτες. Η ομάδα αγωνιζόταν με σύστημα (α) - έγιναν μετρήσεις σε άλλους 5 διαφορετικούς αγώνες ανά θέση, στους ίδιους παίκτες. Η ομάδα αγωνιζόταν με σύστημα (β) -οι παίκτες και στα δύο συστήματα αγωνίζονταν στην ίδια θέση. -η μέτρηση άρχιζε με την έναρξη του αγώνα και τελείωνε με τη λήξη του. -η επιλογή των συστημάτων έγινε με βάση τα συστήματα που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι προπονητές στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα -η ταξινόμηση των μετρήσεων της Κ.Σ. έγινε σε επίπεδα επιβάρυνσης, σε σχέση με τη μέγιστη Κ.Σ για την καλύτερη επεξεργασία των στοιχείων μας. Τα επίπεδα αυτά ήταν: -επίπεδο 1 = 50-70% της Μ.Κ.Σ., -επίπεδο 2 = 71-80% της Μ.Κ.Σ., -επίπεδο 3 = 81-90% της Μ.Κ.Σ., -επίπεδο 4 =91-100% της Μ.Κ.Σ. Η δυνατότητα της στατιστικής επεξεργασίας των στοιχείων μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε όσα επίπεδα θέλουμε. Η σκοπιμότητα της επιλογής αυτών των επιπέδων έγινε με βάση την καλύτερη δυνατή ερμηνεία της φυσιολογίας της άσκησης και την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της στην προπόνηση. Με βάση τα πιο πάνω επίπεδα, βρέθηκε το ποσοστό του χρόνου του παιχνιδιού του κάθε παίκτη, που αντιστοιχεί σε καθένα από αυτά 18

19 Σχεδιασμός της έρευνας, Στην έρευνα ορίστηκαν οι ακόλουθες μεταβλητές: Εξαρτημένη μεταβλητή, η καρδιακή συχνότητα. Ανεξάρτητες μεταβλητές, θέση του παίκτη και το σύστημα της ομάδας Στατιστική ανάλυση Για την ανάλυση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκαν οι παρακάτω στατιστικές τεχνικές. 1. για την εξέταση της διαφοράς των τιμών της μέσης μέγιστης Κ.Σ. ανά θέση χρησιμοποιήθηκε το μη παραμετρικό test Kruskal Waills test, 2. για την εξέταση της διαφοράς των τιμών της μέσης μέγιστης Κ.Σ. ανά σύστημα χρησιμοποιήθηκε το paired t-test, 3. για τον έλεγχο της διαφοράς των τιμών Κ.Σ μεταξύ των θέσεων (1,2-3,4), (1,2-5,6) (3,4-5,6) χρησιμοποιήθηκε το paired t-test, 4. για τον έλεγχο της διαφοράς των τιμών Κ.Σ μεταξύ των θέσεων των δύο συστημάτων χρησιμοποιήθηκε η ανάλυση διακύμανσης ANOVA και 5. για τον έλεγχο της διαφοράς των τιμών Κ.Σ μεταξύ ημιχρόνων χρησιμοποιήθηκε το paired t-test. 19

20 ΙV. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από την ανάλυση των δεδομένων δε βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στη μέση μέγιστη Κ.Σ. των παικτών στα δύο συστήματα. Η επιβάρυνση που εκφράζεται μέσα από τη συμπεριφορά της Κ.Σ σε όλες σχεδόν τις μετρήσεις, μπορούμε να πούμε ότι ήταν σχετικά υψηλή. Τα ποσοστά της μέσης καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με τη μέγιστη τιμή τους (Μ.Κ.Σ.) κυμάνθηκαν στο 80 % για το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα. Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των παικτών ανεξαρτήτως συστήματος παιχνιδιού ή θέση ποδοσφαιριστή ήταν bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν 149 bit/min ενώ ο υψηλότερος ήταν 177 bit/min. Στο σύστημα οι πλάγιοι μέσοι είχαν μεγαλύτερη Μ.Κ.Σ. από τους υπόλοιπους παίκτες. Αντίθετα στο σύστημα οι επιθετικοί και οι πλάγιοι μέσοι είχαν σχεδόν την ίδια Μ.Κ.Σ. Οι αμυντικοί και στα δύο συστήματα είχαν τη μικρότερη Μ.Κ.Σ. Πίνακας 1: Η μέση Κ.Σ. των παικτών ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονται και το σύστημα της ομάδας Μ.Κ.Σ Μ.Κ.Σ P t Αμυντικοί (1) bit/min bit/min ,117 Πλ. Μέσοι (2) 172 bit/min bit/min ,067 Επιθετικοί (3) 161,2 bit/min bit/min ,982 Μ.Ο Αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων για το σύστημα Αμυντικοί Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των αμυντικών στο σύστημα ήταν 149 bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν 129 bit/min ενώ ο υψηλότερος 163 bit/min. Τα ποσοστά της καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα ήταν: 20

21 Α. στο επίπεδο 50-70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε 21% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Β. στο επίπεδο 71-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 38 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Γ. στο επίπεδο 81-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 36,5% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού και Δ. στο επίπεδο % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 4.5 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Πίνακας 2: Ο χρόνος συμμετοχής των αμυντικών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. Επίπεδο 1 (50-70%) 21% Επίπεδο 2 (71-80%) 38% Επίπεδο 3 (81-90%) 36.5% Επίπεδο 4 (91-100%) 4.5% Αμυντικοί % 40% 38% 36.5% 35% χρόνος (%) 30% 25% 20% 15% 21% Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 10% 4.5% 5% 0% 50-70% 71-80% 81-90% % Διάγραμμα 1: Η Κ.Σ. σε σχέση με τα επίπεδα επιβάρυνσης για τους αμυντικούς στο σύστημα

22 Πλάγιοι μέσοι Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των πλάγιων μέσων στο σύστημα ήταν 172 bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν 161bit/min ενώ ο υψηλότερος 177 bit/min. Τα ποσοστά της καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα ήταν: Α. στο επίπεδο 50-70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 6.2 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Β. στο επίπεδο 71-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 18.4% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Γ. στο επίπεδο 81-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 45% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού και Δ. στο επίπεδο % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 30.4 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Πίνακας 3: Ο χρόνος συμμετοχής των πλάγιων μέσων στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. Επίπεδο 1 (50-70%) 6.2% Επίπεδο 2 (71-80%) 18.4% Επίπεδο 3 (81-90%) 45% Επίπεδο 4 (91-100%) 30.4% 22

23 Πλάγιοι μέσοι 60% 50% 45% χρόνος (%)))) 40% 30% 20% 18.4% 30.4% Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 10% 6.2% 0% 50-70% 71-80% 81-90% % Διάγραμμα 3: Η Κ.Σ. σε σχέση με τα επίπεδα επιβάρυνσης για τους πλάγιους μέσους στο σύστημα Επιθετικοί Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των επιθετικών στο σύστημα ήταν 161 bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν 156 bit/min ενώ ο υψηλότερος 168 bit/min. Τα ποσοστά της καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα ήταν: Α. στο επίπεδο 50-70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 14% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Β. στο επίπεδο 71-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 28% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Γ. στο επίπεδο 81-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 44 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού και 23

24 Δ. στο επίπεδο % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 14 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Πίνακας 4: Ο χρόνος συμμετοχής των επιθετικών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. Επίπεδο 1 (50-70%) 14% Επίπεδο 2 (71-80%) 28% Επίπεδο 3 (81-90%) 44% Επίπεδο 4 (91-100%) 14% Επιθετικοί % 44% 45% 40% χρόνος (%)))) 35% 30% 25% 20% 15% 14% 28% 14% Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 10% 5% 0% 50-70% 71-80% 81-90% % Διάγραμμα 3: Η Κ.Σ. σε σχέση με τα επίπεδα επιβάρυνσης για τους αμυντικούς στο σύστημα Αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων για το σύστημα Αμυντικοί Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των αμυντικών στο σύστημα ήταν 154 bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν bit/min ενώ ο υψηλότερος 164 bit/min. Τα ποσοστά της καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα ήταν: 24

25 Α. στο επίπεδο 50-70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 22.5 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Β. στο επίπεδο 71-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 42.1 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Γ. στο επίπεδο 81-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 34.2 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού και Δ. στο επίπεδο % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 1.2 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Πίνακας 5: Ο χρόνος συμμετοχής των αμυντικών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. Επίπεδο 1 (50-70%) 22.5% Επίπεδο 2 (71-80%) 42.1% Επίπεδο 3 (81-90%) 34.2% Επίπεδο 4 (91-100%) 1.2% Αμυντικοί χρόνος (%)) Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο % 71-80% 81-90% 90\1-100% Διάγραμμα 4: Η Κ.Σ. σε σχέση με τα επίπεδα επιβάρυνσης για τους αμυντικούς στο σύστημα

26 Πλάγιοι μέσοι Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των πλάγιων μέσων στο σύστημα ήταν 157 bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν 152 bit/min ενώ ο υψηλότερος 174 bit/min. Τα ποσοστά της καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα ήταν: Α. στο επίπεδο 50-70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 20 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Β. στο επίπεδο 71-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 26 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Γ. στο επίπεδο81-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 36 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού και Δ. στο επίπεδο % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 18 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. Πίνακας 6: Ο χρόνος συμμετοχής των πλάγιων μέσων στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. Επίπεδο 1 (50-70%) 20% Επίπεδο 2 (71-80%) 26% Επίπεδο 3 (81-90%) 36% Επίπεδο 4 (91-100%) 18% 26

27 Πλάγιοι μέσοι χρόνος (%) 45% 40% 36% 35% 26% 30% Επίπεδο 1 20% 25% 18% Επίπεδο 2 20% Επίπεδο 3 15% Επίπεδο 4 10% 5% 0% 50-70% 71-80% 81-90% % Διάγραμμα 5: Η Κ.Σ. σε σχέση με τα επίπεδα επιβάρυνσης για τους πλάγιους μέσους στο σύστημα Επιθετικοί Η μέση τιμή της καρδιακής συχνότητας των επιθετικών στο σύστημα ήταν 160 bit/min. Ο χαμηλότερος μέσος όρος που καταγράφηκε ήταν 148 bit/min ενώ ο υψηλότερος 170 bit/min. Τα ποσοστά της καρδιακής συχνότητας, σε σχέση με το σύνολο του χρόνου συμμετοχής στον αγώνα ήταν Α. στο επίπεδο 50-70% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 16% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Β, στο επίπεδο 71-80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 31% του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού, Γ. στο επίπεδο 81-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 37 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού και Δ. στο επίπεδο % της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που κυμάνθηκε από σφυγμούς καταναλώθηκε το 16 % του ζωντανού χρόνου παιχνιδιού. 27

28 Πίνακας 7: Ο χρόνος συμμετοχής των επιθετικών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. Επίπεδο 1 (50-70%) 16% Επίπεδο 2 (71-80%) 31% Επίπεδο 3 (81-90%) 37% Επίπεδο 4 (91-100%) 16% Επιθετικοί χρόνος(%)))) % 31% 16% 16% 50-70% 71-80% 81-90% % Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Διάγραμμα 6: Η Κ.Σ. σε σχέση με τα επίπεδα επιβάρυνσης για τους αμυντικούς στο σύστημα ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΜΥΝΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ Από τη σύγκριση των αμυντικών στα δύο συστήματα (3-5-2 και ) δεν παρουσιάστηκαν σημαντικές διαφορές στη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας μεταξύ των επιπέδων επιβάρυνσης. Τα επίπεδα που επιβαρύνουν πιο πολύ τους παίκτες που αγωνίζονται στην αμυντική γραμμή είναι τα: επίπεδο 1(50-70%), επίπεδό 2 (71-80%) και επίπεδο 3 (81-90%). Οι αμυντικοί έχουν μεγαλύτερη μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα στο σύστημα από ότι στο σύστημα Η διαφορά αυτή δεν είναι στατιστικά σημαντική. Οι 28

29 αμυντικοί στο σύστημα έχουν μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα bit/min, ενώ στο σύστημα έχουν 149 bit/min. Πίνακας 8: Ο χρόνος συμμετοχής των αμυντικών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. και η συγκριτική μελέτη αυτής στα συστήματα και Σύστημα p t Επίπεδο 1 (50-70%) 21% 22.5% Επίπεδο 2 (71-80%) 38% 42.1% Επίπεδο 3 (81-90%) 36.5% 34.2% Επίπεδο 4 (91-100%) 4.5% 1.2% Αμυντικοί χρόνος (%)))) Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Σ Σ Διάγραμμα 7: Σύγκριση του χρόνου συμμετοχής των αμυντικών, μεταξύ των δύο συστημάτων (3-5-2, 4-4-2), στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΛΑΓΙΩΝ ΜΕΣΩΝ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ Από τη σύγκριση της καρδιακής συχνότητας των πλάγιων μέσων στα δύο συστήματα (3-5-2 και ) παρατηρήθηκε ότι στο σύστημα η καρδιακή συχνότητα κυμάνθηκε περισσότερο μεταξύ των επιπέδων 3 (81-90%) και 4 (91-100%) και λιγότερο μεταξύ των επιπέδων 1(50-70%) και 2 (71-80%). Στο σύστημα η καρδιακή συχνότητα κυμάνθηκε περισσότερο μεταξύ των επιπέδων 2 (71-80%) και 3 (81-90%) και λιγότερο μεταξύ των 29

30 επιπέδων 1(50-70%) και 4 (91-100%). Παρουσιάστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στα επίπεδα 1 (t=4.034, p< 0.05) και 3 (t= -2,299, p,0.05). Στο επίπεδο 1 μεγαλύτερο ποσοστό χρόνου συμμετοχής είχε ο πλάγιος μέσος στο σύστημα 4-4-2, ενώ στο επίπεδο 4 ο πλάγιος μέσος στο σύστημα Στα επίπεδα 2 και 4 δεν παρουσιάστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές. Η μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα των πλάγιων μέσων στο σύστημα ήταν 172 bit/min ενώ στο σύστημα ήταν bit/min. Πίνακας 9: Ο χρόνος συμμετοχής των πλάγιων μέσων στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. και η συγκριτική μελέτη αυτής στα συστήματα και Σύστημα p t Επίπεδο 1 (50-70%) 6.2% 20% 0,006* Επίπεδο 2 (71-80%) 18.4% 26% 0,339-1,057 Επίπεδο 3 (81-90%) 45% 36% 0,030* Επίπεδο 4 (91-100%) 30.4% 18% 0,315-0,453 Πλάγιοι μέσοι χρόνος (%)))) * * Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Σ Σ Διάγραμμα 8: Σύγκριση του χρόνου συμμετοχής των πλάγιων μέσων, μεταξύ των δύο συστημάτων (3-5-2, 4-4-2), στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. 30

31 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ Από τη σύγκριση των επιθετικών στα δύο συστήματα (3-5-2 και ) δεν παρουσιάστηκαν σημαντικές στατιστικές διαφορές στη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας μεταξύ των επιπέδων επιβάρυνσης. Τα επίπεδα που επιβαρύνουν πιο πολύ τους παίκτες που αγωνίζονται στην επιθετική γραμμή είναι τα: επίπεδο 2 (71-80 %)και επίπεδο 3 (81-90%). Η μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα των παικτών στα δύο συστήματα ήταν σχεδόν ίδια bit/min για τους επιθετικούς στο σύστημα και bit/min στο σύστημα Πίνακας 10: Ο χρόνος συμμετοχής των επιθετικών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. και η συγκριτική μελέτη αυτής στα συστήματα και Σύστημα P T Επίπεδο 1 (50-70%) 14% 16% Επίπεδο 2 (71-80%) 28% 31% Επίπεδο 3 (81-90%) 44% 37% Επίπεδο 4 (91-100%) 14% 16% Επιθετικοί χρόνος (%)))) Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Σ Σ Διάγραμμα 9: Σύγκριση του χρόνου συμμετοχής των επιθετικών, μεταξύ των δύο συστημάτων (3-5-2, 4-4-2), στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. 31

32 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΜΥΝΤΙΚΩΝ, ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Για τη σύγκριση των παικτών στο συστήματα χρησιμοποιήθηκε η ανάλυση διακύμανσης ANOVA. Από την ανάλυση των δεδομένων δεν παρουσιάστηκαν διαφορές στη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας μεταξύ των επιπέδων επιβάρυνσης. Οι αμυντικοί είχαν υψηλά ποσοστά στα επίπεδα 1 (50-70%), 2 (71-80%) και 3 (81-90%), οι πλάγιοι μέσοι στα επίπεδα 3 (81-90%) και 4 (91-100%) ενώ οι επιθετικοί στα επίπεδα 2 (71-80%) και 3 (81-90%). Είναι σημαντικό να αναφερθεί το πολύ υψηλό ποσοστό των πλάγιων μέσων στο επίπεδο 4 (91-100%). Πίνακας 11: Ο χρόνος συμμετοχής των παικτών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. και η συγκριτική μελέτη αυτής ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονται, στο σύστημα Θέση Αμυντικοί Πλ. Μέσοι Επιθετι Επίπεδο 1 (50-70%) 21% 6.2% 14% κοί F 1,028 1,391 5,420 3,105 1,516 p 0,457 0,374 0,101 0,186 0,337 Επίπεδο 2 (71-80%) 38% 18.4% 28% Επίπεδο 3 (81-90%) 36.5% 45% 44% 0,719 3,105 1,596 0,987 0,546 0,319 0,719 1,289 0,765 0,876 0,554 0,234 0,762 0,765 0,897 0,749 0,545 0,395 0,450 0,438 Επίπεδο 4 (91-100%) 4.5% 30.4% 14% 0,608 0,462 0,389 0,756 0,987 0,626 0,462 0,389 0,230 0,670 32

33 % 40% 38% 45% 36.5% 44% χρόνος (%)) 30% 20% 21% 14% 28% 18.4% 30.4% 14% Αμυντικοί Πλάγιοι μέσοι Επιθετικοί 10% 6.2% 4.5% 0% Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Διάγραμμα 10: Σύγκριση του χρόνου συμμετοχής των παικτών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονται στο σύστημα ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΑΜΥΝΤΙΚΩΝ, ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Για τη σύγκριση των παικτών στο συστήματα χρησιμοποιήθηκε η ανάλυση διακύμανσης ANOVA. Από την ανάλυση των δεδομένων, δεν παρουσιάστηκαν διαφορές στην διακύμανση της καρδιακής συχνότητας μεταξύ των επιπέδων επιβάρυνσης. Οι αμυντικοί είχαν μεγαλύτερα ποσοστά στα τρία πρώτα επίπεδα (επίπεδο 1, επίπεδο 2 και επίπεδο 3), οι πλάγιοι μέσοι είχαν σχεδόν καταμερισμένα τα ποσοστά με μεγαλύτερα αυτά στο επίπεδο 3, όπως επίσης και οι επιθετικοί με μεγαλύτερα ποσοστά στα επίπεδα 2 (71-80%) και 3 (81-90%). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι αμυντικοί είχαν πολύ μικρό ποσοστό στο επίπεδο 4 (91-100%) σε σχέση με τους υπόλοιπους παίκτες. 33

34 Πίνακας 12: Ο χρόνος συμμετοχής των παικτών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. και η συγκριτική μελέτη αυτής ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονται, στο σύστημα Θέση Αμυντικοί Πλ. Μέσοι Επιθετικοί F p Επίπεδο 1 (50-70%) 22% 20% 16% Επίπεδο 2 (71-80%) 42% 26% 31% Επίπεδο 3 (81-90%) 34% 36% 37% Επίπεδο 4 (91-100%) 1.2% 18% 16% 1,028 1,391 3,420 2,267 1,390 0,719 3,105 1,516 1,243 1,643 1,926 0,005 0,718 0,976 1,342 2,269 19,911 1,311 0,995 0,543 0, ,101 0,342 0, ,186 0, ,854 0,280 0,995 0,556 0,185 0,234 0,251 0,551 0,390 0,280 0, χρόνος (%) 45% 42% 40% 36% 37% 31% 34% 35% 30% 26% 25% 22% 20% 16% 20% 18% 16% 15% 10% 5% 1% 0% Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 Επίπεδο 4 Αμυντικοί Πλαγιοι μέσοι Επιθετικοί Διάγραμμα 11: Σύγκριση του χρόνου συμμετοχής των παικτών στα επίπεδα επιβάρυνσης της Κ.Σ. ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονται, στο σύστημα

35 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ ΣΤΑ ΔΥΟ ΗΜΙΧΡΟΝΑ Για τον έλεγχο της διαφοράς των τιμών Κ.Σ. μεταξύ ημιχρόνων χρησιμοποιήθηκε το paired t-test. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων παρατηρήθηκε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ του πρώτου και δευτέρου ημιχρόνου (t= 3.876, p<0.05). H μέση μέγιστη Κ.Σ. στις περισσότερες μετρήσεις ήταν μεγαλύτερη στο πρώτο ημίχρονο από ότι στο δεύτερο. Αναλυτικά σε 45 μετρήσεις η μέση μέγιστη Κ.Σ. ήταν μεγαλύτερη στο πρώτο ημίχρονο, σε 3 μετρήσεις ήταν ίδια στα δύο ημίχρονα και σε 12 μετρήσεις ήταν μεγαλύτερη στο δεύτερο ημίχρονο. Η Κ.Σ. μειώθηκε, μέσο όρο, κατά πέντε κτύπους το λεπτό (5 bit /min). Η μεγαλύτερη μείωση ήταν έντεκα κτύπους το λεπτό (11 bit/min). Αντίθετα η Κ.Σ. αυξήθηκε, μέσο όρο, κατά δύο κτύπους το λεπτό (2 bit/min). Η μεγαλύτερη αύξηση ήταν πέντε κτύπους το λεπτό (5 bit/min). Πίνακας 13: Η διακύμανση της Κ.Σ. στα δύο ημίχρονα. 1 ο ημίχρονο 2 ο ημίχρονο M.O. t Αμυντικοί 154 b/m b/m 4.5 b/m 3.725* Πλάγιοι μέσοι 1678 b/m b/m 5 b/m 3.654* Επιθετικοί b/m b/m 5.5 b/m 3.450* ΣΥΖΗΤΗΣΗ Οι μετρήσεις και οι παρατηρήσεις που έχουν καταγραφεί σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δοθεί μία εικόνα για την απαιτούμενη ενέργεια στο ποδόσφαιρο. Η βασική παράμετρος που καθορίζει τους τρόπους μέτρησης της φυσικής κατάστασης είναι η καταγραφή της διακύμανσης της καρδιακής συχνότητας (Κλεισούρας, 1997). Με την τεχνολογική εξέλιξη είναι δυνατό να γίνει συνεχής καταγραφή της καρδιακής συχνότητας χωρίς δυσκολία για τους παίκτες (Bangsbo 1994). Η μέση μέγιστη 35

36 καρδιακή συχνότητα που καταγράφηκε στους αγώνες του ερασιτεχνικού πρωταθλήματος, στην έρευνά μας, ήταν bit/min. Δηλαδή στο 80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας. Η σχετικά υψηλή καρδιακή συχνότητα κατά τον αγώνα δείχνει ότι το ποδόσφαιρο επιβαρύνει το καρδιοαναπνευστικό σύστημα και το σύστημα μεταφοράς οξυγόνου (Capranica et al 2001). Η προμήθεια ενέργειας από τους αναερόβιους μηχανισμούς παίζει ποσοτικά μικρότερο ρόλο αλλά η ικανότητα ενός παίκτη να αναπτύσσει αναερόβια ενέργεια μπορεί να είναι αποφασιστική για την έκβαση του αγώνα (Bangsbo 1994). Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι το άθλημα του ποδοσφαίρου σε ερασιτεχνικό επίπεδο απαιτεί ικανότητα για διαρκή άσκηση σε υψηλή ένταση (70-90% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας) και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η μέση καρδιακή συχνότητα στην έρευνα μας ήταν 160 bit/min με μερικές παρεκκλίσεις ανάλογα με τη θέση του κάθε παίκτη κα το σύστημα της ομάδας. Ο μέσος όρος αντιστοιχεί στο 80% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας. Με τα αποτελέσματα αυτά συμφωνούν και οι Stolen et. al. (2005), που βρήκε ότι, η μέση καρδιακή συχνότητα Ισπανών ποδοσφαιριστών ερασιτεχνικού πρωταθλήματος ήταν ήταν 162 bit/min. Παρόμοια ήταν και τα αποτελέσματα της έρευνας των Mohr et. al. (2005) που βρήκαν ότι η μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα των ποδοσφαιριστών που συμμετέχουν στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα της Ισπανίας ήταν 160 bit/min. Υψηλότερη μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα βρήκαν οι Van Gool et. al. (1988), οι οποίοι κατέγραψαν τη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας σε Βέλγους φοιτητές. Η μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα που καταγράφηκε ήταν 167 bit/min. Σε αντίθεση με τους ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές η μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα που καταγράφηκε σε επαγγελματίες ποδοσφαιριστές ήταν υψηλότερη (175 bit/min για Σουηδούς ποδοσφαιριστές Agvenik 1970, 175bit/min για Δανούς ποδοσφαιριστές Stoyer et al 2004 και 170 bit/min για Δανούς ποδοσφαιριστές Bangsbo 1994). Σε έρευνα των Stolen et al, (2005) αναφέρονται αναλυτικές τιμές μετρήσεων καρδιακής συχνότητας από 36

37 διάφορες κατηγορίες παικτών. Για παίκτες του εθνικού πρωταθλήματος Γερμανίας η μέση καρδιακή συχνότητα κυμάνθηκε στους 170.5±11.5 b/min. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να ερμηνευθούν, από το γεγονός ότι υπάρχουν διαφορετικές απαιτήσεις μεταξύ των δύο κατηγοριών (επαγγελματίες - ερασιτέχνες), καθώς και διαφορετικό επίπεδο φυσικής κατάστασης (Krustrup et al 2005). Ο Bangsbo (1994) αναφέρει ότι ένας από τους λόγους που οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές έχουν μεγαλύτερη μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα είναι το γεγονός ότι έχουν αποτελεσματικό σχήμα κίνησης. Αποφεύγουν όσο το δυνατό να τρέχουν άσκοπα και έτσι έχουν σε μεγαλύτερο βαθμό δυνάμεις να αλλάξουν ρυθμό, δηλαδή να τρέξουν με μεγαλύτερη ένταση. Όσον αφορά τη σύγκριση της καρδιακής συχνότητας μεταξύ των παικτών στο σύστημα δε βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στη διακύμανση της καρδιακής συχνότητας. Ωστόσο οι επιθετικοί και οι πλάγιοι μέσοι τείνουν να έχουν μεγαλύτερη μέση καρδιακή συχνότητα από τους αμυντικούς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι επιθετικοί και ο πλάγιοι μέσοι έχουν υψηλές τιμές στα επίπεδα 3 (81-90%) και 4 (91-100%) ενώ οι αμυντικοί στα επίπεδα 1 (50-70%), 2 (71-80%) και 3 (81-90%). Με τα αποτελέσματα αυτά συμφωνεί και η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Van Gool et al (1988), σε δανούς ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές. Βρήκαν ότι οι αμυντικοί είχαν μικρότερη μέση μέγιστη καρδιακή συχνότητα από τους υπόλοιπους παίκτες. Οι τιμές που αναφέρονται στην έρευνα αυτή είναι 155 bit/min για τους αμυντικούς, 168 bit/ min για τους μέσους και 170 bit/min για τους επιθετικούς. Στην έρευνα αυτή δεν αναφέρεται τι σύστημα χρησιμοποιούσε η ομάδα. Αντίθετα είναι τα αποτελέσματα των Smith et al (1991). Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε Άγγλους ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές. Βρήκαν ότι οι αμυντικός και ο κεντρικός μέσος έχουν τη μεγαλύτερη μέση καρδιακή συχνότητα (175 bit/ min ) από τους υπόλοιπους παίκτες. Ο επιθετικός είχε τη χαμηλότερη μέση καρδιακή συχνότητα (143 bit/min), ενώ ο πλάγιος μέσος είχε 166 bit/min. Ο ερευνητής δικαιολογεί την υψηλή μέση καρδιακή συχνότητα του αμυντικού, λέγοντας ότι οφείλεται στο γεγονός, ότι ο αμυντικός είχε 37