FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnh odnosa teretnog ozla - prmer ata je karakterstka dzel motora MG OM 906 LA (Izor: http://www.dmg-dusburg.de/html/d_c_om906la.html) M(Nm) 1100 1000 900 800 700 600 200 180 160 140 120 100 80 60 P(kW) 500 40 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600 n(o/mn) P 190 kw n Pmax 2200 mn -1 M 1000 Nm n Mmax 1200 1600 mn -1
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnh odnosa teretnog ozla - prmer ate su karakterstke teretnog ozla: Najeća dozoljena masa: 16t Koefcjent otpora azduha: c W 0,7 Čeona poršna: A 7m 2 Otpor kotrljanja: f 0,007 const menzje pneumatka: 295/80R22.5 Obm kotrljanja: 3,185m Položaj težšta ozla pod opterećenjem: l P /l 0,625; h T /l 0,25 Stepen korsnost transmsje: η 0,95 Ukupan broj prenosnh odnosa: Z12
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa glanog prenosnka Slobodan zbor; prlagođaanje stepen menjača Jedan moguć krterjum: dostzanje pr m 1 m 0,377 r 1 0,377 r n n m Treba poznaat Treba zabrat n Vmax n Vmax < n Pmax n Vmax n Pmax n Vmax > n Pmax
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa glanog prenosnka Pr korak: određanje na osnou P rug korak: zbor n Vmax Treć korak: zračunaanje 0,377 r n
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I Krterjum: zadata obmna sla na točku Npr: salađanje maksmalnog uspona pr polasku sa potpuno opterećenm ozlom Ogrančenje: uslo prjanjanja mogućnost realzacje učne sle F O M r I η I r F η O M
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I Krterjum za defnsanje rednost F O : salađanje maksmalnog uspona pr potpuno opterećenom ozlu Želmo što eće α za G F W 0 F IN 0 F O F fp G F α F fz F O F f + F α G (f cosα + snα )
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa F Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I O M r I η I r FO η M F O G (f cosα + snα ) I 8 7 6 5 4 3 I r G (f cosα η M + snα ) 2 1 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 POEBNO ZA SAVLAĐIVANJE α α( ) a b se poećala maksmalna obmna sla raspoloža sa stanošta M, a tme α, treba poećat prenosn odnos.
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I a b se poećala maksmalna obmna sla raspoloža sa stanošta M, a tme α, treba poećat prenosn odnos. ALI... Maksmalna obmna sla koja se može realzoat ogrančena je usloma kontakta zmeđu pogonskog točka podloge. (etaljnje u poglalju Klzanje prjanjanje ) Prjanjanje ogrančaa obmnu slu, a tme maksmaln ugao nagba.
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I Prjanjanje mera mogućnost za prenošenje horzontalne sle zmeđu točka podloge Gϕ - ertkalno opterećenje pogonske osone ϕ - koefcjent adhezje (prjanjanja) F O G ϕ ϕ OBIMNA SILA KOJU JE MOGUĆE REALIZOVATI SA STANOVIŠTA PRIJANJANJA F O M T G ϕ M T F O r M T F O r ALJE POVEĆANJE NIJE MOGUĆE!
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I Gϕ - ertkalno opterećenje pogonske osone G G P Z l Z l lp l h G cosα l h G cosα+ l T T G snα G snα G ϕ (N) 4 X 4 G ϕ G P +G Z POGON NAZA G ϕ G Z POGON NAPRE G ϕ G P 0 10 20 30 40 α( ) 50
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I F O M r I F O G ϕ (α) ϕ η I r F η M O I 9 8 I r G ϕ η ( α) ϕ M 7 6 5 4 3 2 1 0 α G φ 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Prenosn odnos koj omogućaa maksmalnu obmnu slu sa stanošta prjanjanja (prmer: prednj pogon) α( )
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I I 9 Krterjum proklzaanja pogonskog točka: I r G η ϕ ϕ M 8 7 6 5 4 3 2 I Krterjum raspolože obmne sle: I r G (f cosα η M 1 0 + snα α( ) 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 ) α
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa prog stepena menjača I Četrt korak: zračunaanje I I r G η ϕ ϕ M G Z l P l h G cosα+ l T G snα I r G (f cosα η M + snα ) Predlog: prmenom funkcje GOAL SEEK odredt ugao α tako da bude: I (ϕ ) I (α )
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa stepena u kome se dostže Vmax poslednj / pretposlednj stepen 0,377 r m n Za skoršćenje maksmalne snage motora: 0,377 r n P Pt(kW) 100 80 60 40 P T P T 20 0 OTPORI 0 30 60 90 120 150 180 210 (km/h)
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa stepena u kome se dostže Vmax 0,377 r n P n Vmax n Pmax koršćenje maksmalne snage motora za ostaranje maksmalne moguće brzne > 0,377 r n P n Vmax >n Pmax maksmalnamoguća brzna nje realzoana, bolje performanse pr ubrzaanju na uzbrdc < 0,377 r n P n Vmax <n Pmax maksmalnamoguća brzna nje realzoana, manja potrošnja gora, manja buka
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnog odnosa stepena u kome se dostže Vmax Pet korak: zračunaanje Vmax Teretno ozlo usojt n Vmax n 0,377 r n Odredt starnu maksmalnu brznu ozla! ( na kraju, pr crtanju učnog djagrama) Napomena: kod teretnh ozla se maksmalna brzna ogrančaa zakonsk!
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnh odnosa međustepena n Δn n n max n pr const n pr nakon promene naše 0,377 r m n const n m,k 1 n const) max,k 1 pr,k npr ( n const k 1 u (k-1) tom stepenu n max n pr maju uek ste rednst k 1 k pr,k n const pr u k tom stepenu, neposredno nakon promene stepena naše k 1 const k k q
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnh odnosa međustepena k 1 q const 2 q 1 k 3 q 2 q 2 1 4 q 3 q 3 1 td. GEOMEIJSKI NIZ q z z 1 z broj stepen prenosa 1
FTN No Sad Katedra za motore ozla Teorja kretanja drumskh ozla Izbor prenosnh odnosa Izbor prenosnh odnosa međustepena Šest korak: zračunaanje faktora q ostalh prenosnh odnosa q z 1 z 1 2 q 1 3 q 2 q 2 1 4 q 3 q 3 1 td.