ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ Ε ΟΜΕΝΑ

Σχετικά έγγραφα
ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

ν ν = 6. όταν είναι πραγµατικός αριθµός.

ν ν = 6. όταν είναι πραγµατικός αριθµός.

Για το Θέμα 1 στα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΗΣ Γ ΓΕΝΙΚΗΣ ΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ

Α. α) ίνεται η συνάρτηση F(x)=f(x)+g(x). Αν οι συναρτήσεις f, g είναι παραγωγίσιµες, να αποδείξετε ότι: F (x)=f (x)+g (x).

Θέμα 1 ο (ΜΑΪΟΣ 2004, ΜΑΪΟΣ 2008) Να δείξετε ότι η παράγωγος της σταθερής συνάρτησης f (x) = c είναι (c) = 0. Απόδειξη

ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

2 η ΕΚΑ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ και. Έστω Α, Β ενδεχόµενα ενός δειγµατικού χώρου Ω µε Ρ(Α) = 8

3 η ΕΚΑ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 21. (1)

4 η ΕΚΑ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 31.

1 x-μ - 2 σ. e σ 2π. f(x) =

Α4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η

i μιας μεταβλητής Χ είναι αρνητικός αριθμός

Αν Α και Β είναι δύο ενδεχόμενα ενός δειγματικού χώρου να αποδείξετε ότι: Αν Α Β τότε Ρ(Α) Ρ(Β)

Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Μάθημα: Στατιστική II Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή-Επανάληψη βασικών εννοιών Εβδομάδα 1 η : ,

Στατιστική είναι το σύνολο των μεθόδων και θεωριών που εφαρμόζονται σε αριθμητικά δεδομένα προκειμένου να ληφθεί κάποια απόφαση σε συνθήκες

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

1 και Ρ(Β) = τότε η Ρ (Α Β) είναι ίση µε: 2 δ και Ρ(Α Β) = 4

3 ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ. ο δειγματικός χώρος του πειράματος θα είναι το σύνολο: Ω = ω, ω,..., ω }.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ. για τα οποία ισχύει y f (x) , δηλαδή το σύνολο, x A, λέγεται γραφική παράσταση της f και συμβολίζεται συνήθως με C

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑ.Λ. Β 20 ΜΑΪΟΥ 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. x x x 4

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ

Η Έννοια της Πιθανότητας. 1 Βρείτε την πιθανότητα του καθ ενός απ τα παρακάτω ενδεχόμενα:

Επαναληπτικό Διαγώνισµα Μαθηµατικά Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2004

Ποσοτικές Μέθοδοι., Εισηγητής: Ν.Κυρίτσης, MBA, Ph.D. Candidate,,

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. B. Πώς ορίζεται ο συντελεστής μεταβολής ή συντελεστής. μεταβλητότητας μιας μεταβλητής X, αν x > 0 και πώς, αν

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΕΟ 13 ΤΟΜΟΣ Δ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ν 1 + ν ν κ = v (1) Για τη σχετική συχνότητα ισχύουν οι ιδιότητες:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ. 1. α. Tι ονοµάζεται συνάρτηση από το σύνολο Α στο σύνολο Β; β. Tι ονοµάζεται πραγµατική συνάρτηση πραγµατικής µεταβλητής;

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Δειγματικός Χώρος. Ενδεχόμενα {,,..., }.

3.1 ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ στη Ναυτιλία και τις Μεταφορές

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ. 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. ΘΕΜΑ 1 ο Δίνεται η συνάρτηση f x. Ι. Το πεδίο ορισμού της f είναι:., 1 υ -1, B. 1, Γ. -1,., 1.

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012

Στοχαστικές Στρατηγικές

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ. ΓΕΝΙΚΟΙ (περιέχουν όλες τις πληροφορίες που προκύπτουν από μια στατιστική έρευνα) ΕΙΔΙΚΟΙ ( είναι συνοπτικοί και σαφείς )

3. Κατανομές πιθανότητας

ΑΣΚΗΣΕΙΣ Γ.Π. ΚΕΦ 1,2,3

Μαθηµατικά & Στοιχεία Στατιστικής Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου 2001

ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΑΒΕΣ & ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΒΕΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ

Μαθηµατικά & Στοιχεία Στατιστικης Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου 2001 ÈÅÌÅËÉÏ

Α) Να γράψετε με τη βοήθεια των πράξεων των συνόλων το ενδεχόμενο που παριστάνει το σκιασμένο εμβαδόν σε καθένα από τα παρακάτω διαγράμματα Venn.

, και για h 0, . Άρα. Α2. Μια συνάρτηση f λέγεται γνησίως αύξουσα σε ένα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της, όταν για οποιαδήποτε σημεία x.

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΘΕΜΑ Α. α) Τι λέγεται δειγματικός χώρος και τι ενδεχόμενο ενός πειράματος τύχης;

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÌÅËÉÏ ÇÑÁÊËÅÉÏ ÊÑÇÔÇÓ

1.1 Πείραμα Τύχης - δειγματικός χώρος

P(A ) = 1 P(A). Μονάδες 7

Ασκήσεις επανάληψης στα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου, χ. Έτος του Μανώλη Ψαρρά Άσκηση 1 η

Θέμα Α. Θέμα Β. ~ 1/9 ~ Πέτρος Μάρκου. % σχεδιάζουμε το πολύγωνο αθροιστικών σχετικών συχνοτήτων τοις

Υπολογιστικά & Διακριτά Μαθηματικά

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014

1) ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ - ΑΤΑΞΙΝΟΜΗΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΣΤΟΡΙΟΥ

Στατιστική Εισαγωγικές Έννοιες

3.2. Ασκήσεις σχ. βιβλίου σελίδας Α ΟΜΑ ΑΣ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΕΙΟΥ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Είδη Μεταβλητών. κλίµακα µέτρησης

1.2 ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ σε μια σελίδα Α4 ανά έτος προσαρμοσμένα στις επιταγές του ΔΝΤ (IMF: 4o μεσοπρόθεσμο.) ( WWF:.εξοικονόμηση πόρων.

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

cov(x, Y ) = E[(X E[X]) (Y E[Y ])] cov(x, Y ) = E[X Y ] E[X] E[Y ]

ÈÅÌÁÔÁ 2007 ÏÅÖÅ ( ) Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

3. Βασική Θεωρία Πιθανοτήτων

Εισαγωγή στη Στατιστική

ΓΕΛ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Λύσεις των θεμάτων ΔΕΥΤΕΡΑ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2011 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

A. Να δείξετε ότι για δύο συμπληρωματικά ενδεχόμενα Α και Α ενός δειγματικού χώρου, ισχύει

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος... 13

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Τρίτη Γραπτή Εργασία στη Στατιστική. Γενικές οδηγίες για την εργασία

3.2 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ. Σχετική συχνότητα ενδεχοµένου Α : 2. Ιδιότητες της f, λ το πλήθος απλών ενδεχοµένων :

Γ. Ε. ΛΥΚΕΙΟ 2008 ΜΑΘ. ΚΑΙ ΣΤ. ΣΤΑΤ. ΤΑΞΗ Γ

4 η δεκάδα θεµάτων επανάληψης

ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ

Περίληψη ϐασικών εννοιών στην ϑεωρία πιθανοτήτων

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ γ) Για την παράγωγο μιας σύνθετης συνάρτησης ισχύει (f(g(x))) =f (g(x)) g (x) Μονάδες 2

ΘΕΜΑ 1o A. Η συνάρτηση f είναι παραγωγίσιμη στο ΙR. και c πραγματική σταθερά. Να αποδείξετε ότι

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Παπάνα Αγγελική

x. Αν ισχύει ( ) ( )

ΘΕΜΑ 1 Ο ( ) ( )( ( )) ΘΕΜΑ 2 Ο ΘΕΜΑ 3 Ο. ισχύει : ( ) ( ) ( ) ( ) P A B = P A + P B P A B. P A P A P B P B

Μονάδες 10 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ Σελίδα 1

Π Ι Θ Α Ν Ο Τ Η Τ Ε Σ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 11/01/2018

Δρ. Χάϊδω Δριτσάκη. MSc Τραπεζική & Χρηματοοικονομική

Περιεχόμενα της Ενότητας. Συνεχείς Τυχαίες Μεταβλητές. Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας. Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13

Μαθηµατικά και στοιχεία Στατιστικής

Transcript:

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ Ε ΟΜΕΝΑ Αριθµητικός Μέσος: όπου : αριθµός παρατηρήσεων ιάµεσος: εάν άρτιος εάν περιττός M + + M + Παράδειγµα: ηλ.: Εάν :,,, M + + 5 + +, 5 Εάν :,, M + Επικρατούσα Τιµή: Η τιµή µε την µεγαλύτερη συχνότητα εµφάνισης Εύρος: Χmax m

Q Η τιµή της παρατήρησης στη θέση Q Χ Q + Q Χ ΑQ+ - Χ Q + Όπου: Α Q :Το ακέραιο µέρος του πηλίκου Q :Το δεκαδικό µέρος του πηλίκου ΤΕΤΑΡΤΗΜΟΡΙΟ + + + + Παράδειγµα: Χ : 0,, 6,,, 60, 6, 6, 00, 00, 00 Εύρος: Χmax m 00 0 00 ιάµεσος: 60 + 6 Αριθµ. Μέσος: 7 Q 6 + + 6 Q Q 9 00 00 + + Q 0 6 60 6 6 00 00 00 Q Q Q ο ΤΕΤΑΡΤΗΜΟΡΙΟ: ΤΙΜΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ 5% ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ ο ΤΕΤΑΡΤΗΜΟΡΙΟ:ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΑΜΕΣΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΟΥ 50% ο ΤΕΤΑΡΤΗΜΟΡΙΟ: ΤΙΜΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ 75% ΤΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ Ενδοτεταρτηµοριακό Εύρος: IR Q - Q 00-6 9 ΕΥΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕ ΟΝ ΙΣΟ ΜΕ ΤΟ

ιακύµανση: S Τυπική Απόκλιση: S S ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ: Χ : 0 6 60 6 6 00 00 00 Σ 57 : 0 6 600 8 969 0000 0000 0000 Σ 7 57 7* 7 7 S,9 S S 0, 6, To x M Συντελεστής Ασυµµετρίας: Sp ή Sp S S όπου Μέσος, Τ 0 Επικρατούσα Τιµή, S Τυπική Απόκλιση T0 700 Άρα: Sp 0,85 : Η κατανοµή των δεδοµένων εµφανίζει αρνητική S 6, ασυµµετρία ΘΗΚΟΓΡΑΜΜΑ: Το θηκόγραµµα αποτελεί γραφικό τρόπο παρουσίασης 5 περιληπτικών µέτρων µιας κατανοµής: Χmax, m, Μ, Q, Q ηλ. Q M Q Χm 5% 5% 50% max

ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΑ Ε ΟΜΕΝΑ ΤΑΞΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΙΜΗ ΤΑΞΗΣ m ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ f m Χ f ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ F m - 6, m - 6, f m 6, 0- -5. 7.5 09. - 7 5 -. 0. 9.0-6 5 57 855 8 -..5 86.07 6-8 7 9 66 0.77 0.59.0 8-0 9 8.77 7.67 68.7 0-8 68 5.77.75 8-6 5 6.77 5.8 9.66-6 5 50 55 8.77 76.9 5.8 ΣΥΝΟΛΑ 55 57 0.7 f m 57 Αριθµητικός Μέσος: 6. f 55 Επικρατούσα Τιµή: T 0 L T 0 + δ + * Η τάξη που περιέχει την επικρατούσα τιµή είναι αυτή µε την µεγαλύτερη συχνότητα L T 0 : Κατώτερο άκρο της τάσης που περιέχει την επικρατούσα τιµή : Η διαφορά συχνοτήτων της οµάδας που περιέχει την επικρατούσα τιµή και της προηγούµενης οµάδας : Η διαφορά των συχνοτήτων µεταξύ της οµάδας που περιέχει την επικρατούσα τιµή και της επόµενης οµάδας T 0 T 0 L + + δ + 5. 57 57 + 57 9 L T 0 διότι η τάξη µε την µεγαλύτερη συχνότητα είναι η -6 δ, 57-, 57-9

ιάµεσος: Μ L M + δ FM f M *Η τάξη που περιέχει τον διάµεσο εντοπίζεται σαν αυτή που έχει αθροιστική συχνότητα L M : Κατώτερο άκρο της τάξης που περιέχει το διάµεσο Μ F M- : Αθροιστική συχνότητα πριν από την οµάδα που περιέχει τον διάµεσο f M : Συχνότητα της οµάδας που περιέχει τον διάµεσο 55 FM 5 Μ L M + δ + 5. 8 f 57 M 55 77,5άρα η τάξη -6 έχει αθροιστική συχνότητα 8 > 77,5 L M, F M- 5, f M 57 ΤΕΤΑΡΤΗΜΟΡΙΟ Q F Q L Q + δ f Q Q *Η τάξη που περιέχει το Q εντοπίζεται σαν αυτή που έχει αθροιστική συχνότητα ηλ. 55 8. 75 και είναι η -6 FQ 8 L Q : Κατώτερο άκρο της τάξης που περιέχει το Q L Q F Q- : Αθροιστική συχνότητα πριν από την οµάδα που περιέχει το Q F Q 5 f Q : Συχνότητα της οµάδας που περιέχει το Q f Q 57 55 5 Άρα µε: L Q, δ, F Q 5, 55 Q +, 8 57 5

Q F Q L Q + δ f Q Q *Η τάξη που περιέχει το Q εντοπίζεται σαν αυτή που έχει αθροιστική συχνότητα *55 ηλ. 6, 5και είναι η 6-8 F Q L Q : Κατώτερο άκρο της τάξης που περιέχει το Q L Q 6 F Q- : Αθροιστική συχνότητα πριν από την οµάδα που περιέχει το Q F Q 8 f Q : Συχνότητα της οµάδας που περιέχει το Q f Q 9 Άρα µε: L Q 6, F Q 8, f 9 Q L Q + Q *55 FQ 8 δ 6+... f 9 Q ιακύµανση: S f m f m 6. 0.7 6. 7 f f 55 Τυπική Απόκλιση: S S 6.7. 59 Συντελεστής Μεταβλητότητας: CV * 00 S Παράδειγµα: εύτερο δείγµα µε: 6 και S Να συγκριθεί µε το προηγούµενο: S.59.59 6. 6 CV *00 5.958% & CV *00 8.75% B Το δεύτερο δείγµα έχει µεγαλύτερη διασπορά εν σχέσει µε τον πρώτο 6. και 6

ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ειγµατικός Χώρος: Το σύνολο των δυνατών αποτελεσµάτων ενός τυχαίου πειράµατος αποτελεί το δειγµατικό χώρο Ω. ειγµατικό Σηµείο ή Στοιχειώδες Ενδεχόµενο: Κάθε ένα από τα δυνατά αποτελέσµατα ενός τυχαίου πειράµατος ονοµάζεται στοιχειώδες ενδεχόµενο ή δειγµατικό σηµείο. Ενδεχόµενο: Κάθε υποσύνολο Α του δειγµατικού χώρου Ω ονοµάζεται ενδεχόµενο. Παράδειγµα: Η ρίψη ενός νοµίσµατος φορές: Ω {ΚΓ, ΓΓ, ΚΚ, ΓΚ} Ενδεχόµενο: Α {ΚΚ, ΓΓ} Ω 7

Συµβολισµός Ενδεχόµενο Σηµασία Παράσταση B " Α ή Β " To B πραγµατοποιείται όταν πραγµατοποιείται ένα τουλάχιστον από τα Α,Β B " Α και Β " To B πραγµατοποιείται όταν πραγµατοποιούνται συγρόνως το Α και Β Α' Όχι Α ή αντίθετο του Α ή συµπληρωµατι κό του Α Το Α πραγµατοποιείται όταν πραγµατοποιείται το Α Α-Β Η διαφορά του Β από το Α Το Α-Β πραγµατοποιείται, όταν πραγµατοποιείται το Α αλλά όχι το Β 8

9 ύο ενδεχόµενα Α και Β είναι ασυµβίβαστα όταν B Έστω Ω {w, w,.., w ν } ένας δειγµατικός χώρος µε πεπερασµένο πλήθος στοιχείων. Σε κάθε απλό ενδεχόµενο αντιστοιχεί µια πιθανότητα του ενδεχοµένου {w }. Επίσης ισχύει 0 w και w + w + w +.+ w ν. ΠΡΟΣΘΕΣΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ ΕΝ ΕΧΟΜΕΝΑ: + ΕΝ ΕΧΟΜΕΝΑ: + + Για ενδεχόµενα Α, Β για τα οποία B ισχύει: Α B Για κάθε ενδεχόµενο Α ισχύει: +

ΕΣΜΕΥΜΕΝΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ: Αν Α και Β είναι δύο ενδεχόµενα ενός δειγµατικού χώρου Ω και B > 0, τότε ο λόγος B λέγεται δεσµευµένη πιθανότητα του Α µε B δεδοµένο το Β και συµβολίζεται µε ΡΑ Β. ηλαδή: ΡΑ Β B B µε B>0. Άρα B B*B ΡΒ Α * ΡΑ Πολλαπλασιαστικός Νόµος των Πιθανοτήτων ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ: Μια κάλπη περιέχει 7 σφαίρες µπλε και κόκκινες. ύο σφαίρες εκλέγονται τυχαία, διαδοχικά χωρίς επανατοποθέτηση. Θέλουµε να υπολογίσουµε την πιθανότητα η πρώτη σφαίρα να είναι κόκκινη και η δεύτερη µπλε. ΛΥΣΗ: Έστω: Α Η σφαίρα είναι κόκκινη και Β Η σφαίρα είναι µπλε. Η πιθανότητα η πρώτη σφαίρα να είναι κόκκινη είναι ΡΑ. Η δεύτερη σφαίρα επιλέγεται από την 0 κάλπη που περιέχει 7 µπλε σφαίρες και κόκκινες. Η πιθανότητα η δεύτερη σφαίρα να είναι µπλε είναι: B 7/9. Άρα η πιθανότητα η πρώτη επιλογή να είναι κόκκινη σφαίρα και η δεύτερη µπλε είναι: B*B /0*7/97/0 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΕΝ ΕΧΟΜΕΝΑ: ΡΑ Β ΡΑ ή ΡΒ Α ΡΒ B ΡΑ * ΡΒ B Γ * B * Γ Παράδειγµα: Έστω ότι βγάζουµε ένα χαρτί από µια τράπουλα και θέλουµε το χαρτί αυτό να είναι άσσος σπαθί. Ποια η πιθανότητα; Λύση: Α {Το χαρτί είναι άσσος} Β {Το χαρτί είναι σπαθί} B ΡΑ * ΡΒ 5 B 5 * 5 0

ΘΕΩΡΗΜΑ ΟΛΙΚΗΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ: Έστω ότι Α, Α, Α είναι µία διαµέριση του δειγµατικού χώρου S τέτοια ώστε ΡΑ 0,,,., τότε για κάθε ενδεχόµενο E έχουµε: ΡE * E / ΡE ΡΑ * ΡE Α + ΡΑ * ΡE Α + ΡΑ * ΡE Α + ΡΑ * ΡE Α + ΡΑ 5 * ΡE Α 5 Παράδειγµα: Τρία κουτιά περιέχουν στοιχεία, µερικά από τα οποία είναι ελαττωµατικά. Η αναλογία φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΟΥΤΙ 0 ΚΟΥΤΙ 6 ΚΟΥΤΙ 8 ιαλέγουµε ένα κουτί στην τύχη και στην συνέχεια διαλέγουµε ένα στοιχείο στην τύχη από το κουτί αυτό. Να βρεθεί η πιθανότητα το στοιχείο να είναι ελαττωµατικό. Λύση: Έστω Α {το στοιχείο προέρχεται από το κουτί },, E {το στοιχείο να είναι ελαττωµατικό} ΡΕ ΡΕ Α * ΡΑ + ΡΕ Α * ΡΑ + ΡΕ Α * ΡΑ / 0 * / + /6 * / + / 8 * / / 60

ΘΕΩΡΗΜΑ BYES: Έστω Α, Α, Α µια διαµέριση του δειγµατικού χώρου S µε Α > 0 για κάθε,,., τότε, για κάθε ενδεχόµενο Ε µε ΡΕ > 0 έχουµε ότι: ΡΑ κ Ε * / * / * / E E E E Παράδειγµα: Στην αρχή του χρόνου, διατυπώθηκαν τρεις οικονοµικές θεωρίες για την πιθανή εξέλιξη της Ελληνικής οικονοµίας. Όταν διατυπώθηκαν και οι τρεις θεωρίες φαίνονταν ισοπιθανές. Στο τέλος του έτους εξετάσθηκε η πραγµατική κατάσταση της οικονοµίας µε αναφορά τις τρεις θεωρίες. Η ανάλυση κατέληξε στο συµπέρασµα ότι αν η πρώτη θεωρία ήταν αληθινή η οικονοµία θα είχε πιθανότητα 0,6 να καταλήξει στην παρούσα κατάσταση. Οι αντίστοιχες πιθανότητες για την δεύτερη και την τρίτη πρόβλεψη είναι 0, και 0,. Να υπολογισθεί η πιθανότητα µε την οποία η παρούσα κατάσταση της οικονοµίας µπορεί να θεωρηθεί αποτέλεσµα της θεωρίας,,, Λύση: Έστω Α {η θεωρία είναι σωστή},, Έχουµε: ΡΑ ΡΑ ΡΑ / Έστω Ε {Η οικονοµία βρίσκεται στην παρούσα κατάσταση} Με βάση το θεώρηµα Bayes έχουµε για την πρώτη θεωρία: 6 * 0 * 0 * 0 6 * 0 6 * / * / * / * / / + + + + E E E E E κλπ. για τις άλλες θεωρίες

ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ιωνυµική Κατανοµή:,x x p x x q x! p x! x! x q x Μέση Τιµή: µ p Τυπική Απόκλιση: σ pq ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ: Ένα εργοστάσιο παράγει προϊόντα από τα οποία το 0% είναι ελαττωµατικά. Έστω ότι επιλέγονται τυχαία προϊόντα. Ποια η πιθανότητα από το δείγµα των συγκεκριµένων προϊόντων τα δυο να είναι ελαττωµατικά; ΛΥΣΗ: x,, p0.0, q0.90 x p x x x q x *0,0 *0,90 0,09 x,860% Όταν Ερωτηθείτε: Ποια η πιθανότητα από το δείγµα των προϊόντων τουλάχιστον δύο να είναι ελαττωµατικά. Τότε πρέπει να βρείτε τις εξής πιθανότητες: Ρx, Ρx, Ρx και άρα η x x+x+x. Ή να βρείτε x0, x και άρα η Ρx Ρx0 Ρx

Κατανοµή osso: Ρxκ Μέση Τιµή: µλ Τυπική Απόκλιση: σλ λ λ κ e κ! κ 0,, Παράδειγµα: Μεταξύ των ωρών 6µµ και 7µµ η υπηρεσία καταλόγου Αττικής του ΟΤΕ δέχεται κατά µέσο όρο κλήσεις το λεπτό. Υποθέτοντας ότι οι κλήσεις κατανέµονται τυχαία στο χρόνο, βρείτε την πιθανότητα η τηλεφωνήτρια της συγκεκριµένης υπηρεσίας να δεχθεί σε κάποιο τυχαία επιλεγµένο λεπτό: α κλήσεις, β6 κλήσεις σε τυχαία περίοδο δύο λεπτών. Λύση: ασυµβολίζουµε µε x τον αριθµό των κλήσεων που γίνονται σε τυχαίο λεπτό e * Ρ[x] 0, 090! e * 6 β Ρ[x6] 0, 0 6!

5 Υπεργεωµετρική Κατανοµή: Ρxκ N N C C C N c N C C N N *,, *, Όπου:!!!, C C Παράδειγµα: Σε µια στέρνα υπάρχουν Ν5 ψάρια από τα οποία 5 είναι κόκκινα και τα υπόλοιπα Ν-0 είναι µαύρα. Ποια είναι η πιθανότητα στα ψάρια που θα πιάσουµε τα να είναι κόκκινα; Λύση: κ, Ν5, 5, Ν-0, x 0 0, 5 0 5 5 5 5 5 H πιθανότητα στα ψάρια που θα πιάσουµε τα να είναι κόκκινα είναι 0,0

ΣΥΝ ΥΑΣΜΟΙ Ορισµός: Έστω ένα σύνολο S περιέχει στοιχεία. Ένα υποσύνολο του S από στοιχεία είναι ένας συνδυασµός των ανά. Το σύνολο των διαφορετικών συνδυασµών των ανά συµβολίζεται µε: ή C ή C, Πόρισµα:!!! Παράδειγµα: Να βρεθεί ο αριθµός των τριµελών επιτροπών που είναι δυνατόν να ορισθούν από ένα σύνολο 8 ατόµων 8 8! Λύση: 56!8! Παράδειγµα: Ένας µαθητής πρέπει να απαντήσει στις εξετάσεις της ιστορίας σε 6 από 9 ερωτήσεις. Πόσες επιλογές έχει; Λύση: 9 6 9! 6!9 6! 9! 6! 7 8 9 7 8 9 8 6!! 6!! 6

ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ Fx 68% 95% - µ-6 µ-6 µ µ+6 µ+6 + - Η κανονική κατανοµή είναι συµµετρική περί το µ που είναι ο µέσος όρος όλων των δυνατών τιµών της τ.µ.χ. - Η επικρατούσα τιµή, η διάµεσος και ο µέσος ταυτίζονται λόγω συµµετρίας της καµπύλης της κατανοµής - Το συνολικό εµβαδόν που περικλείεται από την καµπύλη και τον άξονα των είναι µοναδιαίο ΕΠΙΣΗΣ: ~ N µ, σ, E[ ] µ, Va σ 7

Τυποποιηµένη Κανονική Κατανοµή: Αν η τυχαία µεταβλητή Χ έχει µέσο µ και διακύµανση σ, τότε η τυχαία µεταβλητή µ Z αποκλείει την τυποποιηµένη σ µορφή της και έχει µέσο ίσο µε µηδέν 0 και διακύµανση ίση µε τη µονάδα Z ~Ν0, * Αν η τυχαία µεταβλητή Χ~Νµ, σ, τότε η τυχαία µεταβλητή Ζ~Ν0, Παράδειγµα: Η τυχαία µεταβλητή Χ~Ν00, 5, να υπολογισθεί η πιθανότητα Ρ5 < Χ < 0 Απάντηση: µ Z σ 00 5 ~ Ν0, Ν00, 5 Ν0, 00 5 0 0 500 00 000 Ρ5<Χ<0 Ρ < < Ρ<Ζ< 5 5 5 Το σκιαγραφηµένο εµβαδόν της Ν00, 5 ισοδυναµεί µε το σκιαγραφηµένο κόκκινο εµβαδόν της Ν0,. Πρέπει πρώτα να µιλήσουµε για την αθροιστική κατανοµή προκειµένου να υπολογίσουµε την πιο πάνω πιθανότητα. Είναι ανάγκη λοιπόν να ορίσουµε τη συνάρτηση αθροιστικής κατανοµής ή απλώς συνάρτηση κατανοµής της τυποποιηµένης κανονικής κατανοµής Ν0,. 8

Αθροιστική Κατανοµή ή Συνάρτηση Κατανοµής της Τυποποιηµένης Κανονικής Κατανοµής Ν0,. Η συνάρτηση κατανοµής της Ν0, συµβολίζεται µε Φz και ορίζεται από την Ρ- <Ζ<z ΡΖ<z. ηλαδή, για κάποιο z 0 η Ρ- <Ζ<z 0 Φz 0 z 0 Βασιζόµενοι λοιπόν στον ορισµό της Φz είναι φανερό ότι οι πιθανότητες της µορφής Ρα<Χ<β, µετασχηµατιζόµενες σε πιθανότητες της µορφής Ρz α <Ζ< z β υπολογίζονται ως ακολούθως: α µ Χµ β µ Ρα<Χ<β Ρz α <Ζ<z β σ σ σ Ρ- <Ζ<z β - Ρ- <Ζ<z α Φz β Φz α Όπου z α Χ~Νµ, σ α µ σ και z β β µ είναι οι τυποποιηµένες τιµές της µεταβλητής σ ΦΖ β ΦΖ α z α z β 9

Λύση του Προηγούµενου Παραδείγµατος: 500 00 000 Ρ5<Χ<0 Ρ<Ζ< Ρ- <Ζ< - Ρ- 5 5 5 <Ζ< Φ Φ 0,977 0,8 0,5 Η εύρεση τιµών της ΦΖ διευκολύνεται από την ύπαρξη πινάκων. Από τους πίνακες Φ 0,977 και ΦΑ 0,8. Επίσης: Φ-Ζ -ΦΖ Παράδειγµα: Να βρεθεί η πιθανότητα Ρ- <Ζ<-, Λύση: Ρ- <Ζ<-, Φ-, Φ, 0,99 0,0808 Φ-, Φ, Φ-, 0 0

ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΛΙΝ ΡΟΜΗΣΗ ΜΗΝΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΙΑΦΗΜΙΣΗ Υ Χ Χ Υ ΧΥ 8.0. 0. 0 5.6 7.5. 6.8 578 05.5 5.7.. 7.9 9.7..0.0 5.57 66.8 5 60.0. 0.89 600 98 6 77. 5.6.6 5975.9.88 7 55.8.5 6.5.6 9.5 8 58..8. 87..6 9 60..8.0 6.0 88.8 0 9..8.0 857.76.5 6.7.9 5. 057.69 8..0..8 96 96.8 ΑΘΡΟΙΣΜΑ 70. 0.9 6. 89.68 6.89 Υ α α 0 Y α 0 + α Χ 0 Χ

Y Y a, a 0 Y a Άρα : Y Y a 6.89 6. 70. 0.9 0.9 6.8980.8 6. 79.57 8. α 0 8.76 α 70. 0.9 α 0 0* 58.590 *.575 a 0. 8 Y α 0 + α Χ Y.8 + 0 *Χ Χρησιµοποιώντας το τυπολόγιο βρίσκουµε τον Συντελεστή Συσχέτισης Συντελεστή Προσδιορισµού R και τον

Εναλλακτικά για την εκτίµηση του α µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε τον τύπο των αποκλίσεων των τιµών από τους µέσους: α [ Υ Y ] [ ] Χ Υ Y Y Y Y Y Y Y 0-0.75-0.75 0.565 0.565 0.565 0.5.5 0.065.565 0.5 6 7.5 6.5 5.065 9.065.065 -.75-6.76.065 5.565.85 8.75 86.75 6.75 5.75 Y Y 0.75 [ Υ Y ] 6.75 α 0. 57 8.75 a [ ] Επίσης βασιζόµενοι στο τυπολόγιο µπορούµε να υπολογίσουµε και R χρησιµοποιώντας τους τύπους των αποκλίσεων των τιµών από τους µέσους.