ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

Transcript

1 ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΩΝ ρνιή Οηθνλνκηθψλ θαη Πνιηηηθψλ Δπηζηεκψλ Σκήκα Πνιηηηθήο Δπηζηήκεο θαη Γεκφζηαο Γηνίθεζεο ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ Η: ΜΑΚΡΟΘΔΩΡΗΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ Νίθνο Κνπηζηαξάο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο Κπξηάθν Φηιίλε θαη άθε Μαλνχδα

2 ΠΖΓΔ-ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ Burda, M. - Wyplosz, Ch. (2007) Εσρωπαϊκή Μακροοικονομική, Σφκνο Α, Gutenberg, Αζήλα Krugman, P. - Wells, R. (2009) Μακροοικονομική, Δπίθεληξν, Θεζζαινλίθε Mankiw, N. G. -Taylor, M. P. (2010) Αρτές Οικονομικής Θεωρίας, Σφκνο Β, Gutenberg, Αζήλα Samuelson, P. - Nordhaus, W. (2000) Οικονομική, Σφκνο Β, Παπαδήζεο, Αζήλα Stiglitz, J. E. - Walsh,C. E. (2009) Αρτές της Μακροοικονομικής, Παπαδήζεο, Αζήλα

3 ΔΗΑΓΩΓΖ

4 Πίλαθαο 1.1: Καηά θεθαιήλ ΑΔΠ Δπίπεδν θαηά θεθαιήλ ΑΔΠ ($ ζε ζηαζεξέο ηηκέο, έηνο βάζεο 2010) Υψξεο Αξγεληηλή Απζηξία Γαιιία Γαλία Διιάδα ΖΒ Ζλσκέλα Αξαβηθά Δκηξάηα ΖΠΑ Ηαπσλία Ηξιαλδία Ηηαιία Κίλα Μεμηθφ Μπνπξθίλα Φάsν Μπνπξνχληη Σαηβάλ Φηλιαλδία Πεγή: United States Department of Agriculture /Economic Research Service

5 Εεηήκαηα κηθξννηθνλνκηθήο θαη καθξννηθνλνκηθήο αλάιπζεο (παξαδείγκαηα) Εεηήκαηα κε ηα νπνία αζρνιείηαη ε κηθξννηθνλνκηθή αλάιπζε Εεηήκαηα κε ηα νπνία αζρνιείηαη ε καθξννηθνλνκηθή αλάιπζε Γηαηί ε αλεξγία ζηνλ ηνκέα ηεο θισζηνυθαληνπξγίαο είλαη πςειή; Γηαηί απμήζεθε ην πνζνζηφ αλεξγίαο ζηελ νηθνλνκία; Γηαηί νη απνδνρέο ησλ εξγαδφκελσλ ζηηο ηξάπεδεο απμήζεθαλ ην 2005; Γηαηί ην κεξίδην κηζζψλ ζην ΑΔΠ κεηψζεθε ην 2005 ζε ζρέζε κε ην 2004; Γηαηί απμήζεθε ε ηηκή ηεο βελδίλεο θαηά 10%; Πνχ νθείιεηαη ε αχμεζε ηνπ γεληθνχ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ θαηά 2%; Σί επεξεάδεη ην επίπεδν θαη ηε ζχλζεζε ηεο θαηαλάισζεο ελφο λνηθνθπξηνχ κε εηήζην εηζφδεκα ,00; Ση πξνζδηνξίδεη ηελ απνηακίεπζή ηνπ; Πνηνί παξάγνληεο επεξεάδνπλ ηελ απφθαζε ηεο επηρείξεζεο παξαγσγήο ειεθηξηθψλ εηδψλ ηνπ θπξίνπ Κ λα δηαθφςεη ηελ παξαγσγή; Πνηέο πνιηηηθέο ζα πξέπεη λα εθαξκφζεη κηα θπβέξλεζε, πξνθεηκέλνπ λα απμήζεη ην επίπεδν ζπλνιηθήο θαηαλάισζεο; Πνχ νθείιεηαη ε κείσζε ησλ επελδχζεσλ; Γηαηί απμήζεθαλ νη πξνζιήςεηο ζηηο εηαηξείεο αλάπηπμεο ινγηζκηθνχ; Πνηέο πνιηηηθέο πξέπεη λα εθαξκφζεη κηα θπβέξλεζε, πξνθεηκέλνπ λα απμεζεί ε παξαγσγηθφηεηα ηεο εξγαζίαο;

6 Οη ζηφρνη ηεο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο Τςειφ θαη απμαλφκελν επίπεδν εγρψξηνπ πξντφληνο (δειαδή ηνπ πξαγκαηηθνχ ΑΔΠ) / νηθνλνκηθή κεγέζπλζε Τςειή απαζρφιεζε κε ρακειή αλεξγία ηαζεξφ ή ήπηα απμαλφκελν επίπεδν ηηκψλ Δμνκάιπλζε νηθνλνκηθψλ δηαθπκάλζεσλ θαη θαζνδήγεζε ηεο νηθνλνκίαο καθξηά απφ ζθνηεηλέο γσλίεο Κνηλσληθψο δηαηεξήζηκε νηθνλνκηθή κεγέζπλζε (κεγέζπλζε κε έλα θνηλσληθψο απνδεθηφ επίπεδν αληζνηήησλ)

7 Σα εξγαιεία ηεο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο Γεκνζηνλνκηθή Πνιηηηθή, ε νπνία αζθείηαη κέζσ ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ θαη ηεο θνξνινγίαο. Οη θξαηηθέο δαπάλεο πεξηιακβάλνπλ ηηο θξαηηθέο αγνξέο (δαπάλεο γηα αγνξά πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ) θαη ηηο κεηαβηβαζηηθέο πιεξσκέο (δαπάλεο ρσξίο αληαπνδνηηθφ ραξαθηήξα). Οη θφξνη επεξεάδνπλ: α) ην δηαζέζηκν εηζφδεκα ησλ αηφκσλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ θαη θαη επέθηαζε ηελ απνηακίεπζε θαη ηελ θαηαλάισζε θαη β) ηηο ηηκέο ησλ πξντφλησλ-ππεξεζηψλ θαη ησλ παξαγσγηθψλ ζπληειεζηψλ θαη θαη επέθηαζε ηε ζπκπεξηθνξά ησλ αηφκσλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ. Ννκηζκαηηθή θαη πλαιιαγκαηηθή Πνιηηηθή, ε νπνία αζθείηαη κέζσ ηεο δηαρείξηζεο ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο απφ ηε λνκηζκαηηθή αξρή. Μηα κεηαβνιή ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο κπνξεί λα επεξεάζεη, κεηαμχ άιισλ, ηα επηηφθηα, ηε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία θαη ην επίπεδν ησλ ηηκψλ.

8 Πίλαθαο 1.2: Φάζεηο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο Υξπζή επνρή ηαζηκνπιεζσξηζκφο Αληηπιεζσξηζκφο 1992 Παγθνζκηνπνίεζε 2008 Υξεκ/ηηθή θξίζε Μείσζε ξπζκψλ νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο Τςειή αλεξγία Ακθηζβήηεζε ειεχζεξεο αγνξάο Δλίζρπζε θξαηηθνχ παξεκβαηηζκνχ Μαθξννηθνλνκηθέο πνιηηηθέο αληηκεηψπηζεο ηεο θξίζεο (Keynes) Αλαζπγθξφηεζε Δπξσπατθψλ νηθνλνκηψλ Τςεινί ξπζκνί νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο Δδξαίσζε ηνπ αλαπηπμηαθνχ θαη παξεκβαηηθνχ ξφινπ ηνπ θξάηνπο ζηελ νηθνλνκία Άλνδνο εκπνξίνπ θαη δηεζλψλ ζπλαιιαγψλ Πιαηζησκέλνο θαπηηαιηζκφο Υακεινί ξπζκνί αλάπηπμεο Τςειή αλεξγία Τςειφο πιεζσξηζκφο Αζηαζείο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο Αδπλακία Κευλζηαλήο πξνζέγγηζεο αληηκεηψπηζεο ηεο θαηάζηαζεο Δκθάληζε θαη ζηαδηαθή εδξαίσζε θηιειεχζεξεο θαη κνλεηαξηζηηθήο πνιηηηθήο νηθνλνκίαο Πιεζσξηζηηθέο πηέζεηο, ρακεινί ξπζκνί νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο Αληηπιεζσξηζηηθέο πνιηηηθέο Δληαία Δπξσπατθή Αγνξά θαη πνιηηηθή αληαγσληζκνχ Δπξσπατθφ Ννκηζκαηηθφ χζηεκα (δψλε κάξθνπ;) Αχμεζε ξπζκψλ νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο Πεξηνξηζκφο πιεζσξηζηηθψλ πηέζεσλ Γεκνζηνλνκηθή πεηζαξρία Οινθιήξσζε δηεζλψλ αγνξψλ, παγθνζκηνπνίεζε, Washington consensus, δηεζλήο θαη Δπξσπατθή νηθνλνκηθή αιιειεμάξηεζε Υξεκαηνπηζησηηθέο θαη ζπλαιιαγκαηηθέο θξίζεηο (Μεμηθφ, Δπξψπε, ΝΑ Αζία, Ρσζία) Ραγδαία κείσζε ξπζκψλ νηθνλνκηθήο κεγέζπλζεο Αχμεζε ηεο αλεξγίαο Απνθιηκάθσ ζε πιεζσξηζκνχ (απνπιεζσξη ζκφο) Τςειά δεκνζηνλνκη θά ειιείκκαηα Μαθξννηθνλ νκηθέο πνιηηηθέο εμφδνπ απφ ηελ θξίζε, ξπζκηζηηθέο παξεκβάζεηο

9 Ζ καθξννηθνλνκηθή πνιηηηθή κεηά ηελ θξίζε Με αθνξκή ηελ πξφζθαηε δηεζλή ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε μεθίλεζε έλαο «πινχζηνο» δηάινγνο γηα ην ξφιν ηεο καθξννηθνλνκηθήο πνιηηηθήο. Ηδηαίηεξε έκθαζε δφζεθε ζην ζηαζεξνπνηεηηθφ θαη αλαπηπμηαθφ ηεο ξφιν, αιιά θαη ζηε δεκηνπξγία ζεζκψλ επνπηείαο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Πεξηζζφηεξνη, πιένλ, νηθνλνκνιφγνη αλαδεηθλχνπλ ην ζηαζεξνπνηεηηθφ ξφιν ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο, εζηηάδνληαο παξάιιεια ζηηο πξνυπνζέζεηο πνπ θαζηζηνχλ επηηπρεκέλε κηα επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή (αχμεζε ησλ δεκνζίσλ δαπαλψλ ή/θαη κείσζε ηεο θνξνινγίαο) ζε πεξηφδνπο ζπξξίθλσζεο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, φπσο είλαη: ν ρξφλνο θαη ε δηάξθεηα εθαξκνγήο ησλ κέηξσλ, ην κέγεζνο ησλ δεκνζηνλνκηθψλ παξεκβάζεσλ, ε δηαθνξνπνίεζή ηνπο αλάινγα κε ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο θξίζεο θαη ηεο νηθνλνκίαο, ε ζπλεξγαζία ησλ θπβεξλήζεσλ, ε απνθπγή αλεμέιεγθησλ δεκνζηνλνκηθψλ ειιεηκκάησλ πνπ ζέηνπλ ζε θίλδπλν ηε καθξνρξφληα βησζηκφηεηα ησλ δεκφζησλ νηθνλνκηθψλ θαη ε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ απηφκαησλ ζηαζεξνπνηεηψλ. Οη λνκηζκαηηθέο αξρέο, ζε πεξηφδνπο θξίζεο, ζα πξέπεη λα ζηνρεχνπλ ζηελ ελίζρπζε ηεο ξεπζηφηεηαο ηεο αγνξάο, ζηελ απνθαηάζηαζε ηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο ησλ ηξαπεδψλ θαη ζηελ απνηειεζκαηηθφηεξε επνπηεία ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο. Δπηπιένλ, ε ρξήζε ησλ καθξννηθνλνκηθψλ εξγαιείσλ ζα πξέπεη λα είλαη πεξηζζφηεξν θεηδσιή ζε πεξηφδνπο νηθνλνκηθήο άλζεζεο, έηζη ψζηε λα δηεπξχλνληαη ηα πεξηζψξηα άζθεζεο επεθηαηηθψλ πνιηηηθψλ ζε πεξηφδνπο νηθνλνκηθήο θξίζεο. Δπίζεο, ε πξφζθαηε ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε έζεζε ζε ακθηζβήηεζε πνιιέο απφ ηηο ππνζέζεηο ηεο νηθνλνκηθήο ζεσξίαο, φπσο είλαη ε νξζνινγηθή ζπκπεξηθνξά θαη ε ηέιεηα ιεηηνπξγία ησλ αγνξψλ θαη, θαη επέθηαζε, αλέδεημε ηελ θξίζηκε ζεκαζία επνπηηθψλ θαη ξπζκηζηηθψλ θαλφλσλ θαη ζεζκψλ. Σέινο, ηδηαίηεξε ζεκαζία πξνζιακβάλεη πιένλ ε δηεζλήο ζπλεξγαζία, θαζψο ε νινέλα θαη κεγαιχηεξε αιιειεμάξηεζε ησλ νηθνλνκηψλ εληείλεη ηνπο κεραληζκνχο δηάδνζεο ησλ θξίζεσλ θαη παξάιιεια απνζαξξχλεη κηα θπβέξλεζε λα αζθήζεη επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή, φηαλ ε εγρψξηα δήηεζε θαιχπηεηαη θπξίσο απφ εηζαγσγέο θαη ηα νθέιε κηαο ηέηνηαο πνιηηηθήο δηαρένληαη ζε άιιεο νηθνλνκίεο.

10 Έλαληη ηεο βαζηάο νηθνλνκηθήο θξίζεο... α) ε βξεηαληθή θπβέξλεζε πξνρψξεζε ζε κείσζε ηνπ ΦΠΑ θαηά 2,5 κνλάδεο θαη ζε πξναλαγγειία αχμεζεο ησλ ζπληειεζηψλ θνξνιφγεζεο ησλ κεγάισλ εηζνδεκάησλ. Ο βξεηαλφο ππνπξγφο νηθνλνκηθψλ Άιηζηεξ Νηάξιηλγθ αλαθνίλσζε κείσζε ησλ ζπληειεζηψλ ηνπ ΦΠΑ γηα 13 δηαδνρηθνχο κήλεο απφ ην 17,5% ζην 15 % κε ζηφρν λα ηνλσζεί ε αγνξαζηηθή δχλακε ησλ λνηθνθπξηψλ θαηά 12,5 δηο ζηεξιίλεο. Μαδί κε άιια κέηξα, φπσο αχμεζε ησλ (νηθνγελεηαθψλ) επηδνκάησλ γηα ηα παηδηά ε θπβέξλεζε ηνπ Γθφξληνλ Μπξάνπλ ζθνπεχεη λα ξίμεη ζηελ νηθνλνκία πεξίπνπ 20 δηο ζηεξιίλεο (1% ηνπ ΑΔΠ). Δπίζεο, ε λέα ακεξηθαληθή δηνίθεζε ηνπ Μπαξάθ Οκπάκα θαίλεηαη φηη εηνηκάδεη πξφγξακκα ηφλσζεο ηεο νηθνλνκίαο πνπ ζα κπνξνχζε λα θηάζεη θαη ζηα 700 δηο δνιάξηα ηα δχν επφκελα ρξφληα. ΣΟ ΒΖΜΑ, 25/11/2008

11 Έλαληη ηεο βαζηάο νηθνλνκηθήο θξίζεο... β) ν πξφεδξνο ηεο ΔΚΣ Εαλ Κισλη Σξηζέ θαη νη ζπλάδειθνί ηνπ πξνέβεζαλ ζηε κεγαιχηεξε κείσζε ησλ βαζηθψλ επηηνθίσλ δαλεηζκνχ ζηε δεθάρξνλε ηζηνξία ηεο ΔΚΣ, απφ ην 3,25% ζην 2,5%. Δπηζεηηθφηεξεο ζηηο θηλήζεηο ηνπο ήηαλ νη θεληξηθέο ηξάπεδεο ηεο Βξεηαλίαο θαη ηεο νπεδίαο. Ζ Σξάπεδα ηεο Αγγιίαο κείσζε ηα βαζηθά επηηφθηα απφ ην 3% ζην 2%, επίπεδν πνπ είλαη ην ρακειφηεξν ησλ ηειεπηαίσλ 40 ρξφλσλ. Ζ θεληξηθή ηξάπεδα ηεο νπεδίαο, πξνθεηκέλνπ λα δηαζψζεη ηε βπζηδφκελε νηθνλνκία ηεο, κείσζε ηα βαζηθά επηηφθηα απφ ην 3,75% ζην 2%. Αιιά θαη ε ηξάπεδα ηεο Νέαο Εειαλδίαο κείσζε ζην 5% ηα δηθά ηεο επηηφθηα, ψζηε λα ηνλψζεη ηελ νηθνλνκία πνπ πιήηηεηαη απφ ηελ πηψζε ησλ ηηκψλ ησλ πξψησλ πιψλ θαη εκπνξεπκάησλ. ΣΟ ΒΖΜΑ, 05/12/2008

12 Αιιά έλαληη ηεο βαζηάο νηθνλνκηθήο θξίζεο... γ) ε παξαιία ηνπ Newport ζηελ Καιηθφξληα απνηειεί έλα απφ ηα πην εηδπιιηαθά κέξε ζηνλ θφζκν ελψ δελ παχεη λα είλαη έλα απφ ηα θαιχηεξα κέξε γηα λα κειεηήζεη θαλείο ην κέιινλ ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο. Σν πνζνζηφ αλεξγίαο δηπιαζηάζηεθε απφ ην 2008, θζάλνληαο ζην 12% θαη ε Υξπζή Πνιηηεία μεθίλεζε ηηο πεξηθνπέο ζε φινπο ηνπο ηνκείο. ηελ Καιηθφξληα είλαη εγθαηεζηεκέλε θαη ε Pimco, ν κεγαιχηεξνο δηαρεηξηζηήο νκνιφγσλ ζηνλ θφζκν. ηελ θαζηεξσκέλε εηήζηα ζπλάληεζή ηνπο, ηα ζηειέρε ηεο ηζρπξίζηεθαλ πσο νη ρξεκαηαγνξέο κπνξνχλ κφλν λα επαλέιζνπλ ζε λέα θπζηνινγηθά επίπεδα φκσο πνιχ ρακειφηεξα απ φηη ζην πξφζθαην παξειζφλ. Καηά ην δηεπζχλνληα ζχκβνπιν ηεο Pimco Mνhamed El-Erian ην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα ζα είλαη απιά κηα ζθηά ηνπ παιηνχ ηνπ εαπηνχ θαη νη αγνξέο ηίηισλ κηα «ζθηά ηεο ζθηάο». Μηα αθφκα αλεζπρία ηνπ θ. El-Erian είλαη κήπσο ε θπβέξλεζε παξαηείλεη ηελ, εμαηηίαο ηεο βαζηάο θξίζεο, παξέκβαζή ηεο ζηελ ιεηηνπξγία ησλ αγνξψλ θαη ηνπ θαπηηαιηζηηθνχ ζπζηήκαηνο πέξαλ ηνπ επηζπκεηνχ. THE ECONOMIST, 01/10/2009

13 Έλαληη ηεο βαζηάο νηθνλνκηθήο θαη δεκνζηνλνκηθήο θξίζεο... Σν Μάην ηνπ 2010 δεκηνπξγήζεθε ν Δπξσπατθφο Μεραληζκφο Γεκνζηνλνκηθήο ηαζεξνπνίεζεο ζπλνιηθνχ χςνπο 500 δηζ. επξψ. Αθνξκή γηα ηε δεκηνπξγία ηνπ κεραληζκνχ απεηέιεζε ε δεκνζηνλνκηθή θξίζε ζηελ Διιάδα θαη ζηφρνο ηνπ κεραληζκνχ είλαη ν πεξηνξηζκφο ηνπ θηλδχλνπ κεηάδνζεο κηαο δεκνζηνλνκηθήο θξίζεο πνπ αληηκεησπίδεη έλα θξάηνο κέινο ηεο δψλεο ηνπ θνηλνχ λνκίζκαηνο ζηα ππφινηπα. Ζ δεκηνπξγία ηνπ κεραληζκνχ ζηεξίρηεθε ζην Άξζξν 122, παξάγξαθνο 2 ηεο πλζήθεο, ζχκθσλα κε ην νπνίν πξνβιέπεηαη ε ζηήξημε νηθνλνκηψλ πνπ αληηκεησπίδνπλ έθηαθηεο πεξηζηάζεηο θαη σο ηέηνηα ραξαθηεξίζηεθε ε ηξέρνπζα νηθνλνκηθή ζπγθπξία.

14 Πίλαθαο 1.3: Δζληθέο πνιηηηθέο εμφδνπ απφ ηελ θξίζε ΥΩΡΔ ΖΒ ΖΠΑ Οιιαλδία Ηξιαλδία Διιάδα ΠΟΛΗΣΗΚΔ Μείσζε ηνπ ΦΠΑ Δθαξκνγή πξνγξακκάησλ ελίζρπζεο ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ (πρ εγγπήζεηο ζε ηξάπεδεο, εηδηθφ πξφγξακκα δηάζσζεο ηεο Bradford and Bingley) Bad Bank απνξξφθεζε ηνμηθψλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ πξντφλησλ Δπηδφηεζε απηνθηλεηνβηνκεραληψλ (General Motors, Chrysler) Φνξνινγηθέο πεξηθνπέο χςνπο 310 δηο. δνιαξίσλ Δθαξκνγή πξνγξακκάησλ ελίζρπζεο ηεο ξεπζηφηεηαο ηεο αγνξάο (πρ The Commercial Paper Funding Facility, The Money Market Investor Funding Facility) Αγνξά εηαηξηθψλ νκνιφγσλ Δθαξκνγή πξνγξάκκαηνο ελίζρπζεο ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη δηάζσζεο εηαηξεηψλ (ING, Aegon) Μέηξα εμπγίαλζεο ηνπ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ησλ δεκνζηνλνκηθψλ κεγεζψλ ζην πιαίζην ηνπ Μλεκνλίνπ πλελλφεζεο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο θαη ηεο Ηξιαλδηθήο θπβέξλεζεο, κεηαμχ ησλ νπνίσλ πεξηιακβάλνληαη: Δπαλαθεθαιαηνπνίεζε ηξαπεδψλ θαη απνκφριεπζε ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο Πεξηνξηζκφο δεκνζίσλ δαπαλψλ θαη πηνζέηεζε αλψηαησλ νξίσλ ζε πνιπεηή βάζε Πεξηνξηζκφο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα Γηεχξπλζε ηεο θνξνινγηθήο βάζεο (πεξηνξηζκφο θνξνειαθξχλζεσλ θαη θνξνινγηθψλ θιηκαθίσλ) Αχμεζε ηνπ ΦΠΑ Μέηξα δεκνζηνλνκηθήο πξνζαξκνγήο ζην πιαίζην ηνπ κεραληζκνχ ζηήξημεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο απφ ηα θξάηε-κέιε ηεο δψλεο ηνπ επξψ θαη ην ΓΝΣ, κεηαμχ ησλ νπνίσλ πεξηιακβάλνληαη: Μείσζε κηζζψλ ζην δεκφζην ηνκέα θαη ζηηο επηρεηξήζεηο πνπ αλήθνπλ ζην θξάηνο Μείσζε ζπληάμεσλ Μείσζε απαζρφιεζεο ζην δεκφζην ηνκέα Πεξηνξηζκφο ειιεηκκάησλ ησλ θξαηηθψλ επηρεηξήζεσλ Αχμεζε εηδηθψλ θφξσλ θαηαλάισζεο θαη ΦΠΑ Δπηβνιή έθηαθησλ εηζθνξψλ ζηα πςειά εηζνδήκαηα