ΧΑΥΣΕΣ, ΧΟΝΣΕΘΥΕΝΧΕΣ ΑΝ ΤΗΕ ΣΕΑΡΧΗ ΦΟΡ ΣΟΛΥΤΙΟΝΣ

Transcript

1 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 ΒΕΗΙΝ ΤΗΕ ςιολενχε: ΧΑΥΣΕΣ, ΧΟΝΣΕΘΥΕΝΧΕΣ ΑΝ ΤΗΕ ΣΕΑΡΧΗ ΦΟΡ ΣΟΛΥΤΙΟΝΣ ΤΟ ΤΗΕ ΩΑΡ ΙΝ ΝΟΡΤΗΕΡΝ ΥΓΑΝ Α ΦΕΒΡΥΑΡΨ 2004 ΦΕΒΡΥΑΡΨ 2004

2 Τηε Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ (ΡΛΠ) ωασ εσταβλισηεδ ιν Νοϖεµβερ 1999 ωιτη τηε αιµ οφ προτεχτινγ ανδ προµοτινγ τηε ριγητσ οφ φορχεδ µιγραντσ ιν Υγανδα. Τηε ΡΛΠ οπερατεσ ασ αν αυτονοµουσ προϕεχτ ωιτηιν τηε Φαχυλτψ οφ Λαω οφ Μακερερε Υνιϖερσιτψ, ανδ φοχυσεσ ον τηρεε µαιν αρεασ: λεγαλ ασσιστανχε, τραινινγ, ανδ ρεσεαρχη ανδ αδϖοχαχψ. Τηε Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ ωορκσ τοωαρδσ ενσυρινγ τηατ ασψλυµ σεεκερσ, ρεφυγεεσ, ανδ ιντερναλλψ δισπλαχεδ περσονσ αρε, ασ σπεχιφιεδ υνδερ νατιοναλ ανδ ιντερνατιοναλ λαω, τρεατεδ ωιτη τηε φαιρνεσσ ανδ χονσιδερατιον δυε φελλοω ηυµαν βεινγσ. Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Πλοτ 9, Περρψµανσ Γαρδεν, Ολδ Καµπαλα Π.Ο. Βοξ Καµπαλα, Υγανδα Τελεπηονε: Φαξ: Ε µαιλ: ρεσεαρχη ρεφυγεελαωπροϕεχτ.οργ Ωεβσιτε: ωωω.ρεφυγεελαωπροϕεχτ.οργ Τηισ πυβλιχατιον ωασ µαδε ποσσιβλε τηρουγη συππορτ προϖιδεδ βψ τηε Υ.Σ. Αγενχψ φορ Ιντερνατιοναλ εϖελοπµεντ, υνδερ τηε τερµσ οφ αωαρδ νυµβερ 617 Α Τηε οπινιονσ εξπρεσσεδ ηερειν αρε τηοσε οφ τηε αυτηορ(σ) ανδ δο νοτ νεχεσσαριλψ ρεφλεχτ τηε ϖιεωσ οφ τηε Υ.Σ. Αγενχψ φορ Ιντερνατιοναλ εϖελοπµεντ. Τηε Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Σεριεσ ισ α φορυµ φορ σηαρινγ ινφορµατιον ον ισσυεσ ρελατινγ το φορχεδ µιγρατιον ιν Υγανδα. Αλλ χοµµεντσ αρε ωελχοµε ανδ τηε ΡΛΠ ρεσερϖεσ τηε ριγητ το ρεϖισε ανψ Ωορκινγ Παπερ.

3 ΡΕΠΟΡΤ ΣΥΜΜΑΡΨ Τηε ωαρ ιν νορτηερν Υγανδα ισ νοω εντερινγ ιτσ ειγητεεντη ψεαρ. Ινιτιαλλψ ροοτεδ ιν α ποπυλαρ ρεβελλιον αγαινστ Πρεσιδεντ Ψοωερι Μυσεϖενι σ Νατιοναλ Ρεσιστανχε Μοϖεµεντ (ΝΡΜ) γοϖερνµεντ, τηε χονφλιχτ ηασ σινχε βεεν τρανσφορµεδ βψ ϑοσεπη Κονψ σ Λορδ σ Ρεσιστανχε Αρµψ (ΛΡΑ) ιντο α βρυταλλψ ϖιολεντ ωαρ ιν ωηιχη χιϖιλιανσ αρε τηε µαιν ϖιχτιµσ. Οϖερ 1.4 µιλλιον πεοπλε ηαϖε βεεν δισπλαχεδ, ανδ τενσ οφ τηουσανδσ µορε ηαϖε βεεν κιλλεδ, ραπεδ ορ αβδυχτεδ. Ατ φιρστ γλανχε, τηε περσιστενχε οφ τηε ΛΡΑ οϖερ συχη α λονγ περιοδ ισ ινχοµπρεηενσιβλε: τηε µαϕοριτψ οφ τηε φορχε ισ µαδε υπ οφ κιδναππεδ χηιλδρεν ηελδ αγαινστ τηειρ ωιλλ, τηε ΛΡΑ ισ εξτρεµελψ υνποπυλαρ αµονγ χιϖιλιανσ βεχαυσε οφ ιτσ βρυταλιτψ ανδ αππαρεντ λαχκ οφ αν οϖεραρχηινγ πολιτιχαλ αγενδα, ανδ ιτ οπερατεσ ιν αν ενϖιρονµεντ ωιτηουτ σιγνιφιχαντ νατυραλ ρεσουρχεσ το σελλ φορ αρµσ. Ινδεεδ, τηε χονφλιχτ ηασ νοτ ονλψ χοντινυεδ φορ νεαρλψ 18 ψεαρσ, βυτ ιν 2003 σπρεαδ σιγνιφιχαντλψ εαστ ιντο τηε Τεσο ανδ Λανγο ρεγιονσ. Βασεδ ον εξτενσιϖε ιντερϖιεωσ ιν Γυλυ, Κιτγυµ, Λιρα ανδ Σοροτι, ωιτη αδδιτιοναλ χονσυλτατιονσ ιν Καµπαλα, Λυωερο, Λονδον ανδ Ωασηινγτον, τηισ ρεπορτ εξαµινεσ τηε στρυχτυραλ χαυσεσ τηατ υνδερπιν τηε ωαρ, ιτσ χυρρεντ δψναµιχσ, τηε ιµπλιχατιονσ οφ τηε χονφλιχτ σπρεαδινγ φυρτηερ εαστ, ανδ ιδεασ φορ ρεσολυτιον. Τηε ρεπορτ ασσερτσ τηατ ωηιλε πεοπλε λιϖινγ ιν τηε νορτη ηαϖε δεεπ ροοτεδ γριεϖανχεσ αγαινστ τηε χυρρεντ γοϖερνµεντ, Κονψ σ ΛΡΑ ισ α ποορ εξπρεσσιον οφ τηεσε ανδ ενϕοψσ νο ποπυλαρ συππορτ αµονγστ τηε χιϖιλιαν ποπυλατιον. Τηε ωαρ ισ τηυσ τωο χονφλιχτσ ιν ονε: α µυλτι φαχετεδ νορτηερν ρεβελλιον αγαινστ τηε ΝΡΜ γοϖερνµεντ ωηοσε ροοτ χαυσεσ ηαϖε νεϖερ βεεν φυλλψ ρεσολϖεδ, ανδ α ωαρ ωιτη αν ΛΡΑ τηατ δοεσ νοτ φιτ χονϖεντιοναλ µοδελσ οφ πολιτιχαλ ινσυργενχψ ανδ ισ µοτιϖατεδ βψ αν Ολδ Τεσταµεντ στψλε αποχαλψπτιχ σπιριτυαλισµ. Ιν αδδιτιον, τηε προτραχτεδ νατυρε οφ τηε ωαρ ηασ χρεατεδ νεω χονφλιχτ δψναµιχσ, ωιτη µανψ οφ τηε ωαρ σ ηορριφιχ χονσεθυενχεσ συχη ασ µασσ δισπλαχεµεντ, α περχειϖεδ ωαρ εχονοµψ, ανδ α µιλιταρψ ρεσπονσε τηατ οφτεν φαιλσ το προτεχτ χοµµυνιτιεσ ηαϖινγ τυρνεδ ιντο ρεασονσ φορ ιτσ χοντινυατιον. Ωιτη τηε ποπυλατιον βλαµινγ τηε χονφλιχτινγ παρτιεσ φορ συχη συφφερινγ, τηε ενσυινγ λαχκ οφ τρυστ ηασ λεδ το ιντενσε τηρεε ωαψ τενσιονσ βετωεεν τηε ΛΡΑ, τηε χιϖιλιαν ποπυλατιον ανδ τηε γοϖερνµεντ τηατ ηασ βοτη χοµπροµισεδ ιντελλιγενχε γατηερινγ, ανδ τυρνεδ τηε ρεβελσ αγαινστ χιϖιλιανσ. Τηε ρεχεντ σπρεαδ οφ τηε ωαρ ηασ αλσο ραισεδ σεϖεραλ νεω ισσυεσ. Τηε γοϖερνµεντ σπονσορεδ Αρροω ανδ Ρηινο µιλιτιασ ιν Σοροτι ανδ Λιρα, ωηιλε αππεαρινγ συχχεσσφυλ ιν προτεχτινγ τηε ποπυλατιονσ ιν τηειρ ρεγιονσ ιν τηε σηορτ τερµ, ισ οφ λονγ τερµ χονχερν: τηε αρµινγ οφ οϖερ 20,000 χιϖιλιανσ µαψ ποτεντιαλλψ τηρεατεν τηε σεχυριτψ οφ τηε χουντρψ. Τηε ρεπορτ χονχλυδεσ ωιτη γενεραλ ρεχοµµενδατιονσ φορ τηε ωαψ φορωαρδ, αδδρεσσινγ τηε τηρεε µαιν στρανδσ οφ τηε χονφλιχτ: ροοτ χαυσεσ τηατ χοντινυε το φεεδ γριεϖανχεσ ιν νορτηερν Υγανδα, τηε ΛΡΑ χονφλιχτ ιτσελφ, ανδ τηε χονσεθυενχεσ οφ τηε ωαρ τηατ αρε ιντερπρετεδ ασ ονγοινγ χαυσεσ οφ τηε ωαρ. Τηε πρινχιπαλ ρεσεαρχηερσ, Ζαχηαρψ Λοµο ανδ Λυχψ Ηοϖιλ, ωερε ασσιστεδ βψ Ωινιφρεδ Αγαβο, Εµµανυελ Βαγενδα, Πρισχα Καµυνγι ανδ Σασηα Λεζηνεϖ, αλλ οφ τηε Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ (ΡΛΠ). Αδδιτιοναλ ασσιστανχε χαµε φροµ Γεµµα Ηουλδεψ οφ ϑυστιχε Ρεσουρχεσ. Τηε αυτηορσ ωουλδ λικε το τηανκ τηε Νατιοναλ Χουνχιλ οφ Σχιενχε ανδ Τεχηνολογψ φορ περµισσιον το χονδυχτ τηε στυδψ, ανδ τηε ΥΣΑΙ φυνδεδ Χοµµυνιτψ Ρεσιλιενχε ανδ ιαλογυε (ΧΡ ) αχτιϖιτψ φορ φυνδινγ.

4 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 2 ΑΧΡΟΝΨΜΣ Αµυκα Γοϖερνµεντ σπονσορεδ Ρηινο µιλιτια ιν Λιρα ανδ Απαχ ιστριχτσ Α Φ Αλλιεδ εµοχρατιχ Φορχεσ ΑΡΛΠΙ Αχηολι Ρελιγιουσ Λεαδερσ Πεαχε Ινιτιατιϖε ΧΡ Χοµµυνιτψ Ρεσιλιενχε ανδ ιαλογυε αχτιϖιτψ ΧΣΟΠΝΥ Χιϖιλ Σοχιετψ Οργανισατιονσ φορ Πεαχε ιν Νορτηερν Υγανδα ΡΧ εµοχρατιχ Ρεπυβλιχ οφ Χονγο Ε Φ Εθυατοριαλ εφενχε Φορχε (Συδαν) ΦΕ ΕΜΥ Φεδεραλ εµοχρατιχ Μοϖεµεντ οφ Υγανδα ΓοΥ Γοϖερνµεντ οφ Υγανδα ΗΣΜ Ηολψ Σπιριτ Μοϖεµεντ οφ Αλιχε Αυµα Λακωενα ΗΥΡΙΠΕΧ Ηυµαν Ριγητσ ανδ Πεαχε Χεντρε, Μακερερε Υνιϖερσιτψ Ι Π Ιντερναλλψ ισπλαχεδ Περσον ΛΧ Λοχαλ Χουνχιλ ΛΡΑ Λορδ σ Ρεσιστανχε Αρµψ ΝΓΟ Νον γοϖερνµενταλ οργανισατιον ΝΙΦ Νατιοναλ Ισλαµιχ Φροντ (Συδαν) ΝΡΜ/Α Νατιοναλ Ρεσιστανχε Μοϖεµεντ/Αρµψ ΟΙΦ Οπερατιον Ιρον Φιστ Ρ Χ Ρεσιδεντ ιστριχτ Χοµµισσιονερ ΡΛΠ Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ ΣΠΛΑ Συδαν Πεοπλε σ Λιβερατιον Μοϖεµεντ/Αρµψ ΥΝ Υνιτεδ Νατιονσ ΥΝΛΑ Υγανδα Νατιοναλ Λιβερατιον Αρµψ ΥΝΟΧΗΑ Υνιτεδ Νατιονσ Οφφιχε φορ τηε Χοορδινατιον οφ Ηυµανιταριαν Αφφαιρσ ΥΠΑ Υγανδα Πεοπλε σ Αρµψ ΥΠΧ Υγανδα Πεοπλε σ Χονγρεσσ ΥΠ Μ/Α Υγανδα Πεοπλε σ εµοχρατιχ Μοϖεµεντ/Αρµψ ΥΠ Φ Υγανδα Πεοπλε σ εφενχε Φορχεσ ΥΣΑΙ Υνιτεδ Στατεσ Αγενχψ φορ Ιντερνατιοναλ εϖελοπµεντ ΩΦΠ Ωορλδ Φοοδ Προγραµµε

5 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 3 ΤΑΒΛΕ ΟΦ ΧΟΝΤΕΝΤΣ 1 ΒΑΧΚΓΡΟΥΝ ΤΟ ΤΗΕ ΩΑΡ Αν Οϖερϖιεω οφ τηε Χονφλιχτ Μετηοδολογψ 6 2 ΡΟΟΤ ΧΑΥΣΕΣ ΟΦ ΤΗΕ ΧΟΝΦΛΙΧΤ Α Ηιστορψ οφ ςιολενχε ανδ Ιµπυνιτψ Α εεπ ροοτεδ Ρεγιοναλ ιϖιδε 10 3 ΑΝΑΤΟΜΨ ΟΦ ΤΗΕ ΛΡΑ Βαχκγρουνδ Ωηατ ριϖεσ τηε ΛΡΑ? 14 Τηε Σπιριτυαλ ιµενσιον 14 Α Πολιτιχαλ Αγενδα? Ρεχεντ ψναµιχσ ωιτηιν τηε ΛΡΑ ΛΡΑ Ταχτιχσ 19 Αν Αρµψ οφ Χηιλδρεν 20 Μιλιταρψ Οπερατιονσ 21 4 ΧΟΝΣΕΘΥΕΝΧΕΣ ΑΣ ΧΑΥΣΕΣ: ΤΗΕ ΙΜΠΑΧΤ ΟΦ ΤΗΕ ΛΡΑ Ετηνιχ Πορτραψαλσ οφ τηε Ωαρ ανδ Πολιτιχαλ µαργιναλισατιον ισπλαχεµεντ ανδ Εχονοµιχ µαργιναλισατιον Α Περχειϖεδ Ωαρ Εχονοµψ Πηψσιχαλ Σεχυριτψ ανδ Αµβιγυιτιεσ οφ Αλλεγιανχε 29 Υγανδα Πεοπλε σ εφενχε Φορχεσ 29 Ρεβελσ ορ Χηιλδρεν? 32 Συρϖιϖαλ ορ Χολλαβορατιον? 33 5 ΤΗΕ ΣΠΡΕΑ ΟΦ ΤΗΕ ΩΑΡ Ωηατ ωασ βεηινδ τηε Σπρεαδ? Ρισινγ τενσιονσ: ΥΠ Φ, Λοχαλ Μιλιτιασ ανδ τηε ΛΡΑ 37 Λοχαλ Μιλιτιασ 37 Ανγερ τοωαρδσ τηε ΛΡΑ, Ινχρεασεδ Ετηνιχ Τενσιονσ Φυτυρε Ιµπλιχατιονσ 40 6 ΒΕΨΟΝ ΧΟΝΦΛΙΧΤ Τηε Λιµιτεδ Συχχεσσ οφ Πρεϖιουσ Ινιτιατιϖεσ Τηε Χηαλλενγε οφ Λεαδερσηιπ Τηε Αµνεστψ Αχτ Χονχλυσιον ανδ Ρεχοµµενδατιονσ 46 Μαπσ οφ Υγανδα 49 Βιβλιογραπηψ 51 Αππενδιξ: Λιτερατυρε Ρεϖιεω 52

6 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 4 1 ΒΑΧΚΓΡΟΥΝ ΤΟ ΤΗΕ ΩΑΡ Χονφλιχτ ανδ ϖιολενχε ηαϖε πλαγυεδ µυχη οφ Υγανδα σινχε ινδεπενδενχε, φροµ Ιδι Αµιν σ µιλιταρψ χουπ ιν 1971 το τηε 14 ινσυργενχιεσ σινχε Ψοωερι Μυσεϖενι σ Νατιοναλ Ρεσιστανχε Αρµψ/Μοϖεµεντ (ΝΡΑ/Μ) τοοκ ποωερ ιν Τηε µοστ προτραχτεδ οφ τηεσε χονφλιχτσ ηασ βεεν τηε ονγοινγ ωαρ ιν νορτηερν Υγανδα, ωηιχη ηασ λαστεδ νεαρλψ 18 ψεαρσ, 2 ενχοµπασσεδ φιϖε διφφερεντ ρεβελλιονσ ανδ χαυσεδ ηυνδρεδσ οφ τηουσανδσ οφ δεατησ ιν διστριχτσ φροµ Αδϕυµανι το Σοροτι (σεε µαπ). Φυρτηερµορε, τηε ωαρ ηασ δισπλαχεδ οϖερ 1.4 µιλλιον πεοπλε ανδ αλλ βυτ χοµπλετελψ δεστροψεδ νορτηερν Υγανδα σ εχονοµιχ βασε, αγριχυλτυρε. 3 Βεγιννινγ ιν 1986 ωηεν Μυσεϖενι χαπτυρεδ ποωερ φροµ Γενεραλ Τιτο Οκελλο Λυτωα, 4 τηε νορτηερν ωαρ ωασ ινιτιαλλψ α ποπυλαρ ρεϖολτ βψ Οκελλο σ ουστεδ αρµψ τροοπσ ανδ τηειρ νυµερουσ χιϖιλιαν συππορτερσ ωηο φορµεδ τηε Υγανδα Πεοπλε σ εµοχρατιχ Αρµψ (ΥΠ Α). Βοτη τηεσε ρεβελσ ανδ τηειρ συχχεσσορσ, ωηο χαµε τογετηερ το φορµ τηε Ηολψ Σπιριτ Μοϖεµεντ (ΗΣΜ) οφ Αλιχε Αυµα Λακωενα, ρεχειϖεδ µασσιϖε ποπυλαρ συππορτ ιν τηε νορτη ανδ τηυσ σεεµεδ το αχτ ον βεηαλφ οφ αν Αχηολι ποπυλατιον τηατ ωασ βοτη αλαρµεδ βψ ανδ ανγρψ ατ τηε νεω Μυσεϖενι ρεγιµε. Φεαρ οφ νατιοναλ µαργιναλισατιον βψ α γοϖερνµεντ τηεψ περχειϖεδ το βε δοµινατεδ βψ ωεστερν Υγανδανσ, ασ ωελλ ασ ρεσεντµεντ αγαινστ ωηατ τηεψ βελιεϖεδ ωερε ΝΡΜ σπονσορεδ ατροχιτιεσ ανδ δεϖαστατινγ χαττλε ραιδσ, ωερε ατ τηε ηεαρτ οφ τηε εαρλψ ινσυργενχιεσ. 5 Ωηιλε τηεσε ρεβελλιονσ ενδεδ, ϑοσεπη Κονψ σταρτεδ ιν 1987 ωηατ λατερ βεχοµε κνοων ασ τηε Λορδ σ Ρεσιστανχε Αρµψ (ΛΡΑ), ανδ τηε νορτηερν χονφλιχτ εντερεδ αν εντιρελψ νεω χηαπτερ. Τηισ πηασε ισ υνιθυε ιν τηατ τηε γριεϖανχεσ οφ τηε οριγιναλ ωαρ ρεµαιν υναδδρεσσεδ, ανδ ψετ Κονψ σ ΛΡΑ δοεσ ϖιρτυαλλψ νοτηινγ το τρψ το ρεπρεσεντ τηεµ. Ηισ ωορλδϖιεω ισ στεεπεδ ιν αποχαλψπτιχ σπιριτυαλισµ ανδ ηε υσεσ φεαρ ανδ ϖιολενχε το βοτη µαινταιν χοντρολ ωιτηιν τηε ΛΡΑ ανδ συσταιν τηε χονφλιχτ. Τηε χυρρεντ ωαρ ισ τηυσ αχτυαλλψ τωο χονφλιχτσ ιν ονε: τηε οριγιναλ ροοτ χαυσεσ τηατ στιλλ νεεδ αττενδινγ το ιν µανψ πεοπλε σ µινδσ ανδ µαψ ιν φαχτ χαυσε φυτυρε χονφλιχτ, ανδ τηε ΛΡΑ ωηιχη ισ α ποορ µανιφεστατιον οφ τηεσε γριεϖανχεσ. Βοτη οφ τηεσε κεψ χοµπονεντσ οφ τηε ωαρ τηε λονγ τερµ υνδερλψινγ γριεϖανχεσ ιν τηε νορτη ανδ τηε περσιστεντ, δεστρυχτιϖε ΛΡΑ αρε ρελεϖαντ τοδαψ, ανδ εαχη ρεθυιρεσ φοχυσεδ αττεντιον βψ πολιχψµακερσ ιν ορδερ το φυλλψ ρεσολϖε τηε χονφλιχτ. 1.1 Αν Οϖερϖιεω οφ τηε Χονφλιχτ Τηε ωαρ ιν νορτηερν Υγανδα ηασ γονε τηρουγη α σεριεσ οφ τρανσφορµατιονσ, φροµ α ρεϖολτ βψ φορµερ Υγανδαν αρµψ σολδιερσ ανγρψ ατ τηε ρυπτυρε οφ τηε Ναιροβι ποωερ σηαρινγ αγρεεµεντ 6 το υνχονϖεντιοναλ ρεβελ αχτιϖιτψ τηατ χοµβινεσ τραδιτιοναλ Αφριχαν σπιριτυαλισµ ωιτη Χηριστιαν φανατιχισµ ανδ τηε κιλλινγ οφ χιϖιλιανσ. Εαχη οφ τηε εαρλιερ ρεβελλιονσ ισ δεσχριβεδ τηορουγηλψ ιν οτηερ στυδιεσ, συχη ασ Βεηρενδ, Γερσονψ, ανδ οοµ ανδ ςλασσενροοτ, 7 ανδ τηερεφορε ονλψ α βριεφ 1 Τηεσε αρε τηε Υγανδα Πεοπλε σ εµοχρατιχ Αρµψ, Υγανδα Πεοπλε σ Αρµψ, Ηολψ Σπιριτ Μοϖεµεντ, Υγανδα Νατιοναλ Ρεσχυε Φροντσ Ι ανδ ΙΙ, Αλλιεδ εµοχρατιχ Φορχεσ, Λορδ σ Ρεσιστανχε Αρµψ, Πεοπλε σ Ρεδεµπτιον Αρµψ, Υγανδαν Νατιοναλ εµοχρατιχ Αλλιανχε, Υγανδα Νατιοναλ Λιβερατιον Αρµψ, Σεϖερινο Λυκοψα σ Λορδ σ Αρµψ, Υγανδα Χηριστιαν εµοχρατιχ Αρµψ, Ωεστ Νιλε Βανκ Φροντ ανδ τηε ρεβελλιον οφ αν Οπιρο ιν Απαχ. 2 Τηε νορτηερν Υγανδα χονφλιχτ βεγαν ωιτη τηε ΥΝΛΑ ανδ ΥΠ Α ιν 1986, βυτ Κονψ φουνδεδ ωηατ λατερ βεχαµε κνοων ασ τηε ΛΡΑ ιν Νοϖεµβερ Τηυσ, τηε νορτηερν χονφλιχτ ισ ιν ιτσ 18 τη ψεαρ, βυτ τηε ΛΡΑ ισ 17 ψεαρσ ολδ. 3 Ωορλδ Φοοδ Προγραµµε Εµεργενχψ Ρεπορτ Νο. 4 οφ Αϖαιλαβλε ατ ωωω.ρελιεφωεβ.ιντ 4 Μυσεϖενι ισ αν ετηνιχ Μυνψανκολε (φροµ τηε Βανψανκολε γρουπ) φροµ ωεστερν Υγανδα ανδ Οκελλο ωασ αν ετηνιχ Αχηολι φροµ τηε νορτη. 5 Ιντερϖιεωσ ωιτη νυµερουσ πεοπλε ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Σοροτι. 6 Τηε αγρεεµεντ ωασ α ποωερ σηαρινγ δεαλ ρεαχηεδ ιν Ναιροβι ιν εχεµβερ 1985 βετωεεν Τιτο Οκελλο ανδ Ψοωερι Μυσεϖενι. 7 Σεε Ηεικε Βεηρενδ, Αλιχε Λακωενα ανδ τηε Ηολψ Σπιριτσ, Φουνταιν Πυβλισηερσ, Καµπαλα (1999); Ροβερτ Γερσονψ, Τηε Ανγυιση οφ Νορτηερν Υγανδα: Ρεσυλτσ οφ α Φιελδ βασεδ Ασσεσσµεντ οφ τηε Χιϖιλ Χονφλιχτσ ιν Νορτηερν Υγανδα, Συβµιττεδ το τηε ΥΣ Εµβασσψ, Καµπαλα ανδ ΥΣΑΙ µισσιον, Καµπαλα, Αυγυστ Αϖαιλαβλε ατ ηττπ://ωωω.υσαιδ.γοϖ/ρεγιονσ/αφρ/χονφλιχτωεβ/ ρεπορτσ/γερσονψ/γερσονψ_υγανδα.πδφ; Ρυδδψ οοµ ανδ Κοεν

7 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 5 ουτλινε οφ τηειρ ηιστοριεσ ισ γιϖεν ηερε. Τηε νορτηερν χονφλιχτ, ωηιχη ενχοµπασσεσ αλλ οφ τηεσε διφφερεντ ινσυργενχιεσ, βεγαν ιν ϑανυαρψ 1986 ωηεν σολδιερσ φροµ τηε φορµερ νατιοναλ αρµψ, τηε Υγανδα Νατιοναλ Λιβερατιον Αρµψ (ΥΝΛΑ) οφ Μιλτον Οβοτε ανδ λατερ Τιτο Οκελλο, φλεδ το τηε νορτη αφτερ βεινγ ουστεδ φροµ Καµπαλα βψ Ψοωερι Μυσεϖενι σ ΝΡΑ/Μ. ΥΝΛΑ ανγερ ωασ σπαρκεδ βψ Μυσεϖενι σ βρεακινγ οφ α ποωερ σηαρινγ αγρεεµεντ τηατ ηαδ βεεν βροκερεδ ωιτη Οκελλο ιν Ναιροβι ιν εχεµβερ 1985, ανδ ΡΛΠ ιντερϖιεωσ ρεϖεαλ τηατ µανψ νορτηερνερσ στιλλ ρεσεντ τηε βαχκσταββινγ αννυλµεντ οφ τηισ αχχορδ (σεε βελοω). Τηε ΥΝΛΑ φορχεσ ωερε δεφεατεδ ιν Μαρχη 1986, βυτ µανψ ρεµναντσ οφ τηε φορµερ αρµψ ϕοινεδ ωιτη Αχηολι πολιτιχιανσ, φορµερ Ιδι Αµιν τροοπσ ανδ οτηερσ ιν ϑυβα, σουτηερν Συδαν το φορµ τηε Υγανδα Πεοπλε σ εµοχρατιχ Αρµψ (ΥΠ Α) τηατ σαµε µοντη. Τηεσε εξ σολδιερσ ατ φιρστ ποσεδ α τηρεατ το τηε νεω ρεγιµε, βυτ τηε ΝΡΜ σ χαρροτ ανδ στιχκ αππροαχη ρεσυλτεδ ιν α πεαχε δεαλ ιν ϑυνε 1988 τηατ βρουγητ µοστ οφ τηε φιγητερσ ουτ οφ τηε βυση. Βροκερεδ βψ Μυσεϖενι σ βροτηερ Χαλεβ Ακανδωαναηο α.κ.α. Σαλιµ Σαλεη, τηε Γυλυ Πεαχε Αχχορδ γαϖε αµνεστψ το τηε χοµβαταντσ (2,000 οφ ωηοµ συβσεθυεντλψ ϕοινεδ τηε ΝΡΑ) ανδ αττεµπτεδ το αδδρεσσ πολιτιχαλ ανδ εχονοµιχ ισσυεσ βψ χαλλινγ φορ τηε δισχυσσιον οφ α νεω χονστιτυτιον ανδ α νορτηερν ρεχονστρυχτιον προγραµµε. 8 Μεανωηιλε, ανοτηερ ρεβελλιον βεγαν το χαπτιϖατε τηε αντι γοϖερνµεντ σεντιµεντσ οφ µανψ νορτηερνερσ: τηε Ηολψ Σπιριτ Μοϖεµεντ (ΗΣΜ) οφ Αλιχε Αυµα Λακωενα. Αχχορδινγ το ονε στυδψ, Λακωενα οφφερεδ ηοπε φορ ωορλδλψ ασ ωελλ ασ σπιριτυαλ ρεδεµπτιον ιν α δαρκ ηουρ οφ δεσπαιρ, σινχε τηε Αχηολι ηαδ βεεν ουστεδ φροµ ποωερ ανδ ωερε φαχινγ ωηατ µανψ οφ τηεµ ατ τηε τιµε βελιεϖεδ το βε περσεχυτιον ανδ ποσσιβλε εξτινχτιον. 9 Λακωενα ενεργισεδ ανδ δισχιπλινεδ ηερ σολδιερσ ωιτη χλεανσινγ ριτυαλσ ανδ στριχτ µοραλ ρυλεσ οφ βεηαϖιουρ, ανδ ρεχειϖεδ νυµερουσ χιϖιλιαν δονατιονσ ασ α ρεσυλτ οφ ηερ ποπυλαριτψ. 10 Σηε λεδ τηε µοϖεµεντ αλλ τηε ωαψ σουτη το ϑινϕα, αλλεγεδλψ βεχαυσε ΝΡΑ σολδιερσ φεαρεδ ηερ σπιριτυαλ ποωερσ ανδ τηυσ αλλοωεδ ηερ το πασσ τηρουγη µυχη οφ τηε χουντρψ, 11 βυτ ωασ εϖεντυαλλψ δεφεατεδ βψ α ρεϖιταλισεδ ΝΡΑ µιλιταρψ φορχε ιν Νοϖεµβερ Ιν ρετροσπεχτ, βοτη τηε ΥΠ Α ανδ ΗΣΜ ωερε σιµιλαρ ιν τηατ τηεψ τριεδ το µοβιλισε ποπυλαρ γριεϖανχεσ ιν α στρυγγλε αγαινστ τηε νεω γοϖερνµεντ. Αλτηουγη τηε φορµερ ωασ µορε αβουτ χαπτυρινγ πολιτιχαλ ποωερ ανδ τηε λαττερ µορε αβουτ ρεϕυϖενατινγ Αχηολι σοχιετψ, τηεψ βοτη αρτιχυλατεδ ρεασονσ φορ ρεβελλιον τηατ µοστ Αχηολι σψµπατηισεδ ωιτη ατ τηε τιµε. Τηεσε ποπυλαρ χαυσεσ χαν βε συµµαρισεδ ασ φολλοωσ: τηεψ φεαρεδ ρεπρισαλσ φορ ωηατ µανψ περχειϖεδ το βε Αχηολι λεδ µασσαχρεσ ιν τηε Λυωερο Τριανγλε δυρινγ τηε εαρλψ 1980σ; τηεψ ωερε υπσετ ατ τηειρ λοσσ οφ πολιτιχαλ ανδ εχονοµιχ ποωερ ασ α ρεσυλτ οφ Μυσεϖενι σ βρεακινγ οφ α 1985 ποωερ σηαρινγ αγρεεµεντ ανδ δεστρυχτιϖε χαττλε ραιδσ τηατ τηεψ βελιεϖεδ ωερε σπονσορεδ βψ τηε ΝΡΜ; τηεψ ωερε αφραιδ τηε νεω γοϖερνµεντ βελιεϖεδ το βε χοντρολλεδ εξχλυσιϖελψ βψ ωεστερν Υγανδανσ ωουλδ µαργιναλισε τηεµ αφτερ τηειρ δοµινανχε ιν τηε νατιοναλ αρµψ; τηεψ ωερε δεφενδινγ τηεµσελϖεσ αγαινστ ατροχιτιεσ χοµµιττεδ βψ χερταιν βατταλιονσ οφ ΝΡΑ τροοπσ ιν ; ανδ τηεψ σαω ϖιολενχε ασ τηε ονλψ µεανσ το αδδρεσσ τηεσε γριεϖανχεσ αφτερ ωιτνεσσινγ Υγανδα σ συχχεσσιϖε ϖιολεντ ποωερ στρυγγλεσ σινχε ινδεπενδενχε. 13 Σινχε τηεψ ωερε τρψινγ το γαιν ποπυλαρ συππορτ, νειτηερ τηε ΥΠ Α νορ τηε ΗΣΜ χοµµιττεδ σιγνιφιχαντ ατροχιτιεσ αγαινστ ιτσ οων χιϖιλιανσ, αλτηουγη συχη α τρενδ βεγαν ςλασσενροοτ, Κονψ σ Μεσσαγε: Α Νεω Κοινε? Τηε Λορδ σ Ρεσιστανχε Αρµψ ιν Νορτηερν Υγανδα. Αφριχαν Αφφαιρσ, 98 (1999), ππ Σεε Χ.Χ.Μ. Λαµωακα, Χιϖιλ Ωαρ ανδ τηε Πεαχε Προχεσσ ιν Υγανδα, , Εαστ Αφριχαν ϑουρναλ οφ Πεαχε ανδ Ηυµαν Ριγητσ, ςολ. 4, Νο. 2 (1998), π οοµ ανδ ςλασσενροοτ, 1999: Σεε Βεηρενδ, 1999; ΗΥΡΙΠΕΧ, 2003: 36 41; οοµ ανδ ςλασσενροοτ, Ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Γυλυ, 5 Οχτοβερ 2003; ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Σοροτι, 5 Νοϖεµβερ Γερσονψ, 1997: 25; ΗΥΡΙΠΕΧ, Σεε αλσο, Γερσονψ, 1997, ωηο ουτλινεσ τεν µαιν ροοτ χαυσεσ; ΗΥΡΙΠΕΧ, 2003, ωηιχη φοχυσεσ ον ετηνιχ ϖιολενχε; Ηον. Ροναλδ Ρεαγαν Οκυµυ, Αναλψτιχαλ Προποσαλ φορ Πεαχε ιν Νορτηερν Υγανδα, υνπυβλισηεδ παπερ, ϑανυαρψ 2003, ωηιχη εµπηασισεσ πρεϕυδιχε ανδ δισχριµινατιον αγαινστ τηε Αχηολι.

8 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 6 δυρινγ Σεϖερινο Λυκοψα σ βριεφ ρεβελλιον ιν Σεϖερινο, τηε φατηερ οφ Λακωενα, τριεδ το τακε οϖερ τηε µοϖεµεντ φολλοωινγ ηερ δεφεατ, βυτ ωασ υναβλε το µοτιϖατε τηε ποπυλατιον ανδ τηερεφορε τυρνεδ το τερρορ ταχτιχσ, παρτιχυλαρλψ αγαινστ χηιλδρεν, το συσταιν οπερατιονσ. 14 Ποορ λεαδερσηιπ ανδ οργανισατιον, ηοωεϖερ, µεαντ τηε γρουπ θυιχκλψ δισσολϖεδ. Τηε ΥΠ Α πεαχε δεαλ, Λακωενα σ δεφεατ ανδ Σεϖερινο σ δισσολυτιον λεφτ α σιγνιφιχαντ ποωερ ϖαχυυµ ιν τηε νορτη α ϖαχυυµ τηατ ωασ θυιχκλψ φιλλεδ βψ ϑοσεπη Κονψ. Κονψ, αν ινδεπενδεντ ΥΠ Α χοµµανδερ ωηο ηαδ αλσο τριεδ το τακε οϖερ Λακωενα σ ΗΣΜ, ηαδ αλρεαδψ βεεν αµασσινγ α σµαλλ χοντινγεντ οφ φιγητερσ. Ηε τοοκ οϖερ α ΥΠ Α διϖισιον ιν Φεβρυαρψ 1987, περσυαδινγ α φεω σολδιερσ το ϕοιν ανδ κιδναππινγ τηε ρεστ, ανδ λατερ ινχορπορατεδ α σµαλλ νυµβερ οφ ΥΠ Α φιγητερσ ωηο ρεφυσεδ το γιϖε υπ αρµσ φολλοωινγ τηε 1988 Γυλυ πεαχε αχχορδ. 15 Ωηιλε ηε ινιτιαλλψ ταργετεδ µοστλψ γοϖερνµεντ φιγητερσ, Κονψ σοον τυρνεδ αγαινστ χιϖιλιανσ, παρτιχυλαρλψ αφτερ γοϖερνµεντ σπονσορεδ Βοω ανδ Αρροω χιϖιλ δεφενχε µιλιτιασ ιν Γυλυ ανδ Κιτγυµ ωερε φορµεδ αγαινστ ηιµ ιν Ατ τηε σαµε τιµε, τηε γοϖερνµεντ λαυνχηεδ τηε βρυταλ Οπερατιον Νορτη, ωηιχη ρεπορτεδλψ δαµαγεδ ΛΡΑ χαπαχιτψ χονσιδεραβλψ βυτ αλσο γενερατεδ σιγνιφιχαντ ρεσεντµεντ αφτερ τηε αρρεστ οφ σεϖεραλ ποπυλαρ νορτηερν πολιτιχιανσ. 16 Τηε µοστ συχχεσσφυλ πεαχε ινιτιατιϖε το δατε ωασ λαυνχηεδ ιν 1994, λεδ βψ τηεν Μινιστερ φορ τηε Παχιφιχατιον οφ τηε Νορτη, Βεττψ Βιγοµβε. 17 εσπιτε αχηιεϖινγ χεασεφιρεσ ανδ εξτενσιϖε φαχε το φαχε ταλκσ ωιτη Κονψ ηιµσελφ, τηε µισσιον φαιλεδ ασ α ρεσυλτ οφ χοµµυνιχατιον διφφιχυλτιεσ, αλλεγεδ ϖεστεδ ιντερεστσ οφ χερταιν ηιγη ρανκινγ οφφιχερσ ανδ πολιτιχιανσ, Μυσεϖενι σ στριχτ δεαδλινε οφ σεϖεν δαψσ φορ νεγοτιατιονσ ανδ τηε ΛΡΑ σ τυρν το Συδαν φορ ωεαπονσ ρε αρµαµεντ. 18 Τηε ωαρ ηασ δραγγεδ ον ιν τηε τεν ψεαρσ σινχε τηε Βιγοµβε νεγοτιατιονσ ωιτηουτ σιγνιφιχαντ ηοπε φορ ρεσολυτιον. Βριεφ ταλκσ ωερε ηελδ ιν Ροµε ιν 1997 ωιτη εξιλε βυσινεσσµεν χλαιµινγ το βε τηε ΛΡΑ σ πολιτιχαλ ωινγ, βυτ φαιλυρε ενσυεδ αφτερ τηε λεαδ νεγοτιατορ ωασ αλµοστ κιλλεδ βψ Κονψ δυρινγ τηειρ φιρστ µεετινγ ιν τηε βυση (σεε βελοω). Αφτερ χονσιδεραβλε λοββψινγ βψ τηε Αχηολι Ρελιγιουσ Λεαδερσ Πεαχε Ινιτιατιϖε (ΑΡΛΠΙ), τηε γοϖερνµεντ ιντροδυχεδ τηε Αµνεστψ Αχτ ιν 2000, ωηιχη γαϖε α βλανκετ αµνεστψ το αλλ ΛΡΑ φιγητερσ ωηο ρετυρνεδ φροµ τηε βυση. Ηοωεϖερ, τωο ψεαρσ λατερ Οπερατιον Ιρον Φιστ ωασ λαυνχηεδ ιν εαρλψ 2002, ιν ωηιχη ΥΠ Φ τροοπσ αττεµπτεδ το δριϖε τηε ΛΡΑ ουτ οφ σουτηερν Συδαν βυτ ενδεδ υπ ωορσενινγ τηε ηυµανιταριαν σιτυατιον ανδ δραµατιχαλλψ ινχρεασινγ τηε νυµβερ οφ Ι Πσ αχροσσ τηε νορτη. Τηε ωαρ σπρεαδ εαστ το τηε Τεσο ανδ Λανγο ρεγιονσ ιν 2003, ανδ νεω γοϖερνµεντ σπονσορεδ µιλιτιασ χαλλεδ τηε Αρροω ανδ Ρηινο γρουπσ βεγαν το χουντερ τηε ΛΡΑ ιν τηεσε αρεασ. Τοδαψ, τηερε ισ ρενεωεδ ηοπε φορ αν ενδ το τηε χονφλιχτ, ωιτη τηε ραπιδλψ µοϖινγ Συδαν πεαχε προχεσσ ανδ τηε γοϖερνµεντ σ Πρεσιδεντιαλ Πεαχε Τεαµ αχτινγ ασ ποτεντιαλ ιµπορταντ στεπσ ιν τηε ριγητ διρεχτιον. Ωηετηερ τηισ ηοπε εϖεντυαλλψ βεαρσ φρυιτ ρεστσ ον τηε γοϖερνµεντ, Υγανδαν χιϖιλ σοχιετψ ανδ τηε ιντερνατιοναλ χοµµυνιτψ πριοριτισινγ τηε ρεσολυτιον οφ τηε χονφλιχτ ανδ χο ορδινατινγ τηειρ αχτιονσ. 1.2 Μετηοδολογψ Τηισ ρεπορτ ισ βασεδ ον τηε ωορκ οφ φιϖε φιελδ ρεσεαρχηερσ ωηο ιντερϖιεωεδ οϖερ 900 πεοπλε, ινχλυδινγ 257 ινδιϖιδυαλ ιντερϖιεωσ ανδ 31 γρουπ δισχυσσιονσ φροµ Σεπτεµβερ το εχεµβερ Σεε οοµ ανδ ςλασσενροοτ, 1999: Βεηρενδ, 1999: Τηεσε 18 πολιτιχιανσ ωερε αχχυσεδ οφ βεινγ ρεβελ χολλαβορατορσ αφτερ ραισινγ χονχερνσ αβουτ τηε νατυρε οφ τηε οπερατιον. Αλλ ωερε αχθυιττεδ αφτερ τωο ψεαρσ ιν πρισον, ηοωεϖερ, ασ τηε γοϖερνµεντ διδ νοτ ηαϖε ανψ ηαρδ εϖιδενχε αγαινστ τηεµ. Σεε Γερσονψ, 1997: Βιγοµβε ισ αν Αχηολι φροµ τηε νορτη. 18 Φορ µορε ινφορµατιον, σεε Βαρνεψ Αφακο, Λεσσονσ φροµ Παστ Πεαχε Ινιτιατιϖεσ, Μονογραπη χοµµισσιονεδ βψ τηε Χιϖιλ Σοχιετψ Οργανισατιονσ φορ Πεαχε ιν Νορτηερν Υγανδα (ΧΣΟΠΝΥ), Νοϖεµβερ 2002.

9 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 7 Τηε µαϕοριτψ οφ φιελδωορκ ωασ χαρριεδ ουτ ιν Γυλυ, Κιτγυµ, Λιρα ανδ Σοροτι διστριχτσ, ωιτη αδδιτιοναλ ιντερϖιεωσ ιν Λυωερο, Καµπαλα, Λονδον ανδ Ωασηινγτον.Χ. Τηε ϖιεωσ ανδ εξπεριενχεσ οφ 66 λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλσ, 14 χεντραλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλσ, 54 ρελιγιουσ ανδ τραδιτιοναλ λεαδερσ, 53 εξ χοµβαταντσ ανδ αβδυχτεεσ, 17 ρεπρεσεντατιϖεσ φροµ τηε ΥΠ Φ ανδ σεχυριτψ σερϖιχεσ, 114 µεν ανδ 123 ωοµεν Ι Πσ, 272 σχηοολχηιλδρεν ανδ χηιλδ Ι Πσ, ασ ωελλ ασ τεαχηερσ, ϕουρναλιστσ ανδ ρεπρεσεντατιϖεσ φροµ τηε βυσινεσσ χοµµυνιτψ ωερε χολλεχτεδ. Ιν αδδιτιον, αν εξτενσιϖε ρεϖιεω οφ τηε λιτερατυρε ον τηε ωαρ το δατε ωασ υνδερτακεν, ανδ ισ υσεδ τηρουγηουτ τηε ρεπορτ (σεε αππενδιξ). Τηε ρεπορτ βεγινσ, ιν Σεχτιον 2, ωιτη αν αναλψσισ οφ τηε ροοτ χαυσεσ οφ τηε ωαρ, ιν παρτιχυλαρ ηιγηλιγητινγ χρυχιαλ χαυσεσ τηατ µυστ στιλλ βε αδδρεσσεδ τοδαψ. Σεχτιον 3 πρεσεντσ αν ιν δεπτη αναλψσισ οφ ϑοσεπη Κονψ ανδ τηε Λορδ σ Ρεσιστανχε Αρµψ, ανδ Σεχτιον 4 ηιγηλιγητσ ηοω τηε δεϖαστατινγ χονσεθυενχεσ οφ τηε ωαρ ηαϖε τρανσφορµεδ ιντο ονγοινγ χαυσεσ οφ χονφλιχτ. Τηε φιφτη σεχτιον χονσιδερσ τηε ρεχεντ δεϖελοπµεντσ τηατ ηαϖε τακεν πλαχε σινχε τηε ΛΡΑ σπρεαδ ιτσ ατταχκσ φυρτηερ εαστ ανδ τηε ιµπλιχατιονσ φορ τηε ρεσολυτιον οφ τηε χονφλιχτ. Τηε φιναλ σεχτιον, 6, αναλψσεσ αττεµπτσ τηατ ηαϖε βεεν µαδε το δατε το ρεσολϖε τηε χονφλιχτ, βεφορε µακινγ ρεχοµµενδατιονσ φορ τηε ωαψ φορωαρδ. 2 ΡΟΟΤ ΧΑΥΣΕΣ ΟΦ ΤΗΕ ΧΟΝΦΛΙΧΤ Τηε ωιδερ νορτηερν Υγανδαν χονφλιχτ τραχεσ ιτσ χορε το δεεπερ ισσυεσ τηατ δο νοτ ιµµεδιατελψ συρφαχε ιν τηε δαψ το δαψ φιγητινγ οφ τηε ΛΡΑ. Τηεσε ροοτ χαυσεσ, ωηιχη υνδερλαψ τηε ινιτιαλ ΥΠ Α ανδ οτηερ ρεβελλιονσ, αρε χριτιχαλ σινχε τηεψ ηαϖε νεϖερ βεεν ρεσολϖεδ ανδ µαψ αγαιν ρε συρφαχε ανδ χαυσε ρενεωεδ χονφλιχτ ιφ λεφτ υναδδρεσσεδ. Τηε αβσενχε οφ α χονσενσυσ ον τηε χορε χαυσεσ οφ τηε ωαρ παρτλψ εξπλαινσ ωηψ τηερε ισ νο χονσενσυσ ον ηοω το ενδ τηε ωαρ. Ωηερεασ Γερσονψ εµπηασισεσ τηε γηοστσ οφ τηε Λυωερο Τριανγλε τηατ ηαυντ αν Αχηολι πεοπλε ωηο λοστ εχονοµιχ ανδ πολιτιχαλ ινφλυενχε φολλοωινγ Μυσεϖενι σ ρισε το ποωερ, 19 α ρεχεντ ρεπορτ βψ ΗΥΡΙΠΕΧ αργυεσ τηατ ιτ ισ τηε ΝΡΜ τηατ ινιτιατεδ αν ετηνιχ ωαρ αγαινστ νορτηερνερσ εϖεν βεφορε τηε Λυωερο Τριανγλε. 20 Τηεσε ανδ οτηερ χοµπετινγ αναλψσεσ παραλψσε χονφλιχτ ρεσολυτιον εφφορτσ, ασ κεψ αχτορσ λαχκ α φιρµ χονσενσυσ ον ωηιχη ισσυεσ το αδδρεσσ ιν ρεσολϖινγ τηε χονφλιχτ. Α µορε τηορουγη ινϖεστιγατιον ιντο τηεσε ροοτ χαυσεσ ισ τηυσ νεεδεδ, παρτιχυλαρλψ ατ α τιµε ωηεν τηερε ισ ρενεωεδ ηοπε τηατ τηε χονφλιχτ µαψ σοον βε ρεσολϖεδ ανδ τηε ροοτ χαυσεσ δεαλτ ωιτη µορε χοµπρεηενσιϖελψ. Βασεδ ον βοτη τηε φιελδ ιντερϖιεωσ ανδ αν αναλψτιχαλ λιτερατυρε ρεϖιεω, ΡΛΠ ηασ ιδεντιφιεδ τωο µαιν ροοτ χαυσεσ οφ τηε ωαρ. Φιρστ, Υγανδα σ ποστ ινδεπενδενχε ηιστορψ οφ νυµερουσ ϖιολεντ ποωερ στρυγγλεσ ηασ λεφτ α λεγαχψ οφ δοµινατιον, ϖιολεντ πολιτιχσ ανδ µιλιταρισµ τηατ ισ διφφιχυλτ το οϖερχοµε, παρτιχυλαρλψ ιν τηε νορτη. Σεχονδ, δεεπ ροοτεδ διϖισιονσ βετωεεν τηε νορτη ανδ σουτη οφ τηε χουντρψ ωερε αχχεντυατεδ βψ ϖαριουσ λεαδερσ οϖερ τηε παστ 40 ψεαρσ ανδ ρεµαιν ιµπορταντ ισσυεσ ιν τηε µινδσ οφ µανψ Υγανδαν χιτιζενσ. Εαχη ισ χονσιδερεδ ιν τυρν. 2.1 Α Ηιστορψ οφ ςιολενχε ανδ Ιµπυνιτψ Υγανδα σ ποστ χολονιαλ ηιστορψ οφ ϖιολεντ χουπσ, νυµερουσ αρµεδ ρεβελλιονσ ανδ λαχκ οφ αχχουνταβιλιτψ φορ συχη ϖιολενχε προϖιδεσ τηε χριτιχαλ βαχκδροπ φορ υνδερστανδινγ ωηψ τηε ωαρ βροκε ουτ τηε ωαψ ιτ διδ ιν νορτηερν Υγανδα. Ινδεεδ, γιϖεν τηισ ηιστορψ οφ αχχεσσινγ ποωερ τηρουγη ϖιολεντ µεανσ, τηε αρµεδ ρεβελλιον ιν τηε νορτη αγαινστ τηε ΝΡΜ ρεγιµε ωασ σεεν ασ τηε νορµαλ χουρσε οφ πολιτιχαλ βυσινεσσ. Τηε πολιτιχαλ σψστεµ ιν Υγανδα ηασ, σινχε τηε φιρστ ποστ ινδεπενδενχε γοϖερνµεντ, ηαδ α στρονγ µιλιταρψ χηαραχτερ. Πρεϖιουσ ρεγιµεσ, συχη ασ τηοσε οφ Ιδι Αµιν ανδ 19 Γερσονψ, 1997: ΗΥΡΙΠΕΧ, 2003:

10 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 8 Μιλτον Οβοτε Ι ανδ ΙΙ, ηαϖε βεεν χηαραχτερισεδ βψ χιϖιλ υνρεστ ανδ γροσσ ηυµαν ριγητσ ϖιολατιονσ, µανιφεστεδ ιν τορτυρε, ραπε, εξτρα ϕυδιχιαλ εξεχυτιον ανδ µασσ µυρδερσ, δισαππεαρανχεσ ανδ δισπλαχεµεντ. 21 Τηε περπετρατορσ οφ τηεσε χριµεσ γοτ αωαψ ωιτη ιµπυνιτψ, 22 ανδ εϖεντυαλλψ χρεατεδ α τρενδ φορ συχχεσσιϖε γοϖερνµεντσ το ηυντ δοων ανδ εξαχτ εξτρα ϕυδιχιαλ ρεϖενγε ον σολδιερσ ανδ χιϖιλιαν ποπυλατιονσ ασσοχιατεδ ωιτη τηε ουστεδ ρεγιµεσ. Τηισ πραχτιχε χυλµινατεδ ιν α χψχλε οφ φεαρ, ηατε, ανγερ, µιστρυστ, ανδ µορε ϖιολεντ ϖενγεανχε, ανδ σερϖεδ το εντρενχη πρεϕυδιχεσ τηατ ηαδ, σινχε τηε χολονιαλ περιοδ, λαβελλεδ ανδ διχηοτοµισεδ Υγανδανσ αλονγ ρεγιοναλ ανδ ετηνιχ λινεσ. Συχη α χυλτυρε οφ ιµπυνιτψ αλσο µαδε ρεχουρσε το ϖιολενχε τηε εασψ ανδ νορµαλ µετηοδ οφ ρεταινινγ ορ γαινινγ αχχεσσ ανδ χοντρολ οφ στατε ποωερ. Ασ ονε ρελιγιουσ λεαδερ ιν Γυλυ νοτεδ οφ Τιτο Οκελλο σ φορχεσ αφτερ τηε δεφεατ βψ τηε ΝΡΑ, Τηεψ βελιεϖεδ τηεψ χουλδ γετ ποωερ βαχκ βεχαυσε ιτ ισ τηε νορµ: Αµιν διδ τηε σαµε, Οβοτε διδ τηε σαµε, ανδ Μυσεϖενι διδ τηε σαµε. Σο τηεψ αλσο χουλδ υσε φορχε ανδ τοππλε τηε γοϖερνµεντ. 23 Πολιτιχαλ µιστακεσ χαρριεδ ουτ βψ υνδισχιπλινεδ σολδιερσ βεχαµε ονλψ σψµπτοµσ οφ α χυλτυρε οφ ρεϖενγε ανδ εξχλυσιον εντρενχηεδ βψ ηιστοριχαλ ινχιδεντσ υνδερ ϖαριουσ ρεγιµεσ. Φορ εξαµπλε, ΦΕ ΕΜΥ, α µαινλψ Βαγανδα βατταλιον ωιτη τηε ΝΡΑ δυρινγ ιτσ γυερριλλα στρυγγλε, διδ νοτ ενϕοψ τηε ρεπυτατιον φορ δισχιπλινε ανδ ρεπορτεδλψ χοµµιττεδ µανψ ατροχιτιεσ ιν τηε νορτη δυρινγ Περιοδσ οφ υνχερταιντψ φολλοωινγ Υγανδα σ νυµερουσ µιλιταρψ χουπσ ηιγηλιγητ τηε χψχλεσ οφ ϖιολενχε τηατ αρε στιλλ ρελεϖαντ τοδαψ, ινχλυδινγ τηε αφτερµατη οφ Οβοτε σ ουστινγσ ιν 1971 ανδ αγαιν ιν 1985, Ιδι Αµιν σ οϖερτηροω ιν 1979, ανδ Τιτο Οκελλο σ ρεµοϖαλ ιν Ατ τηε σαµε τιµε, νεω γοϖερνµεντσ πυρσυεδ ϖενδεττασ αγαινστ τηε ρεµναντσ οφ πρεϖιουσ ρεγιµεσ, φολλοωινγ τηεµ το τηειρ ηοµε αρεασ ανδ χοµµιττινγ γροσσ ηυµαν ριγητσ ϖιολατιονσ αγαινστ τηε λοχαλ ποπυλατιον. Αφτερ Ιδι Αµιν οϖερτηρεω Οβοτε ιν 1971, φορ εξαµπλε, ηε ορδερεδ σολδιερσ ωηο ηαδ σερϖεδ ιν Οβοτε σ γοϖερνµεντ ιντο τηε βαρραχκσ ανδ κιλλεδ µανψ οφ τηεµ βεφορε γοινγ ον το εξαχτ ρεϖενγε αγαινστ υναρµεδ χιϖιλιανσ ιν Αχηολι ανδ Λανγο. 25 Ονε ιντερϖιεωεε ρελατεδ τηισ βαχκγρουνδ οφ ϖιολεντ πολιτιχσ το τηε χυρρεντ ωαρ: [Τηε νορτηερν Υγανδα χονφλιχτ] ισ σιµιλαρ το τηε οϖερτηροωσ οφ γοϖερνµεντ ιν ουρ παστ. Ονχε α τεαµ οφ πεοπλε ηαϖε βεεν οϖερτηροων βψ ϖιολενχε, τηερε ισ αλωαψσ ρεσιστανχε ιν τηε ηεαρτσ οφ πεοπλε. Μυσεϖενι τοοκ οϖερ ποωερ µιλιταριλψ. Τηισ σψστεµ οφ χοµινγ το ποωερ ισ γρουνδεδ ιν τηισ χουντρψ, λεαϖινγ α τραιλ οφ βιττερνεσσ. Τηε γοϖερνµεντ ιντερπρετεδ τηατ Κονψ ισ φιγητινγ το ρεγαιν ποωερ. 26 Τηε αβσενχε οφ ϖιαβλε πολιτιχαλ στρυχτυρεσ αλλοωινγ φορ τηε φρεε εντρψ ανδ εξιτ φροµ τηε πολιτιχαλ προχεσσ, ασ ωελλ ασ ιναδεθυατε χηαννελσ το εξπρεσσ γριεϖανχεσ ορ δισαφφεχτιον, φυρτηερ φυελλεδ ϖιολεντ πολιτιχαλ χηανγε. Τηε πυργινγ οφ πρεϖιουσ αρµψ οφφιχερσ φορχεδ µανψ ιντο εξιλε, ωηιλε οτηερσ ωερε περσυαδεδ βψ τηειρ λεαδερσ το γο ιντο ηιδινγ ορ ϕοιν οτηερ δισγρυντλεδ γρουπσ, το φιγητ ειτηερ το ρεστορε τηειρ χοντρολ οφ πολιτιχαλ ποωερ ανδ ρελατεδ σοχιο εχονοµιχ αδϖανταγεσ, ορ το πυση φορ ποπυλαρ συππορτ το οϖερτηροω τηε γοϖερνµεντ. Αχχορδινγ το µανψ πεοπλε ιντερϖιεωεδ φορ τηισ ρεπορτ, Ιφ ψου δον τ λικε τηε γοϖερνµεντ, ψου γο το τηε βυση! 27 Ιτ ισ νο χοινχιδενχε τηεν, τηατ φορ νυµερουσ πεοπλε ιν Γυλυ ανδ Κιτγυµ, τηε σενσε οφ βετραψαλ βψ τηε ΝΡΜ ον τηε ποωερ σηαρινγ 21 Φορ α χηρονολογιχαλ χαταλογυε οφ ηυµαν ριγητσ ϖιολατιονσ βψ εαχη ρεγιµε σινχε 1962, σεε Παµπηλετ Συµµαρψ οφ Ρεπορτ οφ Χοµµισσιον οφ Ινθυιρψ ιντο ςιολατιονσ οφ Ηυµαν Ριγητσ, Γερσονψ, Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 15/9/ Γερσονψ, 1997: Τηε µοστ ρεχεντ ρεπορτ ον τηε χονφλιχτ ρεπορτεδ τηατ τηε ϖιολατιονσ ωερε ιν φαχτ χαρριεδ ουτ βψ τηε ΝΡΑ ιτσελφ, τηουγη ιτ ωασ ιµποσσιβλε φορ ΡΛΠ το ϖεριφψ τηε αχχυραχψ οφ τηεσε ηιστοριχαλ εϖεντσ. ΦΕ ΕΜΥ ωασ αβσορβεδ ιντο τηε ΝΡΑ αφτερ τηε οϖερτηροω οφ Τιτο Οκελλο. ΗΥΡΙΠΕΧ, 2003: Σεε Γερσονψ, 1997: Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 1/10/ Ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Γυλυ, 5/10/03.

11 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 9 προϖισιονσ οφ τηε 1986 Ναιροβι Πεαχε Αχχορδ ωασ τηε ιµµεδιατε χαυσε οφ τηε χονφλιχτ. Ασ αν ελδερ ιν Κιτγυµ ρεχουντεδ, Ιν 1986, Ι λεδ α γοοδωιλλ µισσιον το τηε ρεβελσ ιν τηε βυση ανδ τολδ τηεµ το γιϖε υσ τηειρ γριεϖανχεσ σο τηατ ωε ωουλδ χονϖεψ τηεµ το Μυσεϖενι Τηε ρεβελσ γενεραλλψ ωαντεδ Μυσεϖενι το απολογισε φορ βρεαχηινγ τηε Ναιροβι πεαχε ταλκσ. Τηε Ναιροβι Πεαχε Ταλκσ ηαϖε γιϖεν τηε ρεβελσ Λαπιι ορ ϕυστιφιχατιον φορ φιγητινγ. 28 Οτηερ ινσυργενχιεσ ρελατεδ το τηε νορτηερν χονφλιχτ ηαϖε αρισεν βεχαυσε τρενδσ ιν οφφιχιαλ γοϖερνµεντ πολιχψ ωερε σεεν ασ δελιβερατελψ δεσιγνεδ το εξχλυδε, δισχριµινατε, νεγλεχτ ανδ/ορ εξπλοιτ χερταιν γρουπσ ωιτη ρεγαρδ το πολιτιχαλ παρτιχιπατιον ανδ αχχεσσ το τηε νατιοναλ χακε. 29 Ασ α τεαχηερ ιν Γυλυ σαιδ, Τηε χονφλιχτ οριγινατεδ βεχαυσε οφ τηε διστανχε βετωεεν τηε Αχηολι ανδ Μυσεϖενι γρουπσ. Τηε γοϖερνµεντ γαϖε υσ νοτηινγ, ανδ ιτ µαδε υσ σο φρυστρατεδ. 30 Φορ ινστανχε, τηε Νατιοναλ Ρεσιστανχε Μοϖεµεντ ωεντ το τηε βυση ιν τηε εαρλψ 1980σ το προτεστ αγαινστ πυρπορτεδλψ ριγγεδ ελεχτιονσ. Ιν 1987, τηε Υγανδα Πεοπλε σ Αρµψ (ΥΠΑ) εµεργεδ το προτεστ τηε δεπλετιον οφ τηε εχονοµιχ βασε ιν Τεσο δυε το χαττλε ρυστλινγ βψ τηε Καραµοϕονγ ωιτη τηε αλλεγεδ παρτιχιπατιον βψ ΝΡΑ σολδιερσ. 31 Μανψ λοχαλ πεοπλε ιντερϖιεωεδ ιν Σοροτι ηελδ στρονγ ϖιεωσ αβουτ τηισ, νοτινγ τηατ τηε ινδιφφερενχε δισπλαψεδ βψ τηε γοϖερνµεντ ωιτη ρεγαρδ το τηισ µαττερ χουλδ βε χονστρυεδ το ινδιχατε ταχιτ κνοωλεδγε ορ χολλαβορατιον ωιτη τηε χαττλε ρυστλερσ. 32 Ρεβελ γρουπσ ηαϖε αλσο περπετυατεδ α πολιτιχαλ χυλτυρε οφ ϖιολενχε βψ χοµµιττινγ τηειρ οων ατροχιτιεσ αγαινστ τηε λοχαλ ποπυλατιον φορ νον συππορτ, ωηιλε ατ τηε σαµε τιµε αττραχτινγ ρεπρισαλσ φροµ τηε γοϖερνµεντ φορ αλλεγεδ χολλαβορατιον. Τηε µοστ νοτοριουσ εξαµπλε ωασ τηε µασσαχρεσ ιν τηε Λυωερο Τριανγλε βετωεεν 1980 ανδ 1985, ωηερε τηε τηεν ινσυργεντ ΝΡΜ κιλλεδ µανψ φορ ινφορµινγ τηε γοϖερνµεντ οφ τηε ωηερεαβουτσ οφ τηε Βαψεκερα [ρεβελσ]. 33 Ατ τηε σαµε τιµε, τηε ΥΝΛΑ γοϖερνµεντ εξαχτεδ ρεπρισαλσ αγαινστ τηε χιϖιλιανσ φορ αλλεγεδ συππορτ οφ ορ χολλαβορατιον ωιτη τηε ρεβελσ τηρουγη µασσ κιλλινγσ, λοοτινγ ανδ δεστρυχτιον οφ προπερτψ. Ασ ονε ινφορµαντ ιν Λυωερο σαιδ, Ιφ τηε ρεβελσ ωερε τολδ ψου ωερε ινφορµινγ τηε γοϖερνµεντ, τηεψ ωουλδ χοµε ανδ ωαρν ψου νοτ το δο ιτ αγαιν. Ιφ ψου σαιδ ωηατ τηεψ ηαδ τολδ ψου, τηεψ ωουλδ χοµε ανδ τακε ψου, ανδ γιϖε ψου α ηοε το διγ ψουρ γραϖε, τηεν ηιτ ψου ωιτη τηε ηοε ανδ ψου φελλ ιντο τηε ηολε. Ορ τηεψ ϕυστ κιλλεδ ψου ανδ λεφτ ψου. 34 Οτηερ ιντερϖιεωεεσ δισπυτεδ χοµµον αλλεγατιονσ τηατ τηε χριµεσ χοµµιττεδ ιν Λυωερο ωερε εξχλυσιϖελψ περπετρατεδ βψ αρµψ οφφιχερσ φροµ τηε Νορτη, Αχηολι ορ οτηερωισε: Σοµε πεοπλε φροµ ηερε ωηο ωερε ιν γοϖερνµεντ ωουλδ χοµε ανδ ασκ φορ ψουρ ιδεντιτψ χαρδ, ανδ ασκ ωηερε ψου χαµε φροµ, εσπεχιαλλψ ιφ ψου ηαδ σοµετηινγ τηεψ ωαντεδ το τακε φροµ ψου. Εϖεν ιφ τηεψ κνεω ψου, τηεψ ωουλδ χαλλ ψου α µυψεκερα [ρεβελ] ανδ κιλλ ψου. Ωε κνοω τηεµ. 35 Φεαρ οφ ρεϖενγε τηυσ εµεργεσ ασ α σιγνιφιχαντ µοτιϖατιον φορ φορµερ σολδιερσ το γο το τηε βυση. Αφτερ τηε δεφεατ οφ τηε ΥΝΛΑ, µοστ σολδιερσ ωιτηδρεω το Συδαν φεαρινγ εξεχυτιον φορ χριµεσ χοµµιττεδ ιν Λυωερο βψ τηε πρεϖιουσ γοϖερνµεντ, ρεπεατινγ τηε µυρδερ οφ φορµερ σολδιερσ τηατ ηαππενεδ ωηεν Αµιν τοοκ οϖερ. 36 Ασ ονε ρελιγιουσ λεαδερ χοµµεντεδ, Ωηεν Μυσεϖενι φιρστ χαµε βαχκ, αλλ ωασ φινε υντιλ τηε ΦΕ ΕΜΥ βατταλιον οφ τηε ΝΡΑ χαµε ωιτη τηε σπιριτ οφ ρεϖενγε, τηατ Αχηολισ ωερε τηε ονεσ ωηο κιλλεδ ιν Λυωερο. Σο τηεψ σταρτεδ 28 Ιντερϖιεω ωιτη ελδερ ιν Κιτγυµ, 16/10/ ΗΥΡΙΠΕΧ, Ιντερϖιεω ωιτη τεαχηερ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη φορµερ ΥΠΑ χοµµανδερ, Σοροτι, 07/11/ Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 20 ωοµεν Ι Πσ φροµ Σοροτι ανδ Κατακωι διστριχτσ, Σοροτι, 7/11/ Ιντερϖιεωσ ωιτη οπινιον λεαδερ ανδ τωο λοχαλ χουνχιλλορσ ιν Λυωερο, 29/10/ Ιντερϖιεω ωιτη α δριϖερ, Λυωερο, 29/10/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ χουνχιλ πολιτιχιαν, Λυωερο, 29/10/ Γερσονψ, 1997.

12 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 10 περσεχυτινγ Βεηινδ τηε ωηολε ωαρ Ι σεε φεαρ. Τηε Αχηολι πεοπλε ωερε τοο φεαρφυλ ανδ συσπιχιουσ οφ τηε αρµψ χοµινγ το ποωερ σινχε τηε Ναιροβι Πεαχε αχχορδ φαιλεδ. 37 Τηεσε χψχλεσ οφ ϖιολεντ πολιτιχσ ανδ ρεϖενγε περπετυατεδ βψ πρεϖιουσ ρεγιµεσ ηαϖε χρεατεδ α πολιτιχαλ ενϖιρονµεντ ιν ωηιχη αρµεδ µοβιλισατιον ωασ σεεν ασ α λεγιτιµατε µεανσ το αδδρεσσ τηε γριεϖανχεσ οφ ονε σ γρουπ ανδ τηε ονλψ µεανσ το αχχεσσ πολιτιχαλ ποωερ. Γιϖεν τηατ Τιτο Οκελλο σ Αχηολι δοµινατεδ γοϖερνµεντ ιµµεδιατελψ πρεχεδεδ τηε ΝΡΜ, ιτ ισ ηαρδλψ συρπρισινγ τηατ αρµεδ χονφλιχτ βροκε ουτ ιν νορτηερν Υγανδα. 2.2 Α εεπ ροοτεδ Ρεγιοναλ ιϖιδε Α σεχονδ µαϕορ φαχτορ βεηινδ τηε νορτηερν χονφλιχτ ισ τηε δεεπ σεατεδ διϖισιον βετωεεν νορτηερν ανδ σουτηερν Υγανδα, α διϖιδε τηατ ηασ ενγενδερεδ α φεαρ οφ βεινγ δοµινατεδ βψ ειτηερ ρεγιονσ ορ ετηνιχ γρουπσ, ανδ ηασ σερϖεδ ασ α βαρριερ το νατιοναλ υνιτψ. Τηισ νορτη σουτη διϖιδε ισ σψµπτοµατιχ οφ οτηερ ρεγιοναλ διϖισιονσ τηατ εξιστ τηρουγηουτ Υγανδα. Ασ ονε φορµερ σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ ρεϖεαλεδ, Ηοω µανψ πεοπλε ϖιεω τηε χουντρψ ασ ονε? Ιφ ψου ασκ πεοπλε, ωηατ ισ Υγανδα, ιτ ισ διφφιχυλτ το σαψ. Τηε χονφλιχτ ισ αν ισσυε οφ νατιοναλισµ, βεχαυσε ιτ ισ νοτ ϖιεωεδ ασ α νατιοναλ ισσυε ρεαλλψ. 38 Τηισ λινγερινγ αττιτυδε αµονγ µανψ Υγανδαν χιτιζενσ ανδ εϖεν σοµε πολιχψµακερσ ηασ ιτσ ροοτσ ιν τηε πολιχιεσ ανδ αχτιονσ οφ πρεϖιουσ γοϖερνµεντσ τηατ χονχεντρατεδ ποωερ ανδ ρεσουρχεσ ιν τηε ηανδσ οφ σπεχιφιχ γρουπσ ιν χερταιν ρεγιονσ το τηε εξχλυσιον οφ οτηερ ρεγιονσ. Ιν παρτιχυλαρ, πολιτιχαλ ανδ εχονοµιχ πατριµονιαλισµ οχχυρρεδ αλονγ α νορτη σουτη διϖιδινγ λινε, ωιτη λεαδερσ συχη ασ Οβοτε ανδ Ιδι Αµιν ενφλαµινγ αντι νορτηερν σεντιµεντσ ιν τηε σουτη τηρουγη µανψ οφ τηειρ πολιχιεσ. Συχη πολιτιχαλ δεχισιονσ ηαϖε ενγενδερεδ φεαρ αµονγ τηοσε ρεγιονσ νοτ ιν ποωερ, ανδ ηαϖε βεεν ονε οφ τηε χηιεφ χαταλψστσ οφ χονφλιχτ, ωιτη λεαδερσ υσινγ ετηνιχ σεντιµεντσ το µοβιλισε πολιτιχαλ συππορτ. Τηε πολιχψ δριϖεν ρεγιοναλ σπλιτσ βεγαν δυρινγ τηε χολονιαλ ερα. Τηε Βριτιση χολονιαλ ρεγιµε ωασ ιντερεστεδ ιν σεχυρινγ πολιτιχαλ χοντρολ οφ τηε τερριτορψ οφ Υγανδα αγαινστ οτηερ ιµπεριαλ χοντενδερσ, ασ ωελλ ασ εσταβλισηινγ αν εχονοµιχαλλψ προφιταβλε εντερπρισε φορ Βριταιν. Το αχηιεϖε τηισ, ιτ αδοπτεδ α διϖιδε ανδ ρυλε πολιχψ τηατ σπλιτ Υγανδα ιντο φυνχτιοναλ ρεγιονσ φορ µαξιµυµ αδµινιστρατιϖε εφφιχιενχψ, ανδ µαξιµυµ εχονοµιχ προφιτ. Τηε σουτη ωασ υσεδ ασ αν αγριχυλτυραλ βασε φορ συγαρχανε ανδ τεα, ωηιλε τηε νορτη ωασ σεεν ασ α διστυρβεδ, ηοστιλε τερριτορψ, ιν ωηιχη τηερε ωερε σοµε τριβεσ ποωερφυλ ενουγη το οφφερ στιφφ ανδ προλονγεδ ρεσιστανχε. 39 Τηε Βαγανδα ιν τηε σουτη ωερε ρεωαρδεδ γενερουσλψ φορ τηειρ χοοπερατιον ωιτη τηε Βριτιση, ωιτη τηε χαπιταλ, παρλιαµεντ, υνιϖερσιτψ, µαιν ηοσπιταλ ανδ βεστ ινφραστρυχτυρε αλλ βυιλτ ιν Βυγανδα τερριτορψ. Βριτιση αυτηοριτιεσ αλσο χηαραχτερισεδ ανδ ρεινφορχεδ ιµαγεσ ρελατιϖε το τηε υσεφυλνεσσ, προδυχτιϖιτψ, συιταβιλιτψ ανδ χοµπετενχε οφ τηε πεοπλε ιν εαχη ρεγιον, λεαδινγ το ετηνιχ βασεδ λαβελσ ανδ στερεοτψπεσ τηατ ηαϖε περσιστεδ το δατε. Πεοπλε φροµ τηε νορτη ωερε δεσχριβεδ ασ ηαϖινγ χερταιν ινηερεντ τραιτσ ανδ φλαωσ τηατ µαδε τηεµ α βρυταλ ανδ µαρτιαλ τριβε υνσυιταβλε φορ ρατιοναλ πολιτιχαλ αδµινιστρατιον ανδ εχονοµιχ γοϖερνανχε, ασ οπποσεδ το τηε πεαχεφυλ χοµµυνιτιεσ ιν τηε σουτη. 40 Ιτ ισ ιµπορταντ το ποιντ ουτ τηατ τηε Βριτιση µαψ ηαϖε εξαχερβατεδ τηεσε πρεϕυδιχεσ ανδ ριϖαλριεσ, βυτ τηεψ διδ νοτ ινιτιατε τηεµ µανψ ωερε πρεσεντ βεφορε τηε χολονιστσ αρριϖαλ. Τηισ ισ χριτιχαλ βεχαυσε ωε νεεδ το υνδερστανδ νοτ ονλψ ωηψ τηε Βριτιση αδοπτεδ α πολιχψ οφ διϖιδε ανδ ρυλε βυτ αλσο ωηψ ιτ ωασ συχχεσσφυλ: βψ εξπλοιτινγ εξιστινγ ετηνιχ τενσιονσ, τηε Βριτιση ωερε αβλε το υνδερµινε ανψ ποσσιβλε χο ορδινατεδ ρεσιστανχε οφ Υγανδανσ. 37 Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη φορµερ σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 5/12/ ϑαµεσ Βαρβερ, Ιµπεριαλ Φροντιερ, Εαστ Αφριχαν Πυβλισηινγ Ηουσε, Ναιροβι (1968), Χησ 10 11, χιτεδ ιν ΗΥΡΙΠΕΧ, Σεε ΗΥΡΙΠΕΧ, 2003: 19 20; οοµ ανδ ςλασσενροοτ, 1999: 7 8.

13 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 11 Ρεγιοναλ διϖισιονσ ωερε αχχεντυατεδ βψ ποστ ινδεπενδενχε ρεγιµεσ. Ατ τηε ροοτ οφ συχη διϖισιονσ λαψ εαχη γοϖερνµεντ σ φαιλυρε ειτηερ το ιδεντιφψ ανδ πριοριτισε τηε ισσυε οφ νατιον βυιλδινγ, ορ τηειρ υσε οφ αππροαχηεσ τηατ ονλψ παρτιαλλψ σολϖεδ τηε προβλεµσ ορ ιναδϖερτεντλψ ρεινφορχεδ τηεµ. Ναρροω ινδιϖιδυαλ πολιτιχαλ ιντερεστσ ινχλυδινγ εξχλυσιον ανδ ιντολερανχε το αλτερνατιϖε ιδεασ ανδ γρουπσ ωερε τηε ροοτ ισσυεσ ιν τηεσε ρεγιµεσ. Ιν ορδερ το ηελπ µινιµισε δισλοψαλτψ ανδ τηε χηανχεσ οφ ρεϖολτ, συχχεσσιϖε γοϖερνµεντσ ιν Υγανδα ηαϖε προµοτεδ ανδ συρρουνδεδ τηεµσελϖεσ ωιτη ρελατιϖεσ, φριενδσ ανδ πεοπλε παρτιχυλαρλψ φροµ τηειρ οων ετηνο ρεγιοναλ ρελιγιουσ γρουπ. Τιτο Οκελλο σ ωιδε σχαλε λοοτινγ οφ Τεσο ανδ Λανγο, φορ εξαµπλε, ισ στιλλ ρεµεµβερεδ διστινχτλψ βψ µανψ ιν τηεσε ρεγιονσ, ωιτη σεριουσ ιµπλιχατιονσ φορ τηε χυρρεντ χονφλιχτ. Ασ ονε λοχαλ πολιτιχιαν φροµ Σοροτι (Τεσο) σαιδ: Ηιστοριχαλλψ, τηε Αχηολι ωερε νοτ ϖερψ νιχε. Τηεψ βρυταλιζεδ Υγανδανσ ωηεν Οβοτε λεφτ ποωερ. Τηεψ πυτ ηυµαν δυνγ ιν τηε Λιρα Ηοτελ, τηε Οκελλοσ. Τηισ ισ ρεκινδλεδ τοδαψ οφτεν ιν δεβατε. Ωε νεεδ το ιντροδυχε α σεριουσ χουρσε οφ πεαχε στυδιεσ ιν Αχηολι. 41 Τηε δοµινατιον βψ α σινγλε ρεγιοναλ γρουπ, φολλοωινγ τηε ρυλε οφ Μιλτον Οβοτε φροµ Λανγο ανδ Ιδι Αµιν φροµ Ωεστ Νιλε, ισ ονε αππροαχη τηατ τηε ΝΡΑ πυρπορτεδλψ χαµε το ποωερ το ρεϖερσε: Τηε προβλεµ ιν Υγανδα ισ τηατ τηε λεαδερσηιπ ηασ µαινλψ βεεν φροµ τηε νορτη. Τηε σουτηερνερσ ωηο αρε µαινλψ Βαντυ ηαϖε πλαψεδ α περιπηεραλ ρολε αλλ τηεσε ψεαρσ σινχε ινδεπενδενχε ιν 1962 Ωε αρε νοτ αγαινστ τηε νορτηερνερσ ασ συχη, ανδ ιφ α ποπυλαρ µαν φροµ Αχηολι ορ Λανγο ορ εϖεν Μαδι ωινσ, ηε ωιλλ ηαϖε ουρ µανδατε. 42 Ωηετηερ τηε σψστεµ ηασ βεεν τρανσφορµεδ ιντο α φυλλψ ρεπρεσεντατιϖε νατιοναλ εντιτψ ισ ανοτηερ µαττερ, βυτ χοντινυεδ περχεπτιονσ αβουτ α νορτη σουτη διϖιδε υνχοϖερεδ ιν µανψ ΡΛΠ ιντερϖιεωσ φροµ Κιτγυµ το Καµπαλα συγγεστ τηατ τηισ ισ στιλλ αν ιµπορταντ αρεα οφ χονχερν. Ασ ονε εξ σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ ρεχαλλεδ, Σοµεονε χαµε ιντο µψ οφφιχε ονχε ωηιλε Ι ωασ αωαψ. Ωηεν Ι χαµε βαχκ, Ι ασκεδ µψ χολλεαγυεσ ωηετηερ τηε περσον ωασ α Υγανδαν ορ α φορειγνερ. Τηεψ σαιδ, οη, ηε ωασ νοτ α Υγανδαν. Ηε ωασ αν Αχηολι. Τηισ ισ χηαραχτεριστιχ οφ ωιδερ τηινγσ ιν τηε χουντρψ. 43 Ασ α ρελιγιουσ λεαδερ φροµ τηε νορτη σαιδ, Τηισ ισσυε οφ µαργιναλισατιον οφ τηε Αχηολι πεοπλε κεεπσ χοµινγ βαχκ. 44 Ορ, ασ α βυσινεσσ εντρεπρενευρ ιν Γυλυ νοτεδ, Ωηεν ψου αρε τηισ σιδε οφ Καρυµα Φαλλσ, ψου φεελ ασ ιφ ψου αρε ιν ανοτηερ χουντρψ. 45 Τηε περχεπτιον οφ πολιτιχαλ δοµινατιον βψ α παρτιχυλαρ ετηνιχ γρουπ ηασ φυελλεδ σεϖεραλ ρεγιοναλ χονφλιχτσ ιν Υγανδα. Νυµερουσ Υγανδανσ ιντερϖιεωεδ βψ ΡΛΠ στιλλ νυρτυρε τηε περχεπτιον τηατ ιφ ονε σ ετηνιχ γρουπ ισ νοτ ιν ποωερ, ονε σ σεχυριτψ ισ νοτ γυαραντεεδ. Α µαλε Ι Π αρτιχυλατεδ συχη α ϖιεω: Ωηεν ωε οϖερτηρεω τηε [Οβοτε ΙΙ] γοϖερνµεντ ιν 1985, Μυσεϖενι σαιδ ηε ωουλδ πυτ τηε Αχηολι ιν α βοττλε λικε σενενε [γρασσηοππερσ] σο τηατ τηεψ χαν εατ τηεµσελϖεσ. Νοω ωε αρε δψινγ ϕυστ λικε ηε σαιδ. Ωε τηινκ ηε ισ τηε ονε ωηο σταρτεδ τηισ Κονψ σπιριτ. Ηε ηασ σαιδ µανψ τηινγσ τηατ µεαν ηε ηατεσ τηε Αχηολι. 46 Ασ ισ αππαρεντ ιν νυµερουσ ιντερϖιεωσ, µανψ νορτηερνερσ περχειϖε τηατ τηε ρεχρυιτινγ γρουνδ φορ τηε γοϖερνµεντ ανδ µιλιταρψ ηασ αππεαρεδ το σηιφτ φροµ τηε νορτη το τηε ωεστ. Ασ ονε λοχαλ ΝΓΟ ωορκερ ιν Κιτγυµ αλλεγεδ, Μυσεϖενι ηασ τυρνεδ τηε γοϖερνµεντ ιντο α φαµιλψ αφφαιρ. 47 Μανψ 41 Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ πολιτιχιαν, Σοροτι, 7/11/ Ιντερϖιεω ωιτη Ψοωερι Μυσεϖενι, ρυµ Μαγαζινε (Εαστ), Οχτοβερ 1985: Ιντερϖιεω ωιτη φορµερ σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 5/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη βυσινεσσ ωοµαν, Γυλυ, 18/12/ Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π µαν, Κιτγυµ, 13/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Κιτγυµ, 10/10/03.

14 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 12 ιντερϖιεωεεσ, παρτιχυλαρλψ Ι Πσ, αλσο βελιεϖε τηατ ιτ ισ τηε ΝΡΜ σ φεαρ οφ χηαλλενγε ανδ δοµινατιον βψ τηε Αχηολι τηατ µακεσ τηε ΝΡΜ αλλοω τηε ΛΡΑ το ωεακεν τηεµ ασ α πεοπλε: Τηισ ωαρ ισ α πλοψ βψ τηε χυρρεντ γοϖερνµεντ το ιµποϖεριση τηε Αχηολι. Ωηεν ψου αρε ποορ, ψου βεχοµε α βεγγαρ ανδ αχχεπτ ανψτηινγ τηατ ισ οφφερεδ το ψου. Ιφ ψου αρε τηινκινγ οφ ωηατ ψου ωιλλ εατ ορ ωηερε ψου ωιλλ σλεεπ, ψου ηαϖε νο τιµε το τηινκ αβουτ πολιτιχσ ορ ψουρ ριγητσ. Ψου αρε νοτ α χηαλλενγε. 48 Τηισ δοεσ νοτ µεαν τηατ αλλ νορτηερνερσ ηατε τηε γοϖερνµεντ τηερε αρε µανψ ωηο δισαγρεε ωιτη τηε ασσερτιον αβοϖε. Ηοωεϖερ, τηε ηιστοριχαλ/ετηνιχ διµενσιον χλεαρλψ χοντινυεσ το πλαψ α ρολε ιν τηε χυρρεντ χονφλιχτ, ανδ τηε γοϖερνµεντ νεεδσ το ωορκ ηαρδερ το ρεαχη ουτ το τηε πεοπλε οφ τηε νορτη. Τηε αφτερµατη οφ τηεσε πολιχψ χηοιχεσ ισ α διϖιδεδ Υγανδα ωιτη α φραγιλε σενσε οφ νατιονηοοδ συχη τηατ πολιτιχαλ υπηεαϖαλσ βεχοµε γεογραπηιχαλλψ λοχαλισεδ ορ ρεγιοναλισεδ, ανδ αρε περχειϖεδ βψ οτηερ Υγανδανσ ασ δισταντ ανδ υνιµπορταντ, ασ λονγ ασ ιτ δοεσν τ χοµε ηερε! 49 Ωηιλε τηισ ιν ιτσελφ δοεσ νοτ χαυσε χονφλιχτ, λαχκ οφ χονχερν βψ τηε γενεραλ πυβλιχ νοτ διρεχτλψ αφφεχτεδ, ανδ οφφιχιαλ βλινδνεσσ το α γρουπ σ προβλεµ βεχαυσε τηεψ αρε λικε τηατ! χρεατεσ φερτιλε γρουνδσ φορ σεχυριτψ τηρεατενινγ ελεµεντσ το φεστερ ανδ δεσταβιλισε ωηολε χοµµυνιτιεσ, ωηιχη ιν εφφεχτ χρεατεσ τηε µοτιϖε ανδ ινχεντιϖε φορ χονφλιχτ. Ασ ονε ιντερϖιεωεε ιν Λυωερο σαιδ, Τηοσε Αχηολι αρε κιλλινγ εαχη οτηερ υπ τηερε, ανδ τηεψ αλωαψσ ωιλλ. Ωηψ σηουλδ ωε βε χονχερνεδ? Ωε ηαϖε ουρ οων ωορριεσ ηερε ατ ηοµε. 50 Σοµε οφ τηισ αττιτυδε µαψ βε βεγιννινγ το χηανγε, ηοωεϖερ. Αχχορδινγ το ιντερϖιεωσ ιν Σοροτι, φορ εξαµπλε, µοστ πεοπλε σαιδ τηεψ κνεω ϖερψ λιττλε αβουτ τηε ΛΡΑ βεχαυσε φορ 17 ψεαρσ ιτ ωασ νοτ αφφεχτινγ τηεµ. Ωηεν τηεψ χαµε ηερε, ωε κνεω ωηατ τηε Αχηολι ηαϖε βεεν γοινγ τηρουγη, ανδ ωε νοω φεελ ωε νεεδ το λοοκ ατ τηισ ασ α νατιοναλ προβλεµ. 51 Τηυσ τηε φαιλυρε οφ συχχεσσιϖε γοϖερνµεντσ το αναλψσε ανδ χορρεχτλψ διαγνοσε τηε προβλεµσ φαχινγ διφφερεντ αρεασ οφ Υγανδα λεδ τηεµ το αδοπτ πολιχιεσ τηατ φαιλεδ το αδδρεσσ τηεσε προβλεµσ, ορ το αδοπτ στρατεγιεσ ριδδλεδ ωιτη ινχονσιστενχιεσ τηατ ιναδϖερτεντλψ περµιττεδ χοντεντιουσ ισσυεσ το δεγενερατε ιντο ϖιολενχε. Ιν παρτιχυλαρ, λαχκ οφ χλεαρ λεαδερσηιπ τηατ χουλδ στανδ αβοϖε πρεϕυδιχεσ βοτη ατ α νατιοναλ ανδ γρασσροοτσ λεϖελ ισ α ρεχυρρινγ ισσυε. Συχη αβσενχε οφ λεαδερσηιπ ηασ λεαδ το φαιλυρε το αδδρεσσ τηεσε ροοτ χαυσεσ ανδ αλλοωεδ χονφλιχτ το χοντινυε. Ιν τηε χοντεξτ οφ τηε νορτηερν Υγανδα χονφλιχτ, µυχη οφ τηε χυρρεντ γοϖερνµεντ σ οφφιχιαλ πολιχψ ρεσπονσε το τηε πηψσιχαλ ανδ ηυµαν σεχυριτψ χηαλλενγεσ ηασ βεεν το δε λεγιτιµισε τηε χονφλιχτ βψ φοχυσινγ ον τηε ΛΡΑ ασ χριµιναλ ελεµεντσ ορ τερροριστσ τηατ χαν βε θυιχκλψ σθυασηεδ. Ηοωεϖερ, εξτενσιϖε ον τηε γρουνδ ιντερϖιεωσ σηοω τηατ τηε ωαρ ιν φαχτ ενχοµπασσεσ τωο µυχη βροαδερ ροοτ ισσυεσ τηατ µυστ αλσο βε χονσιδερεδ ωηεν δεαλινγ ωιτη τηε χονφλιχτ τοδαψ: α λινγερινγ νορτη σουτη διϖισιον ιν µανψ πεοπλε σ µινδσ ανδ α λεγαχψ οφ πολιτιχαλ ϖιολενχε τηατ ισ διφφιχυλτ, βυτ νοτ ιµποσσιβλε, το οϖερχοµε. 48 Ιντερϖιεω ωιτη βυσινεσσµαν, Κιτγυµ, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη δισπλαχεδ τεαχηερ, Σοροτι, 8/11/ Ιντερϖιεω ωιτη τεαχηερ, Λυωερο, 29/10/ Ιντερϖιεω ωιτη δισπλαχεδ τεαχηερ, Σοροτι, 8/11/03.

15 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 13 3 ΑΝΑΤΟΜΨ ΟΦ ΤΗΕ ΛΡΑ 3.1 Βαχκγρουνδ Ιτ ισ αγαινστ τηισ βαχκγρουνδ τηατ ϑοσεπη Κονψ σ ΛΡΑ ηασ ωαγεδ α ρελεντλεσσ ωαρ αχροσσ νορτηερν Υγανδα φορ τηε παστ 17 ψεαρσ. Ιτ ισ εστιµατεδ τηατ βετωεεν 20,000 ανδ 25,000 χηιλδρεν, 52 ινχλυδινγ γιρλσ υσεδ ασ βοτη χοµµανδερσ ωιϖεσ ανδ φιγητερσ, ηαϖε βεεν κιδναππεδ σινχε τηε ΛΡΑ βεγαν οπερατιονσ. Ινδεεδ, τηε γρουπ ισ ονε οφ τηε µοστ βρυταλ αχροσσ τηε γλοβε, φορχινγ ψουνγ χηιλδρεν το κιλλ ανδ τορτυρε σοον αφτερ χαπτυρε, µακινγ τηεµ µασσαχρε τηειρ οων χοµµυνιτιεσ το χρεατε α χλεαν βρεακ ωιτη τηε παστ, ανδ χοερχινγ αβδυχτεεσ το ωαλκ φορ µιλεσ ωιτη τηειρ ηανδσ τιεδ τογετηερ ωιτη ροπε. Τηε ΛΡΑ, ωηιχη οριγιναλλψ χονσιστεδ οφ 200 χορε φιγητερσ, ισ χυρρεντλψ χοµπρισεδ οφ αππροξιµατελψ 3,000 χηιλδ χοµβαταντσ µοστ οφ ωηοµ αρε νοτ αλλοωεδ το χαρρψ α γυν, ανδ αρµεδ χοµµανδερσ. 53 Αλτηουγη α πεαχε δεαλ ωασ χλοσε το βεινγ ρεαχηεδ βετωεεν τηε Γοϖερνµεντ οφ Υγανδα ανδ τηε ΛΡΑ ιν 1994, τηε ΛΡΑ τυρνεδ το Συδαν φορ αρµσ ανδ µιλιταρψ τραινινγ τηατ σαµε ψεαρ ανδ ηασ βεεν συβσταντιαλλψ βεττερ εθυιππεδ σινχε τηατ τιµε ατ τιµεσ βεττερ εθυιππεδ τηαν τηε ΥΠ Φ. Τηερε αρε φεω ρεσουρχεσ τηατ χαν βε σολδ φορ αρµσ ιν νορτηερν Υγανδα, ανδ τηυσ τηε Συδανεσε στρατεγιχ ασσιστανχε ηασ βεεν α χριτιχαλ συππλψ λινε. Ινδεεδ, τηε ΛΡΑ σ εντιρε ρεσουρχε βασε ρεστσ ον ραιδινγ φαρµσ, αβδυχτινγ χηιλδρεν ανδ γεττινγ α ρελατιϖελψ σµαλλ συππλψ οφ σµαλλ αρµσ φροµ Συδαν. 54 Κονψ ηιµσελφ ισ σηρουδεδ ιν α ϖειλ οφ σεχρεχψ: ον τηε ονε ηανδ ηε ισ πρεσεντεδ ασ α δισοργανισεδ χριµιναλ ωηο χαν βε θυιχκλψ ανδ εασιλψ χρυσηεδ, ανδ ον τηε οτηερ ηε ισ πορτραψεδ ασ αν ινϖινχιβλε µεσσενγερ οφ Γοδ ωηιχη νο βυλλετσ χαν πενετρατε. Α ΒΒΧ ρεπορτερ χονφιρµεδ ωηατ ΡΛΠ φουνδ ιν τηε φιελδ: Λιττλε ισ κνοων αβουτ τηε ρεβελ λεαδερ ανδ ιτ ισ χλεαρ τηατ τηισ ισ εξαχτλψ ηοω ηε λικεσ ιτ. Ηε ηασ χρεατεδ αν αυρα οφ φεαρ ανδ µψστιχισµ αρουνδ ηιµσελφ ωηιχη ισ αν ιµαγε διφφιχυλτ το δισπελ. 55 Γιϖεν τηισ χονφυσιον, νυµερουσ λαβελσ ηαϖε βεεν υσεδ το δεσχριβε Κονψ ανδ τηε ΛΡΑ: λυνατιχ, ιρρατιοναλ, ινεξπλιχαβλε, τερροριστ βανδιτσ, ανδ τηυγσ. Τηεσε χαριχατυρεσ ηαϖε ηαδ ιµπορταντ πραχτιχαλ ιµπλιχατιονσ, µακινγ ιτ ηαρδ το κνοω ωηατ στρατεγιεσ ωουλδ βε µοστ εφφεχτιϖε ιν ενδινγ τηε ωαρ. Ιν αδδιτιον, τηερε ισ αν ιµπορταντ σπιριτυαλ διµενσιον το τηε ΛΡΑ, αλτηουγη τηε γρουπ ισ νοτ α χυλτ. Κονψ υσεσ ηισ σπιριτυαλ ανδ βιβλιχαλ ρεϖελατιονσ το µανιπυλατε πεοπλε µυχη λικε α χυλτ λεαδερ, βυτ δοεσ νοτ αππεαρ το βραινωαση τηεµ ηεαϖιλψ: µοστ ΛΡΑ µεµβερσ ενδ υπ βελιεϖινγ ιν ηισ σπιριτυαλ ποωερ, βυτ τηεψ αρε νοτ µεσµερισεδ βψ ηισ πρεσενχε. Κονψ ηασ α µυλτι λαψερεδ σπιριτυαλ ϖισιον, βυτ ηε αλσο υσεσ τηισ σπιριτυαλισµ το µαινταιν χοντρολ, σταρτινγ ωιτη ηισ οϖεραλλ ϖισιον οφ λιβερατιον ανδ δεστρυχτιον ανδ χοντινυινγ ωιτη ινδιϖιδυαλ σπιριτσ τηατ γυιδε σπεχιφιχ µιλιταρψ ταχτιχσ. Τηυσ τηε φολλοωινγ σεχτιον σεεκσ το γιϖε α φυλλερ εξπλανατιον οφ ωηψ ανδ ηοω Κονψ σ ΛΡΑ ισ φιγητινγ. Βασεδ ον ιντερϖιεωσ ωιτη εξ χοµβαταντσ ανδ οτηερσ ωηο ηαϖε ηαδ διρεχτ ορ ινδιρεχτ χονταχτ ωιτη Κονψ, ιτ ισ ιµπορταντ το νοτε τηατ τηε ΡΛΠ ωασ υναβλε το ιντερϖιεω Κονψ ηιµσελφ. 52 ΙΡΙΝ Ωεβ Σπεχιαλ ον τηε Ωαρ ιν Νορτηερν Υγανδα, αϖαιλαβλε ατ ωωω.ιριννεωσ.οργ/ωεβσπεχιαλσ/υγα_χρισισ/. Τηισ ισ βασεδ ον ΥΝ εστιµατεσ. 53 Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Γυλυ, 7/10/03; ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Ιτ δοεσ νοτ ποσσεσσ τανκσ, ηελιχοπτερσ, αρτιλλερψ ορ οτηερ ηεαϖψ ωεαπονρψ τηατ ινσυργενχιεσ συχη ασ ΥΝΙΤΑ ιν Ανγολα υσεδ το ρεχειϖε. 55 ΒΒΧ Νεωσ ονλινε, 2 Νοϖεµβερ Αϖαιλαβλε ατ ηττπ://νεωσ.ββχ.χο.υκ

16 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε Ωηατ δριϖεσ τηε ΛΡΑ? Τηε Σπιριτυαλ ιµενσιον Βορν ιντο α φαµιλψ οφ πεασαντ φαρµερσ ωιτη α ρεπυτατιον φορ µψστιχισµ, 56 Κονψ ηασ αν ιµπορταντ σπιριτυαλ διµενσιον τηατ µοτιϖατεσ ηιµ. Τηε εϖιδενχε συγγεστσ τηατ Κονψ, ατ λεαστ σοµε οφ τηε τιµε, βελιεϖεσ ηε ισ φυλφιλλινγ α σπιριτυαλ, νοτ α πολιτιχαλ, ϖισιον ασ α µεσσενγερ οφ Γοδ. Ασ ονε ιντερµεδιαρψ ωηο ηασ µαδε χονταχτ ωιτη τοπ ΛΡΑ χοµµανδερσ χοµµεντεδ, Κονψ βελιεϖεσ ηε ισ τηε τρυε µαν οφ Γοδ σεντ βψ Γοδ το σαϖε τηε Αχηολι. 57 Σεεµινγλψ στρανγε ατ φιρστ, τηε ϖισιον αππεαρσ το ηαϖε α µορε χοηερεντ λογιχ υπον χλοσερ εξαµινατιον. Αχχορδινγ το σουρχεσ φαµιλιαρ ωιτη ηιµ δυρινγ ηισ εαρλψ δαψσ ασ α χοµµανδερ ωιτη τηε ΥΠ Α, Κονψ βελιεϖεδ ηε ωασ σεντ βψ Γοδ το λιβερατε ηυµανιτψ φροµ δισεασε ανδ συφφερινγ. Βυτ, ηε αδδεδ, ηε ηαδ δισχοϖερεδ τηατ ηεαλινγ ωασ σενσελεσσ ασ λονγ ασ τηοσε ωηο ωερε ηεαλεδ ωερε κιλλεδ. Ηε ηαδ ρεσολϖεδ το φιγητ το δεστροψ αλλ τηοσε ωηο ωαντεδ το φιγητ. Τηε στρυγγλε ωουλδ λαστ υντιλ νο ονε ηαδ τηε ωιση το φιγητ ανψ λονγερ. Ηε σαιδ ηε ηαδ νοτ χοµε το τοππλε τηε γοϖερνµεντ, βυτ το δεστροψ τηε εϖιλ φορχεσ ιν τηε ωορλδ Ηε ωαντεδ ϕυστιχε ανδ ριγητεουσνεσσ το ρειγν τηρουγηουτ τηε χουντρψ. 58 Ηισ εαρλψ αχτιονσ χονφιρµ συχη α βελιεφ. Φορ εξαµπλε, Κονψ ινιτιαλλψ ωαντεδ το γαιν τηε συππορτ οφ τηε νορτηερν ποπυλατιον ανδ βροκε αωαψ φροµ τηε ΥΠ Α ιν Νοϖεµβερ 1987 αλλεγεδλψ το πυνιση τηεµ φορ τηειρ υνϕυστ πλυνδερινγ ανδ τερρορισινγ οφ τηε ποπυλατιον. 59 Αχχορδινγ το ονε ρεσεαρχηερ, Ηε ωαντεδ το βυιλδ υπ α τρανσ ετηνιχ µοϖεµεντ, βυτ φαιλεδ ανδ τριεδ το υνιτε διφφερεντ νορτηερν ρεβελλιονσ ιντο ονε γρουπ. 60 Τηε οριγινσ οφ Κονψ σ ϖισιον µυστ βε υνδερστοοδ ιν τηε χοντεξτ οφ τηε Αχηολι σοχιο πολιτιχαλ χρισισ, ασ δισχυσσεδ αβοϖε. Λικε Αλιχε Λακωενα βεφορε ηιµ, Κονψ βελιεϖεδ ηε ηαδ σπιριτυαλ ποωερσ ανδ χουλδ λεαδ τηε Αχηολι ουτ οφ τηισ διφφιχυλτ τιµε. Ηοωεϖερ, οτηερ Αχηολι λεαδερσ ρεϕεχτεδ ηισ προπηεχψ, α ρεϕεχτιον τηατ Κονψ τοοκ βαδλψ. Αφτερ ηε ασκεδ Αλιχε φορ συππορτ, φορ εξαµπλε, σηε µοχκεδ ηιµ ανδ τολδ ηιµ ηε σηουλδ υσε ηισ λιµιτεδ σπιριτυαλ ποωερσ το βεχοµε α δοχτορ ορ α ηεαλερ, βυτ νοτ το λεαδ α ρεβελλιον. Κονψ ρεπορτεδλψ λεφτ ιν σιλενχε φολλοωινγ Λακωενα σ µονολογυε ανδ λατερ αλλεγεδλψ τολδ ηισ φολλοωερσ τηατ ηε ωασ δεεπλψ ινσυλτεδ βψ ηερ ρεβυφφ. 61 Τηε ΛΡΑ σ σπιριτυαλ διµενσιον ισ ιν παρτ εξπλαινεδ βψ τραδιτιοναλ χυλτυραλ βελιεφσ. Ιν µανψ Αφριχαν χοµµυνιτιεσ, ασ ωελλ ασ ελσεωηερε ιν τηε ωορλδ, σοχιαλ ανδ χυλτυραλ προβλεµσ αρε ιντερπρετεδ τηρουγη σπιριτυαλ µεδια. Ιν παρτιχυλαρ, χαλαµιτιεσ αφφλιχτινγ χοµµυνιτιεσ αρε σεεν ασ πυνισηµεντ φορ ωρονγσ τηατ τηε πεοπλε τηεµσελϖεσ χοµµιττεδ, ανδ τηερεφορε τηερε ισ νεεδ φορ ατονεµεντ ανδ χλεανσινγ, ορ το ρεπυλσε τηε εϖιλ σπιριτ τορµεντινγ τηεµ. Κονψ βελιεϖεσ τηατ τηερε ισ σοµετηινγ ωρονγ ιν Αχηολιλανδ ανδ τηινκσ ηε χαν ενγαγε ιν σπιριτυαλ χλεανσινγ το αδδρεσσ τηατ ωρονγ. Ηοωεϖερ, ωηιλε ηε ιντερπρετσ τηε προβλεµ ωιτηιν τηισ τραδιτιοναλ σπιριτυαλ ωορλδϖιεω, ηε τηεν περϖερτσ ιτ το φιτ ηισ οων ϖιεωσ ρατηερ τηαν τηε αχχεπτεδ Αχηολι στανδαρδ. Ηισ ϕυστιφιχατιον οφ ϖιολενχε χοµεσ βεχαυσε τηε πεοπλε ηαϖε ρεφυσεδ το βαχκ ηιµ. Τηισ ισ ωηερε ηε δεπαρτσ φροµ τηε Αχηολι τραδιτιον ωηερε λιφε ισ ηελδ σαχρεδ, το ηισ περσοναλ ιντερπρετατιον οφ τηε Βιβλε ωηερε ηε χαν σελεχτ χερταιν ϖερσεσ το ϕυστιφψ τηε υσε οφ ϖιολενχε ον τηοσε ωηο ηαϖε ρεφυσεδ το συππορτ ηιµ. Ιµπορταντλψ, αλλ τηε Αχηολι 56 ΓΥΣΧΟ, 2003: 7. Σεε αλσο οοµ ανδ ςλασσενροοτ, 1999: Χονφιδεντιαλ ιντερϖιεω, Γυλυ, 17/12/ Βεηρενδ, 1999: 179. Σεε αλσο Αψεβαρε, 1998; Α. Λυκερµοι, Τηε Εφφεχτσ οφ τηε Ηολψ Σπιριτ Μοϖεµεντ ον τηε Χηριστιαν Χηυρχη, ΜΑ Τηεσισ, επαρτµεντ οφ Τηεολογψ, Μακερερε Υνιϖερσιτψ, Υγανδα (Μαψ 1990): Βεηρενδ, 1999: Ιβιδ., 181, Σηε αλσο λατερ σεντ ηιµ α λεττερ το στοπ φιγητινγ ιν µιδ Βεηρενδ, 1999: 86.

17 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 15 τραδιτιοναλ λεαδερσ ιντερϖιεωεδ βψ ΡΛΠ χλεαρλψ ρεϕεχτ Κονψ σ σπιριτυαλ ϖισιον ανδ δενουνχε ηιµ ασ α φαλσε προπηετ. Ασ αν Αχηολι ελδερ ιν Κιτγυµ σαιδ, Κονψ σαψσ ηε ηασ σπιριτσ, βυτ τηισ σηουλδ βε τραδιτιοναλλψ ινϖεστιγατεδ. Ωε δο νοτ σεε ιτ τηατ ωαψ. Τηε οριγιν οφ τηισ χονφλιχτ ισ βασεδ ον γενυινε γριεϖανχεσ, βυτ ανψ µισγυιδεδ περσον χαν τρψ ανδ αβυσε ιτ. 62 εσπιτε Κονψ σ εαρλψ δισµισσαλ βψ ηισ ποτεντιαλ αλλιεσ, ηε χοντινυεδ το χλαιµ το ηαϖε βιβλιχαλ ρεϖελατιονσ ιντο τηε 1990σ, ϖισιονσ τηατ ηαϖε αλλεγεδλψ βεχοµε ινχρεασινγλψ αποχαλψπτιχ ανδ δεστρυχτιϖε οϖερ τιµε. υρινγ τηε λατε 1980σ, τηε ΛΡΑ χονχεντρατεδ ιτσ ατταχκσ µαινλψ ον γοϖερνµεντ τροοπσ 63 βυτ φροµ 1992 βεγαν φοχυσινγ ον χιϖιλιαν ταργετσ. Ασ σεϖεραλ αυτηορσ χορρεχτλψ ποιντ ουτ, τηε χηανγε ιν στρατεγψ ισ εξπλαινεδ βψ Κονψ σ δεσιρε το τακε ρεϖενγε ον α χιϖιλιαν ποπυλατιον τηατ, ιν , φουγητ αγαινστ τηε ΛΡΑ ιν γοϖερνµεντ σπονσορεδ Βοω ανδ Αρροω χιϖιλ δεφενχε υνιτσ ινστεαδ οφ λενδινγ τηειρ συππορτ το τηε ΛΡΑ. 64 ΡΛΠ ιντερϖιεωσ χονφιρµ τηισ ηψποτηεσισ. Κονψ ρεπορτεδλψ τολδ ονε αβδυχτεε, ιφ τηε Αχηολι δον τ συππορτ υσ, τηεψ µυστ βε φινισηεδ 65 ανδ τηεν ϕυστιφιεδ ηισ νεω αππροαχη βψ α διφφερεντ σπιριτυαλ ρεϖελατιον. Ηε ισ αλσο αλλεγεδ το ηαϖε τολδ ΛΡΑ µεµβερσ ιν τηε βυση, Γοδ σαιδ ιν τηε Βιβλε, Ι ωιλλ υνλεαση µψ ωρατη υπον ψου ανδ ψου ωιλλ συφφερ παιν. Ανδ ιν τηε ενδ ψου ωιλλ βε κιλλεδ βψ τηε σωορδ. Ψουρ χηιλδρεν ωιλλ βε τακεν ιντο χαπτιϖιτψ ανδ ωιλλ βε βυρντ το δεατη. 66 Τηισ θυοτε ισ διστυρβινγλψ σιµιλαρ το ωηατ ηασ τακεν πλαχε ον τηε γρουνδ δυρινγ ΛΡΑ ραιδσ σινχε 1992: τηεψ ηαϖε βυρντ ϖιλλαγεσ, αβδυχτεδ χηιλδρεν ανδ υσεδ πανγασ (µαχηετεσ) το κιλλ χιϖιλιανσ. Ασ ονε φορµερλψ αβδυχτεδ γιρλ ελαβορατεδ, [Κονψ] σαιδ εϖεν ιν τηε Βιβλε πεοπλε διεδ ανδ ιφ ιτ ισ τιµε φορ ψου το διε, ψου µυστ διε. Ιτ σ νοτ Κονψ ωηο ηασ κιλλεδ ψου βυτ Γοδ, βεχαυσε ψουρ τιµε ηασ χοµε. 67 Ασ ανοτηερ εξ χοµβαταντ αδδεδ, Τηε ρεβελσ ωερε ινδοχτρινατινγ υσ σαψινγ γοϖερνµεντ ωαντσ το κιλλ υσ ανδ φινιση Αχηολισ, Τεσο ανδ Λανγισ. 68 Α Πολιτιχαλ Αγενδα? Ιν αδδιτιον το τηε σπιριτυαλ διµενσιον ουτλινεδ αβοϖε, τηερε ισ χονσιδεραβλε δεβατε ωιτηιν τηε δισχουρσε ον τηε ωαρ ασ το ωηετηερ ορ νοτ τηε ΛΡΑ ηασ α πολιτιχαλ αγενδα. Ηαϖινγ α πολιτιχαλ αγενδα ισ σεεν βψ µανψ οφ τηοσε χοµµεντινγ ον τηε ωαρ ασ α πρεχονδιτιον φορ χονδυχτινγ νεγοτιατιονσ ωιτη Κονψ, ανδ ηισ αππαρεντ λαχκ οφ α χλεαρ πολιτιχαλ προγραµµε ηασ γενερατεδ χονσιδεραβλε χονφυσιον. Τηισ λαχκ οφ χλαριτψ ωασ ρεφλεχτεδ ον τηε γρουνδ: σοµε ρεσπονδεντσ ιν τηε χονφλιχτ ζονε εξπρεσσεδ τηε βελιεφ τηατ ηε ηασ νο πολιτιχαλ αγενδα, ωηιλε οτηερσ σαιδ τηατ Κονψ µαψ ηαϖε αν αγενδα βυτ τηατ ιτ ωασ νοτ ψετ αρτιχυλατεδ. 69 Ινδεεδ, µανψ ιντερϖιεωεεσ ωερε προφουνδλψ χονφυσεδ αβουτ τηε φαχτ τηατ Κονψ χλαιµεδ το βε φιγητινγ φορ τηεµ, ψετ ωασ κιλλινγ ανδ αβδυχτινγ τηεµ ατ τηε σαµε τιµε. 70 Ασ ονε νορτηερν πολιτιχιαν σαιδ, Νοω τηε ΛΡΑ σαψ τηατ τηειρ αγενδα ισ δεµοχραχψ, µυλτιπαρτψισµ, λανδ, ετχ. Τηεψ εϖεν χλαιµ τηεψ αρε υπσετ βψ ριγγεδ ελεχτιονσ! Ηα! Τηεψ αρε ϕυστ ϕυµπινγ ον τηε βανδωαγον ανψ βανδωαγον τηατ χοµεσ Ιντερϖιεω ωιτη Αχηολι ελδερ, Κιτγυµ, 15/10/ Τηερε αρε νοταβλε εξχεπτιονσ το τηισ, ηοωεϖερ, ινχλυδινγ τηε 1988 ραιδ ον Λαχορε Ηοσπιταλ ανδ Σαχρεδ Ηεαρτ Σχηοολ νεαρ Γυλυ. Σεε Βεηρενδ, 1999: Γερσονψ, 1997: 44; ΓΥΣΧΟ, 2003: 8; Ωεεκσ, 2002: Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη τεν βοψσ, Γυλυ, 6/10/ Σεε Ελιζαβετη Ρυβιν, Ουρ Χηιλδρεν αρε Κιλλινγ Υσ, Τηε Νεω Ψορκερ, 23 Μαρχη 1998: ΒΒΧ, 2 Νοϖεµβερ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ρεβελ βοψ χοµβαταντ, Κιτγυµ, 1/10/ Φορ εξαµπλε, ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Φορ εξαµπλε, γρουπ δισχυσσιον ωιτη 18 σχηοολ τεαχηερσ, Γυλυ, 5 Οχτοβερ 2003; γρουπ δισχυσσιον ωιτη 12 σεχονδαρψ σχηοολ χηιλδρεν, Γυλυ, 6 Οχτοβερ Ιντερϖιεω ωιτη νορτηερν πολιτιχιαν, 3/12/03.

18 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 16 Εξ χοµβαταντσ εξπρεσσεδ α σιµιλαρ λεϖελ οφ χονφυσιον. Ον τηε ονε ηανδ, ωηεν ασκεδ ωηατ τηεψ ωερε ταυγητ ιν τηε βυση, σοµε εξ ΛΡΑ χοµβαταντσ ταλκεδ οφ βεινγ βρυταλλψ ινστρυχτεδ νοτ το εσχαπε ανδ ταυγητ ηοω το υσε α γυν, νοτ σψστεµατιχαλλψ ινδοχτρινατεδ ιν αντι γοϖερνµεντ προπαγανδα. Ονε φορµερ αβδυχτεε σαιδ, Φιρστ τηεψ τελλ ψου τηατ ιφ ψου εσχαπε, ψου ωιλλ βε κιλλεδ. Τηεψ τιεδ υπ µψ φριενδ ανδ βεατ ηερ ιν πυβλιχ. Ι δον τ κνοω ωηψ Κονψ ισ φιγητινγ, ωε διδν τ σεε ηιµ. 72 Ορ, ασ αν εξ ρεβελ σαιδ, Ι τηινκ Κονψ ισ ϕυστ δεχειϖινγ τηε χηιλδρεν. Ηε δοεσν τ ηαϖε τηε γυνσ το δεφεατ τηε γοϖερνµεντ. 73 Ηοωεϖερ, οτηερ εξ χοµβαταντσ ρεπορτεδ τηατ Κονψ τολδ τηεµ τηατ ηε ισ φιγητινγ το οϖερτηροω τηε γοϖερνµεντ ανδ µεντιονεδ ισσυεσ συχη ασ λανδ ανδ τηε οϖερσταψεδ ρυλε οφ τηε Βανψανκολε. 74 Ιν παρτιχυλαρ, µανψ ιντερϖιεωσ ρεϖεαλεδ τηε εξτεντ το ωηιχη Κονψ σηοωεδ χλεαρ διστρυστ οφ τηε Πρεσιδεντ. Ασ ονε εξ χοµβαταντ σαιδ, Ωηατ τηε ρεβελσ σαψ ισ υντιλ ωε οϖερτηροω τηε γοϖερνµεντ, ωε ωιλλ κεεπ ον φιγητινγ. Ηε ισ νοτ πλεασεδ ωιτη α φορειγνερ ρυλινγ υσ. Ηε σαψσ τηε πρεσιδεντ ισ πυνισηινγ τηε πεοπλε ηερε ιν τηε νορτη, βψ φορχινγ πεοπλε ιντο χαµπσ, σο µυχη δψινγ, νο φοοδ. 75 Λικεωισε ασ α σενιορ οφφιχιαλ ελαβορατεδ, Κονψ ισ εµοτιοναλλψ χηαργεδ, σινχε Μυσεϖενι ωασ τηε ονε ωηο οϖερτηρεω τηεµ φροµ ποωερ. 76 Ιν αν ΛΡΑ πρεσσ ρελεασε οβταινεδ βψ ΡΛΠ, τηε γρουπ αρτιχυλατεσ ιτσ γριεϖανχεσ αγαινστ τηε πρεσιδεντ: [Τηε] οππρεσσιϖε ρυλε ανδ µισµαναγεµεντ οφ τηε χουντρψ βψ Καγυτα Μυσεϖενι ΛΡΜ/Α βελιεϖεσ τηατ τηερε [σιχ] γριεϖανχε αγαινστ Μυσεϖενι χαν ονλψ βε σολϖεδ τηρουγη διαλογυε ιφ Μυσεϖενι χουλδ βε σεριουσ αβουτ [σιχ] ενδινγ τηε ωαρ τηε λαχκ οφ σεριουσνεσσ ανδ ιλλ ιντεντιον [ιλλεγιβλε] αγενδα βψ Μυσεϖενι ανδ ηισ λοψαλιστσ 77 Μορε ρεχεντλψ, τηε ΛΡΑ ρεπορτεδλψ στοππεδ ιτσ ατταχκσ ανδ τολδ τηε ποπυλατιον το ϖοτε φορ τηε οπποσιτιον δυρινγ τηε 1996 πρεσιδεντιαλ ελεχτιονσ, 78 αλτηουγη τηε χεασε φιρε ωασ ρεπορτεδλψ ορχηεστρατεδ βψ εξιλεσ ιν Λονδον χλαιµινγ το βε λεαδερσ οφ τηε Λορδ σ Ρεσιστανχε Μοϖεµεντ. 79 Ινδεεδ, Κονψ φελλ ουτ ωιτη τηεσε ινδιϖιδυαλσ ιν τηε διασπορα σοον αφτερωαρδσ, ασ ηε σαω τηεµ ασ τρψινγ το ηιϕαχκ τηε ΛΡΑ φορ τηειρ οων ενδσ. Φεω οτηερ πολιτιχιανσ ηαϖε τριεδ το χολλαβορατε ωιτη Κονψ, σινχε ηισ µετηοδσ εµβαρρασσ τηοσε ωηο συππορτ ηιµ ορ τηοσε ωηο ωουλδ λικε το συππορτ ηιµ βεχαυσε τηεψ δον τ λικε Μυσεϖενι. 80 Ρεφορµ Αγενδα πολιτιχιαν ϑαµεσ Οποκα, φορ εξαµπλε, ωασ ρεπορτεδλψ κιλλεδ βψ τηε ΛΡΑ ιν 2002 φορ αππαρεντλψ τρψινγ το τρανσφορµ τηε γρουπ βψ γιϖινγ ιτ α µορε χοηερεντ ανδ λεγιτιµατε πολιτιχαλ προγραµµε. Τηε αππαρεντ χονφυσιον οϖερ τηε ΛΡΑ σ πολιτιχαλ αγενδα ισ παρτλψ δυε το τηε φαχτ τηατ τηε ΛΡΑ δοεσ νοτ φιτ χονϖεντιοναλ δεφινιτιονσ οφ α πολιτιχαλ ινσυργενχψ: ιτ δοεσ νοτ ενγαγε χιϖιλιανσ ιν πολιτιχαλ µοβιλισατιον ορ ινδοχτρινατιον, ανδ ηασ ρεϕεχτεδ σεϖεραλ αττεµπτσ βψ πεοπλε ουτσιδε τηε ΛΡΑ χοµµανδ στρυχτυρε το τακε ον α πολιτιχαλ αγενδα. 81 Ηοωεϖερ, βεχαυσε ιτ δοεσ νοτ αππεαρ το φιτ εασιλψ ωιτηιν αχχεπτεδ παραδιγµσ, ιτ δοεσ νοτ νεχεσσαριλψ µεαν τηατ ιτ ισ δεϖοιδ οφ πολιτιχαλ χοντεντ, ορ τηατ πολιτιχαλ ισσυεσ ρελατινγ το νορτηερν Υγανδα σηουλδ νοτ βε παρτ οφ ηισ γριεϖανχεσ. Ινδεεδ, τωο ποσσιβιλιτιεσ εµεργε φροµ ωηατ ισ κνοων οφ τηε ΛΡΑ. 72 Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη ελεϖεν εξ χοµβαταντσ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ χοµβαταντ, Σοροτι, 5/11/ Φορ εξαµπλε, φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη φιϖε εξ χοµβαταντσ ιν ΚΙΧΩΑ, Κιτγυµ, 14/10/03; φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ιν Παλενγα Ι Π χαµπ, Γυλυ, 8/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εσχαπεδ αβδυχτεε, Γυλυ τοων, 6/10/03 76 Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 5/12/ ΛΡΑ πρεσσ ρελεασε φροµ 2003 οβταινεδ βψ ΡΛΠ. 78 Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 5/12/ Ιβιδ. Σεε αλσο, ΑΧΧΟΡ, Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Λιρα, 11/11/ Σεε Μαχκινλαψ, 2003.

19 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 17 Φιρστ, τηατ Κονψ ηασ α πολιτιχαλ αγενδα βυτ ισ ϖερψ ποορ ατ αρτιχυλατινγ ιτ. Ηαϖινγ δροππεδ ουτ οφ σχηοολ ατ Π 7 λεϖελ, ιτ ισ ποσσιβλε τηατ ηε δοεσ νοτ ηαϖε α χλεαρ υνδερστανδινγ οφ πολιτιχαλ προχεσσεσ ανδ στατε ποωερ, ανδ ισ τηερεφορε υναβλε το τρανσλατε ηισ δισσατισφαχτιον ωιτη τηε γοϖερνµεντ ιντο α ρεχογνισαβλε πολιτιχαλ ινσυργενχψ ορ εϖεν αν οπποσιτιον πολιτιχαλ παρτψ. Ηισ ρεϕεχτιον οφ πρεϖιουσ πολιτιχαλ αγενδασ φροµ ΥΠ Μ µοβιλισερ Οτυνυ Λυκονψοµοι, 82 Υγανδαν εξιλε λεαδερσ, ανδ νορτηερν πολιτιχιανσ δοεσ νοτ νεχεσσαριλψ µεαν τηατ Κονψ δοεσ νοτ ηαϖε πολιτιχαλ γοαλσ, βυτ τηατ ηε ωασ ειτηερ τυρνινγ αωαψ αµβιτιουσ λεαδερσ ωηο ωαντ το πυτ τηειρ οων αγενδα οντο τηε ΛΡΑ φορ τηειρ οων πυρποσεσ, ορ τηειρ αγενδα διδ νοτ φιτ ωιτη ηισ ωορλδϖιεω. Σεχονδ, ιτ ισ ποσσιβλε τηατ Κονψ ισ µοτιϖατεδ βψ βοτη ποωερ ανδ φεαρ τηε ποωερ ηε ανδ ηισ χοµµανδερσ δεριϖε φροµ χοντρολλινγ αν αρµεδ ινσυργενχψ, σπρεαδινγ φεαρ αµονγ τηε ποπυλατιον ιν νορτηερν ανδ εαστερν Υγανδα, ανδ ηαϖινγ νυµερουσ ωιϖεσ ιν τηε βυση, ανδ φεαρ τηατ ιφ ηε ισ βρουγητ ουτ οφ τηε βυση, ηε ωιλλ βε κιλλεδ ορ τριεδ φορ ωαρ χριµεσ. εσπιτε εξτενσιϖε ιντερϖιεωσ ωιτη εξ χοµβαταντσ ανδ πεοπλε ιν χονταχτ ωιτη τηε ρεβελ λεαδερ, ΡΛΠ χαννοτ σαψ δεφινιτιϖελψ ωηιχη ϖερσιον, ιφ ειτηερ, ισ χορρεχτ. Ωηετηερ τηε ΛΡΑ δοεσ ορ δοεσ νοτ ηαϖε α πολιτιχαλ αγενδα σηουλδ νοτ, ηοωεϖερ, βεχοµε τηε πιϖοταλ ποιντ φορ υνδερστανδινγ Κονψ ορ φορ ρεσολϖινγ τηε χονφλιχτ. Ινστεαδ, α µορε φλεξιβλε αππροαχη το υνδερστανδινγ ωηατ µοτιϖατεσ τηε ΛΡΑ ισ νεεδεδ: τρψινγ το φορχε ριγιδ δεφινιτιονσ οντο τηισ προτραχτεδ χονφλιχτ ονλψ γενερατεσ χονφυσιον ανδ πρεϖεντσ µορε χοµπλεξ υνδερστανδινγσ οφ Κονψ σ ωορλδϖιεω φροµ εµεργινγ. 3.3 Ρεχεντ ψναµιχσ ωιτηιν τηε ΛΡΑ Ιν αδδιτιον το τηε σπιριτυαλ ανδ πολιτιχαλ δψναµιχσ εξπλορεδ αβοϖε, τηρεε αδδιτιοναλ φαχτορσ ηαϖε πλαψεδ α σιγνιφιχαντ ρολε ιν φυρτηερ φυελλινγ τηε ΛΡΑ χονφλιχτ. Φιρστ, Κονψ σ ιννερ χορε οφ φιγητερσ χυρρεντλψ φεαρσ φορ τηειρ πηψσιχαλ συρϖιϖαλ ιφ τηεψ συρρενδερ αν ανξιετψ τηατ ισ φεδ βψ τηρεε ποσσιβλε φαχτορσ. Ηιστοριχαλλψ, Αχηολι µιλιταρψ λεαδερσ ωερε ρουνδεδ υπ ανδ κιλλεδ βψ γοϖερνµεντ φορχεσ αφτερ βεινγ ρεχαλλεδ το τηε βαρραχκσ το δισαρµ ιν 1971 υνδερ Ιδι Αµιν. Τηε µεµοριεσ οφ τηισ οχχασιον αρε ρεπορτεδ το στιλλ ηαυντ ΛΡΑ χοµµανδερσ ανδ µακε τηεµ σχεπτιχαλ οφ τηε γοϖερνµεντ σ Αµνεστψ Αχτ. Ασ ονε εξ ΛΡΑ φιγητερ ρεπορτεδ, τηερε ισ α µαν χαλλεδ [φορµερ ΥΠ Α χοµµανδερ Κεννετη] Κιλαµα. Αφτερ πεαχε ταλκσ, ηε χηανγεδ ανδ ϕοινεδ Μυσεϖενι ανδ γαϖε Μυσεϖενι ηισ σολδιερσ. Τηεν τηεψ τυρνεδ αγαινστ ηιµ ανδ κιλλεδ ηιµ. Σο Κονψ φεαρσ τηατ ιφ ηε συρρενδερσ, τηε σαµε ωιλλ ηαππεν το ηιµ. 83 Ιν αδδιτιον, τηε ΛΡΑ σ ϖιχιουσ ατροχιτιεσ, συχη ασ ςινχεντ Οττι σ µασσαχρε οφ βετωεεν 170 ανδ 220 χιϖιλιανσ ιν ηισ οων ϖιλλαγε οφ Ατιακ, µεαν τηατ τηε χοµµανδερσ αρε ηαυντεδ βψ τηειρ οων χυρσεσ. 84 Φυρτηερµορε, τηε γοϖερνµεντ σ περσιστεντ ϖιτριολιχ ρηετοριχ αβουτ αννιηιλατινγ ανδ ηυντινγ δοων τηε ΛΡΑ αδδ φυελ το τηισ φεαρ, µακινγ ιτ διφφιχυλτ το βελιεϖε τηατ τηεψ ωιλλ βε σαφε ιφ α πεαχε δεαλ ισ ρεαχηεδ. Ασ ονε εξ ρεβελ σαιδ, τηε ρεβελσ ιν τηε βυση ωονδερεδ, σαψινγ τηισ αµνεστψ λαω µυστ βε εφφεχτιϖε. ο ψου τηινκ τηε γοϖερνµεντ ωιλλ νοτ κιλλ υσ? 85 Ανοτηερ ϕυνιορ χοµµανδερ ασκεδ, Μψ θυερψ ισ τηε αµνεστψ ρεαλλψ τρυε? Μανψ πεοπλε ωηο τρψ το χοµε βαχκ αρε κιλλεδ. Ωηατ αβουτ µε ωηο γρεω υπ ιν τηε βυση ανδ φουγητ φορ φιφτεεν ψεαρσ. Ωιλλ Ι βε παρδονεδ? Φορ ινστανχε δυρινγ τηε εαρλψ δαψσ οφ τηε ρεβελλιον ιν 1988, Κονψ ρεχρυιτεδ εξ ΥΠ Μ πολιτιχαλ οργανισερ Οτυνυ Λυκονψοµοι ιντο τηε γρουπ. Αχχορδινγ το α φορµερ ΗΣΜ µεµβερ, Λυκονψοµοι γαινεδ µανψ φολλοωερσ βεχαυσε ηε τιρελεσσλψ χριτιχισεδ ηισ οων πεοπλε σ φαιλινγσ ανδ χοµβατεδ εϖερψ φορµ οφ ηψποχρισψ. Ηε αλσο σποκε ρεπεατεδλψ αγαινστ κιλλινγ χιϖιλιανσ. Λυκονψοµοι σ ποπυλαριτψ λεδ το α ριϖαλρψ βετωεεν ηιµ ανδ Κονψ, ανδ ηε διεδ υνδερ µψστεριουσ χιρχυµστανχεσ λατερ τηατ ψεαρ. Βεηρενδ, 1999: Κιλαµα αλλεγεδλψ διεδ ιν µψστεριουσ χιρχυµστανχεσ ιν τηε εαρλψ 1990σ. Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ιν Παλενγα Ι Π χαµπ, Γυλυ, 8/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη εξ χοµβαταντσ ατ Χονχερνεδ Παρεντσ Ασσοχιατιον Ρεχεπτιον Χεντρε, Κιτγυµ, 11/10/ Τεστιµονψ οφ α ϕυνιορ ΛΡΑ χοµµανδερ ιν δοχυµεντεδ χονϖερσατιον ωιτη ρελιγιουσ λεαδερσ ιν 2002.

20 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 18 Σεχονδ, αφτερ 17 ψεαρσ οφ χονφλιχτ, µανψ ινφορµαντσ σπεχυλατεδ τηατ Κονψ χοντινυεσ φιγητινγ βεχαυσε ιτ ηασ βεχοµε α ωαψ οφ λιφε τηατ βοτη αλλοωσ ηιµ εασψ αχχεσσ το ρεσουρχεσ, ανδ γιϖεσ ηιµ ινφλυενχε ανδ αυτηοριτψ ηε χουλδ νεϖερ ηαϖε αχηιεϖεδ ασ α πεασαντ λαβουρερ ιν νορτηερν Υγανδα. Ασ ονε ΥΠ Φ χοµµανδερ αργυεδ, Πεασαντσ ιν τηε ΛΡΑ ηαϖε ατταινεδ α λιφε ωηιχη τηεψ χαν τ συσταιν ιφ τηεψ χοµε ουτ. Τηεψ αρε υσεδ το φρεελψ γεττινγ ωηατ τηεψ ωαντ. 87 Αν εξ χοµβαταντ χονφιρµεδ τηισ: Αλλ τηε γοοδ φοοδ συχη ασ χηιχκεν, µεατ, γοατσ, χοωσ ανδ γρουνδνυτσ αρε γιϖεν το ρεβελ χοµµανδερσ. Τηε ρεχρυιτ εατσ ηαλφ βοιλεδ χασσαϖα ανδ ποτατοεσ. 88 Τοπ λεϖελ πριϖιλεγεσ αρε νοτ ονλψ λιµιτεδ το φοοδ: Τηε χοµµανδερσ χηοσε τηειρ ωιϖεσ φιρστ, ανδ λατερ γαϖε υσ τηε ονεσ τηεψ ηαδ ηαδ. 89 Πηοτογραπησ οφ τηε ΛΡΑ ϖιεωεδ βψ ΡΛΠ ρεϖεαλ χοµµανδερσ ρελαξινγ ωιτη µανψ ωιϖεσ ανδ χηιλδρεν ιν νεω λοοκινγ αρµψ υνιφορµσ ανδ σιττινγ αλονγσιδε ηιγηλψ σοπηιστιχατεδ ωεαπονρψ. 90 Ασ ονε ηιγη λεϖελ σουρχε πυτ ιτ, τηε ΛΡΑ ισ βεττερ αρµεδ τηαν µοστ Αφριχαν αρµιεσ. Τηεψ ηαϖε Ανζασ [σηουλδερ φιρεδ µισσιλε λαυνχηερσ], 32 ωιϖεσ, ανδ µορε. Ωηατ χαν ψου οφφερ τηεµ ηερε τηατ τηεψ δον τ ηαϖε ιν τηε βυση? 91 Τηιρδ, Συδαν σ ρε συππλψ οφ τηε ΛΡΑ ηασ βεεν ανοτηερ φαχτορ αλλοωινγ φορ τηε γρουπ σ χοντινυατιον σινχε Τηε ΛΡΑ ηασ βεεν ρεχειϖινγ ωεαπονσ, αµµυνιτιον, φυελ, χοµµυνιχατιονσ εθυιπµεντ ανδ τραινινγ φροµ τηε Κηαρτουµ γοϖερνµεντ σινχε 1994, ωηεν τηε Βιγοµβε πεαχε ταλκσ φαιλεδ. Συχη ασσιστανχε, προϖιδεδ φροµ Κηαρτουµ µαινλψ τηρουγη ιτσ σουτηερν µιλιτια, τηε Εθυατοριαλ εφενχε Φορχε (Ε Φ), ισ α σουρχε οφ ωεαπονσ τηατ Κονψ ωουλδ φινδ διφφιχυλτ το ρεπλαχε. Ασ ονε σενιορ Υγανδαν αναλψστ πυτ ιτ, Κονψ ηασν τ βεεν σηοππινγ φορ αρµσ. Ωηεν ηισ συππλψ ισ χυτ οφφ φροµ Συδαν, ηοω χαν ηε συσταιν ηιµσελφ? 92 Συδαν βεγαν συππλψινγ τηε ΛΡΑ ιν ρεσπονσε το τηε Γοϖερνµεντ οφ Υγανδα σ ασσιστανχε το τηε ΣΠΛΑ. Ιτ αιδεδ τηε ΛΡΑ ιν ορδερ βοτη το δεσταβιλισε Υγανδα ον ιτσ νορτηερν βορδερ ανδ ηινδερ α φρεε φλοω οφ αρµσ το τηε ΣΠΛΑ. Υγανδα σ συππορτ το τηε λαττερ ηασ νοω οφφιχιαλλψ ηαλτεδ, αλτηουγη χιϖιλιαν ρυµουρσ οφ τηε χοντινυεδ πρεσενχε οφ τηε ΣΠΛΑ ιν νορτηερν Υγανδα περσιστ. Ασ α ΥΠ Φ χοµµανδερ χοµµεντεδ, Τηισ χονφλιχτ [ωιτη τηε ΛΡΑ] ισ νοτ νεω, βυτ ιτ χοντινυεσ βεχαυσε οφ ιτσ προξιµιτψ το Συδαν. 93 Ηοωεϖερ, αλτηουγη Συδαν ηασ πρεϖιουσλψ ασσιστεδ τηε ΛΡΑ ουτ οφ νατιοναλ ιντερεστ, ιτσ ιντερεστσ µαψ βε χηανγινγ ωιτη τηε ονγοινγ Συδανεσε πεαχε προχεσσ ιν Ναιϖασηα, Κενψα. Κηαρτουµ ηασ βεεν υνδερ πρεσσυρε φροµ τηε ΥΣ ανδ ΥΚ το στοπ συππορτινγ Κονψ ανδ ηισ τερροριστ γρουπ. Τηε ΝΙΦ ρεγιµε ισ σεεκινγ το ρεστορε διπλοµατιχ ρελατιονσ ωιτη τηε ιντερνατιοναλ χοµµυνιτψ, ιν παρτιχυλαρ σο ιτ χαν βεγιν εξπορτινγ ιτσ νεωλψ φουνδ οιλ ρεσερϖεσ. Φυρτηερµορε, φολλοωινγ τηε Αγρεεµεντ ον Σεχυριτψ Αρρανγεµεντσ σιγνεδ βετωεεν Κηαρτουµ ανδ τηε ΣΠΛΑ ιν Σεπτεµβερ 2003, σοµε Ε Φ µιλιτια χοµµανδερσ ηαϖε βεγυν µακινγ δεαλσ ωιτη τηε µορε ποωερφυλ ΣΠΛΑ (ωηο ωιλλ τακε οϖερ σεχυριτψ φορ αλλ οφ σουτηερν Συδαν υνδερ τηε αγρεεµεντ) ανδ ηαϖε εϖεν βεεν αλλεγεδλψ φιγητινγ τηε ΛΡΑ νεαρ ϑυβα. 94 Περµισσιον βψ τηε Συδαν γοϖερνµεντ το αλλοω τηε ΥΠ Φ το χροσσ ιντο ιτσ τερριτορψ δυρινγ Οπερατιον Ιρον Φιστ, ασ ωελλ ασ ρεχεντ ρεπορτσ τηατ τηε Γοϖερνµεντ οφ Συδαν ισ ρεδυχινγ συππορτ το τηε ΛΡΑ, βοτη φορεχαστ α φυτυρε ρεδυχτιον ιν τηε ΛΡΑ σ αχχεσσ το ρεαδψ ωεαπονρψ. Ασ α ηιγη ρανκινγ φορµερ χοµβαταντ οβσερϖεδ, Βψ 2001, τηε ρελατιονσηιπ βετωεεν Κονψ ανδ Συδαν ωασ σο βαδ Κονψ γοτ σο αννοψεδ τηατ ηε ωασ σηοοτινγ ατ Γοϖερνµεντ οφ Συδαν ϖεηιχλεσ. Ηε γοτ ρεαλλψ µαδ. Τηεψ σταρτεδ φιγητινγ χιϖιλιανσ ιν Συδαν ανδ χολλεχτεδ αλλ τηε προπερτψ Ιντερϖιεω ωιτη ΥΠ Φ χοµµανδερ, 2/10/ Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη εξ χοµβαταντσ ατ Χονχερνεδ Παρεντσ Ασσοχιατιον Ρεχεπτιον Χεντρε, Κιτγυµ, 11/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ϕυνιορ χοµµανδερ, Κιτγυµ, 10/10/ Χονφιδεντιαλ ιντερϖιεω, 17 Σεπτεµβερ 2003; χονφιδεντιαλ ιντερϖιεω, Καµπαλα, 4/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, 5/12/03. Κονψ ισ ρεπορτεδ το ηαϖε βετωεεν ωιϖεσ. ΙΡΙΝ Ωεβ Σπεχιαλ ον τηε Χρισισ ιν Νορτηερν Υγανδα, 2003, αϖαιλαβλε ατ ωωω.ιριννεωσ.οργ/ωεβσπεχιαλσ/υγα_χρισισ/ 92 Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ ινδεπενδεντ αναλψστ, Καµπαλα, 5/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ΥΠ Φ χοµµανδερ, 2/10/ Ιντερϖιεωσ ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλσ, Καµπαλα, 3 6/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ηιγη ρανκινγ εξ χοµβαταντ, Γυλυ, 7/10/03.

21 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 19 Ιτ ισ νοτ χλεαρ ωηετηερ Κηαρτουµ ωιλλ γιϖε υπ εντιρελψ ον ιτσ λονγ τιµε στρατεγιχ παρτνερ. Αφτερ αλλ, τηε ΛΡΑ νοτ ονλψ χαυσεσ ινσεχυριτψ ιν Υγανδα, βυτ ηασ αλσο ωορκεδ τογετηερ ωιτη τηε Συδανεσε αρµψ ιν ατταχκινγ στρατεγιχ λοχατιονσ συχη ασ Τοριτ ιν Ονε Υγανδαν οφφιχιαλ νοτεδ τηατ, Τηε ΛΡΑ ισ στιλλ γεττινγ αρµσ φροµ Συδαν, ηαϖινγ µοϖεδ τηειρ συππλψ λινεσ βεψονδ τηε Οπερατιον Ιρον Φιστ λινε [ωηερε τηε ΥΠ Φ ισ αλλοωεδ το οπερατε]. Τηεψ αλσο ηαϖε αρµσ βυριεδ. Βυτ τηε κεψ φορ µε ισ ιφ Κονψ δοεσν τ γετ ρε συππλιεδ. 97 Ηοωεϖερ, τηεσε χοµβινεδ δεϖελοπµεντσ µακε τηε ΛΡΑ σ φυτυρε λοοκ λεσσ προµισινγ τηαν βεφορε, ανδ ιτ αππεαρσ το βε φεελινγ πρεσσυρε τηατ ιτσ µοστ χριτιχαλ συππλψ λινε µαψ βε χυτ οφφ. Ατ τηε σαµε τιµε, τωο φαχτορσ ινδιχατε τηατ τηε ΛΡΑ χαν συσταιν ιτσελφ φορ σοµε τιµε ωιτηουτ Συδανεσε συππορτ. Φιρστ, τηε γρουπ υσεσ φεω ηιγη τεχη ωεαπονσ µοστ ατταχκσ αρε αγαινστ σοφτ ταργετ χιϖιλιανσ ανδ αρε χαρριεδ ουτ υσινγ αξεσ ανδ πανγασ (µαχηετεσ). Τηε φαχτ τηατ ιτ οπερατεδ φορ ειγητ ψεαρσ βεφορε Κηαρτουµ σταρτεδ ασσιστανχε ιν 1994 ισ τεστιµονψ το τηισ. Σεχονδ, Κονψ ηασ βυριεδ ωηατ σεεµ το βε σιζεαβλε αρµσ χαχηεσ φροµ πρεϖιουσ ωεαπονσ τρανσφερσ. Ασ ονε αναλψστ πυτ ιτ, Τηε ΛΡΑ ισ ϖερψ γοοδ ατ στοχκπιλινγ. Τηεψ ωερε πυττινγ αρµσ ιν τηε Ιµατονγ Ηιλλσ ωελλ βεφορε Οπερατιον Ιρον Φιστ. Τηεψ κνοω ηοω το πλαν φορ α ραινψ δαψ. Βεσιδεσ, τηειρ συππλψ νεεδσ αρε ϖερψ λοω. Τηεψ ονλψ φιρε σοµετηινγ λικε α ηυνδρεδ βυλλετσ α δαψ. 98 Ονε εξ ϕυνιορ χοµµανδερ αππεαρεδ το χονφιρµ τηισ συσπιχιον: Ωε ηαδ ωεαπονσ ωηιχη ωε διδ νοτ κνοω ηοω το υσε. Τηεσε χαµε φροµ ουτσιδε χουντριεσ. Τηε ονεσ ωε δον τ κνοω ηοω το υσε, Κονψ σαψσ ηε ωιλλ ωαιτ φορ τηε ανγελ το τελλ ηιµ ωηεν ανδ ηοω το υσε τηεµ. 99 Σοµε ωερε µορε σχεπτιχαλ οφ τηε χριτιχαλ νατυρε οφ τηε χαχηεσ: Τηεψ ηαϖε µανψ αρµσ βυριεδ βυτ ιφ τηειρ συππλιεσ αρε χυτ οφφ [φροµ Συδαν], τηεψ χαν συρϖιϖε ονλψ φορ α χουπλε οφ µοντησ. 100 Ωηιλε τηειρ πρεχισε ιµπαχτ ισ ασ ψετ υνχλεαρ, τηε χοντινγενχψ συππλψ φαχτορ ωιλλ χερταινλψ ηαϖε το βε τακεν ιντο αχχουντ δυρινγ τηε πεαχε προχεσσ, ασ δισχυσσεδ βελοω. 3.4 ΛΡΑ Ταχτιχσ Ρεγαρδλεσσ οφ τηε µοτιϖατιον ανδ χαπαχιτψ φορ Κονψ ανδ τηε τοπ ΛΡΑ χοµµανδερσ το σταψ ιν τηε βυση, τηε στρατεγιεσ τηατ τηε ΛΡΑ υσεσ το µαινταιν δισχιπλινε ανδ τοταλ χοντρολ αρε βοτη εφφεχτιϖε ανδ ηορριφιχ. Φιρστ, Κονψ σ σπιριτυαλ διµενσιον ισ α κεψ τοολ οφ µανιπυλατιον, ανδ µανψ ιν τηε ΛΡΑ αππεαρ το βελιεϖε τηατ ηε ποσσεσσεσ σπιριτυαλ ποωερσ. Ασ αν ΝΓΟ οφφιχιαλ ωηο ωορκσ ωιτη εξ χοµβαταντ χηιλδρεν οβσερϖεδ, Σοµε τηινκ ηε ισ Γοδ Τηεψ νεϖερ θυεστιον ωηατ ηε ηασ σαιδ. Τηεψ φεαρ ηιµ ϖερψ µυχη. 101 Ινδεεδ, α τψπιχαλ ρεσπονσε αµονγ ρετυρνεδ φιγητερσ ιντερϖιεωεδ βψ τηε ΡΛΠ ισ, Ι ηεαρδ τηατ τηε εϖιλ σπιριτ ισ ιν [Κονψ]. Τηε σπιριτ µοϖεσ ωιτη ηιµ. Ιν φαχτ, Ι βελιεϖε ιν τηισ, βεχαυσε ωηενεϖερ ηε βεχοµεσ ωεακ, ηε ηασ το µακε σαχριφιχεσ ον τηε µουνταιν ιν Οδεκ. 102 Σοµε φορµερ ΛΡΑ µεµβερσ, ηοωεϖερ, ωερε µορε σχεπτιχαλ: Ι χαννοτ βελιεϖε ιν τηε σπιριτ. Ι τηινκ Κονψ ισ ϕυστ δεχειϖινγ τηε χηιλδρεν. Ι ηαδ φεαρ, βεχαυσε Ι διδν τ κνοω τηε πυρποσε [οφ τηε ϖιολενχε]. 103 Ινδεεδ, ιτ ισ λιττλε χοινχιδενχε τηατ τηε σπιριτσ γυιδε Κονψ το εµπλοψ χερταιν µιλιταρψ στρατεγιεσ ωηεν τηεψ ωουλδ βε µοστ εφφεχτιϖε. Ασ ονε φορµερ ΛΡΑ µεµβερ σαιδ, Κονψ ονλψ δοεσ τηινγσ υσινγ τηε χοµµανδ οφ τηε σπιριτσ. Ατ ονε τιµε, Κονψ βρουγητ δοων αν αρµψ ηελιχοπτερ νεαρ Αδιλανγ. Ηε ωασ υσινγ α χερταιν γυν. Αλσο, ωηεν ψου αρε χροσσινγ α ροαδ, τηε χοµµανδερ γοεσ φιρστ ανδ σπρινκλεσ ωατερ ανδ σαψσ πραψερσ. Τηατ ωαψ, ψου χαν χροσσ ωιτηουτ γεττινγ 96 Ιντερϖιεω ωιτη ιντερνατιοναλ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/10/03; ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 6/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ιντερνατιοναλ ΝΓΟ ρεπρεσεντατιϖε, Καµπαλα, 6/12/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ϕυνιορ χοµµανδερ, Κιτγυµ, 10/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Λιρα, 13/11/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ χοµβαταντ, Σοροτι, 5/11/ Ιντερϖιεω ωιτη τωο εξ χοµβαταντσ, Σοροτι, 5/11/03.

22 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 20 χαυγητ. Ωηεν ψου αρε αβδυχτεδ, ψου αρε σπρεαδ ωιτη σηεα βυττερ τηεψ βελιεϖε τηατ ιφ ψου εσχαπε, ιτ ωιλλ ϕυστ βρινγ ψου βαχκ το τηεµ. 104 Οτηερ σπιριτυαλ πραχτιχεσ σερϖε α σιµιλαρ πυρποσε. Φορ εξαµπλε, Κονψ αλλεγεδλψ ηασ α σπιριτ χαλλεδ Σενγσυ, ωηο ισ τηε σπιριτ φορ τηε χοµµανδερσ. Ηε σαψσ ωηεν ψου βεγιν φιρινγ ψουρ γυν, ρυν ανδ δον τ βε αφραιδ. 105 Λαχκ οφ φεαρ ισ α ωελλ κνοων µιλιταρψ φαχτορ τηατ ιµπροϖεσ βαττλεφιελδ συχχεσσ αγαινστ τηε ενεµψ, ανδ Κονψ χλεαρλψ υσεσ τηισ σπιριτ το ινχρεασε ηισ µιλιταρψ εφφεχτιϖενεσσ. Ονε ρεσεαρχηερ φυρτηερ οβσερϖεδ, πσψχηολογιχαλ πρεσσυρε ισ µαινταινεδ τηρουγη τηε ενφορχεµεντ οφ αρβιτραρψ βεηαϖιουραλ στριχτυρεσ ιµποσεδ βψ Κονψ. 106 Ριτυαλσ συχη ασ νοτ εατινγ φορ τηρεε δαψσ, βρυσηινγ ψουρ τεετη το βε χλεαν βεφορε φιγητινγ, ανδ σµεαρινγ σηεα βυττερ ιν τηε σιγν οφ τηε χροσσ ον ψουρ βοδψ αλλ χρεατε αν αυρα οφ µψστιχισµ τηατ ινχρεασεσ τηειρ φαιτη ιν Κονψ σ ποωερ. Κονψ σ µψστιχισµ αλσο αππεαρσ το αιδ τηε ΛΡΑ σ µιλιταρψ χαµπαιγν αγαινστ τηε ΥΠ Φ βψ ινστιλλινγ φεαρ ιντο µανψ οφ τηε πεοπλε φιγητινγ τηε γρουπ. Ασ ονε οβσερϖερ ιν τηε νορτη νοτεδ, Πεοπλε φεαρ Κονψ α λοτ βεχαυσε ηε σ βεινγ ποσσεσσεδ βψ σπιριτσ. Σο εϖεν τηε γοϖερνµεντ ανδ τηε µιλιταρψ βελιεϖε τηατ Κονψ ηασ σπιριτσ. Βυτ ωηατ ισ τηε τρυτη? Τηεψ βελιεϖε ιν ωιτχηχραφτ, ανδ πεοπλε φεαρ. Ιν τηε Μαψι Μαψι ρεβελλιον ιν τηε Χονγο, τηε σολδιερσ ραν αωαψ φροµ φεαρ; χηιλδρεν ωουλδ ωαϖε τωιγσ ανδ τηε σολδιερσ ωουλδ σχαµπερ. Βυτ τηεν τηε ρεβελλιον ενδεδ. 107 Ασ ονε σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ αδµιττεδ, Ιτ ισ τρυε τηατ σοµε ΥΠ Φ τροοπσ βελιεϖε τηατ Κονψ µαψ ηαϖε σπιριτυαλ ποωερσ. Σοµε οφ τηειρ λαχκ οφ ϖιγουρ ιν πυρσυινγ τηε ρεβελσ χαν βε ασχριβεδ το τηισ, τηουγη τηισ ισ φαρ φροµ τηε ονλψ ρεασον ωηψ τηε ωαρ ηασ νοτ ενδεδ. 108 Αν Αρµψ οφ Χηιλδρεν Ρελιανχε ον αβδυχτεδ χηιλδρεν ηασ φυρτηερ εναβλεδ Κονψ το µαινταιν ηισ ιντερναλ γριπ ον τηε ΛΡΑ φορ α νυµβερ οφ ρεασονσ. Φιρστ, ασ ηασ βεεν σηοων ιν Χαµβοδια, Σιερρα Λεονε, Ιραν ανδ ελσεωηερε, 109 τηεψ αρε εασιλψ µαλλεαβλε το ωηατεϖερ πυρποσε Κονψ ωαντσ ανδ αρε ϖερψ θυιχκ το οβεψ ηισ ορδερσ. Ασ ονε φορµερ ϕυνιορ χοµµανδερ νοτεδ, Χηιλδρεν χοπψ εξαχτλψ ωηατ ισ ταυγητ δυρινγ τραινινγ. Τηεψ δον τ πρετενδ. 110 Αν ΝΓΟ ωορκερ αδδεδ τηατ [Κονψ] ταργετσ χηιλδρεν βεχαυσε ηε χαν µοδελ τηεµ ανδ τηεψ λλ λικε ψου. 111 Φορµερ ρεβελσ φροµ οτηερ ινσυργενχιεσ υνδερστανδ τηε ποωερ τηατ χηιλδρεν χαν βρινγ το συχη α γρουπ: Κονψ χοµµανδσ τηουσανδσ οφ χηιλδρεν ωηοσε αλλεγιανχε ισ υνθυεστιονεδ. Ηισ ποωερ ισ ϖερψ στρονγ. 112 Αλτηουγη τηισ ισ σλιγητλψ εξαγγερατεδ γιϖεν τηατ ηυνδρεδσ οφ χηιλδρεν εσχαπε φροµ τηε ΛΡΑ εϖερψ ψεαρ, τηε φαχτ ρεµαινσ τηατ Κονψ υσεσ χηιλδρεν ασ α ϖιταλ ρεσουρχε. Σεχονδ, χηιλδρεν, ωηο αρε υσεδ ασ δισποσαβλε πορτερσ βψ τηε ΛΡΑ, ωαλκ θυιχκλψ ανδ τιρε σλοωλψ. Τηισ βοτη ινχρεασεσ ΛΡΑ µοβιλιτψ ανδ ενηανχεσ ιτσ χαπαχιτψ το χαρρψ λοαδσ οφ λοοτεδ γοοδσ οϖερ λονγ διστανχεσ α χριτιχαλ σουρχε οφ τηε γρουπ σ ρε συππλψ λινε φορ φοοδ, γυµβοοτσ ανδ χαση. Ασ α 104 Ιντερϖιεω ωιτη εσχαπεδ αβδυχτεε, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ χοµβαταντ, Γυλυ, 6/10/ Ωιλλετ Ωεεκσ, Πυσηινγ τηε Ενϖελοπε: Μοϖινγ Βεψονδ Προτεχτεδ ςιλλαγεσ ιν Νορτηερν Υγανδα, Συβµιττεδ το ΥΝ ΟΧΗΑ, Νεω Ψορκ, Μαρχη 2002: Ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Σεε Παρα. 27 οφ Μαχηελ Ρεπορτ, οτηερωισε κνοων ασ Τηε Ιµπαχτ οφ Αρµεδ Χονφλιχτ ον Χηιλδρεν, Α/51/306, ΥΝ επαρτµεντ οφ Ινφορµατιον, Νεω Ψορκ, (1996); Βεννεττ, Ιντερϖιεω ωιτη εξ ϕυνιορ χοµµανδερ, Κιτγυµ, 10/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Γυλυ, 16/9/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ΥΠΑ ρεβελ χοµµανδερ, Σοροτι, 4/11/03.

23 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 21 ψουτη ωηο εσχαπεδ αφτερ ονε µοντη αδµιττεδ, Ι χαρριεδ τηε ινϕυρεδ ανδ διδν τ υσε τηε γυν. Ον ραιδσ, ωε ωουλδ λοοτ φοοδ, γο ιντο πεοπλε σ ηοµεσ ανδ ασκ ωηερε τηε φοοδ ωασ. 113 Ανοτηερ ρεχαλλεδ ηοω τηε σλοωερ χηιλδρεν αρε κιλλεδ: Τηεψ λοοτεδ ουρ ηοµε ανδ νειγηβουρσ, αβδυχτινγ τεν βοψσ ανδ φουρ γιρλσ. Ωε χαρριεδ τηε λοοτ υπ το Ογιλι ηιλλσ. Ον τηε ωαψ, α σµαλλ βοψ οφ τωελϖε ψεαρσ τηρεω τηε λυγγαγε δοων βεχαυσε ηε ωασ τιρεδ. Ηε ωασ σηοτ δεαδ ιµµεδιατελψ. 114 Ονε αβδυχτεδ γιρλ ρεµεµβερεδ τηατ, Τηεψ βεατ µψ υνχλε, τηεν µαδε υσ χαρρψ βοµβσ, γρεναδεσ, βυλλετσ. Ωε ωαλκεδ λονγ διστανχεσ, ανδ ουρ φεετ σωελλεδ. 115 Τηιρδ, φορχινγ χηιλδρεν το κιλλ τηειρ φριενδσ ορ φαµιλψ µεµβερσ ιν φροντ οφ οτηερ αβδυχτεεσ ινστιλσ φεαρ ιντο τηεµ ανδ δισχουραγεσ τηεµ φροµ εσχαπινγ. Ασ ονε εξ ρεβελ ωηο σπεντ ειγητ ψεαρσ ιν τηε βυση σαιδ, Σοµετιµεσ τηεψ γετ τηε νεω πεοπλε το κιλλ. Ψου νεϖερ ρεφυσε το κιλλ, οτηερωισε τηεψ ωιλλ κιλλ ψου. 116 Ιτ αλσο φορχεσ α χλεαν βρεακ ωιτη τηε παστ, ασ τηεψ αρε λεσσ λικελψ το ρετυρν το α χοµµυνιτψ ωηερε τηεψ ηαϖε µυρδερεδ ανδ τορτυρεδ. Φιναλλψ, ατροχιτιεσ αγαινστ σοφτ ταργετ χιϖιλιανσ σπρεαδ φεαρ ανδ χηαοσ τηρουγη τηε ποπυλατιον, α γυερριλλα ωαρφαρε ταχτιχ τηατ δενιεσ ιντελλιγενχε το τηε γοϖερνµεντ ανδ λεαϖεσ τηε ρεβελσ φρεε το λοοτ. Α σινγλε ϖιχιουσ κιλλινγ χαν φορχε ηυνδρεδσ οφ πεοπλε το φλεε φροµ τηειρ ηοµεσ ιν α παρτιχυλαρ συβ χουντψ, λεαϖινγ βεηινδ τηειρ πλαντεδ χροπσ ανδ νυµερουσ ποσσεσσιονσ φορ εασψ λοοτινγ. Αγαιν, νυµερουσ τεστιµονιεσ βεαρ τηισ τηρεε προνγεδ λογιχ ουτ: Ωε κιλλεδ πεοπλε σο τηατ πεοπλε ωουλδ φεαρ υσ, 117 ρεχολλεχτεδ ονε εξ χοµβαταντ. Α φορµερλψ αβδυχτεδ γιρλ αδδεδ, Τηεψ τεαχη ψου δον τ φεαρ, οτηερωισε ψου ωιλλ βε κιλλεδ. Τηεψ τεστ ψουρ φεαρ; τηεψ τελλ τηε χηιλδρεν το κιλλ αν εσχαπεε οτηερωισε ψου αρε κιλλεδ. Τηισ ισ νοτ δονε το εϖερψονε, βυτ τηεψ σεε ψου αρε ωεακ, ανδ τηεν τηεψ τεστ ψου. Τηεψ κνοω τηεσε τηινγσ. 118 Τηυσ Κονψ σ µανιπυλατιϖε χοντρολ ισ χοµπρεηενσιϖε. Μιλιταρψ Οπερατιονσ Αλτηουγη τηε ΛΡΑ ισ οφτεν πορτραψεδ ασ α βανδ οφ χριµιναλσ, συχη α χηαραχτερισατιον ισ χλεαρλψ ιναχχυρατε φορ α γρουπ τηατ ηασ ωρεακεδ ηαϖοχ ιν νορτηερν Υγανδα φορ τηε παστ 17 ψεαρσ. Νοτ ονλψ αρε ιτσ ταχτιχσ αππαλλινγλψ εφφεχτιϖε, βυτ τηε ΛΡΑ αλσο ηασ σιγνιφιχαντ µιλιταρψ αβιλιτψ. Ασ ονε οφ τηε γρουπ σ φορµερ φιγητερσ χοµµεντεδ, Κονψ ηασ νο πλαν, βυτ ηε ηασ λοτσ οφ ωεαπονσ ανδ σολδιερσ. 119 Υνλικε τηε εµοχρατιχ Ρεπυβλιχ οφ Χονγο, Σιερρα Λεονε ορ Ανγολα, νορτηερν Υγανδα δοεσ νοτ ηαϖε ρεβελλιον ινδυχινγ ρεσουρχεσ συχη ασ διαµονδσ, οιλ ορ χολταν, µακινγ τηε ΛΡΑ σ αλµοστ τωο δεχαδε λονγ εξιστενχε ρεµαρκαβλε. Ασ α ρεγιοναλ αναλψστ νοτεδ, Τηε ΛΡΑ ηαϖε µαρϖελλουσ ιντερναλ οργανισατιον ανδ µαναγεµεντ. Τηεψ κεεπ ρεχορδσ ωηεν τηεψ αβδυχτ χηιλδρεν ωηο τηειρ παρεντσ αρε, ετχ. Τηεψ ηαϖε συρϖιϖεδ φορ 17 ψεαρσ ον νεξτ το νοτηινγ. 120 Ιν τηε αβσενχε οφ νατυραλ ρεσουρχεσ, τηε ΛΡΑ υσεσ γυερριλλα αµβυση ατταχκσ ωιτη εξτρεµε εφφεχτιϖενεσσ, σκιλλσ τηατ ωερε προβαβλψ αχθυιρεδ φροµ ΥΠ Α σπλιντερ χοµµανδερ Οδονγ Λατεκ ιν µιδ Φεαρ οφ τηε ΛΡΑ ρυνσ αχροσσ αλλ χορνερσ οφ τηε νορτη, λαργελψ ασ α ρεσυλτ οφ περσιστεντ συρπρισε ατταχκσ ον ϖιλλαγεσ ανδ ροαδσ υνδερτακεν βψ νυµερουσ ηιγηλψ µοβιλε γρουπσ οφ 15 τηατ τηεν βρεακ υπ ιντο σµαλλερ γρουπσ οφ Συχη ατταχκσ αρε υσυαλλψ υνδερτακεν δελιβερατελψ ωιτη µαχηετεσ ανδ αξεσ το σπρεαδ µαξιµυµ πανιχ. Τηυσ ωηιλε τηε νυµβερ οφ χασυαλτιεσ µαψ βε ρελατιϖελψ λοω χοµπαρεδ ωιτη οτηερ χονφλιχτσ, τηε λεϖελ οφ δισπλαχεµεντ ισ εξτρεµελψ ηιγη ιν νορτηερν ανδ εαστερν Υγανδα οϖερ Ιντερϖιεω ωιτη εξ αβδυχτεε, Σοροτι, 5/11/ Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη σιξ εξ χοµβαταντσ, Κιτγυµ, 11/10/ Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη ελεϖεν εξ χοµβαταντ γιρλσ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ρεβελ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ αβδυχτεε, Γυλυ, 6/10/ Ιβιδ. 119 Ιντερϖιεω ωιτη εξ χοµβαταντ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρεγιοναλ αναλψστ, Καµπαλα, 6/12/ Σεε Βεηρενδ, 1999: Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, 4 εχεµβερ 2003; ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, 5/12/03.

24 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 22 µιλλιον πεοπλε, ωηιχη ινχλυδεσ 82% οφ τηε ποπυλατιον οφ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ. 123 δεσχριβεδ τηε ΛΡΑ µιλιταρψ στρατεγψ ιν µορε δεταιλ: Ονε οφφιχιαλ Τηεψ γο φορ σοφτ ταργετσ ανδ τραυµατισε πεοπλε. Τηε φεροχιτψ οφ τηε ατταχκσ σπρεαδσ φεαρ ιντο τηε ποπυλατιον. Ωηεν τηισ ηαππενσ, τηεψ δενψ τηε γοϖερνµεντ ιντελλιγενχε, τηεψ δριϖε πεοπλε φροµ τηειρ ηοµεσ ανδ λοοτ, ανδ τηεν τηεψ τακε τηε γοατσ, χασσαϖα, ετχ. φροµ τηειρ λανδ. Τηε τοολσ τηεψ υσε αρε τερρορ, χονχεαλµεντ ανδ ηιγη µοβιλιτψ, τψινγ τηε χηιλδρεν τογετηερ ωιτη ροπεσ ανδ µοϖινγ ϖερψ φαστ. 124 Συχη ταχτιχσ αχτ ασ α φορµ οφ πσψχηολογιχαλ ωαρφαρε. Ασ ονε αναλψστ συµµαρισεδ: Τηε ρεβελσ ατταχκ χιϖιλιανσ βεχαυσε τηεψ ωαντ πυβλιχιτψ ανδ ωηεν τηεψ στρικε χιϖιλιαν ταργετσ, ιτ ωιλλ σηοω τηατ τηε ρεβελσ αρε αχτιϖε. Ιτ ωιλλ βε τυρνεδ αρουνδ τηατ τηε γοϖερνµεντ ισ νοτ προτεχτινγ πεοπλε. 125 Ηοωεϖερ, τηισ στρατεγψ ηασ νοτ ωορκεδ ασ τηε χιϖιλιαν ποπυλατιον χλεαρλψ δοεσ νοτ συππορτ τηε ΛΡΑ. Ιτ ηασ βεεν τριεδ φορ ψεαρσ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ ωιτηουτ συχχεσσ, ανδ τηε ρεχεντ ποπυλαρ γοϖερνµεντ σπονσορεδ µιλιτιασ αγαινστ τηε ΛΡΑ ιν Τεσο ανδ Λανγο τεστιφψ φυρτηερ το ιτσ φαιλυρε ιν τηεσε αρεασ. Ωηιλε ιτ ισ τρυε τηατ αλµοστ αλλ οφ τηεσε αρεασ αρε µαϕοριτψ µυλτι παρτψ ρεγιονσ, τηε ΛΡΑ ηασ φαιλεδ το τρανσλατε τηισ οπποσιτιον το τηε Γοϖερνµεντ σ ονε παρτψ Μοϖεµεντ σψστεµ ιντο πολιτιχαλ συππορτ. Ασ Γερσονψ νοτεδ, Γιϖεν τηε αντι Μυσεϖενι σεντιµεντ οφ µοστ Αχηολισ, τηε ΛΡΑ σ ιναβιλιτψ το µοβιλιζε συππορτ ορ ατ λεαστ αϖοιδ ρεπυδιατιον βψ ιτσ οων ετηνιχ βασε ισ ρεµαρκαβλε. 126 Τηυσ, ωηιλε Κονψ ισ υναβλε το χονϖινχε πεοπλε οφ ηισ ιδεασ, ηισ εφφεχτιϖε υσε οφ µιλιταρψ ταχτιχσ χρεατεσ φεαρ ανδ µαινταινσ ινσταβιλιτψ τηρουγηουτ τηε ρεγιον. Οτηερ ΛΡΑ ταχτιχσ αλσο ινδιχατε ωελλ χο ορδινατεδ µιλιταρψ πλαννινγ. Φορ εξαµπλε, ΛΡΑ χοµµανδερσ αϖοιδ γοϖερνµεντ Μι 24 ηελιχοπτερ γυνσηιπ ατταχκσ βψ πασσινγ υνιφορµσ οϖερ το χηιλδ αβδυχτεεσ ανδ ιµµεδιατελψ δισπερσινγ ιντο γρουπσ οφ Ωηιλε χηιλδρεν αρε δισποσαβλε πορτερσ ιν τηε ΛΡΑ σ οϖεραλλ στρατεγψ, ανδ τηε ΛΡΑ λοσεσ νοτηινγ µιλιταριλψ ωηεν τηεψ αρε γυννεδ δοων βψ ΥΠ Φ τροοπσ, τηε γοϖερνµεντ ρισκσ πολιτιχαλ βαχκλαση φορ κιλλινγ χηιλδρεν. Ασ ονε εξ χοµβαταντ χλαιµεδ, Τηε ΥΠ Φ χαννοτ δεφεατ τηεµ, βεχαυσε ιτ ισ εϖεν ποσσιβλε το εϖαδε τηε γυνσηιπ. Ανδ τηε πλαχε ωηερε τηε ωεαπονσ αρε ηιδδεν ισ σο τριχκψ ιτ ισ διφφιχυλτ το ρεµεµβερ. Σο εϖεν ιφ πεοπλε αρε χαπτυρεδ ανδ τολδ το τακε τηε σολδιερσ τηερε, τηεψ χαν τ φινδ ιτ. 128 Ιν συµµαρψ, τηισ σεχτιον ηασ σουγητ το σηοω τηατ σιµπλψ δισµισσινγ Κονψ ασ α χριµιναλ ορ τερροριστ ισ νοτ ονλψ ιναχχυρατε βυτ δανγερουσ, ασ ιτ υνδερεστιµατεσ τηε λεϖελ οφ µιλιταρψ πλαννινγ ανδ εφφεχτιϖενεσσ οφ τηε ΛΡΑ. Αλτηουγη λιµιτεδ βψ νοτ βεινγ αβλε το µεετ ωιτη Κονψ ηιµσελφ, τηισ σεχτιον ηασ σουγητ το αναλψσε α γρουπ τηατ ηασ ηελδ νορτηερν Υγανδα ρανσοµ φορ τηε παστ 17 ψεαρσ, ανδ το εξπλορε ωαψσ ιν ωηιχη ιτσ µοτιϖεσ χαν βε βεττερ γρασπεδ ασ ρεαχηινγ συχη λεϖελσ οφ υνδερστανδινγ ισ ϖιταλ ιν βρινγινγ ρεσολυτιον το τηε σιτυατιον. Ηοωεϖερ, φαχτορσ οτηερ τηαν τηε ΛΡΑ σ ιντερναλ µεχηανισµσ ηαϖε αλσο πλαψεδ α κεψ ρολε ιν χοντινυινγ τηε ωαρ, ιν παρτιχυλαρ τηε εφφεχτ τηε ωαρ ηασ ηαδ ον τηε χιϖιλιαν ποπυλατιον. 123 ΩΦΠ Εµεργενχψ Ρεπορτ Νο. 4 οφ 2004; ΥΝ ΧΑΠ ρεπορτ, Αππροξιµατελψ 879,000 πεοπλε ουτ οφ α τοταλ ποπυλατιον οφ 1,076,000 ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ ηαϖε βεεν δισπλαχεδ, ωιτη 1.4 µιλλιον ιν τοταλ. Τηε γοϖερνµεντ σ προτεχτεδ ϖιλλαγεσ πολιχψ ισ τηε οτηερ χηιεφ ρεασον φορ τηε δισπλαχεµεντ, οφ χουρσε. Τηισ πολιχψ ρεσπονσε το τηε ωαρ ισ δισχυσσεδ ιν µορε δεταιλ ιν σεχτιον Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Γυλυ, 16/9/ Γερσονψ, 1997: Ιβιδ., φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη φιϖε εξ χοµβαταντσ, Κιτγυµ, 14/10/03; φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη 10 σχηοολτεαχηερσ, Λιρα, 12/11/ Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη φιϖε εξ χοµβαταντσ, Κιτγυµ, 14/10/03.

25 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 23 4 ΧΟΝΣΕΘΥΕΝΧΕΣ ΑΣ ΧΑΥΣΕΣ: ΤΗΕ ΙΜΠΑΧΤ ΟΦ ΤΗΕ ΛΡΑ Ιτ ισ ηαρδ το εξαγγερατε τηε ιµπαχτ τηε ΛΡΑ χονφλιχτ ηασ ηαδ ον τηε πεοπλε λιϖινγ ιν νορτηερν Υγανδα. Ινδεεδ, τηερε ισ συβσταντιαλ δοχυµεντατιον δεσχριβινγ τηε σιτυατιον οφ τηοσε ωηο ηαϖε εξπεριενχεδ τηε εφφεχτσ οφ τηε ωαρ µοστ αχυτελψ: χαταλογυεσ οφ ηυµαν ριγητσ αβυσεσ ορ στοριεσ οφ ατροχιτιεσ αρε α προµινεντ παρτ οφ τηε πυβλιχ δισχουρσε ον τηε ωαρ. Ωηατ ηασ βεεν λεσσ ωελλ αρτιχυλατεδ, ηοωεϖερ, αρε τηε νυµερουσ χοµπλεξ δψναµιχσ τηατ συρρουνδ ανδ συσταιν τηε χονφλιχτ, ιν παρτιχυλαρ τηε διφφερεντ ωαψσ ιν ωηιχη τηε χονφλιχτ ισ υνδερστοοδ ανδ αρτιχυλατεδ βοτη βψ τηοσε λιϖινγ ιν τηε µιδστ οφ ιτ, ανδ τηοσε χοµµεντινγ ον τηε ωαρ. Τηεσε υνδερστανδινγσ φορµ τηε φοχυσ φορ τηε φολλοωινγ σεχτιον, ωηιχη ηιγηλιγητσ διφφερεντ υνδερστανδινγσ ανδ περχεπτιονσ οφ τηε ωαρ. Ρεαχηινγ α χλεαρερ υνδερστανδινγ οφ τηεσε δψναµιχσ ισ χρυχιαλ, ασ ιτ νοτ ονλψ σηεδσ λιγητ ον τηε ενϖιρονµεντ ιν ωηιχη τηε ωαρ χοντινυεσ, βυτ γιϖεσ χλεαρ ινδιχατορσ οφ ηοω πεοπλε ον τηε γρουνδ βελιεϖε τηε ωαρ χαν βε ρεσολϖεδ. Ινδεεδ, ιφ συχη δψναµιχσ αρε νοτ τακεν ιντο αχχουντ ιτ ισ υνλικελψ τηατ ρεσολυτιον ωιλλ λεαδ το συσταιναβλε πεαχε. Τηε δεϖαστατινγ ιµπαχτ οφ τηε ωαρ ισ νοτ ονλψ αν εφφεχτ: ιτ αλσο φεεδσ τηε διφφερεντ υνδερστανδινγσ οφ τηε σιτυατιον σοµετηινγ χρυχιαλ ιν α προτραχτεδ χονφλιχτ σιτυατιον. Ασ α ωοµεν σ πεαχε αχτιϖιστ ιν Γυλυ σαιδ, Ιτ ισ ϖερψ διφφιχυλτ το ποιντ ουτ ονε χαυσε ορ ανοτηερ. Νοω τηε χονσεθυενχεσ ηαϖε βεχοµε τηε χαυσεσ. 129 Ιν οτηερ ωορδσ, µανψ ον τηε γρουνδ, ωηο βλαµε ειτηερ τηε ΛΡΑ ορ τηε γοϖερνµεντ φορ τηεσε νεγατιϖε εφφεχτσ, ηαϖε χοµε το σεε τηε χονσεθυενχεσ οφ τηε ωαρ ασ ιτσ χαυσεσ. Τηεσε χαυσεσ τηεν φυρτηερ συσταιν τηε χψχλεσ οφ ϖιολενχε, ασ τηε παρτιεσ βλαµε τηε ποπυλατιον ανδ βεχοµε λεσσ ωιλλινγ το ενδ τηε ωαρ. Ιν παρτιχυλαρ, νοτιονσ οφ πολιτιχαλ ανδ εχονοµιχ µαργιναλισατιον, ωηιχη ωερε στρονγλψ εξπρεσσεδ βψ µανψ οφ τηε ινφορµαντσ, ηαϖε βεεν ιντερπρετεδ ασ ονγοινγ χαυσεσ οφ τηε χονφλιχτ. Τακινγ τηεσε διφφερεντ δψναµιχσ ιντο αχχουντ ισ ϖιταλ ωηεν χονσιδερινγ στρατεγιεσ φορ ρεσολϖινγ τηε χονφλιχτ: συχη περχεπτιονσ αρε α ρεαλ φορχε ιν τηε λιϖεσ οφ τηοσε ινϖολϖεδ ανδ νεεδ το βε τρεατεδ ασ συχη. 4.1 Ετηνιχ Πορτραψαλσ οφ τηε Ωαρ ανδ Πολιτιχαλ Μαργιναλισατιον Μανψ πεοπλε λιϖινγ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ ρεφερρεδ το τηε φαχτ τηατ τηοσε φροµ ουτσιδε τηε ρεγιον ηαϖε εξπρεσσεδ τηε χονφλιχτ ιν ετηνιχ τερµσ. Τηεψ σποκε οφ ηοω πολιτιχιανσ ορ οτηερ Υγανδανσ εθυατε Κονψ, ασ αν Αχηολι, ωιτη αλλ Αχηολι πεοπλε ανδ τηε ωαρ ηασ βεεν σεεν νοτ ονλψ ασ γεογραπηιχαλλψ σπεχιφιχ το τηατ αρεα, βυτ χονφινεδ το ονε ετηνιχ γρουπ. Μανψ ιν τηε ρεγιον, τηερεφορε, φεελ µαργιναλισεδ ωιτηιν τηε νατιοναλ χοντεξτ. Χοµµεντσ συχη ασ, τηισ ωαρ µακεσ υσ φεελ τηατ ωε αρε νοτ βεινγ τρεατεδ ασ Υγανδανσ, 130 µοστ Αχηολισ φεελ τηατ οτηερ Υγανδανσ δον τ χαρε αβουτ τηειρ πλιγητ, 131 ανδ τηισ χονφλιχτ ισ τρεατεδ ασ αν ιντερναλ Αχηολι αφφαιρ, 132 αρε ϖερψ χοµµον ανδ σηοω τηε εξτεντ το ωηιχη πεοπλε λιϖινγ ιν νορτηερν Υγανδα φεελ ισολατεδ φροµ τηε ρεστ οφ τηε χουντρψ. Αλτηουγη πεοπλε λιϖινγ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ χλεαρλψ ϖιεω τηεµσελϖεσ ασ Αχηολι, ανδ ωερε προυδ οφ τηειρ χυλτυραλ ηεριταγε, τηεψ ωερε υπσετ αβουτ τηε εξτεντ το ωηιχη τηειρ Αχηολι ιδεντιτψ ωασ σεεν βοτη ασ σοµετηινγ νεγατιϖε, ανδ ασ βεινγ σοµεηοω ουτσιδε α ωιδερ νατιοναλ ιδεντιτψ. Α σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ ιν Καµπαλα εχηοεδ τηισ φεελινγ: Τηερε ισ α νατιοναλ ισσυε ινϖολϖεδ ιν τηισ ωαρ, ανδ ψετ πεοπλε αρε νοτ ϖιεωινγ τηε ωαρ ασ ονε. 133 Τηισ ετηνιχ λαβελλινγ οφ τηε χονφλιχτ ηασ βεεν τρανσλατεδ ιντο α φεελινγ οφ πολιτιχαλ ισολατιον. Ασ ονε ινφορµαντ σαιδ, Ιν τηε λαστ πρεσιδεντιαλ ελεχτιονσ, τηε ισσυε οφ ενδινγ τηε ωαρ ωασ βρουγητ υπ. Βυτ 129 Ιντερϖιεω ωιτη ωοµεν σ πεαχε αχτιϖιστ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη µαλε τεαχηερ, Κιτγυµ, 13/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ηυµαν ριγητσ αχτιϖιστ, Καµπαλα, 21/10/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Κιτγυµ τοων, 16/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 3/12/03.

26 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 24 τηατ τιµε, Μυσεϖενι διδν τ ηαϖε χοµµιτµεντ το ενδ τηε ωαρ βεχαυσε ηε ωασ στιλλ σεεινγ ιτ ασ αν Αχηολι τηινγ. 134 Ορ, ασ α τεαχηερ λιϖινγ ιν Γυλυ τοων χοµµεντεδ, Τηε νορτηερνερσ αρε νοτ ιν τηε γοοδ βοοκσ οφ γοϖερνµεντ. 135 Α ωοµαν Ι Π λιϖινγ υνδερ α τρεε ιν Κιτγυµ τοων αρτιχυλατεδ συχη φεελινγσ οφ ισολατιον: Μυσεϖενι ηατεσ τηε Αχηολισ ανδ δοεσ νοτ χαρε ωηετηερ ωε αρε κιλλεδ βψ Κονψ, αβδυχτεδ, ορ ραπεδ. Ιτ ισ νονε οφ ηισ βυσινεσσ. 136 Ορ, ασ ονε χαµπ λεαδερ σαιδ, Ωε ωουλδ λικε Μυσεϖενι το χοµε ηερε, ϕυστ το σπενδ ονε νιγητ ωιτη υσ. 137 Νυµερουσ ινφορµαντσ αλσο εξπρεσσεδ τηε βελιεφ τηατ Μυσεϖενι ηασ δελιβερατελψ ισολατεδ τηε χονφλιχτ ιν ορδερ το κεεπ τηε ωαρ ηιδδεν φροµ τηε ιντερνατιοναλ χοµµυνιτψ, α ϖιεω ρεινφορχεδ βψ τηε ρεχεντ ΗΥΡΙΠΕΧ στυδψ. 138 Τηε φεελινγ οφ πολιτιχαλ µαργιναλισατιον ωασ συππορτεδ βψ αλλεγατιονσ τηατ οτηερ χονφλιχτσ ωιτηιν Υγανδα ηαδ βεεν ρεσολϖεδ βεχαυσε τηεψ ωερε χλοσερ το τηε γοϖερνµεντ. Ασ ονε ινφορµαντ σαιδ, Ωε ηαδ χονφλιχτ ιν Ωεστερν Υγανδα ωιτη τηε Α Φ [Αλλιεδ εµοχρατιχ Φορχεσ] βυτ ιτ ωασ πυτ οφφ θυιχκλψ βεχαυσε οφ τηε προξιµιτψ το τηε χεντρε. Τηε ωαρ ηερε ωασ αναλψσεδ ανδ τηουγητ νοτ το ποσε α σεριουσ τηρεατ το τηε χεντρε, τηερεφορε ιτ ωασ κεπτ αωαψ. 139 Ανοτηερ ινφορµαντσ σαιδ, Ηε ηασ βεεν σενδινγ σολδιερσ το ΡΧ, βυτ ηε ηασ νοτ φινισηεδ ηισ οων ωαρ ηερε. 140 Αλλεγεδ δερογατορψ στατεµεντσ µαδε βψ πολιτιχιανσ ανδ τηε γοϖερνµεντ χονχερνινγ τηε χονφλιχτ φυρτηερ εξεµπλιφψ τηε περχειϖεδ λαχκ οφ πολιτιχαλ ωιλλ το ενδ τηε ωαρ. Φορ ινστανχε, ασ ονε Ι Π σαιδ, Μυσεϖενι ηασ σαιδ τηε Αχηολι αρε λικε γρασσηοππερσ ιν α βοττλε βιτινγ εαχη οτηερ. Σο ηε σαψσ τηατ τηερε ισ νο ωαρ βεχαυσε ηισ αρεα ηασ νο ωαρ. Εϖεν τηε φοοδ ωε γετ ισ νοτ φροµ τηε γοϖερνµεντ, ιτ ισ φροµ τηε ΩΦΠ. 141 Φυρτηερ εϖιδενχε οφ τηε ετηνιχ λαβελλινγ οφ τηε χονφλιχτ ισ τηε ωαψ ιν ωηιχη ιτ ηασ βεεν ινχρεασινγλψ αρτιχυλατεδ ασ α νατιοναλ ισσυε ωιτηιν τηε πυβλιχ δισχουρσε σινχε τηε ΛΡΑ σπρεαδ γεογραπηιχαλλψ ιντο οτηερ αρεασ, ρατηερ τηαν ασ σιµπλψ αν Αχηολι προβλεµ. Ασ ονε ιντερϖιεωεε σαιδ, Τηερε ωασ α φεελινγ τηατ τηε ωαρ ωασ οφ τηε Αχηολι, βυτ νοω ιτ ηασ βεχοµε α νατιοναλ ισσυε βεχαυσε οφ αβδυχτιονσ φροµ οτηερ ρεγιονσ λικε τηε Τεσο ανδ Λανγο. 142 Ινδεεδ, ινφορµαντσ ιν Σοροτι ανδ Λιρα σηοωεδ τηε εξτεντ το ωηιχη τηεψ διδ νοτ κνοω µυχη αβουτ τηε ΛΡΑ χονφλιχτ βεφορε ιτ σπρεαδ ιντο τηειρ διστριχτσ. Φορ µανψ χιϖιλιανσ ιν νορτηερν Υγανδα, τηε γοϖερνµεντ αππεαρσ το βε πολιτιχαλλψ µαργιναλισινγ τηεµ βψ πορτραψινγ τηε ωαρ ιν ετηνιχ τερµσ. Πυβλιχ πορτραψαλσ οφ τηε ωαρ, εσπεχιαλλψ τηρουγη µεδια αχχουντσ ανδ πυβλιχ στατεµεντσ µαδε βψ πολιτιχιανσ, ηαϖε χοντινυαλλψ υνδερλινεδ φεελινγσ οφ µαργιναλισατιον ανδ βεεν ιντερπρετεδ ασ εϖιδενχε οφ πολιτιχαλ ισολατιον, ρεσυλτινγ ιν αχχεντυατεδ διϖισιονσ βετωεεν τηοσε λιϖινγ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ, ανδ τηε ρεστ οφ τηε χουντρψ. Ασ α ρεσυλτ, τηε ΝΡΜ σ στατεδ αγενδα οφ χρεατινγ νατιοναλ υνιτψ ωιτηιν τηε χουντρψ ηασ βεεν υνδερµινεδ βψ α χονφλιχτ τηατ ηασ λεφτ πεοπλε φεελινγ πολιτιχαλλψ µαργιναλισεδ ανδ υνχερταιν οφ τηειρ ιδεντιτψ. 143 Συχη α σενσε οφ πολιτιχαλ ισολατιον, ιν τυρν, ηασ χαυσεδ σοµε ιν γοϖερνµεντ το νοτ ωορκ ασ ηαρδ ιν φινδινγ α σολυτιον το τηε ωαρ. Ασ α γοϖερνµεντ ινσιδερ νοτεδ, Τηερε ισ α λαχκ οφ χο οπερατιον φροµ νορτηερνερσ ιν φιγητινγ τηε ΛΡΑ. Τηεψ αρε ανταγονιστιχ ανδ σεε τηε ΥΠ Φ ασ αν ενεµψ, σο τηε ΥΠ Φ δοεσν τ ωαντ το φιγητ προπερλψ ανδ ενδ τηε χονφλιχτ ονχε ανδ φορ αλλ. 144 Ωηιλε ιτ µαψ βε 134 Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Γυλυ, 15/9/ Ιντερϖιεω ωιτη τεαχηερ, Γυλυ τοων, 15/9/ Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π ωοµαν, λιϖινγ υνδερ α τρεε, Κιτγυµ, 15/10/ Ιντερϖιεω ωιτη Υγανδα Ηυµαν Ριγητσ Χοµµισσιον ρεπρεσεντατιϖε, Γυλυ τοων, 7/10/ ΗΥΡΙΠΕΧ, Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Γυλυ, 30/9/ Ιντερϖιεω ωιτη αλλεγεδ ΛΡΑ χολλαβορατορ, Κιτγυµ, 16/10/ Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π ωοµαν, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Κιτγυµ, 11/10/ Ποιντ νο. 3 οφ τηε Τεν Ποιντ Προγραµµε, φορ εξαµπλε, ταλκσ οφ Χονσολιδατιον οφ Νατιοναλ Υνιτψ ανδ Ελιµινατιον οφ αλλ Φορµσ οφ Σεχταριανισµ. ΝΡΜ Τεν Ποιντ Προγραµµε, φροµ οριγιναλ παµπηλετ, χοπψ αϖαιλαβλε ον φιλε. 144 Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/03.

27 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 25 υνφαιρ το ποιντ α φινγερ ατ ωηο χαυσεδ τηε προβλεµ, ιτ ισ χλεαρ τηατ τηεσε αττιτυδεσ ρε ενφορχε ονε ανοτηερ. 4.2 ισπλαχεµεντ ανδ Εχονοµιχ Μαργιναλισατιον Τηε εξτεντ το ωηιχη πεοπλε λιϖινγ υνδερ τηε χονφλιχτ φεελ πολιτιχαλλψ µαργιναλισεδ ισ εξαχερβατεδ βψ τηε χυρρεντ εχονοµιχ χονδιτιονσ ιν νορτηερν Υγανδα. Ωηιλε ποϖερτψ ιν ιτσελφ δοεσ νοτ αυτοµατιχαλλψ λεαδ το ϖιολενχε, ανδ ισ νοτ ιδεντιφιεδ ηερε ασ α ροοτ χαυσε οφ τηε χονφλιχτ, ιτ ισ χερταινλψ α χονσεθυενχε οφ τηε ωαρ τηατ, ιν τυρν, χοντινυεσ το φεεδ πεοπλε σ περχεπτιον οφ µαργιναλισατιον. Ιν παρτιχυλαρ, νοτιονσ οφ πολιτιχαλ µαργιναλισατιον ηαϖε βεεν ρεινφορχεδ βψ τηε ιµπαχτ οφ δισπλαχεµεντ τηρουγηουτ τηε ρεγιον. Ωιδεσπρεαδ δισπλαχεµεντ ισ περηαπσ τηε µοστ ϖισιβλε ιµπαχτ οφ τηε χονφλιχτ ανδ σερϖεσ ασ α δαιλψ, πηψσιχαλ ρεµινδερ οφ τηε χονσεθυενχεσ οφ ωαρ ον τηε εϖερψδαψ λιϖεσ οφ τηουσανδσ οφ χιϖιλιανσ. Οϖερ 1.4 µιλλιον πεοπλε αρε χυρρεντλψ δισπλαχεδ ωιτηιν τηε διστριχτσ οφ Γυλυ, Κιτγυµ, Παδερ, Λιρα, Απαχ, Σοροτι, Κατακωι, Καβεραµαιδο ανδ Αδϕυµανι. 145 Ωηιλε τηε χονφλιχτ ιν γενεραλ ισ σεεν το ηαϖε βεεν τηε χαυσε οφ δισπλαχεµεντ, τηε µαϕοριτψ οφ ινφορµαντσ ον τηε γρουνδ διδ νοτ σεε τηε ΛΡΑ ατταχκσ περ σε ασ τηε διρεχτ χαυσε οφ φλιγητ. Ινστεαδ, ιτ ηασ βεεν τηε γοϖερνµεντ πολιχψ οφ µοϖινγ πεοπλε ιντο προτεχτεδ ϖιλλαγεσ τηατ ωασ τηε µοστ χοµµον εξπλανατιον γιϖεν φορ τηε ωιδεσπρεαδ δισπλαχεµεντ. Τηε ϕυστιφιχατιον γιϖεν βψ τηε γοϖερνµεντ φορ δοινγ τηισ ωασ το εναβλε τηε ΥΠ Φ το προτεχτ τηε χιϖιλιανσ µορε εφφεχτιϖελψ ανδ το ασσιστ τηειρ µιλιταρψ στρατεγψ βψ µακινγ ρεβελσ µορε ϖισιβλε. Ιν τηε ωορδσ οφ ΥΠ Φ σποκεσµαν Μαϕ. Σηαβαν Βανταριζα, τηε χαµπσ αρε α µιλιταρψ στρατεγψ οφ τηε ΥΠ Φ δεσιγνεδ το δενψ τηε ρεβελσ µανποωερ ανδ οτηερ ρεσουρχεσ. 146 Ηοωεϖερ, α χιϖιλιαν ποπυλατιον τηατ ηασ χοντινυεδ το βε ατταχκεδ βψ ρεβελσ εϖεν ιν τηε χαµπσ περχειϖεσ τηισ ασ α ωεακ εξπλανατιον. Τηε ΛΡΑ ισ ρεπορτεδ το ηαϖε ατταχκεδ 16 οφ τηε εξιστινγ 35 Ι Π χαµπσ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ βετωεεν ϑυνε ανδ Σεπτεµβερ 2002 αλονε 147 ανδ χοντινυεσ το δο σο περσιστεντλψ. Ινδεεδ, ΡΛΠ ωασ υναβλε το ϖισιτ σεϖεραλ Ι Π χαµπσ ιν Γυλυ ανδ Κιτγυµ βεχαυσε οφ ονγοινγ ΛΡΑ ινχυρσιονσ ιν τηεσε χαµπσ. Νοτ ονλψ αρε τηε χαµπσ ιναδεθυατελψ προτεχτεδ, βυτ αλσο λιϖινγ χονδιτιονσ τηερε αρε χηρονιχ. Ασ α ρελιγιουσ λεαδερ σαιδ, Τηε Ι Π χαµπσ αρε α δεατη ωαρραντ το τηε πεοπλε. Τηερε ισ ηυνγερ, δισεασε, ινσεχυριτψ, µαλνυτριτιον. 148 Αχχορδινγ το τηε ΥΝ, γλοβαλ αχυτε µαλνυτριτιον ρατεσ φορ χηιλδρεν υνδερ τηε αγε οφ φιϖε ηαϖε ρεαχηεδ αππροξιµατελψ 31% ανδ 18% ιν τωο Ι Π χαµπσ ιν Γυλυ, Ανακα ανδ Παββο. 149 Ονε ωοµαν ιν Κιτγυµ τοων ταλκεδ οφ ηοω γρατεφυλ σηε ωασ νοτ το βε ιν α χαµπ: Μψσελφ Ι χαν σαψ Ι αµ λυχκψ. Ατ λεαστ Ι δον τ σταψ ιν τηε χαµπ, ανδ ατ λεαστ Ι ηαϖε σοµε µονεψ. Ωοµεν ιν τηε χαµπ αρε τηε ονεσ τηατ συφφερ τηε µοστ. Τηεψ δο νοτ ηαϖε φοοδ, ανδ τηεψ ηαϖε το ρισκ γοινγ το τηε φαρµσ εϖερψ δαψ το λοοκ φορ φοοδ το φεεδ τηε χηιλδρεν. Ωοµεν αρε ραπεδ βψ βοτη ρεβελσ ανδ σολδιερσ ανδ σοµετιµεσ βψ χριµιναλσ. Πεοπλε αρε σιχκ ανδ ηυνγρψ ιν τηε χαµπσ. Πεοπλε αρε νοτ σαφε ιν τηε χαµπσ. Τηεψ αρε χροωδεδ ανδ χλοσε τογετηερ ωηιχη µακεσ ιτ εασψ φορ τηε ρεβελσ το αβδυχτ τηεµ ανδ στεαλ φοοδ. Ωηεν πεοπλε ωερε ιν τηειρ ηοµεσ, τηεψ ωερε φαρ απαρτ ανδ χουλδ εασιλψ ηιδε. Ωηεν ρεβελσ ατταχκ τηεψ συρρουνδ τηε χαµπσ ανδ µακε ιτ ηαρδ το ρυν αωαψ. Τηε αρµψ ισ ηερε βυτ τηε σολδιερσ χαννοτ δο ανψτηινγ. 150 Ασ α ρεσυλτ, τηε µαϕοριτψ οφ τηε δισπλαχεδ ηαρβουρ χονσιδεραβλε ανγερ τοωαρδσ τηε γοϖερνµεντ φορ ηαϖινγ φορχεδ τηεµ ουτ οφ τηειρ ηοµεσ ανδ τηεν ηαϖινγ βεεν υναβλε το προτεχτ ανδ προϖιδε φορ τηεµ. 145 Ονλψ Συδαν, Ανγολα ανδ τηε ΡΧ ηαϖε µορε Ι Πσ ιν Αφριχα. ΩΦΠ Εµεργενχψ Ρεπορτ Νο. 4 οφ 2004; ΥΝ 2004 ΧΑΠ ρεπορτ φορ Υγανδα. 146 Ιντερϖιεω ωιτη Μαϕ Σηαβαν Βανταριζα, 16/12/03, ΥΠ Φ ηεαδθυαρτερσ, Βοµβο. 147 ΙΧΡΧ 4 τη Σεπτεµβερ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ ΥΝ 2004 ΧΑΠ ρεπορτ φορ Υγανδα. 150 Ιντερϖιεω ωιτη ωαρ ωιδοω, µοτηερ οφ 4, Κιτγυµ, 12/10/03.

28 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 26 Ιν τηε ωορδσ οφ ονε ινφορµαντ: Τηε γοϖερνµεντ, ιφ τηεψ φινδ ψου φαρµινγ ψουρ λανδσ, τηεψ βεατ ψου. Βυτ τηεν τηεψ δον τ φεεδ ψου. 151 Α ωοµαν λιϖινγ ιν Κιτγυµ ιντερπρετεδ ηερ πρεδιχαµεντ ιν τηισ ωαψ: Ι υσεδ το εατ φρεση φοοδ φροµ µψ γαρδενσ βυτ νοω Ι αµ βεινγ φεδ λικε α χηιλδ Μψ ηυσβανδ ανδ χηιλδρεν αρε δεαδ. Ι αµ ποορ ηελπλεσσ ανδ ωαιτινγ το διε. 152 Νο λονγερ αβλε το φαρµ τηειρ λανδ, δισπλαχεδ πεοπλε αρε λιϖινγ ιν διρε ποϖερτψ ανδ βεινγ φορχεδ το ρεσορτ το τηε µοστ ηορριφιχ µεανσ οφ συρϖιϖαλ: Προστιτυτιον ισ ριφε. Παρεντσ σενδ τηειρ γιρλ χηιλδρεν το τηε λοδγεσ το βε ραπεδ σο τηατ τηεψ γετ µονεψ το βυψ φοοδ. 153 Ασ α ηοσπιταλ ωορκερ σαιδ, Τηεψ ηαϖε νοτηινγ ιν τηε χαµπσ, σο τηεψ ϕυστ δισαππεαρ ιντο τηε βυση βεχαυσε ιτ ισ εασιερ τηερε. Ινστεαδ οφ στρυγγλινγ ιν τηε χαµπσ, ψου χαν ϕυστ λοοτ. Τηε γοϖερνµεντ σηουλδ νοτ βε ασκινγ ωηψ πεοπλε δο τηισ. 154 Ηοωεϖερ, τηε ιµπαχτ οφ δισπλαχεµεντ ισ νοτ ονλψ ιντερπρετεδ ιν εχονοµιχ τερµσ: ιτ ισ αλσο σεεν το ηαϖε εροδεδ τηε ϖερψ ροοτσ οφ Αχηολι χυλτυρε. Α σοχιαλ ωορκερ χοµµεντεδ: Χοµµυνιτψ λαωσ αρε νο λονγερ τηερε. Τηερε αρε ϖερψ µανψ φαµιλψ βρεακ υπσ. Ποϖερτψ ισ ϖερψ δεεπ. 155 Τηερε ωασ φρεθυεντ ρεφερενχε το τηε φαχτ τηατ χυλτυραλ ταβοοσ ωερε βεινγ βροκεν βψ φαµιλιεσ ηαϖινγ το λιϖε χλοσε τογετηερ, ανδ τηατ σοχιαλ συππορτ νετωορκσ ωιτηιν τηε σοχιετψ ωερε βεινγ εροδεδ. Ασ α λοχαλ βυσινεσσµαν χοµµεντεδ, Ωε γρεω υπ ωιτη διγνιτψ. Τηεσε χηιλδρεν αρε νοτ γροωινγ υπ ασ τρυε Αχηολισ. Ουρ χυλτυρε ισ βεινγ δεστροψεδ χοµπλετελψ. Τηε χηιλδρεν ωον τ κνοω αβουτ σεασονσ ανδ αγριχυλτυρε. 156 Α ρελιγιουσ λεαδερ συµµαρισεδ τηε ιµπρεσσιον οφ ηυµιλιατιον τηατ χαµε τηρουγη σο τανγιβλψ ιν δισχυσσιονσ αβουτ δισπλαχεµεντ: Τηισ χοµµυνιτψ ισ δεστροψεδ βεχαυσε τηε χυλτυρε ηασ γονε. Ωηατ ισ α χοµµυνιτψ ωιτηουτ α χυλτυρε? Τηερε ισ νο πριϖαχψ, νο µοραλιτψ ιν τηε χαµπσ. Χηιλδρεν διε ϖερψ ψουνγ. Α ψουνγ γιρλ διεδ ψεστερδαψ γιϖινγ βιρτη. Τηερε ωερε σο µανψ βυριαλσ ιν τηισ χεµετερψ ωε ηαδ το τακε ηερ ελσεωηερε. Τηε ωηολε φυτυρε οφ Αχηολι πεοπλε ισ ατ στακε, ανδ τηισ ωιλλ αλσο χαυσε προβλεµσ τηρουγηουτ τηε χουντρψ. Εϖεν λοοκ ατ τηε νιγητ χοµµυτερσ. Ψου αρε φορχεδ το λετ ψουρ χηιλδρεν γο εαχη εϖενινγ, βυτ ψου δον τ κνοω ωηερε το. 157 Τηε δραµατιχ ινχρεασε ιν τηε νυµβερ οφ νιγητ χοµµυτερσ, ρεφερρεδ το ασ ανοτηερ φορµ οφ δισπλαχεµεντ ιν τηε πρεϖιουσ θυοτατιον, ηασ φυρτηερ ηιγηλιγητεδ τηε δισρυπτιον ωιτηιν φαµιλιεσ ανδ χοµµυνιτιεσ. Εϖερψ νιγητ, υπ το 25,000 πεοπλε, µαινλψ χηιλδρεν, ωαλκ ιντο τοωνσ το σλεεπ ον ϖερανδασ ουτ οφ φεαρ οφ ΛΡΑ ατταχκσ δυρινγ τηε νιγητ. 158 Ασ ονε ινφορµαντ χοµµεντεδ: Τηε φυτυρε οφ τηε Αχηολι ισ ϖερψ βλεακ ιν τηε ωηολε οφ τηε Αχηολι συβ ρεγιον. Τηε χυλτυρε οφ χοµινγ το τοων ισ α βαδ τηινγ. Ιφ τηε χοµµυτερσ χοντινυε χοµινγ το τοων ατ νιγητ ασ τηε νορµαλ τηινγ φορ τηε νεξτ τηρεε ψεαρσ, Ι δον τ κνοω ωηατ ωιλλ ηαππεν. Ιτ σηουλδ βε α χονχερν φορ τηε ωηολε νατιον. 159 Α Χατηολιχ πριεστ ταλκεδ οφ τηε σιτυατιον ιν ηισ χηυρχη ωηερε µανψ χηιλδρεν ωερε σλεεπινγ: Τηε χηιλδρεν ωηο αρε αχχοµµοδατεδ ιν τηε χηυρχη υσε χονδοµσ. Ωηεν Ι γο το χελεβρατε εαρλψ µασσ Ι φινδ α λοτ οφ χονδοµσ ιν µψ χηυρχη. 160 Λαχκ οφ αδεθυατε παρενταλ χοντρολ οϖερ τηε σιτυατιον ισ ηαϖινγ α δεϖαστατινγ ιµπαχτ. Ασ α τεαχηερ σαιδ, Τηε στυδεντσ ηαϖε νο ρεσπεχτ. Α ϖερψ σµαλλ χηιλδ χαν αβυσε ψου. Τηερε σ νο δισχιπλινε. Ι φουνδ σµαλλ χηιλδρεν πλαψινγ α γαµε ανδ ονε σιδε πλαψεδ ασ ρεβελσ ωηιλε τηε οτηερ ασ σολδιερσ. Ιµαγινε τηεσε αρε νυρσερψ χηιλδρεν! Ιντερϖιεω ωιτη ηυµαν ριγητσ ωορκερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π ωοµαν λιϖινγ υνδερ α τρεε, Κιτγυµ, 15/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 15/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ηοσπιταλ σταφφ µεµβερ, Κιτγυµ, 16/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σοχιαλ ωορκερ, Κιτγυµ, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη βυσινεσσµαν, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ ΥΝ 2004 ΧΑΠ ρεπορτ. Ιν Γυλυ, τηε χηιλδρεν αρε φορχεδ το γο ανδ σλεεπ ιν τεντσ σπεχιφιχαλλψ αλλοχατεδ το τηεµ. 159 Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Γυλυ, 1/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 15/10/ Ιντερϖιεω ωιτη µαλε τεαχηερ, Κιτγυµ, 13/10/03.

29 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 27 ισπλαχεµεντ ηασ αλσο χρεατεδ γενερατιοναλ τενσιονσ τηατ αρε σεεν, ιν τυρν, το βε ποτεντιαλ σουρχεσ οφ φυτυρε χονφλιχτ. Ψεαρσ οφ λιϖινγ υνδερ τηε τηρεατ οφ αβδυχτιον ηαϖε µεαντ τηατ χηιλδρεν, ωηο ηαϖε κνοων νοτηινγ βυτ ωαρ ανδ δισπλαχεµεντ, αρε βεχοµινγ ινχρεασινγλψ διστανχεδ φροµ τηειρ φαµιλιαλ ανδ χυλτυραλ ροοτσ. Ινδεεδ, ωηιλε τηε ισσυε οφ χηιλδ αβδυχτιονσ ηασ βεεν ρελατιϖελψ ωελλ πυβλιχισεδ ανδ ισ αν υνδισπυτεδ ρεαλιτψ ωιτη ωορρψινγ χονσεθυενχεσ λεσσ ηασ βεεν σποκεν οφ τηε εϖερψδαψ τραγεδιεσ οφ τηε τηουσανδσ οφ οτηερ χηιλδρεν ωηο αρε στρυγγλινγ το λιϖε ιν α ηαρση, βροκεν ενϖιρονµεντ. ισπλαχεµεντ, τηερεφορε, ηασ νοτ ονλψ υνδερσχορεδ φεελινγσ οφ εχονοµιχ ανδ πολιτιχαλ µαργιναλισατιον, βυτ αλσο πυτ ηυγε στρεσσ ον ρελατιονσηιπσ ωιτηιν τηε χοµµυνιτιεσ. Τηε ρεασονσ βεηινδ τηε συφφερινγ γιϖεν βψ ιντερϖιεωεεσ διφφερ ωιδελψ φροµ τηε γοϖερνµεντ σ προτεχτεδ ϖιλλαγεσ ρηετοριχ. Τηερε ισ α βροαδλψ ηελδ βελιεφ τηατ τηε γοϖερνµεντ ηασ δελιβερατελψ χρεατεδ δισπλαχεµεντ ασ α φορµ οφ πυνισηµεντ φορ τηε Αχηολι πεοπλε, ασ ιτ ηασ ρεδυχεδ τηεµ το δεπενδενχψ ανδ ηελπλεσσνεσσ. Ιν τηε ωορδσ οφ α ρελιγιουσ λεαδερ, Τηε γοϖερνµεντ σαιδ ωε σηουλδ µοϖε οφφ ουρ λανδ ανδ νοω εϖερψβοδψ ηασ βεχοµε α βεγγαρ. 162 Φυρτηερµορε, µανψ ινφορµαντσ ιν τηε Ι Π χαµπσ ανδ βεψονδ συσπεχτ τηατ τηερε ισ α µορε σινιστερ εξπλανατιον: τηατ τηε γοϖερνµεντ ωαντσ πεοπλε οφφ τηειρ λανδ ιν ορδερ το υσε ιτ φορ ιτσ οων πυρποσεσ. Ονε ινφορµαντ ταλκεδ οφ α ωιδελψ ηελδ φεαρ τηατ τηε γοϖερνµεντ ηασ α λονγ τερµ πλαν ωιτη τηε λανδ οφ τηε Αχηολι ανδ τηατ ισ ωηψ τηεψ αρε πυττινγ πεοπλε ιν χαµπσ, το φρεε τηε λανδ το βε γραββεδ. 163 Ανοτηερ σαιδ, Τηερε ισ συχη συσπιχιον. Ωηεν ψου γο ιντο τηε χουντρψσιδε ωηερε τηερε ισ νο ηυµαν βεινγ, ψου φινδ τηατ σ ωηερε τηε γοϖερνµεντ προγραµµεσ αρε ηαππενινγ. Αχηολι πεοπλε αρε ουτωαρδ λοοκινγ ανδ τηεψ συσπεχτ τηατ τηεψ ρε βεινγ κεπτ ιν τηε χαµπ βεχαυσε τηερε ισ τοο µυχη ιντερεστ ιν τηε λανδ. Τηε λανδ ισ ϖερψ φερτιλε. 164 Ιν παρτιχυλαρ, Χαλεβ Ακανδωαναηο, α.κ.α. Σαλιµ Σαλεη σ Σεχυριτψ ανδ Προδυχτιον Προγραµµε (ΣΠΠ) ωασ ρεφερρεδ το ασ αν ινδιχατιον οφ τηισ προχεσσ ηαππενινγ, ασ ιτ ηασ βεεν ωιδελψ ιντερπρετεδ ασ αν ινδιρεχτ προγραµµε φορ σεχυρινγ λανδ ιν τηε ρεγιον. 165 Ιν λιγητ οφ τηισ, µανψ Ι Πσ βελιεϖε τηατ τηεψ ωιλλ νο λονγερ ηαϖε οωνερσηιπ οφ τηειρ λανδ ονχε τηε ωαρ ηασ ενδεδ, ασ εξτερναλ ελεµεντσ ωιλλ ηαϖε γραββεδ ιτ. Τηυσ τηε µανψ νεγατιϖε χονσεθυενχεσ οφ δισπλαχεµεντ ηαϖε λεδ πεοπλε το φεελ εχονοµιχαλλψ ανδ πολιτιχαλλψ δισεµποωερεδ. Συχη περχεπτιονσ, ιν τυρν, ηαϖε χοµε το βε σεεν ασ ονγοινγ χαυσεσ οφ τηε χονφλιχτ. Ινδεεδ, ιτ ωασ ωιτη ρεφερενχε το τηε ισσυε οφ δισπλαχεµεντ τηατ µανψ ινφορµαντσ ρελατεδ τηειρ σιτυατιον το ροοτ χαυσεσ οφ τηε ωαρ. Ασ αν Ι Π µαν σαιδ: Κονψ σαψσ Μυσεϖενι στοοδ βψ ασ τηε Καραµοϕονγ στολε ουρ χαττλε ανδ νοω ηε ωαντσ το σελλ ουρ Αχηολι λανδ. Τηατ ισ ωηψ τηεψ αρε ρεµοϖινγ πεοπλε ανδ πυττινγ τηεµ ιν χαµπσ. 166 Κονψ µαψ νοτ ηαϖε α πολιτιχαλ αγενδα, βυτ τηε δισπλαχεµεντ ισσυε ηασ γιϖεν ηιµ α νεω εξχυσε το χοντινυε τηε ωαρ. 4.3 Α Περχειϖεδ Ωαρ Εχονοµψ Τηερε ισ νο σιγνιφιχαντ ωαρ εχονοµψ ιν νορτηερν Υγανδα ον τηε λεϖελ οφ Σιερρα Λεονε ορ τηε εµοχρατιχ Ρεπυβλιχ οφ Χονγο ( ΡΧ), ωηερε ραπιδλψ εξπορταβλε ρεσουρχεσ συχη ασ διαµονδσ ορ χολταν προϖιδεδ τηε χηιεφ λιφελινε φορ γλοβαλλψ χοννεχτεδ ρεβελ γρουπσ. Ηοωεϖερ, ιντερϖιεωσ αχροσσ τηε νορτη ρεϖεαλ δεεπ συσπιχιονσ αβουτ σµαλλερ σχαλε ωαρ προφιτεερινγ ον τηε παρτ οφ α νυµβερ οφ 162 Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 1610/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Κιτγυµ, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Γυλυ τοων, 6/10/ Σεε Σαλιµ Σαλεη Φουνδατιον φορ Ηυµανιτψ: Α Χασε Στατεµεντ, 1997; ανδ Σεχυριτψ ανδ Προδυχτιον Προγραµµε (ΣΠΠ): Χονχεπτ, Μαψ Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π µαν, Κιτγυµ, 13/10/03.

30 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 28 διφφερεντ ινδιϖιδυαλσ ορ γρουπσ ωηο αρε τηουγητ το βε βενεφιτινγ φροµ τηε ωαρ. Τηεσε αχχυσατιονσ, ιν τυρν, ρεφλεχτ εξπλανατιονσ φορ τηε χονδιτιονσ ιν ωηιχη τηε ωαρ χοντινυεσ, ασ ϖαριουσ αχτορσ ωερε αχχυσεδ οφ βενεφιτινγ φινανχιαλλψ φροµ τηε ωαρ ανδ αχτιϖελψ ενχουραγινγ ιτ το χοντινυε. Φιρστ, τηερε ωασ φρεθυεντ ρεφερενχε το λαργε συµσ οφ µονεψ γιϖεν φορ δεφενχε, ωηιχη ωερε νοτ ρεφλεχτεδ ιν ινχρεασεδ µιλιταρψ χαπαχιτψ ον τηε γρουνδ. Ιν παρτιχυλαρ, τηερε ισ α στρονγ βελιεφ αµονγ χιϖιλιανσ τηατ σενιορ αρµψ χοµµανδερσ ωερε βενεφιτινγ φινανχιαλλψ φροµ τηε ωαρ, σοµετηινγ τηατ τηε ρεχεντ γηοστ σολδιερσ ενθυιρψ ηασ χονφιρµεδ: Τηε τοπ µιλιταρψ αρε τηε ονεσ ωηο αρε βενεφιτινγ φροµ τηισ ωαρ. Τηεψ αρε δοινγ α λοτ οφ βυσινεσσ. 167 Ανοτηερ ινφορµαντ δεσχριβεδ ηισ υνδερστανδινγ οφ τηε σιτυατιον ιν τηε φολλοωινγ ωορδσ: Τηερε αρε χοµµανδερσ δοινγ χροσσ βορδερ τραδε οπενλψ. Τηεψ χολλαβορατε ωιτη τηε ΣΠΛΑ ανδ γο ιντο Συδαν ορ υσε τηεµ το τακε τηε γοοδσ τηερε. Ιφ ψου τρψ το τακε ψουρ οων γοοδσ, τηεψ χονφισχατε ιτ ανδ κιλλ ψου ορ ϕαιλ ψου ανδ ψου νεϖερ σεε τηε τηινγσ αγαιν. Σοµε οτηερσ αρε δεστροψινγ τηε ϖεγετατιον ανδ φορεστσ βψ χυττινγ ωοοδ ανδ µακινγ τιµβερ ανδ σενδινγ τηε τιµβερ ιν αρµψ τρυχκσ τοωαρδσ Καµπαλα. Τηε αρµψ ανδ σολδιερσ γετ ωαρ αλλοωανχεσ βυτ σοµε σολδιερσ σαψ τηεψ δον τ γετ τηεσε αλλοωανχεσ βεχαυσε τηε χοµµανδερσ εατ ιτ αφτερ χολλεχτινγ ιτ φορ τηεµ. ϑυστ λοοκ ατ τηε ηουσεσ βεινγ βυιλτ ιν Καµπαλα! Τηερε ισ α λοτ οφ χορρυπτιον. 168 Αδδιτιοναλ χοµµεντσ συχη ασ, σοµε λοχαλ πολιτιχιανσ ωαντ τηε ωαρ το χοντινυε, 169 ανδ Τηε γοϖερνµεντ σεεσ τηατ ιφ ωαρ γοεσ ον, ιτ ισ εασψ το φυνδραισε ιν τηε ναµε οφ τηε ωαρ. Τηεψ χαλλ τηεµ τερροριστσ σο τηατ εϖεν µορε µονεψ χαν χοµε ιν βεχαυσε νοω εϖεν Αµεριχα ισ συππορτινγ Μυσεϖενι, 170 σηοω τηε εξτεντ το ωηιχη γοϖερνµεντ ανδ πολιτιχιανσ µορε γενεραλλψ αρε συσπεχτεδ βψ µανψ το βε βενεφιτινγ φροµ τηε ωαρ. ΡΛΠ χουλδ νοτ ινδεπενδεντλψ ϖεριφψ τηεσε αχχυσατιονσ. Ηοωεϖερ, τηε εχεµβερ 2003 γηοστ σολδιερσ σχανδαλ διδ ρεϖεαλ σιγνιφιχαντ σιπηονινγ οφ δεφενχε φυνδσ, ωιτη σοµε χοµβατ υνιτσ µισσινγ υπ το 60% οφ τηειρ τροοπσ. 171 Ασ α σενιορ οφφιχιαλ τολδ ΡΛΠ, Ι βρουγητ α χασε το Μυσεϖενι ωηερε τηερε ωερε συπποσεδ το βε σολδιερσ ον τηε γρουνδ, βυτ ιν φαχτ τηερε ωερε ονλψ 300 αχτυαλλψ τηερε. 172 Ιν αδδιτιον, τηερε ωερε αχχυσατιονσ τηατ χιϖιλιανσ λιϖινγ ιν τηε αρεα ωερε βενεφιτινγ φροµ τηε ωαρ. Ονε ιντερϖιεωεε γαϖε ηισ οπινιον ον τηε συβϕεχτ: Τηερε αρε σψµπατηισερσ, χο ορδινατορσ [ιν Γυλυ τοων]. Οττι [α ρεβελ λεαδερ] χαν ταλκ το µε φορ 3 ηουρσ ον τηε πηονε. Ωηερε δοεσ ηε γετ τηε µονεψ φορ τηατ? Λοοτεδ µονεψ αλωαψσ βουνχεσ βαχκ. Εϖεν ιν τηε χαµπσ ψου φινδ α µαν βυιλδινγ. 173 Ινδεεδ, τηερε ωερε αλλεγατιονσ τηατ ινδιϖιδυαλσ ανδ βυσινεσσεσ ωερε ασσιστινγ ρεβελσ, φορ ινστανχε βψ γεττινγ ηολδ οφ συππλιεσ ανδ γεττινγ πηοτοσ δεϖελοπεδ φορ τηεµ, ανδ οφ βυιλδινγσ γοινγ υπ ωιτη ρεβελ µονεψ. Ανοτηερ ινφορµαντ τολδ τηε στορψ οφ α µαν ωηοσε ρεβελ σον γαϖε ηιµ 5 µιλλιον ανδ τηεν ρετυρνεδ το τηε βυση: Ηε ισ νοω ον βαδ τερµσ ωιτη ηισ νειγηβουρσ ωηο ηαϖε λοστ τηειρ χηιλδρεν ατ τηε ηανδσ οφ τηε ρεβελσ. 174 Ιν τηε ωορδσ οφ α σοχιαλ ωορκερ: Ψουρ νειγηβουρ ισ τηε ονε ωηο ρεπορτσ ψου το τηε ρεβελσ ανδ τηεψ χοµε το ψουρ ηουσε ανδ στεαλ µονεψ Σοµετιµεσ τηε ρεβελσ χοµε ανδ τηεψ αρε εϖεν χαλλινγ ναµεσ οφ πεοπλε τηεψ ωερε γιϖεν βψ αβδυχτεδ πεοπλε. Μοστ οφ τηοσε ωηο ωερε αβδυχτεδ σαψ τηατ σινχε τηειρ φυτυρε ηασ βεεν ρυινεδ, τηεψ τοο σηουλδ ρυιν οτηερ πεοπλε σ φυτυρε Ιντερϖιεω ωιτη βυσινεσσµαν, Κιτγυµ Τοων, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Κιτγυµ, 16/10/ Γρουπ Ιντερϖιεω ωιτη 18 χιϖιλιανσ, Γυλυ τοων, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη αλλεγεδ ΛΡΑ χολλαβορατορ, Κιτγυµ, 16/10/ Σεε Νεω ςισιον, 5/12/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 3/12/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 15/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σοχιαλ ωορκερ, Κιτγυµ, 10/10/03.

31 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 29 Αλτηουγη µανψ αχχυσατιονσ ρεµαιν υνσυβσταντιατεδ, τηεψ αρε ινδιχατιϖε οφ τηε εξτεντ το ωηιχη τηε ωαρ ηασ γενερατεδ αν ατµοσπηερε οφ ιντενσε συσπιχιον βετωεεν διφφερεντ αχτορσ, βοτη ιντερναλ ανδ εξτερναλ. Χλεαρλψ τηερε αρε ινδιϖιδυαλσ ανδ γρουπσ ωηο αρε βενεφιτινγ φινανχιαλλψ φροµ τηε ωαρ. Ωηιλε ιτ ισ υνλικελψ τηατ συχη φαχτορσ αρε ενουγη ιν τηεµσελϖεσ το συσταιν τηε ωαρ, τηεψ αρε ιµπορταντ σεχονδαρψ σουρχεσ ιν τηε χονφλιχτ, ανδ νεεδ το βε ρεχογνισεδ ασ συχη. Ωηατ ισ περηαπσ µορε χρυχιαλ ισ τηε λεϖελ οφ συσπιχιον τηατ τηε ωαρ ηασ γενερατεδ ωιτηιν τηε χοµµυνιτιεσ, ωηιχη ηασ φυρτηερ χοντριβυτεδ το τηε δεϖαστατινγ ιµπαχτ οφ τηε ωαρ. Φορ εξαµπλε, περχεπτιονσ οφ χορρυπτ ΥΠ Φ οφφιχερσ µεαν τηατ χιϖιλιανσ αρε λεσσ ωιλλινγ το ασσιστ τηεµ ωιτη ιντελλιγενχε. ΥΠ Φ χοµµανδερσ αρε τηεν λεσσ ωιλλινγ το ασσιστ ποπυλατιονσ ωηο αρε ανταγονιστιχ τοωαρδσ τηεµ ανδ αρε συσπεχτεδ οφ ενγαγινγ ιν υνδερχοϖερ βυσινεσσ αχτιϖιτιεσ. Τηεσε περχεπτιονσ ανδ συσπιχιονσ ηαϖε ηαδ ιµπορταντ χονσεθυενχεσ φορ ηοω τηε χονφλιχτ ηασ αχτυαλλψ βεεν ωαγεδ ον τηε γρουνδ. Αλτηουγη τηε οϖεραλλ ιµπρεσσιον αµονγ τηε χοµµυνιτιεσ ωασ ονε οφ µυτυαλ συππορτ ρατηερ τηαν ανταγονισµ, τηερε ωασ χλεαρλψ α ναγγινγ υνδερχυρρεντ οφ συσπιχιον αµονγ χερταιν γρουπσ ανδ ινδιϖιδυαλσ. Συχη µισγιϖινγσ ηιγηλιγητ τηε χηρονιχ διλεµµασ τηατ χοντινυαλλψ χονφροντ χιϖιλιανσ ωηο ηαϖε βεεν λιϖινγ ωιτη τηισ χονφλιχτ φορ νεαρλψ 18 ψεαρσ. Ωηιλε τηε ρεχεντ γηοστ σολδιερσ ινϖεστιγατιον ισ αν ιµπορταντ στεπ το µιτιγατινγ ονε παρτ οφ τηε ωαρ εχονοµψ, οτηερ σεχτορσ συχη ασ ρεβελ χολλαβορατορσ ρεµαιν. Ιδεντιφψινγ συχη ελεµεντσ ωιλλ βε ιµπορταντ δυρινγ τηε πεαχε προχεσσ, γιϖεν τηατ τηοσε ωηο αρε, ινδεεδ, βενεφιτινγ µαψ ωορκ αγαινστ πεαχεφυλ ρεσολυτιον. 4.4 Πηψσιχαλ Σεχυριτψ ανδ Αµβιγυιτιεσ οφ Αλλεγιανχε Φεελινγσ οφ πολιτιχαλ ανδ εχονοµιχ µαργιναλισατιον, χουπλεδ ωιτη βοτη τηε ρεαλιτψ ανδ τηε συσπιχιον οφ ωαρ προφιτεερινγ, αρε υνδερσχορεδ βψ τηε φαχτ τηατ πεοπλε λιϖινγ ιν νορτηερν Υγανδα λιϖε ιν χονσταντ φεαρ φορ τηειρ λιϖεσ. Ασ α σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ σαιδ, Τηε τοπ πριοριτψ οφ πεοπλε ιν τηειρ χοµµυνιτιεσ ισ σεχυριτψ. 176 Ινδεεδ, µανψ οφ τηε δψναµιχσ ωιτηιν τηε χονφλιχτ ρεϖολϖε αρουνδ πεοπλε σ περχεπτιονσ οφ τηειρ πηψσιχαλ σεχυριτψ, ανδ τηε ωαψ ιν ωηιχη τηεψ ϖιεω διφφερεντ αχτορσ. Τηεσε περσπεχτιϖεσ ρεϖεαλ τηε εξτεντ το ωηιχη χοµπλεξ αλλεγιανχεσ ανδ ιδεντιτιεσ αρε οπερατινγ τηατ δο νοτ φιτ τηε χατεγοριεσ αππλιεδ βψ τηοσε οβσερϖινγ ανδ χοµµεντινγ ον τηε ωαρ φροµ α διστανχε, ιν παρτιχυλαρ τηρουγη τηε µεδια. Τηυσ, τηε περσπεχτιϖεσ οφ τηοσε λιϖινγ ιν τηε µιδστ οφ τηε χονφλιχτ αρε βεινγ δεφινεδ ον α δαιλψ βασισ βψ ισσυεσ συρρουνδινγ τηειρ πηψσιχαλ σεχυριτψ, ωηιλε ατ τηε σαµε τιµε φρεθυεντ αχχυσατιονσ οφ ΛΡΑ χολλαβορατιον αρε βεινγ µαδε αγαινστ τηε χιϖιλιανσ. Τηεσε εξπλανατιονσ φορ τηε ωαρ ηαϖε φυρτηερ εξαχερβατεδ φεελινγσ οφ ισολατιον ωιτηιν τηε χοµµυνιτψ ανδ χρεατεδ ηυγε µισυνδερστανδινγσ, ωηιχη ιν τυρν φεεδ ιντο τηε ονγοινγ χαυσεσ οφ τηε ωαρ. Ιν λιγητ οφ τηισ, ιτ ισ ϖιταλ το υνδερστανδ τηε ωαψ ιν ωηιχη χιϖιλιανσ λιϖινγ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ ϖιεω βοτη τηε ΥΠ Φ ανδ τηε ΛΡΑ. Συχη περχεπτιονσ γιϖε αν ινσιγητ ιντο υνδερστανδινγσ οφ τηε χονφλιχτ ανδ τηε χλιµατε ιν ωηιχη τηε ωαρ χοντινυεσ. Ιν παρτιχυλαρ, ιτ σηοωσ τηε εξτεντ το ωηιχη τηερε ισ α λαχκ οφ τρυστ ανδ χοορδινατιον βετωεεν τηε ΥΠ Φ ανδ τηε λοχαλ πεοπλε ιν αττεµπτσ το ενδ τηε ωαρ. Υγανδα Πεοπλε σ εφενχε Φορχεσ Περχεπτιονσ οφ τηε ΥΠ Φ ον τηε γρουνδ ωερε µιξεδ. Ιν τηε φιρστ ινστανχε, µανψ χιϖιλιανσ εξπρεσσεδ φεαρ οφ αν αρµψ τηατ ωασ συπποσεδ το βε δεφενδινγ τηεµ φροµ τηε ΛΡΑ βυτ ωασ ινστεαδ σεεν ασ τηε αγγρεσσορ. Ασ ονε ινφορµαντ σαιδ, Πεοπλε φεαρ το ρεπορτ αβυσεσ βεχαυσε τηεψ ωιλλ βε µαδε το λεαδ τηε ιλλ τραινεδ αρµψ το τηε πλαχε οφ τηε αβυσε. Ιτ βεχοµεσ α πυνισηµεντ φορ δοινγ α λαωφυλ τηινγ. 177 Αν αβδυχτεε ωηο δεσχριβεδ ηισ εσχαπε φροµ τηε ΛΡΑ σηαρεδ τηισ οπινιον: 176 Ιντερϖιεω ωιτη Σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ηυµαν ριγητσ ωορκερ, Γυλυ, 30/9/03.

32 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 30 Ι ηαδ νοτ ηαδ ανψτηινγ το εατ ορ δρινκ φορ σο λονγ, Ι ωασ σο ωεακ. Ωηεν Ι χαµε το α δεσερτεδ ηυτ, Ι φουνδ σοµε ροττεν µεατ ανδ ατε ιτ βεχαυσε Ι ωασ σο ηυνγρψ. Τηεν Ι ηεαρδ σολδιερσ χοµινγ ανδ Ι ηιδ. Ι ηεαρδ τηεµ σπεακινγ Κισωαηιλι, σο Ι κνεω ιτ ωασ τηε ΥΠ Φ. Βυτ ιτ σ νοτ εασψ το γιϖε ψουρσελφ υπ το τηεµ ορ τηεψ λλ κιλλ ψου. Τηεψ φουνδ µψ βαγ ανδ τηε σολδιερ χοχκεδ ηισ γυν. Τηεψ ωερε σεαρχηινγ τηε αρεα, ανδ Ι ωασ φορχεδ το σπεακ, ιτ ισ µε, Ι ωασ αβδυχτεδ βψ σοµε ρεβελσ βυτ Ι ραν αωαψ. Τηε σολδιερ χαµε υπ το µε ανδ σαιδ, ηοω λονγ ηαϖε ψου βεεν ιν τηε βυση? Τηεν ηε τολδ µε, ψου αρε α ρεβελ, ωηψ σηουλδ ωε ωαστε ουρ τιµε ωιτη ψου? Ωε ωιλλ κιλλ ψου. Ηε ωασ αβουτ το σηοοτ µε, βυτ τωο Αχηολι σολδιερσ χαµε ανδ σαιδ το λεαϖε µε. Τηεψ χαρριεδ µε το α ηυτ, ανδ τηεν τοοκ µε το τηε ροαδ. Ωηεν α χψχλιστ χαµε αλονγ, τηεψ ασκεδ ηιµ το τακε µε το α νεαρβψ πλαχε. Ι σπεντ ονε νιγητ ατ τηε µιλιταρψ δεταχη, τηεν ονε µοντη ιν Παδερ ατ τηε βαρραχκσ. 178 Συχη αχχουντσ σηοω τηε εξτεντ το ωηιχη ελεµεντσ οφ τηε ΥΠ Φ ηαϖε γενερατεδ φεαρ αµονγ χιϖιλιανσ, α περχειϖεδ φεαρ τηατ ισ χαυσε φορ σεριουσ χονχερν. Τηισ περχεπτιον ισ εξαχερβατεδ βψ τηε φαχτ τηατ τηε ΥΠ Φ αρε αλσο βεινγ σεεν ασ ινχοµπετεντ ιν τηειρ αβιλιτψ το προϖιδε προτεχτιον. Ονε λοχαλ πεαχε ινιτιατιϖε χλαιµσ τηατ τηε ΥΠ Φ ονλψ ιντερϖενεδ ιν 33 ουτ οφ 456 ατταχκσ βψ τηε ΛΡΑ βετωεεν ϑυνε ανδ εχεµβερ 2002, 179 α στατιστιχ τηατ ωασ ρε ενφορχεδ ιν ΡΛΠ ιντερϖιεωσ. Ινδεεδ, µανψ αχχυσεδ τηε ΥΠ Φ οφ αρρανγινγ Ι Π χαµπσ ωιτη τηε δεταχη ιν τηε χεντρε συρρουνδεδ βψ χιϖιλιανσ, χρεατινγ τηε ιµπρεσσιον οφ χιϖιλιανσ προτεχτινγ τηε ΥΠ Φ. Ασ α γρουπ οφ τεαχηερσ χοµµεντεδ: Ωηεν τηε ρεβελσ χοµε, τηερε ισ νο δεφενχε. Τηε γοϖερνµεντ σολδιερσ ρυν αωαψ ανδ τελλ ψου το προτεχτ ψουρσελφ. 180 Ορ, ασ αν εξ αβδυχτεε αλλεγεδ, ωιτη ρεφερενχε το ηισ τιµε ιν τηε ΛΡΑ, τηε ΥΠ Φ ρυνσ αωαψ ωηεν Κονψ χοµεσ. Εϖεν α σµαλλ νυµβερ οφ ΛΡΑ φιγητερσ χαν οϖερχοµε α ϖερψ λαργε ΥΠ Φ φορχε. 181 Συχη αππαρεντ νεγλιγενχε ανδ ινχοµπετενχε, ρεινφορχεδ βψ στοριεσ οφ αβυσε αγαινστ χιϖιλιανσ, ηασ χρεατεδ α χλιµατε οφ φεαρ ανδ διστρυστ τοωαρδσ τηε ΥΠ Φ. Φυρτηερµορε, τηε ΥΠ Φ ισ σεεν το ρεπρεσεντ τηε γοϖερνµεντ ον τηε γρουνδ, ανδ τηειρ ιναβιλιτψ το προτεχτ τηε πεοπλε φροµ Κονψ σ ατταχκσ, φεεδσ εξιστινγ φεελινγσ οφ πολιτιχαλ αλιενατιον. Εαχη χηιλδ αβδυχτεδ, εαχη ηοµε λοοτεδ, ανδ εϖερψ φαµιλψ µεµβερ κιλλεδ, ισ ϖιεωεδ βψ τηε χοµµυνιτιεσ ασ φυρτηερ προοφ τηατ τηε γοϖερνµεντ ισ νοτ προτεχτινγ τηεµ. Οπερατιον Ιρον Φιστ (ΟΙΦ) ωασ οφτεν ρεφερρεδ το ασ αν εξαµπλε οφ τηε ΥΠ Φ σ ιναβιλιτψ το αδεθυατελψ προτεχτ τηε χοµµυνιτιεσ φροµ τηε ΛΡΑ. Αλτηουγη σεχυριτψ οφφιχιαλσ ιντερϖιεωεδ ταλκεδ αβουτ σοµε οφ τηε µιλιταρψ συχχεσσεσ το τηε οπερατιον, 182 ον τηε γρουνδ ιτ ωασ σεεν το ηαϖε µαδε τηε σιτυατιον χονσιδεραβλψ ωορσε: Ιτ ωασ πεαχεφυλ ιν Αχηολι φορ τωο ψεαρσ βεφορε ΟΙΦ. Πεοπλε ωερε σεττλινγ ανδ ωερε αλρεαδψ πλαντινγ. Νοω τηεψ αρε παψινγ βαχκ. Τηε ρεβελσ χαµε ωιτη α λοτ οφ ανγερ, κιλλινγ χιϖιλιανσ βεχαυσε τηεψ ωερε χολλαβορατορσ. ΟΙΦ χουλδ ονλψ προχεεδ ωηεν τηε Αµνεστψ χολλαπσεδ, ανδ ιτ ηασ βεεν α φαιλυρε. 183 Ανοτηερ ινφορµαντ ρεφερρεδ το ΟΙΦ ασ ωακινγ υπ τηε ρεβελσ φροµ Συδαν. 184 Φορ µανψ ον τηε γρουνδ, ιτ επιτοµισεδ τηε ωορστ χασε σχεναριο: α µιλιταρψ στρατεγψ τηατ διδ νοτ δελιϖερ προτεχτιον ανδ, ινστεαδ, υνλεασηεδ α µασσιϖε τερρορ οπερατιον. Εξ αβδυχτεεσ σποκε οφ ηοω βεφορε ΟΙΦ, Κονψ ηαδ σεττλεδ δοων: Τηεψ ηαδ νιχε ηουσεσ, ωιτη λοτσ οφ ωεαλτη [ιν Συδαν] Πεοπλε ωερε ρελαξεδ ανδ διδν τ ηαϖε τηε ιδεα οφ χοµινγ το ωαρ. Τηοσε πριϖατε σολδιερσ, τηε χηιλδρεν ωηο ωερε νεω ανδ διδν τ ηαϖε ωεαλτη, ωερε βεγιννινγ το εσχαπε βαχκ βεχαυσε τηερε ωασ νο ωαρ. 185 Τηε ϖιολενχε τηατ ηασ φολλοωεδ ΟΙΦ ηασ φυρτηερ δεστροψεδ χονφιδενχε ιν τηε αβιλιτψ οφ τηε ΥΠ Φ το προτεχτ χιϖιλιανσ, ανδ ηιγηλιγητεδ τηειρ λαχκ οφ µιλιταρψ χαπαχιτψ ιν τηε φαχε οφ τηε ΛΡΑ. 178 Ιντερϖιεω ωιτη εσχαπεδ αβδυχτεε, Γυλυ, 6/10/ Ηυµαν Ριγητσ Ωατχη, Μαρχη 2003, χιτεδ ιν τηε Νορωεγιαν Ρεφυγεε Χουνχιλ 2003 ρεπορτ. 180 Γρουπ Ιντερϖιεω ωιτη 18 Τεαχηερσ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ ανδ εξ αβδυχτεε, Γυλυ, 6/10/ Φορ ινστανχε, ιντερϖιεω ωιτη σενιορ σεχυριτψ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 3/12/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Κιτγυµ, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ρεβελ, Γυλυ, 7/10/03.

33 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 31 Μυχη ηασ βεεν σαιδ αβουτ τηε αλλεγεδ αβυσεσ χοµµιττεδ βψ τηε ΥΠ Φ ανδ ιτσ ιναβιλιτψ το εφφεχτιϖελψ προτεχτ τηε χιϖιλιαν ποπυλατιον. Ηοωεϖερ, ουρ φινδινγσ ινδιχατε τηατ χιϖιλιανσ ηαϖε α µορε συβτλε υνδερστανδινγ οφ τηε σιτυατιον: ωηιλε τηε ΥΠ Φ ασ α ωηολε ισ εθυατεδ ωιτη τηε γοϖερνµεντ, τηερε ισ α χλεαρ υνδερστανδινγ οφ τηε διφφερενχε βετωεεν τηε φοοτ σολδιερσ ωηοσε ϕοβ ιτ ισ το χονφροντ τηε ΛΡΑ ον α δαιλψ βασισ, ανδ τηοσε ιν ηιγηερ ρανκινγ ποσιτιονσ. Τηυσ ινφορµαντσ, ωηιλε χονδεµνινγ αβυσεσ βψ τηε ΥΠ Φ ανδ εξπρεσσινγ γενυινε φεαρ ιν σοµε ινστανχεσ, αλσο σηοωεδ αν αωαρενεσσ οφ τηειρ πρεδιχαµεντ. Φορ ινστανχε, τηερε ωασ ρεγυλαρ αχκνοωλεδγεµεντ οφ τηε φαχτ τηατ µανψ ΥΠ Φ σολδιερσ ηαϖε βεεν κιλλεδ ιν χονφροντατιονσ ωιτη τηε ΛΡΑ, ανδ τηατ τηεψ, τοο, ηαϖε λοστ φριενδσ ανδ χολλεαγυεσ το τηε ωαρ. Ιν αδδιτιον, τηερε ωασ φρεθυεντ ρεφερενχε το τηε χονδιτιονσ ιν ωηιχη τηε φοοτ σολδιερσ ωερε φιγητινγ. Ονε ινφορµαντ ταλκεδ οφ ηοω ΥΠ Φ σολδιερσ ωερε νοτ γεττινγ τηειρ αλλοωανχεσ ανδ ηαδ το βεγ φορ φοοδ. 186 Ανοτηερ αρτιχυλατεδ τηε διφφερενχε βετωεεν φοοτ σολδιερσ ανδ τηοσε ιν ηιγηερ αυτηοριτψ: Τηοσε ιν τηε λοωερ ρανκσ αρε ϖερψ ρεσεντφυλ βεχαυσε τηεψ δον τ γετ ανψτηινγ, βυτ ιτ ισ τηειρ λιϖεσ τηατ αρε εξποσεδ εϖερψ δαψ. Τηατ ισ ωηψ τηεψ ρυν ωηεν τηερε ισ αν ατταχκ. Τηεψ σεε νο ρεασον το διε ωηιλε τηε βιγ σηοτσ αρε γεττινγ ριχη αλονε. Τηερε ισ ϖερψ λοω µοραλε αµονγ τηε σολδιερσ. 187 Οτηερσ ρεφερρεδ το τηε λαχκ οφ αδεθυατε χοµµυνιχατιονσ σψστεµσ τηατ χονσταντλψ ενδανγερ τηε λιϖεσ οφ σολδιερσ 188 ανδ τηε φαχτ τηατ τηε σολδιερσ δον τ εϖεν ηαϖε τορχηεσ, σο ωηεν τηε ρεβελσ χοµε, τηεψ ϕυστ ρυν αωαψ. 189 Συχη ϖιεωσ ωερε συµµαρισεδ βψ τηε στατεµεντ, Ωε σηουλδ στρενγτηεν τηε Υγανδαν αρµψ το προτεχτ ιτσ οων πεοπλε. Τηεψ ηαϖε τορν υνιφορµσ ανδ βαδ συππλιεσ. 190 Ινδεεδ, συχη φρυστρατιον ωασ εξπρεσσεδ βψ τηε ρανκ ανδ φιλε τηεµσελϖεσ: Ιµαγινε ωηεν ονε οφ ουρ τρυχκσ βρεακσ δοων, ιτ µαψ τακε σεϖεραλ µοντησ το ρεπαιρ ιτ. Ψετ τηισ ισ τηε σαµε τρυχκ ωε νεεδ το τρανσπορτ ουρ βοψσ φορ οπερατιον. Σοµετιµεσ ωε εϖεν ενδ υπ βεγγινγ φορ φοοδ φροµ τηε χιϖιλιανσ. 191 Ορ, ασ ανοτηερ ιντερϖιεωεε αργυεδ, Τηε σολδιερσ αρε τιρεδ ανδ δεµοραλισεδ. Τηεψ ηαϖε νο λεαϖε, σο τηεψ ωαντ το γο βαχκ ηοµε Τηεψ ηαϖε ποορ ωελφαρε. Τηειρ υνιφορµσ αρε ραγσ. Τηε δον τ εϖεν γετ αλλ τηειρ σαλαρψ βεχαυσε τηε βοσσεσ εατ ιτ Τηεν τηερε ισ τηε µιλιταρψ χοδε. Τηε αδµινιστρατιον οφ µιλιταρψ ϕυστιχε ισ ηαρση ανδ νοτ µοραλε βοοστινγ. Τηε ϕυνιορ οφφιχερσ ρεαλλψ συφφερ. 192 Τηερε ωασ αλσο αν αχκνοωλεδγεµεντ οφ τηε φαχτ τηατ τηε ΥΠ Φ ισ χονφροντεδ ωιτη αν ιµποσσιβλε µιλιταρψ διλεµµα ιν ωηιχη τηε ενεµψ ισ χοµπρισεδ πριµαριλψ οφ αβδυχτεδ χηιλδρεν. Ιτ ηασ χρεατεδ α νο ωιν σιτυατιον φορ τηοσε ωηο αρε συπποσεδ το βε φιγητινγ α ρεβελ αρµψ τηατ ισ φορχιβλψ δεπλοψινγ χηιλδρεν ιν ιτσ φροντ λινε µιλιταρψ οπερατιονσ. Ινδεεδ, χιϖιλιανσ ρεφερρεδ το τηε φαχτ τηατ τηοσε κιλλεδ δυρινγ χονφροντατιονσ βετωεεν τηε ΥΠ Φ ανδ ΛΡΑ αρε ρεφερρεδ το ασ ρεβελσ, ανδ τηοσε νοτ κιλλεδ αρε ρεφερρεδ το ασ ρεσχυεδ. Τηε σιτυατιον ισ χοµπλιχατεδ φυρτηερ ωιτη τηε ινχλυσιον οφ χηιλδρεν ωηο ηαϖε βεεν βορν ιν τηε βυση, ανδ αρε νοω δεεµεδ ολδ ενουγη το φιγητ. Ασ αν ιντερϖιεωεε ιν Καµπαλα σαιδ ωιτη ρεφερενχε το τηισ χατεγορψ: Φορ τηεµ, [ρεβελλιον] ισ α λιφε. Τηεψ αρε ϖερψ δαρινγ. Γοϖερνµεντ φορχεσ ρυν αωαψ ατ τηε σιγητ οφ τηεµ. 193 Φυρτηερµορε, εξ αβδυχτεεσ ρεϖεαλεδ τηατ τηε ρεβελσ οφτεν ωεαρ ΥΠ Φ υνιφορµσ, ανδ σολδιερσ τηεµσελϖεσ αδµιττεδ τηατ τηεψ σοµετιµεσ διδ νοτ κνοω ωηο ωασ α ρεβελ ανδ ωηο ωασ α φελλοω σολδιερ. 186 Ιντερϖιεω ωιτη µαλε τεαχηερ, Κιτγυµ, 13/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Κιτγυµ, 10/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Κιτγυµ, 10/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 16/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Γυλυ, 6/10/ Ιντερϖιεω ωιτη φοοτ σολδιερ, Γυλυ, 16/10/ Ιντερϖιεω ωιτη αλλεγεδ ΛΡΑ χολλαβορατορ, Κιτγυµ, 16/10/ Ιντερϖιεω ωιτη γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 3/12/03.

34 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 32 Τηυσ ωηιλε χιϖιλιανσ εξπρεσσεδ γριεϖανχεσ αβουτ τηε αχτιονσ οφ ινδιϖιδυαλ σολδιερσ ανδ α µορε γενεραλ διστρυστ ιν τηειρ αβιλιτψ το δεφενδ αδεθυατελψ, τηεψ αλσο ρεχογνισεδ τηε διλεµµασ ανδ διφφιχυλτιεσ φαχινγ τηεµ. Ωηιλε τηε λαττερ δοεσ νοτ ιν ανψ ωαψ εξχυσε τηε φορµερ, ιτ σηοωσ α δεγρεε οφ υνδερστανδινγ τοωαρδσ τηε ΥΠ Φ τηατ ηασ βεεν λεσσ ωελλ δοχυµεντεδ ωιτηιν τηε λιτερατυρε. Τηατ σαιδ, τηερε ισ α µαϕορ χρισισ ιν πυβλιχ περχεπτιονσ οφ τηε ΥΠ Φ: ωηιλε σηοωινγ ϖαρψινγ δεγρεεσ οφ υνδερστανδινγ, χιϖιλιανσ αρε στιλλ λεφτ φεελινγ υνπροτεχτεδ βψ τηε αρµψ ανδ, ηενχε, υνπροτεχτεδ βψ τηειρ οων γοϖερνµεντ. Τηειρ λαχκ οφ βελιεφ ιν τηε ΥΠ Φ το προτεχτ τηεµ ανδ, ατ ωορστ, τηε φεαρ τηατ τηεψ ωιλλ βε αχχυσεδ οφ χολλαβορατινγ ωιτη τηε ενεµψ, ενσυρεσ τηατ τηερε ισ λιµιτεδ τρυστ ανδ χο ορδινατιον βετωεεν τηε ΥΠ Φ ανδ τηε χιϖιλιανσ. Ρεβελσ ορ Χηιλδρεν? Νεαρλψ εϖερψ ονε οφ τηε οϖερ 900 πεοπλε ΡΛΠ ιντερϖιεωεδ υνεθυιϖοχαλλψ χονδεµνεδ ϑοσεπη Κονψ σ ΛΡΑ, παρτιχυλαρλψ χιϖιλιανσ λιϖινγ ιν τηε µιδστ οφ τηε χονφλιχτ. Τηε γρουπ χλεαρλψ δοεσ νοτ ρεχειϖε ποπυλαρ συππορτ ιν νορτηερν Υγανδα, ποσσιβλψ ωιτη τηε εξχεπτιον οφ α φεω αλλεγεδ χολλαβορατορσ. Ηοωεϖερ, χιϖιλιανσ αρε αλσο χονφροντεδ ωιτη τωο διλεµµασ ρεγαρδινγ τηειρ αττιτυδε τοωαρδσ τηε ρεβελσ. Φιρστ, δεσπιτε τηειρ ηατρεδ φορ τηε ΛΡΑ, τηεψ κνοω τηε χιϖιλιαν διρεχτεδ ατροχιτιεσ ωιλλ ινχρεασε δραµατιχαλλψ ιφ τηεψ αχτιϖελψ χονφροντ τηε γρουπ. Ωηεν τηε χοµµυνιτψ δεφενχε Βοω ανδ Αρροω γρουπσ ωερε οργανισεδ ιν 1991 ανδ 1992, τηε ρεσυλτ ωασ α νεω ΛΡΑ ρεταλιατιον στρατεγψ το χυτ οφφ πεοπλε σ λιπσ, εαρσ, µουτησ ανδ λιµβσ. Ασ ονε λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ σαιδ, Τηε Αρροω γρουπ σταρτεδ ηερε ιν Αχηολι, ανδ τηατ ισ ωηψ ωε εϖεν ηαϖε αν ορτηοπαεδιχ ωορκσηοπ το µακε αρτιφιχιαλ λιµβσ φορ ινϕυρεδ χιϖιλιανσ. 194 Φυρτηερµορε, τηε σελφ δεφενχε υνιτσ ρεχειϖεδ ϖερψ φεω γυνσ φροµ τηε γοϖερνµεντ, ανδ σο µοστ χιϖιλιανσ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ ηαϖε βεχοµε ηιγηλψ χαυτιουσ ιν αχτιϖελψ ρεσιστινγ τηε ΛΡΑ. Τηε σεχονδ διλεµµα ισ τηε ρεσυλτ οφ τηε ΛΡΑ σ δελιβερατε υσε οφ χηιλδ σολδιερσ. Ον τηε ονε ηανδ ισ τηε ηορριφιχ βρυταλιτψ µετεδ ουτ βψ τηε ΛΡΑ, ανδ ον τηε οτηερ ισ τηε κνοωλεδγε τηατ τηοσε ατροχιτιεσ ηαϖε οφτεν βεεν χαρριεδ ουτ βψ τηειρ οων χηιλδρεν ωηο ηαϖε βεεν φορχιβλψ ρεχρυιτεδ. Ασ ονε εξ ρεβελ γιρλ σαιδ, Ωε ωερε αλλ γιϖεν γυνσ. Ι ωασ ταυγητ ηοω το σηοοτ βψ τηε ρεβελσ. Ι ωασ σο σχαρεδ το βεγιν ωιτη, λοοτινγ ανδ κιλλινγ πεοπλε. 195 Ιν α ωαρ ιν ωηιχη τηε ΛΡΑ ϖιεωσ 9 το 12 ψεαρ ολδσ ασ τηε µοστ δεσιραβλε χοµβαταντ αγε γρουπ, ανδ ιν ωηιχη ψουνγ γιρλσ ρυν αωαψ λεαϖινγ τηειρ χηιλδρεν, φατηερεδ βψ ρεβελ χοµµανδερσ, λψινγ ιν τηε βυση, τηερε ισ λιττλε δουβτ ιν πεοπλε σ µινδσ ασ το τηε λεϖελ οφ βρυταλ φορχε βεινγ αππλιεδ ιν µακινγ χηιλδρεν υσε ϖιολενχε. Ονε νινε ψεαρ ολδ βοψ ωηο ηαδ ρεχεντλψ εσχαπεδ δεσχριβεδ τηισ προχεσσ γραπηιχαλλψ: Τηερε ισ νοτηινγ τηατ Ι λικεδ τηερε. Τηεψ χολλεχτ αλλ τηε χηιλδρεν τογετηερ ανδ µακε ψου βεατ σοµεονε το δεατη. Ονχε τηερε ωερε αβουτ σεϖεν ωηο τριεδ το εσχαπε, ινχλυδινγ τωο γιρλσ. Τηε χοµµανδερ δεχιδεδ νοτ το κιλλ τηε γιρλσ. Ηε πιχκεδ ονε βοψ το βε κιλλεδ. Ηε πλαχεδ ηισ ηεαδ ον α πιεχε οφ ωοοδ. Ηε τολδ ονε οφ τηε γιρλσ το χοµε ανδ χηοπ τηισ βοψ ιντο σµαλλ πιεχεσ. Σηε σταρτεδ τρψινγ το χυτ ηισ ηεαδ οφφ, βυτ ωασ νοτ δοινγ α γοοδ ϕοβ. Τηε οτηερ βοψσ ωερε τολδ το ηελπ. Ωηεν τηεψ ηαδ αλµοστ τακεν τηε ηεαδ οφφ, τηεψ ηαδ το χηοπ τηε βοδψ ιντο σµαλλ πιεχεσ. Τηεν τηεψ ωερε τολδ το πλαψ ωιτη τηε δεαδ περσον σ ηεαδ. Τηε βοψσ ηαδ το τηροω ιτ ιν τηε αιρ φουρ τιµεσ, ανδ τηε γιρλσ τηρεε τιµεσ. Τηε γιρλσ ωερε βαρε χηεστεδ. Αφτερ τηατ, τηεψ χοµµανδεδ τηε γιρλσ το σµεαρ βλοοδ οφ τηε δεαδ βοψ ον τηειρ χηεστ. Αφτερ τηατ, τηεψ πυτ τηε ηεαδ οφ τηε βοψ ιν α χεντραλ πλαχε, πυτ χλυβσ αλλ οϖερ ιτ χοϖερινγ τηε ηεαδ, ανδ ινφορµεδ υσ τηατ ανψονε ωηο τριεσ το εσχαπε ωιλλ ηαϖε τηε σαµε τηινγ. 196 Α ψουνγ γιρλ σποκε οφ τηε ηορριφιχ πρεϖαλενχε οφ ραπε: Μψ µοτηερ ωασ ραπεδ. Ι ωασ αλσο βεατεν ανδ δεφιλεδ. Τηε γιρλσ ανδ σιστερσ ωερε ραπεδ. Σοµε χουλδ νοτ ωαλκ προπερλψ βεχαυσε οφ τηε ωουνδσ 194 Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Γυλυ τοων, 15/9/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ρεβελ γιρλ χοµβαταντ, Κιτγυµ, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη 9 ψρ ολδ βοψ, εσχαπεδ αβδυχτεε, Γυλυ τοων, 6/10/03.

35 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 33 ιν τηειρ πριϖατε παρτσ. Τηεσε χοµµεντσ σηοω τηε βρυταλιτψ ινφλιχτεδ υπον τηοσε ωηο αρε αβδυχτεδ, µανψ οφ ωηοµ βεχοµε τηε σαµε ινδιϖιδυαλσ ωηο αρε τηεν φορχεδ το χαρρψ ουτ ατροχιτιεσ. Τηε σηοχκινγ, βρυταλ ρεαλιτψ οφ τηισ ωαρ ισ τηατ τηοσε ωηο ηαϖε βεεν φορχιβλψ ρεχρυιτεδ, ανδ τηοσε ωηο αρε κιλλεδ, ραπεδ, ορ τηεµσελϖεσ αβδυχτεδ, αλλ χοµε φροµ ωιτηιν τηε σαµε χοµµυνιτιεσ. Ιτ ισ τηε σαµε αχτορσ βεινγ ρεχψχλεδ βψ τηε νον αβδυχτεδ µινοριτψ ωιτηιν τηε ΛΡΑ ωηο αρε χαρεφυλλψ ορχηεστρατινγ α σελφ περπετυατινγ χονφλιχτ τηατ εντερσ πεοπλε σ ηοµεσ ατ τηε µοστ περσοναλ οφ λεϖελσ. Ονε ινφορµαντ εξπρεσσεδ τηισ διλεµµα: Τηε πεοπλε λικε Κονψ ασ τηειρ σον, βυτ τηεψ δον τ λικε ωηατ ηε ισ δοινγ. Ψου χαν τ ρεϕεχτ ωηατ ισ ψουρσ, βυτ ωε δον τ λικε ωηατ ηε ισ δοινγ. Ηε σηουλδ νοτ φιγητ υσ βεχαυσε νοω τηερε σ νοβοδψ ωηο ισ νοτ αφφεχτεδ βψ τηε ωαρ. 197 Τηυσ ωηιλε τηερε ισ τανγιβλε ηορρορ ατ τηε αχτιϖιτιεσ οφ τηε ΛΡΑ, τηε λαχκ οφ διστινχτιον βετωεεν τηε ρεβελσ ανδ αβδυχτεεσ γενερατεσ ιντενσε χονφυσιον. Ασ ονε ινφορµαντ σαιδ, Α ρεβελ ωηο ισ κιλλεδ ιν βαττλε µαψ ηαϖε ονλψ ϕυστ βεεν αβδυχτεδ ονε ηουρ αγο. Ιφ ψου αρε κιλλεδ ψου αρε α ρεβελ, ιφ ψου αρε αβανδονεδ ορ εσχαπεδ ψου αρε αν αβδυχτεε. 198 Τηυσ, ωηιλε χιϖιλιανσ χλεαρλψ αβηορ τηε αχτιονσ οφ τηε ΛΡΑ, τηεψ χαννοτ σιµπλψ ωιση φορ τηεµ το βε οβλιτερατεδ µιλιταριλψ, ασ τηατ ωουλδ µεαν κιλλινγ τηειρ οων χηιλδρεν. Συρϖιϖαλ ορ Χολλαβορατιον? Γιϖεν τηισ πρεδιχαµεντ, τηε χοµµυνιτιεσ αρε χαυγητ ιν αν ιµπασσε. Νοτ φυλλψ τρυστινγ τηε ΥΠ Φ, ψετ κνοωινγ τηατ τηε ΛΡΑ ισ φυλλ οφ τηειρ οων χηιλδρεν, τηεψ χαννοτ ωηολεηεαρτεδλψ συππορτ τηε ΥΠ Φ ιν τηειρ χουντερ ινσυργενχψ χαµπαιγν. Ασ α ρεσυλτ, α χοµµον αχχυσατιον αγαινστ τηε χοµµυνιτιεσ ισ τηατ τηεψ αρε νοτ αχτιϖελψ τρψινγ το ρεπελ Κονψ, ανδ σοµεηοω συππορτ ορ χολλαβορατε ωιτη τηε ΛΡΑ. ΥΠ Φ ανδ γοϖερνµεντ ινφορµαντσ χοντινυαλλψ εξπρεσσεδ τηειρ φρυστρατιον τηατ τηε χοµµυνιτιεσ ωερε νοτ δοινγ ενουγη το ασσιστ τηεµ ιν ρεπελλινγ Κονψ. Ασ ονε σεχυριτψ οφφιχιαλ σαιδ, Τηατ χυλτυρε οφ τηινκινγ τηατ ιτ ισ τηε ΥΠ Φ αλονε ωηιχη µυστ φιγητ τηε ΛΡΑ ωηιλε τηε χιϖιλιανσ ωατχη ισ ωηατ ηασ προπελλεδ τηισ ωαρ. Τηε χιτιζενσ µυστ χοντριβυτε το παχιφιχατιον. Εϖερψβοδψ µυστ χοντριβυτε Βυτ µοστ οφ ουρ πεοπλε αρε ονλψ σπεχτατορσ. 199 Τηισ αχχυσατιον ηασ χρεατεδ ιντενσε ανγερ αµονγ τηε χοµµυνιτιεσ: Τηε ιδεα τηατ λοχαλ πεοπλε συππορτ τηε ωαρ, Ι τηινκ ιτ σ α γρεατ ινσυλτ. Εϖεν πολιτιχιανσ ηαϖε σαιδ ιτ. Ανδ ιτ ρεαλλψ ηυρτσ, βεχαυσε τηεσε αρε τηε πεοπλε ωηο ηαϖε ηαδ τηειρ χηιλδρεν αβδυχτεδ. Ωηο ωαντσ το συππορτ τηε περσον ωηο αβδυχτσ τηειρ χηιλδ? Πεοπλε ηερε µοστλψ δον τ λικε Μυσεϖενι, βυτ τηατ δοεσν τ µεαν τηεψ συππορτ Κονψ. 200 Ιτ ηασ αλσο χρεατεδ αν ατµοσπηερε οφ φεαρ. Ιν τηε ωορδσ οφ ονε οπινιον λεαδερ: Τηε γοϖτ ηασ φαιλεδ το διφφερεντιατε βετωεεν τηε ϖιχτιµσ οφ τηε ωαρ, µεδιατορσ φορ πεαχε, χολλαβορατορσ το τηε ρεβελσ, ανδ σψµπατηισερσ. Τηοσε χλαιµινγ το βε µεδιατορσ αρε αρρεστεδ. Τηοσε ωηο φεελ βαδλψ αβουτ τηειρ χηιλδρεν ιν τηε βυση αρε λαβελλεδ χολλαβορατορσ ανδ ϕαιλεδ. Οτηερσ αρε φορχεδ το γο το τηε σηοπ το γετ συππλιεσ φορ τηε ρεβελσ, ανδ τηεν τηεψ ρε χαλλεδ χολλαβορατορσ. 201 Ηιστορψ ηασ ταυγητ χιϖιλιανσ τηατ αρµινγ τηεµσελϖεσ ωουλδ βε το ρισκ ινχυρρινγ γρεατερ ωρατη φροµ Κονψ. Ιν αδδιτιον, ιν υνδερτακινγ συχη αχτσ οφ σελφ δεφενχε, τηεψ ωουλδ βε ποτεντιαλλψ κιλλινγ τηειρ οων χηιλδρεν. Ασ αν οπινιον λεαδερ ιν Γυλυ σαιδ, Ιφ τηεψ γο το τηε βυση ανδ δισχοϖερ τηε περσον τηεψ φινδ ισ νοτ Κονψ, ιτ σ τηειρ βροτηερσ ωηο ωερε αβδυχτεδ. Ωηεν τηεψ κιλλ ιτ ισ ϖερψ παινφυλ. Τηε 197 Ιντερϖιεω ωιτη βυσινεσσ ωοµαν, Γυλυ τοων, 1/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ηυµαν ριγητσ ωορκερ, Γυλυ, 30/9/ Ιντερϖιεω ωιτη σεχυριτψ οφφιχιαλ, Γυλυ, 2/10/ Ιντερϖιεω ωιτη Υγανδα Ηυµαν Ριγητσ Χοµµισσιον ρεπρεσεντατιϖε, Γυλυ τοων, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Γυλυ, 7/10/03.

36 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 34 γοϖερνµεντ χαννοτ χλαιµ το βε ποωερφυλ βψ κιλλινγ τηε πεοπλε ωηο σηουλδ ηαϖε βεεν προτεχτεδ ιν τηε φιρστ πλαχε. 202 Τηυσ χιϖιλιανσ αρε τραππεδ ιν τηε µιδδλε οφ α ωαρ τηατ ισ οστενσιβλψ βετωεεν τηε γοϖερνµεντ/υπ Φ ανδ τηε ΛΡΑ. Ατταχκεδ φροµ βοτη σιδεσ, τηεψ αρε νοτ συρε ωηερε το τυρν. Τηεψ αρε χοντινυαλλψ χαυγητ βετωεεν αχχυσατιονσ τηατ τηεψ αρε χολλυδινγ ωιτη τηε ΛΡΑ, ανδ ΛΡΑ συσπιχιον τηατ τηεψ αρε χολλυδινγ ωιτη τηε ΥΠ Φ. Ασ ονε ινφορµαντ σαιδ, Τηε ρεβελσ αρε κιλλινγ υσ ανδ τηε ΥΠ Φ αρε κιλλινγ υσ. Ωηερε σηουλδ Αχηολισ γο? 203 Ορ, ασ α δισπλαχεδ µαν χοµµεντεδ, Ιφ ψου γο το τηε φαρµ ανδ διγ, Κονψ χοµεσ ανδ κιλλσ ψου. Ιφ ψου σταρτ α βυσινεσσ ιν τηε χαµπ, τηε γοϖερνµεντ σολδιερσ χοµε ανδ τακε ιτ. 204 Τηε ωαρ ηασ χρεατεδ αν ενϖιρονµεντ ιν ωηιχη τηερε ισ λιττλε νευτραλ τερριτορψ, ανδ ιν ωηιχη τηε αχτιονσ οφ χιϖιλιανσ αρε χονσταντλψ µισιντερπρετεδ. Τηερε ισ ιναδεθυατε υνδερστανδινγ οφ τηε φαχτ τηατ ηαρβουρινγ ορ προτεχτινγ α ρεβελ ισ νοτ α σιγν οφ συππορτ φορ Κονψ, βυτ α ρεφλεχτιον οφ χιϖιλιανσ φεαρ οφ τηε ρεβελσ ανδ διστρυστ ιν τηε ΥΠ Φ. Τηε ΥΠ Φ χλεαρλψ νεεδσ το ρεπαιρ ιτσ ιµαγε ιν νορτηερν Υγανδα ασ ιτσ χυρρεντ λεϖελσ οφ µιστρυστ ωιτη χιϖιλιανσ ηινδερ τηε εφφεχτιϖενεσσ οφ ιτσ οπερατιονσ. Ασ ονε οφφιχιαλ αχκνοωλεδγεδ, Πεοπλε ρυν αωαψ φροµ τηε ΛΡΑ ανδ δον τ ταλκ το τηε γοϖερνµεντ, ωηιχη µακεσ ιτ ϖερψ διφφιχυλτ φορ υσ. Ιτ δενιεσ τηε γοϖερνµεντ ιντελλιγενχε. Ιτ σ λικε φινδινγ α νεεδλε ιν α ηαψσταχκ. 205 Τηυσ, αφτερ νεαρλψ 18 ψεαρσ οφ φεαρ, δισπλαχεµεντ, δισµεµβερµεντ ανδ δισεµποωερµεντ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ διστριχτσ ρεπρεσεντ α σοχιετψ ιν χρισισ. Αλτηουγη τηε ρεσιλιενχε οφ πεοπλε οβσερϖεδ βψ ΡΛΠ ισ χλεαρλψ ρεµαρκαβλε, τηε ιντενσε πρεσσυρε οφ λιϖινγ ιν τηε µιδστ οφ α χονφλιχτ οϖερ συχη α συσταινεδ περιοδ οφ τιµε ηασ τακεν α µασσιϖε τολλ, ανδ τηε λιϖεδ ρεαλιτψ οφ τηε ωαρ ηασ λεφτ α χονφυσιον οφ αλλεγιανχεσ. Περχεπτιονσ οφ τηε ΥΠ Φ ανδ ΛΡΑ αρε ηιγηλψ χοµπλεξ, ασ αρε ιντερπρετατιονσ οφ τηε χονδιτιον οφ δισπλαχεµεντ. Τηε ωαρ ισ βεινγ πλαψεδ ουτ ριγητ ατ τηε χεντρε οφ πεοπλε σ λιϖεσ, µακινγ ιτ ιµποσσιβλε φορ τηεµ το βε µερε οβσερϖερσ το τηε χονφλιχτ. Φαµιλιεσ ηαϖε το µακε ιµποσσιβλε χηοιχεσ ανδ αρε χονσταντλψ βεινγ φορχεδ το λιϖε ωιτη τηε σηαµε οφ αβδυχτιον, ωηετηερ ασ αβδυχτεεσ τρψινγ το χοµε το τερµσ ωιτη τηε γυιλτ οφ ατροχιτιεσ τηεψ χοµµιττεδ, ορ ασ φαµιλιεσ τρψινγ το ρε ιντεγρατε τηειρ εξ ρεβελ χηιλδρεν. Ατ τηε σαµε τιµε, τηε χονσεθυενχεσ οφ τηε ωαρ ηαϖε χοντινυεδ το περπετυατε γριεϖανχεσ τηατ αρε, ιν τυρν, ιδεντιφιεδ ασ τηε χαυσεσ φορ τηε χονφλιχτ. Βοτη τηε ωαρ ιτσελφ, ανδ τηε ωαψ ιν ωηιχη τηε ωαρ ηασ βεεν πορτραψεδ, ηασ γενερατεδ φεελινγσ οφ µαργιναλισατιον τηατ τηεν σερϖε το περπετυατε τηε ωαρ. Ιτ σηουλδ χοµε ασ νο συρπρισε, τηερεφορε, τηατ πεοπλε ηαϖε ρεαχηεδ α ποιντ οφ νεαρ ηοπελεσσνεσσ. Ιν τηε ωορδσ οφ ονε ινφορµαντ, Τηισ ωαρ ηασ βεεν γοινγ ον φορ σο λονγ πεοπλε δον τ κνοω ωηατ ισ ηαππενινγ ανψ µορε. Ιτ ηασ βεχοµε νορµαλ ΤΗΕ ΣΠΡΕΑ ΟΦ ΤΗΕ ΩΑΡ Απαρτ φροµ ατταχκσ ιν Ωεστ Νιλε ανδ Λανγο σινχε τηε εαρλψ 1990σ, τηε ΛΡΑ χονφλιχτ ηασ βεεν φελτ µοστ ιντενσελψ ιν τηε διστριχτσ οφ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ. Τηε ψεαρ 2003, ηοωεϖερ, σαω ωηατ αππεαρσ το ηαϖε βεεν α δελιβερατε ανδ ωελλ χο ορδινατεδ σπρεαδ οφ τηε ωαρ, ιν παρτιχυλαρ το τηε εαστ. Ιν Μαψ 2003, τηε ΛΡΑ αµβυσηεδ α βυσ αλονγ Πακωαχη Καρυµα ροαδ ιν Γυλυ ιστριχτ. 207 Τηισ ατταχκ ωασ φολλοωεδ ον 15 τη ϑυνε 2003 βψ σιµυλτανεουσ ατταχκσ ον τηε διστριχτσ οφ Λιρα, Απαχ ανδ Κατακωι ιν ωηατ σοµε ιν Τεσο ηαϖε χαλλεδ τηειρ Σεπτεµβερ 11 τη. 208 Τηρεε δαψσ λατερ, τηε ΛΡΑ 202 Ιντερϖιεω ωιτη οπινιον λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 15/10/ Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 10 µεν, Ι Π χαµπ, Γυλυ, 3/10/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη ηοσπιταλ σταφφ µεµβερ, Κιτγυµ, 16/10/ Τηε Μονιτορ, 31/5/ Τηε Νεω ςισιον, 17/6/03; ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Σοροτι, 5/11/03.

37 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 35 ατταχκεδ Αδϕυµανι τοων φορ τηε φιρστ τιµε ιν φουρτεεν ψεαρσ. 209 Τηεσε ατταχκσ ωερε σοον φολλοωεδ βψ οτηερσ οφ γρεατερ φρεθυενχψ ανδ ιντενσιτψ ιν τηε διστριχτσ οφ Καβεραµαιδο ανδ Κατακωι ιν Τεσο ρεγιον. Ον 24 τη ϑυνε, τηε ΛΡΑ ατταχκεδ Σοροτι τοων, ρεσυλτινγ ιν ατ λεαστ τωο ηυνδρεδ δεατησ ανδ ηυνδρεδσ µορε χηιλδρεν αβδυχτεδ, ινχλυδινγ ονε ηυνδρεδ σχηοολγιρλσ. 210 Α γρουπ οφ Ι Πσ ιν Λιρα δεσχριβεδ τηισ σεθυενχε οφ εϖεντσ: Τηε ατταχκσ ωερε γραδυαλ. Ωε κνεω τηε ρεβελσ ωερε χαµπεδ ατ α χερταιν πλαχε, βυτ τηεψ διδ νοτ ατταχκ φορ α λονγ τιµε, σο ωε ωαιτεδ. Ωε τολδ τηε ΥΠ Φ βυτ τηεψ διδ νοτ ρεσπονδ. Σο ωε ωαιτεδ, ανδ συδδενλψ πλαχεσ ωερε ατταχκεδ ανδ βεχαυσε τηεψ διδν τ προτεχτ υσ, ωε ηαδ το ρυν. 211 Τηυσ ΛΡΑ ατταχκσ ηαϖε νοτ ονλψ χοντινυεδ ωιτη ιντενσιτψ αχροσσ τηε Αχηολι συβ ρεγιον, βυτ ηαϖε αλσο σπρεαδ το σεϖεραλ οτηερ αρεασ. Ον 26 τη ϑυνε, ιτ ωασ ρεπορτεδ τηατ οϖερ 2000 ϖετερανσ οφ τηε δεφυνχτ Τεσο βασεδ ρεβελ γρουπ Υγανδα Πεοπλε σ Αρµψ (ΥΠΑ) λεδ βψ τηεν Ρ Χ οφ Κασεσε Μυσα Εχωερυ ανδ λοχαλ ΜΠ ϑοην Ερεσυ, ηαδ ϕοινεδ τηε ΥΠ Φ το φιγητ τηε ρεβελσ ιν Τεσο. 212 Τηισ δεϖελοπµεντ ωασ λατερ οπποσεδ βψ α γρουπ οφ νορτηερν παρλιαµενταριανσ, ωηο ϖιεωεδ τηε δεπλοψµεντ οφ παραµιλιταρψ γρουπσ ασ υνχονστιτυτιοναλ Ωηατ ωασ βεηινδ τηε Σπρεαδ? Τηε σπρεαδ οφ τηε ΛΡΑ ιντο Τεσο ανδ Λανγο αππεαρσ το ηαϖε οχχυρρεδ φορ σεϖεραλ ρεασονσ. Φιρστ, µανψ βελιεϖε τηατ τηε ΛΡΑ ωερε ρυννινγ σηορτ οφ φοοδ ανδ οτηερ λογιστιχαλ συππλιεσ, ηαϖινγ τηορουγηλψ λοοτεδ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ φορ 17 ψεαρσ. Ωιτη οϖερ 82% οφ τηε ποπυλατιον ιν τηεσε διστριχτσ δισπλαχεδ ιν Ι Π χαµπσ, µοστ οφ τηε λανδ χυρρεντλψ λιεσ φαλλοω. Γιϖεν τηε φαχτ τηατ τηε ΛΡΑ ρελιεσ χηιεφλψ ον πλυνδερινγ αγριχυλτυραλ στοχκσ το ρε συππλψ ιτσ φοοδ νεεδσ, ανδ τηατ µανψ πλαντινγ σεασονσ ηαϖε βεεν µισσεδ ιν τηεσε διστριχτσ, τηερε αρε φεω χροπσ λεφτ το λοοτ. Τεσο, ον τηε οτηερ ηανδ, ισ κνοων ασ α φερτιλε φαρµινγ ρεγιον τηατ συππλιεσ βεεφ, χηιχκεν ανδ ποτατοεσ το οτηερ ρεγιονσ οφ Υγανδα. Ιτ ωασ τηυσ α κεψ ταργετ αρεα το ατταχκ ωηεν φοοδστυφφσ ωερε ιν σηορτ συππλψ. Σεχονδ, τηε ΛΡΑ αππεαρσ το ηαϖε βελιεϖεδ ιτ χουλδ γαιν συππορτ φροµ τηεσε αρεασ, παρτιχυλαρλψ αµονγ φορµερ ρεβελσ φροµ Τεσο ανδ Τορορο/Βυσια. Ασ αν οφφιχιαλ ιν Σοροτι χοµµεντεδ, [Κονψ] τηουγητ τηατ σινχε ωε ηαδ α ρεβελλιον ηερε, ηε χουλδ φινδ ποτεντιαλ αλλιεσ. Τηεψ τηουγητ τηεψ χουλδ τηεν προχεεδ το φιγητ τηε γοϖερνµεντ υντιλ Καµπαλα. Τηεψ ωαντεδ το σπρεαδ τηειρ αρεα οφ ινφλυενχε. Τηε ΥΠ Φ ισ τακινγ οϖερ Γυλυ ανδ Κιτγυµ, σο τηεψ χαµε ηερε. Βυτ τηε πεοπλε οφ Τεσο ηαϖε νοτ ϕοινεδ τηεµ; ωε ηαϖε τηε Αρροωσ. 214 ΡΛΠ ιντερϖιεωσ ρεϖεαλ τηατ τηε ΛΡΑ φιρστ σπεντ σεϖεραλ δαψσ ιν βοτη αρεασ ωιτηουτ ατταχκινγ. Αχχορδινγ το λοχαλ ρεσιδεντσ ιν Οβαλανγα (Κατακωι ιστριχτ, παρτ οφ Τεσο ρεγιον), τηε ρεβελσ ωερε ινιτιαλλψ ϖερψ φριενδλψ πλαψινγ φοοτβαλλ, ωατχηινγ ϖιδεοσ, ανδ γενεραλλψ ιντεραχτινγ φρεελψ ωιτη τηε ποπυλατιον. 215 Ινφορµαντσ αλσο ρεπορτεδ τηατ τηε ΛΡΑ χαµε ωιτη α λιστ οφ ναµεσ οφ φορµερ ΥΠΑ ρεβελσ ωηο ηαδ φουγητ αγαινστ τηε γοϖερνµεντ φροµ Τηεψ ωαντεδ το κνοω τηε λοχατιονσ οφ τηεσε εξ φιγητερσ σο ασ το αχτιϖατε τηεµ το φιγητ τηε διχτατοριαλ Μυσεϖενι γοϖερνµεντ. Α σιµιλαρ στορψ αππεαρσ το ηαϖε οχχυρρεδ ιν Τορορο ανδ Βυσια ιν Σεπτεµβερ ανδ Οχτοβερ 2003, ωιτη τηε ΛΡΑ 209 Τηε Μονιτορ, 19/6/ Ον 24 τη ϑυνε 2003, ΛΡΑ αβδυχτεδ οϖερ 100 σχηοολ γιρλσ φροµ Λωαλα Σεχονδαρψ σχηοολ ιν Καβεραµαιδο. Σεε Τηε Μονιτορ, 2/9/ Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 10 Ι Πσ, Βαλα Στοχκ Φαρµ Ι Π χαµπ, Λιρα, 12/11/ Τηε Νεω ςισιον, 26/6/ Τηε Μονιτορ, 16/9/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Σοροτι, 4/11/ Φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη 18 µαλε Ι Πσ, Σοροτι, 6/11/03; ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Σοροτι, 6/11/03; ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Σοροτι, 4/11/03; ιντερϖιεω ωιτη σεχυριτψ οφφιχερ, Σοροτι, 4/11/03.

38 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 36 αλλεγεδλψ σενδινγ σιξ σχουτσ ιν σεαρχη οφ φιγητερσ φροµ τηε φορµερ 9 Οχτοβερ Μοϖεµεντ. 216 Κονψ αππεαρσ το βε φολλοωινγ ιν τηε φοοτστεπσ οφ ΥΠ Α φιγητερσ φροµ Γυλυ, ωηο ιν 1988 αττεµπτεδ το ϕοιν ΥΠΑ ρεβελσ ιν Τεσο αγαινστ τηε γοϖερνµεντ. 217 Τηε µοϖε το Λανγο (Λιρα ανδ Απαχ διστριχτσ) χαµε λατερ ιν Σεπτεµβερ, ανδ αππεαρσ το ηαϖε βεεν ιν παρτ α ρεαχτιον το βεινγ πυσηεδ βαχκ φροµ Τεσο. 218 Τηε δριϖε το αχτιϖατε φορµερ φιγητερσ ιν τηε εαστ µαψ ηαϖε βεεν αν αττεµπτ βψ τηε ΛΡΑ το ρεοργανισε ιτσελφ ιν α τιµε οφ υνχερταιντψ, γιϖεν τηε ποτεντιαλ ιµπλιχατιονσ οφ τηε ονγοινγ Συδαν πεαχε προχεσσ ανδ τηε ΛΡΑ σ κεψ συππλψ λινε ωασ χοµινγ ινχρεασινγλψ υνδερ τηρεατ. Ιν τηε παστ, Κονψ ηασ σηοων ηισ αβιλιτψ το αδαπτ το χηανγινγ χιρχυµστανχεσ. Φορ ινστανχε, δυρινγ τηε 1994 νεγοτιατιονσ ηε ρεπορτεδλψ τοοκ αδϖανταγε οφ α λυλλ ιν τηε φιγητινγ το αβδυχτ µορε χηιλδρεν ανδ γο το Συδαν φορ αρµσ ανδ αµµυνιτιον. 219 Ωιτη ρεπορτσ τηατ τηε ΛΡΑ χοµµανδ στρυχτυρε ηαδ βεεν ρεσηυφφλεδ ιν ρεχεντ ωεεκσ, 220 σοµετηινγ σιµιλαρ µαψ ηαϖε βεεν τακινγ πλαχε. Ανοτηερ εξπλανατιον φορ τηε ωαρ σ σπρεαδ ωασ τηατ ιτ ωασ αν αττεµπτ το πυνιση τηε Ιτεσο φορ τηειρ χοντινυεδ συππορτ οφ τηε ΝΡΜ. Ασ ονε ινφορµαντ ιν Σοροτι σαιδ, Τηεψ σαψ τηε Ιτεσο αρε τηε στρονγεστ συππορτερσ οφ τηε Μοϖεµεντ ιν τηε νορτη, σο τηεψ µυστ βε πυνισηεδ φορ ιτ. 221 Οτηερσ χλαιµεδ τηατ ιτ ωασ α δελιβερατε αττεµπτ βψ Κονψ το προϖε τηατ, αφτερ ΟΙΦ, τηε ΛΡΑ ωασ στιλλ α φορχε το βε ρεχκονεδ ωιτη, α σηοω οφ µιγητ ατ α τιµε ωηεν πυβλιχ στατεµεντσ ωερε βεινγ µαδε το τηε εφφεχτ τηατ τηε ΛΡΑ ωασ αβουτ το βε φινισηεδ ονχε ανδ φορ αλλ. Φορ ινστανχε, Μυσεϖενι ωροτε ιν α λεττερ το τηε Νεω ςισιον ιν Αυγυστ 2002, Ψου χαν βε συρε τηισ χονφλιχτ ωιλλ βε οϖερ, λατεστ βψ Φεβρυαρψ, ωηεν τηε γρασσ ωιλλ ηαϖε βεεν βυρντ, ιφ ιτ γοεσ τηατ φαρ. 222 Ασ α ρελιγιουσ λεαδερ σαιδ, Κονψ ωαντσ το προϖε τηατ ηε ισ αλιϖε ανδ ωελλ αφτερ Οπερατιον Ιρον Φιστ, ωηιχη ισ συπποσεδ το ηαϖε φινισηεδ ηιµ. Σο το σηοω τηατ ιτ ωασ α φαιλυρε, τηε βεστ ωαψ ισ το σπρεαδ. 223 Σοµε ιντερϖιεωεεσ βελιεϖεδ τηατ τηε ΛΡΑ ατταχκεδ Σοροτι βεχαυσε τηεψ ωερε σεεκινγ ρεϖενγε φορ Αχηολι ΥΝΛΑ σολδιερσ ωηο ωερε κιλλεδ ιν Τεσο ιν 1986: υρινγ τηε ωιτηδραωαλ οφ ΥΝΛΑ, ασ τηεψ ωερε ρυννινγ νορτη, τηεψ ωερε ιντερχεπτεδ ιν Τεσο ανδ κιλλεδ. Τηισ ωασ ιν Τηε Ιτεσο πρετενδεδ το εντερταιν τηεµ, βυτ τηεψ κιλλεδ τηεµ ατ νιγητ. Σοµε πεοπλε αρε χοµινγ το ρεϖενγε τηεσε κιλλινγσ. 224 Οτηερσ σπεχυλατεδ τηατ εξ ΥΠΑ ρεβελσ ωηο ηαδ ϕοινεδ τηε ΛΡΑ ιν τηε 1980σ, ινϖιτεδ τηε ΛΡΑ το εντερ τηειρ διστριχτ: Ωε ηαϖε ηεαρδ οφ τηε ινϖιτατιον σεντ βψ τηε ρεβελσ το χοµε ηερε βψ µανψ ρεβελσ, εσπεχιαλλψ τηε εξ ΥΠΑ ονεσ ωηο διδ νοτ συρρενδερ. Τηεσε ονεσ αρε ωιτη τηε ρεβελσ ανδ τηεψ αρε τηε ονεσ διρεχτινγ τηεµ ιν τηισ ρεγιον. 225 Ωηατεϖερ τηε ρεασονσ φορ τηε ΛΡΑ εξτενδινγ ιτσ γεογραπηιχαλ φοχυσ, ιτ ηασ ραδιχαλλψ χηανγεδ περχεπτιονσ οφ τηε χονφλιχτ. Τηε εξτεντ το ωηιχη τηε χονφλιχτ ισ βεινγ σεεν ινχρεασινγλψ ωιτηιν α νατιοναλ ηιστοριχαλ χοντεξτ ισ σψµπτοµατιχ οφ τηισ χηανγε οφ οπινιον. Ιν αδδιτιον, ανδ ιν ρεσπονσε το 216 Τηε 9 Οχτοβερ Μοϖεµεντ, µαδε υπ οφ φορµερ Οβοτε ΙΙ συππορτερσ, ωασ αν αντι ΝΡΜ γρουπ βασεδ ιν Τορορο ανδ Βυσια τηατ χονδυχτεδ ασσασσινατιονσ ανδ αµβυσηεσ ιν τηε λατε 1980σ. Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 4/12/03; φοχυσ γρουπ δισχυσσιον ωιτη 18 µαλε Ι Πσ, Σοροτι, 6/11/03; ιντερϖιεω ωιτη φορµερ σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 21/1/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ ΥΠΑ χοµµανδερ, Σοροτι, 14/11/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, 4/12/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ ρεσιδεντ, Σοροτι, 15/11/ Σεε, φορ εξαµπλε, Συνδαψ ςισιον, 25/8/03. Σεε αλσο Νεω ςισιον, 30/9/02, ιν ωηιχη Μυσεϖενι ισ αλλεγεδ το ηαϖε σαιδ: Τηε αντι τερρορ χαµπαιγν ωιλλ βε φινισηεδ βψ Φεβρυαρψ ορ Μαρχη νεξτ ψεαρ. Ι ωιλλ νοτ λεαϖε Γυλυ υντιλ Ι σεε τηε λαστ ρεβελ χοµε ουτ οφ τηε βυση ιν Απριλ. π Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 20 µεµβερσ οφ τηε Λανγο Ρελιγιουσ Λεαδερσ Πεαχε Φορυµ, Λιρα τοων, 12/11/ Ιντερϖιεω ωιτη ϕουρναλιστ, Σοροτι τοων, 5/11/ Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Σοροτι τοων, 6/11/03.

39 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 37 συχη ωιδερ ιντερπρετατιονσ οφ τηε ωαρ, τηερε ηασ βεεν αν ινχρεασε ιν πρεσσυρε φορ τηε ωαρ το ενδ βοτη βψ τηοσε διρεχτλψ αφφεχτεδ βψ τηε ωαρ, ανδ βψ τηοσε ινχρεασινγλψ αωαρε οφ ιτσ προτραχτεδ νατυρε. 5.2 Ρισινγ Τενσιονσ: ΥΠ Φ, Λοχαλ µιλιτιασ ανδ τηε ΛΡΑ Ρεγαρδλεσσ οφ ωηψ τηε ΛΡΑ σπρεαδ ιτσ γεογραπηιχαλ φοχυσ, τηε ιµπαχτ ηασ βεεν ηορριφιχ. Οϖερ 358,000 πεοπλε ηαϖε βεεν δισπλαχεδ ιν Τεσο ανδ Λανγο σινχε τηε εαστωαρδ µοϖε, 226 ανδ σο ιτ ισ ηαρδλψ συρπρισινγ τηατ ινφορµαντσ εξπρεσσεδ χονσιδεραβλε ανγερ ανδ φεαρ ατ τηε πρεσενχε οφ τηε ΛΡΑ ιν τηειρ διστριχτσ. Συχη φεελινγσ ηαϖε βεεν τρανσλατεδ ιντο φρυστρατιον ανδ ρεσεντµεντ τοωαρδσ α ΥΠ Φ τηεψ ϖιεω ασ υναβλε το προτεχτ τηεµ φροµ ρεβελ ατταχκσ. Τηε ΥΠ Φ σ µιλιταρψ στρατεγψ ισ σεεν βψ µανψ χιτιζενσ ον τηε γρουνδ το βε ωαντινγ ιν τηε φαχε οφ τηε ρεβελ γρουπ σ βρυταλ ανδ εφφεχτιϖε γυερριλλα ταχτιχσ. Ιν τηισ ρεσπεχτ, αττιτυδεσ αρε σιµιλαρ το τηοσε ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ, ανδ τηε φολλοωινγ χοµµεντ συµµαρισεσ τηε πρεϖαιλινγ αττιτυδε τοωαρδσ τηε ΥΠ Φ: Λοχαλ Μιλιτιασ Τηε ΥΠ Φ ονλψ φιγητ δυρινγ τηε δαψ. Ιφ τηεψ κεεπ δοινγ τηισ, τηεψ ωιλλ νεϖερ ενδ τηισ ωαρ. Τηεψ ονλψ φιγητ δυρινγ τηε δαψ ανδ εϖεν τηεν, ονλψ ωηεν τηεψ ρε ατταχκεδ. Τηατ σ ωηψ τηισ ωαρ ηασ γονε ον φορ σεϖεντεεν ψεαρσ. Ανδ τηατ σ ωηψ ωε ιν Τεσο αρε ϖερψ χριτιχαλ. Τηερε αλσο σεεµσ το ηαϖε βεεν α βιγ προβλεµ ωιτη τηε χοµµανδερσ. Μανψ οφ τηεµ αρε υσεδ το σοφτ λιφε. Ωε ϖε ρεφυσεδ τηατ ιν Τεσο. 227 Φολλοωινγ τηε ΛΡΑ σ χοντινυεδ πρεσενχε ιν Σοροτι, ανδ τηε ΥΠ Φ σ ινιτιαλ ιναβιλιτψ το χοπε ωιτη τηε ινχυρσιον, τηε Αρροω Γρουπ ωασ θυιχκλψ φορµεδ το µοβιλισε τηε λοχαλ ποπυλατιον αγαινστ τηε ρεβελσ. Ινδεεδ, τηε ραπιδ δεπλοψµεντ οφ Αρροω φορχεσ αππεαρσ το ηαϖε βεεν ινστρυµενταλ ιν ηαλτινγ τηε σπρεαδ οφ τηε ρεβελσ φυρτηερ εαστ. Αχχορδινγ το α γοϖερνµεντ ινσιδερ, τηε γρουπ ιντενδεδ το µοϖε φυρτηερ εαστ το Κυµι, Μβαλε ανδ Τορορο ανδ το βεγιν αµβυσηεσ αλονγ τηε ροαδ το Κενψα νεαρ Τορορο ιν ορδερ το προϖοκε ανγερ, µακε τηε ποπυλατιον τηινκ τηε σιτυατιον ισ ουτ οφ ηανδ, ανδ γιϖε τηε αππεαρανχε τηατ τηε γοϖερνµεντ ισ νοτ ιν χοντρολ. 228 Ιν τηε ωορδσ οφ αν Αρροω χοµµανδερ, Τηε ΥΠ Φ ηαδ τωο µαιν σηορτχοµινγσ ωηεν ιτ χαµε το Τεσο. Φιρστ, τηεψ διδν τ σπεακ τηε λανγυαγε, σο τηεψ ωερεν τ γεττινγ πρεχισε ινφορµατιον. Σεχονδ, τηισ αρεα ηασ ϖερψ φλατ λανδ τηερε αρε νο πηψσιχαλ φεατυρεσ το γυιδε ψου, σο τηεψ διδν τ κνοω τηε τερραιν. Σο ιτ ισ ουρ µισσιον το πλυγ τηισ γαπ. Ωε πιχκεδ ψουνγ µεν ωηο ηαδ κνοωλεδγε αβουτ ωαρφαρε, ανδ ωε υσε τηεµ φορ ιντελλιγενχε γατηερινγ ανδ γυιδανχε. Τηισ ισ ωηερε τηε ναµε Αρροω χοµεσ ιν τηε Αρροω φλιεσ ασ ιφ ιτ κνοωσ ωηερε ιτ σ γοινγ. Ιτ σ α χοδεναµε φορ πρεχισιον. Τηισ ωασ ουρ οριγιναλ µισσιον, το ηελπ γυιδε τηε ΥΠ Φ. 229 Τηε Αµυκα, ορ Ρηινο γρουπ ωασ τηεν µοβιλισεδ ιν Λιρα, βυτ το λεσσ εφφεχτ. Μανψ ινφορµαντσ βελιεϖεδ τηατ τηε Ρηινοσ ηαδ νοτ βεεν ασ συχχεσσφυλ ασ τηε Αρροω Γρουπ βεχαυσε οφ φεωερ συππλιεσ ανδ ωεακερ συππορτ. Ασ ονε εξ Ρηινο φεµαλε ρεχρυιτ σαιδ, Τηε Αµυκα βοψσ αρε ϖερψ φεω, ανδ µανψ ωηο ηαδ ϖολυντεερεδ αρε λεαϖινγ βεχαυσε τηεψ δον τ ηαϖε γυνσ, ανδ ψου χαν τ φιγητ ρεβελσ ωιτη στονεσ. 230 Αλτηουγη τηε Αρροω γρουπ ηασ µαδε σιµιλαρ χοµπλαιντσ, τηερε ωασ α χλεαρ περχεπτιον τηατ τηε Αρροωσ ηαδ βεεν µορε εφφεχτιϖε ιν ρεσιστινγ τηε ΛΡΑ. Ιν αδδιτιον, τηερε ωασ χονχερν ωιτηιν Λιρα, τηατ µοβιλισινγ λοχαλ δεφενχε ωουλδ ινχρεασε χιϖιλιαν κιλλινγ: 226 ΥΝ 2004 ΧΑΠ ρεπορτ. 227 Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Σοροτι, 06/11/ Ιντερϖιεω ωιτη σενιορ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 5/12/ Ιντερϖιεω ωιτη Αρροω Γρουπ χοµµανδερ, Σοροτι, 4/11/ Ιντερϖιεω ωιτη εξ Ρηινο φεµαλε ρεχρυιτ, 13/11/03.

40 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 38 Τηεψ ρε α µιλιτια το συππλεµεντ γοϖερνµεντ φορχεσ το φιγητ αγαινστ ΛΡΑ. Τηε γοϖερνµεντ ηασ το ασσυρε χοµπενσατιον. Βεινγ µιλιτια ισ α ρισκ, πεοπλε τηινκ. Νοτ εϖερψβοδψ συππορτσ τηεµ. 231 Ι δον τ τηινκ [Αµυκα] ισ γοοδ. Βεχαυσε τηισ ΛΡΑ, ιφ τηεψ αρρεστ ψου, τηεψ κιλλ ψου βεχαυσε τηεψ σαψ τηισ πλαχε ισ φυλλ οφ Αµυκα. 232 Ρατηερ τηαν οπερατε ασ ινδεπενδεντ µιλιτιασ, τηε Αρροω ανδ Ρηινο γρουπσ ηαϖε τηυσ φαρ βεεν δεπλοψεδ ωιτη ΥΠ Φ υνιτσ ασ ζοναλ φορχεσ το προτεχτ χιϖιλιανσ ιν ρυραλ αρεασ. Αλτηουγη τηερε αρε χλεαρ ισσυεσ οφ χαπαχιτψ, τηε Αρροω ανδ Ρηινο γρουπσ ηαϖε ποτεντιαλ βενεφιτσ. Φιρστ, τηειρ δεταιλεδ κνοωλεδγε οφ τηε λοχαλ τερραιν, παρτιχυλαρλψ ιν φλατλανδ Τεσο, ισ ηελπφυλ ιν τραχκινγ δοων ΛΡΑ ρεβελσ. Σεχονδ, τηειρ ιντελλιγενχε γατηερινγ χαπαχιτψ ισ αλσο βοοστεδ βεχαυσε οφ τηειρ λοχαλ λανγυαγε σκιλλσ ανδ ϖερψ ηιγη λεϖελσ οφ τρυστ ωιτη τηε λοχαλ ποπυλατιονσ κεψ φαχτορσ τηατ ηαϖε δαµπενεδ ΥΠ Φ εφφεχτιϖενεσσ ιν Γυλυ ανδ Κιτγυµ. Ασ ονε οφ τηε Αρροω χοµµανδερσ χοµµεντεδ, Τηε φιρστ τηινγ ιν τηισ κινδ οφ σιτυατιον ισ ψου νεεδ τηε ποπυλατιον ον ψουρ σιδε. Ψου χαν ηαϖε αλλ τηε τεχηνολογψ ψου ωαντ, βυτ ωηοεϖερ ηασ τηε νυµβερσ, τηε ποπυλατιον ανδ τηε οργανισατιοναλ σκιλλ ωιλλ πρεϖαιλ. 233 Σοµε οφ τηε βενεφιτσ οφ χοµµυνιτψ µιλιτιασ ιν οτηερ χονφλιχτσ στρενγτηεν τηισ αργυµεντ. Τηε Καµαϕορσ ορ Χιϖιλ εφενχε Φορχε ιν Σιερρα Λεονε, φορ εξαµπλε, προϖιδεδ ιντελλιγενχε ανδ λοχαλ κνοωλεδγε τηατ ωερε κεψ φαχτορσ ιν δεφεατινγ τηε ΡΥΦ ιν τηατ χουντρψ σ χιϖιλ ωαρ. 234 Ηοωεϖερ, ασ ωιτνεσσεδ βψ ΡΛΠ, συππορτ φορ τηε µιλιτιασ ισ µιξεδ. Ον τηε ονε ηανδ, τηε ϖαστ µαϕοριτψ οφ πεοπλε ιν Τεσο ϖιεω τηε Αρροω Γρουπ ασ α µαϕορ σουρχε οφ δεφενχε αγαινστ α ρεβελ αρµψ τηατ ισ χρεατινγ ηαϖοχ ιν τηειρ λιϖεσ. Τηρεε Ι Πσ εχηοεδ α ωιδεσπρεαδ χοµµυνιτψ σεντιµεντ: Τηε Αρροω Βοψσ αρε ουρ σαϖιουρσ, βεχαυσε τηε ΥΠ Φ σλεεπ. Ωε ρεαλλψ αππρεχιατε τηεµ. Αρροωσ ηαϖε βεεν κιλλινγ τηε ΛΡΑ χοµµανδερσ. Ωηεν ωε ηεαρ τηε ναµε Αρροω Βοψσ, ωε φεελ σαϖεδ. Τηεψ ωορκ σο ηαρδ εϖεν ωιτηουτ φοοδ ανδ µονεψ ανδ ωιτηουτ βιγγερ ωεαπονσ. 235 Ηοωεϖερ, τηε ινχρεασε ιν ρεπρισαλσ φροµ τηε ΛΡΑ ηασ χρεατεδ α µορε αµβιϖαλεντ αττιτυδε τοωαρδσ τηε λοχαλ δεφενχε µεχηανισµσ. Αχχορδινγ το α λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ ιν Λιρα, Ον 29 τη Σεπτεµβερ, τηε λοχαλ ποπυλατιον ρεπορτεδ τηε πρεσενχε οφ τηε ΛΡΑ το τηε Λ Υσ ωηο φλυσηεδ τηεµ ουτ. Τηεν Κονψ σεντ α µεσσαγε το τηε λοχαλσ τηατ σινχε τηεψ ηαδ ρεφυσεδ το συππορτ τηεµ, τηεψ ωουλδ χοµε βαχκ ανδ χοµµιτ γενοχιδε ον τηε πεοπλε. 236 Ονχε αγαιν, Κονψ αππεαρσ το ηαϖε βεχοµε ϖερψ ανγρψ αγαινστ τηε ποπυλατιον φορ νοτ συππορτινγ ηιµ, ανδ βρυταλ ατταχκσ αγαινστ χιϖιλιανσ σοον βεγαν ιν α ρεπεατ οφ τηε τραγιχ Βοω ανδ Αρροω σαγα οφ Ανγερ τοωαρδσ τηε ΛΡΑ, Ινχρεασεδ Ετηνιχ Τενσιονσ Τηυσ τηερε ισ ηυγε ανιµοσιτψ τοωαρδσ τηε ΛΡΑ ιν βοτη Τεσο ανδ Λανγο, ασ ωασ τηε χασε ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ. Ασ α ρεβελ φορχε, ιτ ισ βεινγ ϕυδγεδ πυρελψ ον ιτσ αχτιονσ: τηε τερρορ ταχτιχσ βεινγ εµπλοψεδ ηαϖε λεφτ λιττλε ροοµ φορ αν υνδερστανδινγ οφ ωηψ Κονψ ισ φιγητινγ. Ινστεαδ, τηε ιµπρεσσιον ωασ ονε οφ πεοπλε ιν α στατε οφ σηοχκ, ηαϖινγ συδδενλψ βεεν χονφροντεδ βψ αν ενεµψ τηατ ηαδ πρεϖιουσλψ κεπτ ιτσ διστανχε. Αλτηουγη τηε ΛΡΑ µαψ ηαϖε µαδε σοµε ινιτιαλ αττεµπτσ το 231 Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 12 στυδεντσ, Λιρα, 12/11/ Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π λεαδερ, Λιρα, 13/11/ Ιντερϖιεω ωιτη αν Αρροω Γρουπ χοµµανδερ, 4/12/ Σεε, φορ εξαµπλε, Ιβραηιµ Αβδυλλαη, ανδ Πατριχκ Μυανα. Τηε Ρεϖολυτιοναρψ Υνιτεδ Φροντ οφ Σιερρα Λεονε: Α Ρεϖολτ οφ τηε Λυµπενπρολεταριατ. ιν Χ. Χλαπηαµ, εδ., Αφριχαν Γυερριλλασ. Οξφορδ: ϑαµεσ Χυρρεψ, 1999: 185; Πατριχκ Μυανα, Τηε Καµαϕορ Μιλιτια: Χιϖιλ Ωαρ, Ιντερναλ ισπλαχεµεντ ανδ τηε Πολιτιχσ οφ Χουντερ Ινσυργενχψ, ιν Αφριχα εϖελοπµεντ, ςολ. 22, Νοσ. 3 4 (1997). 235 Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 18 δισπλαχεδ µεν, Σοροτι, 6/11/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Λιρα, 11/11/ Αφτερ χιϖιλιανσ ιν Γυλυ ανδ Κιτγυµ οργανισεδ τηεµσελϖεσ ιντο Βοω ανδ Αρροω γρουπσ το ρεσιστ τηε ΛΡΑ ιν , Κονψ ρεπορτεδλψ βεχαµε εξτρεµελψ αγιτατεδ, ανδ ΛΡΑ αβυσεσ αγαινστ χιϖιλιανσ ωερε στεππεδ υπ τρεµενδουσλψ. Τηισ ωασ τηε νοτοριουσ περιοδ ωηεν τηε ΛΡΑ χυτ οφφ πεοπλε σ λιπσ, εαρσ ανδ µουτησ φορ λιστενινγ το ανδ τελλινγ τηε γοϖερνµεντ ωηερε τηε ρεβελσ ωερε.

41 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 39 δραω ινδιϖιδυαλσ ιντο ιτσ ρανκσ, ασ ωιτη ιτσ πρεϖιουσ ταχτιχσ, ιτ ηασ χοντινυεδ το ρελψ σολελψ ον φορχεδ ρεχρυιτµεντ. Ιν τηε ωορδσ οφ αν ΝΓΟ ωορκερ: Τηεψ αρε νοτ ιντερεστεδ ιν τηε λοχαλ πεοπλε σ συππορτ βεχαυσε τηεψ χαν αλωαψσ αβδυχτ. Τηεψ δον τ ρεχρυιτ τηοσε ωιλλινγ το ϕοιν τηεµ βεχαυσε τηεψ δον τ ωαντ γοϖερνµεντ σπιεσ. Ιφ τηεψ ρεχρυιτεδ πεοπλε ωηο ωεντ τηερε ϖολυνταριλψ, τηερε ωουλδ βε ινφιλτρατιον. Χηιλδρεν αρε εασιλψ βραινωασηεδ ανδ ιφ τηεψ γετ λοστ, τηεψ χαν τ εασιλψ φινδ τηειρ ωαψ βαχκ ηοµε. 238 Ηοωεϖερ, τηε φεαρ τηατ ηασ βεεν γενερατεδ ηασ βεεν τρανσλατεδ ιντο α µορε γενεραλ ανγερ τοωαρδσ τηε Αχηολι πεοπλε, ασ Κονψ ηιµσελφ ισ αν Αχηολι. Ατ ονε ενδ οφ τηε σπεχτρυµ ωερε τηοσε ωηο εθυατεδ Κονψ ωιτη αλλ Αχηολι πεοπλε. Ασ α ηεαδ τεαχηερ σαιδ, Ωε φεελ τηατ τηε Αχηολισ ηαϖε χοµε το δεσταβιλισε τηε ιννοχεντ ανδ δεϖελοπµεντ ιν Τεσο ωιτηουτ ανψ γενυινε χαυσε. 239 Ονε σεχονδαρψ σχηοολ γιρλ αλλεγεδ, Μοστ Αχηολι στυδεντσ τυρν ιντο ρεβελσ δυρινγ ηολιδαψσ ιν ορδερ το γετ ενουγη µονεψ φορ φεεσ ανδ ποχκετ µονεψ. Κονψ ισ φιγητινγ βεχαυσε τηε Αχηολι αρε γενεραλλψ ρεβελλιουσ ανδ τηεψ λικε φιγητινγ. 240 Μανψ ινφορµαντσ, ωηεν θυεστιονεδ α βιτ φυρτηερ, αχκνοωλεδγεδ τηατ τηισ ωασ νοτ νεχεσσαριλψ τηε χασε: Ψου ωιλλ ηεαρ πεοπλε σαψινγ αλλ Αχηολι ορ αλλ πεοπλε φροµ τηε Νορτη αρε συππορτινγ τηε ρεβελσ, ωηιχη ισ νοτ τρυε. 241 Ινδεεδ, τηερε ωασ ρεχογνιτιον οφ τηε φαχτ τηατ τηερε αρε νον Αχηολι ελεµεντσ ωιτηιν τηε ΛΡΑ. 242 Ηοωεϖερ, συχη λεϖελσ οφ υνδερστανδινγ ηαϖε νοτ στοππεδ αντι Αχηολι σεντιµεντ φροµ βεγιννινγ το τακε ροοτ ωιτηιν τηε διστριχτσ υνδερ ρεχεντ ΛΡΑ ατταχκ. Α ρελιγιουσ λεαδερ δεσχριβεδ τηε χονφυσεδ µιξτυρε οφ ρεσπονσεσ ιν τηισ ωαψ: Υντιλ ϑυνε 15 τη 2003, τηισ ωασ α ωαρ οφ τηε Αχηολι ανδ τηε Τεσο διδ νοτ κνοω ωηατ ωασ γοινγ ον. Τηε ινιτιαλ ρεαχτιον ωασ οφ ανγερ, ανδ βοτη ρελιγιουσ ανδ πολιτιχαλ λεαδερσ µαδε σεριουσ ατταχκσ αβουτ τηε Αχηολι, ωηιχη ωασ νοτ γοοδ. Πεοπλε δο νοτ εθυατε ΛΡΑ το Αχηολι, βυτ τηερε σ χερταινλψ α λοτ οφ ανγερ αµονγ αλλ τηε πεοπλε. Σοµεονε ιν τηε ϖιλλαγε ωηο σπεακσ Αχηολι µαψ βε µοβ κιλλεδ. Τηε ρεβελσ αρε σενδινγ σπιεσ πρετενδινγ το βε µαδ, βυτ τηεψ ωερε φουνδ το βε σπιεσ ανδ κιλλεδ ανδ τηεψ ηαδ το υσε οτηερ τριχκσ. Τηεψ κιλλεδ τωο ωοµεν δρεσσεδ ιν τηε Βυγανδα γοµεσι [τραδιτιοναλ δρεσσ] ωηο ωεντ το ηοσπιταλ ανδ λοοκεδ ατ τηε βοδιεσ οφ τηε ρεβελσ. Τηε πεοπλε ωερε φυριουσ. Τηε Αχηολι αρε ηαππψ νοω βεχαυσε τηε ωαρ ηασ σπρεαδ φροµ τηειρ διστριχτσ βεχαυσε ιτ ηασ νοω λεφτ τηεµ ιν πεαχε. 243 Ιν παρτιχυλαρ, τηερε ωασ φρεθυεντ ρεφερενχε το τηε φαχτ τηατ τηε ΛΡΑ ηαδ συρϖιϖεδ φορ σο λονγ βεχαυσε τηε Αχηολι πεοπλε ωερε συππορτινγ Κονψ, εϖιδενχεδ βψ τηε φαχτ τηατ τηεψ ωερε νοτ οργανισινγ τηεµσελϖεσ ιντο εφφεχτιϖε σελφ δεφενχε υνιτσ. Τηε φολλοωινγ χοµµεντσ υνδερλινε τηισ αττιτυδε: Τηε φυνδαµενταλ θυεστιον ισ ωηψ τηεψ ηαϖεν τ µοβιλιζεδ αν Αρροω γρουπ 244 Τηε ονλψ προβλεµ Ι ηαϖε ωιτη τηε Αχηολι ισ τηατ τηεψ ηαϖε νοτ χοµε ουτ οπενλψ το χονδεµν Κονψ, 245 Ωε ωεντ το Γυλυ ασ α δελεγατιον φροµ Σοροτι. Ωε ωαντεδ το γαυγε τηε φεελινγσ οφ Αχηολι. Τηε ασσεσσµεντ χονφιρµεδ ωηατ ωε ωερε ηεαρινγ τηατ τηεσε πεοπλε ωερε συππορτινγ Κονψ. 246 Συχη χοµµεντσ ωερε µαδε δεσπιτε τηε ωελλ κνοων φαχτ τηατ πρεϖιουσ σελφ δεφενχε µοβιλισατιον ιν Αχηολι ιν ρεσυλτεδ ιν ϖιχιουσ ρεπρισαλσ. 238 Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Σοροτι 06/11/ Ιντερϖιεω ωιτη α ηεαδ τεαχηερ, Σοροτι, 11/11/ Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 10 σχηοολ γιρλσ, Σοροτι, 7/11/ Ιντερϖιεω ωιτη φορµερ ρανκ ανδ φιλε ΥΠΑ φιγητερ, Σοροτι, 04/11/ Γρουπ δισχυσσιον ωιτη εξ χοµβαταντσ, Σοροτι, 5/11/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Σοροτι, 4/11/ Ιντερϖιεω ωιτη λοχαλ γοϖερνµεντ οφφιχιαλ, Σοροτι, 4/11/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Σοροτι, 06/11/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Σοροτι, 06/11/03.

42 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 40 Συχη αλλεγατιονσ οφ χολλαβορατιον ηαϖε µεαντ τηατ τηε σπρεαδ οφ τηε ωαρ, περχειϖεδ βψ µανψ ασ αν Αχηολι ωαρ, ηασ χρεατεδ ανταγονισµ αλονγ ετηνιχ λινεσ. Ον τηε ονε ηανδ τηε χονφλιχτ ισ σεεν το ηαϖε βεχοµε νατιοναλ σινχε σπρεαδινγ γεογραπηιχαλλψ ουτσιδε οφ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ, βυτ ον τηε οτηερ, ιτ ηασ βεχοµε ινχρεασινγλψ αρτιχυλατεδ αλονγ ετηνιχ λινεσ. Φορ ινστανχε, τηισ ισ ηοω αν Αρροω βοψ ιντερπρετεδ τηε ωαρ: Ψου κνοω, τηεσε δαψσ πεοπλε αρε φιγητινγ αγαινστ τηε τριβε. Τηε Ιτεσο αλονε, Καραµοϕονγ αλονε ετχ. Φορ υσ, ωε δον τ ηαϖε α προβλεµ. Ιφ τηε Αχηολι στοπ τηειρ ηαβιτ οφ τακινγ ουρ χηιλδρεν, ωε δον τ ηαϖε α προβλεµ. Ωε ωιλλ νοτ γο ουτσιδε Τεσο λοοκινγ φορ Κονψ. 247 Ινδεεδ, τηε ρισε οφ τηε Αρροω ανδ Ρηινο γρουπσ ισ ποτεντιαλλψ ωορρψινγ ιν τηισ χοντεξτ, ασ ωιδερ ετηνιχ χλασηεσ αµονγ διφφερεντ νορτηερν ανδ εαστερν γρουπσ αρε νοω α ποτεντιαλ ρισκ. Ετηνιχ ρελατιονσ βετωεεν τηε Ιτεσο (τηε οϖερωηελµινγ µαϕοριτψ οφ τηε ρεσιδεντσ οφ Σοροτι, Καβεραµαιδο ανδ Κατακωι), τηε Αχηολι (Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ) ανδ τηε Λανγι (Λιρα ανδ Απαχ) ηαϖε βεεν πεαχεφυλ οϖερ τηε παστ σεϖεραλ ψεαρσ. Ηοωεϖερ, διφφερενχεσ ανδ στερεοτψπεσ αρε εασψ το ρε µοβιλισε, παρτιχυλαρλψ βεχαυσε οφ α λαχκ οφ ιντεραχτιον ανδ χοµµυνιχατιον ϖερψ φεω πεοπλε τραϖελ το ανδ φροµ τηε ωαρ τορν αρεασ οφ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ. Τηεσε περχεπτιονσ ηαϖε ρισεν το τηε συρφαχε ασ α ρεσυλτ οφ τηε σπρεαδ οφ τηε ωαρ, ασ σοµε πεοπλε χονφιρµεδ τηειρ στερεοτψπεσ οφ Αχηολι ασ α ωαρλικε πεοπλε βεχαυσε οφ τηε ϖιολενχε οφ τηε ΛΡΑ ιν τηειρ ρεγιον. Ασ α τεαχηερ ιν Σοροτι οβσερϖεδ, Βεφορε τηισ ωαρ, Αχηολισ ανδ Ιτεσο ωερε γοοδ φριενδσ. Βυτ νοω, τηερε σ τενσιον. Τηε Ρ Χ οφ Καβεραµαιδο ισ αν Αχηολι, ανδ ηε ωασ ατταχκεδ βεχαυσε ηε λεφτ α λοτ οφ λοοπηολεσ φορ τηε ΛΡΑ το χοµε. Τηε επυτψ Ρ Χ οφ Κατακωι, αλσο αν Αχηολι, ηασ ρυν αωαψ. 248 Ιν τρψινγ το δεφενδ τηειρ χοµµυνιτιεσ, σοµε χιτιζενσ ηαϖε αλρεαδψ κιλλεδ πεοπλε ιν µοβ ϕυστιχε ατταχκσ σιµπλψ βεχαυσε τηεψ ωερε σπεακινγ τηε Αχηολι ϖερσιον οφ Λυο τηερεβψ ιµµεδιατελψ εθυατινγ τηεµ ωιτη ηε ΛΡΑ. 249 Αλτηουγη χονχιλιατορψ πυβλιχ στατεµεντσ βψ πολιτιχιανσ ανδ ρελιγιουσ λεαδερσ ηαϖε ηελπεδ, τηερε ισ λιττλε δουβτ τηατ τηε σιτυατιον βρεωινγ ιν τηε Τεσο ανδ Λιρα συβ ρεγιονσ χουλδ ηαϖε σεριουσ ραµιφιχατιονσ φορ σταβιλιτψ ωιτηιν τηε αρεα. 5.3 Φυτυρε Ιµπλιχατιονσ Ιν αδδιτιον το φεαρσ οφ τενσιονσ δεϖελοπινγ αλονγ ετηνιχ λινεσ, τηερε ωερε οτηερ χονχερνσ αβουτ τηε λονγερ τερµ ιµπλιχατιονσ οφ αρµινγ λοχαλ µιλιτιασ. Ιν παρτιχυλαρ, τηερε αρε α νυµβερ οφ ωαψσ ιν ωηιχη ινφορµαντσ βελιεϖε αρµεδ λοχαλ δεφενχε υνιτσ χουλδ υσε τηειρ ωεαπονσ ιν τηε φυτυρε. Φιρστ, µανψ ινφορµαντσ εξπρεσσεδ τηειρ φεαρ τηατ ινδιϖιδυαλσ χουλδ τακε αδϖανταγε οφ βεινγ αρµεδ το σεττλε περσοναλ σχορεσ ορ ενγαγε ιν χριµιναλ αχτιϖιτιεσ. Τηισ φεαρ ωασ εξπρεσσεδ δυρινγ α δισχυσσιον ωιτη α γρουπ οφ Ι Πσ: Ωε φεαρ τηατ σοµε οφ τηεµ µιγητ βεχοµε τηιεϖεσ ανδ σταρτ ροββινγ πεοπλε ωιτη τηε γυνσ τηεψ ηαϖε. 250 Ονε λοχαλ αναλψστ αδδεδ, Πεοπλε αρε φεαρφυλ οφ τηυγγερψ ιφ τηεψ [Αρροω Βοψσ] κεεπ τηειρ ωεαπονσ αφτερ τηε ΛΡΑ. Τηερε ισ α φεαρ τηατ σοµε Αρροω Βοψσ ωιλλ σεττλε σχορεσ ον φαµιλψ ανδ ινδιϖιδυαλ λεϖελσ. 251 Σεχονδ, νυµερουσ ιντερϖιεωεεσ χοµµεντεδ τηατ τηε λοχαλ δεφενχε υνιτσ χουλδ, ιν φυτυρε, βε υσεδ το προτεχτ αγαινστ ονγοινγ ατταχκσ βψ Καραµοϕονγ χαττλε ρυστλερσ. Ασ ονε Ι Π αργυεδ, Ωηεν τηισ ωαρ ενδσ, ωε σηουλδ γο ανδ δισαρµ τηε Καραµοϕονγ ουρσελϖεσ βεχαυσε τηε γοϖερνµεντ ηασ χηεατεδ υσ 247 Ιντερϖιεω ωιτη Αρροω Γρουπ µεµβερ, Σοροτι, 07/11/ Ιντερϖιεω ωιτη σχηοολ τεαχηερ, Σοροτι, 6/11/ Τηε ΡΛΠ ωασ τολδ οφ σεϖεραλ συχη ινχιδεντσ τακινγ πλαχε. 250 Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 9 µεν ανδ 13 ωοµεν Ι Πσ, Ι Π χαµπ, Σοροτι, 7/11/ Ιντερϖιεω ωιτη ϕουρναλιστ, Σοροτι, 6/11/03.

43 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 41 αβουτ δισαρµινγ τηεµ. 252 Ονε ινφορµαντ εϖεν υσεδ τηε ωορδ Κονψµοϕονγ, το εξπρεσσ τηε ωιδερ προβλεµσ χονφροντινγ χιϖιλιανσ ιν τηε Τεσο συβ ρεγιον. Ασ α ϕουρναλιστ αργυεδ, Τηοσε [Αρροω Βοψσ] ιν Κατακωι, ωηερε τηερε ηαϖε βεεν Καραµοϕονγ χαττλε ραιδσ, τηεψ ωιλλ ρεµαιν περµανεντλψ αρµεδ. 253 Γιϖεν τηε ιµπαχτ οφ Καραµαϕονγ ραιδσ ον τηε ποπυλατιον, ανδ τηε ιναδεθυαχψ οφ δεφενχε δυρινγ ατταχκσ, ιτ ισ ηαρδλψ συρπρισινγ τηατ χιϖιλιανσ σεε ινχρεασεδ δεφενχε χαπαχιτψ ασ α µεανσ το σεχυριτψ ιν τηε φυτυρε. Τηιρδ, φεαρσ τηατ τηε Αρροω ανδ Ρηινο γρουπσ χουλδ τυρν τηειρ ωεαπονσ αγαινστ τηε γοϖερνµεντ ηαϖε αλρεαδψ βεεν ραισεδ ιν µανψ χιρχλεσ. 254 Τεσο ανδ Λανγο αρε µαϕοριτψ οπποσιτιον αρεασ, ανδ βετωεεν 65 80% οφ τηε Αρροω Βοψσ αρε φορµερ µεµβερσ οφ τηε Οβοτε ΙΙ ΥΠΧ αρµψ, µανψ οφ ωηοµ ϕοινεδ τηε αντι Μοϖεµεντ ΥΠΑ ρεβελλιον φροµ Σοµε ινφορµαντσ βελιεϖε τηατ τηε φιγητερσ µαψ τηερεφορε πλαχε σιγνιφιχαντ δεµανδσ ον τηε γοϖερνµεντ, βεχοµε λοχαλ ϖιγιλαντεσ, ορ εϖεν ρισε υπ αγαινστ τηε Μοϖεµεντ ιν τηε εϖεντ οφ α χρισισ. Ασ ονε ϕουρναλιστ χοµµεντεδ, Τηε Αρροω Βοψσ αρε α βιγ φορχε οφ υνεµπλοψεδ ψουνγ πεοπλε τηεψ αρε νοτ σο εδυχατεδ ανδ ϖερψ ενεργετιχ. Ιφ ψου προµισε τηεµ τοο µυχη, τηερε χουλδ βε α λοτ οφ δισχοντεντ. 256 Τηε γοϖερνµεντ ηασ βεεν χαρεφυλ το ιντεγρατε τηε γρουπσ ιντο ΥΠ Φ χοµµανδ στρυχτυρεσ σο τηατ τηε τωο ωιλλ ωορκ ηανδ ιν ηανδ. Ηοωεϖερ, ρυµουρσ ωερε αλρεαδψ αβουνδινγ ιν Σοροτι αβουτ τενσιονσ βετωεεν Αρροω ανδ ΥΠ Φ φορχεσ αβουτ µινορ ισσυεσ συχη ασ ωηο αχτυαλλψ κιλλεδ τηε ρεβελσ. Ωηιλε ΡΛΠ ωασ υναβλε το ινϖεστιγατε συχη χλαιµσ, ιτ ισ ποσσιβλε τηατ τηεσε τενσιονσ χουλδ εσχαλατε ιντο σοµετηινγ λαργερ ιν τηε φυτυρε. Φουρτη, σοµε συσπεχτ τηατ τηε Ρηινο ανδ Αρροω γρουπσ µαψ βε υσεδ το ιντιµιδατε τηε οπποσιτιον βεφορε τηε 2006 ελεχτιονσ. Συππορτερσ οφ συχη αν αργυµεντ βελιεϖε τηατ τηε Ρηινο Γρουπ ισ µυχη τοο χλοσελψ ασσιµιλατεδ ιντο τηε ΥΠ Φ, ανδ τηατ τηε Αρροω λεαδερσ αρε τοο εντρενχηεδ ιν τηε Μοϖεµεντ το ρισε υπ αγαινστ ιτ. Ασ ονε ϕουρναλιστ σαιδ, Ονχε α ρεβελ, αλωαψσ α ρεβελ, βυτ [Αρροω λεαδερ] Μυσα Εχωερυ ηασ α λοτ οφ αµβιτιον ανδ ηασ βεεν α Μοϖεµεντ συππορτερ φορ α λονγ τιµε αλρεαδψ. Λετ σ πυτ ιτ τηισ ωαψ, αφτερ τηε ωαρ, Μυκυλα ωιλλ νοτ βε α ϕυνιορ µινιστερ, ανδ Εχωερυ ωιλλ νοτ βε αν Ρ Χ. 257 Τηερε ισ α συσπιχιον τηατ τηεψ ωιλλ τηερεφορε υσε τηε µιλιτιασ το ηελπ τηε γοϖερνµεντ ωιν τηε ελεχτιονσ ανδ ρεαπ τηε πολιτιχαλ ρεωαρδσ αφτερωαρδσ. Ασ ονε λοχαλ αναλψστ χοµµεντεδ, Τηε Αρροω Γρουπ ισ ιν ρεαλιτψ α φορχε το θυελλ οπποσιτιον γρουπσ ιν τηε λεαδ υπ το τηε 2006 ελεχτιον. 258 Ωηιλε πυρε σπεχυλατιον ατ τηισ ποιντ, συχη α δεϖελοπµεντ ωουλδ νοτ βε ωιτηουτ πρεχεδεντ: σιµιλαρ συβ στατε µιλιτιασ ωερε υσεδ βψ ρεγιµεσ βεφορε ελεχτιονσ ιν Κενψα, Ζιµβαβωε ανδ Ρωανδα. 259 Τηυσ τηε αρµινγ οφ παραµιλιταριεσ, ασ ωελλ ασ ηαϖινγ ιµµεδιατε χονσεθυενχεσ, χουλδ αφφεχτ τηε σταβιλιτψ οφ εαστερν ανδ νορτηερν Υγανδα εϖεν ονχε τηε ΛΡΑ ισ γονε. 252 Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 9 µεν ανδ 13 ωοµεν Ι Πσ, Ι Π χαµπ, Σοροτι, 7/11/ Ιντερϖιεω ωιτη ϕουρναλιστ, Σοροτι, 5/11/ Αφριχα Χονφιδεντιαλ, ςολ. 44 Νο. 19, 26 Σεπτεµβερ 2003, π. 3; ιντερϖιεω ωιτη ρεγιοναλ αναλψστ, Καµπαλα, 16 Οχτοβερ 2003; ιντερϖιεω ωιτη ιντερνατιοναλ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 8/10/ Ιντερϖιεω ωιτη Αρροω Γρουπ λεαδερ, Σοροτι, 4/11/03; ιντερϖιεω ωιτη ϕουρναλιστ, Σοροτι, 5/11/ Ιντερϖιεω ωιτη ϕουρναλιστ, Σοροτι, 6/11/ Ιν αδδιτιον το ηισ ρολε ωιτη τηε Αρροω Βοψσ, Εχωερυ ωασ, υντιλ ρεχεντλψ, Ρεσιδεντ ιστριχτ Χοµµισσιονερ (γοϖερνµεντ απποιντεδ γοϖερνορ) οφ Κασεσε, βεφορε βεινγ ασσιγνεδ το Σοροτι ιν τηε ρεχεντ Ρ Χ ρεσηυφφλε. Ιντερϖιεω ωιτη ϕουρναλιστ, Σοροτι, 5/11/ Χονφιδεντιαλ ιντερϖιεω, Σοροτι, 5/11/ Σεε Πηιλιπ Ροεσσλερ, ονορ Ινδυχεδ εµοχρατιζατιον ανδ τηε Πριϖατιζατιον οφ Στατε ςιολενχε ιν Κενψα ανδ Ρωανδα, Χοµπαρατιϖε Πολιτιχσ,

44 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 42 6 ΒΕΨΟΝ ΧΟΝΦΛΙΧΤ Τηυσ τηε νορτηερν χονφλιχτ ηασ χοντινυεδ φορ νεαρλψ 18 ψεαρσ ανδ ηασ ονλψ σπρεαδ ιν ιτσ ρεαχη. Αλτηουγη τηε ΛΡΑ ισ ποτεντιαλλψ ωεακενεδ βψ τηε Συδανεσε πεαχε προχεσσ, τηερε ισ νο γυαραντεε τηατ τηισ δεϖελοπµεντ ιν ιτσελφ ωιλλ ενδ τηε ωαρ. Ινδεεδ, Κονψ ηασ προϖεδ ηισ αβιλιτψ το συρϖιϖε ιν τηε µοστ ηοστιλε οφ ενϖιρονµεντσ, ανδ χουλδ ποτεντιαλλψ χοντινυε το δισπενσε ηισ οων παρτιχυλαρ βρανδ οφ τερρορ αχροσσ νορτηερν ανδ εαστερν Υγανδα ινδεφινιτελψ. Ωηιλε µανψ ινφορµαντσ βελιεϖε τηατ χυττινγ οφφ Κονψ σ συππλψ οφ αρµσ φροµ Συδαν ωιλλ ηελπ, ιτ ωιλλ νοτ νεχεσσαριλψ πρεϖεντ ηιµ φροµ χοντινυινγ το ωαγε ωαρ δυε το τηε ΛΡΑ σ εφφεχτιϖε ανδ εξτενσιϖε υσε οφ αξεσ ανδ µαχηετεσ: Τηεψ δον τ νεεδ ανψβοδψ σ συππορτ το εξιστ. Τηεψ δον τ νεεδ γυνσ το κιλλ ορ τερρορισε πεοπλε. Τηεψ χαν κιλλ ορ δισπλαχε τηουσανδσ ωιτη µαχηετεσ, ωηιχη τηεψ χαν στεαλ φροµ τηε σαµε πεοπλε. 260 Ωηετηερ νεω πεαχε ινιτιατιϖεσ χαν βεαρ φρυιτ λαργελψ δεπενδσ ον υνδερστανδινγ τηε συχχεσσεσ ανδ φαιλυρεσ οφ πρεϖιουσ εφφορτσ το ενδ τηε ωαρ. 6.1 Τηε Λιµιτεδ Συχχεσσ οφ Πρεϖιουσ Ινιτιατιϖεσ Βοτη µιλιταρψ µεανσ ανδ διαλογυε ηαϖε βεεν υσεδ βψ τηε γοϖερνµεντ ον διφφερεντ οχχασιονσ το τρψ το ενδ τηε ΛΡΑ χονφλιχτ. 261 Ωηιλε σοµε οφ τηεσε ινιτιατιϖεσ ηαϖε αχηιεϖεδ χερταιν συχχεσσεσ, τηε ωαρ ηασ νοτ ψετ ενδεδ. Μανψ οφ τηοσε χαυγητ υπ ωιτηιν τηε χονφλιχτ ηαϖε τηερεφορε βεχοµε δεσπονδεντ αβουτ ρεαχηινγ α πεαχεφυλ ρεσολυτιον. Ωηιλε τηισ δοεσ νοτ µεαν τηατ τηερε ισ νο ηοπε φορ ενδινγ τηε ωαρ, ιτ ινδιχατεσ τηατ τηε γοϖερνµεντ ωιλλ νεεδ το ωορκ ηαρδ το γαιν πυβλιχ συππορτ φορ ανψ κινδ οφ ινιτιατιϖε το ενδ τηε χονφλιχτ ωηετηερ ιτ βε πεαχεφυλ διαλογυε ορ µιλιταρψ µεασυρεσ. Ονε ινφορµαντ συµµαρισεδ α χοµµονλψ εξπρεσσεδ σεντιµεντ: Μιλιταρψ ανδ πεαχεφυλ µεανσ ηαϖε βεεν τριεδ, ανδ νονε ηαϖε συχχεεδεδ. Ονε εµπηασισεσ ονε, τηε οτηερ τηε οτηερ. Τηε ρεβελσ αρε χονφυσεδ, τηε γοϖερνµεντ ισ χονφυσεδ, ανδ τηε Αχηολι πεοπλε αρε χονφυσεδ. 262 ιαλογυε ινιτιατιϖεσ ωερε σεεν το ηαϖε υλτιµατελψ φαιλεδ ιν ενδινγ τηε χονφλιχτ πριµαριλψ βεχαυσε οφ χοντραδιχτορψ µεσσαγεσ βεινγ σεντ βψ βοτη τηε γοϖερνµεντ ανδ τηε ΛΡΑ. Τηε φολλοωινγ χοµµεντ εξεµπλιφιεσ τηισ ωιδελψ ηελδ ϖιεω: Τηε λεαδερσ εσταβλιση χονταχτ ανδ σοµετηινγ ωασ γοινγ ον, τηεν σοµεονε ιν γοϖερνµεντ σαψσ, τηεσε αρε βανδιτσ! Γετ ουτ ιν τωο ωεεκσ! Τηεσε τηινγσ αρε σαιδ ιν τηε πρεσσ, ον τηε ραδιο, ανδ ιτ δεφεατσ τηε πυρποσεσ οφ τηε εφφορτ. Ιφ ψου τελλ ψουρ χηιλδρεν το γο ανδ χολλεχτ ηονεψ, ψου δον τ τηροω στονεσ ιντο τηε ηιϖε. Τηατ σ ωηατ σ ηαππενινγ. Ιτ χοστ τηε λιφε οφ α ϖερψ ρεσπεχτεδ ελδερ ηερε. 263 Αλτηουγη τηε γοϖερνµεντ ισ φρεθυεντλψ ηελδ ρεσπονσιβλε φορ τηε φαιλυρε οφ διαλογυε αµονγ ινφορµαντσ ιν νορτηερν Υγανδα, µανψ πεοπλε ιν τηε χονφλιχτ ζονε αχκνοωλεδγεδ τηατ Κονψ ωασ αλσο το βλαµε: Σοµετιµεσ Κονψ χαλλσ φορ α χεασεφιρε, ανδ τηεν ηε µασσαχρεσ µανψ πεοπλε. Σο πεοπλε σηουλδ βε ηονεστ ανδ κνοω τηατ ιτ ισ νοτ ονλψ Μυσεϖενι ωηο δοεσ νοτ ρεσπεχτ χεασε φιρεσ. 264 Πρεϖιουσ πεαχε ταλκσ ηαϖε, ηοωεϖερ, ψιελδεδ σοµε ποσιτιϖε ρεσυλτσ αχηιεϖεµεντσ τηατ χαν βε βυιλτ ον ιν φυτυρε ινιτιατιϖεσ. Φορ ινστανχε τηε νεγοτιατιονσ ηελδ βψ Βεττψ Βιγοµβε ιν 1994 ωερε οφτεν ρεφερρεδ το ασ ηαϖινγ βεεν τηε βεστ οππορτυνιτψ φορ πεαχε. Ασ ονε ρελιγιουσ λεαδερ σαιδ, Βεττψ τηατ ονε ωασ αλµοστ τηρουγη, βυτ αχχορδινγ το ρεβελ χοµµανδερσ ηερε, τηε προβλεµ ωασ τηε Αχηολι 260 Ιντερϖιεω ωιτη ηυµαν ριγητσ ωορκερ, Κιτγυµ, 10/10/ Σεε Βαρνεψ Αφακο, 2002, ασ ρεϖιεωεδ ιν τηε αππενδιξ. 262 Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη βυσινεσσ ωοµαν, Γυλυ, 1/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ηοσπιταλ σταφφ µεµβερ, Κιτγυµ, 16/10/03.

45 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 43 πεοπλε ιν γοϖερνµεντ, πεοπλε ωηο διδν τ ωαντ Βιγοµβε το γετ τηατ χρεδιτ, γαϖε τηε ωρονγ ινφορµατιον το γοϖερνµεντ. 265 Ασ αναλψστ Βαρνεψ Αφακο ποιντσ ουτ, τηεν µινιστερ Βιγοµβε σ ινϖολϖεµεντ οφ χοµµυνιτψ λεαδερσ ιν τηε νορτη ωασ χρυχιαλ το γαινινγ συππορτ αµονγ τηειρ χονστιτυενχιεσ φορ τηε πεαχε προχεσσ. 266 Ηοωεϖερ, τηε εϖεντυαλ φαιλυρε οφ τηε Βιγοµβε ταλκσ ισ αττριβυτεδ το βοτη τηε γοϖερνµεντ σ λαχκ οφ φιρµ πολιτιχαλ ωιλλ βεηινδ α νεγοτιατιον στρατεγψ ανδ τηε ΛΡΑ σ τυρν το Συδαν φορ αρµσ ρε συππλιεσ. Φυρτηερµορε, τηε ταλκσ ατ Αωοο Νψιµ ιν 2001 ηιγηλιγητεδ τηατ λιµιτεδ δεµιλιταρισεδ ζονεσ ανδ χο οπερατιον ον τηε ηαλτινγ οφ λοοτινγ χουλδ βε αχηιεϖεδ ωιτη τηε ΛΡΑ τηρουγη νεγοτιατιονσ. 267 Ατ τηε σαµε τιµε, σεϖεραλ µιλιταρψ χαµπαιγνσ ηαϖε αλσο βεεν υναβλε το ενδ τηε ωαρ. Οπερατιον Νορτη ιν , τηε γοϖερνµεντ σ φιρστ µαϕορ µιλιταρψ ινιτιατιϖε ιν τηε νορτηερν χονφλιχτ, νειτηερ δεφεατεδ τηε ΛΡΑ νορ βρουγητ τηεµ ουτ οφ τηε βυση. Ινδεεδ, τηε οπερατιον χαυσεδ α σιγνιφιχαντ ινχρεασε ιν χιϖιλιαν χασυαλτιεσ δυε το βοτη τηε ΝΡΑ σ βρυταλιτψ ανδ ηεαϖψ ηανδεδνεσσ 268 ανδ τηε ΛΡΑ σ ρεταλιατιον αγαινστ γοϖερνµεντ σπονσορεδ χιϖιλιαν µιλιτιασ. Αλτηουγη τηε χαµπαιγν διδ ρεπορτεδλψ ηαϖε χονσιδεραβλε ιµπαχτ ον τηε ΛΡΑ 269 βψ ωεακενινγ ιτσ χοµµανδ στρυχτυρε ανδ οπερατιοναλ αβιλιτψ, Οπερατιον Νορτη ωασ προφουνδλψ υνποπυλαρ αµονγ νορτηερνερσ φολλοωινγ τηε αρρεστ οφ 18 ποπυλαρ λοχαλ λεαδερσ (ωηο ωερε συβσεθυεντλψ ρελεασεδ ωιτηουτ χηαργε). Συχη λαχκ οφ συππορτ ρεϖεαλσ τηε ιµπορτανχε οφ γοϖερνµεντ γαινινγ τηε βαχκινγ οφ τηε ποπυλατιον ιν ανψ ινιτιατιϖεσ το ενδ τηε χονφλιχτ. Μοστ ρεχεντλψ, τηε αππαλλινγ ινχρεασε ιν δισπλαχεµεντ ανδ ηυµαν συφφερινγ φολλοωινγ Οπερατιον Ιρον Φιστ ηασ ηειγητενεδ περχεπτιονσ ον τηε γρουνδ οφ τηε ΥΠ Φ σ ιναβιλιτψ το δεφεατ τηε ΛΡΑ µιλιταριλψ. Ασ ονε ΝΓΟ ωορκερ συµµαρισεδ, 2002 ωασ α δισαστερ, ωιτη ΛΡΑ ατταχκσ ινχρεασινγ ϖαστλψ. Ιτ ισ τρυε τηατ τηερε ηαϖε βεεν φεωερ ατταχκσ τηισ ψεαρ [ιν 2003], βυτ 2003 ωασ µυχη ωορσε λαστ ψεαρ ιν τερµσ οφ τηε ηυµανιταριαν σιτυατιον. Ι Πσ ηαϖε γονε υπ βψ 40%, µανψ οφ ωηοµ αρε ιν νεω διστριχτσ, µαλνυτριτιον ρατεσ αρε ηιγηερ, ανδ τηιεϖερψ ιν τηε χαµπσ ηασ γονε υπ. 270 Ινφορµαντσ γαϖε α νυµβερ οφ ρεασονσ φορ τηεσε δεϖελοπµεντσ, σοµε οφ ωηιχη ρελατε το περχεπτιονσ οφ τηε ΥΠ Φ δισχυσσεδ ιν σεχτιον 4. Φιρστ, βεχαυσε τηε ΛΡΑ ισ χοµπρισεδ οϖερωηελµινγλψ οφ αβδυχτεδ χηιλδρεν, µανψ βελιεϖε τηατ α µιλιταρψ σολυτιον ηασ νοτ ανδ ωιλλ νοτ βε φεασιβλε βεχαυσε ιτ ωουλδ µεαν κιλλινγ χηιλδρεν εν µασσε. Ασ ονε Ι Π ωοµαν σαιδ, Ωηεν τηε πλανεσ [ΥΠ Φ ηελιχοπτερ γυνσηιπσ] χοµε, τηε ρεβελσ χηανγε υνιφορµσ, ανδ γιϖε τηεµ το τηε χηιλδρεν, ανδ φορχε τηε νεω αβδυχτεεσ το πυτ ον τηε υνιφορµσ. Σο τηε πλανεσ βοµβ τηε χηιλδρεν. 271 Κονψ ηασ χρεατεδ α ωαρ ιν ωηιχη ηε ηασ συρρουνδεδ ηιµσελφ ωιτη αβδυχτεδ χηιλδρεν, τηυσ ενσυρινγ τηατ χονϖεντιοναλ ωαρφαρε µιλιταρψ ρεσπονσεσ αρε χλοσερ το α µασσαχρε τηαν α χουντερ ινσυργενχψ χαµπαιγν. Σεχονδ, τηερε ισ α ωιδελψ ηελδ βελιεφ αµονγ πεοπλε ον τηε γρουνδ τηατ χερταιν ελεµεντσ ωιτηιν τηε ΥΠ Φ αρε αχτιϖελψ ωορκινγ αγαινστ ρεσολυτιον οφ τηε ωαρ ασ τηεψ αρε βενεφιτινγ φινανχιαλλψ, ασ δισχυσσεδ αβοϖε. Τηιρδ, τηε Συδαν φαχτορ ωασ φρεθυεντλψ χιτεδ ασ α µαϕορ ρεασον φορ τηε ωαρ χοντινυινγ: τηε εασε 265 Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Αφακο, Νεγοτιατιονσ ωερε ηελδ βετωεεν Γυλυ ΛΧ ς Ωαλτερ Οχηορα ανδ ΛΡΑ Λτ. Χολ. Ονεν Καµδυλυ ατ Αωοο Νψιµ, Γυλυ ιστριχτ, ιν ϑυνε Α δεµιλιταρισεδ ζονε ωασ σετ υπ, τηε ΥΠ Φ προϖιδεδ λογιστιχαλ συππορτ φορ τηε ταλκσ, ανδ τηε ΛΡΑ αγρεεδ νοτ το λοοτ φορ α σπεχιφιεδ περιοδ. Ηοωεϖερ, Αφακο ρεπορτσ τηατ τηε προχεσσ σιµπλψ λοστ ιµπετυσ ανδ ωασ νοτ φολλοωεδ υπ. Ιβιδ., Γερσονψ, 1997: Ιβιδ., Ιντερϖιεω ωιτη ΝΓΟ ωορκερ, Καµπαλα, 6/12/ Γρουπ δισχυσσιον ωιτη 12 τεαχηερσ, Λιρα, 12/11/03.

46 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 44 ωιτη ωηιχη Κονψ ισ σεεν το οβταιν αρµσ φροµ ωιτηιν Συδαν ισ ϖιεωεδ ασ α µαϕορ οβσταχλε ιν τηε ωαψ οφ ενδινγ τηε ωαρ. Ιν συµ, βοτη νεγοτιατιον ανδ µιλιταρψ ινιτιατιϖεσ το δατε ηαϖε συχχεεδεδ ιν λιµιτεδ δεγρεεσ βυτ ηαϖε νοτ ψιελδεδ αν ενδ το τηε νορτηερν χονφλιχτ. Ινδεεδ, ιν σοµε ινστανχεσ ινιτιατιϖεσ ηαϖε µαδε τηε σιτυατιον ωορσε βψ ανγερινγ Κονψ ανδ φυελλινγ ηισ ϕυστιφιχατιον φορ υσινγ ϖιολενχε αγαινστ τηε χιϖιλιαν ποπυλατιον. Νεω αππροαχηεσ αρε τηυσ ιµπερατιϖε, βοτη ιν τερµσ οφ πυττινγ φυλλ πολιτιχαλ βαχκινγ βεηινδ διαλογυε ινιτιατιϖεσ, ανδ ιν ιµπροϖινγ ανδ φοχυσινγ σεχυριτψ στρατεγιεσ. 6.2 Τηε Χηαλλενγε οφ Λεαδερσηιπ Λεαδερσ ιν τηε νορτη ηαϖε αλσο µαδε σιγνιφιχαντ προγρεσσ ιν τρψινγ το βρινγ τηε ποπυλατιον τηεψ ρεπρεσεντ ουτ οφ χονφλιχτ. Τηε Αχηολι Ρελιγιουσ Λεαδερσ Πεαχε Ινιτιατιϖε (ΑΡΛΠΙ), φορ εξαµπλε, ωασ φουνδεδ ιν 1998 ασ α χονσορτιυµ οφ Χατηολιχ, Ανγλιχαν, Μυσλιµ ανδ οτηερ ρελιγιουσ λεαδερσ το ενγαγε Αχηολι σοχιετψ ανδ τηε Υγανδαν βοδψ πολιτιχ ιν φινδινγ α πεαχεφυλ σολυτιον το τηε ωαρ. ΑΡΛΠΙ σ αχχοµπλισηµεντσ ινχλυδε λεαδινγ τηε φιγητ φορ τηε πασσαγε οφ τηε Αµνεστψ Αχτ ιν 1999, τραινινγ ηυνδρεδσ οφ λοχαλ λεαδερσ ιν πεαχε βυιλδινγ ανδ χονφλιχτ ρεσολυτιον, ανδ χρεατινγ χονφιδενχε ανδ οπενινγ αϖενυεσ οφ νεγοτιατιονσ 272 βψ αχτινγ ασ Τραχκ 2 ιντερλοχυτορσ βετωεεν τηε χονφλιχτινγ παρτιεσ. Οτηερ προµινεντ νορτηερνερσ ηαϖε αλσο αττεµπτεδ το πλαψ α σπεχιφιχ λεαδερσηιπ ρολε, παρτιχυλαρλψ ιν ενδινγ τηε χονφλιχτ. Φορ εξαµπλε, τηε Αχηολι τραδιτιοναλ χηιεφσ (Ρωοδι) ωερε φορµαλλψ ρεινστατεδ ιν 2000 ιν αν εφφορτ το φυρτηερ χοντριβυτε το τηε πεαχε προχεσσ. Τηε πεαχε βυιλδινγ οργανισατιον ΑΧΟΡ ηασ αλσο βεεν ενγαγεδ ιν α τραδιτιοναλ λεαδερσηιπ ρεϖιταλισατιον προγραµµε, ανδ ηελπεδ χρεατε τωο νεω στρυχτυρεσ το ασσιστ τηε πεαχε προχεσσ τηε Χουνχιλ οφ Ελδερσ Πεαχε Χοµµιττεε, ηεαδεδ βψ Οκοτ Ογονψ, ανδ τηε Χουνχιλ οφ Χηιεφσ, χηαιρεδ βψ Ρωοτ Αχανα. Χιϖιλ σοχιετψ γρουπσ ηαϖε ινχρεασεδ τηειρ αχτιϖισµ, ωιτη 43 λοχαλ ανδ ιντερνατιοναλ ΝΓΟσ ωορκινγ ιν τηε ρεγιον φορµινγ α λοββψ οργανισατιον ιν 2001, τηε Χιϖιλ Σοχιετψ Οργανισατιονσ φορ Πεαχε ιν Νορτηερν Υγανδα (ΧΣΟΠΝΥ). Τηυσ φαρ, ΧΣΟΠΝΥ ηασ ισσυεδ α σεριεσ οφ αδϖοχαχψ ρεπορτσ ον τηε χονφλιχτ, αναλψσινγ τηε εχονοµιχ ιµπαχτ οφ τηε ωαρ ανδ υργινγ φορ ινχρεασεδ διαλογυε ανδ α ϖαριετψ οφ µεασυρεσ φορ γρεατερ νατιοναλ ρεχονχιλιατιον. 273 Ιν αδδιτιον, πολιτιχιανσ φροµ Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ ηαϖε αλσο βεχοµε µορε ϖισιβλε ιν ρεχεντ ψεαρσ ωιτη ρεγαρδ το τηε χονφλιχτ. Φορ εξαµπλε, ΜΠσ Νορβερτ Μαο ανδ Ροναλδ Ρεαγαν Οκυµυ αρε µεµβερσ οφ τηε γοϖερνµεντ σ Πρεσιδεντιαλ Πεαχε Τεαµ ανδ ηαϖε σποκεν ουτ ον νυµερουσ οχχασιονσ γιϖινγ ιδεασ φορ ενδινγ τηε ωαρ. 274 Ηοωεϖερ, ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ, ιντερϖιεωσ συγγεστεδ τηατ τηερε ωασ αλσο δισσατισφαχτιον αµονγστ µυχη οφ τηε ποπυλατιον ωιτη τηε πολιτιχαλ λεαδερσηιπ φορ ωηατ τηεψ σεε ασ τηε υσε οφ πυβλιχ οφφιχεσ ανδ ποσιτιονσ φορ σελφ αγγρανδισεµεντ ρατηερ τηαν ωορκινγ ιν τηε σερϖιχε οφ τηε ελεχτορατε. Αχχορδινγ το αν ιντερϖιεωεε ιν Κιτγυµ, Ουρ λεαδερσ ηαϖε φαιλεδ υσ. Τηεψ δον τ υνδερστανδ τηε εσσενχε οφ λεαδερσηιπ ασ α σερϖιχε το τηε πεοπλε, βυτ ασ αν οππορτυνιτψ το ενριχη τηεµσελϖεσ ανδ ρεµαιν ιν ποωερ. Τηατ ισ ωηψ τηεψ δον τ συππορτ ανψβοδψ σ εφφορτ υνλεσσ τηεψ αρε γιϖεν χρεδιτ φορ 272 Γιλβερτ Κηαδιαγαλα, Τηε Ρολε οφ τηε Αχηολι Ρελιγιουσ Λεαδερσ Πεαχε Ινιτιατιϖε (ΑΡΛΠΙ) ιν Πεαχε Βυιλδινγ ιν Νορτηερν Υγανδα. Ιν ΥΣΑΙ ρεπορτ, Τηε Εφφεχτιϖενεσσ οφ Χιϖιλ Σοχιετψ Ινιτιατιϖεσ ιν Χοντρολλινγ ςιολεντ Χονφλιχτσ ανδ Βυιλδινγ Πεαχε, Γρεατερ Ηορν οφ Αφριχα Πεαχε Βυιλδινγ Προϕεχτ (Μαρχη 2001): Σεε, φορ εξαµπλε, Χοντινυινγ Χονφλιχτ ιν Αχηολιλανδ: αν Οβϕεχτιϖε ΧΣΟ Περσπεχτιϖε, ΧΣΟΠΝΥ παπερ, Καµπαλα, 16 ϑυνε Οκυµυ, φορ εξαµπλε, ωροτε αν Αναλψτιχαλ Προποσαλ φορ Πεαχε ιν Νορτηερν Υγανδα ιν ϑανυαρψ 2003, ιν ωηιχη ηε χαλλεδ φορ γρεατερ αττεντιον το τηε πολιτιχαλ ανδ εχονοµιχ µαργιναλισατιον οφ τηε νορτη το αϖοιδ φυτυρε πολιτιχαλ χονφλιχτ, µορε σεριουσ πεαχε νεγοτιατιονσ ωιτη τηε ΛΡΑ ανδ ινχρεασεδ ιντερνατιοναλ ινϖολϖεµεντ. Ηον. Ροναλδ Ρεαγαν Οκυµυ, Αναλψτιχαλ Προποσαλ φορ Πεαχε ιν Νορτηερν Υγανδα, υνπυβλισηεδ παπερ, ϑανυαρψ 2003.

47 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 45 ιτ 275 Ασ ονε ιντερνατιοναλ οφφιχιαλ ωιτη λονγ εξπεριενχε ωιτη τηε χονφλιχτ ρεϖεαλεδ, Τηε προσπεχτσ φορ πεαχε ιν τηε νορτη αρε διµινισηεδ βεχαυσε τηε πολιτιχαλ λεαδερσηιπ ισ ϖερψ ωεακ ιν Αχηολιλανδ. Τηεψ αρε τοταλλψ διϖιδεδ, ωηιχη υνδερµινεσ προγρεσσ ιν τηε πεαχε προχεσσ, ανδ µανψ οφ τηεµ αρεν τ ωαντεδ βψ Κονψ [ασ παρτ οφ τηε πεαχε τεαµ]. 276 Ιν αδδιτιον, τηερε αππεαρσ το βε α λαχκ οφ χλαριτψ ιν λεαδερσηιπ ρολεσ ον τηε γρουνδ, σοµετηινγ τηατ ωασ αλλυδεδ το ιν σεϖεραλ οφ τηε ιντερϖιεωσ. Αλτηουγη τηε ΡΛΠ ωασ νοτ αβλε το γαιν τηε ινσιγητ νεεδεδ το φυλλψ αναλψσε τηισ ισσυε, ιτ ισ ιµπορταντ το εµπηασισε τηε νεεδ το αδδρεσσ ανψ υνδερλψινγ τενσιονσ τηατ µαψ εξιστ, ασ α λαχκ οφ χλεαρ λεαδερσηιπ στρυχτυρεσ χαν τοο εασιλψ βε τρανσλατεδ ιντο α λαχκ οφ ρολεσ ιν ανψ πεαχε προχεσσ. Ινδεεδ, τηε ισσυε οφ λεαδερσηιπ ισ χλεαρλψ αν αρεα τηατ νεεδσ φυρτηερ ρεσεαρχη. 6.3 Τηε Αµνεστψ Αχτ Α γρεατ µανψ οφ τηοσε λιϖινγ ιν νορτηερν Υγανδα οφτεν χιτεδ τηε Αµνεστψ Αχτ 277 ασ τηε µοστ ποσιτιϖε δεϖελοπµεντ τοωαρδσ ρεσολυτιον οφ τηε χονφλιχτ. Ιν παρτιχυλαρ, ιτ ισ σεεν το βε χοµπατιβλε ωιτη Αχηολι δισπυτε ρεσολυτιον µεχηανισµσ: Χυλτυραλλψ, πεοπλε σ ιδεασ οφ φοργιϖενεσσ αρε εντρενχηεδ. Τηεψ δον τ κιλλ πεοπλε; τηεψ βελιεϖε τηε βιττερνεσσ οφ ρεϖενγε δοεσ νοτ σολϖε τηε προβλεµ. Σο ιτ ωασ εασψ φορ πεοπλε το αχχεπτ τηε ιδεα οφ αµνεστψ. Τηε χυλτυρε ισ φορ χοµπενσατιον. 278 Ασ α ρελιγιουσ λεαδερ σαιδ, Ι µ ϖερψ προυδ οφ τηε αµνεστψ. Σοµε πεοπλε σαψ ψου χαν τ γιϖε ιν το Κονψ. Βυτ ωηεν ψου λοοκ ατ τηε Αχηολι πεοπλε, τηεψ βελιεϖε ιν µατο οπυτ, ωηιχη ισ α ρεχονχιλιατιον χερεµονψ ηερε. Ιν Αχηολι χυλτυρε τηερε ισ νο δεατη σεντενχε, βεχαυσε τηεψ κνοω τηατ τηε δεατη σεντενχε ινχρεασεσ ϖιολενχε. Τηεψ πραχτιχε τηατ ιν τηειρ χυλτυρε, σο ωηψ νοτ ιν τηισ? 279 Τηυσ, τηερε ωασ α χλεαρ φεελινγ τηατ τηε αµνεστψ ισ βασεδ ον ϖαλυεσ τηατ αρε σεεν ασ χοµπατιβλε ωιτη τηε χοντεξτ ιν ωηιχη ιτ ισ βεινγ αππλιεδ. Ηοωεϖερ, τηε ιµπλεµεντατιον οφ τηε Αµνεστψ ηασ βεεν προβλεµατιχ φορ τηρεε µαιν ρεασονσ. Φιρστ, µανψ αβδυχτεεσ σαιδ τηεψ ηαδ νο αχχεσσ το ραδιοσ ωηεν τηεψ ωερε ωιτη τηε ΛΡΑ, ανδ τηερεφορε διδ νοτ κνοω αβουτ τηε Αµνεστψ. Οτηερσ σποκε οφ ηοω Κονψ ηαδ τολδ τηεµ τηατ τηε Αµνεστψ ωασ α λιε, ανδ τηατ τηεψ ωουλδ βε κιλλεδ ιφ τηεψ ηανδεδ τηεµσελϖεσ ιν. Σεχονδ, τηερε ωασ χονχερν τηατ τηε γοϖερνµεντ ωασ νοτ δοινγ ενουγη το συππορτ τηε αµνεστψ. Πυβλιχ στατεµεντσ µαδε βψ γοϖερνµεντ αδϖανχινγ α µιλιταρψ ενδ το τηε ωαρ ωερε σεεν το χοντραδιχτ τηε χονχεπτ οφ αµνεστψ. Φορ ινστανχε, ωηιλε Πρεσιδεντ Μυσεϖενι ηασ ρεπεατεδλψ στατεδ τηατ τηε Αµνεστψ δοεσ νοτ εξτενδ το τοπ χοµµανδερσ οφ τηε ΛΡΑ ανδ τηατ ιτ ωιλλ νοτ βε εξτενδεδ παστ Απριλ 2004, 280 τηερε αππεαρσ το βε στρονγ συππορτ ωιτηιν τηε χοµµισσιον ιτσελφ φορ ιτσ εξτενσιον. 281 Ασ ονε ινφορµαντ ασκεδ, Μυσεϖενι ηασ αγρεεδ φορ τηε αµνεστψ, βυτ τηεν ηε σταρτσ το ταλκ οφ κιλλινγ τηε ρεβελσ, οφ ωιπινγ τηεµ ουτ. Ηοω χαν Κονψ κνοω ωηιχη ονε ισ τρυε? 282 Αλτηουγη πυβλιχ προνουνχεµεντσ ηαϖε νο λεγαλ σιγνιφιχανχε, τηεψ αδδ το τηε συσπιχιον ωιτη ωηιχη τηε αµνεστψ ισ ϖιεωεδ παρτιχυλαρλψ αµονγ ΛΡΑ φιγητερσ ανδ ηαϖε χρεατεδ α λαχκ οφ χλαριτψ αµονγ τηε ΛΡΑ ασ το τηε σχοπε ανδ δυρατιον οφ τηε αµνεστψ. 275 Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Κιτγυµ, 14/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ιντερνατιοναλ οφφιχιαλ, Καµπαλα, 23/10/ Αχτ νυµβερ 2 οφ Ιντερϖιεω ωιτη ηυµαν ριγητσ ωορκερ, Γυλυ, 7/10/ Ιντερϖιεω ωιτη ρελιγιουσ λεαδερ, Γυλυ, 7/10/ Σεε ΒΒΧ ιντερϖιεω ωιτη Πρεσιδεντ Μυσεϖενι, 25/12/03, ρεπροδυχεδ ιν τηε Μονιτορ, 27/12/03; ΙΡΙΝ νεωσ, 27/1/ Τηε Εαστ Αφριχαν, ϑανυαρψ 2004, π Ιντερϖιεω ωιτη Ι Π µαν, Κιτγυµ, 14/10/03.

48 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 46 Τηιρδ, σοµε ινφορµαντσ εξπρεσσεδ χονφυσιον αβουτ ηοω τηε Αµνεστψ Αχτ ρελατεσ το τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ: 283 τηερε ισ χονχερν τηατ τηε λαττερ µιγητ σοµεηοω βε ιν χονφλιχτ ωιτη τηε φορµερ. Τηε Αµνεστψ Αχτ ωασ ωριττεν το παρδον, φοργιϖε, εξεµπτ ορ δισχηαργε φροµ χριµιναλ προσεχυτιον ορ ανψ οτηερ φορµ οφ πυνισηµεντ βψ τηε Στατε. 284 Ωηατ τηισ µεανσ ισ τηατ α περσον ωηο ισ ενγαγεδ ιν ορ ενγαγινγ ιν ωαρ, ορ αρµεδ ρεβελλιον φορ τηε πυρποσεσ οφ ινφλυενχινγ τηε γοϖερνµεντ ορ τηε πυβλιχ φορ ωηατεϖερ ρεασονσ πολιτιχαλ, ρελιγιουσ ορ εχονοµιχ ωουλδ φαλλ υνδερ τηε Αµνεστψ Αχτ. Ηοωεϖερ, τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ στατεσ τηατ α περσον ωηο χοµµιτσ αν αχτ οφ τερρορισµ φορ πυρποσεσ οφ ινφλυενχινγ τηε γοϖερνµεντ ορ ιντιµιδατινγ τηε πυβλιχ φορ α πολιτιχαλ, ρελιγιουσ, σοχιαλ ορ εχονοµιχ αιµ ισ χριµιναλλψ λιαβλε φορ τηοσε αχτσ. 285 Τηε διλεµµα ηερε ισ το κνοω ωηιχη αχτσ οφ ωαρ ορ ρεβελλιον αρε νοτ αφφεχτεδ βψ τηε προϖισιονσ οφ τηε Αµνεστψ Αχτ. Βοµβσ ανδ ωεαπονσ αρε χλεαρλψ υσεδ ιν ωαρ φορ πυρποσεσ οφ ινφλυενχινγ τηε γοϖερνµεντ ανδ τηε πυβλιχ. Σο ωηιχη αχτιονσ ορ οµισσιονσ οφ ωαρ ορ ρεβελλιον δο νοτ χονστιτυτε τερροριστ αχτσ? Τηε κεψ πηρασε ιν τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ τηατ ρεϖεαλσ τηε διφφερενχεσ βετωεεν τηε τωο Αχτσ ισ ϖιολενχε υσεδ ινδισχριµινατελψ ωιτηουτ δυε ρεγαρδ το τηε σαφετψ οφ οτηερσ ορ προπερτψ. 286 Ον τηε φαχε οφ ιτ, τηερε αππεαρσ το βε νο συβσταντιϖε δισαγρεεµεντ βετωεεν τηε τωο. Ηοωεϖερ, χριτιχαλλψ εξαµινεδ, περσονσ ενγαγεδ ιν ωαρ ορ ρεβελλιον αγαινστ τηε γοϖερνµεντ ωουλδ βε χηαργεδ ωιτη χριµεσ υνδερ τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ. Ιτ ωιλλ τηεν βε α θυεστιον οφ εϖιδενχε ασ το ιντεντιον. Τηερεφορε, ιτ αππεαρσ τηατ, λεγαλλψ σπεακινγ, τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ λιµιτσ τηε Αµνεστψ Αχτ βεχαυσε οφ τηε χερταιν κινδσ οφ ϖιολενχε τηατ ιτ προηιβιτσ. Γιϖεν τηε αππαρεντ χοντραδιχτιονσ βετωεεν τηε τωο Αχτσ, Υγανδαν χιϖιλ σοχιετψ γρουπσ σηουλδ σεεκ στατυτορψ ιντερπρετατιον φροµ τηε Χουρτσ οφ Λαω ιν Υγανδα φορ α φυλλ αναλψσισ. 6.4 Χονχλυσιον ανδ Ρεχοµµενδατιονσ Τηισ στυδψ ηασ σουγητ το σηοω τηε εξτεντ το ωηιχη τηερε αρε τηρεε διστινχτιϖε βυτ ιντερλινκεδ ισσυεσ τηατ νεεδ το βε αδδρεσσεδ ιν ρεσολϖινγ τηε ωαρ ιν νορτηερν Υγανδα: τηε ωιδερ ισσυε οφ γριεϖανχεσ ιν νορτηερν Υγανδα ιν ρελατιον το ροοτ χαυσεσ, τηε ΛΡΑ χονφλιχτ ιτσελφ, ανδ τηε χονσεθυενχεσ οφ τηε ωαρ τηατ ηαϖε, ιν τυρν, φεδ ιντο σεχονδαρψ χαυσεσ. Αλσο χλεαρ ισ τηε εξτεντ το ωηιχη χιϖιλιανσ ον τηε γρουνδ ϖιεω διαλογυε ανδ τηε µιλιταρψ αππροαχηεσ υσεδ το δατε ασ βεινγ αντιτηετιχαλ. Φορ τηε µαϕοριτψ οφ χιϖιλιανσ ιν Γυλυ, Κιτγυµ ανδ Παδερ, τηερε ισ λιττλε συππορτ φορ α µιλιταρψ σολυτιον. Φυρτηερµορε, νοτ ονλψ ισ τηε ΥΠ Φ σεεν το βε ιναδεθυατε ιν δεφενδινγ τηε χοµµυνιτιεσ, βυτ ιτ ισ αλσο σεεν ασ χοµπροµισινγ τηε ποτεντιαλ φορ διαλογυε. Ιν τηε φιναλ αναλψσισ, πεοπλε δο νοτ ωαντ τηειρ χηιλδρεν το βε κιλλεδ ιν τηε ναµε οφ ρεσολυτιον, ανδ τηερε ισ οϖερωηελµινγ συππορτ φορ α πεαχεφυλ ενδ το τηε χονφλιχτ. Νοτ ονε ινφορµαντ ιν Γυλυ ορ Κιτγυµ εξπρεσσεδ α δεσιρε το σεε Κονψ µεετ α βρυταλ ενδ: τηισ ωασ νοτ βεχαυσε τηεψ συππορτ ηιµ ιν ανψ ωαψ, βυτ βεχαυσε τηεψ σεε συχη ρεϖενγε ασ χοντινυινγ α χψχλε οφ ϖιολενχε τηατ σο δεσπερατελψ νεεδσ το βε βροκεν. Ιν λιγητ οφ τηισ, τηε ΡΛΠ πυτσ φορωαρδ τηε φολλοωινγ ιδεασ τοωαρδσ ρεσολυτιον: 1. Πριοριτψ µυστ βε γιϖεν το ενδινγ τηε ΛΡΑ χονφλιχτ. Ινφορµατιον φροµ ΛΡΑ εξ χοµβαταντσ συγγεστσ τηατ Κονψ περχειϖεσ τηε προβλεµ ιν νορτηερν Υγανδα ιν τερµσ οφ χολλεχτιϖε φαιλυρε, ανδ αν εϖιλ τηατ µυστ βε εραδιχατεδ βψ ϖισιτινγ ηορρορ ον τηε πεοπλε το χλεανσε τηεµ ανδ αφφεχτ χηανγε. Τηυσ, ωιτηιν ηισ ωορλδϖιεω, ϖιολενχε ισ α λεγιτιµατε µεανσ οφ ενφορχινγ τηατ χηανγε. Τηε µιλιταρψ αππροαχη το χοµβατινγ τηε ΛΡΑ ηασ σιµπλψ σερϖεδ το συππορτ Κονψ σ αγενδα βψ συππλψινγ τηε ϖερψ ϖιολενχε τηατ ηισ αποχαλψπτιχ ϖισιον δεµανδσ. Τηερεφορε ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ τηε ΓοΥ στρατεγιχαλλψ αλτερ ιτσ φοχυσ φροµ ονε οφ σεεκινγ το δεστροψ Κονψ το ονε οφ 283 Αχτ Νο. 14 οφ Σεχτιον 2 οφ τηε Αµνεστψ Αχτ, Αχτ Νο. 2 οφ Σεχτιον 7(2) οφ τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ, Αχτ Νο. 14 οφ Σεχτιον 7(2) οφ τηε Αντι Τερρορισµ Αχτ, Αχτ Νο. 14 οφ 2002.

49 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 47 δεφενδινγ χοµµυνιτιεσ ανδ µαξιµισινγ τηε προτεχτιον οφ χιϖιλιανσ. Συχη α χηανγε ιν µιλιταρψ στρατεγψ, αχκνοωλεδγινγ τηατ ιτ ισ α στατε σ λεγαλ ρεσπονσιβιλιτψ το δεφενδ χοµµυνιτιεσ ωιτηιν ιτσ βορδερσ, ωουλδ συππορτ ρατηερ τηαν ωορκ αγαινστ τηε ποσσιβιλιτψ φορ νεγοτιατιονσ ωιτη Κονψ. Τηισ σηιφτ ιν στρατεγψ µαψ σερϖε το οπεν τηε πολιτιχαλ ανδ σοχιαλ σπαχε νεεδεδ το αδδρεσσ τηε ωιδερ υνρεσολϖεδ χονφλιχτσ ανδ περχειϖεδ ινϕυστιχεσ τηατ λιε ατ τηε ροοτ οφ τηε ηιστοριχ νορτηερν χονφλιχτ. 2. Νεγοτιατιονσ, το δατε, ηαϖε εµπηασισεδ τηε νεεδ το φυνχτιον ωιτηιν α πολιτιχαλ φραµεωορκ. Ηοωεϖερ, ρατηερ τηαν αππροαχηινγ νεγοτιατιον βψ δεµανδινγ λιστσ οφ γριεϖανχεσ, ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ α µορε οπεν ενδεδ αππροαχη βε αδοπτεδ, ονε τηατ αλλοωσ α βεττερ υνδερστανδινγ οφ Κονψ σ ωορλδϖιεω το εµεργε. Ιν παρτιχυλαρ, ιτ ισ ϖιταλ τηατ ηε ισ αππροαχηεδ ωιτη α δεσιρε το υνδερστανδινγ ηιµ (ωηιχη ισ νοτ τηε σαµε ασ ενδορσινγ ηισ αχτιονσ) ρατηερ τηαν δεστροψινγ ηιµ. 3. Φροµ αν αναλψσισ οφ τηε ροοτ χαυσεσ οφ τηε χονφλιχτ, ιτ ισ χλεαρ τηατ Υγανδα ισ α χουντρψ δεεπλψ ωουνδεδ βψ ινϕυστιχε, φεαρ, ωαρ, πρεϕυδιχε, ηατρεδ, ανδ δελιβερατε φαλσιφιχατιον οφ ιτσ ηιστορψ βψ συχχεσσιϖε ρεγιµεσ. Ιν ορδερ το βεγιν το αδδρεσσ τηεσε ισσυεσ, ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ αλλοωανχε φορ σοµε φορµ οφ Τρυτη ανδ Ρεχονχιλιατιον προχεσσ βε σετ υπ τηατ ωιλλ αλλοω Υγανδανσ το χοµε ανδ οβϕεχτιϖελψ σπεακ ουτ αβουτ ωηατ ηαππενεδ ιν τηε Λυωερο Τριανγλε, νορτηερν Υγανδα, Ωεστ Νιλε, ωεστερν Υγανδα ανδ οτηερ αρεασ τηατ ηαϖε βεεν πλαγυεδ βψ χονφλιχτ. 4. Χοµµυνιχατιον διφφιχυλτιεσ ηαϖε βεεν παραµουντ το βλοχκινγ προγρεσσ ιν ενδινγ τηε χονφλιχτ. Τηερεφορε, α νεω πυβλιχ ρελατιονσ στρατεγψ φροµ τηε γοϖερνµεντ ισ α χρυχιαλ χοµπονεντ οφ τηε πεαχε προχεσσ. Τηε γοϖερνµεντ µυστ κεεπ α τιγητ χοντρολ ον τηε λανγυαγε ιτσ µινιστερσ υσε ρεγαρδινγ τηε ΛΡΑ. Πηρασεσ συχη ασ αννιηιλατε τηε τερροριστσ ωιτηιν ωεεκσ ορ φινιση οφφ τηε βανδιτσ ονλψ ενραγε Κονψ ανδ χουλδ δε ραιλ α πεαχε προχεσσ. Ιν αδδιτιον, α φεω χονχιλιατορψ στατεµεντσ φροµ τηε πρεσιδεντ ανδ κεψ γοϖερνµεντ µινιστερσ ωουλδ χοντριβυτε συβσταντιαλλψ το βυιλδινγ χονφιδενχε το ενδ τηε ωαρ. 5. Τηε ρεπορτ ηασ σηοων τηε εξτεντ το ωηιχη τηερε ισ βοτη ανγερ ανδ σψµπατηψ τοωαρδσ τηε ΥΠ Φ ιν νορτηερν Υγανδα. Φιρστ, χορρυπτιον ιν τηε ΥΠ Φ ηασ γρεατλψ υνδερµινεδ ιτσ χαπαχιτψ το προτεχτ τηε πεοπλε. Ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ: α) τηε ΓοΥ γενυινελψ πυργε τηε χορρυπτ ελεµεντσ ωιτηιν τηε ΥΠ Φ. Τηε ονγοινγ ινϖεστιγατιον οφ γηοστ σολδιερσ ισ ιν τηε ριγητ διρεχτιον βυτ µορε νεεδσ το βε δονε; β) τηοσε φουνδ γυιλτψ σηουλδ µακε φυλλ ρεστιτυτιον φορ τηε µονιεσ ανδ οτηερ ρεσουρχεσ τηεψ εµβεζζλεδ. Σεχονδ, τηε γοϖερνµεντ ανδ τηε ΥΠ Φ νεεδ το παψ παρτιχυλαρ αττεντιον το ρεαχηινγ ουτ το τηε χοµµυνιτιεσ το βυιλδ χονφιδενχε αµονγ χιϖιλιανσ. Τηισ ουτρεαχη ωουλδ βενεφιτ τηε ΥΠ Φ στρατεγψ βψ ενηανχινγ ιτσ ιντελλιγενχε γατηερινγ χαπαχιτψ, ανδ ωουλδ ρεδυχε φεαρ ανδ διστρυστ αµονγ χιϖιλιανσ. Τηιρδ, ανδ ρελατεδ το τηε φιρστ τωο ισσυεσ, µοραλε ισ λοω αµονγ τηε φοοτ σολδιερσ ιν τηε νορτη. Τηερεφορε, τιγητερ χοντρολσ νεεδ το βε πυτ ον ινδιϖιδυαλσ ωηο ηαϖε βεεν δοχυµεντεδ το αβυσε τηειρ αυτηοριτψ, ανδ χονχρετε στεπσ µυστ βε τακεν το ενσυρε τηατ αλλ ΥΠ Φ σολδιερσ αρε αδεθυατελψ ανδ χονσιστεντλψ παιδ. 6. Ινχρεασινγ νυµβερσ οφ αρµεδ µιλιτιασ ποσεσ λονγ τερµ τηρεατσ το τηε σεχυριτψ οφ Υγανδα. Ονχε τηερε ισ αδεθυατε δεφενχε οφ τηε χοµµυνιτιεσ, ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ τηε µιλιτιασ σηουλδ βε ειτηερ δισαρµεδ ορ ιντεγρατεδ ιντο τηε νατιοναλ αρµψ. Ιν τηε µεαν τιµε, ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ τηερε βε τιγητερ χοντρολ οφ αλλ µιλιτια αχτιϖιτιεσ, τηατ µιλιτιασ αρε προπερλψ τραινεδ, τηατ αλλ ωεαπονσ αρε αχχουντεδ φορ, τηατ µιλιτιασ βε υσεδ σολελψ φορ δεφενχε οφ χιϖιλιανσ ρατηερ τηαν πυρσυιτ οφ τηε ρεβελσ, ανδ τηατ οπερατιονσ αρε χλοσελψ γραφτεδ οντο τηε ΥΠ Φ ηιεραρχηψ.

50 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε Τηε µαϕοριτψ οφ ιντερϖιεωεεσ χαυγητ υπ ιν τηε χονφλιχτ περχειϖε τηε ωαρ ιν τηε νορτη ασ α δελιβερατε πλοψ βψ τηε γοϖερνµεντ το δεστροψ, ιν παρτιχυλαρ, τηε Αχηολι πεοπλε. Ατ τηε σαµε τιµε, σοµε γοϖερνµεντ οφφιχιαλσ ηαϖε αχχυσεδ τηε Αχηολι οφ συππορτινγ τηε ΛΡΑ ανδ πρεϖεντινγ τηε χονφλιχτ φροµ ενδινγ. Γιϖεν συχη µυτυαλ συσπιχιον, ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ χονφιδενχε βυιλδινγ µεασυρεσ βε τακεν, συχη ασ αν ενδ το τηε ηοστιλε ανδ χονφλιχτινγ ρηετοριχ οφ τηε νατιοναλ γοϖερνµεντ τοωαρδσ τηε ΛΡΑ, α γενυινε απολογψ φροµ τηε γοϖερνµεντ ον σοµε οφ ιτσ φαιλινγσ, ανδ ενδινγ τηε ωηολεσαλε χονδεµνατιον οφ τηε Αχηολι. 8. Ωηιλε ποϖερτψ ισ νοτ ιδεντιφιεδ ασ α ροοτ χαυσε οφ τηε χονφλιχτ, τηε εφφεχτσ οφ τηε χονφλιχτ, ιν παρτιχυλαρ δισπλαχεµεντ, ηαϖε ηαδ σεριουσ εχονοµιχ ανδ σοχιαλ χονσεθυενχεσ τηρουγηουτ νορτηερν Υγανδα. Τηυσ ποστ χονφλιχτ ρεχονστρυχτιον πλαννινγ σηουλδ βε α πριοριτψ. Ιν αδδιτιον, γιϖεν τηατ µονεψ ιν πρεϖιουσ ρεχονστρυχτιον εφφορτσ συχη ασ τηε Νορτηερν Υγανδα Ρεχονστρυχτιον Προγραµµε ωασ οφτεν µισυσεδ, τηε προχεσσ σηουλδ βε οπεν το πυβλιχ δεβατε ανδ σχρυτινψ. 9. Τηε χονφλιχτ χλεαρλψ ηασ αν ιντερνατιοναλ διµενσιον ινϖολϖινγ νειγηβουρινγ χουντριεσ. Τηε ονγοινγ Συδαν πεαχε ταλκσ προϖιδε α γλιµµερ οφ ηοπε, βυτ τηεψ µιγητ νοτ µεαν αν ενδ το τηε ΛΡΑ χονφλιχτ. Τηερεφορε ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ τηε ΓοΥ στρυχτυρε ιτσ φορειγν πολιχψ το ρεφλεχτ γοοδ νειγηβουρλινεσσ τηατ ενσυρεσ λονγ τερµ εχονοµιχ ανδ πολιτιχαλ σεχυριτψ, ρατηερ τηαν µυτυαλ συσπιχιον. 10. Τηε Αµνεστψ ισ ποπυλαρ ωιτη πεοπλε λιϖινγ ιν τηε χονφλιχτ ζονε, ανδ ισ σεεν ασ α ϖιταλ ανδ ποσιτιϖε ελεµεντ το ενδινγ τηε ωαρ. Τηυσ ιτ ισ ρεχοµµενδεδ τηατ τηε Αχτ ισ εξτενδεδ φορ τηε δυρατιον οφ τηε πρεσεντ χονφλιχτ. Ιν αδδιτιον, αττεµπτσ ατ αµενδινγ τηε Αµνεστψ το εξχλυδε τοπ ΛΡΑ χοµµανδερσ αρε χουντερπροδυχτιϖε το πεαχεφυλ ενδεαϖουρσ το ενδ τηε χονφλιχτ. 11. Α λαχκ οφ χονσιστεντ ανδ ϖισιοναρψ λεαδερσηιπ, βοτη λοχαλλψ ανδ ατ τηε νατιοναλ λεϖελ, ηασ βεεν α πριµαρψ φαχτορ εξαχερβατινγ τηε χονφλιχτ ανδ ωορκινγ αγαινστ βυιλδινγ α λαστινγ πεαχε. Τηισ λαχκ ηασ µαδε ιτ διφφιχυλτ το ενγενδερ ρεαλ πυβλιχ ινϖεστµεντ ιν νατιοναλ πολιτιχσ ανδ ενσυρεδ τηατ µοστ Υγανδανσ δο νοτ σεε τηε ωαρ ασ α νατιοναλ ισσυε. Τηερεφορε τηε ΓοΥ µυστ ρε δουβλε ιτσ εφφορτσ φορ α γενυινε δεµοχρατισατιον προχεσσ τηατ ισ τρανσπαρεντ ανδ ηονεστ, ανδ µοϖεσ αωαψ φροµ τηε πολιτιχσ οφ βλαµε, ασ τηισ διϖιδεσ ρατηερ τηαν υνιτεσ πεοπλε. Συχη στεπσ ωουλδ γο φαρ ιν τηε φυρτηερανχε οφ Πρεσιδεντ Μυσεϖενι σ στατεδ γοαλ οφ βυιλδινγ α υνιφιεδ Υγανδα. 12. Τηε ωαρ ισ ινχρεασινγ ετηνιχ τενσιονσ, ανδ σοµε πολιτιχιανσ ηαϖε µαδε ινφλαµµατορψ ρεµαρκσ τηατ ηαϖε χοντριβυτεδ το τηισ. Τηε πολιτιχαλ λεαδερσηιπ βοτη λοχαλ ανδ νατιοναλ σηουλδ ενδεαϖουρ το δεσιστ φροµ µακινγ ινφλαµµατορψ στατεµεντσ αβουτ τηε χονφλιχτ αλονγ ετηνιχ λινεσ, ανδ σηουλδ πλαψ α µορε αχτιϖε ανδ ϖοχαλ ρολε ιν προµοτινγ διαλογυε ανδ ρεχονχιλιατιον. Ινστεαδ, τηε πολιτιχαλ λεαδερσηιπ σηουλδ δισασσοχιατε τηε ρεβελσ φροµ τηε Αχηολι πεοπλε ανδ βυιλδ α νατιοναλ χονσενσυσ ον ηοω το ενδ τηε ωαρ.

51 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 49 Τηισ µαπ σ τερµινολογψ ινδιχατεσ πεοπλεσ, νοτ ρεγιονσ. Αρεασ ρεφερρεδ το ιν τηε τεξτ ασ Τεσο ανδ Λανγο, φορ εξαµπλε, αρε Ιτεσο ανδ Λανγι ον τηε µαπ, σινχε τηοσε αρε τηε µαϕοριτψ ποπυλατιονσ ιν τηεσε ρεγιονσ.

52 Ρεφυγεε Λαω Προϕεχτ Ωορκινγ Παπερ Νο. 11 Παγε 50 ΑΡΕΑΣ ΑΦΦΕΧΤΕ ΒΨ ΤΗΕ ΝΟΡΤΗΕΡΝ ΥΓΑΝ Α ΧΟΝΦΛΙΧΤ ΧΟΥΡΤΕΣΨ: ΥΝ ΙΝΤΕΓΡΑΤΕ ΡΕΓΙΟΝΑΛ ΙΝΦΟΡΜΑΤΙΟΝ ΝΕΤΩΟΡΚΣ (ΙΡΙΝ) ΟΦ ΥΝ ΟΧΗΑ